Headline maximum 5 lines
Subheader maximum 3 lines
Insert picture
Size: H: 16.33 x W: 25.4 cm
Position: 0 x 1.36
1. Click on ‘picture icon’
2. Locate the picture and ‘Insert’
3. If you cannot see the text
Right click on picture and
select ‘Send to Back’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
Precision Growing Emissie-vrij telen
Gert-Jan Goes
oktober – november 2015
1
LTO waterdagen - GRODAN - 2015
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
Agenda
• In perspectief
• Emissie-vrij
• Eigenschappen substraat
• Meten = Weten
• Precision Growing tijdens de teelt
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
Insert pictures
Size: H: 7.22 x W: 10.78 cm
Position: 13.32 x 2.76,
13.32 x 10.47
1. Click on ‘picture icon’
2. Locate the picture and ‘Insert’
Headline maximum 2 lines
Sub header maximum 1 line
Remove/Insert bullet
Click on bullet icon,
paragraph section,
in top ribbon
Global Challenges
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
Insert picture
Size: H: 12.95 x W: 10.78 cm
Position: 13.32 x 1.38
1. Click on ‘picture icon’
2. Locate the picture and ‘Insert’
Headline maximum 2 lines
Sub header maximum 1 line
Remove/Insert bullet
Click on bullet icon,
paragraph section,
in top ribbon
Water-schaarste
70% Van het
gebruikte water
wordt ingezet
voor landbouw
Minder dan 1% van het water op aarde
is beschikbaar voor de
mens
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
Insert picture
Size: H: 12.95 x W: 10.78 cm
Position: 13.32 x 1.38
1. Click on ‘picture icon’
2. Locate the picture and ‘Insert’
Headline maximum 2 lines
Sub header maximum 1 line
Remove/Insert bullet
Click on bullet icon,
paragraph section,
in top ribbon
90% van het beschikbare
fosfaat wordt gebruikt in de landbouw.
De vraag neemt toe maar de
voorraden raken uitgeput.
Fosfaat is essentieel voor de
Voedselzekerheid
Fosfor schaarste
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
Insert picture
Size: H: 12.95 x W: 10.78 cm
Position: 13.32 x 1.38
1. Click on ‘picture icon’
2. Locate the picture and ‘Insert’
Headline maximum 2 lines
Sub header maximum 1 line
Remove/Insert bullet
Click on bullet icon,
paragraph section,
in top ribbon
Groei van de wereldbevolking en urbanisatie
En hebben we 2 maal
zoveel voedsel nodig als
vandaag om
9 miljard Mensen te kunnen voeden
In 2050 woont
70%
in stedelijk
gebied
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
Efficient watergebruik
Sonneveld and Voogt. Plant nutrition of greenhouse crops. p. 395.
Van Os et al, 2011. Minder emissie door toepassing nieuwe teeltsystemen. PPT.
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
Precision Growing
Nutrienten
Gewas Bescherming
Energie Ruimte
Water
Doe meer en beter.
Gebruik
minder.
Precision Growing
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
Headline maximum 2 lines
Sub header maximum 1 line
Remove/Insert bullet
Click on bullet icon,
paragraph section,
in top ribbon
2014 2017 2020 2023 2025 2027
Paprika 200 133 100 67 33 0
Tomaat 125 83 67 42 21 0
Kom-
kommer
150 100 75 50 25 0
Waarom emissie-vrij?
Nitraat-emissie (kg/ha/jaar)
• Europese richtlijnen m.b.t. de
kwaliteit van het
oppervlaktewater
Voogt, W. and E.A. van Os. 2012. Acta Hort 927: 949-956;
E. Van Os. 2013. Watervoorziening en emissie bij glasgroenten
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
Wet & Regelgeving
• Nitraat is gekozen als indicator
• Bij aanwezigheid van riolering is emissie op oppervlaktewater niet toegestaan
• Vanaf 1 januari 2018 geldt de verplichting het afvalwater voor 95% te zuiveren
van GewasBeschermingsMiddelen (uitstel tot 2021 voor collectief zuiveren)
• Deze zuiveringsplicht geldt dus voor de emissie-stroom welke in 2027
nagenoeg nul dient te zijn!
