№37(4203),

19.05.2016, бейсенбі

www.mediaovd.kzГазет 1933 жылдан бастап шығадыГазет 1933 жылдан бастап шығады

РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҚҰҚЫҚТЫҚ, ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ ГАЗЕТ

ЕлБАСЫ олЖАС СүлЕЙМЕНовпЕН КЕЗдЕСТІ

«ИСААКИй СоБоРЫ» МузЕйіНің БАСШЫСЫМЕН

КЕзДЕСТі

сЛЕт

оқУ мен ТоқУ

7 ЖоБАНЫ ЖүзЕГЕ АСЫРу ЖоСпАРЛАНуДА

пАвЛоДАР ҚАЛАСЫНДА ғ.БАйТАСов АТЫНДАғЫ ЖАС ИНСпЕКТоРЛАР ҚозғАЛЫСЫНЫң XVI оБЛЫСТЫҚ СЛЕТіНің ҚоРЫТЫНДЫСЫ ШЫғАРЫЛДЫ.

КЕШЕ МЕМЛЕКЕТ БАСШЫСЫ НҰРСҰЛТАН НАзАРБАЕв АҚЫН оЛЖАС СүЛЕйМЕНовпЕН КЕзДЕСТі. КЕзДЕСуДЕ ЕЛБА-СЫ ҚоғАМ ҚАйРАТКЕРіН 80 ЖЫЛДЫҚ МЕРЕйТойЫМЕН ҚҰТТЫҚТАп, оНЫң оТАНДЫҚ зИЯЛЫ ҚАуЫМНЫң КөРНЕКТі өКіЛі ЕКЕНіН АТАп өТТі. БҰЛ ТуРАЛЫ АҚоРДАНЫң БАСпАСөз ҚЫзМЕТі ХАБАРЛАДЫ.

«Нағыз зиялы білімді ғана болып қоймай, ең бастысы, қуанышта да, қиын сәттерде де әрдайым жұртпен бірге болып, ар-намыстың үлгісін көрсетеді, сол арқылы халық бірлігі мен мемлекет қуатын сақтайды. Сіз «Невада-Семей» қозғалысын басқардыңыз және Семей ядролық полиго-нын жабу ісінде зор көмек көрсеттіңіз. Кейінгі жылдары да жеңіл болған жоқ. Қазақстан шекарасының демаркациясын жүргізіп, тәуелсіздігін

нығайту керек болды. Бұл істе де сіздің үлесіңіз бар. Бүгінде зиялы қауым өкілдері мен бүкіл жастарымыз үшін үлгі болып отырсыз», – деді Мемлекет басшысы.

Кездесу барысында Нұрсұлтан Назарбаев отандық әдебиетті дамытуға айрықша үлес қосқаны үшін, сондай-ақ, татулық пен азаматтық келісімді нығайтуға бағытталған белсенді қоғамдық қызметі үшін олжас Сүлейменовке «Қазақстанның Еңбек Ері» Алтын жұлдызын тапсырды.

Мемлекет басшысы ақынға мықты денсаулық, отбасы бақытын және шығармашылық табыс тіледі.

олжас Сүлейменов жоғары атақ берілгені үшін алғысын білдірді және бұл бүкіл Қазақстан әдебиетін қолдаудың көрсеткіші екенін айтты. ол, сондай-ақ, өз шығармаларының барлығы халық пен елдің игілігін арттыру ниетімен жазылғанын айтып, мемлекетімізге бақытты болашақ тіледі.

2016 жылы «зәкірлік» инвесторлардың қатысуымен жалпы сомасы 78 млрд. теңге болатын 7 жобаны жүзеге асыру жоспар-ланып отыр. Инвестициялар және даму министрі Әсет Исекешев осылай мәлім етті. Бұл туралы primeminister.kz сайты хабарлады.

«Биыл JAC, Hikma, Carmeuse Group, Cremonini, Peugeot, Citroёn, IVECO, Tenaris сияқты бірқатар «зәкірлік» инвестордың қатысуымен жалпы құны 78 млрд. теңге болатын 7 жобаны жүзеге асыру жоспарланып отыр», – деді ол Қазақстанның еуропалық бизнес қауымдастығының қатысуымен өткен дөңгелек үстел барысында.

Министр мәл імдегендей, бүг інг і таңда трансұлттық компаниялардың қатысуымен тағы 65 жоба әзірленуде.

«Соңғы 11 жылда инвестициялық климат-ты жақсартып, мақсатты түрде жасалған жұмыстардың арқасында Қазақстанға тікелей келген шетелдік инвестиция 212 млрд. доллар-ды құрады. 2010 жылы басталған индустрия-ландыру бағдарламасы инвестицияны өңдеу секторына өзгертуге мүмкіндік берді. 2005 жылдан бастап шетелдік инвестицияның 77 пайызы өңдеу секторына бағдарламаны жүзеге асыруға жұмылдырылды», – деп мәлімдеді ә.Исекешев.

М е м л е к е т т і к х а т ш ы Г ү л ш а р а Ә б д і қ а л ы қ о в а « И с а а к и й с о б о р ы » Мемлекеттік ескерткіш-музейінің дирек-торы, Ресей Федерациясының халық әртісі Николай Буровпен кездесті. Бұл туралы Ақорданың баспасөз қызметі хабарлады.

Кездесуге президент Кеңсесінің бастығы М.Қасымбеков, Тұңғыш президент мұражайының директоры А.Сағынғали қатысты.

Мемлекеттік хатшы Қазақстан екі елдің мәдени-гуманитарлық ынтымақтастығына зор мән беретінін атап өтті. Г.әбдіқалықова Тұңғыш президент мұражайы мен «Исаакий соборы» ескерткіш-музейінің халықты, ең әуелі өскелең ұрпақты тарихи және рухани тәрбиелеудің бірыңғай жүйесін қалыптастыру ісіндегі табысты серіктестігіне жоғары баға берді.

2015 жылы Санкт-петербургте өткен, Нұрсұлтан Назарбаевтың бірегей көшбасшылығымен қол жеткізілген Қазақстанның жетістіктерін паш етуге бағытталған «Қазақстан жолы» атты көшпелі көрме тиімді ынтымақтастықтың жарқын үлг іс і болып саналады. Рухани-мәдени саладағы жаһандық сын-қатерлерге қ а р а м а с т а н , Қ а з а қ с т а н м е н Р е с е й д і ң азаматтыққа және патриотизмге, ғасырлар бойы қалыптасқан тату көршілік пен одақтастық дәстүрге негізделген стратегиялық серіктестік қағидаттарына адалдық рухында тәрбиелеу ісіндегі басымдықтары жан-жақты кеңейе түседі және тереңдей береді.

Г.әбдіқалықова бірлескен жобаларды алдағы уақытта музейлер арасындағы ынтымақтастық пен кең ауқымды қоғамдық диалог негізінде жүзеге асыру мәдени мұраны насихаттауға, полиэтникалық қоғамдарымыздағы азаматтық сананы тәрбиелеуге септесетініне сенім білдірді.

Кездесу соңында Мемлекеттік хатшы «Исаакий соборы» Мемлекеттік ескерткіш-музейінің ди-ректоры Н.Буровқа Қазақстан-Ресей мәдени-гуманитарлық ынтымақтастығын нығайту және дамыту жолында табыс тіледі.

жүріп өтті. Бұрылу, орын алмастыру, жол беру секілді күрделі маневрлер кезінде де абдырап қалған балалар аз болды. Жас көмекшілердің оқу жылын текке өткізбегені көрінді.

Слет сайыстарының ішіндегі ең бір көркем-өнерпаздықты талап ететін аталымы – үгіт бригадаларының байқауы. Сайыскерлер 5 минут ішінде өздері ойлап шығарған өлеңмен, бимен, тақпақтармен Жол қозғалысы ережесін насихаттауы керек болды. Талап – орындала-тын шығармадан соң көрермендерден бастап қазылар алқасына дейін «Ережені сақтау – басты міндетіміз екен ғой?» деп ойланып қалуы тиіс.

облыстық слеттің конкурстық бағдарламалары күнұзаққа созылды. Балалар өздерінің ЖҚЕ-ні, алғашқы медициналық көмекті көрсетуді, жол қиылысында қозғалысты реттеуді қаншалықты білетіндерін шын ықыластарымен көрсетіп жатты.

Қорыта келгенде тартысты өткен аталымдар нәтижесінде павлодар қаласының Жас қозғалыс инспекторлары жеңімпаз атанды. Екінші орын-нан Қашыр ауданының ЖҚИ командасы табыл-ды. үшінші орынды ақсулықтар иеленді.

Мұндай жарыстың дәстүрге айналып, жылдан жылға қызығушылық танытып келе жатқан ба-лалар қатарының артуын ұйымдастырушылар оң бағалап отыр. осылайша бұл слет жас инспекторлардың оқуы мен тоқуы көңілді риза еткен жарыс болды. өйткені, қауіпсіздік ортақ міндет екенін біліп өскен бала болашақта өзі үшін де, өзге үшін де үлгілі азаматқа айналмақ.

павлодар облыстық ІІд баспасөз қызметі

Жергілікті полиция қызметінің атқарушы органмен б ірлесе отыра ұйымдастырған дәстүрлі слеттің мақсаты – жол полициясының жас көмекшілерінің өткен оқу жылындағы жұмысының қорытындысын шығару, балалар мен жасөспірімдер арасындағы жол-көлік оқиғаларының алдын алу болып табылады.

Шара бағдарламасында 7 аталым бойынша жарыстар белгіленді. олар – саптық тексе-ру, жас жол реттеушілері, Жол қозғалысы ережелерінің білгірлері, жас санитарлар, эрудиттер сайысы, үгіт бригадалар байқауы және велосипедті мәнерлеп айдаудан жа-рыс. осылардың ішіндегі ең негізгісі – Жол қозғалысы ережелерінің білгірлері сайысы болды. Мұнда балалар 15 минут ішінде ересек адамдардың жүргізуші куәлігін алу үшін тап-сыратын билет сұрақтарына жауап беруі тиіс еді. осы жарыста қатарластарының арасынан суырылып алға шыққан успен ауылының орта мектебінің Индира атты оқушы қызы болды. ол берілген уақытты соңына дейін күтпей-ақ, аз уақыттың ішінде билет сұрақтарына толықтай дұрыс жауап берді.

Жол сақшыларын жас инспекторлар сапқа тұру мәнерімен де қуантты. Саптық тексеру

кезінде олар ЖҚИ формаларын киіп, ересек әскерилерше қаз-қатар, бір сызық бойында саппен біркелкі адымдап салтанатты шерумен

№ 93 (3970), четверг, 19.12.20132 е-mail: nastraje@mail.ru№37 (4203), бейсенбі, 19.05.2016 е-mail:sakshy@rambler.ru

ЖАҢАЛЫҚТАР

ƏЛЕМ-АҚПАРАТ

АҚШ

Мэн штатына метеорит құлады

Малайзия

Ресей

Қытай

Бортта бомба болған ба?

Кутузовтың қылышын сындырған кім?

Санкт-Петербор қаласының полиция-сы Қазан соборының қасындағы Нева даңғылында орнатылған қолбасшы М и х а и л К у т у з о в т ы ң е с к е р т к і ш і н бүлдірген азаматтың тұлғасын анықтады.

С а р а п ш ы л а р ескерткішке келтірілген шығынды 70 мыңға жуық рубльге бағалады.

Еске сала кетейік, 8 мамырға қараған түн і белг і с і з б і реу ескерткішке шығып, семсерді сындырып тастады. Қаскүнем ескерткіштің сынған

бөлігін алып, ізін суытқан.Оқиға орнына келген құқық қорғаушылар

оны қарап шыққан соң, бейнебақылау таспаларындағы жазбаларды алып кеткен.

16 мамыр күні полиция қызметкерлері ван-далды ұстады. Ол Ленинград облысындағы Всеволожск қаласының 24 жастағы тұрғыны болып шықты.

Пəтерді тексеру кезінде ұсталған ер адам-нан семсердің бір бөлігі алынды. Енді ол жасаған қылмысы үшін 3 жылға дейін бас бостандығынан айырылуы мүмкін.

КЕШЕ ПАРЛАМЕНТ МƏЖІЛІСІНІҢ ЖАЛПЫ ОТЫРЫСЫНДА ПАЛАТА ДЕПУТАТТАРЫ «ҚР ҮКІМЕТІ МЕН САУД АРАБИЯСЫ КОРОЛЬДІГІНІҢ ҮКІМЕТІ АРАСЫНДАҒЫ ТАБЫСҚА САЛЫНАТЫН САЛЫҚТАРҒА ҚАТЫСТЫ ҚОСАРЛАНҒАН САЛЫҚ САЛУДЫ БОЛДЫРМАУ ЖƏНЕ САЛЫҚ САЛУҒА ЖОЛ БЕРМЕУ ТУРАЛЫ КОНВЕНЦИЯНЫ ЖƏНЕ ОҒАН ХАТТАМАНЫ РАТИФИКАЦИЯЛАУ ТУРАЛЫ» ЗАҢ ЖОБАСЫН МАҚҰЛДАДЫ. ХАТТАМАҒА 2011 ЖЫЛДЫҢ 7 МАУСЫМЫНДА ҚОЛ ҚОЙЫЛҒАН.

ТӨРТІНШІ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ «KADEX-2016» КӨРМЕСІНЕ 300-ДЕН АСА КОМПАНИЯНЫҢ, ОНЫҢ 200-ДЕН АСТАМЫ ШЕТЕЛДІК КƏСІПОРЫНДАРДЫҢ ҚАТЫСУЫ ЖОСПАРЛА-НУДА. СОНЫМЕН, ӨЗІНІҢ ӨНІМІН 35 ЕЛДІҢ, ЯҒНИ, РЕСЕЙ, ТҮРКИЯ, ГЕРМАНИЯ, КАНАДА, КОРЕЯ, ФРАНЦИЯ ЖƏНЕ КӨПТЕГЕН БАСҚА ЕЛДЕРДІҢ ЖЕТЕКШІ ҚОРҒАНЫС ФИРМАЛАРЫ КӨРСЕТЕТІН БОЛАДЫ.

Қорғаныс министрлігінің хабарлауынша, бүгінгі таңда Астана халықаралық əуежайының əскери секторында «KADEX-2016» халықаралық көрмесіне қызу дайындық жұмыстары жүргізілуде, павильондардың құрылысы қарқынды жүріп жа-тыр. Жақын арада көрмеде көрсетілетін əскери техниканың келуі басталады.

Халықаралық «KADEX-2016» қару-жарақ пен əскери-техникалық мүлік көрмесі қорғаныс өнеркəсібі жəне мамандардың пікір алма-суы аясындағы соңғы жетістіктердің кере-мет алаңына айналды. Экспозициялардың біршама бөлігін жоғары технологиялық танкіге қарсы зымыран кешендері мен шабуылдау қару-жарақтарын көрсете отырып, Ресей Федерациясы ұсынады. Ресейде қару-жарақ пен оқ-дəрілерді жасауда «КБП» АҚ зауытының 85 жылдық тəжірибесі бар. «Вологда оптика-

БҮКІЛ ҚАЗАҚСТАН БОЙЫНША 3 МЫҢНАН АСТАМ КІТАПХАНА МЕН ДОСТЫҚ ҮЙІНДЕ БІР УАҚЫТТА ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕ «МƏҢГІЛІК ЕЛ» ЖАЛПЫҚАЗАҚСТАНДЫҚ АШЫҚ ДИКТАНТЫ ӨТТІ.

Қазақстан халқы Ассамблеясының есебінше, б ір уақыттағы акцияға 20 мыңнан астам қазақстандық қатысты. Қазақ тілінен білімдерін тексеруге атқаратын қызметіне жəне ұлтына қарамай əр жастағы адамдар қатысты.

« М ұ н д а б ү г і н ұ л т т ы қ к о м п а н и я л а р , мемлекеттік органдар өкілдері, жастар, Ұлттық ұлан қызметшілері мен Астананың барлық этномəдени бірлестіктерінің өкілдері қатысуда. Мұндай диктанттар барлық облыстық, аудандық желілерде, Достық үйлерінде өткізіледі», – деді «Қоғамдық келісім» РМК директоры Наталья Калашникова.

Оның айтуынша, 230 сөзден тұратын диктант мəтінін құрастыруға отандық ғалымдар тобы қатысқан. Күрделілігі жағынан бəріне қолжетімді етіп жасауға тырысты. Н.Калашникова мазмұны мағыналы, патриоттық тақырыпта екенін атап өтті.

«Бұл диктант мемлекетт ік т ілд і б ілуге бағытталды. Бұл өз мəдениетін, сауаттылығын тексеруге, ең бастысы, патриоттық шараға тілектестігін білдіріп, оның мəнін ұғынуға, патриоттық сезімінің оянуына ықпал етеді», – деп қосты ол.

Диктантты филолог оқытушылар тексереді. Қорытындысы бойынша «өте жақсы» баға алғандар атап өтілетін болады. Мұны жыл сайынғы дəстүрге айналдыру жоспарлануда.

«ДАМУ» ҚОРЫ НАҚТЫ ҚАРЖЫЛАНДЫРУ АРҚЫЛЫ БИЫЛ 24 МЛРД. ТЕҢГЕ НЕСИЕ БЕР-МЕК. БҰЛ ТУРАЛЫ КЕШЕ ҚР ПРЕЗИДЕНТІ ЖАНЫНДАҒЫ ОРТАЛЫҚ КОММУНИКАЦИЯ-ЛАР ҚЫЗМЕТІНДЕГІ БРИФИНГТЕ «ДАМУ» КƏСІПКЕРЛІКТІ ДАМЫТУ ҚОРЫ» АҚ БАСҚАРМАСЫНЫҢ ТӨРАҒАСЫ ҚУАНЫШ ТІЛЕУШИН МƏЛІМ ЕТТІ.

