NHỮNG THAY ĐỔI CỦA CHÍNH SÁCH THUẾ XUẤT NHẬP KHẨU VÀ ẢNH

HƯỞNG TỚI THU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI VIỆT NAM

CN. Nguyễn Thị Thảo, Th.S Hoàng Mỹ Bình

Trường ĐH Kinh tế và QTKD Thái Nguyên

TÓM TẮT

Thu ngân sách nhà nước bao gồm rất nhiều loại, ngoài các khoản thu chính từ thuế, phí, lệ phí; còn

có các khoản thu từ hoạt động kinh tế của nhà nước; các khoản đóng góp của tổ chức, cá nhân; các khoản

viện trợ và các khoản thu khác theo quy định của pháp luật. 80% các khoản thu vào NSNN là từ thuế, phí

và lệ phí. Trong thời gian qua, Nhà nước đã liên tục có những thay đổi trong các chính sách thuế đã được

ban hành; điều này có sự ảnh hưởng nhất định đến số lượng và chất lượng của các nguồn thu thuế vào

NSNN. Trong bài viết này, xin bàn đến những thay đổi trong chính sách thuế xuất nhập khẩu có tác động

đến nguồn thu thuế xuất nhập khẩu vào NSNN tại Việt Nam trong thời gian qua.

Từ khóa: thuế, chính sách thuế, thuế xuất nhập khẩu, hoàn thuế, ngân sách nhà nước

ABSTRACT

State budget revenues include many types, not only revenues from taxes, fees and charges but also

revenues from economic activities of the state; contributions of organizations and individuals; grants and

other revenues prescribed by law. 80% of State budget revenues comes from taxes, fees and charges. In

recent years, the State has continually changed tax policies; This has certain influence to the quantity and

quality of tax revenues to the State budget. This article discusses changes in import and export tax

policies affecting import and export tax revenues to State budget in Vietnam in recent years.

Keywords: taxes, tax policy, import and export tax, tax refund, State budget

1. ĐẶT VẤN ĐỀ

Thuế là một trong những công cụ quản lý và điều tiết của nhà nước về tình hình sản xuất, kinh

doanh và lưu thông hàng hoá - dịch vụ trong nước. Ngoài ra chính sách thuế còn là một trong những công

cụ để thực hiện các chiến lược kinh tế của đất nước. Năm 2014, nhiều chính sách thuế mới được thay đổi

và bắt đầu có hiệu lực như về luật thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, thuế giá trị gia

tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất nhập khẩu…..; luật quản lý thuế. Điều đó thể hiện rõ ý chí và quyết

tâm của Nhà Nước đã đồng hành cùng doanh nghiệp, cùng thấu hiểu để có nhiều điều luật hóa giúp tháo

gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Thuế là chính sách tác động trực tiếp đến tình hình sản xuất kinh doanh

của các doanh nghiệp, vì thế việc thay đổi về những điều luật về thuế chắc chắn sẽ ảnh hưởng nhiều đến

sức khỏe doanh nghiệp. Bên cạnh những mặt tích cực trong sự thay đổi về chính sách thuế như: giảm

thiểu thời gian và thủ tục trong kê khai và nộp thuế xuất nhập khẩu, giảm thuế suất thuế TNDN, …thì vẫn

còn đó những bất cập nhất định mà doanh nghiệp đang gặp phải.

Trong hoạt động kinh doanh thương mại quốc tế, các nước thường dùng các công cụ để quản lý

như: hạn ngạch, tỷ giá, giấy phép, thuế quan. Trong đó thuế xuất nhập khẩu thường được các nước sử

dụng cơ bản nhất bởi nó là cơ sở trong trao đổi buôn bán và là một nguồn thu quan trọng nhất đối với

ngân sách quốc gia. Sau đây, nhóm tác giả xin trình bày những thay đổi trong chính sách thuế xuất nhập

khẩu và ảnh hưởng của nó đến thu ngân sách nhà nước tại Việt Nam trong thời gian qua.

