70
Periyodik Sağlık Periyodik Sağlık Muayeneleri Muayeneleri Erkan Melih ŞAHİN Trakya ÜTF Aile Hekimliği AD

7 ah periyodik muayene -2

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 7 ah periyodik muayene -2

Periyodik Sağlık Periyodik Sağlık MuayeneleriMuayeneleri

Erkan Melih ŞAHİNTrakya ÜTF Aile Hekimliği AD

Page 2: 7 ah periyodik muayene -2

68 yaşında Muammer bey, emekli memur, yalnız yaşıyor. İlaçla kontrol altında hipertansiyon hastalığı var.

Yıllık kontrolünde hangi konulara yer verirsiniz?

Vaka 1Vaka 1

Page 3: 7 ah periyodik muayene -2

55 yaşında Nuriye Hn, son zamanlarda yakın görmesinde bozulma olduğunu, gözlük yazıp yazamıyacağınızı soruyor. Fırsattan istifade kendisinde hangi periyodik muayeneleri düşünürsünüz?

Vaka 2Vaka 2

Page 4: 7 ah periyodik muayene -2

Semih K, 21 yaşında üniversite öğrencisi, yurtta aklıyor.

Hangi aşıları önerirsiniz?

Vaka 3Vaka 3

Page 5: 7 ah periyodik muayene -2

Sunum özetiSunum özeti

Periyodik muayene nedir?Yetişkinlere yönelik güncel, özgün

öneriler nelerdir?◦Danışmanlık◦Risk yönetimi◦Aşılamalar◦Vaka saptama

Page 6: 7 ah periyodik muayene -2

Sağlık hizmetleriSağlık hizmetleri

Koruyucu hizmetler◦Kişiye yönelik◦Çevreye yönelik

Tedavi hizmetleriRehabilitasyon

◦Tıbbi◦Sosyal

Page 7: 7 ah periyodik muayene -2

Koruyucu hizmetlerin amacıKoruyucu hizmetlerin amacı

Bireyleri hastalıklardan kaçınmak ya da geciktirmek için sağlıklı yaşam tarzlarına sürdürmeye özendirmek

Farkında olmadıkları bir hastalık ya da komplikasyon nedeniyle belirli tedavilerden yarar görebilecek bireyleri belirlemek

Oturmuş hastalığı olan bireylerde daha ileri sorunları engellemek

Page 8: 7 ah periyodik muayene -2

Koruyucu hizmetlerin sunulmasıKoruyucu hizmetlerin sunulması

Klinik koruyucu hizmetler◦ Klinik bir ortamda, hekim ya da sağlık çalışanları

tarafından sağlanır. Çoğu koruyucu sağlık hizmeti yüz yüze görüşme sırasında birebir veriliyor olsa da gruplara, telefon veya e-posta gibi iletişim olanaklarıyla sağlanabilenler de vardır

Toplum bazlı koruyucu hizmetler◦ Hastalık ya da yaralanmaları önlemek veya çeşitli

toplulukların sağlığını iyileştirmek (örneğin içme suyunun florlanması, toplu yerlerde sigara içiminin yasaklanması gibi) için planlanmış her türlü etkinlik (kanunlar, düzenlemeler, kampanyalar, programlar dahil)

Page 9: 7 ah periyodik muayene -2

Koruyucu Sağlık BakımıKoruyucu Sağlık Bakımı

Birincil koruma◦Bireyleri hastalıklardan uzak tutma

İkincil koruma◦ Hastalığın kendisi veya başlangıcına ait delillerin erken

dönemde saptanarak geri dönüşümsüz hasar oluşmadan kontrol altına alınmasıdır

Üçüncül koruma◦ Hastalığa bağlı olarak gelişebilecek sakatlık ve kalıcı

bozuklukların en aza indirgenmesi, hastanın yeni durumuna uyumunun sağlanarak yaşam kalitesinin arttırılması için alınacak önlemlerdir

Page 10: 7 ah periyodik muayene -2

Birincil korumaBirincil koruma

Sağlığın iyileştirilmesi, danışmanlık ve bilgilendirme

Risklerden kaçınma◦Düşük riskli bireylerin düşük riskte kalmalarını

sağlama, örn. AşılamaRisk azaltılması

◦Hastalıklar için yüksek riskli bireylerin belirlenip risk azaltıcı girişimler yürütülmesi

