• เกดเมอวนพฤหสบดท 20 เมษายน 2454 ทจงหวดสงหบร เปนบตรคน

สดทองของ พลโท พระวรวงศเธอพระองคเจาคารบ กบหมอมแดง

ปราโมช สมเดจพระศรพชรนทราบรมราชชนน (พระพนปหลวง)

พระราชทานชอวา 'คกฤทธ' นกปราชญ นกเขยน นกการเมอง และศลปน

แหงชาตนบเปนปชนยบคคลทานหนงของไทย เปนนองชายแท ๆ

ของ หมอมราชวงศเสนย ปราโมชอดตนายกรฐมนตร 4 สมย สอมวลชน

จงนยมเรยกทงควา "หมอมพ หมอมนอง" นอกจากน หมอมราชวงศคก

ฤทธ และ หมอมราชวงศเสนย ยงมพสาวคอ หมอมราชวงศบญรบ พนจ

ชนคด (สมรสกบ พลตารวจเอกพระพนจชนคด หรอ พนจ อนทรทต)

• ในเบองตน ทานไดเขาศกษาในโรงเรยนวฒนาวทยาลย (วงหลง) จากนนไดเขาศกษาตอทโรงเรยนสวนกหลาบวทยาลย และเดนทางไปศกษาตอในประเทศองกฤษ ทโรงเรยน Trent College จากนน ไดสอบเขา 'วทยาลยควนส' (The Queen's College) มหาวทยาลยออกซฟอรด เพอศกษาวชาปรชญา,เศรษฐศาสตร และการเมอง (Philosophy, Politics and Economics - PPE) โดยสาเรจปรญญาตรเกยรตนยม (และ 3 ปตอมา กไดรบปรญญาโทจากมหาวทยาลยดงกลาว ตามธรรมเนยมสาหรบผสาเรจปรญญาเกยรตนยม และไดผานการใชความรความสามารถในวชาทราเรยนมาจนมประสบการณชาชองมาระยะหนง)

• นวนยาย

• สแผนดน

• ไผแดง

• กาเหวาทบางเพลง

• ซสไทเฮา

• สามกกฉบบนายทน

• ราโชมอน

• ฮวนนง

• โจโฉ นายกตลอดกาล

• รวมเรองสน

• มอม

• เพอนนอน

• หลายชวต

• สารคด • ฉากญปน

• ยว

• เจาโลก

• สงครามผว

• คนของโลก

• ชมสวน

• ธรรมคด

• นาพรก

• ฝรงศกดนา

• สรรพสตว

• สพเพเหระคด

• ขอคดเรอง เกด แก เจบ ตาย

• โครงกระดกในต

• พมาเสยเมอง

• ถกเขมร

• เกบเลกผสมนอย

• เบงเฮก ผถกกลนทงเปน

• เมองมายา

• เรองขาขน

• -รบราชการทกรมสรรพากร

-เลขานการทปรกษากระทรวงการคลง

-ผจดการธนาคารพาณชย สาขาลาปาง

-รบราชการทหาร[ เมอเกดสงครามอนโดจนและสงครามมหาเอเชยบรพา]

-หวหนาฝายสานกผวาการและหวหนาฝายออกบตรธนาคารแหงประเทศไทย

-ประธานกรรมการ ธนาคารกรงเทพฯ พาณชยการจากด

-เขยนบทความลงในคอลมน "ซอยสวนพล"

-พ.ศ. 2531 ไดรบพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหเลอนยศเปนพลตร (ทหารราช

องครกษพเศษ)

-พ.ศ. 2488-2489 เปนผรเรมจดตงพรรคการเมองพรรคแรกในเมองไทย

ชอ "พรรคกาวหนา" -ไดรวมในคณะผกอตงพรรคประชาธปตย -ไดรเรมจดตงพรรคกจสงคม -พ.ศ. 2518 ไดจดตงรฐบาลผสมขน และไดเขารบตาแหนงนายกรฐมนตร -พ.ศ. 2519 ไดตดสนใจยบสภาผแทนราษฎร บรหารประเทศประมาณ 9 เดอนเศษ

• -ไดดาเนนการเปดสมพนธทางการทตกบสาธารณรฐประชาชนจน โดยเดนทางไปเยอนกรงปกกง ตามนโยบายการอยรวมกนอยางปกต และเปนมตรกบทกประเทศทมเจตนาดตอประเทศไทยโดยไมคานงถง ความแตกตางทางอดมการณทางการเมองในดานการพฒนาประเทศ -เรมโครงการผนเงนชนบท เพอปรบปรง และสรางสงสาธารณปโภค ทจาเปนในชนบทเพอปรบปรงสภาพความเปนอย และสรางงานชนบท โดยการสรางในงบประมาณรายจายเพอปรบปรงและสรางสง สาธารณปโภคทจาเปนตอชนบท มผลใหประชาชนในชนบทมงานทา และมรายได เปนการยกฐานเศรษฐกจของชาวชนบทใหดขน

• -สงเสรมการพฒนาสภาตาบลอยางจรงจง รวมทงจดใหมโครงการ

ชวยเหลอ ผมรายไดนอย

-ดาเนนการซอสมปทานเดนรถของเอกชนรวมเปนของรฐบาล ภายใตการ

ดาเนนงานขององคการขนสงมวลชนกรงเทพ

-เปนผกอตงหนงสอพมพสยามรฐขน เมอ พ.ศ.2493 และเรมบทบาทของ

การเปนนกเขยนและนกหนงสอพมพอยางจรงจง

• -ไดรบการยกยองใหเปนศลปนแหงชาต สาขาวรรณศลป ใน พ.ศ.2528 โดยทานมผลงานดานวรรณศลปทโดดเดนมากกวา 200 เรอง ทงนวนยาย เรองสน เรองแปล เชน สแผนดน ไผแดง หลายชวต ซสไทเฮา เปนตน -เปนผกอตงสถาบนไทยคดศกษา ของมหาวทยาลยธรรมศาสตร เมอ พ.ศ.2513 -เปนผกอตงโขนธรรมศาสตร เมอ พ.ศ.2509 เพอฟนฟการแสดงโขนใหเปนทรจกของประชาชนทวไป และเพออบรมใหเยาวชนเขาใจในเรองวฒนธรรมไทย

• สลกษณ ศวรกษ ไดวพากษวจารณผลงานของ ม.ร.ว. คกฤทธ โดยเฉพาะ

สแผนดนวา "ใชเลหเพทบาย ในการมอมเมาผคนยงกวาใหขอเทจจรงอยาง

สจรตใจ" สวน ไผแดง กาเหวาทบางเพลง ฮวนนง และซสไทเฮา สลกษณ

กลาววาเปนบทประพนธทลอกเลยนมาจากภาษาตางประเทศระดบ "ขโมย

หรอปลนสดมภมาเลยทเดยว" คาวพากษวจารณนอยบนพนฐานของการ

วจยปญญาชนไทย 10 คน ซงมอทธพลกบการสรางจตสานกใหคนไทย

รวมสมย ซง ม.ร.ว.คกฤทธ และ หลวงวจตรวาทการ กอยในรายชอ

ปญญาชนของการวจยดงกลาวดวย