Zaštita od poplava.doc

REPUBLIKA SRPSKAVLADA REPUBLIKE SRPSKEMINISTARSTVO POLjOPRIVREDE,ŠUMARSTVA I VODOPRIVREDE

AKCIONI PLAN ZA ODRŽIVO UPRAVLjANjE POPLAVNIM RIZIKOMU SLIVU RIJEKE DUNAV SA APLIKACIJOM NA PODSLIV RIJEKE SAVE

PODRUČJE REPUBLIKE SRPSKE

PLANSKI PERIOD2010. – 2021. god.

Banja Luka, februar 2010. godine

A. MEĐUNARODNI OKVIRI

1

a) Opšte napomeneNa Plan upravljanja poplavnim rizikom u Republici Srpskoj, bitno utiče međunarodno okruženje sa svojim dokumentima koji se odnose na sektor voda. Plan upravljanja ima karakter međunarodne konvencije, te kao takav ima karakter obaveznosti, jer je konvencija o saradnji na zaštiti i održivom korištenju rijeke Dunav („Danube river protection conventione“ – DRPC), stupila na snagu u oktobru 1998. godine, a BiH je u decembru 2004. godine ratifikovala DRPC.Na petom redovnom sastanku održanom u novembru 2002. godine, Međunarodna komisija za zaštitu rijeke Dunav (DRPC), je odlučila da uspostavi dugoročni Akcioni program za održivu prevenciju poplava u slivu rijeke Sunav. Akcioni program je pripremljen po metodi „korak po korak“. Prvi veliki korak učinjen je na Ministarskoj konferenciji u decembru 2004. godine, kada je usvojen Okvirni program, zasnovan na održivim programima odbrane od poplava pripremljenih od strane različitih podunavskih zemalja. Okvirni akcioni plan definiše osnovne principe i ciljeve da se postigne dugoročan i održiv pristup upravljanju rizicima od poplava, s ciljem zaštite ljudskih života i imovine na cijelom slivu rijeke Dunav.Akcioni planovi za osrživo upravljanje poplavama u slivu rijeke Dunav, treba da budu pripremljeni od strane osamnaest evropskih zemalja, koje dijele iste podslivove ili upravljaju cijelim podslivom, tako da ispunjavaju principe date u Akcionom programu za održivo upravljanje poplavama u slivu rijeke Dunav i da budu u skladu sa Planovima upravljanja riječnim slivovima i zahtijevanom Okvirnom direktivom o vodama (WFD). Akcioni planovi treba da služe kao esencijalna sredstva podrške i harmonizacije između zemalja datog podsliva u oblasti upravljanja rizikom od poplava, putem:

- Pripreme i održavanja strategija i metodologija zaštite od poplava i retenzija,- Poboljšanje zaštite od poplava da bi se zaštitilo područje od poplava, fokusirajući se na zaštitu ljudskih života i sigurnosti kao i obezbijeđenju vrijednosti roba i

imovine,- Uvođenje kartiranja poplava,- Podizanje spremnosti i odgovornosti u slučaju poplava,- Poboljšanje bilateralne i multilateralne saradnje o ojačanju planiranja, naročito u planiranju sredstava za nepredviđene situacije,- Uraditi podslivske Akcione planove po mogućnosti do kraja 2009. godine.

Pristup razvoju sa stanovišta održivosti je ključni razvojni strateški prilaz u svijetu u zadnjoj deceniji, a nastao je kao neizbiježan odgovor deceniji na sve veći pritisak na raspoložive resurse. Taj pritisak je posebno izražen u oblasti vode, hrane, energije i životne sredine. Problem vode se u novije vrijeme posebno izdvaja, jer je pritisak na nju kao najveći resurs, pošto se preko vode dobrim dijelom prelamaju problemi i u ostala tri krizna kompleksa: proizvodnja hrane, energije i zaštita životne sredine.Imajući u vidu činjenicu, da voda postaje ključni resurs 21. vijeka, ključni zaključak Dablinske konvencije (Development issues for the 21st century, Dablin 1992), ugrađen kasnije u Agendu 211, bio je da je „Održivost postala bazni princip svih razvojnih strategija, posebno u domenu razvoja vodnih resursa, pa prema tome i u Planu za održivo upravljanje poplavnim rizikom u slivu rijeke Dunav, sa aplikacijom na podsliv rijeke Save i područje Republike Srpske.Održiv razvoj Plana upravljanja poplavnim rizikom u slivu rijeke Dunav, treba da osigura kvalitet razvoja, a ne porast kvantitativnih pikazatelja. To znači da se od Plana upravljanja poplavnim rizikom očekuje, povećanje stepena zaštite ljudskih života i imovine i rast usluga koje Plan upravljanja pruža. To znači, da je glavno uporište Plana, njegova stabilnost i efikasnost.Podslivovski akcioni planovi za poplave na nivou riječnog bazena (distrikta) Dunav, su vrlo bitni za institucije nadležne za sektor voda u Republici Srpskoj, da domaće probleme vodoprivrede, pa prema tome i odbranu od poplava, propuste „kroz filter“ kriterija Akcionog programa za održivo upravljanje poplavama u slivu rijeke Dunav.