2. NHỮNG THAY ĐỔI TRONG CHÍNH SÁCH THUẾ XUẤT NHẬP TÁC ĐỘNG TỚI

THU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC

2.1. NHỮNG THAY ĐỔI TRONG CHÍNH SÁCH THUẾ XUẤT NHẬP KHẨU

* Trong thời gian qua, các chính sách về thuế xuất khẩu và thuế nhập khẩu đã có những sự

thay đổi theo hướng cải tiến chủ yếu sau đây:

- Danh mục thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu hiện nay đang áp dụng đối với các hàng hóa, sản phẩm chịu

thuế xuất nhập khẩu đã được thực hiện trên cơ sở của Harmonized System (HS) của Hội đồng thế giới về hợp

tác hải quan, cung cấp các điều kiện thuận lợi ban đầu cho sự phân loại các hàng hóa và sản phẩm về cơ bản là

theo cấu tạo và đặc điểm của sản phẩm, hàng hóa. Điều này sẽ giúp nước ta hoàn thiện trong việc soạn thảo

các chính sách về thuế xuất khẩu và thuế nhập khẩu phù hợp hơn nữa với các thông lệ quốc tế.

- Danh mục biểu thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu cũng đã được soạn thảo một cách hợp lý hơn.

- Thuế nhập khẩu được quy định có 3 mức là thuế suất ưu đãi, thuế suất thông thường và thuế suất

ưu đãi đặc biệt để áp dụng trong những trường hợp khác nhau tùy thuộc vào mức độ quan hệ thương mại

giữa Việt Nam với các nước, tạo thuận lợi trong đàm phán về thuế, phù hợp với các quy định quốc tế mà

nước ta cam kết thực hiện.

- Loại thuế nhập khẩu cao nhất có xu hướng giảm và hiện nay chỉ còn 60%; số lượng mức thuế đã

giảm từ 25 xuống 18 mức, vì vậy làm cho việc phân loại của hàng hóa ít bị phân mảnh hơn. Chính phủ đã

giảm 15 loại hàng hóa phù hợp với sự điều chỉnh giá sàn.

- Nhà nước còn quy định bỏ áp dụng giá tối thiểu đối với tất cả các mặt hàng nhập khẩu của các

doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

- Công tác quản lí thực thi chính sách thuế xuất nhập khẩu được hoàn thiện hơn nhờ Quy trình thu

thuế xuất nhập khẩu mới từ năm 2013. Theo quy trình này, các thủ tục hải quan được thực hiện nhanh

chóng, công khai, đảm bảo thông thoáng và thuận tiện tạo điều kiện tốt cho hoạt động xuất nhập khẩu.

Do hệ thống chính sách, cơ chế quản lí trong lĩnh vực xuất nhập khẩu được cải tiến theo hướng

ngày càng đơn giản, thông thoáng hơn đã có tác dụng tích cực thúc đẩy sản xuất xuất khẩu tăng nhanh và

hướng nhập khẩu phục vụ tốt cho sản xuất và đời sống. Trong thời gian qua kim ngạch xuất nhập khẩu

của nước ta ngày càng tăng:

Bảng 1: Tổng kim ngạch xuất khẩu – nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam trong thời gian qua

NămTổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa

(tỷ USD)Tổng kim ngạch hàng hoá nhập khẩu

(tỷ USD)

2011 96,3 106,75

2012 114,6 113,79

2013 132,2 131,39 tháng đầu năm

2014109,77 107,42

Có thể nói rằng chính sách thuế xuất khẩu, nhập khẩu đã có tác động tích cực trong việc quản lí

hoạt động xuất nhập khẩu, mở rộng quan hệ kinh tế đối ngoại, nâng cao hiệu quả hoạt động xuất nhập

khẩu, góp phần phát triển bảo vệ sản xuất trong nước, hướng dẫn tiêu dùng và tạo nguồn thu lớn cho

ngân sách Nhà nước.

