PLANPLAN

ODNOWY MIEJSCOWOŚCIODNOWY MIEJSCOWOŚCITARNAWA DOLNATARNAWA DOLNA

NA LATANA LATA2009-20152009-2015

Załącznik nr 1 do Uchwały Rady Gminy Zembrzyce Nr XXI-176/09

zatwierdzającej Plan Odnowy MiejscowościTarnawa Dolna na lata 2009 – 2015 z dnia 24 czerwca 2009 r.

Zleceniodawca: Gmina ZembrzyceZembrzyce 54034-210 Zembrzyce tel. (033) 8746 040, (033) 8746 002 fax (033) 8770 700 e-mail: gminazembrzyce@interia.pl sekretarz@zembrzyce.plhttp: www.zembrzyce.pl

Autor:Grupa Odnowy WsiZatwierdzone Uchwałą Zebrania Wiejskiego - Wsi Tarnawa Dolnaw dniu 26 kwietnia 2009 r.

Plan Odnowy Miejscowości Tarnawa Dolna zawiera: 1. Wstęp 2. Celowość opracowania Planu 3. Uczestnicy Debaty strategicznej , reprezentujący miejscowość Tarnawa Dolna 4. Metodologia 5. Raport o stanie 5.1. Rys historyczny miejscowości Tarnawa Dolna 5.2. Charakterystyka sołectwa 5.2.1. Położenie 5.2.2. Charakterystyka środowiska przyrodniczego 5.2.3. Przysiółki wchodzące w skład miejscowości Tabela 1 miejscowość w statystyce 5.2.4. Struktura użytkowania i własności gruntów w m. Tarnawa Dolna Tabela 2 Struktura gruntów wg klas bonitacyjnych w m. Tarnawa Dolna5.2.5. Struktura wieku Tabela 3 Struktura ludności gminy Zembrzyce i m. Tarnawa Dolna wg wieku Tabela 4 Urodzenia i zgony w latach 2004 – 2007 Tabela 5 Struktura ekonomiczna ludności w gminie Zembrzyce i w. Tarnawa Dolna 5.2.6. Gospodarka Tabela 6 Struktura prowadzonej działalności gospodarczej6.1.1. Rolnictwo Tabela 7 Struktura gospodarstw rolnych6.1.2. Bezrobocie Tabela 8 Bezrobotni w gminie Zembrzyce Tabela 9 Stopa bezrobocia w procentach6.1.3. Oświata6.1.4. Ochrona zdrowia 6.1.5. Kultura6.1.6. Sport i wypoczynek 6.1.7. Infrastruktura techniczna i komunikacyjna 6.1.7.1. Transport i komunikacja6.1.7.2. Infrastruktura drogowa 6.1.7.3. Telekomunikacja6.1.7.4. Zaopatrzenie w ciepło6.1.7.5. Zaopatrzenie w gaz6.1.7.6. Zaopatrzenie w wodę6.1.7.7. Kanalizacja 6.1.7.8. Gospodarka odpadami6.1.7.9. Zasoby kulturowe i historyczne7. Obszar i czas realizacji Planu Odnowy Miejscowości Tarnawa Dolna8. Analiza SWOT Mocne strony Słabe strony Szanse Zagrożenia 9. Misja

1. WSTĘPPodstawą rozwoju miejscowości Tarnawa Dolna jest dokument pn. „Plan Odnowy

Miejscowości Tarnawa Dolna w Gminie Zembrzyce”, który określa misję, cele i kierunki

działania wraz z zadaniami inwestycyjnymi na lata 2008 - 2015. Dokument ten poddany

ocenie mieszkańców, a następnie uchwalony przez Zebranie Wiejskie zawiera również

wariant rozwoju.

Plan Odnowy Miejscowości jest dokumentem o charakterze planowania

strategicznego. Obowiązek opracowania planu wynika z wielu istniejących programów

służących wpieraniu obszarów wiejskich i społeczności wiejskiej takich jak Program

Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 i Regionalne Programy Operacyjne oparte

na środkach Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej. Dotyczy to przede wszystkim

inwestycji mających poprawić komfort życia lokalnym społecznościom.

Zapisy „Planu Odnowy Miejscowości Tarnawa Dolna w Gminie Zembrzyce ”

są spójne z Narodową Strategią Spójności, Strategią Rozwoju Obszarów Wiejskich

i Rolnictwa na lata 2007-2013, ze Strategią Rozwoju Województwa Małopolskiego, Studium

Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Zembrzyce oraz

Planem Rozwoju Lokalnego Gminy Zembrzyce na lata 2004 – 2013.

Cele i działania zaproponowane w omawianym opracowaniu nawiązują do

dokumentów strategicznych wyższego rzędu.

W dalszej części opracowania przedstawiono analizę SWOT, wybrano misję, cele

i kierunki działania oraz Wieloletni Plan Inwestycyjny dla miejscowości Tarnawa Dolna ,

oraz raport o stanie miejscowości Tarnawa Dolna .

Plan ten zawiera charakterystykę miejscowości, inwentaryzację jej zasobów,

planowane kierunki rozwoju, ocenę mocnych i słabych stron miejscowości oraz

harmonogram realizacji poszczególnych przedsięwzięć. Dzięki temu stanowić ma podstawę

podejmowania działań rozwojowych, nie koniecznie związanych tylko z założeniami w/w

Sektorowego Programu Operacyjnego.

Ponadto Plan ten jest próbą kompleksowego spojrzenia na rozwój Tarnawy Dolnej ,

nie tylko w zakresie zadań, jakie przewiduje działanie 2.3 SPO ROL, czy nawet cały ten

program. W planie tym zidentyfikowane zostały zasoby tej miejscowości, dokonano oceny

mocnych i słabych stron, jej szans rozwojowych i zagrożeń. Plan niniejszy stara się

odpowiedzieć na pytania: Jak jest? Jak być powinno? Jak to osiągnąć?

2. CELOWOŚĆ OPRACOWANIA PLANU

Celem nadrzędnym, który przyświeca wizji dalszego rozwoju Tarnawy Dolnej jest

zrównoważony, wielofunkcyjny rozwój tej miejscowości. Zrównoważony rozwój oznacza

prowadzenie działań rozwojowych w sposób zapewniający trwałość struktur społecznych,

gospodarczych i kulturowych. Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich takich jak

miejscowość Tarnawa Dolna wiąże się z koncepcją wielofunkcyjności, polegającą na

promowaniu rozwoju funkcji pozarolniczych obszarów wiejskich, kształtowaniem warunków

różnorodnej działalności ekonomicznej, utrzymaniem wartości krajobrazowych

i przyrodniczych, zachowaniem tradycji i dziedzictwa kulturowego, rozwojem funkcji

społecznych i kulturalnych oraz rozwojem infrastruktury społecznej i technicznej.

Zrównoważony rozwój zwiększyć ma atrakcyjność Tarnawy Dolnej, jako miejsca życia

i pracy, przyczynić się do redukcji bezrobocia oraz wpływać na kształtowanie produkcji

rolnej zgodnej z wymogami ochrony środowiska i zachowania krajobrazu.

Kierowanie się niniejszym Planem pozwoli na koncentrację środków na działaniach

priorytetowych, zmierzających do jasno określonego celu. Umożliwi postępowanie zgodnie z

określonym harmonogramem i przyjętą hierarchią zadań. Plan ten ma służyć koncentracji

środków i efektywności ich wykorzystania. Będzie też jasną deklaracją mieszkańców

Tarnawy Dolnej w stosunku do władz gminy Zembrzyce i instytucji udzielających wsparcia

ze środków Unii Europejskiej i funduszy krajowych, w której mieszkańcy swoimi głosami

zdecydują o kierunkach rozwoju swojej miejscowości i realizacji swoich życiowych potrzeb.

Plan rozwoju miejscowości Tarnawa Dolna powstał przy zaangażowaniu

mieszkańców tej miejscowości, a zwłaszcza Sołtysa i Rady Sołeckiej, Radnych Rady Gminy

Zembrzyce z miejscowości Tarnawa Dolna a także wsparciu Wójta oraz Sekretarza Gminy

Zembrzyce.

Podstawą opracowania Planu rozwoju miejscowości Tarnawa Dolna była „Strategia

rozwoju Gminy Zembrzyce”, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego Gminy Zembrzyce, a także Program ochrony środowiska i Plan gospodarki

odpadami w Gminie Zembrzyce oraz Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Zembrzyce na lata

2006-2013.

Zgodnie z zalecaną metodologią odstąpiono od obszernych i wysoce abstrakcyjnych

zapisów dot. formułowania celów i priorytetów zmierzających do realizacji wizji rozwoju.