Page 11: 7 ah periyodik muayene -2

Periyodik Sağlık MuayeneleriPeriyodik Sağlık Muayeneleri

Periyodik sağlık muayeneleri;ya bir hastalık için var olabilecek riski

belirlemek ya da bir hastalığı erken semptomsuz

döneminde tanımlayabilmek amacıyla tasarlanmış bir grup görevden

oluşur.◦Aşılamalar, danışmanlıklar gibi diğer bazı

yöntemler de tanımın içerisindedir

Page 12: 7 ah periyodik muayene -2

Kanıt hiyerarşisiKanıt hiyerarşisi

I En az bir iyi kurgulanmış randomize kontrollü klinik çalışmadan elde edilmiş kanıtlar

II-1 Randomize olmayan iyi kurgulanmış kontrollü klinik çalışmalardan elde edilmiş kanıtlar

II-2 Tercihen birden fazla merkez veya çalışma grubundan gelen iyi kurgulanmış kohort veya analitik vaka kontrol çalışmalarından elde edilmiş kanıtlar

II-3 Müdahalelli veya değil; zaman veya yer açısından karşılaştırmalardan gelen kanıtlar. Kontrolsüz deneylerden alınan dramatik sonuçlar da bu kategoriye alınabilir (penisilin tedavisindeki gibi)

III Saygı duyulan otörlerin klinik deneyim, tanımlayıcı çalışma vaya uzman komitelerinin raporlarına dayanan görüşleri

Page 13: 7 ah periyodik muayene -2

Periyodik muayene önerileriPeriyodik muayene önerileri

SR Güçlü Öneri: Net yarar gösteren iyi kalitede kanıtlar mevcuttur, uygulama maliyet-yararlı ve hemen tüm hastalarca kabul edilebilirdir.

R Öneri: Net yarar lehine kanıtlar bulunsa da ya yararın miktarı ya da destekleyen kanıtlar kısıtlıdır, uygulama maliyet-yararlı ve çoğu hasta tarafından kabul edilebilirdir.

NR Öneri yok: En azından küçük bir net yarar için iyi ya da vasat kanıtlar. Maliyet-yarar durumu bilinmeyebilir veya hastalar kabul edilebilirlik açısından bölünmüştür.

RA alehte öneri: Yarar olmadığını gösteren iyi ya da vasat kanıtlar

I yetersiz kanıt: Vasat kanıtlar dahi yoktur ya da sonuçlar çelişkilidir

I-HB: Davranış istenir ancak hekimin öneri ya da danışmanlığının etkisi belirsizdir

Page 14: 7 ah periyodik muayene -2

Yetişkinlere yönelik Yetişkinlere yönelik özgün periyodik özgün periyodik muayene önerilerimuayene önerileri

Page 15: 7 ah periyodik muayene -2

Sağlıklı beslenmeSağlıklı beslenme

Yetişkinlere hiperlipidemi ile diğer kardiyovasküler riskler ve beslenmeyle ilişkili kronik hastalık riskleri hakkında danışmanlık verilmesi önerilir.◦Danışmanlık birinci basamak hekimi yanında

diyetisyen ve beslenme uzmanı gibi kalifiye elemanlar yoluyla da sağlanabilir.

Page 16: 7 ah periyodik muayene -2

Düzenli egzersizDüzenli egzersiz

Düzenli fizik egzersiz istendik bir konudur ancak bu konuda hekimin öneri ve danışmanlığının etkisi belirsizdir.

Page 17: 7 ah periyodik muayene -2

Sigara Sigara

Klinisyenlerin tüm yetişkinlerin sigara kullanımını taramaları ve ve kullananlara bırakma önerileri sağlamaları şiddetle önerilir.

Tüm sigara içen ebeveynlere çocuk sağlığı ve pasif içiciliğin zararlı etkileri konusunda danışmanlık verilmesi şiddetle önerilir.◦Çocuk ve ergenlerin sigaradan kaçınmaları

istendik bir konudur ancak bu konuda hekimin öneri ve danışmanlığının etkisi belirsizdir.

Page 18: 7 ah periyodik muayene -2

Alkol kullanımıAlkol kullanımı

Birinci basamak ortamında, gebeler dahil yetişkinlerde alkol kötüye kullanımını azaltmak için tarama ve davranışçı danışmanlık girişimlerinin uygulanması önerilir.◦Tek soruluk alkol taraması, AUDIT, AUDIT-C,

CAGE◦Ergenlerin alkollü içeceklerden uzak olması

istenir ancak bu alanda hekimin öneri ve danışmanlığının etkisi belirsizdir.