«Біз ағымдағы жылы нақты қаржыландыру арқылы ғана 24 млрд. теңге көлемінде не-сие бөлетін боламыз. Бұл бағдарламаның басымдығы мынада: біз жергілікті атқарушы органдармен бірлесіп, қаржы бөлеміз. Мəселен, Алматы қаласының əкімдігі 2 млрд. жəне «Даму» қоры 2 млрд. теңге бөледі. Яғни, тек Алматы қаласына ғана 5-7 жыл мерзімге 7 пайыздық мөлшермен 4 млрд. теңге бөлінбек», – деді Қ.Тілеушин.

Оның айтуынша , бұл ба ғдарламаның ерекшелігі – жергілікті атқарушы органдар қалауының ескерілуінде.

«Бірінші кезекте басымдық берілетін салаға баса назар аударылатын болады. Мəселен, Батыс Қазақстан облысын алатын болсақ, онда бұл өңірдің басшылығының қалауымен біз облыстың барлық ауданын қамтуға тиіспіз. Міне, бұл – бағдарламаның басымдығы», – деді басқарма төрағасы.

Сондай-ақ, Қ.Тілеушин «Даму» қоры несие пайызын төмендететіндерін, қор мамандары өңірлерге шығып, əкімдіктермен келіссөздер жүргізгенін атап өтті.

«Біз ағымдағы жылы шешкіміз келіп отырған 3 басты міндетт і анықтадық. Б ір іншіс і – кəсіпкерлер көтерген мəселе. Яғни, несие қаражатын барынша арзандату», – деді ол.

Осы ретте қор басшысы өткен жылғы бағдарламаларға сараптама жүргізілгендігін баса айтты.

«Егер «Даму» қорының екінші деңгейлі банк-тер арқылы беретін несиелерінің орташа став-касы шамамен 14 пайызды құрайды. Ағымдағы жылы біз кредитті 8,5 пайыздан аспайтын ставкамен беру міндетін алға қойып отырмыз. Ол жылына 6,5-8,5 пайызды құрап, 5-7 жылға берілетін болады», – деді Қ.Тілеушин.

Оның айтуынша, бүгінгі күні екінші деңгейлі банктер беретін несиенің нарықтық ставкасы шамамен 20 пайызды құрап отыр.

БИЫЛ 25-ШІ РЕТ ӨТКІЗІЛЕТІН ЖАС ОРЫНДАУШЫЛАРДЫҢ «ЖАС ҚАНАТ – 2016» РЕСПУБЛИКАЛЫҚ КОНКУРСЫНА САНАУЛЫ КҮНДЕР ҚАЛДЫ. КЕШЕ ӨНЕРПАЗДАР АСТАНАҒА КЕЛДІ.

Мэн штатының полицейі көлігіндегі бейнетіркегішіне құлап бара жатқан метеоритті түсіріп алған.

Метеорит штаттың солтүстік батысындағы орманға құлады деген болжам бар. Ол құлағанда болған жарық бірнеше штаттан көрінді. Бұл туралы The Associated Press жазды.

АҚШ əскери-теңіз обсерваториясының офицері метеорит өлшемін тоңазытқыштың көлеміне теңеді.

Maine Mineral & Gem Museum минералогия музейі метеориттің жарықшағын тапқанға 20 мың доллар көлемінде сыйақы беруге уəде берді.

Малайзиялық бюджеттік «Firefl y» əуе компаниясының ұшағы сейсенбі күні кеште «бортта бомба бар» деген ха-бардан кейін шұғыл түрде Субанг-Джая қаласының əуежайына қонуға мəжбүр болды. Бұл туралы ТАСС хабарлады.

«New Straits Times» газеті атап өткендей, лайнер ұшып шыққан соң шамамен 20 минут өткеннен кейін диспетчерге екі жасырын қоңырау түскен.

Лайнер командиріне дереу əуежайға оралу тапсырмасы берілді. Қонған соң мамандар ATR-72 ұшағын тексеріп шыққан, алайда, жарылғыш зат табылмаған. Жолаушылар Сингапурға өзге ұшақпен жөнелтілді.

Құқық қорғау органдары оқиғаны тергеуге кірісті.

Оқушыларды пышақтап, мектепті өртеп жіберді

Қытайдың Шаньдун провинциясында ер адам көшедегі адамдарға пышақ ала жүгіріп, одан кейін жергілікті мектеп ғимаратын өртеді. Салдарынан екі адам көз жұмып, тағы бесеуі жарақаттанды.

Келеңсіз оқиға дүйсенбі күні Гуанжао уезінде орын алды. Ер адам əуелі бойжеткен-ге шабуыл жасады, ол алған жарақаттарынан мерт болды. Кейінірек жергілікті мектепті өртеп жіберді. Өрт салдарынан бір оқушы қаза тауып, тағы үшеуі зардап шекті. Одан кейін ер адам пышақпен тағы екі оқушыны жарақаттады.

Ер адам сейсенбі күні қамауға алынды.

Салық мəселесі де сөз болды

Құжаттың мақсаты – инвестициялар үшін қолайлы жағдайлар жасау жо-лымен Қазақстан мен Сауд Арабиясы Корольдігі арасындағы экономикалық ынтымақтастықты нығайту жəне кеңейту. Конвенция уағдаласушы мемлекеттерд ің б іреу ін ің немесе екеуінің де резиденттері болып табыла-тын тұлғаларға қолданылады.

«Конвенция екі мемлекеттегі заңды жəне жеке тұлғаларға қосарланған с а л ы қ с а л у д ы ж о ю ғ а м ү м к і н д і к береді. Салық төлеушіге бір рет, яғни уағдаласушы мемлекеттердің бірінде ғана салық төлеу рəсімі бекітіледі. Ал əріптес мемлекет салықтың төленген сомасын есепке жатқызады. Екіншіден, инвести-циялар үшін қолайлы жағдайлар жасау арқылы Қазақстан мен Сауд Арабиясы арасындағы экономикалық ынтымақтастықты нығайтуға жол ашады. Үшіншіден, мемлекеттердің құзыретті органдары арасында салық мəселелері бой-ынша ақпарат алмасу арқылы салықтан жал-таруды болдырмау мəселесі реттеледі», – деді Қаржы министрі Бақыт Сұлтанов.

Айта кетерлігі, Конвенцияда қолданылатын с алықтар Қа зақ с тан Ре спублика сында корпоративт і к т абыс салығы , ал Сауд Арабиясында зекет болып табылады. Бұдан бөлек, табиғи газдың инвестициялық салығын қамтитын табыс салығы да еніп отыр.

Мəжіліс мақұлдаған заң жобасы Парламент Сенатына жолданады.

Сондай-ақ, Мəжілістің жалпы отырысын-да палата депутаттары ҚР Үк імет і жəне Республикалық бюджетт ің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитетінің 2015 жылғы республикалық бюджеттің атқарылуы туралы есептерін жұмысқа алды.

«Бюджеттің атқарылуы 2015 жылы 99,8 пай-ызды құрады. Сонымен қатар, 16 млрд. теңге игерілмей қалды. Бұдан бөлек, 26 бюджеттік бағдарлама əкімшілері бюджет қаражатын тек елу пайызға игерген, толық игермегендері де бар», – деді Қаржы жəне бюджет комитетінің төрайымы Гүлжан Қарағұсова.

Оның айтуынша, комитет Үкімет пен Есеп комитетінің есептерін қарап 2016 жылдың 22 маусымына дейін қорытынды шығаратын бо-лады.

«КАDEX» көрмесіне кімдер қатысады?

механикалық зауыты» АҚ жетекші ресейлік өнд ірушілер шығаратын броньды танкт і техникаға арналған атысты басқарудың көп арналы тұрақтандырылған жүйелерін (Т-90, Т-80У, БМП-3, БТР-80, МТ-ЛБМ) көрсетеді. Зауыт жылу визиялық приборлар мен кешен-дерге сервистік қызмет көрсетеді жəне жүзеге асырады. «Швабе» инновациялық оптикалық холдингтің құрамына кіреді. Ортақ мақсаттағы т урбобұрандалы ұшақтарды шығаруда көшбасшы болып саналатын Канада елі «жоғары пилотаж» көрсетеді. Көрме шеңберінде əлемдік дəрежедегі «Viking Air Ltd» əуе ғарыштық ком-паниясы шығарған «Series - 400» 19 орындық əуе кемесінің көрсетілімі өтеді. Зауыт дəстүрлі əуе кемелерінің əлемдік парктеріне арналған жабдықты өндіреді.

Зымыран жүйелерінің əлемдік өндірушісі Франция да қалыс қалар емес. «MBDA» компа-ниясы əрбір қарулы күштерінің басқарылатын қаруының жерүсті, теңіз жəне əуе жүйесінің талаптарын қанағаттандыру үшін арналған өнімнің түр-түрін ұсынады.

Экспозицияның біршама бөлігін Қазақстан Қарулы Күштерінің мұқтаждығы үшін өнім шығаратын қазақстандық өндірістің өкілдері ұсынатынын айта кеткен жөн.

20 мыңнан астам адам диктант жазды

24 млрд. теңге несие бермек

«Жас қанат» байқауы өткізіледіКонкурста Ақтөбе, Орал, Семей, Өскемен,

Алматы, Талдықорған, Шымкент, Жезқазған жəне Қарағанды қалаларынан 14 орындаушы бағын сынайды. Үш орындаушы Астананың на-мысын қорғайды.

« Б ү г і н о р ы н д а у ш ы л а р к ө п ж ұ м ы с істейді, дайындалады, кездесулер, кон-курс алдындағы жеребе тастау өткізіледі, əртістер үшін бұл өте маңызды. Конкурсқа қатысушылардың жасы 15-тен 28-ге дейін. Бəрі де бұрын басқа байқауларға, соның ішінде халықаралық əн конкурстарына қатысқан. «Жас қанат» та басқа конкурс сияқты тəжірибе жинауға, жаңа адамдар-мен танысуға мүмкіндік береді, сондай-ақ, қатысушыларға сахнада өзін-өзі ұстау бойынша шеберлік дəрістері өткізіледі. Вокалдың шегін анықтау үшін конкурс репер-туары күрделі болуы керек. Қатысушылар əртүрлі тілдерде əн салады», – деді «Жас қанат» байқауының өкілі Жібек Кашкеева.

Айта кетей ік , мерейтойлық конкурс елордадағы Бейбітшілік жəне келісім сарай-ында 20-22 мамырда өтеді.

№ 93 (3970), четверг, 19.12.2013 3е-mail: nastraje@mail.ru№37 (4203), бейсенбі, 19.05.2016 е-mail:sakshy@rambler.ru

УАҚЫТ ТЫНЫСЫ

КӨШПЕЛІ ОТЫРЫС

ҚАЗТЕСТ

ТАҒЗЫМ

ТІЛІҢ –ТҰҒЫРЫҢ

ГЕНЕРАЛДАР МЕДАЛЬДАРМЕН МАРАПАТТАЛДЫ ІІМ үздік деп танылды

БАТЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙЛАР ДЕПАРТАМЕНТІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ МЕМЛЕКЕТТІК ТІЛДЕ ЖАЛПЫҚАЗАҚСТАНДЫҚ АШЫҚ ДИКТАНТҚА ҚАТЫСЫП, БІЛІМДЕРІН ТЕКСЕРДІ.

«Қазақстан халқы Ассамблеясының жалпымемлекеттік міндеттерді шешу-ге этномəдени бірлестіктердің қатысуын қамтамасыз ету бойынша арнайы бағдарламаны» жүзеге асыру мақсатында этномəдени бірлестіктердің мүшелері, мемлекеттік қызметшілер, жоғары оқу орындарының студенттері арасында жалпықазақстандық ашық диктант өткізілді.

Қазақстан Республикасы Тəуелс ізд іг ін ің 25 жылдығына арналған жалпықазақстандық диктант облыстың барлық қалалары мен аудандарын-да мемлекеттік тілде жүргізілді.

Диктантты өткізудің басты мақсаты – мемлекеттік тілдің беделін көтеру жəне жеке сауаттылықты тексеру. Осы науқан халықтың азаматтық жəне өмірлік ұстанымын белсене танытуы ретінде қарастырылады.

Диктантқа «Мəңг іл ік Ел» патриоттық акт ін ің мəт ін і нег із болды. Құттықтау сөзімен ақын, журналист, Жазушылар одағының мүшесі Айтқали Нəріков сөз сөйлеп, əрбір қазақстандық қазақ тілін туған тіліндей білуі жəне құрметтеуі тиіс, өйткені, баршамызға Қазақстан – ортақ Отан, ортақ үй деп атап өтті.

Батыс Қазақстан облысы ТЖД баспасөз қызметі

Төменгі палата депутаттары алдын-да Бас қолбасшы, генерал-лейтенант Руслан Жақсылықов Ұлттық ұлан қызметінің негізгі бағыттары, жаңа заңға сəйкес атқаратын міндеттері бойынша сөз қозғады. Əскери ведом-ство басшысы, сондай-ақ, құқықтық тəртіп əскерінің табиғи, техногендік жəне əлеуметтік сипаттағы төтенше жағдайлар мен олардың салдарын жоюға, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметіне мемлекеттік ше-караны күзетуде жəрдем көрсетуге тікелей қатысатынын жеткізді.

О т ы р ы с б а р ы с ы н д а х а л ы қ қ а л а у л ы л а р ы « Қ а з а қ с т а н Республикасының Ұлттық ұланы» тура-лы жаңа Заңның орындалу мəселелерін, сонымен қатар, патриоттық тəрбиені нығайту қызметінің басты бағыттарын талқылады.

Басқосуда «Армия генералы Сағадат Нұрмағамбетов» мерейлі медалімен Ұлттық ұлан Бас қолбасшы, гене-рал-лейтенант Руслан Жақсылықов жəне оның орынбасары – генерал-майор Альберт Маткаримов марапат-

ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРЛІГІ 2015 ЖЫЛҒЫ БЮДЖЕТТІК БАҒДАРЛАМАЛАРДЫҢ ҮЗДІК ƏКІМШІСІ БОЛЫП ТАНЫЛДЫ.

Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Қазынашылық комитеті бюджетті атқарудың сапасын көтеру, қаржылық тəртіпті жақсарту, бюджеттік бағдарламалар əкімшілері мен мемлекеттік мекемелердің бухгалтерлік қызметтерінің біліктілік деңгейін көтеру мақсатында ағымдағы жылы алғашқы рет ББƏ жəне ММ арасында 2015 жылдың қорытындысы бойынша рейтинг жүргізді.

Рейтинг Қазынашылық комитеті төрағасының 2015 жылғы 16 қыркүйектегі №144 «Үздік бюджеттік бағдарламалар əкімшісі» жəне «Үздік мемлекеттік меке-ме» аталымдары бойынша рейтинг жүргізу бойынша əдістемесін бекіту туралы» бұйрығының негізінде жүргізілді.

Рейтинг бюджетті атқару сапасын сипаттайтын көрсеткіштер негізінде белгіленді.

Бағалау қорытындысы бойынша «2015 жылғы бюджетті атқару бойын-ша бюджеттік бағдарламалардың үздік əкімшісі» аталымында Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі жеңімпаз атанды.

Қазынашылық комитеті мемлекеттік мекемелерді бағалауды алдағы уақытта да жүргізетін болады.

ІІМ баспасөз қызметі

Бұл марапат капитанға əскери жəне қызмет бабындағы парызын өтеудегі көрсеткен батылдығы мен жанқиярлығы, заңдылық пен қоғамдық тəрт іпт і қамтамасыз етуде қол жеткізген табыстары үшін, сондай-ақ, мемлекет мүддесін қорғауда жасаған ерлігі үшін беріліп отыр.

«Мақсұт Сансызбайұлының ерлігі өлшеусіз. Ол өзінің жұмысын қауіп-қатер туралы ойламай атқарып, нағыз басшы ретінде отпен шайқасты, – деп атап өтті Радик Искалиев. – Нағыз ер азаматтың ерлігі өсіп келе жатқан ұрпаққа ерлік пен борыштың үлгісі болсын».

Облыс ТЖД бастығы, азаматтық қорғау полковнигі Талғат Какимов, сонымен қатар, Өрт сөндіру жəне а п а т т ы қ - қ ұ т қ а р у ж ұ м ы с т а р ы қызметінің бастығы, азаматтық қорғау полковнигі Марат Жүсіпов өз кезегінде Мақсұт Иманбаевтың туғандарына көң іл айтып, жасаған еңбег іне алғыстарын жеткізді:

«Біз батыл да жанқияр əріптесімізді жоғалттық. Сол үрейлі қас ірет, қарауыл бастығы ретіндегі капитан Иманбаевтың соңғы кезекшілігінде болды. Ол №5 Өрт сөндіру бөлімі бастығының орынбасары болуы керек еді, тағдыр басқаша жазды. Біз адал азамат тəрбиелеп өсірген Мақсұт Сансызбайұлының анасы алдында басымызды иеміз, Сізге алғысымыз

Басты мақсат – Қазақстан Республикасында Тілдерді дамыту мен қолданудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын жүзеге асыру мақсатында, онда тұрғындардың мемлекеттік тілді меңгеру деңгейін арттыру.

Тестілеуді өткізбес бұрын ұзақ дайындық кезеңінен өтуге тура келді. Мекеменің 92 қызметкері алғашқыда диагностикалық тестілеуден өткен бола-тын, бұл қиын да жауапты мақсатқа жетудің бірінші баспалдағы болды. Себебі, бағдарламада алдағы жылдарға мақсаттар нақты айқындалған: «Қазтест» тапсырудың нəтижелері бойынша республиканың ересек тұрғындарының үлесі 2017 жылы 80, 2020 жылы 95 пайызды құрауы қажет.

