125
Zagadnienia związane z Odnawialnymi Źródłami Energii Opracował: M.Kępara, T.Kościelniak Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZE Nr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11 Obszar realizacji: woj. wielkopolskie Kod projektu 9OZE Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Odnawialne źródła energii

Embed Size (px)

DESCRIPTION

http://ozegostyn.tk

Citation preview

Page 1: Odnawialne źródła energii

Zagadnienia związane z Odnawialnymi Źródłami

Energii

Opracował:M.Kępara, T.Kościelniak

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 2: Odnawialne źródła energii

Podstawy wywarzania ciepła

• Paliwa stałe.

• Paliwa ciekłe.

• Paliwa gazowe.

• Substancje szkodliwe powstające przy wytwarzaniu ciepła.

• Spaliny i instalacje je odprowadzające.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 3: Odnawialne źródła energii

Paliwa stałe.

• Drewno i granulat drewniany.

• Węgiel drzewny, brunatny kamienny.

• Biomasa

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 4: Odnawialne źródła energii

Paliwa ciekłe.

• Olej opałowy.

• Biopaliwa.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 5: Odnawialne źródła energii

Paliwa gazowe.

• Gaz ziemny.

• Gaz miejski.

• Gaz kopalniany.

• Gaz węglowy, wodny.

• Butan.

• Metan.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 6: Odnawialne źródła energii

Substancje szkodliwe powstające przy wytwarzaniu ciepła.

• Dwutlenek węgla.

• Tlenek węgla (czad).

• Dwutlenek siarki.

• Tlenki azotu NOx.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 7: Odnawialne źródła energii

Rozporządzenie w sprawie oszczędnego gospodarowania energią (EnEV)

• DIN EN 832 z DIN V 4108-6 dotyczące właściwości cieplnych budynków

• DIN V 4701-10 dotyczące instalacji grzewczych oraz wentylacyjnych

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 8: Odnawialne źródła energii

Bilans energetyczny• Pozwala określić zapotrzebowanie na energię cieplną

potrzebną do ogrzania budynku.

• Wyniki pokazują ilość strat ciepła przez poszczególne przegrody i ilość ciepła traconą na ogrzanie powietrza wentylacyjnego.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 9: Odnawialne źródła energii

Urządzenia i systemy energetyki odnawialnej

• Urządzenia spalające biopaliwa i biomasę

• Systemy wodorowe i ich montaż

• Energia geotermalna

• Energia Słoneczna (systemy fotowoltaiczne i fototermiczne)

• Energia wodna

• Energia pozyskiwana ze źródeł wiatru

• Systemy niskotemperaturowe (pompy ciepła powietrze - powietrze i powietrze-woda)

• Rekuperatory.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 10: Odnawialne źródła energii

Urządzenia spalające biopaliwa, biomasę i biogaz.

Biomasa

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 11: Odnawialne źródła energii

Biomasa.

Biomasa to najstarsze i najszerzej współcześnie wykorzystywane odnawialne źródło energii. Należą do niej zarówno odpadki z gospodarstwa domowego, jak i pozostałości po przycinaniu zieleni miejskiej. Biomasa to cała istniejąca na Ziemi materia organiczna, wszystkie substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego ulegające biodegradacji. Biomasą są resztki z produkcji rolnej, pozostałości z leśnictwa, odpady przemysłowe i komunalne. Biomasa stanowi trzecie, co do wielkości na świecie, naturalne źródło energii. Według definicji UE biomasa oznacza podatne na rozkład biologiczny frakcje produktów, odpady i pozostałości przemysłu rolnego (łącznie z substancjami roślinnymi i zwierzęcymi), leśnictwa i związanych z nim gałęzi gospodarki, jak również podatne na rozkład biologiczny frakcje odpadów przemysłowych i miejskich (Dyrektywa 2001/77/WE). 

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 12: Odnawialne źródła energii

Biomasa.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2004 roku biomasa to stałe lub ciekłe substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, które ulegają biodegradacji, pochodzące z produktów, odpadów i pozostałości z produkcji rolnej oraz leśnej, a także przemysłu przetwarzającego ich produkty, a także części pozostałych odpadów, które ulegają biodegradacji (Dz. U. Nr 267, poz. 2656). Biomasa to głównie pozostałości i odpady. Niektóre jej formy są jednak celem, a nie efektem ubocznym produkcji. Specjalnie po to, by pozyskiwać biomasę uprawia się pewne rośliny – przykładem wierzba wiciowa, rdest czy trzcina pospolita. Do tych upraw energetycznych nadają się zwłaszcza rośliny charakteryzujące się dużym przyrostem rocznym i niewielkimi wymaganiami glebowymi.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 13: Odnawialne źródła energii

Biomasa. Stała, ciekła i gazowa.

Różne rodzaje biomasy mają różne właściwości. Na cele energetyczne wykorzystuje się drewno i odpady z przerobu drewna, rośliny pochodzące z upraw energetycznych, produkty rolnicze oraz odpady organiczne z rolnictwa, niektóre odpady komunalne i przemysłowe. Im suchsza, im bardziej zagęszczona jest biomasa, tym większą ma wartość jako paliwo. Bardzo wartościowym paliwem jest na przykład produkowany z rozdrobnionych odpadów drzewnych brykiet. Paliwo uszlachetnione, takie jak brykiet czy pelety drzewne, uzyskuje się poprzez suszenie, mielenie i prasowanie biomasy. Koszty ogrzewania takim paliwem są obecnie niższe od kosztów ogrzewania olejem opałowym.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 14: Odnawialne źródła energii

Biomasa. Stała, ciekła i gazowa.Biomasa występuje w różnych stanach skupienia. Dotychczas mówiliśmy o jej formach w stanie stałym, teraz zajmijmy się przez chwilę postaciami gazową i ciekłą. Przy oczyszczalniach ścieków i na składowiskach odpadów, tam gdzie rozkładają się odpady organiczne występuje biogaz będący mieszaniną głównie metanu i dwutlenku węgla. Zwany on jest czasami gazem błotnym, a powstaje podczas beztlenowej fermentacji substancji organicznych. Człowiek może go wykorzystywać na różne sposoby, m. in. do produkcji:•energii elektrycznej w silnikach iskrowych lub turbinach,•energii cieplnej w przystosowanych kotłach,•energii elektrycznej i cieplnej w układach skojarzonych.Istotny jest fakt, że wykorzystując będący jednym z gazów cieplarnianych metan zapobiega się jego emisji do atmosfery. Im mniej zaś w atmosferze gazów cieplarnianych, tym mniejsze natężenie efektu cieplarnianego, tym mniej związanych z globalnym ociepleniem niekorzystnych zmian klimatu.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 15: Odnawialne źródła energii

Biomasa. Stała, ciekła i gazowa.

Jeśli chodzi o postać ciekłą, to największe znaczenie odgrywają alkohole produkowane z roślin o dużej zawartości cukru oraz biodiesel produkowany z roślin oleistych. W wyniku fermentacji, hydrolizy lub pirolizy na przykład kukurydzy czy też trzciny cukrowej otrzymuje się etanol i metanol – biopaliwa, które mogą być następnie dodawane do paliw tradycyjnych. Przykładowo, około 90% wyprodukowanego w Stanach Zjednoczonych etanolu wykorzystuje się do wytwarzania „E 10”, paliwa zwanego także „gazoholem”. Ta, zawierająca tylko 10% etanolu mieszanina może napędzać każdy silnik, pracujący normalnie na benzynie, jednak na „E 85”, paliwie zawierającym 85% etanolu i 15% benzyny mogą jeździć tylko specjalnie przystosowane samochody.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 16: Odnawialne źródła energii

Biomasa. Zalety biomasy.

Biomasę warto wykorzystywać z wielu powodów. Paliwo to jest nieszkodliwe dla środowiska: ilość dwutlenku węgla emitowana do atmosfery podczas jego spalania równoważona jest ilością CO2 pochłanianego przez rośliny, które odtwarzają biomasę w procesie fotosyntezy. Ogrzewanie biomasą staje się opłacalne - ceny biomasy są konkurencyjne na rynku paliw. Wykorzystanie biomasy pozwala wreszcie zagospodarować nieużytki i spożytkować odpady.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 17: Odnawialne źródła energii

Urządzenia spalające biopaliwa, biomasę i biogaz.

Biogaz

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 18: Odnawialne źródła energii

Biogaz.

Biogaz, gaz wysypiskowy - gaz palny, produkt fermentacji anaerobowej związków pochodzenia organicznego (np. ścieki, m.in. ścieki cukrownicze, odpady komunalne, odchody zwierzęce, gnojowica, odpady przemysłu rolno-spożywczego, biomasa) a częściowo także ich gnicia powstający w biogazowni. W wyniku spalania biogazu powstaje mniej szkodliwych tlenków azotu niż w przypadku spalania paliw kopalnych.

Biogaz powstaje w procesie beztlenowej fermentacji odpadów organicznych, podczas której substancje organiczne rozkładane są przez bakterie na związki proste. W procesie fermentacji beztlenowej do 60% substancji organicznej zamienianej jest w biogaz. Zgodnie z przepisami obowiązującymi w Unii Europejskiej składowanie odpadów organicznych może odbywać się jedynie w sposób zabezpieczający przed niekontrolowanymi emisjami metanu. Gaz wysypiskowy musi być spalany w pochodni lub w instalacjach energetycznych, a odchody zwierzęce fermentowane.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 19: Odnawialne źródła energii

Biogaz. Skład.