* Những thay đổi trong chính sách thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu

Có thể nói rằng, những sự thay đổi trong chính sách thuế xuất khẩu và nhập khẩu của Việt Nam đã

và đang có tác động tích cực đến cơ chế hoạt động xuất nhập khẩu của cả nước, góp phần mở rộng quan

hệ kinh tế với các nước trên thế giới; nâng cao hiệu quả của hoạt động xuất nhập khẩu, góp phần vào sự

phát triển và bảo vệ sản xuất trong nước; đặc biệt là tạo ra nguồn thu nhập khổng lồ cho ngân sách Nhà

nước trong xu thế hội nhập và tự do hóa thương mại trên thế giới hiện nay.

Về quy trình thu thuế xuất nhập khẩu mới: Bộ Tài chính ban hành Thông tư số

128/2013/TT-BTC quy định về thủ tục hải quan; kiểm tra, giám sát hải quan; thuế xuất khẩu, thuế nhập

khẩu và quản lý thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu có hiệu lực kể từ ngày 01/11/2013.

Hiện nay tỷ lệ thuế 0 % được áp dụng chủ yếu cho hoạt động xuất khẩu (trừ sản phẩm dầu

thô, một số loại khoáng sản và song mây); điều này sẽ góp phần khuyến khích các doanh nghiệp xuất

khẩu, thu ngoại tệ cho quốc gia, mở rộng thị trường cho các sản phẩm, hàng hóa của Việt Nam.

Các doanh nghiệp được hưởng một trong các sự ưu đãi dành cho thuế thu nhập xuất khẩu như:

- Giảm 50% thuế thu nhập từ xuất khẩu trong các trường hợp:

+ Trong năm đầu tiên thực hiện xuất khẩu trực tiếp.

+ Xuất khẩu các sản phẩm mới của công nghệ kinh tế riêng, khác với các sản phẩm xuất khẩu trước đây

+ Xuất khẩu các sản phẩm đến các nước và khu vực mới, khác với các thị trường trước đây.

- Giảm 50% thuế thu nhập từ thu nhập thêm của các doanh nghiệp trong trường hợp thu nhập xuất

khẩu của một năm cao hơn năm trước.

- Giảm 20% thuế thu nhập từ các thu nhập thêm của các doanh nghiệp trong các trường hợp:

+ Thu nhập xuất khẩu tăng thêm của các doanh nghiệp đạt được nhiều hơn 50% tổng thu nhập

+ Doanh nghiệp có thể làm ổn định thị trường xuất khẩu và giá trị xuất khẩu trong ba năm liên tiếp

- Giảm 25% thuế thu nhập nếu doanh nghiệp đưa ra quá trình hoạt động các kế hoạch đầu tư của

mình trong các khu vực kinh tế – xã hội khó khăn. Được miễn thuế thu nhập nếu doanh nghiệp thực hiện

các kế hoạch đầu tư của mình trong các khu vực kinh tế – xã hội khó khăn.

- Hoàn lại thuế giá trị gia tăng cho các doanh nghiệp nhập khẩu nguyên liệu thô, phụ hay bán thành

phẩm để sản xuất các hàng hóa.

- Hoãn thu thuế nhập khẩu cho các doanh nghiệp nhập khẩu nguyên liệu thô để sản xuất trong thời

gian là 9 tháng.

- Miễn thuế cũng được áp dụng cho các hàng hóa tạm nhập khẩu để tái xuất khẩu để khuyến khích

dịch vụ loại này.

Biểu thuế xuất khẩu và nhập khẩu ưu đãi:

Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 164/2013/TT-BTC ngày 15/11/2013 ban hành Biểu thuế

xuất khẩu, Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi theo danh mục mặt hàng chịu thuế, với hiệu lực thi hành kể từ

ngày 01/01/2014.