Zrezygnowano również z budowy rozbudowanych „drzew celów”, na rzecz „konkretnego

ujęcia zadaniowego”. Taka forma Planu uczynić ma ten dokument bardziej przystępnym

i łatwiejszym do monitorowania oraz oceny jego realizacji.

Przedsięwzięcia przewidziane w Planie do realizacji ujęte są w większości hasłowo

bez szczegółowych aspektów ich realizacji. Nie są tu skwantyfikowane wielkości materiałów,

nie są określone technologie lub metody, jakie będą zastosowane do realizacji, a planowane

nakłady podane są w wielkości szacunkowej bez rozbicia na poszczególne elementy

przedsięwzięcia. Dane te ustalane będą na etapie bezpośredniego przygotowywania

przedsięwzięcia do realizacji. Do ich określenia posłużą stosowne opracowania:

dokumentacja techniczno-kosztorysowa, studia wykonalności, audyty, lub szczegółowe opisy

projektów.

W tym celu Plan wzbogacany będzie o Karty Realizacji Przedsięwzięcia zawierające

w/w dane.

3. UCZESTNICY DEBATY STRATEGICZNEJ REPREZENTUJĄCY MIEJSCOWOŚĆ TARNAWA DOLNA

1. Grażyna Fuja - Koordynator opracowania

2. Barbara Kiepura – Sołtys

3. Stanisław Zadora – członek Rady Sołeckiej

4. Katarzyna Knapik - członek Rady Sołeckiej

5. Maria Gruszeczka - członek Rady Sołeckiej

6. Bogdan Gołuszka - członek Rady Sołeckiej

4. METODOLOGIA„Plan Odnowy Miejscowości Zembrzyce” opracowano przyjmując za podstawę

wyniki debaty strategicznej organizowanej metodą aktywnego planowania strategicznego.

Przeprowadzono jedną debatę z udziałem liderów lokalnych, reprezentujących

mieszkańców miejscowości Tarnawa Dolna ; Przewodniczącego Rady Sołeckiej, członków

Rady Sołeckiej, Radnych z Tarnawy Dolnej , Wójta i Sekretarza Gminy.

Sesja strategiczna odbyła się w dniu 28 październik 2008 r. roku, a jej

zadaniem było zidentyfikowanie celów i kierunków działania w poszczególnych przyjętych

teoretycznie obszarach życia społeczno – gospodarczego oraz wyznaczenie wariantu rozwoju

miejscowości.

Na podstawie wypracowanej analizy SWOT, która przedstawia silne strony

(wewnętrzne) miejscowości, słabe strony (wewnętrzne), szanse (zewnętrzne) i zagrożenia

(zewnętrzne) odpowiedziano na pytanie:

C o n a l e ż y z r o b i ć , a l b o , j a k i e p o d j ą ć d z i a ł a n i a l u b s p o w o d o w a ć

e f e k t y t y c h d z i a ł a ń , ż e b y z l i k w i d o w a ć s ł a b e s t r o n y m i e j s c o w o ś c i

i z n i w e l o w a ć z a g r o ż e n i a ?

Na podstawie tak postawionego pytania przygotowano kilkanaście celów opierając się

na wcześniej wybranych w wyniku dyskusji słabych stronach i zagrożeniach.

Podobnie pracowano przy budowaniu celów określonych na podstawie mocnych stron

i szans. Kolejnym krokiem procesu konsultacji społecznej była hierarchizacja celów

w poszczególnych obszarach życia społeczno - gospodarczego.

Przyjęto, że winny zostać wyróżnione trzy cele pierwszorzędne, bez których dana

miejscowość nie może się rozwijać oraz, o ile to możliwe, trzy cele drugorzędne, które

przyspieszają rozwój danego obszaru społeczno-gospodarczego.

W ten sposób wynikiem konsultacji po debacie strategicznej było wypracowanie

kilkunastu celów w trzech obszarach: Infrastruktura, Społeczność, Gospodarka oraz

określenie wybranego wariantu rozwoju.

Jednocześnie mieszkańcy zgłaszając inwestycje niezbędne do realizacji na terenie

swojej miejscowości dokonali ich hierarchizacji poprzez dyskusję i anonimowe głosowanie.

Wynik głosowania miał bezpośredni wpływ na hierarchizację celów i kierunków (inwestycji)

w poszczególnych obszarach rozwoju społeczno – gospodarczego.

Ponadto dla stworzenia lepszych podstaw do oceny sytuacji społeczno- gospodarczej

w miejscowości Zembrzyce przeprowadzono ankietę, której celem była ocena komfortu życia

mieszkańców w stosunku do innych podobnych miejscowości w gminie oraz ocena trendów

w życiu społeczno – gospodarczym na przestrzeni ostatnich lat. Wyniki tej ankiety

poprzedziły bezpośrednio analizę SWOT.

Jednocześnie mieszkańcy zgłaszając inwestycje niezbędne do realizacji na terenie

swojej miejscowości dokonali ich hierarchizacji pod kątem ich niezbędności dla podniesienia

poziomu życia mieszkańców Tarnawy Dolnej .

5. RAPORT O STANIE

5.1.Rys historyczny miejscowości Tarnawa Dolna

Początki Tarnawy Dolnej sięgają I połowy XIV wieku. Najprawdopodobniej związane

są z akcją kolonizacyjną, prowadzoną w dolinie Skawy przez niejakiego Żegotę z Bieńkowic

i jego sukcesorów na terenach darowanych im przez księcia oświęcimskiego Jana I

Scholastyka.

Prawdopodobnie nazwa Tarnawa związana jest z ludem o pochodzeniu Dacko-

rzymskim, który w VIII w. zwano Wałasami. Wałasi prowadząc koczowniczy tryb życia na

przełomie XI i XII wieku przywędrowali w Beskidy. Osiadając na ich obszarze przynieśli ze

sobą nazewnictwo terenów, które uprzednio zamieszkiwali. Stąd Tarnawa do słowacka

Ternowa , w języku łacińskim znaczy nowa ziemia. Są i inne przypuszczenia o pochodzeniu

nazwy miejscowości m. in. Od familii Tarnowskich, właścicieli Suchej i Tarnawy, ale oni

zarządzali tymi dobrami dopiero od 1922 r.

Ludność tutejszą zaliczamy do górali zwanych Babiogórcami .

Mieszkańcy zajmowali się rolnictwem i wyrobami z drzewa. Od 1945 r. wydobywano

kamień dla budownictwa pod Grapą Bielową a od 1960 r. na Basiówce. Aktualnie

kamieniołomy są nieczynne.

Ostatnie lata to okres bardzo dynamicznego rozwoju Tarnawy Dolnej. Mieszkańcy

pracując zawodowo w kopalniach na Śląsku, czy za granicą – zarobione pieniądze

przeznaczają na rozbudowę domów i ich unowocześnienie. Powstają również prywatne

zakłady , dobrze prosperujące. Rozwojowi sprzyja również budowa Zbiornika Wodnego

Świnna Poręba po części znajdującego się na obszarze Tarnawy Dolnej . Tarnawa Dolna pod

względem powierzchni jest największą wsią Gminy Zembrzyce, a pod względem liczby

mieszkańców na drugim miejscu za Zembrzycami - .siedzibą Gminy.

5.2.Charakterystyka sołectwa

5.2.1.Położenie

Miejscowość Tarnawa Dolna , pod względem geograficznym, położona jest

na północ od Suchej Beskidzkiej, na zboczach Góry Prorokowej i Tarnawskiej Góry, które

rozdziela potok Tarnawka – dopływ rzeki Skawy, a także na małym odcinku na rzeką Skawą,

w Beskidzie Makowskim. Graniczy : od wschodu z Zembrzycami, od południa z Suchą

Beskidzką, od zachodu z Śleszowicami , od północy z Mucharzem .

Natomiast pod względem administracyjnym miejscowość położona jest w zachodniej

części województwa małopolskiego w powiecie suskim, z przynależnością do Gminy

Zembrzyce. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa

bielskiego.

Rysunek 1 Położenie Tarnawy Dolnej

Źródła: www.mapa.szukacz.pl

5.2.2.Charakterystyka środowiska przyrodniczego

Miejscowość Tarnawa Dolna położona jest na wysokości od 310 do 537 metrów nad

poziomem morza, średnia wynosi 423,5 m. Przeważają stoki o nachyleniu średnim około od

5o do 17o oraz wystawie południowej i północnej.

Rzeźba terenu: w dolinie rzeki Skawy ma charakter równinny, na pozostałym obszarze

górzysty. Wzniesienia o przeciętnej wysokości 423 m. charakteryzują się na ogół łagodnymi

stokami.

Warunki wodne: cały obszar leży w zasięgu rzeki Skawy. Odwadniany jest przez

rzekę Skawę , potok Tarnawka i liczne drobne potoki, dopływy Tarnawki i Skawy. Wody

gruntowe w dolinie rzeki Skawy występują na głębokości 0,5 m do 2 m , na pozostałym

obszarze od 5 do 20 m.

