Aralin 1: Ang Konsepto ng Ekonomiks

Ano ang Ekonomiks? Ekonomiks Ekonomiya Economie-

Pagpili at pagpapsiya Agham Panlipunan Agham na Moral at Pilosopikal

pamamahala ng sambahayan

OikonomiaOikos- bahay Nomos- pamamahala

Paghubog ng Ekonomiks

Xenophon Griyegong historyador, sundalo at

mersenaryo

Oeconomicus • Isang Socratic dialogue na tungkol sa mabuting pamamahala at

pamumuno at nagsasabing ang kayamanan ay wala sa ari-arian kundi nasa kapakinabangan at kagalingan ng sarili.

Iba pang gawa ay ang Anabasis at Hellenica

Plato Griyegong philosopher at

mathematician na siyang nagtatag ng Academy

The Republic• Division of labor and specialization

Ang bawat mamamayan ay isang pangunahing bahagi ng isang buo na mas malaki pa ang halaga kaysa sa kabuuan ng mga bahagi nito. Sa pakikilahok nito para sa higit na kagalingan, ang tunay na halaga ng bawat indibidwal na aksyon ay matatagpuan.

Aristotle Pribadong pagmamay-ari

• ‘When everyone has a distinct interest, men will not complain of one another, and they will make more progress, because every one will be attending to his own business’ (Aristotle, Politics, 1263a)

Nagpasimula ng mga kaisipang pangkabuhayan at nagpatuloy sa aral ng mga Medieval Scholastics

Merkantilista (Mercantilist) Nagpapatupad ng matataas na taripa sa mga

produktong ginagawa

Ang pagkakaroon ng maraming ginto at pilak ang magiging daan sa pagyaman ng bansa

Gobyerno ang may kapangyarihan sa ekonomiya ng bansa

Lubusang paggamit ng mga pagkukunang yaman

Pinuna ni David Hume na isang Scottish philosopher ang kaisipang merkantilista. Ang kanyang gold-flow mechanism ang nagpaliwanag kung paano magwawakas ang gold-inflow ng mga merkantilista.

Physiocrats Grupo ng mga Pranses na ekonomista na

naniniwala sa wastong paggamit ng likas na yaman na pinagmumulan ng yaman ng bansa. (Rule of Nature)

Ang Physiocracy ay isang agrarianist philosophy

Pinangungunahan ni Francois Quesnay• Duktor ni Louis IV. Naniniwala na ang ekonomiya ay

dapat nirerespeto, sinusuri, at iniintindi.

• May gawa ng Tableau Economique na nagsilbing pundasyon ng mga teoryang Physiocrat.

Ipinapakita nito ang daloy ng produksiyon mula sa proprietary class (landowners) productive class (manggagawa) sterile class (mangangalakal, artisans)

C lassicists

Adam Smith Tubong Scotland, pilosopo, at propesor

An Inquiry into the Nature and Causes of Wealth of Nations• Ito ay nakadepende sa dalawang bagay:(1) Dami ng paggawa• Espesyalisasyon- paggamit ng kasanayan sa

paggawa• Division of Labor- paghahati-hati ng mga

gawain

(2) Productive at Unproductive Labor• Kailangan ng malaking kapital upang makapag-hire ng maraming

manggagawa nang sa gayon ay tumaas ang bilang ng produksyon

Laissez Faire (Let Alone Policy)• Ang pamahalaan ay hindi makikialam sa pagpapatakbo ng negosyo ng

indibidwal na tao at anumang pakikipagkalakalan.• Ang dapat gawin ng pamahalaan: 1. Pagpapatupad ng batas at kaayusan;

2. Tanggulang pambansa; 3. Pampublikong kalusugan at kalinisan

• Free Enterprise. Kalayaan magnegosyo

David Ricardo Principle of Economy and Taxation

• Nagbigay linaw sa theory of value, pagbubuwis at pandaigdigang kalakalan. Ayon sa kanya, titigil ang paglago ng mga kapitalistang ekonomiya dahil sa kakapusan sa lupa at likas na yaman.

oBatas na Lumiliit na Kapakinabangan Patuloy na paggamit sa likas na yaman kaya lumiliit ang

nakukuha rito.oComparative Advantage

Ang isang bansa ay gagawa ng produkto na may higit na mura na production cost at aangkatin na lamang ang produktong mataas ang production cost.