Page 19: 7 ah periyodik muayene -2

Aile içi şiddetAile içi şiddet

Tüm aile hekimleri ihmal ve istismarla ilişkili fiziksel ve davranışsal belirti ve bulgulara karşı uyanık olmalıdırlar. ◦Ebeveyn ve velilerin çocuk ihmali ve istismarı;

yetişkin ve eregenlerin cinsel veya partner şiddeti, yaşlı ve bakıcılarının yaşlı istismarı konularında tarama için deliller karar verdirici değil.

Page 20: 7 ah periyodik muayene -2

Hipertansiyon Hipertansiyon

18 yaştan itibaren herkes kan basıncı yüksekliği için sürekli taranmalıdır◦Çocuk ve ergenlerin düşük kardiyovasküler

riskleri nedeniyle deliller karar verdirici bulunmamış

Page 21: 7 ah periyodik muayene -2

Lipid BozukluklarıLipid Bozuklukları

35 yaş üzeri erkek ve 45 yaş üzeri bayanlarda açlık lipid profili ya da tokluk total kolesterol ve HDL ile tarama yapılması

Page 22: 7 ah periyodik muayene -2

Obesite Obesite

Bütün bireylerin boy ve kilolarının düzenli olarak ölçülerek obesitenin taranması◦AAFP aile hekimlerine bütün yetişkin

hastalarında obesite taraması yapıp obes hastalarına kilo kaybetmeyi sürdürmelerine yardımcı olmak için yoğun danışmanlık ve davranışsal girişimler sunmalarını önerir. Yoğun danışmanlık en az 3 ay ayda birden daha fazla görüşme içerir.

Page 23: 7 ah periyodik muayene -2

Diyabet Diyabet

Hipertansiyonu ve hiperlipidemisi olan yetişkinlerde diyabet taraması◦Koroner hastalık riski düşük yetişkinlerde

tarama için deliller karar verdirici değilAsemptomatik bireylerde immün

markerlar ile tip 1 diyabet taramasına karşı

Page 24: 7 ah periyodik muayene -2

Koroner Kalp HastalığıKoroner Kalp Hastalığı

Kalp hastalıklarının taranması amacıyla semptomatik olmayan çocuk ve erişkinlere periyodik veya giriş muayenesi için EKG çekilmesi önerilmiyor!

Page 25: 7 ah periyodik muayene -2

Koroner Kalp HastalığıKoroner Kalp Hastalığı

Koroner kalp hastalığını tahmin etmek için EKG, efor testi, electron-beam bilgisayarlı tomografi, ağır koroner arter stenozunu göstermek veya koroner kalp hastalığını tahmin amaçlı koroner kalsiyum taraması, tetkiklerinin düşük riskli kimselerin rutin taranması önerilmiyor!◦Bu tetkiklerin yüksek riskli kimselere tarama

amaçlı uygulanması ile ilgili deliller karar verdirici değil

Page 26: 7 ah periyodik muayene -2

Koroner Kalp HastalığıKoroner Kalp Hastalığı

Koroner kalp hastalığı için yüksek risk taşıyan erişkinlerin aspirin profilaksisinin yarar ve riskleri konusunda aydınlatılmaları şiddetle öneriliyor

Page 27: 7 ah periyodik muayene -2

Periferik arter hastalığıPeriferik arter hastalığı

Asemptomatik bireylerde periferik arter hastalıkları için Doppler veya Duplex USG veya diğer vasküler laboratuar testleri ile tarama yapılması önerilmiyor!

Page 28: 7 ah periyodik muayene -2

Görme ve işitmeGörme ve işitme

Yaşlı erişkinlerde Snellen görme keskinliği testi ile görme zorluklarının taranması önerilir

Yaşlı erişkinlerin işitme zorluğu sorgulanarak taranması ve uygun olduğunda tedavi seçenekleri ile ilgili danışmanlık sağlanması önerilir

Page 29: 7 ah periyodik muayene -2

Hormon ReplasmanıHormon Replasmanı

Tüm perimenapozal kadınlara, menapoz sonrası hormon replasmanının yakın ve uzak dönem yarar ve riskleri konusunda danışmanlık verilmesi şiddetle önerilir

