AKUTNE RESPIRATONE INFEKCIJE - Iceps

AKUTNE RESPIRATORNE INFEKCIJE

1. Obična prehlada

2. Febrilni respirtorni katari

3. Krup

4. Bronhiolitis

5. Gripa

6. Pneumonije

7. Pertussis

OBIČNA PREHLADA

I

FEBRILNI RESPIRATORNI KATARI

Epidemiologija

Načešća bolest ljudi

Mala deca: i do 7-8 x godišnje

Zimska sezona

Kapljični put širenja

Obična prehlada

malo opštih

simptoma infekcije

Febrilni respiratorni

katari

istaknuti opći

simptomi infekcije

Obična

prehlada

Febrilni katar disajnih

puteva

Posebni klinički entiteti:

1. Eksudativni faringitis

2. Faringokonjunktivalna

groznica

Etilogija

Virusi

Rhino, Adeno, Parainfluenza, RSV,

itd.

Bakterije (Moraxella catarrhalis)

Mikoplazme (My.pneumoniae)

KomplikacijeOštećenje respiratornog epitela

Edem sluznice

Sekundarne bakterijske infekcije

Upala srednjeg uha

Upala sinusa

Upala pluća

Simptomi

Kijanje Šmrcanje Epifora Kašalj Gušobolja

Fizikalni nalaz

Vodenasta sekrecije iz nosa

Za par dana gnojna

Ždrelo crveno

Lagano granulirano

Oči- crvene konjunktive

Posebni entiteti kod

respiratornog katara

1. Eksudativni faringitis(dominira kataralna angina)

2. Faringokonjuktivalna groznica

(kataralna angina + konjuktivitis)

3. Krup

4. Bronhiolitis

KRUP

akutna opstrukcija srednjeg disajnog puta1. Virusni

2. Neinfekcijski

3. Akutni epiglotitis

4. Akutni opstruktivni laringotraheobronhitis

5. (Difterični)

Patološka anatomija krupa

.

glasince

Subglotično

područje

Traheja

normalno krup

Difterični

Virusni

Alergijski

Epiglotitis

(H.influenzae)

Akutni opstruktivni

laringotraheobronhitis

Pravi krup

Virusni

Parainfluenza virus

Mala deca 3 meseca- 3 god.

maksimum u 2. godini života

Klinička slika virusnog krupa

Početak:

1-3 dana febrilnog respiratornog katara

Krup: disfonična i dispoična faza

Rekonvalescencija

3-4 dana promuklosti i suvog kašlja

1. Disfonična faza

promuklost do afonije

zvonki kašalj (“pseći lavež”)

2. Dipnoična f.

Stalni inspiratorni stridor

Pomoćna disajna muskulatura aktivna

uvlačenje interkostanih prostora,juguluma i epigastrija

širenje nosnih krila

Kompenzirana izmena O2 i CO2

Hipoksija (uredan C02)

preti zatvaranje disajnog puta

teška dispneja, tahipneja

bledilo, znojenje

nema cijanoze

Asfiksija

zatvaranje disajnog puta

povremeno, pa trajno

cijanoza

povremena, pa trajna

gušenje (prestanak disanja)

Dijagnoza

Klinička slika

dete 3 meseca-3 god. + inspir. stridor

inspiratorni stridor = hospitalizacija

Gasne analize krvi

Snižen p02

Lečenje 24-satni nadzor

100% kiseonik- ovlažen

neposredno pod nos

ili preko maske

Lekovi

Adrenalin spray ili iv.- brzo i kratko djeluje

Kortikosteroidi- smanjuju subglotični edem

Ca- glukonat

BRONHIOLITIS

Patološka anatomija i fiziologija

Mali bronhi i bronhioli

Upalna nekroza i edem sluznice = opstrukcija

Bronhospazam nije izražen

Edem Edem

Sluz

Etiologija i epidemiologija

(specifični uzročnik i specifična dob)

RSV u 75%

Parainfluenza virus tip 3 i My.pnemumoniae

Isključivo u 1. godini života

max. pojavljivanja 2.-10.meseca života

Hladnije godišnje doba

Klinička slika

Početak:

1-7 dana blažeg febrilnog respiratornog katara

Pojava dispneje i tahipneje

brzo pogoršavanje

ekspirij produžen i naporan

širenje nosnih krila

uvlačenje interkostalnih prostora

Brzo razvoj hipoksemije i hiperkapnije

cijanoza

Lečenje

1. Najvažnije: 100% ovlaženi 02

preko maske

2. Rehidracija- jako važna

3. Ribavirin aerosol –za RSV

preko maske/ 2-5 dana

4. Kortikosteroidi

5. Bronhdilatatori ?

GRIPA (INFLUENZA)