«СҚО ТЖД Өрт сөндіру жəне апаттық-құтқару жұмыстары қызметінің 50-ден астам қызметкері диагностикалық тестілеуді тапсырғаннан кейін жоғары білімдерін растауға жəне мемлекеттік тілді меңгеру деңгейін бағалайтын жүйе бойынша сертификаттық тесттен өтуге ниет білдірді.

Бұл шараны Білім жəне ғылым министрлігі «Ұлттық тестілеу орталығы» РМҚК жетекші мамандары Манаш Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан мемлекеттік университетінің ғимаратында өткізді. Жүйе бойынша арнайы бланк толтырумен өткен тестілеуді орындауға екі жарым сағат уақыт берілді. Деңгейді бағалау жүйесі халықаралық тілдік білімді бағалаудың тəжірибесінде негізделген.

Бұл күні тестке қатысушылардың көңіл-күйлері көтеріңкі болды. Тайынша қаласының №17 өрт сөндіру бөлімінің бастығы Хамит Талғаттың сөзіне қарағанда, мемлекеттік қызметшілер мемлекеттік тілді білуге арналған тесті ойдағыдай тапсыруға міндетті. Ол: «Бүгінгі күні мемлекеттік тілді меңгеру деңгейін бағалау – маңызды міндет. Бұл өте қажет деп есептеймін. Себебі, мемлекеттік органдарда іс жүргізу əлдеқашан мемлекеттік тілде жүргізіледі жəне тестен өте алмай қалу мүлде мүмкін емес», – дейді.

Тестің нəтижелері ҰТО мамандары қорытынды талдау жұмыстарын өткізгеннен кейін, мамыр айының соңында белгілі болады.

«ТЕМІРЖОЛ – ТЕМІРДЕЙ ТƏРТІП» АТТЫ РЕСПУБЛИКАЛЫҚ АКЦИЯ ШЕҢБЕРІНДЕ АТЫРАУ-АСТАНА БАҒЫТЫНДАҒЫ №57 ЖОЛАУШЫЛАР ПОЙЫЗЫНДА ҚОСТАНАЙ СТАНСАСЫНДАҒЫ ІІЖБ ТƏРТІП САҚШЫЛАРЫ ЖОЛАУШЫЛАРДЫ ҚАБЫЛДАДЫ.

Ауқымды шараға бұл жолы КТІжТ-ның инспекторы, поли-ция капитаны Э.Нарбасова, Көліктегі ІІД жолаушылар пой-ыздарына ілесіп жүру батальонының инспекторы, полиция аға лейтенанты С.Ділдəбеков, «Нұр Отан» партиясы фили-алы төрағасының кеңесші заңгері, сыбайлас жемқорлықпен күрес жүргізу жөніндегі қоғамдық кеңес мүшесі В.Соболев, «Нұр Отан» партиясы төрағасының кеңесшісі М.Урдабаев пен пойыз бастығы М.Өтегенов қатысты.

Акция шеңберінде қоғамдық тəртіп мəселелері, ережелерді сақтау, полицейлер мен азаматтардың қарым-қатынастары, көліктегі полиция жұмысын жақсарту жөніндегі мəселелер қаралды. Акция шеңберінде 5 азамат қабылданды, негізінде оларға пойыздарда тəртіпті сақтау жəне заңды тұрғысындағы сұрақтар қойылып отырды.

Профилактикалық іс-шара шеңберінде жолаушылармен түсіндіру жұмыстары жүргізілді, онда жолаушыларға өз зат-тарын, əсіресе, ұялы телефондарын қараусыз қалдырмау, келеңсіз жайттар орын алған жағдайда жолаушылар пойыз-дарына ілесіп жүру жасағына уақытылы шағымдану жөнінде кеңес берілді.

Сондай-ақ, кездесу барысында В.Соболев ІІЖБ қызметкерлерімен жəне пойыз жолаушыларымен бірге сы-байлас жемқорлықтың алдын алу, сондай-ақ, мемлекеттік қызметкерлердің сыбайлас жемқорлық көріністеріне төзбеушілік тақырыбын талқылады.

Бұдан əрі Вадим Николаевич «100 нақты қадам» – Ұлт Жоспарын орындау барысы туралы хабардар етті, 2015-2025 жылдарға арналған Қазақстан Республикасының сы-байлас жемқорлыққа қарсы стратегиясын жəне Қазақстан Республикасының «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» Заңының негізгі ережелеріне толық тоқталып кетті.

Қостанай стансасындағы ІІЖБ баспасөз қызметі

ҰЛТТЫҚ ҰЛАННЫҢ БАС ҚОЛБАСШЫЛЫҒЫНДА ПАРЛАМЕНТ МƏЖІЛІСІ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ІСТЕР, ҚОРҒАНЫС ЖƏНЕ ҚАУІПСІЗДІК КОМИТЕТІНІҢ 2015 ЖЫЛЫ ҚАБЫЛДАНҒАН «ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҰЛТТЫҚ ҰЛАНЫ ТУРАЛЫ» ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗАҢЫН ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ МƏСЕЛЕСІ, СОНЫМЕН ҚАТАР, «МƏҢГІЛІК ЕЛ» ПАТРИОТТЫҚ АКТІСІН ІСКЕ АСЫРУ ШЕҢБЕРІНДЕ ПАТРИОТТЫҚ ТƏРБИЕНІ НЫҒАЙТУ МƏСЕЛЕСІ БОЙЫНША КӨШПЕЛІ ОТЫРЫСЫ ӨТТІ.

талды. Ұлттық ұлан авиациясының бас инженері, полковник Сергей Кульбицкийге «Авиация генералы Талғат Бегелдинов» мерейлі медалі табыс етілді.

Халықаралық істер, қорғаныс жəне қауіпсіздік комитетінің төрағасы Мəулен Əшімбаев отырысты қорытындай келе, «Мəңгілік Ел» патриоттық актіде көрініс тапқан идеялар Тəуелсіз Қазақстанның тұрақтылығы мен мемлекеттілігін нығайтуға ықпалын тигізетінін атап өтті.

Б а с қ о с у д ы ң а р н а й ы б ө л і м і аяқталған соң, депутаттар əскердің қару-жарақ жəне техника көрмесін тамашалады.

Ұлттық ұлан баспасөз қызметі

Өрт сөндірушілер тест тапсырды

Жазира ҚҰРМАНОВА, Солтүстік Қазақстан облысы

СОЛТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙЛАР ДЕПАРТАМЕНТІНІҢ ӨРТ СӨНДІРУ ЖƏНЕ АПАТТЫҚ-ҚҰТҚАРУ ЖҰМЫСТАРЫ ҚЫЗМЕТІНІҢ МАМАН-ДАРЫ «ҚАЗТЕСТ» БАҒДАРЛАМАСЫ БОЙЫНША СЕРТИФИКАТТЫҚ ТЕСТІЛЕУГЕ ҚАТЫСТЫ.

Мемлекеттік тілді меңгеру тексерілді

ИМАНБАЕВТЫҢ ЕРЛІГІ – ЖАСТАРҒА ҮЛГІ ЖІТІҚАРА АУДАНЫ ƏКІМІНІҢ БІРІНШІ ОРЫНБАСАРЫ РАДИК ИСКАЛИЕВ ЖІТІҚАРА АУДАНЫНЫҢ ӨРТ СӨНДІРУ БӨЛІМІНІҢ ӨРТКЕ ҚАРСЫ ҚЫЗМЕТ КАПИТАНЫ МАҚСҰТ ИМАНБАЕВТЫҢ ЖЕСІРІНЕ II ДƏРЕЖЕЛІ «АЙБЫН» ОРДЕНІН ҚАЗА БОЛҒАННАН КЕЙІН ТАБЫСТАДЫ.

шексіз», – деді олар.Мақсұт Иманбаевпен бірге иық тіресе жұмыс атқарған Азаматтық қ о р ғ а у п р а п о р щ и г і Виктор Дайлиденок көз жасын зорға тыйып тұрып өз командирі əрі жолдасын қимастықпен еске алды...

Қасірет өткен жылы б о л д ы , қ а л а н ы ң еск і бөл і г і жағында жеке тұрғын үйден ө р т ш ы ғ а д ы . Ө р т жылдамдықпен жайы-лып, кең ауқымды жайлай баста-ды. Қарауыл бастығы, өртке қарсы қызмет капитаны Мақсұт Иманбаев өрт сөндірушілермен бірге жанып жатқан үйге кіріп, əйелді құтқарады. Өртті сөндіру барысында газ балло-ны жарылып, онда М.Иманбаев адам өміріне өте қауіп төндірмейтін жарақат алды. Ол газ баллонға жақындап келе жатқан жалынның қаншалықты қауіпті болатынын түсініп, үйге бірінші болып қайта кіреді. Жарылыс. Мақсұт Иманбаев шын мəнінде, өз қарамағындағы жігіттерді жауып, жарақат алды.

Осылайша, ержүрек азаматтың өмірі 46 жасында қиылды. Ол өте жақсы басшы, сенімді жолдас, жауап-ты қызметкер, өмірде батыл адам еді.

Өзінің 14 жылдық қызметінде жас өскін өрт сөндірушілерді тəрбиелеп үлгерді. Қарапайым болды. Даңққұмарлық оған жат еді. Мадақ пен мақтан сөзді қумайтын. Өте тамаша əке, жақсы жар бола білді. Жұмыста жүктелетін міндеттің ауқымына қарамастан өз отбасына – əйелі мен екі баласы-на уақыт таба білді. «Оның өмірден озуы біз үшін орны толмас қайғы. Біз əкемізді мақтан тұтамыз, əрқашанда есімізде сақтап жүреміз», – деді қызы Жұлдызай.

Ал капитан М.Иманбаевтың ерлігі газ баллон жарылысынан жолдастарын құтқарғаны ғана емес, өзге үшін өз өмірін қиғанымен де ерен.

Қостанай облысы ТЖД баспасөз қызметі

АКЦИЯ

ТЕМІРЖОЛ БОЙЫНДАҒЫ КЕЗДЕСУ

№ 93 (3970), четверг, 19.12.20134 е-mail: nastraje@mail.ru№37 (4203), бейсенбі, 19.05.2016 е-mail:sakshy@rambler.ru

АЗАМАТТЫҚ ҮН

ОТАНЫНА АДАЛ

ТАҒЫЛЫМ

Үлкен қыздары Жанар Жандарбекқызы 12 жасында «Кинотаврик» халықаралық өнер фестиваліне қатысып, лауреат болып оралды. Бұл кезде Жандарбек жол-патрульдік полициясында қызмет жасайтын еді. Жанар Сочи қаласында өткен «Кинотаврик» V халықаралық балалар өнер фестивалінде де отба-сын үлкен қуанышқа бөледі. Бұл үлкен қуаныш еді. Өйткені, осынау дүбірлі додаға Испания, Италия, Эстония, Латвия, Ресей, Украина, басқа да мем-лекеттерден жүзден астам талапты оқушылар қатысқан еді.

«Біздің өнерімізді бағалауға əлемге танымал өнер тарландары қатысты. Қазылар алқасының төрағасы Ресей халық əртісі Иосиф Кобзон бол-ды. «Кинотаврик» фестивалі Марк Рубинштейннің жобасы бойынша дүниеге келді. Фестивальге қатысушы балалар «Мюзикл», «Вокал», «Театр өнері», «Хор ансамблі», «Балалар фильмі», тағы басқа да аталымдар бойынша өз өнерлерін ортаға салды. «Кинотаврик» Ресейдегі кең қанатты

Осыдан бірер жыл бұрын Оралдағы «Батыс» өңірлік қолбасшылығының аға офицерлері, майорлар – Салауат Қабдықұлов пен Ринат Жұмалиев тілсіз жау – өрттен бірнеше адам-ды құтқарып, ерлік жасады. Əрине, олардың өздері бұл қадамдарын ерлік емес, Отан, халық алдындағы əскери, азаматтық борышымыз деп түсіндіреді. Дей тұрғанмен, сын сағаты туғанда көзді жұмып көмекке ұмтылатын ерік-жігер, батылдық баршаның бойына берілмеген қасиет екендігін де мойын-дауымыз қажет-ақ. Енді қос сардардың басынан өткен сол бір төтенше оқиғалардың қалай өрбігендігіне тоқталайық.

Жер-Ана жасыл желегін жамылып, тіршілік атаулы түлеп сала берген ма-мыр айының орта шені болатын. Осы бір жайма-шуақ, жайдары қалыпты аяқ астынан шыққан ащы айқай бұзып жібергендей болды. «Өрт! Өрт! Үй өртеніп жатыр!» деген жандəрмен да-уыстар түстік ішуге үйіне келе жатқан Салауат Қабдықұловты да селт еткізді.

БЕЙБІТ КҮНДЕ ДЕ ЕРЛІККЕ ОРЫН БАР

Тоқтар КЕНЖЕҒАЛИЕВ, Орал қаласы

ЕРЛІК МАЙДАН ШЕБІНДЕ, ҰРЫС ДАЛАСЫНДА ҒАНА ЖАСАЛМАЙДЫ. ШЫН-ТУАЙТЫНДА, ЕРЛІКТІҢ ТҮРІ КӨП. СОНЫҢ БІРІ – БЕЙБІТ ӨМІРДЕГІ ЕРЛІК ПЕН БАТЫРЛЫҚТЫҢ ҮЛГІСІНЕ БАС ИМЕУ, ҚҰРМЕТ ТҰТПАУ МҮМКІН ЕМЕС. ƏСІРЕСЕ, КҮНДЕЛІКТІ ӨМІРІ ТƏУЕКЕЛМЕН ТЫҒЫЗ БАЙЛАНЫСТЫ ƏСКЕРИ ҚЫЗМЕТШІЛЕРДІҢ ƏРБІР БАТЫЛ ƏРЕКЕТІ, ТАБАНДЫ ІС-ҚИМЫЛЫ ҚОҒАМНЫҢ ТІКЕЛЕЙ НАЗАРЫНДА БОЛАРЫ ДАУСЫЗ.

Сабырбек ОЛЖАБАЙ, Оңтүстік Қазақстан облысы

САЙРАМ АУДАНДЫҚ ІШКІ ІСТЕР БАСҚАРМАСЫ УАҚЫТША ҰСТАУ ОРТАЛЫҒЫНЫҢ ИНСПЕКТОРЫ, ПОЛИЦИЯ СТАРШИНАСЫ ЖАНДАРБЕК ЖҮНІСБЕКОВ ОТБАСЫН ƏРІПТЕСТЕРІ СЕГІЗ ҚЫРЛЫ, БІР СЫРЛЫ ШАҢЫРАҚ РЕТІНДЕ ЖАҚСЫ БІЛЕДІ ƏРІ ҚҰРМЕТТЕЙДІ. ЖАНДАРБЕКТІҢ ЖҰБАЙЫ ГҮЛІМ ҚУАНЫШҚЫЗЫ ШЫМКЕНТ ҚАЛАСЫНДАҒЫ «ТӨРЖАН» ГИМНАЗИЯ-МЕКТЕБІНДЕ МУЗЫКА ПƏНІНЕН ДƏРІС БЕРЕДІ ƏРІ ДИРЕКТОРДЫҢ ОРЫНБАСАРЫ БОЛЫП ҚЫЗМЕТ ІСТЕЙДІ. ОЛАР ҚЫЗДАРЫН ЖАСТАЙЫНАН ӨНЕРГЕ БАУЛЫДЫ.

ӨНЕГЕЛІ ОТБАСЫ

«ЕР ҚАНАТЫ – ТҰЛПАР» ДЕГЕН СӨЗ БАР. АСАУ ТҰЛПАРДЫ ДА, ТЕМІР ТҰЛПАРДЫ ДА ЕРТТЕП МІНГЕН НАҒЫЗ БАТЫР, НАР ТҰЛҒАЛЫ, КӨРКЕМ МІНЕЗДІ, КЕЛІСКЕН ҚАЗАҚ ЖІГІТІ ТОҚТАР ОҢҒАРБАЙҰЛЫ ƏУБƏКІРОВ ҮСТІМІЗДЕГІ МЕШІН ЖЫЛЫ МЕРЕЙТОЙ 70 ЖАСҚА ТОЛДЫ.

Осыған орай ІІМ Шырақбек Қабылбаев атындағы Қостанай Академиясы Тілдер кафедрасы Тəуелсіз еліміздің 25 жылдығы мен оқу орнымыздың 45 жылдығына арнап тəрбиелік іс-шара өткізді. Оған күндізгі оқыту факультетінің 1-курс курсанттары қатысты.

Шараның басты мақсаты – кейінгі жастарға қазақтан шыққан тұңғыш ғарышкер туралы, отандық ғарыш саласының өткені мен болашағы жайлы ақпарат беру, сондай-ақ, олардың отансүйгіштік сезімін жаңа биіктерге көтеру.

Батыр Тоқтар Əубəкіровтің өмірбаянына, атақ-даңқтарына қысқаша тоқтала кетсек, ол 1946 жылдың 27 шілдесінде Қарағанды облысы Қарқаралы ауданы 1май ұжымшарында дүниеге келген. Екі ұлдың əкесі. Қазақтан шыққан тұңғыш ғарышкер, ұшқыш, авиация генерал-майоры, Кеңес Одағының Батыры (1988 ж.), Қазақстан Республикасының Халық қаһарманы (1995 ж.), техника ғылымдарының докторы (1998 ж.), профессор (1997 ж.), Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университетінің құрметті про-фессоры, «Отан», «Құрмет Белгісі» жəне екі мəрте Австрия Республикасының «Алтын Крест» ордендері мен бірқатар медальдың иегері.