Page 30: 7 ah periyodik muayene -2

Osteoporoz Osteoporoz

65 yaş ve üstü tüm kadınların osteoporoz için taranması önerilir◦60 yaş ve üstü tüm kadınların artmış

osteoporotik kırık riski için taranması önerilir◦11 yaştan itibaren bayanlara yeterli kalsiyum

alımının osteoporozu önlediği belirtilmelidir

Page 31: 7 ah periyodik muayene -2

Depresyon Depresyon

Bütün yetişkinlerde depresyon taranması önerilir◦Ergenler ve çocuklarda depresyon taranması

için deliller karar verdirici değildir

Page 32: 7 ah periyodik muayene -2

Cinsel Yolla Bulaşan HastalıklarCinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar

Riskli kişilerde HIV taraması şiddetle önerilir◦Homoseksüel erkekler, enjeksiyonla ilaç

bağımlıları ve partnerleri, para veya ilaç karşılığı seks yapanlar ve partnerleri, CYBH olanların partnerleri

◦riskli anne bebekleri

Page 33: 7 ah periyodik muayene -2

Cinsel Yolla Bulaşan HastalıklarCinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar

Riskli kişilerde VDRL veya RPR ile Frengi (syphilis) taraması şiddetle önerilir◦Hamileler◦Para veya ilaç karşılığı seks yapanlar, CYBH

olanlarla birlikte olanlar, frengisi olanlarla cinsel teması olanlar

Riskli kadınlarda Gonorea taraması önerilir◦Son 12 ayda yeni veya çoklu cinsel partneri

olanlar, CYBH olanlar, gonorea veya klamidya enf olanlarla cinsel teması olanlar

Page 34: 7 ah periyodik muayene -2

Cinsel Yolla Bulaşan HastalıklarCinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar

Klamidya taraması şiddetle önerilir◦25 yaş veya daha genç cinsel aktif kadınlar◦Yüksek riskli olan kadınlar◦Daha yaşlı ve riski düşük olanlar için lehte ya

da alehte öneri yok◦Asempyomatik erkeklerin taranması için deliller

karar verdirici değilGenital HSV enfeksiyonunun kültür,

seroloji veya diğer testlerle taranması önerilmez!

Page 35: 7 ah periyodik muayene -2

Erişkin aşılamasıErişkin aşılaması

Tetanoz, difteri, boğmacaKızamık, Kızamıkçık, KabakulakHuman Papilloma Virus, HPVSu çiçeğiİnfluenzaHepatit AHepatit BPnemokokMeningokok

Page 36: 7 ah periyodik muayene -2

Tetanoz, difteri, boğmacaTetanoz, difteri, boğmaca

Her 10 yılda 1 doz Td, ◦Aşılanma hikayesi bilinmeyenlere 3 doz

başlangıç serisi◦65 yaşından genç ve daha önce almamış

bireylere Td yerine bir defalık Tdap

Page 37: 7 ah periyodik muayene -2

Kızamık, Kızamıkçık, KabakulakKızamık, Kızamıkçık, Kabakulak

50 yaşına kadar bireylere, aşı olmadılar ve hastalık geçirmedilerse, tıbbi kontraendikasyon yoksa 1 doz◦Üniversite öğrencisi ve sağlık çalışanlarına 2.

doz◦Doğurgan yaşta ve hamile olmayan bayanlara◦Hamilelere doğumdan sonra

Page 38: 7 ah periyodik muayene -2

Human Papilloma Virus, HPVHuman Papilloma Virus, HPV

26 yaşından genç tüm bayanlara◦0-2-6. aylarda 3 doz◦Hamilelikte önerilmiyor◦Cinsel aktivite başlamadan önce ideal,◦Temas edilmemiş HPV suşlarına koruma◦Serviks Ca için primer koruma

Page 39: 7 ah periyodik muayene -2

Su çiçeğiSu çiçeği

İmmünitesi olmayan tüm erişkinlere 2 doz◦4-8 hafta arayla

Özel önem:◦Ağır hastalarla teması olanlar◦Maruz kalma ya da taşıma riski olanlar

(öğretmenler, bakıcılar, yurt çalışanları, öğrenciler, askerler, doğurgan yaşta hamile olmayan bayanlar)

◦Sağlık çalışanları

Page 40: 7 ah periyodik muayene -2

İnfluenzaİnfluenza

Aşılanmak isteyen herkes, yıllık 1 doz◦Tıbbi endikasyonlar: Kronik kardiyovasküler ve

pulmoner hast, kronik metabolik hast, renal yetmezlik, hemoglobinopatiler, immün yetmezlik, solunum işlevlerini etkileyen durumlar, hamilelik