Agroklimat: średnia opadów – 916 mm, średnia temperatura 7.1oC. Początek okresu

wegetacji I dekada kwietnia, a koniec I dekada listopada. Okres wegetacyjny trwa średnio

213 dni, a okres bez przymrozków około 150 dni.

Spore znaczenie dla wsi Tarnawa Dolna mają piękne krajobrazy występujące na jego

terenie. Z tego względu Tarnawa Dolna leży na stokach góry Prorokowej i góry Tarnawskiej ,

które rozdziela potok Tarnawka. Natomiast dużym plusem tej wsi jest duża powierzchnia

lasów.

5. 2.3. Przysiołki wchodzące w skład miejscowości

Wieś Tarnawa Dolna należy do sołectwa o tej samej nazwie i składa się z przysióków;

Sadki, Paleczni, Kapłony , Kuldony, Zbyciaki, Grabecnik, Patrysiaki, Franiki, Mrozkówka,

Basiówka, Nosale, Stypułówka, Cudziki, Proroki, Matuszyki, Drabiki, Kulczakówka,

Walanci, , Dudówka, Salówka, Starczały, Bielówka, Pająki Górne i Dolne, Pustki, Pod

Bielową Grapą, Zadorówka, Dół Tarnawy, Borkówka, Nizień, Bogacze, Tarnawska Góra,

Żmijówka, Carchel, Wójciki , Koźle Tarnawskie. Dokument niniejszy dotyczy całego

obszaru.

Tabela 1 Miejscowość w statystyce/ stan na 31.12.2007 r./

WYSZCZEGÓLNIENIE WARTOŚCI

Powierzchnia w ha 1.247 haStan ludności ogółem, w tym: 1.486

kobiety 1.117mężczyźni 1.108

Urodzenia żywe ogółem 19Zgony ogółem 12Przyrost naturalny +7Ludność w wieku przedprodukcyjnym(0-17 lat)

324

Ludność w wieku produkcyjnymKobiety (18-59 lat) / Mężczyźni (18-64)

917

Ludność w wieku poprodukcyjnymKobiety (60 lat i więcej) / Mężczyźni (65 lat i więcej)

245

Źródła: Urząd Gminy Zembrzyce

5.2.4.Struktura użytkowania i własności gruntów w m. Tarnawa Dolna .

Powierzchnia miejscowości Tarnawa Dolna wynosi 1.247 ha. Na obszarze

miejscowości przeważają gleby o przeciętnej kulturze (nie występują grunty klasy I i II ,

natomiast grunty klasy III i IV stanową 42,9% ogólnej powierzchni gruntów ornych).

Tabela 2 Struktura gruntów według klas bonitacyjnych w m. Tarnawa Dolna

WYSZCZEGÓLNIENIE Lp. MIEJSCOWOŚĆ

(powierzchnia w ha)% udział w pow.

Wsi

Powierzchnia miejscowości ogółem, w tym: /2+6-10/ 1 1.247 100

Użytki rolne ogółem, w tym: /3+4+5/ 2 527 42.22

Grunty orne, w tym: / 3a – 3g/ 3 476 38.13100

Grunty klasy III a 3a 4 0.8

Grunty klasy III b 3b 10 2.1

Grunty klasy IV a 3c 74 15.5

Grunty klasy IV b 3d 259 54.5

Grunty klasy V 3e 124 26.1

Grunty klasy VI 3f 4 0.8

Grunty klasy VI z 3g 1 0.2

Sady 4 23 1.84

Łąki i Pastwiska 5 28 2.25

Lasy i grunty leśne 6 545 43.66

Grunty zadrzewione i zakrzewione 7 63 5.08

Tereny mieszkaniowe, przemysłowe i inne zabudowane 8 45 3.63

Pozostałe tereny (Grunty pod wodami płynącymi, Grunty pod rowami, Tereny komunikacyjne – drogi, Tereny komunikacyjne - tereny kolejowe i inne, Tereny niezabudowane)

9

66

5.31`

WYSZCZEGÓLNIENIE Lp. MIEJSCOWOŚĆ

(powierzchnia w ha)% udział w pow.

Wsi

Nieużytki 10 1 0.10

Źródła: Urząd Gminy Zembrzyce.

5.2.5.Struktura wieku

Gminę Zembrzyce zamieszkuje 5.464 mieszkańców, natomiast samą miejscowość

Tarnawa Dolna zamieszkuje 1.486 mieszkańców (stan na 31.12.2007 r.).

Przekrój statystyczny struktury ludności na terenie gminy Zembrzyce oraz

w miejscowości Tarnawa Dolna przedstawiają poniższe tabele.

Tabela 3 Struktura ludności gminy Zembrzyce i miejscowości Tarnawa Dolna wg wieku - stan na koniec 31.12.2007 r.

Przedziały wieku w latach Gmina Zembrzyce Miejscowość Tarnawa Dolna do 18 1.297 32420 – 60 3.575 917powyżej 60 952 245Źródło: Urząd Gminy Zembrzyce 5.824 1.486

Tabela 4. Urodzenia z zgony w latach 2004 – 2007 Rok Urodzenia Zgony Przyrost2004 18 16 + 22005 14 14 -2006 10 8 +22007 19 12 + 7

Źródło: urząd Gminy Zembrzyce

Tabela 5 Struktura ekonomiczna ludności w gminie Zembrzyce i w miejscowości Tarnawa Dolna - stan na koniec 31.12.2007 r.

Grupy funkcjonalneGmina Zembrzyce Miejscowość Tarnawa Dolna

ogółem % ogółu populacji

ogółem % ogółu populacji

wiek przedprodukcyjny 1.297 23,74 324 21,80

wiek produkcyjny 3.575 65,43 917 61,70

wiek poprodukcyjny 952 17,42 245 16.50

Źródło: Urząd Gminy Zembrzyce

Struktura ekonomiczna ludności w Tarnawie Dolnej jest zbliżona do struktury

ekonomicznej ludności zamieszkującej teren Gminy. W miejscowości występuje nieco

mniejszy procentowy udział osób w wieku przedprodukcyjnym i produkcyjnym. Wyższy

natomiast jest udział ludności w wieku poprodukcyjnym. Spowodowane jest to wyjazdem z

Zembrzyc młodych ludzi, którzy znaleźli pracę w większych aglomeracjach i szansę na

karierę zawodową, lub zaczęli studia.

Liczba ludności miejscowości w latach 2001 – 2007 wykazuje wyraźne zmiany raz z

tendencją spadkowa raz rosnącą.

5.2.6.Gospodarka

Strukturę prowadzonej działalności gospodarczej na terenie Gminy Zembrzyce

i miejscowości Tarnawa Dolna przedstawia tabela nr 5.

Tabela 6 Struktura prowadzonej działalności gospodarczej

WYSZCZEGÓLNIENIE Ilość w Gminie

Ilość w Tarnawie

Dolnej Placówki handlowe i gastronomiczne 106 10

Produkcja wyrobów przemysłowych 102 30

Produkcja wyrobów spożywczych 3

Budownictwo 50 22

Usługi transportowe 31 16

Zakłady produkcyjno - usługowe 72 20

OGÓŁEM: 364 98

Źródło: Urząd Gminy Zembrzyce

Na terenie miejscowości Tarnawa Dolna brak jest większych zakładów

przemysłowych. Obok rozdrobnionego rolnictwa, funkcjonują liczne zakłady rzemieślnicze

i firmy usługowe, wśród których dominuje stolarstwo a także usługi

6.1.1. Rolnictwo

W Tarnawie Dolnej , które traci swój pierwotny rolniczy charakter, istnieje niewiele

indywidualnych gospodarstwach rolnych, prowadzących produkcję rolną.

Większość gruntów rolnych występujących na terenie wsi Tarnawa Dolna stanowią gleby

o przeciętnej kulturze, na których uprawia się niewiele zbóż, ziemniaki oraz rośliny

pastewne. Żadna hodowla zwierząt na większą skalę nie jest prowadzona, jedynie na

samozaopatrzenie. Spotkać można w gospodarstwach pojedyncze sztuki bydła, rzadziej trzodę

, zaniechano utrzymywania owiec. Niektóre gospodarstwa utrzymują kozy a około

50 % drób , zwłaszcza kurzy.