1991 жылы 2 сəу ірде Кеңес Одағы Ғарышкерлер даярлау орталығында ғарышқа ұшу дайындығына кірісіп, сол жылы 2 қазанда Байқоңырдан «Союз ТМ-

13» кемесімен ғарышқа ұшып, 10 қазанда Жерге оралды.Іс-шара шымылдығы елімізге танымал жас əнші Төреғали Төреəлінің орындауындағы «Байқоңыр» бейнебаянымен түріліп, қысқаша космонавтика жəне адам баласының ғарышқа ұшқанына 55 жыл толуына, сонымен қатар, қазақтан шыққан ғарышкерлер – Талғат Мұсабаев (1995 ж.) пен Айдын Айымбетов (2015 ж.) туралы ақпараттар беріліп, тұңғыш қазақ ғарышкері Тоқтар Əубəкіровтің өмірбаяны, қызметі туралы, ғарышқа алғаш ұшқан кездердегі қызықты, танымды бейнематериалдар кеңінен ұсынылды.

Осылайша, оқу ордасының курсанттары батырдың ерлік жолын жадыларында мықтап сақтап, біліп жүретін болды.

Е.ДЕРІПСАЛДИН,Ш.Қабылбаев атындағы Қостанай Академиясы

Тілдер кафедрасының аға оқытушысы, полиция подполковнигі

ШАРА

Батыр туралы біліп жүреді

Ойлануға, толғануға уақыт жоқ. Бұған дейін де талай оқыс оқиғалардың ортасында болып, əбден шыныққан əскери офицер дереу дауыс шыққан жаққа жүгіріп жетті. Бес қабатты үйдің бесінші қабатындағы пəтердің терезесінен жалынның қызыл тілі сумаңдайды. Будақтаған түтіннен ты-ныстары тарылған тұрғындар көшеге қашып шыққан.

– Үйде кім қалды?!– Бəріміз шықтық.. .Жоқ, тұра

тұрыңыз, өртеніп жатқан пəтердің иесі үлкен кісі еді. Сол көрінбейді. Шамасы іште...

Соңғы сөзді жүре тыңдаған майор баспалдақ бойымен бесінші қабатқа ұмтылды. Пəтерде шынымен де 77 жастағы егде кісі қалып қойған екен. Қолқаны қапқан иіске уланып, талықсып кеткен үй иесін Салауат көтеріп сыртқа алып шықты. Іле-шала жеткен өрт сөндірушілер ала-патты ауыздықтап, жедел жəрдемнің дəрігерлері құтқарылған адамның өмірін аман сақтап қалды.

Арада тура екі ай уақыт өткенде дəл осыған ұқсас жағдай тағы қайталанды. «Батыс» өңірлік қолбасшылығына қарасты 5517 əскери бөлімі штаб бастығы, майор Ринат Жұмалиев түзеу мекемесінен келе жатқан жолын-да Чагано-Набережная көшесіндегі үйлерд ің б і р і о тқа оранғанын байқайды. Жүргізушісіне қызметтік көлігін тура үй жанына тоқтатуға бұйрық берген сардар тез арада жа-лын шарпыған үйден 12 адамның дін аман шығуын сауатты ұйымдастырды. Өрт сөндіру бөліміне шұғыл хабар беріп, көрші үйлерден тұрғындардың мүлкін шығаруға жəрдемдесті.

Қос офицердің қысыл-таяң шақта көрсеткен ерл іг і , аспай-саспай жасаған батыл əрекеті мемлекет та-рапынан жоғары бағаланғандығын айтуымыз керек. Нақты айтқанда, майорлар Салауат Қабдықұлов пен Ринат Жұмалиев өрт кезінде адам-дарды құтқарғаны үшін Қазақстан Республикасы Президентінің 2015 жылғы 4 мамырдағы №7 Жарлығы негізінде «Жауынгерлік ерлігі үшін» медалімен наградталды.

Майор С.Қабдықұлов жоғары на-граданы Ақордада Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың тікелей өз қолынан алса, майор Р.Жұмалиевке медальд і Ұлттық ұланның бас қолбасшысы, генерал-лейтенант Руслан Жақсылықов тапсырды.

Жаңа жаһандық өмір шындығының сын-қатерлеріне біз өзіміздің нақты мүмкіндіктеріміз негізіндегі біртұтас іс-қимыл стратегиясын қарсы қоюымыз керек», – деп атап көрсеткен бола-тын. Ал бəсекелестікке түсу үшін, мықты экономика, тұрақты саяси жəне əлеуметтік ахуалды қалыптастыруға бар күшті бағыттау заңдылық. Міне, жас мемлекеттің дамуы жолында елімізде зор қызмет атқарып отырған Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Малкеджар Бөкенбаев атындағы Ақтөбе заң институты еліміздің батыс өңірінде құқық қорғау органдарына кəсіби маман даярлап шығаратын бірден-бір жоғары оқу орны болып табылады.

М.Бөкенбаев атындағы Ақтөбе заң институтының білікті де білімді оқытушылар құрамы топтасқан, іскер де ұтқыр ұйымдастырушылар шоғырланған, кəсіби мамандардан құралған үлкен ұжымның атқарып о т ы р ғ а н ж ұ м ы с т а р ы н ы ң е л д і біріктіруде алатын орны ерекше. Ғылыми мектептердің үздік дəстүрлерін жалғастырып, оны ілгері дамытып, білім беру, курсанттарды тəрбиелеу, қызметкерлердің біліктілігін артты-ру жұмыстарында республика бой-ынша сүбелі үлесін қосып отырған ведомстволық оқу орнын құқық қорғау саласының соқпақ жолымен талмай еңбектеніп жүрген ел азаматы, по-лиция полковнигі, заң ғылымдарының кандидаты Сəлімгерей Қаракүшев басқарады.

ІІМ М.Бөкенбаев атындағы Ақтөбе заң институтында қазірг і таңда Қазақстанның барлық өңірлерінен ба с қа Қыр ғыз с т ан , Т əж і к с т ан Республикасының азаматтары білім алып жатыр. 2016 жылдың 20 мамы-рында институтқа 6 жыл толмақ, осы аралықта оқу процесінде, сондай-ақ ІІО-ға маманданған кадрларды оқытып шығаруда үлкен жетістіктерге қол жетк і зд і . Институт болып қалыптасқан алғашқы күндерден бастап-ақ, Ішкі істер министрлігінің Малкеджар Бөкенбаев атындағы Ақтөбе заң институты республикалық, аумақтық жəне жергілікті мекеме-лермен бірлесе отырып, елге, жерге деген сүйіспеншілігі мол азаматтар тұлғасын қалыптастыру жұмыстарын жандандыруда. Ведомстволық оқу орнының ерекшелігі – мұнда оқу мен тəжірибе үдерісі қатар жүреді. Үнемі өзгеріп отыратын экономикалық жəне əлеуметтік салалардағы жағдай за-манауи мамандардан құқықтық тəртіп жəне қылмыспен күресті қамтамасыз ету сұрақтары бойынша тиісті кəсіби дағдыны жетілдіруді талап етеді. ІІМ-нің ведомстволық жоғары оқу орын-

ИГІЛІК

Жас институттың қарымды қадамы

МЕМЛЕКЕТ БАСШЫСЫ Н.НАЗАРБАЕВ 2015 ЖЫЛҒЫ 30 ҚАРАШАДАҒЫ «ҚАЗАҚСТАН ЖАҢА ЖАҺАНДЫҚ НАҚТЫ АХУАЛДА: ӨСІМ, РЕФОРМА-ЛАР, ДАМУ» ҚАЗАҚСТАН ХАЛҚЫНА ЖОЛДАУЫНДА «ƏЛЕМНІҢ ДАМУЫ КҮШТЕРДІҢ ƏЛЕМДІК ЖƏНЕ ӨҢІРЛІК ОРТАЛЫҚТАРЫНЫҢ АРАСЫНДАҒЫ ҚАТАҢ БƏСЕКЕЛЕСТІК АЯСЫНДА ЖҮРЕТІН БОЛАДЫ.

дарында мамандарды тиісті деңгейде дайындауды əрі қарай жетілдіруге барлық шаралар қабылдануда.

Ең басты артықшылығы – оқу орнын бітірушінің ІІО-да жүз пайыз жұмыспен қамтамасыз етілуі. Негізгі мақсаты – жоғары білікті, өз ісінің шынайы шебер мамандарын дайындап қана қоймай, өз елінің нағыз патриотын тəрбиелеу, өйткені, полиция қызметі – батылдықты, өжеттілікті, қайсарлықты, табандылықты, іскерлікті, білімділікті қажет ететін жауапкершілік жүгі ауыр жол. Курсанттарды тəрбиелеудегі басты бағыттардың бірі – поли-ция қызметкерінің имиджін көтеру. К у р с а н т т а р ұ ж ы м ы қ а л а л ы қ , облыстық, республикалық деңгейдегі жастарға арналған əртүрл і і с -шараларға белсенді түрде арала-сады. Жастардың бойында мəдени, рухани, адамгершілік құндылықтарды қалыптастыру – еліміздің гүлденуіне қосылатын стратегиялық капитал бо-лып табылады. Сондықтан, ұжымда достық, келісім, бейбітшілік ахуалды қалыптастыру біздің еліміз – Қазақстан Республикасына деген мақтаныш сезімін нығайтады.

Атқарылып отырған көпқырлы ж ұ м ы с т а р д ы ң ұ й ы т қ ы с ы – институтымыздың оқытушылық құрамы. Мемлекеттік-құқықтық, кəсіби-адамгершілік, эстетикалық, патриоттық дүниетанымын тəрбиелеу, ұлтаралық қатынас мəдениетін, тəртіп пен заңды сақтау, келешек құқық қорғау органдары қызметкерлерінің жеке қасиеттерін дамыту міндеттерін табысты шешіп, іске асырушылар да осы оқытушылық құрам.

И н с т и т у т б а с ш ы л ы ғ ы ж ə н е профессорлық-оқытушылық құрамы келешекте ішкі істер органдары үшін жоғары маманданған қызметкерлерді жетілдіруге үлкен үміт артады.

Еліміздің Тəуелсіздігіне 25 жыл толып, жас мемлекетіміздің ширек ғасырлық тойы тұсында иісі қазақтың кеудесін мақтаныш сезімі кернейді. М.Əуезов: «Қай істің болсын өнуіне үш шарт бар: ең əуелі – ниет керек, одан соң – күш керек, одан соң – тəртіп керек» десе, Тəуелсіздіктің тұғырында нық болуы-на кепіл болатын осы шарттар болса керек. Ал осы тарихи тұста тəртіп пен күшті ізгі мақсатына теңестірген жас институттың ел алдындағы атқарар қызметі мен нағыз ұлтжанды, замана-уи, жан-жақты дамыған мамандарды тəрбиелеу жолында бағындырар асу-лары əлі де алда болмақ.

Жанат НҰРМУХАМБЕТОВА,ІІМ М.Бөкенбаев атындағы

Ақтөбе заң институтының мемлекеттік тіл жəне ақпарат

бөлімшесінің бастығы

фестиваль. Осы фестивальге қатысып, жүлделі үшінші орынды еншілегеніме қуаныштымын», – дейді Жанар сол күндерді еске алып.

Бүгінде Жүнісбековтер отбасында тағы бір əнші пайда болды. Ол – Диана. Облыстық Ішкі істер департаменті қызметкерлері балалары арасында өткен өнер байқауында Диана бірінші орынды иемденді. Ол сахнаға «Туған жер» əнімен шықты.

Бүгінде Жанар облысқа танымал əнші. Ол сондай-ақ, балалар арасындағы фестивальдерді жүргізуші де.

«Музыка деген бір сиқыр. Полиция қызметкерлерінің əр күні қарбаласпен өтеді емес пе? Осындайда қос қызым мені əнмен əлдилейді. Шаршағаным тез басылады. Жанар мен Диана əн салғанда Гүлім екеуіміз оларды музыкалық аспапта сүйемелдейміз», – дейді полиция старшинасы Жандарбек Жүнісбеков.

Бүгінде Жандарбек уақытша ұстау орталығының белді қызметкері. Өз жұмысын тиянақты да тындырымды атқаратын ол «Ішкі істер саласындағы мінсіз қызметі үшін» медалін екі рет иемденді. Сондай-ақ, қызметтік бо-рышын атқару кезіндегі ерен еңбегі, ерлігі үшін департамент басшысының қолынан алтын сағат алды.

«Біздің Жандарбек өнерлі де өнегелі шаңырақтың иесі. Біз оны мақтан тұтамыз. Өзімізде өтетін барлық мерекелік іс-шараларға Жүнісбековтер жанұясы белсене атсалысады. Жандарбектің өзі де қаражаяу емес. Оның да əн салатыны бар. Домбыраны біркісідей шертеді. Гармонда ой-найды. Басқармада осындай өнерлі жандардың болғаны жақсы», – дейді Сайрам аудандық Ішкі істер басқармасының бастығы, полиция полковнигі Алтынбек Əмірбеков.

Өнерлінің өрісі – кең. Жүнісбековтер отбасына біз де шығармашылық табыстар тілейміз.

№ 93 (3970), четверг, 19.12.2013 5е-mail: nastraje@mail.ru№37 (4203), бейсенбі, 19.05.2016 е-mail:sakshy@rambler.ru

ƏРІПТЕС КЕЛБЕТІ

«ƏКЕ КӨРГЕН ОҚ ЖОНАР...»Əлқисса. Александрдың балалық

ш а ғ ы қ а й м а ғ ы б ұ з ы л м а ғ а н Торғай өңірінде өтті. Сол себепті д е қ а з а қ т і л і н е ж е т і к б о л ы п ө с т і . Мақалдатып , мəтелдет і п сөйлегенде , көпш іл і к т і ер і к с і з т аңдандырады . Əң г і мен і ң ма -йын тамызады. Қазақтың қара дом-бырасымен əн айтқанда, тыңдаған жанды сүйсінтпей қоймайды.

К е й і п к е р і м і з д і ң қ а з а қ т і л і н терең меңгеру іне анасы Лидия Михайловнаның көп ықпалы бо-лыпты. Анасы да қазақ т іл інде емін-еркін сөйлейтін. 1956 жылы Орал қаласындағы педагогикалық институтты біт ір іп, жолдамамен Торғай өңіріне келген жас маман-ды Жанкелдин ауданы Албарбөгет кеңшарындағы Тəуіш елді мекеніндегі мектепке жібереді. Ол сондағы мек-тепке жұмысқа орналасып, қазақ балаларына орыс тілі мен əдебиеті пəнінен дəріс оқиды. Ал отағасы – бұрынғы əскери офицер Юрий Сметановский осы білім ұясында ш ə к і р т т е р г е а л ғ а ш қ ы ə с к е р и дайындықтан сабақ береді.

О с ы л а й ш а , т у м ы с ы н а н ж а й -д а р ы м і н е з д і ж а н д а р Т о р ғ а й жұртшылығымен етене араласып, жергілікті халыққа сіңісіп кетеді. Б ұдан к ей і н е рл і - з а йыптылар Жанкелдин ауданының орталығы – Торғай селосына көшеді. Юрий мен Лидия Сметановскийлер бұл жерді де жатсынбай, тұрғындарымен тонның ішк і б а уындай арала -сып кетед і . Мұнда да отағасы Торғай орыс мектебінде (бүгінгі Иванов атындағы орта мектеп) ө з мамандығы бойынша сабақ өтк і зсе , Лидия Михайловна да бұрынғы қызметін жалғастырады. Күндердің күнінде Сметановскийлер шаңырағында Виктория е с імд і қыз бала мен Александр деген

ЖҰРТЫНА СЫЙЛЫ СМЕТАНОВСКИЙҒани АТЫМТАЙ

АЛЕКСАНДР СМЕТАНОВСКИЙ ЕСІМІ БҮГІНДЕ ТОБЫЛ ЖҰРТШЫЛЫҒЫНА КЕҢІНЕН ТАНЫС. ІШКІ ІСТЕР ОРГАН-ДАРЫНДА 24 ЖЫЛ БОЙЫ ЕҢБЕК ЕТІП КЕЛЕ ЖАТҚАН КЕЙІПКЕРІМІЗ МЕМЛЕКЕТТІК ТІЛДІ ЖЕТІК БІЛЕДІ. БҮГІНДЕ ІІМ ҚОСТАНАЙ АКАДЕМИЯСЫНЫҢ ƏСКЕРИ ЖƏНЕ ТАКТИКАЛЫҚ АРНАЙЫ ДАЯРЛЫҚ КАФЕДРАСЫНЫҢ БАСТЫҒЫ, ПОЛИЦИЯ ПОЛКОВНИГІ. ӨЗ ІСІНЕ ЖАУАПКЕРШІЛІКПЕН ҚАРАЙТЫН АЛЕКСАНДР ЮРЬЕВИЧТІҢ ЕҢБЕГІ ЕЛЕУСІЗ ҚАЛҒАН ЖОҚ. ОЛ ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРЛІГІНІҢ І, ІІ, ІІІ ДƏРЕЖЕЛІ «МІНСІЗ ҚЫЗМЕТІ ҮШІН» МЕДАЛЬДАРЫН ОМЫ-РАУЫНА ҚАДАП, ҚҰРМЕТ ГРАМОТАСЫМЕН ЖƏНЕ БАСҚА ДА СЫЙЛЫҚТАРМЕН МАРАПАТТАЛҒАН.

шекес і торсықтай ұл дүниеге келіп, ж а с о т б а с ы н ы ң қ у а н ы ш ы н к ө к к е көтереді...