◦Mesleki endikasyonlar: sağlık çalışanları, bakımevi çalışanları

◦Diğer endikasyonlar: huzurevi-bakımevinde kalanlar, çocuk bakıcıları, evde 0-5 yaş çocuk ya da riskli hasta olanlar,

Page 41: 7 ah periyodik muayene -2

Hepatit A, BHepatit A, B

Hepatit A: isteyenler, risk grupları◦0 ve 6-12/18. ay (HepB şemasında 3 doz

yapılabilir)Hepatit B: endikasyonlara

◦0-1-6. ay

Page 42: 7 ah periyodik muayene -2

PnemokokPnemokok

65 yaşta 1 doz50-65 yaş endikasyonu olanlara:

◦Tıbbi: kronik hastalıklar, aspleni, immünsüpresyon, kemoterapi kullanımı, uzun dönem kortikosteroid kullanımı

◦Diğer: bakımevlerinde kalanlarEndikasyon nedeniyle aşı olanlara ilk

aşıdan 5 yıl sonra ya da 65 yaşında yeniden

Page 43: 7 ah periyodik muayene -2

MeningokokMeningokok

◦Aspleni, kompleman eksikliği◦Yurtta kalan öğrenciler, askere alınanlar,

mikrobiyologlar, hacca gidenler◦Riski sürenlerde 5 yıl sonra yenilenmesi gerekir

Page 44: 7 ah periyodik muayene -2

KanserKanser

TaramalarıTaramaları

Page 45: 7 ah periyodik muayene -2

Meme Ca taramasıMeme Ca taraması

Kadınlarda mamografi ile tarama yapılmalıdır

◦AAFP&USPSTF: 40 yaştan itibaren her 1-2 yılda◦ACS: 40 yaştan itibaren her yıl◦CTFPHC:50-69 tarama 40-49 kararsız◦USPSTF: komorbidite nedeniyle beklenen yaşam

süresi düşmemiş 70 yaş ve üstü bayanlarda da taramanın sürmesi, ailede erken kanser hikayesi varsa 35 yaştan itibaren

Page 46: 7 ah periyodik muayene -2

Meme Ca taramasıMeme Ca taraması

Klinik meme muayenesi◦ACS: 20-40 yaşları arasında her 2-3 yılda bir, 40

yaşından sonra yıllık Mamografinin %10-15 yalancı negatif, %5-10 da

yalancı pozitif sonucu olabilir. Mamografi ile saptanamayan meme kanserlerini ancak iyi bir klinik meme muayenesi ortaya çıkarabilir.

Etkin bir meme kanser taraması ancak dikkatli bir muayeneyle desteklenen mamografi ile yapılabilir.

Page 47: 7 ah periyodik muayene -2

Meme Ca taramasıMeme Ca taraması

Kendi kendine meme muayenesi◦kitleleri erken dönemde saptamak için aylık

meme muayenesi yapma alışkanlığı kazanmaları önerilir

◦kitle varsa hekim değerlendirmesi ve mamografi

◦meme kanseri mortalitesini düşürmez!, taramada yeterli bir yöntem değildir

Page 48: 7 ah periyodik muayene -2

50 yaşından itibaren sağlıklı bireylerde kolorektal kanser taraması yapılmalıdır◦Gaytada Gizli Kan Taraması◦Sigmoidoskopi

GGKT + Sigmoidoskopi◦Kolonoskopi◦Çift Kontrastlı Baryum Grafisi

Kolorektal Ca taramasıKolorektal Ca taraması

Page 49: 7 ah periyodik muayene -2

Gaytada Gizli Kan Taraması◦Tarama için yılda bir kez yapılması önerilir

kolorektal kanserden olması muhtemel kanamanın saptanması

kanama intermitan, birden fazla gayta örneğine test uygulanmalı

dijital rektal muayene sırasında elde edilen gayta örneğine test uygulanması

◦pozitif sonuç kolonoskopi

Kolorektal Ca taramasıKolorektal Ca taraması

Page 50: 7 ah periyodik muayene -2

Sigmoidoskopi◦Tarama için 5 yılda bir kez yapılması

önerilir barsak distalinin doğrudan görülmesini

sağlar kolon proksimali hakkında bilgi vermez eğitim almış birinci basamak hekimleri

tarafından yürütülmesi beklenir◦Yıllık GGKT ve 5 yılda bir sigmoidoskopi

yapılması ile tüm kolon incelemelerine yakın güç elde edilir.

