1

หัวใจสําคัญของการโคช: ทักษะการฟงอยางลึกซึ้ง (Profound Listening Skill)

โดย ศิริรัตน ศิริวรรณ, วิทยากร และ Results Certified Coach

การฟงเปนทักษะท่ีมีความสําคัญอยางสูง ไมนอยไปกวาทักษะการตั้งคําถาม เพราะ คําถามท่ีทรงพลัง

เกิดจากการฟงท่ีลึกซ้ึง ฟงอยางเขาถึงสิ่งท่ีซอนอยูเบื้องหลังคําพูด ฟงอยางลึกซ้ึงถึงสภาวะอารมณ

คานิยม รูปแบบการคิด ความตองการเบื้องลึก หรือแรงจูงใจ

จากหนังสือ ‘7 อุปนิสัย สําหรับผูทรงประสิทธิผลยิ่ง ’ ของ สตีเฟน อาร. โคววีย ไดแบงประเภทของการ

ฟงออกเปน 5 ระดับ

ระดับท่ี 1: ไมฟงเลย

ระดับท่ี 2: แสรงฟง

ระดับท่ี 3: เลือกฟง

ระดับท่ี 4: ฟงอยางตั้งใจ

ระดับท่ี 5: ฟงอยางเขาอกเขาใจ

ในการโคช หากโคชฟงอยางตั้งใจ โคชจะสามารถเขาใจความหมายของเน้ือหาหรือสารที่โคชช่ีตองการ

จะสื่อ แตอาจเขาไมถึงสิ่งท่ีซอนอยูเบื้องหลังสารน้ัน ดังน้ัน โคชจึงตองฟงถึงระดับสูงสุดคือระดับท่ี 5 ฟง

อยางเขาอกเขาใจ (Empathic Listening) เพื่อใหโคชสามารถเขาถึงสภาวะอารมณ ความรูสึก คานิยม

วิธีคิด แรงจูงใจ ความตองการเบื้องลึกของโคชช่ี ย่ิงโคชสามารถฟงไดลึกซ้ึงเทาไร โคชจะย่ิงสามารถ

ตอบสนองตอโคชช่ีไดอยางมีประสิทธิผลมากเทาน้ัน ไมวาจะเปนการตั้งคําถามตอเน่ืองท่ีสอดคลองและ

ทรงพลัง การสรุปประเด็นที่ชัดเจนและสะทอนความจริงบางอยางที่ซอนอยูในความคิด หรือจิตใจของ

โคชช่ี รวมถึงการให Feedback อยางสรางสรรค

การฟงเปนทักษะท่ีสามารถฝกฝนได และสําหรับบางคน มันเปนความสามารถพิเศษ โคชผูมีทักษะการ

ฟงที่ยอดเย่ียมมักมีแนวทางการปฏิบัติตนหรือฝกฝนตนเองในดานตางๆ ดังตอไปน้ี

• รูจักปลอยวางความคิด อารมณ ความรูสึกท้ังหมดของตนกอนเร่ิมการโคช

• ฝกฝนตนเองใหมีสติ อยูกับปจจุบัน สามารถตระหนักรูตนเองเมื่อเกิดความคิด หรืออารมณ

ตางๆ

2

• ทําสมาธิ ฝกจิตใจใหวางเปลาจากความคิดทั้งปวง

• มีความตระหนักในอัตตาของตน และสามารถละวางอัตตาของตนเพื่อผูอื่นได

• มีความสามารถในการแยกแยะขอเท็จจริงออกจากการตีความเมื่อรับฟงสิ่งตางๆ

• เปนนักสังเกตการณท่ีดี สามารถจับนํ้าเสียง สังเกตสายตา สีหนา และภาษากายของโคชช่ีใน

ระหวางการสนทนา

เน่ืองจาก ‘ความไววางใจ’ เปนศูนยกลางของการโคช โคชชี่จะไววางใจโคชท่ีฟงตนเองอยางแทจริง

เพราะโดยธรรมชาติของมนุษยแลว มนุษยตองการใหคนฟงตนเอง ตองการคนเขาใจ การที่รูสึกวามีคน

ท่ีพรอมจะรับฟง และเขาใจตนเองอยางแทจริง โดยไมตัดสินน้ันเปรียบเสมือนการไดรับอากาศบริสุทธิ์

ทําใหโคชช่ีรูสึกเปนตัวของตัวเอง สบายใจ มั่นใจ และไววางใจในตัวโคช และความสัมพันธท่ีมีกับโคช ซ่ึง

สงผลตอบรรยากาศในการโคช ความรวมแรงรวมใจ ความสามารถในการเรียนรู และการเติบโตจาก

ภายในตนเองของโคชช่ี