А л а й д а , а й т ы п келмейтін сұм ажал əкесі Юрийді алмай қоймайды. Бұл 1984 жыл еді. Енді екі ба-ласын ел қатарынан

қалдырмау Лидия Михайловнаның мойнында ед і . Өм і р і нде т үрл і қиындықтар кездессе де, сыр берме-уге тырысатын. Сондықтан да шығар, қызы Виктория мен ұлы Александр к ішкентайларынан ата-аналары секілді еңбекқор, ізденімпаз əрі та-банды болып ер жетті.

Отағасы қайтыс болғаннан кейін, бұлар Торғайда көп тұрақтап қала алмады. Бұрынғы Торғай облысының орталығы – Арқалық қаласына көшіп келді. Лидия Михайловна осы қалаға іргелес жатқан Арқалық аудандық оқу бөлімінің меңгерушісі болып қызмет атқарды. Осы жауапты қызметтен құрметті демалысқа шықты. Оның ұзақ жылғы сіңірген еңбегі ескерусіз қалған жоқ. Тиісті орындар білікті ұстаздың жұмысын жоғары бағалады. Ол «Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген мұғалімі» атағына ие болды. Сонымен қатар, тыл ардагері атанды.

Қазақтар арасында өс іп , жан дүниес і де қазақ болып кеткен Александр жастайынан погон т а ғынып , ə с кери маман болу -ды армандайды. Бұған , əрине , əкесі Юрийдің темірдей тəртіпті ұнататын офицер болуы өз əсерін тигізген еді.

«Əке көріп, оқ жонған» ол алды-мен Қарағандыдағы педагогикалық инс ти ту т тың ə с кери - спорт тық факультетіне оқуға қабылданып, оны ойдағыдай бітіріп шығады. Бұдан соң осы қаладағы жоғары милиция мектебінде сырттай оқып, оны да жақсы нəтижемен аяқтайды.

Еліміз енді өз Тəуелсіздігін алған 1992 жылы Александр еңбек жолын Арқалық қалалық Ішкі істер бөлімінен бастайды. Алдымен жедел уəкіл, кейін аға жедел уəкіл болып қызмет етеді. Қалалық ІІБ Қылмысты іздестіру бөлімшесі бастығының орынбасары лауазымына жоғарылайды. Бұдан

соң осы бөлімшенің бастығы бо-лып тағайындалады. Өз қызметіне тиянақты əрі үлкен жауапкершілікпен қарайтын жігерлі жігіттің талпынысы басшылар тарапынан да қолдау таба-ды. Офицер деген атақты əрқашанда жоғары ұстап, соған сай болуға ұмтылды.

О л Қ о с т а н а й з а ң и н с т и т у -ты Жедел іздест іру қызметі ка-федрасында оқытушы болып он жылдан артық қызмет і с тейд і . Кейін Əділет министрліг і ҚАЖК Қостанай Академиясының Əскери жəне дағдарысқа қарсы дайындық кафедрасының бастығы, Жедел

бітірсе де, ес білгеннен жергілікті қазақтың қарадомалақ балалары-мен кəдімгідей асыр салып ойнап, ержетті. Солармен араласа жүріп, қазақтың тілін бір кісідей меңгеріп алды. Ол қазір сол Торғай өңірінде өскен Ыбырай Əмірханов, Еренбол жəне Талғат Алматовтар, Айбек Қапақов, Ақынбек Арыстанов сынды бала күнгі достарымен жиі-жиі бас қосып, қайта оралмас шақтарын үнемі еске алып отырады. Тай-құлындай тебісіп өскен осы доста-ры ғой, Александр Сметановскийді еркелетіп Ескендір Қаймақбаев деп атап кеткен. Оған кейіпкеріміз шам-данбайды, тек жымияды да қояды.

Бүг інде Александр жаны жай-д а р л ы қ а з а қ т ы ң қ ы з ы Ж а н н а Сабитқызымен тату-тəтт і ғұмыр кешіп келеді. Отбасында Əсел жəне Сəбина атты қыздарды тəрбиелеп, мəпелеп өс іруде. І ІМ Қостанай Академиясының түлегі Əсел əкесінің жолын қуып Рудный қалалық Ішкі і с тер басқармасында жауапты қызмет атқарады. Ал Сəбина 9-сы-нып оқушысы. Жергілікті халықтың салт-дəстүрін берік ұстанатын отбасы тұңғыш қыздарын қазақтың жөн-жоралғысымен ұзатыпты.

Жаңа құрылымның алдындағы міндеттері нақтыланып, оларға қ о ғ а м д ы қ т ə р т і п т і н ы ғ а й т у , қылмыстың алдын алу, сондай-ақ тұрғындардың ішкі істер органда-рына деген сенімін қалыптастыру ж ə н е о л а р д ы ң ж ұ м ы с ы н д а ғ ы ашықтықты қамтамасыз ету міндеті жүктелді. Сөз жоқ, жергілікті по-лиция қызметі қоғамдағы жаңа ин-ститут болғандықтан, ол құрылғалы бері бірқатар сауалдар да туын-дап отыр. Бұл ретте жаңа құрылым жергілікті əкімдіктермен тізеге-тізе қоса бірлесіп жұмыс жасауы тиіс. Өзара бірлестіктегі жұмыс қашан да оң нəтиже беретінін тəжірибе көрсетіп келеді.

Заңмен бекітілген талапқа сəйкес, жерг іл ікт і полиция қызмет ін ің бастығы өкілдік жəне атқарушы о р г а н д а р д ы ң а л д ы н д а ж ы -лына бір рет жергілікті полиция қызметінің жұмысы туралы есеп береді. Осылайша жергілікті поли-ция қызметінің атқарған жұмыстары жергілікті тұрғындардың пікірімен бағаланады. Сондай-ақ, халықпен етене байланыста қызмет атқаратын учаскелік полиция инспекторлары тоқсан сайын тұрғындармен кездесу кезінде олардың көкейкесті сауалда-рына жауап қайтарады.

Жергілікті полиция қызметіне жүктелген нег і зг і м індеттер – құқық бұзушылықтар профилак-

мемлекеттік тілді үйретуге де өз үлесін қосып келеді.

«Қазақ тілі – өте бай тіл. Тіліміз сөздік, грамматикалық құрылысы жағынан болсын дамыған, байыған, оралымды тіл. Абай Құнанбаев, Мұхтар Əуезов, Ілияс Жансүгіров секілді қазақ халқының алыпта-ры тілді жоғары мəдениет саты-сына көтеріп қана қоймай, асыл қазынадай құрметтеді, қастер тұтты. Сол себептен, бүгінгі таңда қазақ тілін ардақтап, əдет-ғұрпымызды сақтап, оның мəртебесін əлемге та-ныту – біздің мақсатымыз», – дейді Александр Юрьевич.

Қазақ тілін кейбір қаракөздерден д е а р т ы қ б і л е т і н А л е к с а н д р Сметановский мемлекеттік т ілді игерудің арқасында қазіргі деңгейге жетіп отырғанын айтады. Өмірін күрт өзгерткен жетістіктер мен абырой оған оңайлықпен келген жоқ, əрине. Ол осы жолда тынбай ізденді.

«Мектеп бағдарламаларын былай қойғанда, өз бетімше жалықпай е ң б е к т е н д і м . Т ү р л і г а з е т -журналдардың əрбір санын жібермей оқитынмын. Қазір де солай. Ондағы күрделі сөз тіркестері, теңеулер мен образды сөйлемдер жадымда жақсы сақталып қалуы үшін оңашада дауыс-тап оқимын , – д ейд і к үл і п . – Сонымен қатар, қазақтың ұлы жа-зушылары Мұхтар Əуезовтің «Абай жолы» мен Сəбит Мұқановтың «Мөлдір махаббатын» қазақ тілінде тапжылмай оқып шықтым. Осы көркем шығармаларды талдап, ондағы əрбір сөзге ерекше ден қойдым. Соның нəтижесінде өзіме бұрын беймəлім тың сөйлемдерге қанықтым. Қазақтың шұрайлы да нəрлі көркем тілінен сусындадым. Осы шығармаларды оқу арқылы қазақтың ежелден келе жатқан əдет-ғұрпына, салт-дəстүріне терең бой-ладым. Ол аталған шығармаларды кез келген зерделі де зиялы жан оқып, танысып шықса, артық бол-майды ғой».

Павлодар қаласында өткен өзге ұлт өкілдері арасындағы аймақтық «Қазақ тіліне жеке үлесім» деп ата-латын байқауға қатысып, бағын сынаған ол жүлделі 1-орынды жеңіп алды. Сондай-ақ, елордамызда өткен осы байқауда бас жүлдені жеңіп алды. Бұл жарыста ол сайыстың барлық талабы бойынша алдына жан салған жоқ. Сөйтіп, оның есімі өз са-ласы қызметкерлер арасында кеңінен танылды.

«Мені Торғайдың қазіргі жағдайы қатты алаңдатады. К інд ік қаны тамған жерден жырақта жүрген ел азаматтарының бəрі де дəл мендей толғанады, аңсайды. Бұла көңілі ақ селеулі далаға тартады да тұрады. Кейде өзімнің тегімді ж о л д а с т а р ы м н ы ң а р а с ы н д а қалжыңдап «Сметановский» емес, «Қаймақбаев» деп айтамын» – дейді кейіпкеріміз.

ЖАҢА ҚҰРЫЛЫМНЫҢ ЖАС БУЫНЫСабырбек ОЛЖАБАЙ, Оңтүстік Қазақстан облысы

ЕЛБАСЫ Н.НАЗАРБАЕВТЫҢ БЕС ИНСТИТУТТЫҚ РЕФОРМАНЫ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ БОЙЫНША «100 НАҚТЫ ҚАДАМ» ҰЛТ ЖОСПАРЫ ТҮЗІЛІП, ОСЫ ҚҰЖАТ АЯСЫНДА ТҰРҒЫНДАР МЕН ЖЕРГІЛІКТІ АТҚАРУШЫ ОРГАНДАРҒА ЕСЕП БЕРЕТІН ЖЕРГІЛІКТІ ПОЛИЦИЯ ҚЫЗМЕТІ ҚҰРЫЛҒАНЫ БЕЛГІЛІ.

тикасы, қоғамдық тəртіпті сақтау, жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету, əкімшілік құқық бұзушылық істері бойынша өндіріс, қылмыстық құқық бұзушылықтардың алдын алу жəне жолын кесу, қылмыстық теріс қылықтар бойынша хаттамалық нысанда сотқа дейінгі тергеп-тек-серу амалдарын жүргізу, ішкі істер органдарының арнайы қабылдау-бөлу жəне арнайы қабылдау

орындарында адамдарды ұстау. Сонымен қатар, жергілікті полиция қызметіне жедел жағдай жөнінде келіп түскен ақпараттарды сарап-тау мен жинақтау, қылмыстар, қоғамдық тəртіпті бұзу, дүлей апат-тар мен басқа да төтенше жағдайлар жөніндегі хабарламаларға кідіріссіз əрекет ету, кезекші тəуліктерде қылмыстарды «ізін суытпай» ашуда шұғыл шараларды жүргізу жүктеледі.

Жергілікті полиция қызметінің құрамына учаскелік полиция инспек-торлары жəне олардың көмекшілері, кəмелетке толмағандар ісі жөніндегі инспекторлар, табиғатты қорғау бөлімінің қызметкерлері, арнайы қабылдау жəне қабылдап-тарату орнының қызметкерлер і , жол-патрульдік полиция қызметкерлері, сондай-ақ , əйелдерд і зорлық-зомбылықтан қорғау жөніндег і бөлімінің қызметкерлері к іреді. Бұл ретте ҚР Ішкі істер министрлігі ж ү й е с і н і ң б і р ы ң ғ а й л ы ғ ы м е н тұтастығы сақталады. Себеб і , жергілікті полиция қызметі ішкі істер органдарының құрылымында қалады, ал оның қызметкерлері құқық қорғау

ор гандары қызметкерлер імен тең дəрежеде болып, əлеуметтік-құқықтық кепілдіктердің бірыңғай құқықтық мəртебесіне ие болып қала береді.

Б ұ л о р а й д а , қ а з і р с а у д а үйлерінде, тұрмыстық объектілерде, үй к іребер і стер інде учаскел ік инспектордың суреті мен оның телефон нөмірі ілінетін болады. Тұрғындардың алдында есеп беру жиналысына дейін екі күн қалғанда учаскелік инспектор үйлерді арнайы аралап жұртшылықты хабарланды-рып, жеке мəліметтер жазылған кар-точка таратады. Осындай жұмыстар мектептерде де ұйымдастырылып, онда полиция инспекторлары туралы мəліметтер ілінеді.

Өз істеріне жыл басынан кіріскен Оңтүстік Қазақстан облысы, Созақ аудандық жергілікті полиция қызметі де аз уақыт ішінде көптеген ауқымды істерді тындырды. Созақ аудандық ІІБ Жергілікті полиция қызметінің бастығы, полиция майоры Нұрғазы Қазанғапов өз ісінің ысылған мама-ны. Ол Əкімшілік полиция бөлімшесі бастығының орынбасары қызметінен жоғарылатылды.

Созақ аудандық ІІБ Жергілікті по-лиция қызметі құқық бұзушылыққа «нөлдік төзімділік» қағидатын сақтау аясында қоғамдық көмекшілерден құралған «Сақшы», «Сарбаз» топ-тарын құрып, ұсақ бұзақылық,

қоғамдық орындарда алкогольдік ішімдік ішу, темекі шегу, қоқыс тастау, белгіленбеген жерлерде сауда жасау, қоғамдық орындағы тəртіпсіздікті болдырмау сияқты ұсақ құқық бұзушылықтардың жо-лын кесу мақсатында «Құқықтық тəртіп», «Қауіпсіз жол», тағы басқа іс-шаралар өткізіп, нəтижесінде біршама жұмыстар атқарылған.

Ə р и н е , ж а ң а м і н д е т к е кіріскендеріне көп уақыт бола қойған жоқ. Дегенмен, 2016 жылдың төрт айында Созақ аудандық ІІБ Жергілікті полиция қызметінің қызметкерлері 1571 (2015 жылы 1325) əкімшілік құқық бұзушылықты анықтаған.

Атап айтсақ, көшелерде жəне басқа да қоғамдық орындарда мас халде жүргені үшін 218, жекеле-ген қоғамдық орындарда темекі шеккендері үшін 132, белгіленбеген орындарда сауда жасағандары үшін 31, ұсақ бұзақылық жасағандары үшін 37, түнгі тыныштықты бұзғаны үшін 5, кəмелетке толмағандардың заңды өкілдерінің еріп жүруінсіз т ұ р ғынжайдан ты с жерлерде болғаны үшін 57, елді мекендерде көріктендіру ережелерін бұзған 219 азаматқа, жол жүру ережелерін бұзған 696 азаматқа, оның ішінде автокөлікті мас халде басқарғаны үшін 14 азаматқа тиісті əкімшілік хаттамалар толтырылып, айыппұл салынған.

П о л и ц и я м а й о р ы Н ұ р ғ а з ы Қазанғапов басқарған жаңа құрылым алдағы кезде де жұмысын жанданды-ра түсеріне сенім мол.

«Жас келсе – іске» деген міне, осы.

і здест іру жəне режим қызмет і кафедрасының профессоры болған ол бүгінде Шырақбек Қабылбаев атындағы Қостанай Академиясының Əскери жəне тактикалық арнайы даярлық кафедрасының бастығы лауазымында. Мұнда да абырой мен беделден кенде болған жоқ.

Құқық қоғау органдарында атқарған көп жылғы қызметі еленіп, Ішкі істер министрлігінің «Үздік қызметі үшін» белгісі, Əділет министрлігі Қылмыстық атқару жүйесі комитетінің ІІ дəрежелі «Мінсіз қызметі үшін» медалін иеленген.

ЕСКЕНДІР ҚАЙМАҚБАЕВ. ОЛ КІМ?

А л е к с а н д р Ю р ь е в и ч ү ш і н кіндік қаны тамған жері – Торғай ауылының жөні қашанда бөлек. Аудан орталығында ғы Иванов атындағы орыс мектебінде оқып,

Əркез мемлекеттік тілдің жана-шыры болып жүретін Александр Сметановский өңірде өткізілетін түрлі тіл сайыстарына қатысып тұрады. Бірде ІІМ Қылмыстық атқару жүйесі комитетінде өткізілген мемлекеттік тілге арналған республикалық сай-ыста таза қазақша сөз сөйлеп, жиналған жұртты таңғалдырған бола-тын. Осы сайыста ол жиырмаға жуық мақал-мəтелді орыс тіліндегі аудар-масымен айту, белгілі ақындардың өлеңдерін мəнерлеп оқу, күнделікті қызметте пайдаланатын құжаттарды орысшадан қазақшаға аудару, өз өнерін көрсету секілді сайыс тапсыр-маларынан сүрінбей өтіп, өзгелерден оқ бойы озық шыққан еді. Сөйтіп, бас жүлдені қанжығасына байлаған болатын.

Қазақ т і л і н жет і к меңгерген Александр болашақ офицерлерді Отанын, елін сүюге баулып, оларға

№ 93 (3970), четверг, 19.12.20136 е-mail: nastraje@mail.ru№37 (4203), бейсенбі, 19.05.2016 е-mail:sakshy@rambler.ru

АРДАГЕР

Бұл – ташкентт ік журналист Л.Блиндердің 1975 жылы «Вечерный Ташкент» газетінде жарияланған мақаласында келтірілген хаттан үзінді. Мақала осы жылы «Орден пронесенный сквозь плена» деген тақырыппен Жезқазған облыстық «Джезказганская правда» газетінде көшіріліп басылған. Хаттың маңызы да Жезқазған халқы үшін құнды.