Nieoczyszczony biogaz składa się w ok. 65% (w granicach 50-75%) z metanu i w 35% z dwutlenku węgla oraz domieszki innych gazów (np. siarkowodoru, tlenku węgla), jego wartość opałowa waha się w granicach 17-27 MJ/m3 (Megadżuli na metr sześcienny biogazu, w warunkach normalnych, czyli 0°C i 105 Pa) i zależy głównie od zawartości metanu.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 20: Odnawialne źródła energii

Biogaz. Wytwarzanie biogazu

Biogaz wykorzystywany do celów energetycznych powstaje w wyniku fermentacji:•odpadów organicznych na składowiskach odpadów,•odpadów zwierzęcych w gospodarstwach rolnych,•osadów ściekowych w oczyszczalniach ścieków.Biogaz powstający w wyniku fermentacji beztlenowej składa się w głównej mierze z metanu (od 40% do 70%) i dwutlenku węgla (około 40-50%), ale zawiera także inne gazy, m. in. azot, siarkowodór, tlenek węgla, amoniak i tlen. Do produkcji energii cieplnej lub elektrycznej może być wykorzystywany biogaz zawierający powyżej 40% metanu.Szybkość rozkładu materii organicznej zależy od szeregu czynników. Na przebieg procesu fermentacji korzystnie wpływa utrzymanie stałej wysokiej temperatury, wysokiej wilgotności (powyżej 50%), korzystnego pH (powyżej 6,8) oraz ograniczenie dostępu powietrza.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 21: Odnawialne źródła energii

Biogaz. Wytwarzanie biogazu

W zależności od temperatury, w której przebiega rozkład, wyróżnia się dwa rodzaje fermentacji beztlenowej:•mezofilną, która przebiega w temperaturze około 32-35°C,•termofilną, która zachodzi w temperaturze 55-57°C.Na składowiskach odpadów biogaz wytwarza się samoczynnie, stąd nazwa gaz wysypiskowy. Obecnie na wysypiskach instaluje się systemy odgazowujące. Nowoczesne składowiska posiadają specjalne komory fermentacyjne lub bioreaktory, w których fermentacja metanowa odpadów odbywa się w stałych temperaturach 33-37°C dla bakterii metanogennych mezofilnych, rzadziej 50-70°C dla bakterii termofilnych oraz przy pH 6,5-8,5 i odpowiedniej wilgotności. Ze składowiska o powierzchni około 15 ha można uzyskać 20 do 60 GWh energii w ciągu roku, jeżeli roczna masa składowanych odpadów to około 180 tys. ton.Biogaz powstaje również w sposób naturalny np. na torfowiskach (głównie z celulozy), nazywamy go wtedy gazem błotnym lub gazem gnilnym. 

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 22: Odnawialne źródła energii

Biogaz. Wytwarzanie biogazu

Czasami biogaz określa się jako agrogaz, zwłaszcza jeżeli uzyskujemy go z gnojowicy lub obornika. Z 1m³ gnojowicy można uzyskać w przybliżeniu 20m³ biogazu, natomiast z 1m³ obornika nawet 30m³. Pozostałość po fermentacji stanowi cenny nawóz.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 23: Odnawialne źródła energii

Biogaz. Zastosowanie biogazu.

Biogaz może być wykorzystywany na wiele różnych sposobów. Gaz wysypiskowy może być dostarczany do sieci gazowej, wykorzystywany jako paliwo do pojazdów lub w procesach technologicznych. Biogaz może być spalany w specjalnie przystosowanych kotłach, zastępując gaz ziemny. Uzyskane ciepło może być przekazywane do instalacji centralnego ogrzewania. Energia elektryczna wyprodukowana w silnikach iskrowych lub turbinach może być sprzedawana do sieci energetycznych. Biogaz jest również wykorzystywany w układach skojarzonych do produkcji energii elektrycznej i ciepła.

Biogaz ma szerokie zastosowanie: wykorzystuje się go głównie w Indiach, Chinach, Szwajcarii, Francji, Niemczech i USA jako paliwo dla generatorów prądu elektrycznego (ze 100m³ biogazu można wyprodukować około 540-600 kWh energii elektrycznej), jako źródło energii do ogrzewania wody, a po oczyszczeniu i sprężeniu jako paliwo do napędu silników (instalacje CNG).

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 24: Odnawialne źródła energii

Biogaz. Zalety stosowania biogazu.

Zalety wynikające ze stosowania instalacji biogazowych:•produkowanie „zielonej energii”•ograniczanie emisji gazów cieplarnianych poprzez wykorzystanie metanu•obniżanie kosztów składowania odpadów•zapobieganie zanieczyszczeniu gleb oraz wód gruntowych, zbiorników powierzchniowych i rzek•uzyskiwanie wydajnego i łatwo przyswajalnego przez rośliny nawozu naturalnego•eliminacja odoru.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 25: Odnawialne źródła energii

Biogaz. Gaz wysypiskowy.

Odpady organiczne stanowią jeden z głównych składników odpadów komunalnych. Ulegają one naturalnemu procesowi biodegradacji, czyli rozkładowi na proste związki organiczne. W warunkach optymalnych z jednej tony odpadów komunalnych może powstać około 400-500 m3 gazu wysypiskowego. Jednak w rzeczywistości nie wszystkie odpady organiczne ulegają pełnemu rozkładowi, a przebieg fermentacji zależy od szeregu czynników. Dlatego też przyjmuje się, że z jednej tony odpadów można pozyskać maksymalnie do 200 m3 gazu wysypiskowego.

W chwili obecnej na świecie działa ponad 800 instalacji energetycznego wykorzystania gazu wysypiskowego. W Europie najbardziej zaawansowana jest pod tym względem Wielka Brytania, gdzie w 2000 roku moc zainstalowana wynosiła 292 MW elektrycznych. W Polsce zarejestrowanych jest obecnie ok. 700 czynnych składowisk odpadów.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 26: Odnawialne źródła energii

Biogaz. Gaz wysypiskowy.

Oszacowano, że produkują one rocznie ponad 600 mln m3 metanu. W praktyce zasoby gazu wysypiskowego możliwe do pozyskania nie przekraczają 30-45% całkowitego potencjału powstającego na wysypisku gazu. W takich warunkach zasoby metanu realnie możliwe do pozyskania z wysypisk odpadów komunalnych są szacowane na 135-145 mln m3 metanu rocznie, co jest równoważnikiem 5235 TJ. Potencjał ten jest obecnie wykorzystywany tylko w nieznacznym stopniu. W 2002 roku w Polsce działało zaledwie 18 instalacji do wykorzystania gazu wysypiskowego.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 27: Odnawialne źródła energii

Biogaz. Biogazownie rolnicze.

W gospodarstwach hodowlanych powstają znaczne ilości odpadów, które mogą być wykorzystane do produkcji biogazu. Z 1 m3 płynnych odchodów można uzyskać średnio 20 m3 biogazu, a z 1 m3 obornika – 30 m3 biogazu, o wartości energetycznej ok. 23 MJ/m3 . Potencjał biogazu z odchodów zwierzęcych w Polsce wynosi 3310 mln m3, jednak w praktyce instalacje do pozyskania biogazu mają szanse powstać tylko w dużych gospodarstwach hodowlanych.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 28: Odnawialne źródła energii

Biogaz. Biogaz z oczyszczalni ścieków.

Potencjał techniczny dla wykorzystania biogazu z oczyszczalni ścieków do celów energetycznych jest bardzo wysoki. W Polsce jest 1759 przemysłowych i 1471 komunalnych oczyszczalni ścieków i liczba ta wzrasta. Standardowo z 1m3 osadu (4-5% suchej masy) można uzyskać 10-20 m3 biogazu o zawartości ok. 60% metanu. Do bezpośredniej produkcji biogazu najlepiej dostosowane są oczyszczalnie biologiczne, które mają zastosowanie we wszystkich oczyszczalniach ścieków komunalnych oraz w części oczyszczalni przemysłowych. Ponieważ oczyszczalnie ścieków mają stosunkowo wysokie zapotrzebowanie własne zarówno na energię cieplną i elektryczną, energetyczne wykorzystanie biogazu z fermentacji osadów ściekowych może w istotny sposób poprawić rentowność tych usług komunalnych. Ze względów ekonomicznych pozyskanie biogazu do celów energetycznych jest uzasadnione na tylko większych oczyszczalniach ścieków przyjmujących średnio ponad 8 000-10 000 m3/dobę.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 29: Odnawialne źródła energii

Urządzenia spalające biopaliwa, biomasę i biogaz.

Biopaliwa

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 30: Odnawialne źródła energii

Biopaliwa.

Następujący współcześnie szybki rozwój transportu ma swoje dobre i złe strony. Do tych ostatnich należą niewątpliwie powodowane przez transport zanieczyszczenia. To transport odpowiada za około jedną czwartą emisji dwutlenku węgla (CO2), przy czym aż 80% tej sumy przypada na transport drogowy. Nic więc dziwnego, że w trosce o środowisko naturalne ludzie coraz częściej zwracają się ku alternatywom dla tradycyjnych paliw. Jedną z takich alternatyw są biopaliwa płynne.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 31: Odnawialne źródła energii

Biopaliwa. Oleje roślinne

Różniące się od olejów napędowych brakiem lotności, większą lepkością i mniejszą podatnością na samozapłon nie mogą być bez wcześniejszego przetworzenia stosowane jako paliwo napędowe. Wyjątek stanowi wykorzystanie olejów roślinnych w specjalnie zaprojektowanych silnikach, takich jak na przykład przystosowane do napędzania olejem rzepakowym silniki niemieckiej firmy Elsbett. To rozwiązanie nie jest jednak zbyt rozpowszechnione z uwagi na wysokie koszty produkcji.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 32: Odnawialne źródła energii

Biopaliwa. Bioolej

Zamiast przystosowywać silnik do paliwa można przystosować paliwo do silnika. Poddając biomasę szybkiej pyrolizie – to znaczy krótkotrwałemu oddziaływaniu temperatury 400-600 st. C – otrzymuje się bioolej. Ta ciemnobrązowa, gęsta ciecz o wartości opałowej stanowiącej 45-50% wartości energetycznej oleju napędowego może być wykorzystywana w kotłach, palnikach, turbinach czy generatorach prądu. Spalanie biooleju nie przyczynia się do emisji dwutlenku siarki (SO2), jest neutralne z punktu widzenia bilansu tlenku węgla (CO), zaś spowodowane nim emisje dwutlenku azotu (NO2) należą do śladowych.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 33: Odnawialne źródła energii

Biopaliwa. Biodiesel.

Biodiesel czyli biopaliwo z rzepaku pozyskiwany jest w znanym już na przełomie XIX i XX wieku procesie chemicznym, polegającym na przetworzeniu oleju rzepakowego w estry metylowe (RME). Stosuje się przy tym jedną z dwóch technologii:•odpowiednią dla małych, produkujących na przykład 500 ton biopaliwa rocznie zakładów przetwórczych technologię zimną, w której biopaliwo pozyskiwane jest w temperaturze 20-70 st. C lub•wymagającą dostaw energii cieplnej technologię gorącą, w której do produkcji biopaliwa potrzebna jest temperatura 240 st. C i ciśnienie około 10 MPa.W tej ostatniej technologii surowcem do produkcji biopaliwa może być olej tłoczony na zimno.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 34: Odnawialne źródła energii

Biopaliwa. Biodiesel.

