K 5Normy i zasady

moralne chrześcijanina

Nikt z nas nie jest samotną wyspą i nie może samdecydować o tym co jest dobre a co złe.Żyjąc we wspólnocie ludzkiej musimy kierować się określonymi normami, zasadami, i przepisami prawa,aby nasze życie było bardziej sprawiedliwe i w miarę znośne. W.P.

Na każdym kroku napotykamy się na jakieś ograniczenia, nakazy, zakazy i przepisy prawa. W każdej dziedzinie życiaobowiązują reguły i przepisy, których zadaniem jest wprowadzenie ładu i porządku oraz egzekwowania prawa.One są potrzebne po to, by ułatwić nam wszystkim funkcjonowanie w społeczeństwie, w którym żyjemy.

Dziś zastanowimy się nad następującymi zagadnieniami: Co to jest prawo moralne ? Jaki jest podział prawa moralnego ? Jak realizować to prawo w naszym życiu ?

Prawo moralne (norma moralna) nakazujedziałać zgodnie z porządkiem moralnym, zawartymw naturze człowieka i w jego osobowej godności. Jeśli prawo to nakłada Bóg, zwie się ono prawemBoskim, jeśli nakłada je autorytet ludzki - zwie sięprawem ludzkim.

1. Prawo moralne

Prawo moralne wyraża wolę Bożą, któraporządkuje wolne działanie człowieka, nakazując szanować porządek ogólny, czyli ład świata, i szczegółowy, czyli ładw ludzkiej istocie.

Co w naszym życiu podlega ocenie moralnej ?

„ A sąd polega na tym, że światło przyszło na świat, lecz ludzie bardziej umiłowali ciemność aniżeli światło: bo złe były ich uczynki.” – Jezus; J 3,19 „Wszyscy bowiem musimy stanąć przed trybunałem Chrystusa, aby każdy otrzymał zapłatę za uczynki dokonane w ciele, złe lub dobre”. - św. Paweł; 2 Kor 5,10

Odpowiedź znajdziemy w nauczaniu Jezusa i św. Pawła:

Część 1:

Odpowiedź:Ocenie moralnej podlegają ludzkie czyny.

Część 2:

„Z serca bowiem pochodzą złe myśli, zabójstwa, cudzołóstwa, czyny nierządne, kradzieże, fałszywe świadectwa, przekleństwa.” – Jezus; Mt 15,19

„Pośród nich także my wszyscy niegdyś postępowaliśmy według żądz naszego ciała, spełniając zachcianki ciała i myśli zdrożnych. I byliśmy potomstwem z natury zasługującym na gniew, jak i wszyscy inni.” - św. Paweł; Ef 2,3

Odpowiedź:Ocenie moralnej podlegają także ludzkiemyśli, z których rodzą się czyny.

Ważne!Nigdy nie oceniamy uczuć, emocji i

wrażeń estetycznych, które nie można

poddać żadnej ocenie moralnej – nie możemy

określić, czy sądobre, czy złe.

Zapamiętaj !

Ocenie moralnej podlega tylko świadome

i dobrowolne działanie (czyny) człowieka

oraz zamiary i pragnienia (myśli), z których wypływają

dobre lub złe czyny.

Działaniem moralnym jest każde działanie człowieka, jeżeli jest świadome ( wiem co czynięi wiem jakie to przyniesie skutki) i wolne( bez przymusu).

2. Działanie człowieka

Godziwość lub niegodziwość moralna tegoż działania zależy od tego, czy jest ono zgodne lub niezgodne z obiektywną miarą dobra, a więc określonym kryterium, z którym zestawiamy i porównujemy to działanie.

K 6

Najważniejszym kryterium, które określa moralną jakość działania (dobrą lub złą), jest godność ludzkiej osoby. Działanie jest moralnie dobre,

gdy sprzyja rozwojowi ludzkiej osoby (wzbogaca ją duchowo, intelektualnie, osobowościowo).Działanie jest moralnie złe jeżeli ogranicza ten rozwój osobowy człowieka.

Kryterium określające miarę dobra !

Zasadnicze pytania:W jaki sposób człowiek poznaje moralne obowiązki? Skąd czerpie wskazówki do działania moralnie dobrego? Co pozwala mu odczytać Boski porządek moralny wpisany w świat i w niego samego?

Odpowiedź na nie daje nauka o prawie

moralnym (normie obiektywnej) i o sumieniu (normie subiektywnej).