- Về Biểu thuế xuất khẩu, nhằm tạo điều kiện thuận lợi trong việc thực hiện cho cả người nộp thuế

và cơ quan hải quan, Biểu thuế xuất khẩu năm 2014 đã được điều chỉnh về danh mục hàng hoá chịu thuế

xuất khẩu cho phù hợp với danh mục hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu của Việt Nam và sửa đổi mức thuế

suất thuế xuất khẩu đối với một số nhóm mặt hàng. Cụ thể:

+ Đối với về danh mục biểu thuế xuất khẩu, danh mục Biểu thuế xuất khẩu đã được chi tiết mã

hàng hoá của các nhóm mặt hàng đến cấp độ 8 số. Đối với những nhóm hàng đã được định danh như

trong Biểu nhập khẩu thì được ghi mã hàng và tên mô tả hàng hoá giống như trong Biểu nhập khẩu. Đối

với những mặt hàng chưa được định danh trong Biểu thuế nhập khẩu thì tuỳ tính chất mặt hàng, quy tắc

phân loại hàng hoá mà được chi tiết tên riêng và áp mã hàng theo mã hàng của Biểu thuế nhập khẩu.

+ Về thuế suất thuế xuất khẩu: Thuế suất thuế xuất khẩu có sự thay đổi đối với một số nhóm hàng

(như vàng, cao su, sản phẩm chế biến từ tinh quặng titan...) cho phù hợp với tình hình thực tế phát triển

kinh tế, xã hội của trong nước và bối cảnh kinh tế quốc tế.

- Về Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi áp dụng từ ngày 01/01/2014 có

thay đổi so với thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi 2013 như: điều chỉnh giảm thuế suất thuế nhập khẩu của

một số dòng thuế cho phù hợp với cam kết WTO năm 2014 và sửa đổi bất hợp lý về thuế suất thuế nhập

khẩu giữa sản phẩm nguyên chiếc với vật tư, linh kiện nhập khẩu để sản xuất, lắp ráp các sản phẩm nguyên

chiếc; đồng thời cũng điều chỉnh tăng thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi của một số dòng thuế theo Chỉ thị số

09/CT-TTg nhằm khuyến khích sản xuất và tăng sức cạnh tranh của sản phẩm sản xuất trong nước.

2.2. TÁC ĐỘNG CỦA THAY ĐỔI CHÍNH SÁCH THUẾ XUẤT NHẬP KHẨU ĐẾN THU

NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC

Việc thay đổi từng chính sách thuế cũng cần có lộ trình nhất định để đảm bảo hài hòa lợi ích của

doanh nghiệp với tài chính Nhà nước. Những chính sách mới ngày càng thông thoáng đưa lợi nhuận

nhiều hơn cho doanh nghiệp thì nguồn thu ngân sách sẽ bị ảnh hưởng nhất định trong năm 2014 và nhiều

năm tiếp theo.

Bảng 2: Tổng thu NSNN 10 tháng đầu năm 2014

STT Tổng thu NSNN (tỷ đồng) Tỷ lệ %1 715.560 1002 Chi tiết các khoản thu

2.1 Thu nội địa 484.890 67,762.2 Thu từ dầu thô 88.570 12,382.3 Thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu 142.100 19,86

Tổng thu NSNN 10 tháng đầu năm 2014 đạt 719.490 tỷ đồng, trong đó:

- Thu nội địa: tổng thu 10 tháng ước đạt 484.890 tỷ đồng,

- Thu từ dầu thô: tổng thu 10 tháng ước đạt 88.570 tỷ đồng,

- Thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu: Lũy kế thu 10 tháng năm 2014 ước đạt 142.100 tỷ

đồng, tăng 21,9% so với cùng kỳ năm 2013. Nguyên nhân là do kim ngạch xuất nhập khẩu 10 tháng đầu

năm 2014 đạt mức khá; một số mặt hàng chịu thuế suất thuế xuất nhập khẩu cao, trị giá lớn tăng mạnh

nên dẫn tới thu thuế vào NSNN tăng so với cùng kỳ.