→ Breng de waterstroom in kaart waarop voor U de zuiveringsplicht gaat
gelden & minimaliseer deze!
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
Rekenen aan emissie-normen
• Paprika toegestane emissie 2016 133 kg/ha/jaar
• Gemiddeld gehalte NO3 in drainwater 26 mmol/l
• Toegestane emissie 365 m3/ha/jaar 26 x 14 / 1000 = 0,36 kg/m3
133 / 0,36 = 365 m3/ha/jaar
• Waarde van de reststroom +/- € 0,50 per EC-punt
• Kosten van de reststroom……………??
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
1e drainwater (GRODAN)
Micro elementen
Macro elementen
• Grodan steenwolsubstraat is chemisch inert, het 1e drainwater heeft dezelfde
voedingswaarde als het druppelwater (vrij van natrium e.d.).
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
1e drainwater
• GRODAN steenwolsubstraat is vrij van plantonvriendelijke stoffen
• Mits vrij van GBM en ontsmettingsmiddel is het 1e drainwater
veilig te hergebruiken
• Wees alert op achtergebleven GBM of desinfectanten in de (drain)-
leidingen / losgekomen van teeltgoot of kasopstanden bij de ‘grote
schoonmaak’ (voldoende ‘naspoelen’ met schoon water)
• Bemonster bij twijfel op achtergebleven GBM en/of desinfectanten
(Relab den Haan, GAC, BLGG)
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
Insert pictures
Size: H: 4.64 x W: 10.78 cm
Position: 13.32 x 2.76,
13.32 x 7.89, 13.32 x 13.03
1. Click on ‘picture icon’
2. Locate the picture and ‘Insert’
Headline maximum 2 lines
Sub header maximum 1 line
Remove/Insert bullet
Click on bullet icon,
paragraph section,
in top ribbon
Steenwol Kokos/
Organisch
1e drain 0 kg/ha 7,90 kg/ha
Spui 0 kg/ha 59,20 kg/ha
Het 1e drainwater
• T10 waarde in UV-ontsmetter
Precision Growing Substraat keuze
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
Irrigatie efficiëntie
• Irrigatie efficiëntie:
Percentage van het druppelwater aangewend voor verversing
(Resultaat: maximale EC verlaging met minimaal drain)
Doel:
→ Minimaliseren (‘valse’) drain
→ Vlotte EC-verlaging in de mat bij een omslag van
donker naar zonnig weer
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
Verloop EC in mat en drain
WC %
zon op Zon onder Zon op
start drain stop
- % WG+% WG
start
P1 P2 P3
EC mat
EC gift
EC drain EC
hoge drainpercentages direct
na het moment van 1e drain
zijn het meest efficient
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
Positie draingaten en druppelaars irrigatie efficiëntie
EC Drain
3,7
4,2
4,7
5,2
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1011121314151617
Druppelbeurten
EC
(m
S/c
m)
10 cm
20 cm
Mat-EC: 5 mS
Druppel-EC: 3 mS
Druppelaar 10 cm & 20 cm van het draingat
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
• GroSens
Nieuwe WaterGehalteMeter; nauwkeurig en representatief:
• nieuwe meettechniek (o.b.v. 6 meetpennen)
• meet vanaf de zijkant van de mat
• handmeter + multi-meter
• meerdere draadloze Sensoren in een teeltvak
• diverse mathoogten (7,5 – 10 cm)
Meten = Weten
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
Precision Growing tijdens de teelt
1. Actiever omgaan met start en stoptijden
3. Bewuster omgaan met het realiseren van
drain
2. Actiever een hogere EC in substraat en
druppelwater benutten
Change the Header field via
>Insert >Header & Footer
1. Check in Footer
2. Fill in field
3. Click ‘Apply to All’
To view drawing guides:
1. Click “View” and select
’Gridlines’ and/or Guides’
Passionate about Precision Growing
Recommended