С е б е б і , б ұ л ө ң і р с о ғ ы с т ы көргенімен мұндай азапқа душар болған бірде-бір жерлесін білмейтін еді. Тұтқын атаулыны кинодан ғана көретін. «Плен» деген сөз көзі ашық, көкірегі ояу адам түгілі можантомпай жанның өзін денесін тоқ ұрғандай дір еткізетін ұғым. Кəрім ДОСАНОВ – сол азапты жолдан өткен жанкешті жанның бірі.

Ал Ташкенттен жеткен мақаланың қысқаша мазмұны мынадай: «Қиын-қысталаңда бекіген достық берік болады. Қазақ Кəрім Досанов пен украин Александр Корниенконың тамырлығы соған дəлел. Екеуі де офицер. Кəрімді жүздеген тұтқынның ішінен суырып алып басқа лагерьге əкетіп бара жатқанда алда не бо-ларын білмеген Досанов майдандас досына сыбырлап: «Сақтай алсаң мына орден мен партбилетім саған аманат. Елге жеткіз!» – деген амана-тын барлық қиындықты бастан кеше отырып орындайды. Концлагерьде ол аса қиын еді. Ебін тауып ла-герьден қашып шыққан екеуі де тірі қалып, бақытты ғұмыр кешуде. Енді тағдыр екеуін кездестіруге жазсын!».

...Өткен ғасырдың жетпісінші жыл-дары. 1 мамыр, 9 мамыр, 7 қараша – қастерлі мерекелер ретінде ерекше тойланатын кез. Пролетариаттың Қазақстандағы қара шаңырағы аталған Қарсақбайда бұл мей-рамдар аса əсерлі өтетін. Еңбек ұжымдарынан бөлек мектептердің өзі күні бұрын дайындалып, парад жаттығуларын өткізеді. Дөңгелек шабақтарын алқызыл ленталармен матап шығатын велосипед колон-насы сонадайдан көз тартатыны бар. Олардың соңына ілескен түрлі транспоранттар мен ту, жалау-ларын көтерген жаяу лек қырдан құлай митинг өтетін алаңға кеп маңдай тірейді. Алқызыл тулармен көмкерілген трибунада ел ағалары, кент басшылығы, соғыс жəне еңбек ардагерлерінің тізіліп тұруының өзі зерделей қараған адамға бүгінгі күннің бағасыз сағынышы екен. Соның жуан ортасында Кəр ім Жанділдəұлы тұрар еді. Офицерлік былғары қара дижурка, елт ір і қалпақ, сықырлаған құрым етік киіп əскери тəртіппен сымбатын жария ет іп , сымға тартқандай тұратын Кəрімнің əр сөзі қандай тұщымды, əсерлі еді, десеңізші... Елге келіп бейбіт тірлік кешкеніне ширек ғасыр болса да, сол баяғы əскери дағдысын əлі тастамаған. «Жолдастар!» деп сардарлық дау-ыспен саңқ еткенде жұрт сілтідей тынатын еді. Одан əрі құттықтау. Кəрім ағаны мектептер кездесуге жиі шақырады. Онда жүрегі сыз-даса да, жас буынның меселін қайтармай жауынгерлік жолын əсерлі əңгімелеп беретін.

ГАРМОШКАНЫ ҚАРУҒА АЙЫРБАСТАҒАН

А д а м н ы ң б а с ы н а б е р м е с і н д е й т і н д е й - а қ , о н ы ң а з а п т ы жауынгерлік жолы қалай болып еді? Кіндік қаны тамған Байқоңыр деген киелі жерде табанын тасқа тілгізіп балалық шағын өткізді. Сонда ша-шын шекесінен құлата қайырған бо збала болды . Бойжеткен ге көз тастап, сөз арнады. Ауылда иығынан гармошкасы түспейтін,

ҒАСЫР-ҒҰМЫР ҒИБРАТЫ«ДОРОГОЙ, КАРИМ ДОСАНОВИЧ! ПИШЕТ НЕЗНАКОМЫЙ ВАМ ЖУРНА-ЛИСТ ИЗ ТАШКЕНТА БЛИНДЕР ЛЕОНИД САМУИЛОВИЧ. НЕДАВНО МНЕ СТАЛ ИЗВЕСТЕН ФАКТ ТРИДЦАТИЛЕТНЕЙ ДАВНОСТИ, СМЫСЛ КОТО-РОГО – В СОХРАНЕНИИ В ТРУДНЫХ УСЛОВИЯХ ПЛЕНА КОРНИЕНКО АЛЕКСАНДРОМ КОНСТАНТИНОВИЧЕМ ВАШЕГО ОРДЕНА КРАСНОГО ЗНАМЕНИ...».

ойын-тойдың думаны болды. Бүгінгі тілмен айтқанда асаба болып, қыз-қырқынды қасына үйірді. Ауыл оны түрлі іс-шаралардың белсендісі ретінде де білді. Ауылға келген өзге ұлт өкілдерімен сөйлесіп, аударма жасайтын тəржімашы да осы Кəрім-тін.

Бір күні оған əскерге шақырту келеді. Бұл 1937 жыл болатын. Сонда ауылдан əскерге аттанып бара жатқан жігіттерді шығарып салып, қол бұлғап қалғандардың ішінде өмірінің соңына дейін сыйластықпен бір құман шайды шүңкілдесіп бірге ішіп, өнегел і ұрпақ тəрбиелеп өсірген Тұрсын атты бойжеткен де болған еді. Көңілі жарасқан азамат-ты əскерге аттандырған ару қарап жатпай Жамбылдағы педагогикалық училищені тəмамдап алды. Ол кез-де үш жыл мерзімдік əскери бо-рышын өтеп оралған Кəрім көп күттірмей Тұрсынмен отау құрып, шаңырақ көтерді. Бақытты ғұмыр кешіп жатқан жас жұбайлардың мəнді өмірлерінің шырқын алты ай-дан соң соғыс деген сұрапыл хабар бұзды. «Егеулі найза қолға алмай ерлердің ісі бітер ме» деген ұландар Отан қорғауға жұмылды. Соның қатарында, жо-жоқ алғашқы легінде саналы азамат кіші офицер Кəрім Досанов тұрды.

КОНЦЛАГЕРЬДЕГІ АЗАПТЫ КҮНДЕР МЕН ТҮНДЕР

Жорық. Жолдар. Қиындықтар. Сонау күндерді еске алса Кəкеңнің көкірегі қарс айырылады. Білікті командир басқарған взвод б ір шайқаста жау қоршауына түсіп, отыз шақты адам негізгі əскерден бөлініп қалады. Осы шағын ғана құрам қара құрттай қаптаған фа-шистермен қиян-кескі ұрыс жүргізе отырып, əбден қалжырайды. Шегіне келе, жау пəрменімен қараңғы тар қапас-бункерге тығылады. Онда күн мен түнді айырмай, ас-сусыз алты күн жатады. Кеңес солдаттарының өліспей беріспейтінін білген фриц-тер оларға газ жіберіп тұншықтыру арқылы ғана қолға түсіре алатынын ұғады. Тұтқындардың одан арғы тағдыры түсінікті еді. Концлагерь. «Дахау» лагеріндегі азапты күндер басталады. Ас-суға жарымай, ауыр

жұмысқа жег ілген кеңес с о л д а т т а р ы н ы ң к ө р е р і əйтсе де əл і алда екен. Фашистер лагерьге сыймай бара жатқан адам санын азайтып отырды. Атып та-стаса жеңіл ғой. Барактан жүз шақты тұтқынды қуып шығып, күн іне 11 адам-нан жанып тұрған қызуы қатты пешке тірідей тастап үйітетін.

«Басында көруге дəтіміз шыдамайтын ед і . «Адам үш күннен соң тозаққа да үйренеді» деген рас екен, оған да көзіміз жетті. Тіптен, ауыр азапқа төзбей өмірден түң ілгендер пешке түсу үшін алға қарай ұмтылуды шығарды. О, тоба! Менің басыма да сондай ойдың келмесі бар ма? «Қырық жыл қырғын болса да, ажалды өледі» деген тегін емес екен, алдағыларды алмай, соңында тұрған он бір тұтқынды отқа салған күндер де болды. Алға ұмтылғандар тағы да азапты

көруге қалды», – дейді Кəрім аға көзін орамалмен əлсін-əлсін сүртіп. Мектеп кездесулерінде балалардың психикасын бұзбау керек деп түйген ардагер-офицер жауынгерлік жол-дар тақырыбындағы əңгімеден кон-цлагерь тұсын алып тастап оты-ратын еді. Ал, ересектерге жүрегі езіле, көзінен жас парлай оты-рып əңгімелейтін. Кəрім ағаның хикаяға бергісіз əңгімесін кезінде бала құлақпен естіп, мəніне бой-лай алмай, кейін ағам əрі ұстазым журналист Көбейсін Еңсебаевтың айтуынан ұққаным бар. Нағашылы-жиенді болып келетін бұл екі кісі кейіпкер-тілші ретінде көп əңгіме шертіскен адамдар. Сондықтан енді

ебін тауып қашады. Аты-жөндері де кешегідей есінде. Олар – пензалық Н.Бадаев, сталинградтық И.Малахов, черниговтық П.Найденов, ақтөбелік Т.Қашкенов, т.б. Бұл Смоленскінің маңайы еді. «Жеттік. Жеттік» деп іштей қайталап жүг іре берген. Шекарадан аса талып құлаған олар-ды кеңес солдаттары дала штабына əкеледі. Тағы бір қорлық бастал-ды. «Біз Отанды сатқан жоқпыз. Тұтқынға шарасыздан түстік» де-генге сенбейді. «Бір күні «Жолдас Досанов сен ақталдың!» деген кезде топырақты сүйіп жылағаным əлі есімнен кетпейді», – деп еді Кəкең бірде күлімдеп отырған өңі күрт түнеріп.

Бір күні қосағын жоқтап қайғырып, екі көзі бұлаудай болып жүрген кел ін і Тұрсынға тект і жерден шыққан Кəрімнің анасы Əлима: «Əй, Бейсенбайдың қызы (келінін солай атайды) түс көрдім. Бір əруақ есік алдына жылқының екі санын тастап кетті. Жылқы қасиетті түлік қой. Екі ай немесе екі жыл ішінде Кəрімжаннан жақсы хабар келеді», – деп бетін сипайды. Айтқанындай екі ай дегенде Кəрім Досанов ағасы Мұстафаға Мəскеуден хат жолдай-ды. Қуаныштан жүрегі алып ұшқан Мұстафа келіні Тұрсынға жүгіріп келіп «мынау Кəрімнің жазуы ма?» дейді аптыға. «Сен білесің ғой» деп ұсына береді. Маржандай жазуды жазбай таныған Тұрсын өңі бұзылып, құлап түседі. Хатта жазылған датасы да қара қағазда көрсетілген датадан кейін болып тұр. Артынша өзі де бой көрсетеді. Бірі «құлынымдап» қ о л ы н а т ү с к е н қ ұ р т т ы ш а ш у ғып шашса, енді бірі қуаныштан еңкілдеп жылайды. Көкелеп алды-нан шыққан жалғыз інісі Əбдуахитты қойнына қысып тұрып: «Адамзаттың зұлым жауы фашисті өз ошағында тұншықтырдық, енді сен ішкі жаумен күресетін боласың!», – деген еді.

Кəрім аға кезінде ІІХК-нің (НКВД) Алматыдағы арнаулы бөлімшесінде оқып, «Смерш» шпиондарға өлім операциясына дайындағандардың

журналистің əңгімесіне сүйеніп отыруға тура келеді.

«Бірде баракқа солдаттарымен кіріп келген неміс офицері басы күп болып і с іп кеткен Кəр імд і көріп қасындағы дəрігерге «не істейміз?» деген ишара жасайды. «Емдейміз» дейді неміс дəрігер. «Бұл азиатқа уақыт жоғалтып, дəрі-дəрмек шығын ғып қайтеміз, атып тастайық», – дейді офицер. «Жоқ! Мен Гиппократқа ант бергенмін, ота жасамасақ ірің қанға құйылып алты сағаттан қалмай өледі!», – деп дəрігер көзілдірігін қозғап қояды. Ашу шақырған офицер «Гиппократ, Гиппократ!» деп айқайлап жібереді.

Не керек, ауызын керіп қойып, с к а л ь п е л ь м е н т а м а ғ ы н т і л і п жібергенде ауызынан қанды ірің атқылап, көзінен жас шұбырады. Қара молда атанған əкесі Жəнділдə үйреткен «Біссіміллəсін» айтып, кəлимаға т іл ін келт іре береді . Сөйтіп, аман қалған Кəрім сол шақта үйге оралып, отбасымен, сүйген жарымен қауышам деп ойлады ма екен?! Жоқ, əрине! Адамның арманы таусылған ба? «Енді Байқоңырыма жеткізе гөр Алла» деп іштей жал-барынды. Ал, тұтқынға түскен тірі қалмайды дегенді санасына құйып алған ел-жұрты болса, жаназасын шығарып та қойған екен. Оның үстіне қарақағаз келіп тұр. Жоқ-жұқана кез ғой, бауырсақ пісіріп, көңірсітіп құдайысын да беріп жүрді.

Тағы да концлагерь. Люблинге қойша айдап келе жатқанда 13 тұтқын

тізімінде болған екен. Бас қолбасшы Генералиссимустың бұйрығымен майдан шеб і нде жүр ген І І ХК жауынгерлері ішкі жаумен күреске елге шақырылған болатын. Өкінішке орай, Кəрім Досанов бұл кезде фашистердің концлагерінде азапты күндерді өткізіп жатқан болатын.

ТҰТҚЫННАН КЕЙІНГІ ТІРШІЛІКОл майданнан оралғанда бір үйде

азаматы ортасына қосылып той бо-лып жатса, енді бір шаңырақ қара жамылып жатты. Бəрі лағнет келгір соғыстың кесірі. Жер жастанды-рып қойған Кəрім де оралды. Кеше ғана «Азаматым, ардағым, қайда тастадың бізді қарағым?» деп жоқтау айтылып жатқан адам қою қара бұлт ішінен жарқ ете қалған күндей боп шыға келсе, ес тандырардай қуаныш емес пе?! Шаттанса, арысы Байқоңырды жайлаған Мамай-Бабас елі, берісі Досан шалдың əулеті шаттансын.

Ол кез арқаны кеңге салып жүретін уақыт емес-тін. Кəрі-құртаң, мүгедек, бала-шаға, қатын-қалашқа қарап қалған шаруашылықты жүргізу керек. Ол азаматтың айбыны мен айбарын, ерік-жігер, күш-қуатын күтіп тұрған еді. Қойын құрттап отырған момын жұрт қоныстанған Байқоңыр, Қарақұмда басбұзар, арандатушылар жоқ еді. Əрі кетсе бұзақылық жасайды. Ондай бірлі-жарым тентекті ел өзі-ақ тезге салып алады. Сондықтан Кəрім айналысуға тиіс «ішкі жаулармен

күрес» күн тəртібінен түскен. Кəрім тəртіптің адамы ретінде қайта басқа саланы ұйымдастыруға көбірек керек болатын. Сөйтіп, іс тетігін білетін коммунисті партия шаруасы шатқаяқтаған салаларға жіберіп отырды. Ол тұтынушылар қоғамын басқарды, коммуналдық жəне су шаруашылықтарын, азаматтық қорғаныс салаларын басқарды. Қоғамдық белсенділігі өз алдына. Қай жерде жүрсе де алғаны алғыс болды.

АТ ТҰЯҒЫН ТАЙ БАСАРАғасы əскерге аттанғанда бір

бел асқанша соңынан қуа жүгірген Əбдуахит Кəрім елге келгенде теп-се темір үзетін жігіт болған еді. Құла айғырдың қос құлынындай екі жігіт ағайындық сыйластықтың үлгісіндей болатын. Кəрім соғыстан оралып, ел қуаныштан шаттанып жатқанда айтқан «енді сен ішкі жа-умен күресетін боласың» деген аға сөзі жүрегінде жатталып қалған еді.

Бұған дейін біраз шаруаның басын қайырған Əбдуахит ішкі істер орга-нына қарай ойысты. Бұл саладағы жұмысын Байқоңырда жəне жаңа құрылған Сəтбаев совхозында аға учаскелік инспекторлықтан бастаған ол адал іс інің арқасында Жезді аудандық Ішкі істер бөлімінің аға тергеушісі, аудандық Ішкі істер бөлімі бастығының орынбасары бола жүріп мемлекеттік меншікті қорғаумен айналысты. Сұғанақ қолдардың жолын кесті. Нағыз адал коммунист ағасының атына кір жұқтырмауды мұрат тұтқан есті іні өзін жаман ат-тан аулақ ұстады. Ағасының «Маған ағамның жарайсың, деген бір ауыз сөзі қандай марапаттан болса да бір мысқал кем түспейді», – деп отыратынын қарындасы Рахия осы күндері сағынышпен еске алады. Рахия Кəрімқызы: «Əкемнің елімізді жат элементтерден тазарту ке-рек деген арманын ағам Əбдуахит мүмкіндігінше жүзеге асырды», – деп мақтанышпен айтады. «Ат тұяғын тай басар» деген осы да.