Prawo Boskie

Prawo ludzkie

Prawonatural

nePrawo pozytywne

( objawione )

Prawo Kanonicz

ne

( kościelne )

Prawopaństwo

we

3. Ogólny podział prawaPrawo moralne

Cały wszechświat stwarza

i określa Bóg. Jest On wiecznym prawem

wszelkiego istniejącego bytu (lex aeterna).

Bóg nadaje człowiekowi

swoje odwieczne prawo

i ujawnia mu swoją wolę jako powinność poprzez sam akt stworzenia

i objawienie w ludzkiej historii.

4. Prawo Boskie

ogłoszone zostało poprzez

objawienie woli Bożej w historii zbawienia

( na Synaju – Dekalog i na

Golgocie – Prawo Miłości ).

Podział Prawa Bożego

a) Prawo naturalne

b) Prawo pozytywne

( objawione )ogłoszone zostało poprzez

stworzenieludzkiej natury.

Prawo moralne nie jest prawem

sformułowanym

literalnie!

K 7

Naturalne prawo moralne to sama ludzka natura, która jest stworzona na obraz i podobieństwo Boga.

a) Prawo naturalne

Cały porządek natury określony jest i ustalony przez prawo wieczne.

Nauczanie Katechizmu:

Prawo naturalne (…)pozwala człowiekowi rozpoznać rozumem, czym jest dobro i zło, prawda i kłamstwo. Jest zapisane i wyryte w duszy każdego człowieka, ponieważ jest onorozumem ludzkim nakazującym czynić dobro, a zakazującym grzechu… KKK 1954

Prawo ludzkiej natury jest prawem obiektywnym,bo wyraża stworzony przez Boga porządek istnieniai działania, czyli porządek naturalny.

Osoba ludzka jest stworzona przez Boga i stanowi Jego „obraz i podobieństwo". Praźródłem i Prawzorem wszelkiego dobrajest więc Bóg.

Działanie moralnie dobre polega więcna zaakceptowaniu Bożego porządku, wyrażonego w naturze świata i człowieka.

Porządek wszelkiegostworzenia - światai człowieka - jest odwzorowaniem wiecznego porządkuIstoty Boskiej. Bóg wyraził go w akcie stwórczym i w akcie zbawczym.

Naturalne prawo moralne

występuje w dwojakiej postaci: jako

pewien Porząde

kdziałani

a tkwiący

w ludzkiejistocie .

jako zespół zasad

wyprowadzonyc

hna drodze refleksji

nad ludzką istotą.

Zarówno sama treść tego prawa, jak i jego sformułowane zasady odnosząsię jednak do konkretnie istniejącegoczłowieka.

To on jest wezwany - ze względu napodobieństwo do Boga - aby działał i był takim, jakim go Bóg ukształtował przez swoje stwórcze i zbawcze Słowo.

Oznacza to, że normy tego Boskiego prawa powinien stosować do swojegokonkretnego życia i postępowania.

b) Prawo pozytywne ( objawione )

Bóg objawia swą wolę

przez swego Syna,

Jezusa Chrystusa

(Prawo NowegoTestamentu; Hbr 1,1-2).

za pośrednictwem „Prawa i Proroków„

(Prawo Starego

Testamentu)Oba Prawa łączą się

w Boskiej Osobie Chrystusa.

Jezus głosi podwójne przykazanie miłości Boga

i bliźniego (Mt 7,12; Mt 22,37-40; Mk 12, 28-34;

Łk 10,25-29) jako podstawową wolę Bożą

i ono jest miarą wiążącą dla prawa

Starego Testamentu (… ).

Chrystus jakoNowy

Prawodawcanadaje

przykazaniu miłości Boga

i bliźniego oraz dekalogowiradykalizm

ewangeliczny, właściwy czasom

zbawczym.

Jezus zobowiązuje swoich

uczniów do zasady: „Bądźcie więc wy

doskonali, jak doskonały jest

Ojciec wasz niebieski" (Mt

5,48).Wierni tej zasadzie

wypełnimy Prawo Miłości.

Katechezę przygotował Ks. Wacław Pelczar ,

katechetaPZ Nr 1 Szkół

Ogólnokształcących im St. Konarskiego w

Oświęcimiu.Rok szkolny 2010/2011

Nie można zrozumieć Dekalogu bez Ewangelii i Krzyża Chrystusowego. W.P.

Literatura:„Być chrześcijaninem dziś” – Teologia dla szkół średnich .Wydawnictwo KUL