Cùng với lộ trình thay đổi các chính sách thuế về thuế GTGT, thuế TTĐB, thuế TNDN, thuế

TNCN, Luật Quản lý thuế; thì chính sách thuế xuất nhập khẩu cũng được thay đổi, theo hướng ngày càng

phù hợp hơn với đặc điểm và điều kiện phát triển kinh tế của nước ta; và ngày càng phù hợp hơn với các

thông lệ quốc tế như:

Tạo điều kiện khi nộp thuế đối với hàng xuất khẩu:

- Từ ngày 1-10-2014, người nộp thuế được lựa chọn thực hiện nộp thuế trực tiếp vào Kho bạc Nhà

nước hoặc tại tổ chức tín dụng đối với hàng xuất khẩu. Trường hợp người nộp thuế nộp thuế bằng tiền

mặt nhưng Kho bạc Nhà nước hoặc các tổ chức tín dụng không tổ chức điểm thu tại địa điểm làm thủ tục

hải quan; thì cơ quan hải quan nơi doanh nghiệp đăng ký tờ khai hải quan có trách nhiệm thu tiền thuế và

chuyển toàn bộ số tiền thuế đã thu vào tài khoản thu ngân sách của Kho bạc Nhà nước mở tại ngân hàng

thương mại theo quy định. Điều này đã tạo được tính linh hoạt trong việc thu nộp thuế, góp phần thu đầy

đủ và kịp thời các khoản thu thuế hàng hóa xuất khẩu vào Ngân sách nhà nước.

- Bộ Tài chính cũng đã ban hành Thông tư số 126/2014/TT-BTC ban hành ngày 28/08/2014, quy

định một số thủ tục về kê khai, thu nộp thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt và các khoản thu khác đối với hàng

hóa xuất khẩu, nhập khẩu quy định như trên. Thông tư cũng cho phép người nộp thuế đang nợ tiền thuế,

tiền chậm nộp, tiền phạt và tiền thu khác tại các cơ quan hải quan khác được nộp ngay số tiền nợ đó tại cơ

quan hải quan nơi đang làm thủ tục hải quan.

Có thể thấy được tính linh hoạt và chủ động cao trong quy trình và thủ tục nộp thuế xuất khẩu; cơ

chế này đã giúp các doanh nghiệp tiết kiệm thời gian chờ đợi trong khâu nộp thuế. Nguồn thu vào NSNN

được đảm bảo đúng tiến độ, đúng kế hoạch đề ra.

Giảm thuế suất thuế xuất khẩu cao su xuống mức 0%:

Mục đích là nhằm hỗ trợ ngành cao su tháo gỡ khó khăn; Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư

số 111/2014/TT-BTC sửa đổi mức thuế suất thuế xuất khẩu mặt hàng cao su thuộc nhóm 40.01, 40.02,

40.05 quy định tại Biểu thuế xuất khẩu ban hành kèm theo Thông tư 164/2013/TT-BTC. Thuế suất các

mặt hàng này theo quy định trước ngày 02/10/2014 là 1%; bắt đầu từ ngày 02/10/2014 sẽ áp dụng mức

thuế suất mới là 0%.

Do đó, thu từ thuế xuất khẩu vào NSNN bị giảm khi điều chỉnh mức thuế suất về 0%.

Tăng thuế suất thuế xuất khẩu của một số mặt hàng sau:

- Theo Chỉ thị số 02/CT-TTg ngày 09/01/2012 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác

quản lý nhà nước đối với các hoạt động thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng và xuất khẩu khoáng sản;

thì đều điều chỉnh tăng thuế suất của các mặt hàng khoáng sản như: các loại quặng, khoáng sản thô với

mức thuế suất cao nhất là 40%, thấp nhất là 20%.

- Bổ sung thêm một số mặt hàng vào danh mục chịu thuế xuất khẩu như: kẽm ô xít dạng bột,

Alumina, Niken sten , các mặt hàng tấm gỗ để làm lớp mặt, đá quý hoặc đá bán quý với mức thuế suất từ

5% đến 10%.

Chính thay đổi này làm tăng thu thuế xuất khẩu vào NSNN từ năm 2012 đến thời điểm hiện nay.