ӨҢІРДІҢ ӨНЕГЕЛІ ƏУЛЕТІӨңірде үлгі етерлік шаңырақтың

бірі – Досановтар əулеті. Қара молда атанған Кəрімнің əкесі Жəнділдəнің аузынан құраны, қолынан тəспісі түскен емес. Жан тəсілім етерде «намазымды оқып кетейін» депті жарықтық. Балаларын адалдыққа бейімдеді. Өзі күйші əрі балгер анасы Əлима болса сол өңірге белгілі болыстық сайлауда Шоқан Уəлихановты «құлатқан» атақты Ерден Сандыбайұлының жиені . Жан жары Тұрсын болса ұлы ағартушы Ыбырай Алтынсариннің тікелей ұрпағы. Осылардан өрген жұрағаттың жаман болуы мүмкін емес еді.

«Тегін жерге терек өспейді» де-ген қазақ. Кəрімнің өзі де соңында «қара бұлтты қақ жарған» деген атау қалған Уəйіс Байжанұлының, Дүтбай батырдың ұрпағы. Осыдан кейін ерліктің қай жақтан шыққанын сұрап көріңіз», – дейді майдангер-ардагердің ұлы Болат.

Б о л а т – д ə у л е с к е р к ү й ш і . «Күйшілік əжем Əлима жағынан келген» деп отырады. Кəрім аға мен Тұрсын апа төрт ұл, бір қыз тəрбиелеп өсірді. Оның əрқайсысы өмірден өз орнын тапқан жан-дар. Өмірден ерте кеткен, өңірге аты машһұр хирург Əбдрахман Кəрімұлы бір төбе болатын. Ол əкені жоқтатпады, іні-қарындастарына а ғалық қамқорлығын аямады. Болаты əйгілі «Ұлытау» ансамблін құрушылардың бірі. Рахия – білікті педагог, Астана қалалық ата-аналар кеңесі басшысының орынбасары. Дүйсен болса кəнігі кенші. Əзілқой кенші: «Осылар оқысын деп көп ақша табу үшін кенші болдым. Əкем бəрін маған тапсырып кеткен», – деп əңгімесіне қалжың араластыра күлдіріп отыратыны бар.

А л б е р е к е л і ш а ң ы р а қ т ы ң т ү т і н і н т ү з у т ү т е т і п о тыр ғ ан Кенжемұратқа деген ықылас бөлек. «Қарашаңырақты ұстап отырғасын оның айтқаны б і з ге заң . Оны əкеміздің өзіндей көреміз», – деп апасы Рахия ағынан жарылады. Міне, айрандай ұйыған əулет де-г ен о сы ! Б ұл қ а ғиданы жеке бастарының үлгісімен Кəрім мен Тұрсын орнатып кеткен. Кəкең тірі болғанда алдағы жылы жүзге келер еді. «Жазымыштан озмыш жоқ». Орнында бар оңалған ғой. «Əруақ риза болмай, тірі байымайды» Енді атақты майдангердің ұрпақтары əйгілі əкелерінің əруағына арнап ас беруге дайындық үстінде. Бұл жерде де олар «бір жағадан бас, бір жеңнен қол шығаратынына» күмəн жоқ. Өнегелі, өскен əулет деген осы.

Көбейсін ЕҢСЕБАЕВ,Айткен ШƏМШІ

№ 93 (3970), четверг, 19.12.2013 7е-mail: nastraje@mail.ru№37 (4203), бейсенбі, 19.05.2016 е-mail:sakshy@rambler.ru

СПОРТ

КҮРЕС

ВЕЛОСПОРТ

ДЖИУ-ДЖИТСУ МАРАФОН

ШАҒЫН ФУТБОЛ

Ардагерлер арасындағы турнир

Жауынгерлердің барлығы тұтас сап болып, толық құраммен мəреге дейін жүгіріп отырды. Жасақтың командирі, полиция подполковнигі Мақсат Ержанов жауынгерлерге үлгі болып, саптың басында бірге болды. Жасақ мəреге келген соң, қолдарына мерекелік баннерді алып, барлық ардагерлер мен тыл еңбеккерлеріне, əскери қызметін атқарып жүрген қызметшілерге тілектерін жеткізді.

«Жылдам қимылдайтын арнайы жасақтың жауынгерлері ұрыс жəне қызметтік дайындық барысында əрдайым өздерінің шымырлығы мен төзімділігін көрсетіп, ұзақ қашықтықты бағындырады. Алайда, бүгінгі жүгірістің мақсаты – Жеңіс жауынгерлері жасаған ерлікті ұмытпай, құрмет көрсету. Бүгінгі бейбіт заманда тəртіп сақшылары елдегі бейбітшілік пен жерлестерінің тыныштығын сақтауы тиіс», – дейді Мақсат Ержанов.

МАМЫРДЫҢ 14-15 КҮНДЕРІ АРАЛЫҒЫНДА ДОРМАГЕН ҚАЛАСЫНДА ƏЙЕЛДЕР КҮРЕСІ БОЙЫНША ДƏСТҮРЛІ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ТУРНИР ГЕРМА-НИЯ ГРАН-ПРИІ БОЛЫП ӨТТІ.

ҚЫЗЫЛОРДАДА ҰЛЫ ОТАН СОҒЫСЫНДАҒЫ ЖЕҢІС КҮНІНЕ ОРАЙ 71 ШАҚЫРЫМҒА ВЕЛОЖАРЫС ӨТТІ. СПОРТТЫҚ ШАРАНЫ ҚЫЗЫЛОРДА ОБЛЫСЫ ТЖД ӨРТ СӨНДІРУ ЖƏНЕ АПАТТЫҚ-ҚҰТҚАРУ ЖҰМЫСТАРЫ ҚЫЗМЕТІ МЕМЛЕКЕТТІК МЕКЕМЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТКЕРІ, АЗАМАТТЫҚ ҚОРҒАУ МАЙОРЫ ӨНДІРЕЙ ЖАНДƏУЛЕТ ҰЙЫМДАСТЫРДЫ.

Веложарыс Шиелі жолымен Көкжиде ауылынан басталып, «Мəңгілік алау» ескерткішінде мəреге жетті. Оған азаматтық қорғау қызметкерлерімен бірге «КАМ» ЖШС қызметкері Қуаныш Сыздықов, облыстық əкімшіліктің бағдарламашысы Юрий Кожушный, «Заң Заңғар» компаниясының президенті Рауан Есбергенов, 70 жастағы зейнеткер Ким Александр қатысты.

« Н е г е , м е н в е л о ж а р ы с ұйымдастырып отырмын? Бұл менің соғысқа қатысқан, біздің бейбітшілік үшін, біздің еліміз үшін өз өмірін қиған ардагерлерге деген құрметім», – дейді Өндірей Жандəулет. Веложарыстың тағы бір мақсаты – саламатты өмір салтын насихаттау болды.

Қызылорда облысы ТЖД баспасөз қызметі

ПАВЛОДАР ОБЛЫСЫНЫҢ УСПЕН АУДАНЫНДА 35 ЖАСТАН ЖОҒАРЫ СПОРТШЫЛАР АРАСЫНДА ШАҒЫН ФУТБОЛДАН АЙМАҚТЫҚ ТУР-НИР ӨТТІ.

Турнирге Успен , Ертіс, Железин, Қашыр ж ə н е Ш а р б а қ т ы аудандарының ко-мандалары қатысты. Іс-шараның ашылуы-на Павлодар облысы Төтенше жағдайлар д е п а р т а м е н т і н і ң бастығы Ə.Длимов, Успен ауданы əкімі Б.Демеуов қатысты. Б а р л ы қ м а т ч т а р с о ң ғ ы м и н у т ы н а дейін жанкүйерлердің белсенді қолдауымен тартысты өтті. Турнир қорытындысы бойын-ша Қашыр ауданының командасы б ір інші орын, Успен ауданының командасы екінші орын, Ертіс ауданы үшінші орынды иеленді. Ақтық мачта Успен ауданы қашырлықтардан 1:2 есебімен жеңілді.

Турнирге Павлодар облысы Төтенше жағдайлар департаментінің атынан аудандық бөлімдердің қызметкерлері: №23 ӨБ бастығы Б.Сəдуақасов, Успен аудандық төтенше жағдайлар бөлімінің бастығы А. Шаранюк, №24 ӨБ бастығы Ш.Адалбулов, бөлім басшысы А.Төлебаев, жүргізушісі Е.Багужинов, Ертіс ауданы төтенше жағдайлар бөлімінің бастығы А.Кажибеков, Шарбақты ауданы төтенше жағдайлар бөлімінің бас маманы Б.Омаров қатысты.

Турнирде Б.Сəдуақасов (№23 ӨБ бастығы) үздік қақпашы, М.Қасымов (Қашыр ауданы прокуроры) үздік қорғаушы, сондай-ақ, Б.Демеуов (Успен ауданының əкімі) үздік шабуылшы ретінде танылды.

Осынау спорт мерекесіне Қарағанды облысы бойынша ҚАЖ департаментінің футбол құрамасы да қатысты. Жарысқа қатысушы командалар спорт десе, оның ішінде футбол десе ішкен асын жерге қоятын жанкүйер қауымның көңілдерінен шығып, əдемі де, өрнекті ойын көрсеткендерін ерекше атап өткен жөн.

Таңсəріден басталып 3 күнге жалғасқан аламан футбол жарысы да өз мəресіне келіп жетті. Спорт болған соң жеңіс пен жеңілістің қатар жүретіні белгілі, Ұлттық ұланның əскери бөлімшелерінің сайдың тасындай іріктелген жігіттерінен құралған командалардың намысты қолдан бермеуге тырысқан тартысты ойындарының куəсі болдық. Жеңімпаз командалардың мерейлері үстем болып қанаттанып қайтқанына, жеңілістің ащы дəмін татқан командалардың дайындықтарын одан əрі жалғастырып, алдағы жеңісті күндерге деген үміттерін арттырып кеткеніне сендік.

Жарыс қорытындысы бойынша ептілік пен сəттілікті қатар ұштастырып, бір жағадан бас, бір жеңнен қол шығара отырып ұжымдық ойын-өрнегін көрсеткен Қарағанды облысы бойынша Қылмыстық атқару жүйесі департаментінің командасы кубок жеңімпазы болып танылды. Жеңімпаз командаларға кубок пен дипломдар, арнайы бағалы сыйлықтар тапсырыл-ды.

Спорт ол – бейбітшілік пен достық көпірі. Жарысқа қатысқан команда мүшелері өздеріне жаңа дос тауып, жан дүниелері байып қайтты деп білеміз.

ҚОС МЕРЕКЕ ҚАРСАҢЫНДА ПАВЛОДАР ҚАЛАСЫНДА ДЖИУ-ДЖИТСУ БОЙЫНША ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИ-КАСЫ ФЕДЕРАЦИЯСЫНЫҢ КУБОГЫ ӨТТІ.

Дүбірлі дода мақсаты – Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Н .Ə .Назарбаевтың «100 нақты қадам» – Ұлт Жоспарын жүзеге асыру, қоян-қолтық ұрысын кеңінен тарату, саламатты өмір салтын на-сихаттау, қуатты құрылымдар мен құқық қорғау жүйесіндегі жоғары оқу орындарының курсант-тары мен тыңдаушыларын белсенді жəне жүйелі түрде қызметтік-қолданбалы спорт түрін дамытуға жаппай тарту, аталған спорт түрінен дене тəрбиесі мəдениетінің мықты ұжымдарын анықтау.

Жарыс қоян-қолтық ұрысқа қатысушы спортшылардың сапқа тұрғызылып, Қазақстан Республикасының Əнұраны о р ы н д а л у ы м е н б а с т а л -ды. Қазақстан Республикасы Ұ Қ К А к а д е м и я с ы н ы ң басшылығы мен генерал-май-ор Ə.Ə.Арыстанбековтің от-б а сы жарысқа қ а тыс ушы спортшыларға сəттілік тілеп, спортта жоғары белестерді бағындыруға серпін беріп, жа-рысты салтанатты түрде ашты.Жарыстың 1-кезеңінде қарусыз

Екатеринаның бесінші белесі

Осынау турнирге Қазақстанның əйелдер құрамасы қатысты. Солардың ішінде Батыс Қазақстан облысының спортшысы Екатерина Ларионова қатысып, боз кілем үстінде швециялық қарсыласпен сынға түсіп, 6:4 есебімен жеңіске жетіп, үшінші орынды иеленді, яғни, 69 келілік салмақ дəрежесінде Германия Гран-при жүлдесінің қола жүлдегері атанды.

Бұл – Катяның биылғы жыл ба-сынан бергі бесінші жеңісі. Еске сала кетсек, Екатерина Ларионова Қазақстанның көп дүркін чемпионы,

кадеттер арасындағы əлем чемпи-оны (Венгрия-2011), əлемдік юни-ор чемпионатының қола жүлдегері (Тайланд-2012), юниорлар мен жастар арасында төрт дүркін Азия чемпионы (Таиланд-2010, 2011, 2013, Моңғолия - 2014), Азия чемпионаттарының көп дүркін чемпионы (Йемен-2007, Үндістан-2009, Қазақстан-2012), əлем чемпионатының қола жүлдегері (Астана-2014), жастар арасында əлем чемпионатының күміс жүлдегері (Хорватия-2014), ересектер ара-сында халықаралық турнирдің күміс

жүлдегері (Италия-2015), Қазақстан Республикасы Президентінің əйелдер күресі кубок иегері (Астана-2015), халықаралық дəрежедег і спорт шебері – полиция кіші лейтенан-ты Екатерина Ларионова қаңтар айының ортасында Тараз қаласында өткен грек-рим, ересектер арасында еркін жəне əйелдер күресі бойынша Қазақстан Республикасының чемпио-натында алтын медаль иесі атанған болатын. Ал қаңтар айының аяғында Красноярскіде өткен «Иван Ярыгин» атындағы Гран -при жүлдес і не арналған ХХVII Халықаралық тур-нирде қола медальді, Беларусьтің Мин с к қ ала сында е р к і н жəне əйелдер күресінен өткен «Александр Медведь» жүлдесіне арналған Гран-при халықаралық турнирінде күміс медальді қанжығасына байлаған бола-тын. Сондай-ақ, ағымдағы жылдың на-урыз айында Астана қаласында өткен грек-рим, еркін жəне əйелдер күресі бойынша Азиялық Олимпиадалық іріктеу турниріне қатысып, Рио-де-Жанейро Олимпиадасына лицензия алған еді.

Батыс Қазақстан облыстық ІІД басшылығы мен жеке құрамы Катяны осынау кезекті жеңісімен құттықтап, Қа зақ ел і н і ң намысын қор ғау жолындағы еңбегіне толағай табыстар мен жаңа жетістіктер тілейді.

Батыс Қазақстан облыстық ІІД баспасөз қызметі

ҚОЯН-ҚОЛТЫҚ ҰРЫС

Алматыдағы тартысты чемпионатА.МЕРҒАЛИЕВ, Ақтөбе қаласы

ТАЯУДА ҰҚК АКАДЕМИЯСЫНДА РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ƏСКЕРИ ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРЫНДАРЫНЫҢ КУРСАНТТАРЫ МЕН ТЫҢДАУШЫЛАРЫ АРАСЫНДА ҚОЯН-ҚОЛТЫҚ ҰРЫСТАН ГЕНЕРАЛ-МАЙОР Ə.Ə.АРЫСТАНБЕКОВТІ ЕСКЕ АЛУҒА АРНАЛҒАН РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ТУРНИР ӨТТІ. Е.ШƏЙКЕНОВ, Қарағанды облысы бойынша ҚАЖД

МАМЫР АЙЫНЫҢ БАСЫНДА ОТАН ҚОРҒАУШЫ КҮНІ ЖƏНЕ ҰЛЫ ЖЕҢІС КҮНІНІҢ ҚҰРМЕТІНЕ ОРАЙ САЛАМАТТЫ ӨМІРДІ НАСИХАТ-ТАУ БАҒЫТЫНДА ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҰЛТТЫҚ ҰЛАНЫ «ОРТАЛЫҚ» ӨҢІРЛІК ҚОЛБАСШЫЛЫҒЫНЫҢ КУБОГЫНА АРНАЛЫП ШАҒЫН ФУТБОЛДАН ЖАРЫС ӨТКЕН БОЛАТЫН.

Өңірлік қолбасшылық жүлдесі үшін

жəне қару қолданумен жасалған ша-буылдан қорғану əдістерін жарысқа қатысушы командалардың курсантта-ры мен тыңдаушылары көрсетіп, əрі қарай 9 салмақ дəрежесі бойынша кез-десулермен жалғасты. Осы жарыста ІІМ М.Бөкенбаев атындағы Ақтөбе заң институтының курсанттары өздерінің жігерлілігі мен жақсы техникалық дене дайындықтарын көрсете білді. Атап айтсақ, салмақ дəрежелері бой-ынша 2-орынды Б.Жүнісбек иеленсе, 3-орынға М.Жетпісов, Д.Омарбеков, Е.Совет, Б.Слямкулов табан тіреді.

Жалпыкомандалық е с еп те 9 команданың ішінен ІІМ М.Бөкенбаев атындағы Ақтөбе заң институтының командасы 7-орынға тұрақтады. Жарыс жоғары деңгейде өт іп , жеңімпаздар диплом, медальдар жəне кубоктармен марапатталып, естелікке суретке түсумен салтанат-ты түрде аяқталды.

Жеңіс мерекесіне орай – 71 шақырым

Федерация Кубогы

Іс-шараның ашылуына Джиу-джитсу президенті жəне Қазақстан кобудосы С.Даутеков қатысты. Жарысқа сегіз облыстан 150 спортшы келді. Павлодар облыстық Ішкі істер департаментінің полицей спортшылары да бұл жекпе-жек-терден шет қалмады.

Осы жарыста біздің спортшыларымыз: полиция кіші сер-жанты Родион Уфиркин жəне полиция кіші сержанты Олжас Тлеубергенов белсене қатысып, өз салмақтарында Джиу-джитсу Федерациясы Кубогының иегері атанды.