b) Konvencija za zaštitu rijeke DunavKonvencija o saradnji za zaštitu i održivo korištenje rijeke Dunav (Convention on Co-operation for Protection and Sustainable Use od the Danube River), potpisana u Sofiji 29. juna 1994. godine, stupila na snagu 22. oktobra 1998. godine, daje polazište za upravljanje svim rijekama u slivu Dunava. Cilj Konvencije je ostvarenje održivog upravljanja vodama u slivu Dunava, pri čemu se posebno izdvajaju ciljevi:

- očuvanje, uređenje i razumno korištenje površinskih voda sliva,- doprinos sniženju zagađenja Crnog mora iz sliva,

1 Agenda 21 – Izvještaj Komisije UN (Bruntland komisija 1987), vodič za poslovanje i donošenje odluka u 21 stoljeću2

- smanjenja opasnosti od incidentnih zagađenja, poplava i leda,- saradnja u svim domenima upravljanja vodama.

U slučaju ove konvencije osnovni principi su:- Princip predostrožnosti i prevencije koji vode ka ograničavanju i smanjenju prekograničnih uticaja u domenu voda, po obje komponente vodnih režima

(količini i kvalitetu),- Čuvanje ljudskog zdravlja održavanjem kvaliteta vode u rijekama i izvorištima sliva,- Održavanje i unapređenje ekosistema.

U cilju obezbijeđenja organizacionog okvira za stalnu regionalnu saradnju podunavskih zemalja u okviru konvencije je formirana Međunarodna komisija za zaštitu rijeke Dunav (International Commission for the Protection of the Danube River – ICPDR). Komisija je pokrenula široku akciju da sve zemlje potpisnice urade Planove upravljanja poplavnim rizikom u oblasnim slivovima u sklopu Dunavskog bazena. Planovi upravljanja poplavnim rizikom moraju biti usklađeni s „Okvirnom direktivom o vodama 2000/60/EC (WFD)“, „Direktivom Evropskog Parlamenta i Savjeta o procjeni i upravljanju poplavnim rizikom“ i „Akcionim programom za održivo upravljanje poplavama u slivu rijeke Dunav“.Priprema podslivovskih Akcionih planova, svih podunavskih zemalja, treba da bude završena do kraja 2009. godine i pripremljen obuhvatni program za cio sliv rijeke Dunav.

v) Sporazum o slivu SaveČetiri države (Slovenija, Hrvatska, BiH i Srbija), koje se nalaze u okviru riječnog pod-bazena Save, su pripremile i ratifikovale Ugovor o međunarodnom slivu rijeke Save (2002. godine) u kome su, između ostalog, dogovorile: da se slažu da usaglase pristupe za izradu plana integralnog upravljanja vodnim resursima sliva rijeke Save i sarađuju na njegovoj primjeni. Ugovorom je formirana Međunarodna komisija za sliv rijeke Save, sa ciljem operacionalizacije zadataka i njihovog „uvezivanja“ sa Planom višeg nivoa uz usku saradnju sa ICPDR-om.Sporazumom je dogovoreno:

- Uspostavljanje međunarodnog režima plovidbe rijekom Savom,- Uspostavljanje održivog upravljanja vodama sliva,- Preduzimanje mjera za sprečavanje ili ograničavanje opasnosti za smanjivanje i uklanjanje štetnih posljedica, uključujući i posljedice poplava, leda, suša i

slučajeve ispuštanja u vodu opasnih materija,- Stvaranje mehanizama za uspostavljanje djelotvorne multilateralne i bilateralne saradnje,- Monitoring rijeke Save.