Estryfikowany olej rzepakowy (RME) jest wykorzystywany bądź w charakterze:•substytutu oleju napędowego, bądź też jako•dodatek do oleju napędowego, mieszany z nim w różnych proporcjach.Z punktu widzenia ochrony środowiska korzystniejsze jest pierwsze rozwiązanie.Produkcja biodiesla najdynamiczniej rozwija się w Austrii, która już w 1982 roku rozpoczęła prace nad wdrożeniem tego paliwa, w Niemczech, gdzie według przewidywań w roku 2006 uprawy rzepaku zajmą rekordową powierzchnię 1,4 mln ha gruntu, a także we Francji i we Włoszech. W Polsce pierwszym zakładem wytwarzającym biopaliwo z rzepaku była agrorafineria w Mochełku koło Bydgoszczy, przetwarzająca od 100 do 500 kg nasion na godzinę.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 35: Odnawialne źródła energii

Biopaliwa. Bioakohole. EtanolSpirytus odwodniony ma największe znaczenie wśród bioalkoholi wykorzystywanych do celów paliwowych. Otrzymuje się go przez odwodnienie alkoholu gorzelnianego, zawierającego 97,2% objętości etanolu. Podobnie jak biodiesel, etanol może być stosowany bądź jako:•paliwo napędowe – silniki, przystosowane do zasilania etanolem wyprodukowały między innymi takie firmy, jak Ford, Fiat czy Volkswagen, bądź też można go wykorzystywać jako•ulepszający proces spalania dodatek do benzyny, który pozwala zredukować emisje tlenków węgla, tlenków azotu, związków ołowiu i węglowodorów aromatycznych.Popularniejsze jest to drugie rozwiązanie, przy czym etanol może być dodawany do paliwa napędowego albo bezpośrednio albo po przetworzeniu na eter etylo-tetr-butylowy (ETBE). Polska jest jednym z ważniejszych europejskich producentów etanolu. Konieczność wykorzystania nadprodukcji spirytusu, wytwarzanego z nadwyżek produkcyjnych zboża, ziemniaków i melasy buraczanej sprawiła, że już we wczesnych latach 90. nasz kraj zaczął produkować paliwo z dodatkiem etanolu.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 36: Odnawialne źródła energii

Biopaliwa. Bioakohole. MetanolCH3OH czyli alkohol metylowy zwany także alkoholem drzewnym (dawniej pozyskiwano go w procesie suchej destylacji drewna) to jasna, prawie bezbarwna ciecz o wartości opałowej wynoszącej około 22-23 MJ/kg. Metanol syntetyczny wytwarzany jest w procesie uwodornienia tlenku węgla, zachodzącym w temperaturze 300-400 st. C, pod podwyższonym ciśnieniem i w obecności katalizatora. Tak jak biodiesel i etanol, metanol może być wykorzystywany jako:•paliwo napędowe lub jako•dodatek do benzyny (w postaci MTBE czyli eteru metylo-tetr-butylowego).Wykorzystanie metanolu ma mniejsze znaczenie niż wykorzystanie charakteryzującego się wyższą wartością energetyczną etanolu; poza tym metanol, który podczas spalania powoduje emisję toksycznego aldehydu mrówkowego jest coraz rzadziej wykorzystywany ze względu na swoje rakotwórcze działanie. Niemniej jednak metanol, przekształcany w ogniwach paliwowych nowego typu w wodór jest często uznawany za paliwo przyszłości.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 37: Odnawialne źródła energii

Systemy wodorowe i ich montaż

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 38: Odnawialne źródła energii

Systemy wodorowe i ich montaż

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 39: Odnawialne źródła energii

Energia geotermalna

Energia geotermiczna Energia geotermalna to energia produkowana przez jądro Ziemi, dostępna w postaci gorącej wody lub pary wodnej. Jest wykorzystywana do produkcji ciepła grzewczego dla potrzeb komunalnych i produkcji rolnej, a lokalnie - również - energii elektrycznej. Brak jest wyraźnego określenia sposobu obliczania mocy takich źródeł, uznając wartości naliczanych OZE jako tożsame z ilością energii przekazanej do użytkownika końcowego. Dotyczy to jednak tylko wykorzystania ciepła z pierwotnych nośników energii geotermalnej poprzez wymiennik ciepła, bez zastosowania tzw. pompy ciepła, gdyż ciepło netto pozyskiwane z pompy ciepła, generalnie, nie zalicza się do OZE, niezależnie od rodzaju dolnego źródła: grunt, powietrze, zbiornik wody powierzchniowej lub geotermalnej, czy energia odpadowa procesów technologicznych. Ogólnie jest to energia zgromadzona w gruntach, skałach i płynach wypełniających pory i szczeliny skalne.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 40: Odnawialne źródła energii

Energia geotermalna

O energii geotermalnej mówi się przede wszystkim, gdy nośnikiem tej energii jest woda i para wodna. Energia ta biorąc pod uwagę okres istnienia cywilizacji ludzkiej, jest praktycznie niewyczerpalna w wyniku jej przenoszenia z wnętrza Ziemi przez przewodzenie i konwekcję. Energetyka geotermalna bazuje na gorących wodach cyrkulujących w przepuszczalnej warstwie skalnej skorupy ziemskiej poniżej 1000 m.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 41: Odnawialne źródła energii

Energia geotermalna

O atrakcyjności tych źródeł świadczą:•dostępność, źródła ich nie podlegają wahaniom warunków pogodowych i klimatycznych,•są to źródła nie ulegające wyczerpaniu,•obojętność dla środowiska - geotermia nie powoduje wydzielania jakichkolwiek szkodliwych substancji,•urządzenia techniki geotermalnej nie zajmują wiele miejsca i nie wpływają prawie wcale na wygląd krajobrazu.Wody geotermalne znajdują się pod powierzchnią prawie 80% terytorium Polski. Pomimo tak licznego występowania wód ich eksploatacja nie jest łatwa. Główną przeszkodą są zarówno warunki wydobycia jak i ekonomiczna strona tego typu przedsięwzięcia.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 42: Odnawialne źródła energii

Energia geotermalna

Jak dotąd na terenie Polski funkcjonują cztery geotermalne zakłady ciepłownicze:•Bańska Niżna (4,5 MJ/s, docelowo 70 MJ/s), •Pyrzyce (15 MJ/s, docelowo 50 MJ/s), •Mszczonów (7,3 MJ/s), •Uniejów (2,6 MJ/s).Najbardziej popularnym sposobem wykorzystania energii geotermalnej oprócz produkcji energii elektrycznej jest budowa ciepłowni geotermalnych. Ponadto wykorzystuje się ją także w balneologii, ogrzewaniu budynków przy pomocy pomp ciepła, uprawach, przemyśle chemicznym, suszarnictwie, przetwórstwie, hodowli ryb, basenach kąpielowych, itp.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 43: Odnawialne źródła energii

Energia geotermalna

Na świecie ok. 40 krajów zużywa energii geotermalnej na potrzeby inne niż produkcja energii elektrycznej co daje sumaryczną wartość 11 400 MW. Największymi odbiorcami ciepła z energii geotermalnej są Japonia, Chiny, Węgry, b r. ZSRR, Islandia i USA. W Europie warto zwrócić uwagę na Islandię, aż 85% zapotrzebowania na ciepło pochodzi z energii  geotermalnej i pokrywa aż 46% energii pierwotnej kraju.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 44: Odnawialne źródła energii

Energia pozyskiwana ze źródeł wiatru i Słońca. SYSTEM „OFF GRID”

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 45: Odnawialne źródła energii

Energia pozyskiwana ze źródeł wiatru i Słońca. SYSTEM „OFF GRID”

W dzisiejszych czasach brak połączenia z siecią energetyczną nie oznacza braku elektryczności. Niezależnie czy znajdujemy się w górach, na pustyni, głęboko w lesie lub innym miejscu które z jakiegoś powodu pozbawione jest połączenia z siecią energetyczną jesteśmy w stanie w pełni korzystać z dobrodziejstwa jakie niesie elektryczność. Umożliwiają to rozwiązania oparte na odnawialnych źródłach energii.

Systemy tego typu, zwane wyspowymi (ang. Off-grid), pozwalają na wytworzenie, gromadzenie a następnie na dystrybucję energii elektrycznej w żądanym obszarze. Umożliwia to całkowite uniezależnienie się od dostaw energii i kosztów operatorów świadczących usługi w tym zakresie.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 46: Odnawialne źródła energii

Energia pozyskiwana ze źródeł wiatru i Słońca. SYSTEM „OFF GRID”

Źródłem energii elektrycznej w systemach wyspowych mogą byś moduły fotowoltaiczne, turbiny wiatrowe, turbiny wodne lub też agregaty na paliwo ciekłe. Energia wytwarzana podczas pracy tych urządzeń gromadzona jest w bateriach przystosowanych do pracy w systemie wielokrotnego i głębokiego rozładowania. Proces ładowania akumulatorów nadzorowany jest przez kontrolery ładowania pozwalające na zachowanie odpowiednich parametrów ładowania akumulatorów, a w konsekwencji na znaczne zwiększenie żywotności całego systemu. W dalszej kolejności zgromadzona energia jest przetwarzana na postać wymaganą do zasilenia urządzeń elektrycznych. W tym celu wykorzystuje się falowniki zwane również inwerterami, pozwalające na uzyskanie parametrów standardowej sieci elektrycznej.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 47: Odnawialne źródła energii

Energia pozyskiwana ze źródeł wiatru i Słońca. SYSTEM „OFF GRID”

Koszty budowy systemu wyspowego ograniczone są do zakupu i instalacji odpowiednio dobranych urządzeń.