Tabela 7 Struktura gospodarstw rolnych

WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2007

Liczba gospodarstw 266

Powierzchnia gospodarstw (w ha) ogółem, w tym: 784

1-2ha 91

2-5ha 144

5-7ha 23

7-10ha 8

10-15ha --

15 i więcej ha --

Średnia wielkość gospodarstwa 2,45 ha

Źródło: Urząd Gminy Zembrzyce

Według danych Urzędu Gminy liczba gospodarstw rolnych w Tarnawie Dolnej

wynosi 266 (wg odprowadzanego podatku rolnego). Z wywiadu przeprowadzonego na terenie

miejscowości wynika, że faktycznie gospodarstwa użytkuje około 30 % rolników. Nie ma

zainteresowania powiększaniem gospodarstw lub podejmowaniem produkcji bądź

specjalizacji gospodarstw. Większość ogólnej ilości gospodarstw rolnych stanowią mało

powierzchniowe gospodarstwa, których właściciele utrzymują się przede wszystkim z pracy

w sektorze poza rolniczym, z rent i emerytur, a uprawiają jedynie warzywa, owoce ,

ziemniaki dla własnych potrzeb. Radykalnie zmniejszyła się liczba zwierząt gospodarskich.

6.1.2.Bezrobocie

W Powiatowym Urzędzie Pracy w Suchej Beskidzkiej z terenu gminy Zembrzyce

zarejestrowanych na dzień 31.12.2007 r. było: 185 osób, w tym: 112 kobiet.

W stosunku do 2006 r., liczba zarejestrowanych bezrobotnych zmniejszyła się o ponad

3%, a udział kobiet zmniejszył się o 12%.

Tabela 4 Bezrobotni w gminie Zembrzyce wg stanu na 31.12.2006 r. i 31.12.2007 r.BEZROBOCIE W GMINIE ZEMBRZYCE

stan na 31.12 2006 stan na 31.12 2007

Bezrobotni ogółem w tym kobiety

Udział bezrobotnych w powiecie

Suskim

Bezrobotni ogółem

w tym kobiety

Udział bezrobotnych w powiecie

Suskim191 127 7,2 185 112 7,6

Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Suchej Beskidzkiej.

Stopa bezrobocia na terenie Gminy Zembrzyce z roku na rok stopniowo się

zmniejsza a jej wielkość jest prawie o 1/3 mniejsza niż w Polsce i osiąga wskaźnik zbliżony

do woj. małopolskiego.

Tabela 5 Stopa bezrobocia w %Stan na: 31.12.2006 r. 31.12.2007 r.

Gmina Zembrzyce 9,4 9,0powiat suski 8,7 7,9woj. małopolskie 11,4 8,8POLSKA 14,8 11,4Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Suchej Beskidzkiej.

Powiatowy Urząd Pracy w Suchej Beskidzkiej nie prowadzi statystyk bezrobocia dla

poszczególnych miejscowości na terenie Gminy Zembrzyce. Z wywiadu przeprowadzonego

na terenie Zembrzyc wynika, że od momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej

bezrobocie sukcesywnie maleje.

6.1.3. Oświata

Na terenie miejscowości Tarnawa Dolna funkcjonuje Zespół Szkół: Szkoła

Podstawowa i Gimnazjum w Tarnawie Dolnej , liczący 13 oddziałów, w których uczy się

220 uczniów. W zespole są : oddział zerowy oraz 12 oddziałów szkolnych.

Zespół Szkół zatrudnia 25 .pracowników pedagogicznych i 7 pracowników obsługi

i administracji.

W szkole uczniowie korzystają z następujących zajęć pozalekcyjnych: koła

muzycznego, teatralnego, historycznego oraz zajęć sportowych.

Stan techniczny obiektów jest dobry.

0.0.1. Ochrona zdrowia

Mieszkańcy Tarnawy Dolnej w zakresie opieki medycznej są obsługiwani przez dwie

przychodnie Zdrowia; Gminny Zakład Opieki Zdrowotnej w Zembrzycach - Przychodnia

Zdrowia w Zembrzycach, oraz Gminny Zakład Opieki Zdrowotnej w Śleszowicach –

Przychodnia Zdrowia w Śleszowicach . Podział wsi jest po połowie – część zachodnia do

Śleszowic, część wschodnia do Zembrzyc. Mieszkańcy mogą korzystać z usług świadczonych

przez lekarzy rodzinnych, ginekologa, stomatolog, pediatrę i apteki w Zembrzycach

i Śleszowicach. . Dzięki temu mieszkańcy mogą korzystać z szerokiego zakresu usług

medycznych. Przychodnie świadczą usługi medyczne i diagnostyczne, zatrudniają 3 lekarzy

rodzinnych posiadających aktywną listę pacjentów , 7 pielęgniarek w tym 3 pielęgniarki

środowiskowe i 2 pielęgniarki higieny szkolnej.

W przypadku konieczności hospitalizacji, jak również specjalistycznych usług

medycznych, mieszkańcy Tarnawy Dolnej korzystają z usług Szpitala Powiatowego

w Suchej Beskidzkiej. Także pierwsza pomoc medyczna w ramach Zintegrowanego Systemu

Ratownictwa zlokalizowana jest w Suchej Beskidzkiej.

W przypadku zaopatrzenia w środki farmaceutyczne mieszkańcy korzystają z punktu

aptecznego w Zembrzycach i Śleszowicach. .

Na terenie miejscowości Zembrzyce prowadzone są Warsztaty Terapii Zajęciowej dla

osób niepełnosprawnych prowadzone przez Caritas Archidiecezji Krakowskiej.

0.0.2. Kultura

Na terenie miejscowości Tarnawa Dolna przy Zespole Szkół jest punkt biblioteczny.

Gminne Centrum Kultury i Czytelnictwa w Zembrzycach, który ma w swym zakresie

działania całą gminę posiada: biblioteką i świetlicą z dostępem do internetu, jest

organizatorem imprez kulturalno – oświatowych i rekreacyjno – sportowych na czele z

„Dniami Ziemi Tarnawskiej”, turniejami piłki siatkowej i tenisa stołowego.

Ponadto na terenie miejscowości działa Koło Gospodyń Wiejskich , które bierze

aktywny udział w licznych imprezach kulturalnych na terenie Tarnawy Dolnej, Gminy

Zembrzyce i nie tylko.

Ponadto z okazji świąt i różnych uroczystości organizowane są przez Zespół Szkół

w Tarnawie Dolnej okolicznościowe akademie, występy młodzieżowe.

Sport i wypoczynek

Na terenie miejscowości Tarnawa się następujące obiekty sportowo – rekreacyjne:

• boisko sportowe, na którym swoje mecze rozgrywa „TARNAWIANKA”

w Tarnawie Dolnej,

• sala gimnastyczna przy Zespole Szkół w Tarnawie Dolnej w godzinach

popołudniowych dostępna dla mieszkańców,

• Boiska przy Zespole Szkół w Tarnawie Dolnej do siatkówki i koszykówki oraz

innych gier zespołowych.

0.0.3. Infrastruktura techniczna i komunikacyjna

0.0.3.1. Transport i komunikacja

Przez miejscowość Tarnawa Dolna biegnie droga krajowa nr 28 Wadowice –

Skomielna, stanowiąca część trasy łączącej woj. śląskie z Zakopanem.

Komunikacja zbiorowa dla miejscowości Tarnawa Dolna jest dobrze rozwinięta

w okresie od poniedziałku do piątku, gorzej z kursowaniem autobusów i busów w soboty

i niedziele. Kursują autobusy PKS na trasie Sucha Beskidzka – Tarnawa Górna , Sucha

Beskidzka – Wadowice . Kursuję także liczne prywatne busy na w/w trasach.

Na terenie miejscowości Zembrzyce znajduję się również przystanek kolejowy –

aktualnie rzadko zatrzymują się na nim pociągi .

1.1.6.2.Infrastruktura drogowa

Przez Tarnawę Dolną wzdłuż potoku Tarnawka przebiega droga powiatowa Tarnawa

– Kuków. Ponadto na terenie miejscowości jest wiele dróg gminnych o różnym stanie

technicznym:

Są to następujące drogi:Tarnawska Góra 700 m. Kaszyccy 500 m.

Sale – Kamieniołom 1.720 m. Do Stypuły 220 m.

Biele – Pająki 995 m. Wójciki 580 m.

Do cmentarza 270 m. Basiówka 253 m.

Starczały I 460 m. Mrozkówka 293 m.

Starczały II 165 m. Żmije-Kapłony 550 m.

Drabiki 300m. Paleczni 250 m.

Nosale 300 m. Sadki 200 m.

Franiki 420 m. Koźle Tarnawskie 355 m.

Sitarzówka I 190 m. Sitarzówka II 210 m.

Do Jurkowskiej 320 m. Nizień 800 m.

Do Gęsikowskiego 260 m. Do Bogacza 292 m.