Kolorektal Ca taramasıKolorektal Ca taraması

Page 51: 7 ah periyodik muayene -2

Kolonoskopi◦10 yılda bir◦Tüm kolon incelenmesi olanağı sağlar.◦Tam barsak hazırlığı gerektirir ve sedasyona

ihtiyaç duyulabilir.◦Yaklaşık 30 dakika sürer

Kolorektal Ca taramasıKolorektal Ca taraması

Page 52: 7 ah periyodik muayene -2

Çift Kontrastlı Baryum Grafisi◦5-10 yılda bir◦ Tüm kolon incelemesi

sağlar◦ Pozitif bulgu

saptandığında kolonoskopi

Kolorektal Ca taramasıKolorektal Ca taraması

Page 53: 7 ah periyodik muayene -2

Cerviks Ca TaramasıCerviks Ca Taraması

Cinsel aktivitesi başlamış ve serviksi olan tüm kadınlar Pap Smear testi ile taranmalılar◦ACS: cinsel etkinlik başlangıcından veya 18

yaşından itibaren yıllık ◦AAFP: her 3 yılda bir◦USPSTF: cinsel ilişkiye girilmesini takiben 3 yıl

içinde veya 21 yaşında başlanması ve en geç 3 yılda bir tarama yapılması

◦CTFPHC: 21 yaşından itibaren

Page 55: 7 ah periyodik muayene -2

Cilt Kanserleri TaramasıCilt Kanserleri Taraması

tarama amaçlı muayene◦kafa derisi el ve ayaklar dahil tüm cildin bir

sağlık çalışanı tarafından incelenmesi◦güneş ışığına maruz kalmanın zararları ve

güneş ışığından korunma hakkında danışmanlık◦USPSTF: yüksek risk altındaki bireylerin

taranması◦ACS: tüm bireylerin her 3 yılda bir cilt

muayenesi

Page 56: 7 ah periyodik muayene -2

Prostat Ca TaramasıProstat Ca Taraması

AAFP, USPSTF, CTFPHC tarama önermez!!◦ACS,

40 yaş üzeri tüm erkeklerin yıllık digital rektal muayene olmalarını

50 yaşından itibaren buna yıllık PSA ölçümünün eklenmesini◦riski yüksek olanlarda PSA ölçümlerine 45 yaşında

başlanmasını önerir

Page 57: 7 ah periyodik muayene -2

Diğer ÖnerilmeyenlerDiğer Önerilmeyenler

Over Ca için USG veya CA125Testis Ca için klinik veya kendi kendine

muayeneAkciğer Ca için akciğer filmi, balgam sitolojisi

veya düşük doz CTEndometriyum Ca için endometriyum

örneklemesi veya Pap SürüntüMesane Ca için idrar tetkikiPankreas Ca için abdominal palpasyon,

ultrason, serolojik markerTiroid Ca için ultrason

Page 58: 7 ah periyodik muayene -2

Periyodik muayene önerileri içinPeriyodik muayene önerileri için

Amerkan Aile Hekimliği Akademisi, AAFP www.aafp.org

Amerika Birleşik Devletleri koruyucu hizmetler çalışma grubu, USPSTF www.ahrq.gov/clinic/uspstfix.htm

Kanada koruyucu sağlık bakımı çalışma grubu, CTFPHC www.ctfphc.org

Amerikan Kanser Topluluğu, ACS www.canser.org Amerikan Pediatri Akademisi, APA www.aap.org

Page 59: 7 ah periyodik muayene -2

Dürdane hanım 39 yaşında, 22 yıldır evli ve 3 çocuğu var. Ev hanımı, eşi postanede memur.◦Dr. Sacit beyle görüşmesinde

sürekli başağrıları olduğundan ağrı kesici yazdırmaya gelmiş. Dr. Sacit bey başağrılarının sebepleri hakkında sorunca konu kısa sürede dolaşıp komşusunun meme kanseri olması ve Dürdane hanımın bundan kaygılanmasına geliyor. Hastamız doktorundan kendisine mamografi çektirmesini istiyor.