Eksploatacja prawidłowo skonfigurowanego systemu pozwala na

wieloletnią bezawaryjną pracę.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 48: Odnawialne źródła energii

Energia pozyskiwana ze źródeł wiatru i Słońca. SYSTEM „ON GRID”

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 49: Odnawialne źródła energii

Energia pozyskiwana ze źródeł wiatru i Słońca. SYSTEM „ON GRID”

Znaczna liczba systemów opartych na odnawialnych źródłach energii dostarcza energię bezpośrednio do sieci elektrycznej. Systemy tego typu noszą nazwę On-grid . Są to nowoczesne elektrownie których praca regulowana jest odpowiednimi przepisami prawa.

Wyprodukowana energia może być zużyta do zasilania urządzeń w ramach określonej instalacji, a nadmiar przekazany bezpośrednio do publicznej sieci energetycznej.

Instalacje tego typu zbudowane są zę źródła energii ,czyli: modułów fotowoltaicznych, turbin wiatrowych lub wodnych, oraz inwertera zamieniającego napięcie stałe na postać przemienną o parametrach publicznej sieci elektryczne.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 50: Odnawialne źródła energii

Energia pozyskiwana ze źródeł wiatru

System wiatrowy opiera się na turbinie wiatrowej, akumulatorach i przetwornicy. Aby turbina wiatrowa mogła odpowiednio ładować akumulatory, wymagany jest kontroler ładowania tak jak w przypadku fotowoltaiki. Jednak nie każdy kontroler ładowania jest przeznaczony do każdej turbiny. Podstawowym parametrem jest moc kontrolera, nie może być ona za niska w stosunku do mocy turbiny. Napięcia na jakich pracuje elektrownia wiatrowa również muszą mieścić się w granicach napięcia wejściowego kontrolera. Jednak bardzo ważną funkcją kontrolera jest zabezpieczenie akumulatorów przed przeładowaniem czyli powinien posiadać jakiekolwiek zabezpieczenie aby zatrzymać turbinę lub przełączyć generowany prąd na grzałki aby w czasie wietrznej pogody i kiedy akumulatory były naładowane turbina oraz akumulatory nie zostały uszkodzone. Dlatego zalecamy tylko oryginalne kontrolery zalecane przez producenta elektrowni wiatrowej. Aby straty energii były jak najmniejsze należy stosować przewody o odpowiedniej grubości a także niewielkie odległości między kontrolerem ładowania a akumulatorami.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 51: Odnawialne źródła energii

Energia pozyskiwana ze źródeł wiatru

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 52: Odnawialne źródła energii

Energia pozyskiwana ze źródeł wiatru

Turbiny wiatrowe (wiatraki) to zespół urządzeń, które przekształcają darmową energię kinetyczną wiatru na energię elektryczną. Uzyskana w ten sposób energia jest czysta, a do jej wytworzenia nie jest wymagane użycie jakiegokolwiek paliwa.Turbiny wiatrowe można wykorzystać do zasilenia w energię elektryczną takich obiektów jak:•domki letniskowe, •pola biwakowen, namiotowe, •przyczepy kempingowe •jachty, •domów, które są w znaczenj odległości do sieci energetycznej.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 53: Odnawialne źródła energii

Energia pozyskiwana ze źródeł wiatru

Inwestycje w turbiny wiatrowe szczególnie są opłacalne tam, gdzie doprowadzenie energii jest zbyt kosztowne. Montując takie elektrownie, można całkowicie uniezależnić się od zakładów energetycznych. Wiatraki małej mocy doskonale współpracują z fotoogniwami (pv) w tzw. układzie hybrydowym, gdyż ładowanie akumulatorów występuje z dwóch niezależnych źródeł: słońca i wiatru.Wykorzystanie energii wiatru do produkcji energii elektrycznej pozwala na osiągnięcie szeregu korzyści ekologicznych, społecznych i gospodarczych.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 54: Odnawialne źródła energii

Energia Słoneczna

• systemy fotowoltaiczne

• systemy fototermiczne

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 55: Odnawialne źródła energii

System fotowoltaiczny

System solarny oparty jest wyłącznie na fotowoltaice (panelach słonecznych). Głównym elementem są panele słoneczne. Generują one prąd, który musi być kontrolowany przez regulator ładowania. Dlaczego? Ponieważ bezpośrednie podłączenie modułów fotowoltaicznych do akumulatorów wiązałoby się z ich uszkodzeniem. Moduły fotowoltaiczne pracują przy napięciach ok. 17,5V dla systemów 12V oraz przy napięciach 36V dla systemów 24V. Regulator ładowania zabezpiecza akumulator przed przeładowaniem ale również zabezpiecza przed niewłaściwym ładowaniem akumulatorów. Dobre kontrolery ładowania mają zaprogramowane różne tryby ładowania akumulatorów. Nie zalecamy korzystania z regulatorów ładowania bez sygnału wyjściowego PWM. Odpowiednie kontrolery mają funkcję doładowywania akumulatorów w momencie kiedy napięcie akumulatorów jest wyższe. Tzw. ładowanie uzupełniające wydłuża żywotność akumulatorów, nie zmienia ich pojemności oraz umożliwia zgromadzenie właściwej ilości energii.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 56: Odnawialne źródła energii

System fotowoltaiczny

Kontrolery bez Sygnału PWM ładują akumulatory pełną mocą przez cały czas i przestają dopiero kiedy napięcie max. na akumulatorze zostaje osiągnięte. Takie ładowanie jest szkodliwe dla akumulatorów. Parametry ładowania powinny się zmieniać w trakcie ładowania i powinny być uzależnione od poziomu naładowania akumulatorów. Skoro przeszliśmy do akumulatorów to warto wspomnieć i o nich. Przy doborze akumulatorów należy kierować się prądem jaki wygenerują nasze moduły. Każdy akumulator posiada parametr max prądu ładowania. Generalnie jest to wartość 10% pojemności akumulatora, czyli np akumulator o pojemności 80Ah posiada znamionowy prąd ładowania 8A. W przypadku akumulatorów żelowych bardzo często te prądy są wyższe. Przekroczenie znamionowego prądu ładowania wiąże się ze skróceniem jego żywotności i obniżeniem jego parametrów pracy. Należy również przeliczyć odpowiednią pojemność akumulatora pod obciążenia aby akumulator nie był za szybko rozładowywany ponieważ również i przez to możemy skrócić jego żywotność.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 57: Odnawialne źródła energii

System fotowoltaiczny

Taki zestaw mógłby już posłużyć do zasilania odbiorników działających na stałe napięcie DC. Jednak najczęściej wykorzystujemy urządzenia zasilane napięciem 230V AC więc do tego systemu musimy zastosować odpowiednią przetwornicę. W jednej z zakładek pomocy wyjaśniamy jaki sygnał powinna mieć przetwornica aby urządzenia pracowały prawidłowo. Dobieramy przetwornicę również pod kątem odbiorników jakie chcemy zasilać biorąc pod uwagę ich moc. Należy pamiętać aby nie przesadzać z mocą przetwornicy i podłączonych do niej odbiorników. Oczywiście można podłączyć przetwornicę 3000W do akumulatora 80Ah ale przy pełnym obciążeniu nie popracuje ona długo a i akumulatory po jakimś czasie zostaną uszkodzone.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 58: Odnawialne źródła energii

System fotowoltaiczny

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 59: Odnawialne źródła energii

System fotowoltaicznyOGNIWO

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 60: Odnawialne źródła energii

System fotowoltaiczny

Moduły czy panele fotowoltaiczne (panele słoneczne) są tylko jednym ze sposobów wytwarzania energii elektrycznej z energii słonecznej. Nie są one najbardziej skuteczne, ale są one najbardziej odpowiednie do wykorzystania na skalę małych i średnich elektrowni słonecznych.

    Najważniejszym materiałem wykorzystywanym do prudkcji ogniw fotowoltaicznych jest krzem. Ten surowiec wykorzystuje się również w elektronice do produkcji  np. układów scalonych. Krzem służy do wykonania ogniw fotowoltaicznych, to cienkie płytki  które połączone ze sobą szeregowo i równolegle tworzą większą powierzchnię i nazywane są modułami lub panelami fotowoltaicznymi.

    Moduły dostępne na rynku wykonane są najczęściej z ogniw monokrystalicznych lub polikrystalicznych.Ogniwa monokrystaliczne to płytki z krzemu monokrystalicznego, które pierwotnie mają kształt okrągły, jednak w celu lepszego wykorzystania powierzchni modułu fotowoltaicznego płytki okrągłe przycina się do kształtu kwadratu a następnie układa się jedna obok drugiej.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 61: Odnawialne źródła energii

System fotowoltaiczny

Płytki krzemu monokrystalicznego mają pierwotnie kształt okrągły ponieważ rozrastanie się kryształu idealnie przebiega w kierunku okręgu.  Monokryształ powstaje podczas rozrostu kryształków krzemu we wlewkach widocznych na rysunku obok. Powstawanie takich form monokryształów odbywa się na podstawie metody Czochralskiego. Jest to obecnie najczęściej stosowana metoda produkcji monokryształów. Polega na powolnym, stopniowym wyciąganiu z roztopionego materiału zarodka krystalicznego w sposób zapewniający kontrolowaną i stabilną krystalizację na jego powierzchni (krystalizacja odbywa się w czasie powolnego obniżania temperatury poprzez wyciąganie zarodka z roztopionego materiału). W celu poprawienia warunków procesu krystalizacji zarodek oraz tygiel mogą zostać wprawione w ruch obrotowy celem polepszenia warunków transportu masy i ciepła.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 62: Odnawialne źródła energii

System fotowoltaiczny

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 63: Odnawialne źródła energii

System fotowoltaiczny

Efektem takiego działania jest cylindryczny monokryształ. Jego wymiary i kształt w tym przypadku średnica i długość kontrolowane są poprzez prędkość przesuwu i prędkość obrotową zarodka, ograniczone są jednak poprzez parametry układu zastosowanego do hodowli. Cały proces odbywa się w próżni lub w atmosferze gazu obojętnego w celu utrzymania wysokiej czystości kryształu. Powstałe cylindryczne monokryształy krzemu przycina się do przekroju kwadratowego. Taki słup krzemu cięty jest na cienkie płytki, które są następnie czyszczone i dokładnie wymiarowane.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 64: Odnawialne źródła energii

System fotowoltaiczny

Monokrystaliczne płytki produkowane są w dwóch standardowych wymiarach:

