Pang-abay
Pang-abayPang-abay na
Kataga o Ingklitik
Pang-abay na Salita o Parirala
PamanahonPanlunan
PamamaraanPang-agam
KundisyunalPanang-
ayonPananggiPanggaanoKusatibo
Benepaktibo
Kahulugan
IstrukturalPansemanti
ka
Pangkaukulan
Istruktural• Ang pang-abay ay nakikilala dahil sa kasama ito sa pandiwa, pang-uri o isa pang pang-abay na bumubuo ng parirala.
Pansemantika• Nagbibigay-turing sa pandiwa, pang-uri o sa iba pang pang-abay.
• Halimbawa:Malayang mamumuhay
ang mga mamamayan.
Mga katagang laging sumusunod sa unang salita ng kayariang kinabibilangan.
16 na Kataga
• ba daw/raw pala man din/rintuloy muna lamang/lang kaya nga naman pa yata na sana
Pang-abay na
PamanahonNagsasaad kung kailan naganap o magaganap ang kilos na taglay ng
pandiwa.May
panandaWalang PanandaDalas ng Pagganap
nang, sa, noong, kung, kapag, tuwing, buhat,
mula, umpisa, hanggang
• Halimbawa: Kailangan ka bang pumasok nang araw- araw.
kahapon, kangina, ngayon, bukas, sandali
at iba pa• Halimbawa:
Manonood kami bukas ng pambansang pagtatanghal.
araw-araw, taon-taon, oras-oras at iba pa
• Halimbawa: Dinidilig araw- araw ng masipag na hardinero ang malawak na damuhan sa paaralan.
Pang-abay na Panlunan
Tumutukoy sa pook na pinangyayarihan o pangyayarihan ng kilos ng pandiwa.
kay o kina
saKapag kasunod ay
pangngalang pambalana o panghalip.
Kapag kasunod ay pantanging ngalan
ng tao.
kina + pangngaalang pantanging ngalan ng tao
Nagpaluto ako kina Aling Ingga ng masarap na keyk para sa iyong
kaarawan.
kay + pangngaalang pantanging ngalan ng tao
Tumawag siya kay Fely upang ipagbigay-alam ang nangyari.
Maaring sundan ng pariralang pusisyunal na pangngalan at ng.
Nakita ko ang hinaharap mo sa likod ng kabinet.
sa + panghalip pamatlig
Nagluto sa ganito ang kanyang ina.
sa + panghalip na panaoNinawagan sa amin ang mga nasalanta ng bagyo.
sa + pangngaalang pantangi na di ngalan ng tao
Maraming nagsasaliksik sa U.P., sa Ateneo at sa PNC tungkol sa wika.
sa + pangngalang pambalana
Maraming masasarap na ulam ang itininda sa kantina.
Pang-abay na
PamamaraanNaglalarawan kung paano naganap o
magaganap ang kilos na ipinahahayag ng pandiwa o ng isang kayariang hango sa
pandiwa.Panandang nang
Panandang na/-ngHalimbawa:
Bakit siya umalis na umiiyak?
Tumawa siyang parang sira ang isip.
Halimbawa: Kinamayan niya ako
nang mahigpit.
Pang-abay na Pang-
agamNagbabadya ng di-katiyakan sa pagganap sa kilos ng pandiwa.
marahil, siguro, tila, baka, at iba paHalimabawa:
Marami na marahil ang nakabalita tungkol sa desisyon ng Sandiganbayan.
Pang-abay na
KundisyunalNagsasad ng kundsyon para maganap ang kilos na isinasaad ng pandiwa.
kung, kapag, o pag at pagka-Halimbawa:
Luluwag ang ekonomya ng bayan kapag nakapagtatag ng maraming industriya dito sa atin.
Pang-abay na Panang-
ayonNagsasaad ng pagsang-ayon.
oo, opo, tunay, talaga, at iba paHalimbawa:
Oo, asahan mo ang aking pagtulong.
Pang-abay na Pananggi
Nagsasaad. pagtanggi
hindi/di at ayawHalimbawa:
Hindi pa lubusang nagagamot ang sakit
an kanser
Pang-abay na Panggaano o PampanukanNagsasaad ng timbang o
sukat.Halimbawa:
Tumaba ako nang limang libra.Tumagal nang apat na oras ang
opersyon niya.
Pang-abay na Kusatibo
Nagsasaad ng dahilan sa pagganap ng kilosng
pandiwa.dahil sa,sanhi ng/sa, bunga
ng/sa Halimbawa:
Nagkasakit si Vianing dahil sa pagpapabaya sa katawan.
Pang-abay na
BenepaktiboNagsasaad ng benepisyo para sa isang tao
dahil sa pagganap sa kilos ng pandiwa o ng layunin ng kilos ng pandiwa..
para saHalimbawa:
Mag-aroskaldo ka para sa maysakit.
Pang-abay na
PangkaukulanNagsasaad ng pag-uukol.
tungkol, hinggil o ukolHalimbawa:
Nagpalno kami tungkol sa gagawin nating pagdiriwang.
Maraming salamat !