Do boiska sportowego 185 m

Ich sieć jest raczej wystarczająca do sprawnej komunikacji po terenie Tarnawy Dolnej

oraz sąsiednich miejscowościach , ale jak już pisałam poprawy wymaga ich stan

0.0.3.2. Telekomunikacja

Jedynym operatorem telefonii stacjonarnej działającym na terenie Tarnawy Dolnej

jest Telekomunikacja Polska S.A. Na terenie miejscowości dostępna jest usługa Neostrada,

w związku z tym kilkudziesięciu mieszkańców korzysta z dostępu do szerokopasmowego

internetu. Ponadto teren miejscowości pokryty jest zasięgiem trzech operatorów sieci telefonii

komórkowej, poziom sygnału jest dobry.

0.0.3.3. Zaopatrzenie w ciepło

W miejscowości Tarnawa Dolna nie ma sieci ciepłowniczej. Najpowszechniejszym

na terenie miejscowości sposobem zaopatrywania w ciepło są przydomowe kotłownie

indywidualne opalane drewnem i węglem.

0.0.3.4. Zaopatrzenie w gaz

Miejscowość Tarnawa Dolna nie jest zgazyfikowana. Mieszkańcy korzystają jedynie z gazu

dowożonego w butlach .

0.0.3.5. Zaopatrzenie w wodę

Część miejscowości zaopatrywana jest w wodę z ujęcia i stacji uzdatniania wody „Z

kroci w Tarnawie Dolnej ”./ około 116 domów/. Aktualnie po wybudowaniu sieci na

osiedlach: Sadki, Paleczni, Kapłony, Zbyciaki , Grabecnik i Franikówka trwają podłącza do

wodociągu gminnego.

Stan sieci wodociągowej / ujęcie w kroci/ istniejącego wodociągu jest dobry.

Długość sieci wodociągowej (bez przyłączy): 11,500 km

Liczba stacji uzdatniania wody: 1 szt.

Liczba przyłączy prowadzących do budynków: 116 szt.

Tarnawa Dolna ma opracowaną dokumentację i pozwolenie na budowę dla dalszych

osiedli. Nie posiadamy dokumentacji dla osiedli Nizień, Bogacze, Tarnawska Góra, Żmije,

Carchel, Wójciki, Koźle Tarnawskie. W 2008 r. wybudowano 2.1 km sieci wodociągowej.

0.0.3.6. Kanalizacja

Na terenie miejscowości Tarnawa Dolna znajdują się kolektory główne kanalizacji

sanitarnej grawitacyjnej. Niektórzy mieszkańcy mogą podłączać się do sieci.

Stan sieci kanalizacji jest dobry.

Długość sieci kanalizacyjnej (bez przyłączy): 2.9 km

Liczba przyłączy prowadzących do budynków: 15

Ścieki odprowadzane będą do oczyszczalni ścieków w Zembrzycach, która jest

przygotowana do odbioru ścieków z pozostałych sołectw z terenu Gminy Zembrzyce.

Mieszkańcy nie posiadający podłączenia do sieci kanalizacyjnej - posiadają własne

przydomowe zbiorniki bezodpływowe. Ich opróżnianie odbywa się za pomocą pojazdów

asenizacyjnych, następnie ścieki są przekazywane do gminnej oczyszczalni ścieków

w Zembrzycach. Usługę wywozu nieczystości płynnych świadczy Gminny Zakład

Wodociągów i Kanalizacji w Zembrzycach.

0.0.4. Gospodarka odpadami

Na terenie miejscowości Tarnawa Dolna jak i całej gminy brak jest składowiska

odpadów. Odpady komunalne odbierane są przez prywatną firmę sprzed budynków

mieszkańców co drugi poniedziałek miesiąca i odwożone do Rejonowej Sortowni

i Składowiska Odpadów w Suchej Beskidzkiej. Oprócz zbiórki odpadów przez mieszkańców

na terenie miejscowości Zembrzyce znajdują się pojemniki do selektywnej zbiórki odpadów.

Odbiór i transport zebranych odpadów prowadzony jest przez w/w sortownię.

0.0.5. Zasoby kulturowe i historyczne

Zabudowa Tarnawy Dolnej ma charakter rozproszony. Tereny zabudowy ciągną się

głównie wzdłuż dróg ; powiatowej i gminnych. W części centralnej Tarnawy Dolnej

znajduje się wybudowany w drugiej połowie XIX wieku kościół w stylu neoromańskim.

Zabytkowym jest ołtarz główny z dwoma obrazami ; stały przedstawia wizerunek

Najświętszej Marii Panny i wysuwany z postacią świętego Jana z Kęt , mensa kamienna w

nastawie figury Najświętszego Serca Jezusa i Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny,

prezbiterium ozdobione malowidłami stropowymi, dwa barokowe ołtarze, jeden ku czci

Matki Bożej z płaskorzeźbą Św. Rodziny i wysuwanym obrazem Matki Bożej Różańcowej ,

drugi z pasją Jezusa Chrystusa i wysuwanym wizerunkiem Jezusa Chrystusa. Interesujące są

również : chrzcielnica parafialna o podstawie kamiennej , w nastawie z drewna w stylu

barokowym, przedstawiająca scenę chrztu w Jordanie, ołtarz Św. Antoniego rzeźbiony w

drewnie z figurkami Św. Stanisława Kostki i Św. Alojzego. Ponadto w Tarnawie Dolnej

znajduje się kilka kaplic i figur przydrożnych z XIX i początków XX wieku .

1. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ODNOWY MIEJSCOWOŚCI TARNAWA DOLNA.

W celach znajdujących się w niniejszym dokumencie zawarte są kierunki działania,

które stanowią naturalny obszar realizacji Planu Odnowy Miejscowości Tarnawa Dolna

Plan ten określa szczególne obszary, które stanowią wyodrębnione elementy

przestrzeni miejscowości:

obszary aktywizacji społecznej i gospodarczej,

obszary infrastruktury drogowej i okołodrogowej,

obszary zasobów historycznych i kulturowych,

obszary infrastruktury turystycznej,

obszary infrastruktury kulturalnej i oświatowo - sportowej,

obszary infrastruktury rekreacyjno-wypoczynkowej,

obszary opieki zdrowotnej i społecznej,

obszary infrastruktury wodociągowej i kanalizacji sanitarnej,

obszary bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Powyższe obszary zapisane w celach pierwszorzędnych i drugorzędnych traktuje się

jako obszary rozwoju społeczno-gospodarczego miejscowości Tarnawa Dolna na lata

2008-2015.

Wymienione obszary zidentyfikowane na podstawie celów i kierunków działania

stanowią o podziale przestrzeni społeczno – gospodarczej miejscowości, w których będą

realizowane poszczególne przedsięwzięcia zamieszczone w Planie Odnowy Miejscowości

Tarnawa Dolna. Dotyczy to inwestycji finansowanych w oparciu o montaż finansowy

środków z budżetu gminy i funduszy strukturalnych, jak i realizowanych tylko w oparciu

o środki własne.

2. ANALIZA SWOT

Nazwa SWOT jest akronimem angielskich słów Strengths (mocne strony),

Weaknesses (słabe strony), Opportunities (szanse w otoczeniu), Threats (zagrożenia

w otoczeniu).

Jest ona efektywną metodą identyfikacji słabych i silnych stron miejscowości oraz

badania szans i zagrożeń, jakie stoją przed miejscowością. SWOT zawiera określenie czterech

grup czynników:

„mocnych stron” – uwarunkowań wewnętrznych, które stanowią silne strony miejscowości

i które należycie wykorzystane sprzyjać będą jej rozwojowi (utrzymać je jako mocne,

i na których należy oprzeć jej przyszły rozwój);

„słabych stron” – uwarunkowań wewnętrznych, które stanowią słabe strony miejscowości

i które nie wyeliminowane utrudniać będą jej rozwój (ich oddziaływanie należy

minimalizować);

„szans” - uwarunkowań zewnętrznych, które nie są bezpośrednio zależne od zachowania

społeczności wiejskiej, ale które mogą być traktowane jako szanse, i przy odpowiednio

podjętych przez nią działaniach, wykorzystane jako czynniki sprzyjające rozwojowi

miejscowości;

„zagrożeń” - uwarunkowań zewnętrznych, które także nie są bezpośrednio zależne od

zachowania społeczności wiejskiej, ale które mogą stanowić zagrożenie dla jej rozwoju

(należy unikać ich negatywnego oddziaływania na rozwój miejscowości).

Przedstawiona poniżej analiza mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń jest

syntezą poszczególnych obszarów życia społeczno-gospodarczego miejscowości.

Poniższy zbiór informacji o mocnych i słabych stronach miejscowości i stojących

przed nią szansach i zagrożeniach jest uzgodnioną wypadkową wiedzy o stanie i potrzebach

miejscowości ułożonych przekrojowo (w ramach poszczególnych obszarów życia społeczno -

gospodarczego).