•156 x 156 mm

•125 x 125 mm.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 65: Odnawialne źródła energii

System fotowoltaiczny

Zestawy paneli słonecznych (solarnych) rozumiemy  jako urządzenia służące do produkcji energii elektrycznej, wykorzystujące do tego celu promieniowanie optyczne docierające ze słońca. W rzeczywistości jest to zespół tzw. ogniw fotoelektrycznych (ogniw słonecznych, ogniw fotowoltaicznych), połączonych w baterie w celu uzyskania większego napięcia i większej mocy użytecznej.Firma ECOTechnologies s.c. przygotowała i wykonała w technologii monokrystalicznej bardzo sprawny moduł fotowoltaiczny o mocy 130W oraz sprawności dochodzącej nawet do 17%.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 66: Odnawialne źródła energii

System fotowoltaiczny

Moduł fotowoltaiczny o mocy 195W firmy wykonany w technologii monokrystalicznej o sprawności dochodzącej nawet do

16%.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 67: Odnawialne źródła energii

System fotowoltaiczny

Moduł fotowoltaiczny o mocy 180W firmy wykonany w technologii monokrystalicznej o sprawności dochodzącej nawet do

18%.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 68: Odnawialne źródła energii

System fotowoltaiczny -System hybrydowy

System hybrydowy łączy dwa powyższe systemy i umożliwia uzyskanie większej autonomii. W naszym kraju mamy zróżnicowane warunki pogodowe, dlatego idealnym rozwiązaniem jest hybryda, czyli połączenie systemu wiatrowego z systemem solarnym. Dwa źródła energii doskonale się wzajemnie uzupełniają, w momencie kiedy nie ma słońca a wieje wiatr akumulatory i tak są ładowane. Działa to tak samo w drugą stronę kiedy nie ma wiatru a świeci słońce. System hybrydowy jest tym samym

bardziej wydajny kiedy wieje wiatr i świeci słońce w tym samym czasie.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 69: Odnawialne źródła energii

System fotowoltaiczny -System hybrydowy

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 70: Odnawialne źródła energii

Zasada działania Systemu Solarnego

Kolektor słoneczny to urządzenie do konwersji energii promieniowania słonecznego na ciepło. Energia docierająca do kolektora zamieniana jest na energię cieplną nośnika ciepła, którym może być ciecz (glikol, woda)

lub gaz (np. powietrze)

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 71: Odnawialne źródła energii

Zasada działania Systemu Solarnego

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 72: Odnawialne źródła energii

Zasada działania Systemu Solarnego

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 73: Odnawialne źródła energii

Zasada działania Systemu Solarnego

Słońce przesyła codziennie do powierzchni Ziemi potężne ilości energii. W górnej warstwie atmosfery napromieniowanie wynosi około 1,39 kW/m2, a do skorupy ziemskiej dociera promieniowanie o wartości maksymalnie 1,00 kW/m2.

W obecnej chwili, na terenach o dużym nasłonecznieniu, zbudowano szereg instalacji uzyskujących ciepło z promieniowania słonecznego, mających na celu m.in. podgrzew ciepłej wody użytkowej.

Ciepło przechwycone przez kolektor jest odprowadzane, za pomocą czynnika grzewczego (roztworu glikolu), do magazynu ciepła, będącego jednocześnie wymiennikiem ciepła. Automatyka (regulator solarny) liczy różnicę temperatur między kolektorem a magazynem ciepłej wody i jeżeli uzyska ona zadaną maksymalną wartość, załączana jest pompa obiegowa instalacji solarnej.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 74: Odnawialne źródła energii

Zasada działania Systemu Solarnego

W tym momencie wymuszony zostaje przepływ czynnika grzewczego w stronę wymiennika ciepła. Wprawiony w ruch glikol, przepływa przez wężownicę solarną w wymienniku i przekazuje nagromadzone ciepło do wody wypełniającej wspomniany wymiennik. Wraz ze spadkiem temperatury kolektora, a jednocześnie wzrostem temperatury wody w wymienniku, maleje różnica temperatur pomiędzy tymi dwoma urządzeniami.

Jeżeli osiągnie ona minimalną zadaną wartość, regulator solarny wyłączy pompę i tym samym kolektor zacznie się nagrzewać. Cały cykl zostaje powtarzany. Dalsze wykorzystanie ciepła zależy od potrzeb użytkownika: może to być wspomaganie wytwarzania, a w miesiącach letnich wyłączne wytwarzanie ciepłej wody użytkowej, wspomaganie niskotemperaturowych instalacji centralnego ogrzewania lub podgrzewanie wody basenowej.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 75: Odnawialne źródła energii

Energia Słoneczna - System Solarny

Rosnące ceny paliw oraz świadomość ekologiczna społeczeństwa powodują dynamiczny wzrost zainteresowania alternatywnymi źródłami energii. W ogólnym bilansie energetycznym budynku zapotrzebowanie energii na cele centralnego ogrzewania i przygotowania ciepłej wody stanowią zdecydowaną większość. Przy tak wysokich cenach szczególnie oleju opałowego i gazu koszty na cele grzewcze w dużym stopniu obciążają budżet gospodarstw domowych, spółdzielni, szpitali, szkół itp. Skutecznym sposobem zminimalizowania tych wydatków jest zastąpienie tradycyjnych źródeł ciepła nowymi, ekologicznymi, pozyskującymi tanią energię urządzeniami. Do takich rozwiązań, gwarantujących niskie koszty eksploatacji, zaliczamy kolektory słoneczne, które czerpią energię bezpośrednio z otoczenia. Praca tych systemów nie powoduje degradacji środowiska naturalnego.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 76: Odnawialne źródła energii

Energia Słoneczna - System Solarny

W odpowiedzi na duże zainteresowanie klientów ekologicznymi i tanimi w eksploatacji źródłami energii, firma NIBE-BIAWAR wzbogaciła ofertę handlową o zestawy solarne z kolektorami próżniowymi Hevelius oraz z kolektorami płaskimi Sirius Plus. Przygotowane pakiety są skomponowane do instalacji ciepłej wody użytkowej dla domów jednorodzinnych. Istnieje możliwość dowolnej rozbudowy instalacji w zależności od indywidualnych potrzeb. Zestaw ma zastosowanie zarówno w nowych jak i w modernizowanych obiektach.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 77: Odnawialne źródła energii

Energia Słoneczna - System Solarny

Główne elementy zestawu solarnego to:

•kolektory słoneczne,

•zasobnik solarny,

•grupa pompowa,

•regulator solarny.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 78: Odnawialne źródła energii

Kolektory próżniowe HEVELIUS

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 79: Odnawialne źródła energii

Kolektory próżniowe HEVELIUS

Kolektory HEVELIUS oferowane są w trzech wersjach:

• HEVELIUS SCM-12 58/1800 - zbudowany z 12 rur próżniowych o długości 1800 mm,

• HEVELIUS SCM-15 58/1800 - zbudowany z 15 rur próżniowych o długości 1800 mm,HEVELIUS SCM-20 58/1800 - zbudowany z 20 rur próżniowych o długości 1800 mm.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 80: Odnawialne źródła energii

Kolektory płaskie SIRIUS PLUS

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 81: Odnawialne źródła energii

Kolektory płaskie SIRIUS PLUS

Kolektory płaskie to sprawdzony, od lat cieszący się popularnością i uznaniem klientów sposób na pozyskanie energii słonecznej oraz jej wykorzystanie do przygotowania c.w.u. lub ogrzania wody w basenie. Wysoka sprawność kolektorów SIRIUS PLUS gwarantuje 100% pokrycie zapotrzebowania na ciepłą wodę w okresie letnim. Korzystna relacja ceny do jakości powoduje, że inwestycja zwraca się w stosunkowo krótkim czasie. Z tego względu kolektory płaskie polecane są szczególnie do dużych obiektów inwestycyjnych. Zastosowanie tafli hartowanego pryzmatycznego szkła jako przykrycia kolektora zwiększa ilość promieni słonecznych docierających do absorbera. Harfowa budowa umożliwia montaż kolektorów zarówno w pionie jak i w poziomie, ułatwia również odpowietrzenie instalacji, co ma istotne znaczenie nie tylko w momencie pierwszego uruchomienia, ale także późniejszej eksploatacji i konserwacji układu.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 82: Odnawialne źródła energii

Kolektory płaskie SIRIUS PLUS

Kolektory płaskie oferowane są w wersji: •SIRIUS PLUS - gdzie absorberem jest jednorodny arkusz blachy miedzianej pokrytej wysokoselektywną powłoką absorpcyjną, która dodatkowo zwiększa wydajność kolektora.

Wysoką jakość i sprawność kolektorów SIRIUS PLUS potwierdza prestiżowy certyfikat Solar Keymark, poświadczający ich zgodność z wymaganiami norm europejskich EN 12975 i EN 12976, a także 10-letni okres gwarancji udzielanej przez producenta.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 83: Odnawialne źródła energii

Kolektory płaskie BIAWAR MEANDER

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 84: Odnawialne źródła energii

Kolektory płaskie BIAWAR MEANDER

Nowością w ofercie firmy NIBE-BIAWAR są wysokiej klasy płaskie kolektory słoneczne NIBE Solar FP 215P, w których czynnik grzewczy przepływa w sposób meandryczny. Przewód miedziany, w którym płynie czynnik roboczy połączony jest z wysokoselektywnym absorberem techniką spawania laserowego, co zapewnia dużą wytrzymałość spoin.Rozwiązanie z meanderem pozwala na uzyskanie znacznego przyrostu temperatury medium roboczego w trakcie "przejścia" przez kolektor. Jest to związane z długą drogą transportu czynnika na odcinku pomiędzy wejściem i wyjściem z układu.Promieniowanie słoneczne trafia na absorber po przejściu przez pokrycie kolektora, którym jest szyba wykonana z hartowanego szkła o obniżonej zawartości żelaza, szyba ta pełni jednocześnie funkcję ochronną. Materiał, z jakiego jest wykonana charakteryzuje się zwiększoną zdolnością do przepuszczania promieniowania, właściwość ta w połączeniu z wysokoselektywną powłoką absorpcyjną zwiększa do maksimum pochłanianie promieniowania słonecznego padającego na kolektor.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 85: Odnawialne źródła energii

Energia wodna. Elektrownia wodna.