Republika Srpska, kao entitet koji velikom većinom izlazi na desnu obalu rijeke Save, ima poseban interes da realizuje upravljanje tim slivom u domenu zaštite voda, zaštite od poplava, uređenje režima voda i uređenju korita za plovidbu.

g) Bilateralna i multilateralna saradnjaNa području Republike Srpske, više vodotoka spada u kategoriju međunarodnih, bilo da po njima ide linija razgraničenja sa susjednim državama (rijeka Sava čini najveći dio sjeverne granice RS, rijeka Drina je najvećim dijelom linija razgraničenja sa Srbijom i Crnom Gorom na istoku, a rijeka Una manjim dijelom sa Hrvatskom na zapadu), ili se radi o vodotocima presječenim državnom granicom (rijeke: Lim, Ćehotina, Crni Rzav).Taj međunarodni karakter više vodotoka u RS, podrazumijeva da se proces traženja integralnih rješenja tih slivova, i kasnije, upravljanje tim sistemima, može da odvija isključivo kroz međunarodnu saradnju sa jasno definisanim ciljevima, kriterijumima i ograničenjima.U skladu sa navedenim, BiH ima potpisan Sporazum o bilateralnoj saradnji sa Republikom Hrvatskom. Od multilateralnih sporazuma, uključujući i Međunarodnu komisiju za zaštitu rijeke Dunav (DRPC), s obzirom na plovnost i režim navigacije Dunava, postoji Forum za Tisu, Savska Komisija i Dunavska IHP/OP saradnja.

3

B) OKVIRNI PLAN RAZVOJA VODOPRIVREDE REPUBLIKE SRPSKE

Zadaci(aktivnosti) Nosioci i učesnici Rok Napomena

1. Zaštita od poplava povodnjima iz vodotoka: Revitalizacija postojećih sistema uz rijeku Savu i njene

pritoke, u dužini od 204.000 km, Izgradnja novih sistema u dužini od 30.60 km.

Vlada RS, Agencija za vode oblasnog riječnog sliva Save, Zavod za vodoprivredu, Međunarodna komisija za sliv rijeke Save, ICPDR

Prema Akcionom planu za realizaciju Okvirnog plana razvoja vodoprivrede RSDecembar 2016. god.

To je posebno karakteristično za područja neposredno uz Savu, gdje su sistemima odbrambenih nasipa, pumpnih stanica i obodnih kanala zaštićena velika naselja, poljoprivredne površine i vrlo značajni infrastrukturni objekti. Ovaj sistem je dio međunarodnog integralnog sistema zaštite od poplava područja u slivu rijeke Save.

2. Zaštita od poplava unutrašnjim vodama: Revitalizacija postojećih sistema:

o 21 pumpna stanica, Qmin= 124 m3/s,

o 1150 km kanala za odvodnju.

Izgradnja novih sistema:o 2 pumpne stanice, Qmin= 12.40 m3/s,

Agencija za vode oblasnog riječnog sliva Save, Javna vodoprivredna preduzeća, Zavod za vodoprivredu

Prema Akcionom planu

Decembar 2016. god.

Izgrađenim sistemima odbrane od poplava unutrašnjih voda, obuhvaćeno je, sa različitim stepenima zaštite, oko 120000 hektara poljoprivrednih površina Preostalih oko 40 hiljada hektara kvalitetnih površina uglavnom nije zaštićeno.

4



o 115 km kanala za odvodnju.

3. Zaštita od poplava slivnim vodama, Obodni kanali: Revitalizacija postojećih sistema u dužini od 192 km, Izgradnja novih sistema u dužini od 35 km.

Ministarstvo PŠiV, Sektor poljoprivrede, Agencija za vode oblasnog riječnog sliva Save, Javna vodoprivredna preduzeća, Zavod za vodoprivredu

Prema Akcionom planu Decembar 2016. god.

Revitalizacijapostojećih obodnih kanala za zaštitu od poplava slivnim vodama, obuhvaćeni su sledeći: GOK, MOK, Selište, Tinja-Tolis, Svilaj-Potočani, Bosna-Bukovica, Sava-Ukrina, Jurkovica-Jablanica, Hatinovac i Gomjenica na dužini od 192 km i izgradnjanovih obodnih kanalau dužini od 35 km.

4. Regulacija riječnih tokova: Revitalizacija postojećih sistema:

o Parcijalne regulacije 26 km,

o Obaloutvrda 38 km.

Izgradnja novih sistema:o Rijeka Una, 20 km,

o Rijeka Vrbas, 50 km,

o Rijeka Bosna, 75 km,

o Rijeka Drina, 40 km.

Ministarstvo PŠiV, Sektor poljoprivrede, Agencija za vode oblasnog riječnog sliva Save, Javna vodoprivredna preduzeća, Zavod za vodoprivredu


Decembar 2016. god.

Kod urbanističkog uređenja gradova, kroz koji protiče neki vodotok, je dobro odabrana strategija parcijalnih regulacijavodotoka, na čitavom potezu kroz zonu grada. Ovim regulacijama se obezbjeđuje nesmetano propuštanje velikih voda, imaju slobodan prostor rješen kao šetalište i zelene površineza sport i rkreaciju, te mogućnost da se gradovi urbanistički skladno „spuste“ na akvatorije i povežu sa njima, kao ključnim resursima dobrog urbanog razvoja.