Hiện nay, thuế suất thuế nhập khẩu còn cao: Nhiều mặt hàng nhập khẩu chịu mức thuế

suất thuế nhập khẩu vẫn rất cao, nhất là các loại hàng hóa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Tại Biểu thuế ATIGA, thuế nhập khẩu nhiều loại ôtô từ các nước ASEAN đã giảm về mức thuế

suất kể từ ngày 1/1/2014:

- Năm 2014, Việt Nam nhập khẩu nhiều dòng ôtô từ các nước ASEAN như: xe chở 10 người trở

lên, kể cả lái xe; xe ôtô (bao gồm cả limousine kéo dài); xe có trọng tải tối đa từ 6 tấn nhưng không quá

18 tấn; xe khách, xe buýt, xe mini buýt; xe chở người từ 30 chỗ trở lên (trừ xe được thiết kế đặc biệt sử

dụng trong sân bay); xe cứu thương; xe có nội thất được thiết kế như căn hộ; xe ôtô đua nhỏ. Tất cả các

loại hàng này sẽ được hưởng mức thuế 50% trong năm 2014.

- Với các dòng xe môtô, xe đạp máy, xe đạp có động cơ, xe scooter, xe môtô địa hình,…thì cũng áp

dụng mức thuế suất là 50%. Mức thuế suất này đã được giảm so với năm 2012 (70% đối với ô tô và 75%

đối với môtô).

Mức thuế suất thuế nhập khẩu đối với xe ô tô nói chung, xe đạp có động cơ, …tuy có giảm nhưng

vẫn còn cao; điều này vẫn đóng góp khoản thu lớn từ thuế nhập khẩu vào NSNN.

Hiện tại Việt Nam đang nhập siêu (nhập khẩu nhiều hơn xuất khẩu), nên thu ngân sách từ thuế nhập

khẩu sẽ tăng mạnh hơn so với từ thuế xuất khẩu. Mục tiêu đánh thuế nhập khẩu cao để hạn chế tiêu dùng hàng

nhập khẩu; khuyến khích tiêu dùng hàng nội địa. Số thu NSNN vượt dự toán chủ yếu bắt nguồn từ yếu tố

khách quan, chiếm tỷ trọng lớn là do giá cả tăng, điều chỉnh tăng thuế nhập khẩu đối với một số mặt hàng

không khuyến khích nhập khẩu, tăng thu từ tài nguyên (dầu thô) và các khoản về nhà, đất.

Ưu đãi thuế cho khu Kinh tế cửa khẩu từ 01/10/2014:

Từ 01/10/2014, Các khu Kinh tế cửa khẩu sẽ nhận được nhiều ưu đãi, đặc biệt về Thuế khi Thông

tư 109/2014/TT-BTC ban hành ngày 15/08/2014, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/10/2014.

- Người Việt Nam và người nước ngoài trực tiếp làm việc, sản xuất kinh doanh tại khu KTCK, có

thu nhập từ việc làm, sản xuất kinh doanh tại khu KTCK thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân theo quy

định được giảm 50% số thuế phải nộp.

- Không tính thuế GTGT, thuế tiêu thụ đặc biệt với hàng hóa, dịch vụ được sản xuất, tiêu dùng,

xuất khẩu ra nước ngoài hoặc nhập khẩu từ nước ngoài vào KTCK (trừ một số ngoại lệ theo quy định)

- Miễn thuế nhập khẩu, miễn hoặc không tính thuế xuất khẩu đối với máy móc, thiết bị, hàng hóa, dịch

vụ đáp ứng quy định của Thông tư 109/2014/TT-BTC. Điển hình là khách du lịch được mua hàng miễn thuế

tối đa 1 triệu đồng/người/ngày. Trường hợp trị giá hàng hóa vượt quá số tiền này, khách tham quan du lịch

phải làm thủ tục hải quan và kê khai nộp thuế nhập khẩu, thuế GTGT đối với phần hàng hóa vượt định mức.

Những thay đổi trên đã tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh

nghiệp trong khu Kinh tế cửa khẩu. Một mặt bảo đảm quản lý tốt hoạt động xuất nhập khẩu trong khu

Kinh tế cửa khẩu, mặt khác còn đảm bảo nguồn thu ngân sách từ hoạt động này phù hợp với sự cải cách

trong toàn hệ thống thuế. Mặc dù số thu từ thuế xuất nhập khẩu vào NSNN có giảm đi do có chính sách

miễn thuế và giảm thuế; song đã khuyến khích các doanh nghiệp thúc đẩy hoạt động kinh doanh, góp

phần tăng GDP, ổn định tăng trưởng kinh tế.