Elektrownia wodna (hydroelektrownia) to zakład przetwarzający energię kinetyczną wody na energię elektryczną.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 86: Odnawialne źródła energii

Energia wodnaZapora

Nie jest niezbędna we wszystkich rodzajach hydroelektrowni, większość elektrowni wodnych posiada jednak zapory. Ta przegradzająca dolinę rzeki i spiętrzająca jej wody budowla może zostać wzniesiona w rozmaitych celach: dla utworzenia zbiornika rekreacyjnego, stawu hodowlanego, zbiornika przeciwpowodziowego, po to by zapewnić zaopatrzenie w wodę lub by nawadniać uprawy. Wiele zapór miało służyć innym celom niż produkcja elektryczności, zaś elektrownie wodne dobudowano do nich dopiero później. Przykładem może być 80 tys. zapór w Stanach Zjednoczonych, spośród których tylko 2400 służy produkcji energii elektrycznej.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 87: Odnawialne źródła energii

Energia wodnaZapora

Buduje się zapory ziemne, betonowe i – najrzadziej – kamienne. W Polsce najbardziej rozpowszechnione są zapory betonowe. Część zapory stanowią regulujące przepływ wody przelewy, umożliwiające żeglugę śluzy, przepusty, pozwalające przepływać tratwom i przepławki, dzięki którym ryby mogą wędrować w górę rzeki. W Polsce istnieje obecnie ponad 30 zapór o wysokości przekraczającej 200 m., ponieważ jednak wysokie zapory mają niekorzystny wpływ na środowisko, coraz częściej rezygnuje się z nich na rzecz zapór mniejszych.Nie każda hydroelektrownia wyposażona jest w zaporę, częścią każdej jest jednak sprzęgnięta z generatorem energii elektrycznej turbina wodna.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 88: Odnawialne źródła energii

Energia wodnaTurbina wodna

Zwana jest też silnikiem wodnym rotodynamicznym bądź też turbiną hydrauliczną. Turbina wodna to silnik, przetwarzający mechaniczną energię przepływającej przezeń wody na użyteczną pracę mechaniczną. W zależności od kierunku przepływu wody wyróżnia się turbiny wodne osiowe, diagonalne (skośne), promieniowe i styczne, zaś ze względu na przetwarzanie energii turbiny dzieli się na akcyjne, przetwarzające tylko energię kinetyczną wody i reakcyjne, które poza energią kinetyczną przetwarzają także energię ciśnienia. Wybór odpowiedniej turbiny zależy od wysokości spadu i ilości wody, którą dysponuje dana elektrownia.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 89: Odnawialne źródła energii

Energia wodnaTurbina wodna

Turbiny akcyjne są zazwyczaj stosowane w elektrowniach o wysokim spadzie, przykładem może być używana w rzadko występujących w Polsce elektrowniach o najwyższym spadzie turbina Peltona. Dla niższych spadów odpowiedniejsze są turbiny reakcyjne, na przykład najpopularniejsza i najstarsza turbina Francisa, która znajduje zastosowanie w elektrowniach o średnio wysokim spadzie (od kilkunastu do kilkuset metrów) czy wyposażona w ruchome łopatki, skomplikowana turbina Kaplana, używana przy spadach niskich (do kilkunastu metrów).

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 90: Odnawialne źródła energii

Energia wodnaGenerator.

Turbina wodna zamienia energię kinetyczną na mechaniczną, zaś połączony z turbiną generator z energii mechanicznej wytwarza – czyli generuje - energię elektryczną. Praca generatora, zwanego także prądnicą opiera się na prawie indukcji elektromagnetycznej odkrytym w 1831 roku przez brytyjskiego uczonego Michaela Faradaya, który zaobserwował, że przez poruszający się w obrębie pola elektromagnetycznego przewodnik elektryczny - na przykład miedziany drut – zaczyna przepływać prąd. Tak jest też w generatorze, w którego ruchomej części zwanej wirnikiem znajdują się przewody elektryczne, obracające się na wytwarzającej silne pole elektromagnetyczne żelaznej ramie. Wirnik jest wprawiany w ruch przy pomocy turbiny, poruszającej się z kolei dzięki energii kinetycznej spadającej wody.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 91: Odnawialne źródła energii

Energia wodnaLinie przesyłowe.

Wyprodukowaną w elektrowni energię elektryczną transmitują na miejsce odbioru linie przesyłowe. Elektryczność nie trafia jednak do naszych domów i zakładów pracy bezpośrednio z miejsca produkcji, prąd ma bowiem niekiedy zbyt niskie napięcie, by można go było efektywnie przesyłać na dalekie dystanse. Podczas transmisji część energii elektrycznej przekształca się w ciepło i jest tym samym tracona, straty są zaś tym większe, im większy jest ładunek elektryczny prądu. By zminimalizować straty energii, elektryczność kieruje się najpierw do stacji transformatorów, które odpowiednio zwiększają jej napięcie. Ponieważ moc jest wynikiem pomnożenia napięcia przez ładunek elektryczny, a straty energii związane są właśnie z ładunkiem, opłaca się transmitować prąd o niższym ładunku i o wyższym napięciu. Taki prąd nie nadaje się jednak do użytku i dlatego nim zostanie rozdystrybuowany, jego napięcie musi zostać odpowiednio obniżone w stacjach przekaźnikowych.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 92: Odnawialne źródła energii

Energia wodna. Energia pływów morskich.

Elektrownia pływowa - elektrownia wytwarzająca prąd elektryczny przy pomocy specjalnych urządzeń wykorzystujących przypływy i odpływy morza. Im są one większe, tym bardziej efektywna jest elektrownia. Jest lokowana w miejscach umożliwiających budowę zapór (z turbinami) między otwartym morzem a utworzonym zbiornikiem.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 93: Odnawialne źródła energii

Energia wodna. Energia pływów morskich.

Elektrownie pływowe (hydroelektrownie) wytwarzają prąd elektryczny przy użyciu siły wód. Buduje się specjalne tamy, które powodują w określonych miejscach gwałtowny spadek mas wody. Woda spada wtedy na turbinę wyposażoną w specjalne łopaty ustawione pod odpowiednim kątem. Turbina wprawiona w ruch przekazuje swoja energię prądnicy, która wytwarza prąd. Ściślej mówiąc, aby umożliwić przemianę energii wód płynących do napędu silników wodnych (kół i turbin), spiętrza się wodę za pomocą budowli piętrzących (jazów lub przegród dolinowych). Uzyskany w danym przekroju rzeki przez spiętrzenie spad stanowi energię mechaniczną.Silnik wodny napędza bezpośrednio maszyny robocze (np: maszyny młyńskie, tartaczne lub papiernicze) lub też prądnicę prądu elektrycznego. Zakłady złożone z budowli piętrzącej i silników wodnych nazywamy zakładami hydroenergetycznymi lub siłowniami wodnymi, a zakłady w których następuje przemiana energii mechanicznej w energię elektryczną, elektrowniami wodnymi. Są to zakłady energetyczne wykorzystują energię pływów (przypływów i odpływów morza).

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 94: Odnawialne źródła energii

Energia wodna. Energia pływów morskich.

Olbrzymia, choć ilościowo dokładnie nieznana energia ożywia wody oceanów i mórz podczas pływów (dwa przypływy i dwa odpływy w ciągu doby). Różnica poziomów wody podczas przepływów i odpływów wynosi w niektórych miejscach kuli ziemskiej do 12 m, a średnia moc przypływu i odpływu jest oceniana ~10 trylionów KM, tj. 1012 KM. Elektrownia tego typu nie może wytwarzać energii elektrycznej w sposób ciągły, ponieważ w okresie wyrównywania się poziomów wody w morzu i zbiorniku spad wody jest tak mały, że praca turbin jest nie możliwa. Z tego względu elektrownia tego typu powinna współpracować z elektrownia cieplną lub rzeczną elektrownią wodną, wytwarzającą energie elektryczną w okresie przerwy w pracy elektrowni przepływowej. Inne rozwiązanie problemu zapewnia ciągłej produkcji energii elektrycznej może polegać na pompowaniu wody do położonego wysoko zbiornika w okresie kiedy różnica poziomów wody w morzu i zbiorniku jest dostatecznie duża i wykorzystywaniu tej wody do poruszania turbin w okresie wyrównywania się poziomów w morzu i zbiorniku. Zakład hydroenergetyczny tego typu nazywa się pompowym.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 95: Odnawialne źródła energii

Energia wodna. Energia pływów morskich.

W swym dolnym biegu rzeki są zbyt leniwe, aby budować na nich elektrownie wodne. Alternatywne źródło energii mogą tam stanowić pływy morskie. Siła pływów podobnie jak w zwykłej elektrowni wodnej obraca się turbinę , połączoną z generatorem. Jednak w niewielu tylko miejscach budowa takiej elektrowni jest opłacalna, gdyż elektrownie te cechują się znikomą rentownością. Jedna z istniejących, położona we Francji nad rzeką Rance, ma moc zaledwie 100MW, czyli 10 część tego, co duża elektrownia węglowa.W korzystnych warunkach topograficznych możliwe jest wykorzystanie pływów morza. Ujście rzeki wpływającej do morza i wysokie jej brzegi umożliwiają budowę zapory, pozwalającej na wpłynięcie wód morskich w dolinę rzeki podczas przypływu i wypuszczeniu ich poprzez turbiny wodne podczas odpływu. Największa na świecie taka elektrownia znajduje się we Francji. Ma ona 24 turbiny wodne rewersyjne o mocy po 10MW, a więc cała elektrownia ma moc 240MW. Pracuje od 1967 roku.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 96: Odnawialne źródła energii

Energia wodna. Energia pływów morskich.

Takie elektrownie pracują również w Kanadzie, Chinach i byłym ZSRR, a są projektowane w Wielkiej Brytanii, Kanadzie, Korei Południowej i Indiach. Dla ekonomii pracy elektrowni wykorzystujących pływy nie jest bez znaczenia, że ich okres eksploatacji jest liczony na 100 lat. Wadami elektrowni tych jest zasalanie ujść rzek oraz erozja ich brzegów wskutek wahań wody, a także utrudnianie wędrówek ryb w górę rzek.Pomimo nieprzezwyciężonych wciąż trudności, naukowcu uważają, że zasoby energii pływów morskich należą do najpoważniejszych na świecie. Napływające w czasie w czasie przypływu wody są, jak już wspomniałam, zatrzymywane przez zaporę i wykorzystywane do napędzania turbin. Z kolei specjalnie skonstruowane przyrządy przetwarzają energię falową wody morskiej na energię elektryczną.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 97: Odnawialne źródła energii

Energia wodna. Energia fal morskich.