Турнир бағдарламасы бойынша жарыс аралас бірыңғай стильде өтті. Əуелі 81 келіден жоғары салмақ дəрежесі бойынша Родион Уфиркин бірінші орынды иеленсе, Олжас Тлеубергенов финалда өзінің 74 келі салмақ дəрежесі бой-ынша чемпион атанды. Осы жекпе-жекті ол техникалық нокаутпен ұтып алды. Қазіргі уақытта біздің қызметкерлер Қарағанды қаласында өтетін келесі Азия Кубогының жа-рысына қатысуға дайындалуда.

Жасақ жауынгерлері қашықтыққа жүгірді

Мəдина БАЛҒАШОҚОВА, Солтүстік Қазақстан облысы

СОЛТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСТЫҚ ІІД ЖЫЛДАМ ҚИМЫЛДАЙТЫН АРНАЙЫ ЖАСАҚТЫҢ ЖАУЫНГЕРЛЕРІ ҮШ АТАУЛЫ МЕРЕКЕ – ОТАН ҚОРҒАУШЫ КҮНІНЕ, ҰЛЫ ЖЕҢІС КҮНІНЕ ЖƏНЕ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ТƏУЕЛСІЗДІГІНІҢ 25 ЖЫЛДЫҒЫНА АРНАП 15 ШАҚЫРЫМҒА ЖҮГІРДІ.

cөз соңы№37 (4203), бейсенбі, 19.05.2016 е-mail:sakshy@rambler.ru8

ШЫҒАРУШЫ және МЕНШІК ИЕСІ:«Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының Медиа орталығы» ЖШС

Басылым 01.06.2006 жылы ҚР Ақпарат министрлігінде тіркеліп, тіркеу туралы №7355 - Г куәлігі берілді• Автордың пікірі редакцияның көзқарасын білдірмейді• Қолжазба рецензияланбайды және авторға қайтарылмайды• Редакция хаттарға жауап беруге міндетті емес• Ұсынылған материалдағы фактілер үшін автор жауап береді• Фотосуреттердің сапасына редакция жауап береді• Редакцияның келісімінсіз материалдарды көшіріп басуға тыйым салынадыБас директор

Бимаханбет АСАНовКомпьютер және дизайн бөлімінің қызметкері: Ақсая ЖүРКЕНовА Корректор: Нұршакүл ӘШІМБАЕвА Фототілші: Серік ЖолдАСпЕКов

МЕКЕН-ЖАЙЫМЫЗ:010000, Астана қаласы, Брусиловский көшесі, 17/3Телефон: 8(7172) 56-97-58, 56-97-68 (ішкі нөмір 109) Эл. пошта: sakshy@rambler.ru

БІЗдІҢ РЕКвИЗИТТЕР:ИИК - KZ748560000000147459 БИК - KCJBKZKXБИН - 051040005963 КБЕ-16«БанкЦентрКредит» АҚФ РНН 600900114533

Газет «Сақшы» компьютер және дизайн бөлімінде теріліп, қатталды. Басылым «ERNUR» Медиа- холдингі» ЖШС баспаханасында басылды.Индексі: 65395 Таралымы: 13298Тапсырыс: №2636

Нөмірдің кезекшісі: Жадыра МЫРЗАхМЕТовА

РЕДАКЦИЯ АЛҚАСЫ: Бас редактор: Бану ӘдІлЖАНовА Ақпарат бөлімінің меңгерушісі: Ғанибет ҒАлЫМБЕКҰлЫ Аға тілшілер: Жадыра МЫРЗАхМЕТовА, Нұрлан оРАЗҒАлИЕвТілшілер: Гүлнәр МАҒЗҰМовА, Айткен ШӘМШІ,Сабырбек олЖАБАЕв

МАМЫР АйЫНДАғЫ МЕРЕКЕЛЕРГЕ оРАй ҚАРАғАНДЫ ҚАЛАСЫНДАғЫ Е.БөКЕТов АТЫНДАғЫ МЕМЛЕКЕТТіК уНИвЕРСИТЕТТЕ «ЖАСҰЛАН-2016» пАТРИоТТЫҚ әНДЕР БАйҚАуЫ өТТі.

Саят САйНов, Қарағанды облысы

ЖАңА ҚЫЛМЫСТЫҚ АТҚАРу зАңДЫЛЫғЫНЫң ШАРТЫ МЕН ҚЫЛМЫСТЫҚ АТҚАРу ЖүйЕСіНің НЕГізГі БАғЫТЫНЫң БіРі – СоТТАЛғАНДАРДЫ ТәРБИЕЛЕу, оЛАРДЫ ҚоғАМғА ТоЛЫҚҚАНДЫ АзАМАТ ЕТіп оРАЛТу.

Гүлнәр ИБРАЕвА, Шығыс Қазақстан облысы

оңТүСТіК ҚАзАҚСТАН оБЛЫСЫ ТөТЕНШЕ ЖАғДАйЛАР ДЕпАРТАМЕНТі ҚЫзЫЛоРДА оБЛЫСЫНЫң ЖАңАҚоРғАН АуДАНЫ АуМАғЫНДА «ШЕКАРАЛАС ТоғАйЛЫ ЖәНЕ ДАЛАЛЫ АЛҚАпТАРДА БіРЛЕСіп іС-әРЕКЕТ ЕТу» КЕШЕНДі оҚу-ЖАТТЫғуЫН өТКізДі.

Е.МАҚАШЕв, Қызылорда облысы

Игі ісБайқау

ӘН қАНАТЫНдАҒЫ КЕШ «Мен ораламын...»

ЖАҚЫНДА АЛМАТЫ оБЛЫСЫ ТЖД-Нің ЖАС ҚЫзМЕТКЕРЛЕРі «АзАМАТТАРДЫң ДЕМАЛу КЕзіНДЕГі ҚАуіпСізДіГі» АТТЫ АКЦИЯ өТКізДі.

2016 жылдың басынан бері Алматы облысының аумағында 1 миллион 221 мың теңге материалдық шығынға шыққан Ұйғыр ауданындағы Кетпен және панфилов ауданындағы Жаркент орман шаруашылықтарында тұрғындардың отпен абайсыз қолдануына байланысты 2 орман өрттері тіркелді.

өрт және төтенше жағдайлардың алдын алу мақсатында Алматы облысы ТЖД-нің жастар ісі мәселесі жөніндегі кеңесінің мүшелері Текелі қаласының тау- лы аймақтарында «Азаматтардың демалу кезіндегі қауіпсіздігі» атты акциясын ұйымдастырып, алдын алу шарасы барысында демалушыларға демалу кезіндегі қауіпсіздік, судағы қауіпсіздік ережелері туралы ақпараттар жеткізіліп, үндеу мен буклеттер тарату арқылы 150 адамның қамтуымен өрт қауіпсіздік ережелері түсіндірілді.

Төтеншеліктер өткізілген іс-шара қамтылған демалушылардың тым болмаса бір бөлігі жастармен таратылған үндеу мен буклеттерді оқып, өздеріне пайдалы да тиімді ақпараттар алып, адамдардың қателігін қайталамайды деген үмітте. Себебі, орман-тоғайды өрттен сақтап қалу – Алматы облысы ТЖД жас қызметкерлері үшін де үлкен жетістік.

Алматы облысы ТЖд баспасөз қызметі

Байқау тек соғыс тақырыбына ғана арналған жоқ. Ата-бабаларымыз аңсап келген егемендікті талантты жастар патриоттық үлгіде қадыр т ұ т а т ы н ы н ө л е ң ж о л д а р ы м е н жеткізе білді. Жеңіске жету жо-лында қазақстандықтардың асқан ерліг і мен әскери жанқиярлығы Ұлы отан соғысы тарихындағы жарқын көр ін істерге айналған. Сондықтан бұл күнн ің маңызы өте жоғары. Жеңіс үшін шыбын жандарын құрбан еткен бірнеше миллиондаған жауынгердің есімін есте сақтап, 1418 азапты күн мен түнді болашақ үшін ерен еңбекпен, қайсар ерл і кпен өтк і з гендер ін ұмытуға болмайды. Сол замандағы

өрт қауіпсіздігі ережелері бойын-ша білімді бекіту, оттан абай болу дағдыларын меңгеру, балалардың жауапкершілік сезімдерін арттыруда мақсат еткен байқауға оқушылар ұран плакаттарын дайындады. әр команда өз эмблемасын жасап, суретте тек жас өрт сөндірушілердің тақырыбы ғана емес, байқауға сай мысқыл ой да бей-неленген.

«Ширату» байқауында командалар бір-біріне өрт сөндіру тақырыбына көңілді, қызықты сұрақтар қойып, қарсыластарының күлкілі жауаптарын алды.

Келесі байқауда балалар өздерін әдебиетші ретінде көрсете білді. Балаларға «Сіріңкеге тиіспе, отпен бөліспе!» тақырыбына арналған әңгіме-дәріс жазу тапсырмасы берілді. Ең үздігін таңдау қиынға түсті – барлық командалар тапсырмаларды 10 ұпайға орындап шыққан.

о с ы д а н к е й і н к а п и т а н д а р б а й қ а у ы н ы ң д а к е з е г і к е л д і . Капитандар байқауында қазылар алқасы әр капитанға үш сұрақтан қойды. өте түйінді әрі маңызды сұрақтарға оқушылар әзер жауап беріп отырды. осы байқауда №17

осыған орай, Шығыс Қазақстан облысы бойынша Қылмыстық атқару жүйесі департаментіне қарасты ов-156/21 мекемесінде мамыр айының мереке күндері жазасын өтеп жүрген әйелдер үшін Жарма ауданының Мәдениет үйінің әртістері «Мен ораламын...» атты көктемгі концерт ұйымдастырды.

отанға деген сүйіспеншілікті оятып, өткен өмірді қайта саралап, болашаққа деген үміттерін жандырып, әуендерімен толғандырған музыкалық шығармалар концерттің сәнін келтірді.

Ш.Құдайбердиевтің «Сұлуым» эстрадалық топтың орындалуында «Мен ораламын...», «Алғашқы махаббат» атты әуені, «Дәурен» тобының жүректі тебірентер әндері мен Қазақ хандығының 550 жылдығына орай Астана қаласында ұйымдастырылған концертке қатысқан «ғасырлар үні» этнотобының «Ертұран» шығармалары ешкімді бейжай қалдырған жоқ.

«Сағым жылдар», «Сағындым ауылымды» атты өлеңдерінің мәндері терең ойға батырып, сотталғандардың өмірге деген көзқарастарының өзгеруіне, терең ойға жетелеп, жақсы сезімдермен ұласты. Қобыз үні және авторлық ұлттық киімдер ежелгі дәуір мен кең далаға алып кеткендей әсер қалдырды.

Жеңіс күніне арналған «Смуглянка», «Соловьиная роща» әндері орындалғанда тындаушылар көңілдерін көтеріп, бірге ән салды. Концерттің соңы қошеметке ұласып, мекемеде жазасын өтеп жатқан әр жанға оң әсерін қалдырғаны сөзсіз.

оқу-жаттығуда шарты бойынша орман алқабында түтін көрінеді. Шартты түтінді байқаған Жаңақорған аудандық орман және жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мемлекеттік мекемесінің қызметкерлері тез арада өрт ошағы туралы мәліметті Жаңақорған аудандық №10 өрт сөндіру бөліміне хабарлайды. өздері өз күштерімен шұғыл түрде өртті жою жөнінде іс-әрекетке кіріседі. оқу-жаттығудың мақсаты күрделі жағдайдағы шартты дала өртін сөндірудің әдіс-тәсілдерін игеру болды.

оқу-жаттығу кезінде соқалы тракторға жүктелген тапсырма – желдің бағытының өзгеруі салдарынан орман жолағына өртті өткізбеу болды, басқалары өртті сөндірумен айналысты.

Бірлесіп әрекет ету және тәжірибе алмасу бірнеше сағатқа созылды. Екі облыс жетекшілері тарапынан жоспарланған іс-шара кезінде тараптардың бірлесіп әрекет етуіне жақсы деген баға берілді. оқу-жаттығуға 61 адам, 10 техника жұмылдырылды.

а т а - б а б а л а р ы м ы з д ы ң , б а т ы р азаматтарымыздың ерліг іне бас иеміз.

Б а й қ а у ү ш а т а л ы м б о й ы н -ш а ұ й ы м д а с т ы р ы л д ы . о л а р : «Соғыс әндері», «Солдат әндері», «патриоттық әндер». өнер додасына әскери бөлімнен және ұжымдардан келген әскери қызметшілер, өнерлі де талантты жастар қатысты. Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланының 5516, 5451, 6505 әскери бөлімдері, 1, 2, 4-атқыштар батальонының әскери қызметшілері мен сарбаз-дары және Қарағанды мемлекеттік университетінің студенттері бақтарын сынады. Байқауда «Жаса Қазақстан, жа са қ а за ғым» , «Қа зақ с тан» ,

«Журавли», «Казаки», «Алға, қазақ жігіттері», «Туған жер», «Атамекен», «әлия», «Катюша», «День победы», «Көк тудың желбірегені» секілді ә н д е р ш ы р қ а л ы п , т е а т р л ы қ қойылымдар, слайдтар арқылы қызықты да, көрнекті сахналық көріністер жиналған жұрт назарына ұсынылды.

М е р е к е л і к б а й қ а у д ы а ш қ а н Қ а р а ғ а н д ы м е м л е к е т т і к университет ін ің ректоры, про-фессор Еркін Кубеев: «Елбасымыз Н.ә.Назарбаев еліміздің одан әрі өркендеуіне жаңа мүмкіндіктер аша-тын «Мәңгілік Ел» патриоттық актісін жүзеге асыруға белсене қатысуға баршамызды шақырады. Ендеше, барлығымыз да ортақ мүдде жолында әрқашан бір болайық», – деді.

Байқау нәтижесінде «патриоттық әндер» аталымында қазіргі заманғы әскери әнді орындаған қатардағы жауынгер Арман Мухаметрахимов 3-орынды иеленсе, Ұлттық ұланның 6505 әскери бөлімі 2-атқыштар батальонының келіс імшарт бой-ынша әскери қызметшісі, Қарауыл бастығының көмекшісі, кіші сержант Хуандаг Нота 2-орынға қол жеткізді. Ал бірінші орынды қатардағы жауын-гер Айбек Ибрашев жеңіп алды.

«Солдат әндері» номинациясында 1-атқыштар батальонының офицері, аға лейтенант Мақсат Төлеуов бас жүлдені қанжығасына байласа, «Соғыс әндері» аталымының бас жүлдесін 4-атқыштар батальонының қатардағы жауынгері Сұлтан Мұхтар иеленд і . Жауынгерлерд ің отан алдындағы борыштарын атқара жүріп, осы байқауға үлкен үлес қосқанын атай кету керек.

сайыс

КөҢІлдІ ТАпқЫРлАРпАвЛоДАР оБЛЫСЫ «өРТ СөНДіРуШі» АҚ ФИЛИАЛЫНЫң өРТТің АЛ-ДЫН АЛу ЖөНіНДЕГі НҰСҚАуШЫЛАРЫ пАвЛоДАР ҚАЛАСЫНЫң №36, 17 ЖәНЕ 14 МЕКТЕпТЕРіНің ЖАС өРТ СөНДіРуШіЛЕР ЖАСАҚТАРЫ АРАСЫНДА КөңіЛДі ТАпҚЫРЛАР БАйҚАуЫН өТКізДі.

И.поГуДИНА, павлодар облысы

мектебінің ұжымы өздерін ерекше қырымен көрсете алды.

«үй тапсырмасы» соңғы байқауында №17 мектептің жасағы тапсырманы 10 ұпайға орындап шықты. олардың көрінісі бұл балалардың жыл бойы өрт қауіпсіздігі ережелерін бекер жаттамағанын айқын көрсеткен еді. Нәтижесінде команда 1-орынға ие болды.

Қазылар алқасы ақылдасқан кез-де олардың ой-пікірлері әртүрлі болғанына қарамастан, №17 мектеп

байқаудың сөзсіз озаты деп таныл-ды. Ал 2 және 3-орындарды кімге беру қажеттігі қазылар арасында үлкен дау туғызды. Екінші орынды екі командаға беру қажет деген ойға кел-ген олар, соңғы сәтте №36 мектептің өз эмблемасында команданың ата-уын көрсетпегенін байқап қалып, қорытындысында орындар келесі тәртіп бойынша берілді: 1-орынды №17 мектеп, 2-орынды №14 мектеп, 3-орынды №36 мектеп иеленді.

Ал , қазылар құрамында өрт -техникалық орталығының бастығы Г.Сейлқанова, павлодар қаласы ТЖБ аға инженері Е.Назарчук-Глухова, «өрт сөндіруші» АҚ филиалының өндірістік учаске бастығы п.Бородихин, «Алтын адам» қонақ үйінің әкімшісі Ю.погорелова болды. Байқау соңында сөз тізгінін алған қазылар алқасы жеңімпаздарды бағалы сыйлықтармен марапаттады.

Оқу-жаттығу

акцИя

Тәжірибе алмасу тактикасы

қауіпсіз демалыс

Құрастырған Ескендір ТасболаТовОйлан, тап!

Иә

Тәжік астанасы

Ұста құралы

Намыс

Пьеса кейіпкері

сөзі

Тұмар (орыс)

Ренжу ... емес,

оқасы жоқ

«... сен емес» (ән)

...-Жаба-ғылы

қорығы

Жарылу, ісіну Тері ыдыс

Ай бөлігі Жұпар Дефис Жіп түрі

Жаса Тиеу Киіз үй есігі