Thomas Robert Malthus Malthusian Theory

• Populasyon ay mas lalaki sa supply ng pagkain at maaaring mauwi sa taggutom

The Principles of Population as it Affects the Future of the Society• Maaaring dumoble ang laki populasyon tuwing ika-25

taon sa antas ng geometric ratio samantalang ang pagdami ng produksiyon ng pagkain ay nasa antas lamang ng arithmetic

Neoclassicists

Karl Marx Das Kapital

• Bingyang diin ang real value at surplus value na sa ganitong sistema ay lalong maghihirap ang mahihirap at ang mga kapitalista ay lalong yayaman dahil nasa kamay nila ang pera.

• Labor Theory of Value. Halaga ng anumang produkto ay nakasalalay sa ginastos

sa labor.

Naniniwala na ang kapitalismo ang dahilan

kung bakit patuloy na naghihirap ang mga

Proletariat (manggagawa) dahil

ginagamit lamang sila ng mga kapitalista upang

magpayaman.

Alfred Marshall Father of Microeconomics May layuning mapabuti ang matematikong

anyo ng ekonomiks at gawin itong propesyong mas siyentipiko.

The Principles of Economics• Kabuuan ng mga ideya tungkol sa suplay at demand,

marginal utility, at gastos sa produksyon• Epektibong gumamit ng mga graph sa pagpapaliwanag

ng supply at demand

Naniniwala sa kapangyarihan ng malalayang

pamilihan at ganap na kompetisyon upang

tugunan ang pangangailangan ng lipunan.

John Maynard Keynes Father of Modern Employment Theory

• Ang pamahalaan ay may malaking gampanin sa pagpapanatili ng pagbabalanse sa ekonomiya sa pamamagitan ng paggastos nito.

Father of Macroeconomics General Theory of Employment,

Interest, and Money• Nagpapahayag ng pagkontra sa laissez faire

Ang Law of Supply and Demand ang kanyang sandigan

2 Sangay ng Ekonomiks Microeconomics

• Binibigyang pansin ang gawi at indibidwal na desisyon ng mga konsyumer, prodyuser, at ang mga pamilihan.

Macroeconomics• Kabuuang gawain ng ekonomiya at ang kabuuang

galaw ng mga prodyuser, manggagawa, at pamahalaan.

Kaisipang Pang-ekonomiya Ang ginagawang pagpili ng tao sa ngayon ay

nakaaapekto sa kanyang kinabukasan.

Ang pagkakamit ng incentive o benepisyo ay nakaiimpluwensiya sa pagpili ng tao.

May magandang dahilan ang bawat tao sa ginagawang pagpili.

Pagpili at Pagdedesisyon Individual Choice

• Pagpapasiya ng isang indibidwal upang matugunan ang kaniyang pangangailangan dahil sa limitadong pagkukunanag yaman.

Social Choice• Pagpapasiyang ginagawa ng pamahalaan upang matugunan

ang pangangailangan ng lipunan.

Economic Choice at Economic Decision• Lahat ng pagpili at pagdedesisyon na ginagawa ng indibidwal

at pamahalaan

Opportunity Cost at Benefit

Opportunity cost• Isinakripisyong halaga ng isang bagay upang bigyang daan ang

higit na mas makakabuluhang paggagamitan nito.

Trade off • Pagpapaliban ng pagbili ng isang bagay upang makamit ang

ibang bagay

Benefit• Pakinabang na nakuha mula sa ginawang pagpili at

pagdedesisyong ng tao.

Luke 14:28-29(28)“Suppose one of you wants to build

a tower. Will he not first sit down and estimate the cost to see if he has enough money to complete it? (29)For if he lays a foundation and is not able to finish it, everyone who sees it will ridicule him