Ponadto dla stworzenia lepszych podstaw do oceny sytuacji społeczno- gospodarczej

w miejscowości Zembrzyce przeprowadzono ankietę, której celem była ocena komfortu życia

mieszkańców w stosunku do innych podobnych miejscowości w gminie oraz ocena trendów

w życiu społeczno – gospodarczym na przestrzeni ostatnich lat.

M O C N E S T R O N YM O C N E S T R O N Y

• Czyste powietrze

• Piękne krajobrazy

• Budowany zbiornik wodny „Świnna Poręba”

• Droga Krajowa o strategicznym znaczeniu

• Walory turystyczne

• Zespół Szkół – Szkoła Podstawowa i Gimnazjum

• Rozwój drobnych zakładów rzemieślniczych i usługowych

• Architektura kościoła pod wezwaniem Św. Jana Kantego i jego otoczenie

• Rozwój budownictwa mieszkaniowego

• Bliskość do infrastruktury służby zdrowia – przychodni lekarskich i aptek

• Tereny inwestycyjne pod budownictwo

• Pełny dostęp do infrastruktury technicznej (drogi, sieć wod-kan, sieć

telekomunikacyjna)

• Młode społeczeństwo

• Brak uciążliwego przemysłu,

• Bezpieczna okolica

• Występowanie tylko rolnictwa indywidualnego

S Ł A B E S T R O N YS Ł A B E S T R O N Y

• Brak infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej

• Brak możliwości atrakcyjnego spędzania czasu wolnego przez dzieci i młodzież

• Zanieczyszczenie terenów leśnych

• Apatia społeczna

• Brak dobrego ośrodka wypoczynkowego

• Duże natężenie uciążliwości spowodowanych ruchem pojazdów ciężarowych

• Brak bazy noclegowo – gastronomicznej

• Brak parków i placów zabawa dla dzieci i młodzieży

• Niefunkcjonalne i niebezpieczne rozwiązanie przystanków autobusowych

• Brak miejsc parkingowych

• Brak współpracy między mieszkańcami,

• Słaba jakość dróg

• Bezrobocie i niski poziom materialny części mieszkańców

• Niski poziom wykształcenia mieszkańców

• Słabo rozwinięta działalność pozarolnicza

• Mała liczba połączeń autobusowych w soboty i niedziele

• Mała promocja wsi

S Z A N S ES Z A N S E

• Rozwój turystyki i agroturystyki

• Napływ zewnętrznych inwestorów

• Ochrona dziedzictwa kulturowego i zabytków

• Modernizacja nawierzchni dróg

• Rozwój bazy turystycznej

• Stworzenie sieci ścieżek rowerowych

• Współpraca międzynarodowa (wymiana młodzieży)

• Zajęcia dla dzieci i młodzieży

• Powstanie nowych miejsc noclegowych

• Rozwinięcie gastronomi

• Modernizacja Centrum wsi

• Powstanie Zbiornika Wodnego Świnna Poręba

• Stworzenie miejsc do wypoczynku takich jak place zabaw

• Rozwój bazy sportowej

• Dopłaty bezpośrednie dla rolnictwa

• Fundusze unijne

• Wzrost znaczenia ekologii

• Rozwój gospodarczy kraju

• Powrót ludzi z miasta na wieś

• Powrót osób pracujących za granicą

Z A G R O Ż E N I AZ A G R O Ż E N I A

• Wzrost przestępczości

• Dzikie wysypiska w lasach

• Zanieczyszczenie środowiska

• Zagrożenie wypadkami komunikacyjnymi

• Wzmożony ruch pojazdów

• Hałas związany z dużym natężeniem ruchu

• Brak integracji stałych mieszkańców z ludnością napływową

• Dewastacja terenów rekreacyjnych

• Konkurencyjność sąsiednich miejscowości

• Ujemna migracja mieszkańców

• Rozwarstwianie się społeczeństwa na biednych i bogatych

• Zmienność prawa

• „Ucieczka „ młodych ludzi ,

• Niestabilne finanse państwa

• Konkurencja rolnictwa z Zachodu Europy

• Ukryte bezrobocie w rolnictwie

3. MISJA

Misja jest wyrażeniem, które określa główny cel miejscowości, jej „sens życia”.

Jest wyrazem dążeń i oczekiwań w stosunku do miejscowości, dla której została

sformułowana.

Wypracowana misja rozwoju miejscowości poprzez wizję, pokazuje pozytywny obraz

miejscowości Zembrzyce na kolejne 15 lat.

Przeprowadzone analizy i wyartykułowane potrzeby mieszkańców, pozwalają na

określenie głównych celów planu. Cele te będą wyznacznikiem kierunku wszystkich działań

objętych planem.

Misja dla miejscowości Zembrzyce jest opisem wizji miejscowości oraz jej głównego

pola działań w przyszłości. Koncentruje się ona na istocie rzeczy, dostosowuje kierunki

działań do długoterminowych celów, równocześnie pełni funkcje motywacyjne i promocyjne.

Misja wyraźnie określa charakter miejscowości i wskazuje jej atuty. Z misji

bezpośrednio wynikają obszary, które powinny być rozwijane. Obszary rozwojowe

Zembrzyc, które wypracowano wspólnie na debacie strategicznej wzajemnie się uzupełniają.

Wiele zadań realizacyjnych wskazanych w obszarze "gospodarka" powiązanych będzie

zarówno z obszarem "infrastruktura", jak dotyczyć będzie samych mieszkańców. Rozwój

małej i średniej przedsiębiorczości będzie zarówno kreował nowe miejsca pracy, jak również

będzie wpływał na inwestycje w dziedzinie infrastruktury czy ochrony środowiska

naturalnego. Zadania realizowane w obszarach związanych z kulturą, oświatą i sportem

wpłyną na podnoszenie poziomu wykształcenia mieszkańców oraz integracji kulturalnej

z gminą i regionem.

W dalszej części planu przedstawiono obszary, cele i kierunki działania dla każdego

z obszarów życia społeczno – gospodarczego (gospodarka, infrastruktura, społeczność).

MiejscowośćMiejscowośćTARNAWA DOLNATARNAWA DOLNA

W obszarze gospodarczym w miejscowości Tarnawa Dolna w najbliższych latach

będą się dokonywać procesy zbliżające mieszkańców wsi do standardów życia w podobnych

miejscowościach w rozwiniętych gospodarczo regionach Unii Europejskiej.

- rolnictwo - restrukturyzacja rolnictwa w skali makro i procesy doprowadzające do

specjalizacji istniejących gospodarstw oraz możliwa absorpcja dotacji Unii Europejskiej

zapewni wzrost nowoczesności, opłacalności i konkurencyjności produkcji rolniczej

miejscowych gospodarstw dążących do specjalizacji i ich ściślejsze powiązanie

z przetwórstwem rolno-spożywczym. Pozostałe gospodarstwa rozwijać będą usługi

pozarolnicze skierowane do społeczności zamieszkującej teren Tarnawy Dolnej

i przyjezdnych turystów.

- usługi - rozwój usług bytowych dla ludności opierać się będzie na dobrze rozwiniętych

mikroprzedsiębiorstwach (samozatrudnieniu). Usługi związane z obsługą nowoczesnej

gospodarki rynkowej (usługi finansowe, rachunkowe, bankowe, ubezpieczeniowe itp.)

służące rozwojowi małej i średniej przedsiębiorczości na terenie Tarnawy Dolnej

zlokalizowane będą, jak do tej pory, w pobliskiej Suchej Beskidzkiej.

- działalność produkcyjna pozarolnicza – rozwój małych i średnich firm rzemieślniczych

i usługowych pełne uzbrojenie oraz korzystne położenie w pobliżu drogi krajowej nr 28

i wojewódzkiej nr 956,a także położenie geograficzne bliska odległość od głównych miast

południowej polski; są przyszłością działalności w gospodarce Tarnawy Dolnej .

- turystyka - funkcja o rosnącym znaczeniu w gospodarce miejscowości – turystyka pobytowa

w oparciu o rozwijającą się bazę turystyczną nad nowo powstającym zbiornikiem

wodnym Świnna Poręba w Beskidzie Makowskim, gospodarstwa agroturystyczne oraz

turystyka kwalifikowana (szlaki piesze, rowerowe).

PRIORYTETY ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO

Hierarchizacji celów dokonano w trzech obszarach rozwoju społeczno -

gospodarczego.

Dla każdego z tych obszarów wyznaczono trzy cele pierwszorzędne, bez których

miejscowość Tarnawa Dolna nie ma możliwości dalszego rozwoju.

Dodatkowo, jeżeli było to możliwe wskazano na trzy cele drugorzędne, które powinny

znacznie przyspieszać rozwój w danym obszarze.

Na podstawie tak zhierarchizowanych celów o których mowa w rozdziale

10. określono priorytety w poszczególnych obszarach rozwoju społeczno-gospodarczego

i zapisano je poniżej.