Hoàn thuế xuất nhập khẩu có thời hạn rõ ràng:

Đối với hoàn thuế GTGT trường hợp xuất khẩu:

+ Số ước hoàn cả năm 2014 so với các năm trước đó phải đảm bảo phù hợp với tốc độ tăng kim

ngạch xuất nhập khẩu, tương ứng với tỷ lệ thu nộp NSNN về thuế GTGT

+ Từng doanh nghiệp: số ước hoàn năm 2014 phải phù hợp với tình hình phát triển SXKD của

doanh nghiệp qua các năm và kế hoạch SXKD năm 2014; tương ứng với tình hình khai thuế, nộp thuế

GTGT của doanh nghiệp.

Cơ chế này đã làm minh bạch khoản hoàn thuế đã nộp vào Ngân sách nhà nước, từ đó làm tăng

niềm tin của doanh nghiệp vào vai trò của NSNN.

3. KẾT LUẬN

Thuế xuất nhập khẩu là công cụ quan trọng trong việc quản lý, điều chỉnh các hoạt động ngoại

thương, thúc đẩy đầu tư phát triển, hội nhập kinh tế quốc tế, tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước.

Chính sách thuế xuất nhập khẩu của Việt Nam trong thời gian đã mạng lại nhiều thành quả. Tuy nhiên

trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế sắc thuế này cũng đã bộc lộ một số tồn tại như:

- Thông tin về giá tham khảo tính thuế còn nhiều hạn chế, chưa cập nhật kịp thời;

- Quy định về thời gian ân hạn thuế dẫn đến tình trạng nợ đọng thuế nhiều;

- Phân loại hàng hoá trong danh mục biểu thuế nhập khẩu với danh mục mô tả mã hàng hoá chưa

thống nhất dẫn đến việc áp mã, áp mức thuế suất trong một số trường hợp còn nhầm lẫn gây thất thu cho

ngân sách nhà nước hoặc ngược lại gây thiệt hại cho người nhập khẩu;

- Công cụ bảo hộ sản xuất trong nước như thuế chống bán phá giá, thuế tự vệ chưa thật sự phát huy

trong điều kiện hội nhập WTO.

Mặt tích cực thì đã thể hiện rõ đối với quyền lợi từng doanh nghiệp khi những chính sách thuế

không còn phù hợp được điều chỉnh. Việc sửa đổi, bổ sung, và hoàn thiện chính sách thuế xuất nhập khẩu

một cách thường xuyên là rất cần thiết, để phù hợp với sự thay đổi của thị trường trong và ngoài nước;

tuy nhiên việc thay đổi các chính sách cũng cần theo lộ trình thời gian, sao cho phù hợp và gây “sốc” đối

với doanh nghiệp. Thực hiện theo nguyên tắc trên làm cho chính sách Thuế đi vào cuộc sống mới thật sự

là động lực cho doanh nghiệp hoạt động, vì mục tiêu phát triền bền vững và kích thích kinh tế trong bối

cảnh hội nhập hiện nay./.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Thông tư 109/2014/TT-BTC hướng dẫn thực hiện một số điều của Quyết định số 72/2013/QĐ-TTg ngày

26/11/2013 của Thủ tướng Chính phủ quy định cơ chế, chính sách tài chính đối với khu Kinh tế cửa khẩu.

2. Thông tư số 126/2014/TT-BTC: Quy định một số thủ tục về kê khai, thu nộp thuế, tiền chậm

nộp, tiền phạt và các khoản thu khác đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.

3. Biểu thuế ATIGA (Theo Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN).

4. Website:

www.tapchitaichinh.vn

www.baohaiquan.vn

www.chinhphu.vn

www.gdt.gov.vn