Virus i epidemiologija

Pandemije: virus influenze A

Epidemije: virus influenze A i B

Izvor: sekret disajnih putova

širenje aerosolom ili kontaktom

Najviše bolesnih meĎu malom djecom

Najveća smrtnost u starijih osoba

zbog komplikacija (“višak smrtnosti”)

Epidemijski potencijal gripe

Antigeno skretanje (drift):

Manje genetske promene = epidemije

svake 2-3 god.(gripa A) ili 5-6 god.( gripa B)

Antigena izmjena (shift):

Veće genetske promene = pandemije

Samo u inflenza A, svakih 10-15 god.

u ptičjim u svinjskim sojevima virusa

Patogeneza

Uglavnom respiratorna infekcija

akutna upala i nekroza epitela

Ponekad intersticijska pneumonija

Ptičja gripa

sistemna infekcija

citokinska oluja

smrtnost

50%

Klinička slika

Nagli početak

groznica, glavobolja, mijalgije

3 dana visoka temperatura, ukupno 5-7 dana

2-3. dan bolesti

: lagana gušbolja, šmrcanje i kašalj

1.dan 5-7.dan

max

komplikacije

Virusna pneumonija

ARDS i plućne hemoragije u najtežih

Bakterijske superinfekcije

Upala srednjeg uha, sinusitis, pneumonija Str.pneumoniae, Heamophylus infl., Staph.aureus

Reyov sindrom

Uzmanje acetilsalicilne kiseline (Aspirin)

Akutna mitohondrijska encefalopatija

Deca do 16 god.

Dijagnoza

RT-PCR (real time PCR) iz brisa nazofarinksa

Komercijalni imunodetekcijski testovi

osjetljivost ispod 60%

Kultura virusa: dugotrajan postupak

Serološki testovi (RVK, IHA)

Klinička slika

Epidemijska pojava

Zimska sezona

Dokaz uzročnika

Lečenje

Simptomatskoantipiretici (Aspirin), dosta tečnosti

Antivirusni lekovi 1.-2. dan bolesti

1) Inhibitori neuraminidaze- influenza A i B

oseltamivir (Tamiflu®)- tablete

zanamivir (Relenza®)- inhalacije

2) Amantadin i rimantadin- samo influezna A

Prevencija

Mrtva vakcina A i B gripe

odabir prema sojevima iz prethodne sezone

PNEUMONIJE

1. Tipične (alveolarne, lobarne, bakterijske)

Upala u alveolama prati segmentu graĎu pluća (lobus, lobulus)

Uzočnici: bakterije pneumokok, hemofilus influence, stafilokok

2. Atipične (intersticijske)

Upala u intersticiju Ne prati segmentu graĎu pluća

Uzročnici: intracelularni Virusi: gripa, adenovirusi, parainfluenza, itd.

Bakterije: mikoplazma, klamidije, koksiela

Tipična pneumonija Atipična pneumonija

Pneumokokna pneumonija

Streptococcus pneumoniae

Kapsula- glavni faktor virulencije

sprečava fagocitozu

preko 86 kapsularnih serotipova (antigena)

osnova za polivalentnu vakcinu

Epidemiologija

Izvor infekcije

Bolesnik Retko nazofaringealni kliconoša (tip 3)

Put širenja: kapljična infekcija

Patologija

Upalni eksudat u alveolama Pneumokoki, neutrofili i makrofagi, eritrociti, fibrin

Bez destrukcije (nekroze) pluća

Često pleuritis Ponekad s pleuralnim izlivom

Klinička slika

Tri klasična simptoma

1. Abruptni početak s tresavicom

2. Sputum boje rĎe

3. Pleuralna bol

Fizikalni nalaz

Auskultacija : krepitacije

Perkusija: muklina ili skraćen plućni zvuk

Inspekcija: slabija pokretljivost bolesne strane toraksa

Lečenje

Penicilin

Alergični na penicilin:

Cefalosporini,

ili Azitromicin

Legioneloze

Uzročnik

Legionella pneumophila

Gram-negativni bacil

Najčešće uzrokuje pneumoniju (legionarska bolest)

Preživljava dugo u tlu

i vodi (modrozelene alge- simbioza)

Druge legionele

Uglavnom akutna respiratorna bolest

Retko pneumonija

Epidemiologija

Izvor infekcije

Zemlja (veliki iskopi)