Energię fal morskich ludzkość próbuje wykorzystać już od 1799 roku, kiedy to po raz pierwszy zarejestrowano w Anglii patent z tej dziedziny. Sto lat później Amerykanin Wrigth zgłosił w urzędzie patentowym "motor poruszany falami", zaś w drugiej dekadzie naszego wieku uruchomiono pierwszą elektrownię tego typu w Bouchaux-Praceique we Francji. W sumie do dziś zarejestrowano ponad tysiąc patentów z Europy i Ameryki Pn. Przodują w tej dziedzinie kraje wyspiarskie-Japonia i Anglia.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 98: Odnawialne źródła energii

Energia wodna. Energia fal morskich.Elektrownie wykorzystujące przetworzony ruch fal morskich, ze względu na lokalizację dzieli się na trzy grupy: nadbrzeżne, przybrzeżne - zazwyczaj osadzone na dnie w płytkich wodach (10-20 m głębokości) i morskie (ponad 40 m głębokości). Istnieją dwa rozwiązania wykorzystania fal morskich napędzających, a są to: •turbiny wodne, •turbiny powietrzne. W pierwszym rozwiązaniu woda morska pchana kolejnymi falami wpływa zwężającą się sztolnią do położonego na górze zbiornika. Gdy w zbiorniku tym jest wystarczająca ilość wody, wówczas przelewa się ona przez upust i napędza turbinę rurową sprzężoną z generatorem. Po przepłynięciu przez turbinę woda wraca do morza. Instalacja taka pracuje od 1986 roku na norweskiej wyspie Toftestallen koło Bergen, dając moc 350 kW.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 99: Odnawialne źródła energii

Energia wodna. Energia fal morskich.Instalacja taka pracuje od 1986r. na norweskiej wyspie Toftestallen koło Bergen dając moc 350kW. Takie rozwiązanie jest znane pod skrótem OWC.W drugim rozwiązaniu zbiornik jest zbudowany na platformie na brzegu morza. Fale wlewają się na podstawę platformy i wypychają powietrze do górnej części zbiornika. Sprężone przez fale morskie powietrze wprawia w ruch turbinę napędzająca generator. Instalacja taka pracuje również na norweskiej wyspie Toftestallen oraz na wybrzeżu szkockiej wyspy Islay, dając moc 75 kW. Instalacje tego typu mają nierzadko kilkadziesiąt km długości, dzięki czemu w pewnych sytuacjach spełniają drugi ważny cel, a mianowicie ochronę brzegu morskiego przed zniszczeniem (falochron). Rozwiązanie takie jest znane pod skrótem MOSC. Elektrownię typu MOSC znajdują się np. na wyspie Jslay u wybrzeży Szkocji, a Norwegia buduje elektrownie wykorzystujące fale morskie o mocy 2MW na wyspie Tongatapu na południowym Pacyfiku. Elektrownie wykorzystującą fale morskie projektuje się obecnie w Szkocji.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 100: Odnawialne źródła energii

Energia wodna. Energia fal morskich.

Będzie ona miała moc 2000MW i będzie składała się z modułów po 5MW. Będzie ona też ochraniała brzeg morski przed zniszczeniem.Oprócz tych rozwiązań znane są jeszcze tzw. "kaczki" i "tratwy", które wykorzystują pionowy i poziomy ruch wody morskiej.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 101: Odnawialne źródła energii

Energia wodna. Energia cieplna oceanu.Technologia konwersji oceanicznej energii cieplnej (OTEC - ocean thermal energy conversion) wykorzystuje zmiany temperatury wód morskich na różnych głębokościach. W istocie OTEC umożliwia zamianę energii promieniowania słonecznego pochłoniętego przez te wody na energię elektryczną. Technologię tę można zastosować przy różnicy temperatur warstw wody minimum 36 F.  Dotychczas skonstruowano trzy typy układów OTEC: otwarty cykl, zamknięty cykl i cykl mieszany. W układzie otwartym, cieplejsza woda morska w pobliżu powierzchni, będąca czynnikiem roboczym, ulega odparowaniu w komorze próżniowej. Powstała para napędza turbinę niskiego ciśnienia sprzężoną z generatorem. Para wylotowa z turbiny skrapla się w kondensatorze wytwarzając odsoloną wodę. Kondensator chłodzony jest zimną wodą morską czerpaną z głębszych warstw. Do następnego cyklu używana jest nowa ilość wody morskiej. Zaletą tej technologii jest połączenie wytwarzania energii elektrycznej z odsalaniem wody morskiej. W zamkniętym cyklu OTEC czynnikiem roboczym jest ciecz o niskiej temperaturze wrzenia.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 102: Odnawialne źródła energii

Energia wodna. Energia cieplna oceanu.Ciepła woda morska powoduje odparowanie czynnika roboczego, którego pary napędzają turbinę niskiego ciśnienia. Zimna woda morska powoduje skroplenie par w kondensatorze, po czym skropliny te są użyte do następnego cyklu przemiany. Z technologią OTEC naukowcy wiążą duże nadzieje, a mianowicie otwarty cykl OTEC zapewnia odsalanie wody na dużą skalę. Duże ilości energii dostarczane przez te układy umożliwią hodowlę niektórych cennych roślin i zwierząt w wodach oceanicznych. Innym zastosowaniem układów OTEC może być dostarczanie energii niezbędnej do uzyskiwania licznych cennych pierwiastków i związków śladowych zawartych w wodach morskich. Obecnie odzyskiwanie tych substancji śladowych jest nieopłacalne z powodu konieczności użycia wielkich ilości energii. Przemiana energii cieplej oceanu to wykorzystanie różnicy temperatury wody na powierzchni i w głębi morza lub oceanu. Jest to możliwe na obszarach równikowych; woda morska ma tam na powierzchni temperaturę ok. 30 0C, a na głębokości 300-500m temperaturę ok. 7 0C. Wykorzystanie tej różnicy polega na zastosowaniu czynnika roboczego, który paruje w temperaturze wody powierzchniowej i jest skraplany za pomocą wody czerpanej z głębokości.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 103: Odnawialne źródła energii

Energia wodna. Energia cieplna oceanu.

Czynnikiem takim jest amoniak, freon lub propan. Cała instalacja wraz z generatorem znajduje się na platformie pływającej.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 104: Odnawialne źródła energii

Pompy ciepła woda - powietrze

Grunt wokół Twojego domu jest ogromnym źródłem energii, którą możesz wykorzystać do ogrzewania, produkcji ciepłej wody użytkowej oraz do chłodzenia pomieszczeń w okresie letnim. Aby jednak czerpać z tego źródła, należy zainstalować w gruncie odpowiedni system do poboru

zakumulowanej tam energii niezbędnej do zasilania pompy ciepła.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 105: Odnawialne źródła energii

Pompy ciepła woda – powietrzeKolektor gruntowy

W czasie lata energia słoneczna jest akumulowana przez powierzchnię ziemi. Ciepło odbierane jest z gruntu za pomocą rur z tworzyw sztucznych (polietylenowych) zakopanych w ziemi około 20 cm poniżej głębokości przemarzania dla lokalnej strefy. Odstępy między rurami: 80-100 cm. Układ ten nazywany jest poziomym kolektorem gruntowym. W kolektorze , w zamkniętym obiegu, krąży niezamarzający płyn, odbierając ciepło z gruntu i przekazując je do pompy ciepła. Wykorzystanie tej energii na cele grzewcze jest przykładem praktycznego rozwiązania kwestii ogrzewania domu usytuowanego na dużej działce. Największą ilość energii można uzyskać z gruntów o wysokiej zawartości wody. Kolektor nie może znajdować się pod budynkami, a także nie powinien być oddzielony od atmosfery żadną szczelną nawierzchnią, np. asfaltową lub betonową na parkingach, która praktycznie uniemożliwia regenerację kolektora przez opady deszczowe. Zimą natomiast powierzchnie te są odśnieżane, przez co usuwana jest warstwa izolacyjna pomiędzy gruntem a zimnym powietrzem.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 106: Odnawialne źródła energii

Pompy ciepła woda – powietrzeKolektor gruntowy

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 107: Odnawialne źródła energii

Pompy ciepła woda – powietrze Sondy pionowe

Sondy pionowe, zwane też pionowym kolektorem gruntowym, są to zwykle rury z tworzywa sztucznego umieszczone w pionowych odwiertach, których głębokość i ilość ściśle zależy od mocy grzewczej pompy ciepła. Zasada działania jest podobna jak w kolektorze poziomym: w zamkniętym obiegu krąży niezamarzający płyn odbierając ciepło z gruntu oraz wód podziemnych i przekazuje je do pompy ciepła. W dolnych partiach gruntu gromadzi się ciepło, które praktycznie zachowuje stałą temperaturę przez cały rok. Wykorzystanie ciepła pochodzącego z tego podłoża jest bezpiecznym i przyjaznym dla środowiska sposobem ogrzewania każdego rodzaju budynków, zarówno dużych jak i małych, prywatnych i publicznych. Koszt wykonania sond pionowych jest stosunkowo wysoki, ale w zamian uzyskujemy niezawodną, energooszczędną formę ogrzewania o stosunkowo wysokiej temperaturze na wejściu do pompy ciepła. Kolektor zajmuje niewielką przestrzeń i można go zainstalować nawet na małych działkach. Po wywierceniu otworu nie ma konieczności przeprowadzania dużych prac rekultywacyjnych, zatem wpływ na najbliższe otoczenie jest minimalny. Wody gruntowe nie są wykorzystywane, więc ich poziom nie zmienia się.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 108: Odnawialne źródła energii

Pompy ciepła woda – powietrze Sondy pionowe

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 109: Odnawialne źródła energii