G O S P O D A R K A

Przyszłość wsi Tarnawa Dolna związana jest głównie z pracą poza rolnictwem.

Obszary rolnicze zajmują ponad 80% ogólnej powierzchni Tarnawy Dolnej . W chwili

obecnej przeważają gospodarstwa małe i średnie. Jednak w przyszłości sytuacja ta

prawdopodobnie ulegnie zmianie. Małe gospodarstwa, mniej efektywne będą musiały powoli

znikać z mapy Tarnawy Dolnej, natomiast powinny rozwijać się gospodarstwa duże

stosujące nowoczesne technologie. Spowoduje to zmniejszenie liczby wszystkich

gospodarstw rolnych na terenie tej miejscowości, ale w zamian zwiększy się ich średnia

powierzchnia. Większe gospodarstwa będą bardziej ekonomiczne i szybciej będą się rozwijać.

Skutkiem ubocznym zmniejszenia liczby gospodarstw będzie powolny odpływ wielu osób z

działalności rolniczej. Problemem wówczas stanie się dla nich znalezienie nowych źródeł

dochodu. Część z tych osób z pewnością skorzysta z rent strukturalnych, część przejdzie na

emerytury, część poszuka sobie innego zajęcia. Jednak niektóre osoby mogą nie poradzić

sobie w nowej sytuacji. Osoby takie będą wymagały wsparcia od instytucji publicznych.

I N F R A S T R U K T U R A

Priorytetem w tym obszarze jest podjęcie działań w kierunku rozbudowy infrastruktury

rekreacyjno-wypoczynkowej nad nowo powstającym zbiornikiem Świnna Poręba oraz

kulturalnej i oświatowo - sportowej na terenie Tarnawy Dolnej . Modernizacja centrum

miejscowości oraz budowa zaplecza turystycznego parkingi i place zabaw.

Wieś ta ma pewne walory turystyczne w postaci pięknych krajobrazów, czystego

powietrza czy też bliskości rzek i potoków, a w przyszłości budowanego zbiornika wodnego

na rzece Skawie. Może to przyciągnąć pewną grupę turystów chcących wypocząć na łonie

natury i w ten sposób zwiększyć dochody mieszkańców.

Planowany jest też rozwój niewielkiego centrum wsi w Tarnawie Dolnej. Przede

wszystkim chodzi o poprawę jego estetyki oraz stanu bezpieczeństwa. W chwili obecnej

centrum to jest mało estetyczne i nieuporządkowane. W przyszłości mieszkańcy chcą, aby

było wizytówką ich wsi, było estetyczne i zadbane.

Odbudowa polegać będzie na budowie brakujących chodników, zatok autobusowych,

renowacji istniejących kapliczek przydrożnych wraz z zagospodarowaniem terenu i

utworzeniem pasów zieleni. Przedmiotem projektu będzie również poprawa bezpieczeństwa

ruchu pieszych w postaci montażu barierek zabezpieczających, ograniczników prędkości, a

także oznakowania przejść dla pieszych. Efektem będzie zwiększenie atrakcyjności

miejscowości, wzrost walorów turystycznych, zwiększenie bezpieczeństwa ruchu drogowego

i pieszych, ochrona dziedzictwa kulturowego, poprawa wizerunku miejscowości a także

wzrost standardu życia mieszkańców.

S P O Ł E C Z N O Ś Ć

Obszar społeczny za priorytetowe cele przyjął podjęcie działań na rzecz utrzymania

bezpieczeństwa oraz porządku publicznego na terenie Tarnawy Dolnej oraz tworzenie

warunków do dalszego integrowania mieszkańców miejscowości. Działania te winny być

wsparte przeciwdziałaniem występującym na terenie Tarnawy Dolnej patologiom

społecznym.

Szansą też jest rozwój małej przedsiębiorczości na terenie tej miejscowości. Powstanie

małych zakładów usługowych i wytwórczych z pewnością zmniejszy bezrobocie a zwiększy

zasobność finansową mieszkańców.

Wraz z rozwojem centrum przewiduje się też poprawę stanu nawierzchni dróg w

Tarnawie Dolnej. Przyczyni się to w znacznym stopniu do rozwoju komunikacji kołowej w

tej miejscowości. Tarnawa Dolna może w ten sposób zyskać na znaczeniu w gminie

4. CELE I KIERUNKI DZIAŁANIA (INWESTYCJE)

Cele wraz z kierunkami działania zostały podzielone na obszary strategiczne. Obszary

strategiczne są najistotniejszymi polami działania, a jednocześnie wytyczają kierunki prac na

najbliższe lata. Działalność miejscowości Tarnawa Dolna koncentrować będzie się na trzech

obszarach:

GOSPODARKA,

INFRASTRUKTURA,

SPOŁECZNOŚĆ.

Tablica celów w poszczególnych obszarach (gospodarka, infrastruktura, społeczność)

uporządkowuje pod względem ważności i znaczenia dla rozwoju poszczególne

zidentyfikowane cele.

Cele pierwszorzędne - w każdym z tych obszarów (trzy cele) to takie cele, bez

których utrzymanie obecnego status quo (rozwoju danego obszaru) nie jest możliwe.

Przewidziano, że czas realizacji tych celów z przyporządkowanymi tym celom inwestycjami

powinien się zamknąć przed 2015 rokiem.

Cele drugorzędne to cele, które w skrócie można określić jako cele prorozwojowe

(ich realizacja przyspieszy rozwój danego obszaru), a czas realizacji tych celów łącznie

przypisanymi im inwestycjami może wykroczyć poza rok 2015.

Kierunki działania (INWESTYCJE) zmierzające do realizacji poszczególnych celów

strategicznych przedstawiono poniżej każdego z celów w układzie tabelarycznym.

Jednocześnie zidentyfikowane inwestycje niezbędne do realizacji na terenie

miejscowości Zembrzyce zhierarchizowano dla zbudowania podstaw logicznego

uporządkowania celów i kierunków (inwestycji) w poszczególnych obszarach rozwoju

społeczno – gospodarczego. Hierarchizacja ta poprzedza późniejsze tabele z celami

i przyporządkowanymi im działaniami.

4.1. GOSPODARKACele pierwszorzędne do roku 2015

Podjąć działania w kierunku wykorzystania walorów przyrodniczych dla rozwoju

działalności turystycznej i agroturystycznej.

Stwarzać warunki do inwestowania na terenie miejscowości Tarnawa Dolna

Podjąć działania w kierunku tworzenia warunków dla absorpcji środków funduszy

strukturalnych i wspierania przedsiębiorczości.

Kierunki działania (inwestycje) Kierunki działania (inwestycje) Kierunki działania (inwestycje)

Promocja walorów rekreacyjno –

wypoczynkowych w miejscowości Tarnawa Dolna.

System ulg podatkowych dla tworzących się gospodarstw

agroturystycznych.

Pozyskanie inwestorów w celu

budowy i rozbudowy bazy

noclegowo – gastronomicznej w

obszarach turystycznych.

Promocja terenu.

Zachęty i ulgi podatkowe dla potencjalnych inwestorów.

Dalsze uzbrajanie terenu w (sieć wodno-kanali-

zacyjna, drogi, sieć gazociągowa, infrastruktura

okołodrogowa).

Opracowanie Miejscowego Planu Zagospodarowania

Przestrzennego Tarnawa Dolna dla lokalizowania małej

i średniej przedsiębiorczości

oraz uzbrajania terenów.

Opracowanie dokumentacji technicznych na planowane

inwestycje w Tarnawie

Dolnej .

Uruchomienie punktu informacji

o możliwych dotacjach dla

przedsiębiorców.

4.2. INFRASTRUKTURACele pierwszorzędne do roku 2015

Odnowa centrum wsi Infrastruktura rekreacyjna, sportowa i turystyczna

Zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska i zagospodarowanie odpadów na terenie sołectwa

Tarnawa Dolna .

Kierunki działania (inwestycje) Kierunki działania (inwestycje) Kierunki działania (inwestycje)

Przebudowa centrum wsi Tarnawa Dolna wraz z przebudową

zatok autobusowych

Remont dróg i chodników oraz budowa nowych

Budowa parkingu parkingu

Przygotowanie placu zabaw dla

najmłodszych mieszkańców wsi

Budowa ścieżek rowerowych i

traków pieszych na terenach

rekreacyjnych

Przygotowanie pola namiotowego nad

Tarnawką i Skawą

Likwidacja dzikich wysypisk śmieci

Utylizacja segregowanych odpadów oraz

edukacja ekologiczna

Promocja alternatywnych źródeł energii elektrycznej i

cieplnej szerzenie wiedzy ekologicznej

4.3. SPOŁECZNOŚĆCele pierwszorzędne do roku 2015

Działać na rzecz utrzymania bezpieczeństwa oraz porządku publicznego na terenie

miejscowości.

Przeciwdziałać patologiom społecznym występującym na terenie Zembrzyc.

Stworzyć warunki do integracji mieszkańców Tarnawy Dolnej.

Kierunki działania (inwestycje) Kierunki działania (inwestycje) Kierunki działania (inwestycje)

Profilaktyka wśród młodzieży i osób

zagrożonych uzależnieniami.

Opracowanie programu

monitoringu i egzekucji prawa w zakresie gospodarki

odpadami przez właścicieli obiektów i estetyki otoczenia

posesji.

Prowadzenie działań prewencyjnych Policji i szkoły.

Tworzenie programów

profilaktycznych i współpraca

z organizacjami działającymi na terenie Gminy Zembrzyce

w ich realizacji.

Edukacja lokalnej społeczności dla zniesienia agresji

w rodzinie, monitoring i opieka

nad rodzinami patologicznymi.

Utworzenie świetlicy

socjoterapeutycznej.

Organizacja współzawodnictwa

w różnych dziedzinach sportu.

Organizacja imprez kulturalnych

i rekreacyjnych.

Współpraca Rady Sołeckiej z Lokalną

Grupą Działania w ramach programu

„Leader +”.

Cele drugorzędne

Działać na rzecz zwiększenia aktywności społeczności lokalnej.

Stworzyć warunki do poprawy funkcjonowania i dostępności mieszkańców do opieki zdrowotnej

i społecznej.

Podjąć działania w kierunku organizacji czasu wolnego dla dzieci i młodzieży.

Kierunki działania (inwestycje) Kierunki działania (inwestycje) Kierunki działania (inwestycje)

Identyfikacja i szkolenia liderów

lokalnych.

Wsparcie działalności lokalnych

organizacji (m.in. w ramach programu

„Leder +”): Koła Gospodyń

Wiejskich, itp.

Organizacja imprez kulturalnych

i rekreacyjnych na terenie Tarnawy

Dolnej, we współorganizacji z Gminą Zembrzyce.

Poprawa warunków lokalowych

Przychodni Zdrowia wraz

z rozszerzeniem zakresu usług medycznych.

Poprawa opieki stomatologicznej

na poziomie szkoły podstawowej.

Tworzenie programów profilaktyki zdrowotnej w oparciu

o istniejące obiekty sportowe, kadrę

wychowania fizycznego.

Dalsza organizacja zajęć

pozalekcyjnych na bazie Zespołu

Szkolno - Przedszkolnego oraz

świetlicy.

Utworzenie miejsc spacerowych dla mieszkańców i

turystów.

Utworzenie placów zabaw dla dzieci.

5. OPIS ZADANIA PRIORYTETOWEGO

Odnowa centrum wsi Tarnawa Dolna .

Zadaniem priorytetowym, przewidzianym do realizacji w ramach Programu Rozwoju

Obszarów Wiejskich, działanie „Odnowa i rozwój wsi”, jest

Odnowa centrum wsi Tarnawa Dolna

Poprawa wizerunku i odnowa centrum wsi polepszy się standard życia mieszkańców,

funkcjonalność wsi , komunikacja, wzrośnie atrakcyjność i bezpieczeństwo. Umożliwienie

zachowania dziedzictwa kulturowego oraz zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych

mieszkańców.

Odnowa to: budowa chodników, zatok autobusowych, Renowacja istniejących kapliczek

przydrożnych, zagospodarowanie terenu, utworzenie pasów zieleni, barierki

zabezpieczające, ograniczniki prędkości, oznakowania przejść dla pieszych.

Efekty: wzrost atrakcyjności wsi, wzrost walorów turystycznych, zwiększenie

bezpieczeństwa ruchu drogowego i pieszych, ochrona dziedzictwa kulturowego, poprawa

wizerunku miejscowości, zwiększony standard życia mieszkańców.

Szacunkowy koszt zadania netto 660.000 zł.

Szacunkowy koszt zadania brutto 805.200 zł.

Finansowanie: dofinansowanie 495.000 zł.

Budżet gminy 165.000 zł. oraz 145.200 zł. VAT

Termin realizacji : aplikowanie o środki w 2010 r.

Realizacja 2011 i 2012

Projekty:

1. Zakup stroi dla KGW - 26 tys. zł. w 2009 r. w ramach promowania kultury i tradycji wsi

Tarnawa Dolna .

2. Zakup wyposażenia dla zawodników LKS Tarnawianka

Wyposażenie zawodników w jednolite stroje reprezentacyjne i do treningów, dresy i obuwie.

32.5 tys. zł. w 2009 r.

3. Szkolenie kadry 2 trenerów

Wyszkolenie 2 trenerów dla kadry juniorów i seniorów , co pozwoli na podniesienie

umiejętności kadry sportowej w piłce nożnej. Po 7 tys. zl. Od 2009 – 2011.

4. Budowa budynku sanitarno-gospodarczego przy boisku sportowym w Tarnawie Dolnej.

Głównym celem jest zapewnienie zaplecza dla młodzieży z TD Sl-c, TG, Stworzenie

warunków do rozwijania się w różnych dyscyplinach sportowych. Aby piłkarze mieli się

gdzie wykapać , spotykać a także schronić w czasie złych warunków atmosferycznych.

Zadanie dla wszystkich mieszkańców gminy od 10 do 40 lat. Po 179 tys. zł… od 2009 – 2011

5. Parafia :

- remont elewacji i ocieplenie ścian i stropów.

Kościół wybudowany w 1878 r. Charakterystyczna polichromia świątyni. Wykonane

ocieplenie ścian przyczyni się do zabezpieczenia walorów obiektów i poprawi ich komfort

2012 – 2013 po 40 tys. zł.

- remont budynku cmentarnego i ogrodzenia cmentarza parafialnego.

Zabezpieczenie budynku z perspektywą adaptacji na kaplice cmentarną. Cmentarz jest w

terenie osuwiskowym , stąd występują pęknięcia podmurówki i obsunięcia elementów

ogrodzenia. Na cmentarzu parafialnym występują zabytkowe pomniki , które wymagają

ochrony. 2014 – 60 tys. zł 2015 - 40 tys. zł.

- remont pokrycia dachowego kościoła i plebanii

Wykonane pokrycie dachowe, stara dachówka powoduje przeciekanie dachu , a tym samym

niszczenie ścian i sklepień pokrytych pięknymi malowidłami.

2010 r. – 60 tys. zł. 2011 – 40 tys. zł.

6. Zakup mundurów dla OSP 2010 – 10 tys. zł.

Z A D A N I E O D P O W I E D Z I A L N I T E R M I N R E A L I Z A C J I

Uchwalenie Planu Odnowy Miejscowości Tarnawa Dolna przez Zebranie Wiejskie Zebranie Wiejskie 26 kwietnia 2009 r.

Zatwierdzenie Planu Odnowy Miejscowości Tarnawa Dolna na Sesji Rady Gminy Rada Gminy 24 czerwca 2009 r.

Przedłożenie Raportu z Planu Odnowy Miejscowości Tarnawa Dolna przedstawicielom Zebrania Wiejskiego

Wójt 1 raz w roku .

Opracowanie dokumentacji technicznych ze szczególnym uwzględnieniem projektów i zadań mogących uzyskać wsparcie z funduszy strukturalnych

Wójt Na bieżąco

Realizacja zadań określonych poszczególnymi projektami Rada Gminy, Wójt, Rada Sołecka Do roku 2015

6. MONITOROWANIE PLANU ODNOWY MIEJSCOWOŚCI TARNAWA DOLNA Tabela 6 Harmonogram monitorowania Planu Odnowy Miejscowości Tarnawa Dolna

* - Ze względu na zmieniającą się sytuację społeczno – gospodarczą na skutek zdarzeń wcześniej nieprzewidywalnych lub z innych ważnych powodów Plan Odnowy Miejscowości Tarnawa Dolna może zostać skorygowany w każdym z jego rozdziałów, o ile wniosek z uzasadnieniem złoży jeden z członków Rady Sołeckiej na ręce Przewodniczącego Rady Sołeckiej. Wniosek taki Przewodniczący Rady Sołeckiej poddaje procedurze uchwalania dokonywanego przez Zebranie Wiejskie i zatwierdzania przez Radę Gminy.

ZADANIE O D P O W I E D Z I A L N I T E R M I NR E A L I Z A C J I

1. Przedkładanie raportów z przebiegu realizacji projektów Rada Sołecka Raz w roku /w I kwartale/

na Zebraniu Wiejskim

2. Organizacja debat strategicznych z udziałem osób tworzących wcześniej program dla oceny jego aktualności.

Rada Sołecka Raz na dwa lata