Page 60: 7 ah periyodik muayene -2

◦Hastasına ağrı kesici yazan Dr. Sacit bey ona memesinde eline bir sertlik gelip gelmediğini soruyor ve aldığı olumsuz yanıt üzerine, en az ayda bir kendi memesini kontrol etmesini, bir sertliğe rastlarsa görüşmeye gelmesini istiyor.

Hekimin yaklaşımını uygun buluyor musunuz?

Page 61: 7 ah periyodik muayene -2

Mehmet bey 46 yaşında, bakkal, evli 2 çocuğu var.

◦Elinde oluşan bir kesiği göstermek için doktoruna geliyor. Doktor ciddi olmayan kesiği pansuman ederken hastasının sigara içtiğini öğreniyor. Normal çıkan tansiyon ölçümünden sonra boy ve kilosunu ölçüp hastasına aşırı kilolu olduğunu belirliyor. Erkek ve sigara içmesiyle birlikte bunun kalbine büyük yük oluşturacağını anlatıyor.

Page 62: 7 ah periyodik muayene -2

Hastasının sigarayı bırakmayı düşünmediğini görünce ona normal kiloya nasıl geleceğini görüşmek üzere kendisiyle görüşebileceğini belirtiyor. İstekli görünen hastasına 1 hafta sonraya randevu tarihi belirliyor.

Doktorumuzun çalışma şeklini kendi uygulamalarınızla karşılaştırır mısınız?

Page 63: 7 ah periyodik muayene -2

68 yaşında Muammer bey, emekli memur, yalnız yaşıyor. İlaçla kontrol altında hipertansiyon hastalığı var.

Yıllık kontrolünde hangi konulara yer verirsiniz?

Vaka 1Vaka 1

Page 64: 7 ah periyodik muayene -2

Kan basıncı, vücut ağırlığı ölçümüLipid profili, AKŞAspirin profilaksisiİhmal-istismar?Sigara-alkol kullanımıBeslenme, egzersizDepresyon taramasıGörme – işitme değerlendirmesiTetanoz, influenza, pnömokok aşılarıKolon Ca taramasıCilt muayenesi

Page 65: 7 ah periyodik muayene -2

55 yaşında Nuriye Hn, son zamanlarda yakın görmesinde bozulma olduğunu, gözlük yazıp yazamıyacağınızı soruyor. Fırsattan istifade kendisinde hangi periyodik muayeneleri düşünürsünüz?

Vaka 2Vaka 2

Page 66: 7 ah periyodik muayene -2

Görme – işitme değerlendirmesiKan basıncı, vücut ağırlığı ölçümüLipid profiliİhmal-istismar?Sigara-alkol kullanımıBeslenme, egzersizDepresyon taramasıHormon replasmanıKemik dansitometrisiTetanoz, influenza aşılarıMamografi, Pop-sürüntü, Kolon Ca taraması, Cilt

muayenesi

Page 67: 7 ah periyodik muayene -2

Semih K, 21 yaşında üniversite öğrencisi, yurtta aklıyor.

Hangi aşıları önerirsiniz?

Vaka 3Vaka 3

Page 68: 7 ah periyodik muayene -2

Semih K, 21 yaşında üniversite öğrencisi, yurtta aklıyor.Hangi aşıları önerirsiniz?

◦Tetanoz, difteri◦İnfluenza◦Hepatit A-B◦MMR◦Su çiçeği◦Meningokok

Page 69: 7 ah periyodik muayene -2

Senem hanım 24 yaşında 2 yıldır evli çocuğu yok, ilkokul öğretmeni. Çocuk yapma planları nedeniyle, genel bir kontrolden geçmek üzere gelmiş.

Senem hanıma aşağıdakilerden hangilerini periyodik muayene önerileriniz arasında yer almaz?

a) Depresyon taramasıb) Alkol kullanımının sorulması, uygun danışmanlık c) Mamografid) HPV aşısıe) Ca alımı hakkında danışmanlık

Page 70: 7 ah periyodik muayene -2

Senem hanım 24 yaşında 2 yıldır evli çocuğu yok, ilkokul öğretmeni. Çocuk yapma planları nedeniyle, genel bir kontrolden geçmek üzere gelmiş.

Senem hanıma aşağıdakilerden hangilerini periyodik muayene önerileriniz arasında yer almaz?

a) Depresyon taramasıb) Alkol kullanımının sorulması, uygun danışmanlık c) Mamografid) HPV aşısıe) Ca alımı hakkında danışmanlık