Pompy ciepła woda – powietrzeWoda gruntowa

Pompy ciepła pracujące w układzie z wodą gruntową osiągają najwyższe współczynniki efektywności ze względu na wysoką temperaturę źródła ciepła wynoszącą 7 – 12oC przez cały rok. System dolnego źródła na bazie wody gruntowej składa się z dwóch studni: studni czerpalnej, w której zainstalowana jest pompa głębinowa (dobierana przez firmę wiertniczą uprawnioną do wierceń studni) oraz drugiej studni chłonnej. Studnie powinny znajdować się w odległości minimum 15 m od siebie. Warunkiem zastosowania studni głębinowych do zasilania pomp ciepła jest odpowiedni wydatek ujęcia (około 25% większy od nominalnego przepływu solanki przez parownik dla danego typu pompy ciepła) oraz odpowiedni skład fizykochemiczny wody. W celu zabezpieczenia parownika pompy ciepła przed osadami pochodzącymi z wody gruntowej lub zamarzaniem, wymagamy zastosowanie „krótkiego obiegu” glikolu z pośrednim wymiennikiem ciepła (np. NIBE PLEX). Patrz również opcje podłączenia.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 110: Odnawialne źródła energii

Pompy ciepła woda – powietrzeWoda gruntowa

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 111: Odnawialne źródła energii

Pompy ciepła woda – powietrzeZbiornik wodny

Jeśli na Państwa działce znajduje się jezioro lub staw, należy wykorzystać to i ułożyć na jego dnie pętle rur polietylenowych obciążając je tak, aby nie wypłynęły na powierzchnię. Zbiornik powinien charakteryzować się odpowiednio dużą powierzchnią i głębokością (ok. 3 metrów). W okresie zimy temperatura wody na głębokości poniżej 2 metrów utrzymuje się na stałym poziomie około 4oC. Zasada działania takiego wymiennika jest taka sama jak kolektora gruntowego. Należy pamiętać jednak, żeby przy wymiarowaniu ilości pętli przyjąć odpowiednio wysoką temperaturę na wejściu do pompy ciepła (np. 2-3oC dla DeltaT=3K).

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 112: Odnawialne źródła energii

Pompy ciepła woda – powietrzeZbiornik wodny

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 113: Odnawialne źródła energii

Pompa ciepła z wentylacjiWentylacja zapewniająca czyste powietrze wewnętrzne jest podstawowym wymogiem gwarantującym mieszkanie w zdrowym domu. Zastosowanie kontrolowanej wentylacji z odzyskiwaniem ciepła pozwoli na ponowne wykorzystanie energii z powietrza wywiewnego. Dodatkowe ciepło wewnętrzne wytworzone przez oświetlenie, ludzi i urządzenia domowe również zostanie odzyskane.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 114: Odnawialne źródła energii

Pompa ciepła z wentylacjiA Świeże powietrze pobierane jest z zewnątrz przez moduły wentylacyjne, wyposażone w filtry ograniczające alergeny. Wewnątrz budynku powietrze zostaje ogrzane przez system grzewczy, urządzenia elektryczne i gazowe a także przebywających w nim ludzi i inne organizmy żywe. B Ogrzane powietrze swobodnie dopływa do pomieszczeń, w których zainstalowane są przewody wywiewne. C Przez przewody wywiewne ogrzane powietrze dostarczane jest do pompy ciepła. D Pompa ciepła odzyskuje ciepło i oddaje je do wody znajdującej się we wbudowanym zbiorniku. Uzyskana ciepła woda wykorzystywana jest do podgrzania wody użytkowej i zasilania instalacji grzewczej. FPowietrze wentylacyjne, z którego zostało odebrane ciepło uwalniane jest na zewnątrz poprzez kominek wentylacyjny na dachu budynku. G Kominek wentylacyjny z kuchennego okapu.  

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 115: Odnawialne źródła energii

Pompa ciepła z wentylacjiDziałanie pompy ciepłaSystem z pompą ciepła to bardzo zależne od siebie trzy obiegi, które można porównać do trzech kół zębatych. Gdy jedno z nich się zatrzyma, przestanie pracować cały system.

Pierwszy obieg to dolne źródło czyli w tym wypadku powietrze wentylacyjne. Wentylator wymusza przepływ powietrza przez wymiennik ciepła (parownik), gdzie odparowuje czynnik obiegu drugiego, tzn. czynnik chłodniczy (R 290 propan) w module chłodniczym. Czynnik chłodniczy już w postaci gazowej jest następnie sprężany przez sprężarkę. Gwałtownemu wzrostowi ciśnienia towarzyszy znaczny przyrost temperatury. W postaci przegrzanej pary czynnik chłodniczy wpływa do kolejnego wymiennika (skraplacz), gdzie oddaje swoje ciepło znajdującej się we wbudowanym zbiorniku wodzie. W skraplaczu gaz ulega skropleniu i w postaci ciekłej dopływa do zaworu rozprężnego, w którym następuje redukcja ciśnienia, a wraz z nim temperatury.  Ochłodzony czynnik chłodniczy po raz kolejny wpływa do parownika zamykając cykl pracy. Powietrze wentylacyjne, z którego zostało odebrane ciepło uwalniane jest na zewnątrz poprzez kominek wentylacyjny na dachu budynku.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 116: Odnawialne źródła energii

Pompa ciepła

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 117: Odnawialne źródła energii

Pompa ciepła

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 118: Odnawialne źródła energii

Pompa ciepła

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 119: Odnawialne źródła energii

Rekuperatory.Wymagana ilość powietrza, którą należy dostarczyć oraz usunąć z określonych pomieszczeń, by zapewnić wentylację domu określić można wg polskiej normy. np. dla domu jednorodzinnego 140-150 mkw (3 pokoje każdy 20 mkw, salon 30 mkw, dwie łazienki, kuchnia, spiżarnia - zamieszkały przez łącznie 4 osoby) należy doprowadzić min. 225 m3/h świeżego powietrza z zewnątrz, natomiast odprowadzić min. 185 m3/h. Wystarczająca będzie dla takiego przypadku centralka o wydatku max. 300 m3/h.

Szacunkowy koszt wykonania dobrej klasy sytemu (centralka, regulator obrotów, kanały systemu SPIRO, izolacje, zawory sufitowe, czeprnia/wyrzutnia ścienne - materiały z robocizną): ok. 15-20 tyś zł brutto.

Wentylacja musi zapewniać podstawową wymianę powietrza w domu. We właściwie wentylowanym domu świeże powietrze z zewnątrz napływa do pomieszczeń zwykle najmniej zanieczyszczonych: pokoi dziennych i sypialni. Stamtąd przepływa do przedpokoju, a następnie do pomieszczeń, w których wydziela się dużo zanieczyszczeń i wilgoci, czyli do kuchni, łazienki lub toalety, skąd jest usuwane na zewnątrz. Taki sposób przepływu powoduje, że do pokoi nie napływają zanieczyszczenia i wilgoć z kuchni, łazienki i toalety. Dla garażu i kotłowni należy przewidzieć oddzielną wentylację grawitacyjną (zgodnie z przepisami).

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 120: Odnawialne źródła energii

Rekuperatory.Zalety systemu wentylacji wymuszonej (z odzyskiem ciepła -

rekuperator):• odzysk ciepła od 60 do 96% • oszczędność energii ok. 30-70% (ogrzewania budynku) • najniższe koszty eksploatacyjne (filtry oraz minimalny pobór energii) • komfortową wentylację - stały dopływ świeżego powietrza • likwidację nadmiernej wilgoci z pomieszczeń, która wywołuje rozwój

grzybów i pleśni • skuteczne usuwanie przykrych zapachów • brak przeciągów, hałasu ulicznego • filtrację nawiewanego powietrza z kurzu i większości pyłków

wywołujących alergie • odzysk wilgoci (brak uczucia suchości zimą) - tylko centralki z

wymiennikiem obrotowym

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 121: Odnawialne źródła energii

Rekuperatory.Podstawowe elementy instalacji:•czerpnia i wyrzutnia powietrza: czerpnię umieszcza się w ścianie domu (najlepiej od północy) lub w podbitce dachowej, natomiast wyrzutnię - w dachu (kominek wentylacyjny) lub w ścianie szczytowej

•kanały wentylacyjne: kompletne systemy oparte na rurach stalowych SPIRO (gładkie wewnątrz, min. opory przepływu powietrza), odpowiednio izolowane (np. otuliną aluwełną Sleeve), natomiast jako odejścia od kanałów głównych i podejścia przy samej centrali używamy przewodów o właściwościach tłumiących hałas (np. elastyczne, izolowane) - w obu przypadkach o odpowiednio dobranych średnicach przewodów wentylacyjnych i przepustnic regulacyjnych. Kanały można układać na nieużytkowym poddaszu, przy ściance kolankowej, w przestrzeni sufitu podwieszanego.

•centrala wentylacyjna - rekuperator: najważniejszy i często najdroższy element systemu, powinna charaktryzować się wysoką sprawnością odzysku ciepła rzędu 80-90%, by-passem oraz silnikami wentylatorów na prąd stały (mniejsze zużycie energii). Dobrze, aby miał możliwość odzysku wilgoci (wymiennik obrotowy). Rekuperator powinien być zamontowany w pomieszczeniu izolowanym (temperatura powyżej zera) - np. w garażu, na ocieplonym strychu, w pom. gospodarczym - z dala od sypialni (ze względu na pewien niewielki, ale stały hałas od urządzenia)

•nawiewniki i wywiewniki: nawiew i wyciąg powietrza z poszczególnych pomieszczeń realizujemy poprzez zawory sufitowe (potocznie nazywane anemostatami - możliwa częściowa regulacja wydatku powietrza) lub kratki ścienne i podłogowe (brak regulacji wydatku)

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 122: Odnawialne źródła energii

Rekuperatory.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 123: Odnawialne źródła energii

Rekuperatory.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 124: Odnawialne źródła energii

Rekuperatory.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Page 125: Odnawialne źródła energii

Rekuperatory.

Tytuł Projektu: Odnawialne Źródła Energii - pilotażowy projekt przygotowujący wielkopolskie szkoły zawodowe

do poszerzenia oferty edukacyjnej o technologie OZENr Projektu: POKL.09.02.00-30-100/11Obszar realizacji: woj. wielkopolskie

Kod projektu

9OZE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego