1. KKOOSSTTIILLOOBBAANNJJEE Ossa craniidr med.V.arac

2. Le Caravage, Saint Jrme crivant, 1606, 3. dr med.V.arac 4. Kosti glavedr med.V.arac 5. Kosti glavekosti lobanje (ossa cranii)Neurocraniumformiraju krov i bazu lobanje.Kosti lobanje su pljosnate i sastoje se od kompaktnog kotanog tkiva(spoljanjeg i unutranjeg) i srednjeg sunerastog sloja.Spojene su nepokretnim zglobovima, lobanjskim avovima (suturae cranii) iine ih etiri parne i etiri neparne kosti.kosti lica (ossa faciei)Viscerocraniumini 15 kostiju (6 parnih i 3 neparne)sve osim donje vilice su spojene nepokretnim zglobovima sa kostima bazelobanje.Donja vilica je spojena temporomandibularnim zglobom.Glava - pri roenju 45 kotanih elemenata- odrasli 22 kosti (14 kostiju lica, 8 kranijuma)dr med.V.arac 6. NEUROCRANIUM- os frontale (1)- os parietale (2)- os temporale (2)- os occipitale (1)- os sphenoidale (1)- os ethmoidale (1)ine ga dva dela: krov lobanjske upljine(CALVARIA)dno lobanjske upljine (BASSIS CRANII)dr med.V.arac 7. Lobanjski svod (calvaria): squama ossis frontalis , ossa parietalia, pars squamosaossis temporalis, squama ossis occipitalis. 8. BASSIS CRANII: podeljena na tri lobanjske jame :prednjaFOSSA CRANII ANTERIORsrednjaFOSSA CRANII MEDIAzadnjaFOSSA GRANII POSTERIORdr med.V.arac 9. Nosna upljina (cavitas nasi)Ona duplja (orbita)dr med.V.arac 10. Lobanjanovoroenetadr med.V.arac 11. VISCEROCRANIUMZygomatic Bone (2)Maxilla (2)Os palatinum (2)Mandibula (1)Os hyoideum (1)Os lacrimale (2)Vomer (1)Os Nasale (2)Conchae nasalisinferior (2)dr med.V.arac 12. dr med.V.arac 13. eona kost ( os frontale)kost je koja gradi calvariju(krov lobanje)krova one jame (lat. Orbita)i nosnih upljina.eona kost se sastoji od :squama frontalis (lat.)ljuska koja zatvara prednji deo lobanjske upljinepars nasalis (lat.)- sredinji deo koji ini osnovu nosnom korenupars orbitalis (lat.)- krov orbitedr med.V.arac 14. ddrr mmeedd..VV..aarraacc 15. dr med.V.arac 16. Temena kost (os parietale)Spoljanja strana temene kosti je konveksna, glatka i ima temenu kvrgu(lat. tuber parietale) koja oznaava mjesto poetka okotavanja kosti.Sredinom prolaze dvije kotane pruge, gornja i donja (lat. lineatemporalis superior et inferior). Sa donje linije polazi lat. fascia temporalis, a gornja linija oznaavagornju granicu polazita slepoonog miia (lat. musculus temporalis).ddrr mmeedd..VV..aarraacc 17. dddrrr mmmeeeddd ..VVV...aaarrraaaccc 18. Slepoona kost(os temporale)- pars squamosa (ljuska)- pars petrosa (piramida)- processus mastoideus (sisasti nastavak) 19. dr med.V.arac 20. ddrr mmeedd..VV..aarraacc 21. Slepoona kost (os temporale) je parna kost koja se nalazi izmeu sfenoidalne,okcipitalne i parietalne kosti.ini je pars squamosa koji gradi lateralni zid krova lobanje sa fossom mandibularispars tympanica, koji gradi zid spoljnog slunog hodina (meatus acusticusexternus)i petrozni deo (pars petrosa), koji je sastavljen odspoljanjeg dela koji gradi mastoidni nastavak i unutranjeg, koji gradi srednji deobaze lobanje(srednje I unutranje uho).dr med.V.arac 22. (pars petrosa)os temporaleKostima glave pripadaju i slune koice:- eki (malleus)- nakovanj (incus)- stremen (stapes) 23. Potiljana kost(os occipitale)Potiljana ili zatiljna kost (lat. os occipitale)je neparna kost, koja uestvuje u izgradnji baze i krova lobanje.Sastoji se od nekoliko delova, koji meusobno srastaju tek nakonroenja jedinke, a koji su rasporeeni oko tzv. velikog otvora (lat.foramen magnum).Na njoj se opisujubazilarni deo -pars basilaris,dva bona delaljuska potiljane kosti -( squama). 24. ddddrrrr mmmmeeeedddd....VVVa...raaaacrrraaaccc 25. Boni delovi (lat. partes laterales)Gornja strana sadri jugularnu kvrgu (lat. tuberculum jugulare), na kojojpostoji leb za prolaz pomonog, jezino-drelnog i ivca lutaoca. .Na donjoj strani je prisutno zglobno ispupenje, koje nosi naziv potiljanikondil (lat. condylus occipitalis), a koje slui za povezivanje kosti sa prvimvratnim kimenim prljenom.dr med.V.arac 26. Bazilarni deo (lat. pars basilaris) je smeten ispred velikog otvora. Oko 25. godine ivota onsrasta sa telom klinaste kosti, usled okotavanja hrskavice koja ih povezuje.Na gornjoj strani bazilarnog dela kosti nalazi se irok leb, koji sa telom klinaste kosti obrazuje tzv.padinu (lat. clivus). Du padine se prostiru delovi modanog stabla (produena modina i most),kimene arterije, bazilarna arterija i venski splet, kao i donji petrozni sinus.Donja strana sadri drelnu kvricu (lat. tuberculum pharyngeum), na kojoj se pripajaju drelnafascija i prednja veza kimenog stuba.Bono od nje prua se parni miini greben (lat. crista muscularis), koji slui za privrivanjeprednjeg pravog miia glave.Osim toga, na donjoj strani su prisutni prednja kondilarna jamica i jedan deo potiljanih kondila.Bone ivice se pruaju koso unutra i unapred, a preko njih se bazilarni deo zglobljava saslepooonom kosti. Prednji kraj se spaja sa telom klinaste kosti, a zadnji kraj uestvuje u izgradnjiruba velikog potiljanog otvora. 27. dr med.V.arac 28. Klinasta kost(os sphenoidale)Kli-nasta kost (os sphenoidale) je neparna kost lobanjegradi srednji i zadnji deo baze.Sastoji se od:pneunatizovanog tela sa sinusom sphenoidalis (corpus) koje je spojeno saokcipitalnom kostivelikih krila (alae majores)malih krila (alae minores)krilastih nastavaka (processus pterygoidei)Na gornjoj strani klinaste kosti nalazi se udubljenje u kome je smetenahipofiza, a podsea na sedlo (sella turcica).dr med.V.arac 29. dr med.V.arac 30. Foramen rotundumse nalazi na velikim krilima sfenoida, a vidljiv je na obe strane lobanjskebaze. Kroz taj otvor prolazi n. maxillaris (n. V/II).Foramen ovalese takoe nalazi na velikim krilima sfenoidalne kosti i to neto ispod ilateralno od foramen rotundum. Takoer se moe videti s obe stranelobanjske baze. Kroz njega prolazi n. mandibularis (V/III) koji izlazi izlobanje i r. meningeus accessorius arteriae meningeae mediae koji ulaziu lubanjsku upljinu.Foramen spinosumse nalazi na vrku sfenoidne bodlje, spina ossis sphenoidalis. Kroz njegaprolaze: r. meningeus nervi mandibularis (ulazi u lobanju), a. meningeamedia (ulazi u lobanju) i v. meningea media (izlazi iz lobanje).dr med.V.arac 31. dr med.V.arac 32. dr med.V.arac 33. dr med.V.arac 34. dr med.V.arac 35. SITASTA kost(os ethmoidale)sitasta kost (lat.- os ethmoidale) je neparna kost lobanje smetena u sredinjojravni izmeu nosne upljine i lobanjske upljine, izmeu orbita.sastoji se od kotane ploe (lat. lamina perpendicularis) koja je postavljenaokomito, iznad koje je poloena vodoravno druga reetkasta ploa (lat. laminacribrosa).Sa svake strane reetkaste ploe nalazi se etmoidalni labirint koji sadrietmoidalne elije (prednje, srednje i stranje).Petlova kresta (lat. crista galli)je deo okomite kotane ploekoji stri iznad reetkaste ploeu lobanjsku upljinu.Kroz reetkastu plouprolaze vlakna mirisnog ivcaRdr med.V.arac 36. dr med.V.arac 37. dr med.V.arac 38. dr med.V.arac 39. Gornja vilica (maxilla)- telo (corpus maxillae)-Sinus maxillaris- 4 nastavka:-processus frontalis-proc. alveolaris-proc. zygomaticus-proc. palatinusdr med.V.arac 40. dr med.V.arac 41. Nepana kost (os palatinum)parna kost viscerokranija prislonjena na zadnji deo gornjevilice s kojom stvora osnovu tvrdog nepcadr med.V.arac 42. dr med.V.arac 43. dr med.V.arac 44. dr med.V.arac 45. Donja nosna koljka(concha nasalis inferior)1-processus lacrimalis; 2-processus ethmoidalis; 3-margo inferior(liber)dr med.V.arac 46. dr med.V.arac 47. Nosna kostos nasale1-sutura internasalia; 2-foramen ossis nasalis; 3-margo liberdr med.V.arac 48. Nosna kost (lat. os nasale)parna je kost lubanje koja ini kotanu podlogu nosnog hrta.Nosne kosti nalaze se jedna do druge u sredinjoj liniji lica.Kost se duinom i oblikom razlikuje izmeu pojedinaca.Nosna kost ima dvije strane i etiri ivice.Gore se nosna kost spaja s eonom kosti (lat. os frontale), lateralno s gornjo vilicom(maxilla),pozadi sa( os ethmoidale), a medijalno s nosnom kosti suprotne strane.Na unutarnjoj strani kosti, koja je konkavna popreno, nalazi se brazda sulcus ethmoidalis(lat.) kojom prolazi ivac i arterije.dr med.V.arac 49. Suzna kostos lacrimale1-sulcus lacrimalis;2-crista lacrimalis posterior; 3-hamulus lacrimalisdr med.V.arac 50. Lateralna ili orbitalna povrinapodeljena je vertikalnim grebenom crista lacrimalis posteriorna dva dela.Greben sa stranje strane omeuje udubinu za suznu vreu(lat. fossa sacci lacrimalis).U gornjem delu udubine nalazi se suzna lezda, a u donjem ductus nasolacrimalis (lat.).Greben s delom lateralne strane koji se nalazi odmah iza njegadaje polazite lakrimalnom delu miia, musculus orbicularis oculu(lat.). Greben na svom donjem kraju daje izdanak hamuluslacrimalis (lat.)koji se spaja sa lakrimalnim tuberkulom gornje vilicei zajedno oblikuju gornji otvor nosnosuznog kanala (lat. ductusnasolacrimalis).Medijalna ili nazalna strana kosti oblikuje srednji nosni hodnik,te se pozadi uzglobljuje sa etmoidalnom kosti i oblikujenekoliko(lat. cellulae ethmoidales anterior)dr med.V.arac 51. Jagodina kost (os zygomaticum)dr med.V.arac 52. Ralo (vomer)dr med.V.arac 53. Donja vilica(mandibula)- jedina pokretna kost glave- telo (corpus mandibularis)- : basis i pars alveolaris- grana (ramus)-Nastavci:procesus coronoideusprocesus condylaris=- :caput i collum mandibularis- na unutarnjoj stranigrane nalazi se foramenmandibulae u kojem poinjecanalis mandibulae 54. dr med.V.arac 55. dr med.V.arac 56. Podjezina kost Os hyoideumdr med.V.arac 57. Podjezina kost (lat. os hyoideum), ponekad u literaturi i jezina kost,kost je koja se nalazi u vratu, ima oblik potkovice s dva para rogovai jedina je kost ljudskog tela koja nije uzglobljena s drugim kostima.Ligamentima je vezana za slepoonu kost, nalazi se na miiima vrata (uvisini 4. vratnog prljena) i podupire jezik.Jezina kost sastoji se od tela (lat. corpus ossis hyoidei) od kojeg odlazena svakoj strani dva roga:manji rogovi (lat. corna minora) - gornjivei rogovi (lat. corna majora) - donji dr med.V.arac 58. dr med.V.arac