Voda u sistemima grejanja / hlaĎenja

Spoljne jedinice klimatizacije

Topla voda u hotelima (nepregrejana)- epidemije

Put širenja: inhalacija

Areosol prašine ili vode

Patologija

Upala u plućnim alveolama

Ponekad i drugi organi:

Medijastinalni limfni čvorovi

Krv, jetra, slezena

Bubrezi, digestivni sistem

Klinička slika legioneloza

1. Akutna respiratorna bolest

Bez pneumonije

Slična gripi: povišena temp., mijalgije, ev. kašalj

Prolazi za 7 dana

2. Legionarska bolest

Uvek pneumonija- često obostrana

Zahvaćeni još: jetra, bubrezi, creva

Hepatitis, nefritis, proliv, smetenost

Lečenje legioneloza

Azitromicin

Eritromicin

Fluorirani hinoloni

Atipične pneumonije

Atipične pneumonije

(“walking pneumonia”) Interhumani prenos

Mycoplasma pneumoniae

Chlamidia pneumoniae

Virusi : influenza A i B, Parainfluenza , Adeno, RSV

Zoonoze

Coxiella burnetiii (Q-groznica)

Chlamidia psittaci (pistakoza)

Klinika:

Subakutni početak

Neproduktivni kašalj

RTG nalaz znatno veći od fizikalnog Mrljasti uzorak (bronhopnemonija)

Mycoplasma pneumoniae

Prvenstveno ispod 40 g. života

Kasno leto i rana jesen- manje epidemije

Benigan klinički tok kroz 1-2 nedelje

Bulozni miringitis u 5%- patognomoničan

Glavobolja i suvi kašalj

Kašalj može potrajati 3-4 nedelje

Etiloška dijagnoza- serološki (IF, RVK)

Chlamidia pneumoniae

10-15% atipičnih pnemonija

U pravilu sporadična

Klinički se ne razlikuje od Mycoplasme pneumoniae

Chlamidia psittaci

Kontakt s pticama

Kupovina u zoohobiju, golubovi na balkonu

(uginuća)

Ljudi koji se bave uzgojom peradi ( profesinalno)

Coxella burnetii (Q-fever)

Kontakt s preživarima (ovce, koze, krave,...)

Duga inkubacija: 2-3 nedelje

Akutna pneumonija - slična ostalim atipičnim

Retko hronične infekcije (endokarditis)

Serološka dijagnoza (IF)

Lečenje atipičnih pnemonija

Mikoplazme, klamidije i koksiela

Tetraciklini- prvi izbor

Makrolidi

Hinoloni

Influenza A

Ihibitori neuraminidaze (oseltamvir) unutra 48 sati

Pertussis

Bordetella pertussis

Gram negativni kokobacili

Stvara AB toksin- uzrok kašlja

Epidemiologija

Kapljički put prenosa

Bolesnik zdrava osoba

Dojenčad i mala deca

mlaĎa dob = teža bolest

odrasli = blaga bolest šire infekciju

Proleće

Patogeneza i patologija

Infekcija disajnih puteva

lučenje egzotoksina

Upala i edem sluznice

Gusti sekret

Kašalj

Encefalopatija

Leukocitoza i limfocitoza

lokalno sistemski

Klinička slika

Inkubacija 1-2 nedelje

Bolest

1. Kataralni stadijum: 1-2 nedelje - simptomi prehlade

2. Paroksizmalni stadijum: 4-6 nedelja

3. Rekonvalescencija: više meseci

Infekcioznost :

5 nedelja

najveća u kataralnom stadijumu

Paroksizmalni stadijum

Napadi isprekidanog kašlja: 5x - više desetaka /24 sata

1-2 min

refraktorna fazapauzanapad

► Jak udah

►10-15 iskašljaja u brzom nizucrvenilo ili cijanoza lica

►Snažni hripavi udah

Podbulo lice

Kapilarna kožna krvarenja

Ulcus sublinguale

Facies pertussica

Komplikacije

Bronhitisi, bonhiolitis, pneumonija

Encefalopatija

Konvulzije, koma

Encefalitis

Mentalna oštećenja, paralize

Dijagnoza

Klinička slika:

napadi isprekidanog kašlja

Krvna slika:

leukocitoza i limfocitoza

Dokaz uzročnika

Bris nazofarinksa (kultura B.pertussis)

Serološki (dokaz antitela)

Lečenje

Eritromicin ili Azitromicin/ 14 dana

Kortokosteroidi i fenobarbiton

Ublažavaju kašalj

Toaleta disajnih puteva

Kiseonik

Prevencija

Vakcinacija kombinovanom vakcinom DiTePer

HVALA NA PAŽNJI