In voor zorg-najaarscongres

Nieuwegein, 16 december 2013

Prof. Dr. Patrick KenisAcademic Dean enHoogleraar Beleid- en OrganisatiewetenschappenUniversiteit van Tilburg

Strategische en operationeleaspecten van netwerksturing

Overzicht

Waarom is er zoveel vraag naar iets (“samenwerking”) wat zo vaak niet werkt?

Wanneer moet er noodzakelijk worden samengewerkt? (strategisch vraagstuk)

En als er moet worden samengewerkt,hoe organiseren we het dan op zo’n manierdat het werkt? (operationele vraagstuk)

Markt/Competitie

“buy”

Samenwerken met anderen om detoegang totmiddelen teverzekeren of onzekerheden te reduceren, etc.

Samenwerken“ally”

Organisatie-netwerk

“join”

Netwerk als productiesysteem.Er wordt waardegecreëerd op het niveauvan het netwerk.

Hiërarchie“make”

Regelgeving en bureaucratie

resultaat

… en wel de moeilijkste

Samenwerkende organisatie als éénmanier om dingen voor mekaar te krijgen

…. verbinden en deleninformatie, middelen,activiteiten en competenties van soevereine1 en unieke organisaties om samen een outcome te bewerkstelligen die geen van de organisaties afzonderlijk tot stand kan brengen.

1 geen eenheid van eigendom en leidingresultaat

Samenwerken tussen meerdere organisaties ofOrganisatienetwerken …

Produceren meerwaarde op het niveau van het netwerk

Zijn in staat niet alleen shared service maar vooral shared value te creëren (waardecreatie).

Organisatienetwerken …

resultaat

Voorbeelden waar organisatie-netwerken aan de orde zijn

resultaat

Creëren van veiligewoonwijken

Creëren van werkgelegenheidin achtergestelde regio’s

Verminderen van het spijbelen en schoolverzuim Integratie van nieuwe burgers Verhogen van de levenskwaliteit voor mensen met een niet-aangeboren

hersenletsel Verhogen van levenskwaliteit voor kwetsbare ouderen die nog thuis willen

blijven wonen Voorkomen en stoppen van kindermishandeling Betere zorg voor mensen met een ernstige psychiatrische aandoening

East Africa Dairy Development (EADD) project

Profitabele productieen marketing vanmelk(voor 175.000 boerenmet 0,5 á 2 hectare)

Nestlé Nespresso AAA sustainable quality program

2003-2004 2005

Einde 2007

Bron:Gabriela Alvarez, Colin Pilbeam, Richard Wilding, (2010) "Nestlé Nespresso AAA sustainable quality program: an investigation into the governance dynamics in a multi-stakeholder supply chain network", Supply Chain Management: An International Journal, Vol. 15 Iss: 2, pp.165 – 182.

Wanneer organisatienetwerkenals organisatievorm inzetten?

Organisatie-netwerk

“join”

Netwerk als productiesysteem.Er wordt waardegecreëerd op het niveauvan het netwerk.

resultaat

Wanneer organisatienetwerken als organisatievorm gebruiken?

Als er nood is aan competenties die verspreid zijn over verschillende soevereine organisaties.Wicked problems: er komen veel dingen bij kijken en die dingen zijn interdependent.

Het leveren van maatwerk:een unieke product/dienst/ervaring.

Antwoord op “wicked problems”

Organisatienetwerken …

BronTussen institutioneel aanbod en organische vraag : een onderzoek naar de vraag wanneer en hoe gemeenten zouden moeten samenwerken in het organiseren en regisseren van de zorg rondom jeugd en gezin.M. van Leeuwen, Z. Brouwer, W. de Jong, A. van Woudenberg en P. Kenis (2011).

Het leveren van maatwerk“integrale zorg op maat”

Gebasseerd op:C.K. Prahalad & M.S. Krishan (2008)The New Age of Innovation.McGraw Hill.

Het leveren van maatwerk

Bron:J. Ludlow and B. Vernon(2011) Impact networks.Charities working together to improve outcomes. NPC.

Eisen aan goedfunctionerendeorganisatienetwerken

…

Wat is de kern van de zaak ingoed functionerendeorganisatienetwerken?

DIFFERENTIATIE

InnovatieMaatwerk

Complexe uitdagingen

Wat is de kern van de zaak insuccesvolle organisatienetwerken?

DIFFERENTIATIE

INTEGRATIE

InnovatieMaatwerk

Complexe uitdagingen

Wat is de kern van de zaak insuccesvolle organisatienetwerken?

DIFFERENTIATIE

INTEGRATIE

InnovatieMaatwerk

Complexe uitdagingen

Wat is de kern van de zaak insuccesvolle organisatienetwerken?

Discussie en reflectie

Vragen?

Discussie en reflectie

Welke partijen moeten deel uitmaken van een organisatienetwerk?

Hoe werkt de sturing van effectieve organisatienetwerken?

Welk type leiderschap past bij een organisatienetwerk?

Discussie en reflectie

Wanneer kan je best wel of juist beter niet participeren in een organisatienetwerk?

Wanneer is het een goed idee om zelf een organisatienetwerk op te starten?

Wat is er nodig aan verandering in de eigen organisatie om goed te participeren in organisatienetwerken?

OPENING MINDSTO IMPACTTHE WORLD