5. Zaštita od erozija i bujica: Revitalizacija potojećih bujičnih pregrada i kinetiranje

izraženih bujica, Sprovođenje mjera zaštite (biološke, biotehničke i

tehnične mjere).

Ministarstvo PŠiV, Sektor šumarstva, Agencija za vode oblasnog riječnog sliva Save, Zavod za vodoprivredu


Decembar 2016. god.

Slivovi na području RS, ozbiljno su ugroženi erozionim procesima i bujicama. na razvoj tih procesa utiču brojni činioci, od kojih su posebno značajni slijedeći: velika energija sklopa terena, geološki i pedološki sastav tla, pluviološke osobine slivova RS, sa izraženim kišana velikih intenziteta, antropogene aktivnosti, loše stanje postojećig šumskog fonda, primjena radikalnih metoda sječe i drugo. Štete od erozije

5



i bujica su vrlo velike i teško su novčano mjerljive, jer dovode do trajne devastacije produktivnog zemljišta, čime se uništava najdragocjeniji resurs RS.

6

V) CILjEVIZadaci

(aktivnosti)Nosioci i učesnici Rok Napomena

6. Ciljevi za slive rijeke Dunav- Poboljšanje sistema prognoziranja poplava i

rano upozoravanje i međusobno povezani državni ili regionalni sistemi,

- Podrška u pripremi i koordinaciji između akcionih planova za planove cijelog podsliva,

- Kreiranje foruma za razmjenu ekspertnih mišljenja,

- Preporuke za zajednički pristup u ocjeni područja podložnih poplavama i evaluacija rizika od poplava.

Vlada RS Ministarstvo PŠiV, Agencija za vode oblasnog riječnog sliva Save, Zavod za vodoprivredu , Međunarodna komisija za sliv rijeke Save, ICPDR, članovi ekspertnih grupa za zaštitu od poplava

Prema Akcionom planu ICPDR-a

Decembar 2015. god.

Internacionalnost sliva rijeke Dunav, koji pokriva 18 evropskih zemalja, je najveći u svijetu, stoga integracija državnih planova velike raznovrsnosti prema njihovom pristupu, sadržaju i detaljima elaboracije, zahtijevaju uvođenje usaglašene metodologije u uspostavljanju ciljeva. Za sliv rijeke Dunav, prema Akcionom planu za održivo upravljanje poplavama, ciljevi su postavljeni sveobuhvatno, uzimajući u obzir njihovu prirodu prostiranja na cijelom slivu ili podslivu s dužnim uvažavanjem principa, pristupa i obima aktivnosti.

7

V) CILjEVIZadaci


7. Ciljevi za cijeli podsliv

- Smanjenje negativnog uticaja i mogućnosti pojava u svakom od podslivova preko razvoja i implementacije dugoročne zaštite od poplava i strategije retencije bazirano na što većem ojačanju prirodnih retencija;

- Poboljšavanje sistema prognoziranja i upozoravanja na poplave smještenih na lokalnim i regionalnim nivoima po potrebi;

- Opšti cilj je da se obezbjedi pokriće cijelog sliva rijeke Dunav ili njegovih većih dijelova, uključujući modele razvijene za glavnu vodu i gornje dijelove, slivne površine pritoka, povezivanje sekundarnih pritoka primarnim i konačno njih na glavnu rijeku sa "interfejsom" ušća, kreirajući tako sistem ranog upozoravanja sa više nivoa (multilevel), sistem predviđanja i praćenja poplava za sliv Dunava.



Decembar 2015. god.

Evropska zajednica, donošenjem Okvirne direktive o vodama (2000/60/EC) Direktive Evropskog Parlamenta i Savjeta o procjeni i upravljanju rizikom i Akcionog programa za održivo upravljanje poplavama u slivu rijeke Dunav, pokrenula je dugoročan i održiv pristup upravljanju rizicima od poplava na evropskom nivou i na nivou podslivova rijeke Dunav.

8

V) CILjEVIZadaci


8. Specifični ciljevi za podsliv- Pregledati i procijeniti postojeća rješenja i to

da li oni ispunjavaju zahtjeve prema najboljim dostupnim tehnologijama,

- Razviti sistem alata za prognoziranje gdje je to potrebno i dalje razvijati i optimizirati ih kontinuirano,

- Uspostaviti informacioni sistem gdje takav ne postoji,

- Kreirati odgovarjuće interfejse, da bi se obezbjedila veza između funkcionalnog sistema za prosljeđivanje informacija,

- Kreirati regionalne virtualne centre za upravljanje poplavama gdje je to neophodno i izvodljivo,

- Povećati jačanje kapaciteta i podići nivo spremnosti organizacija odgovornih za ublažavanje poplava (savjetovanje za poplave za nepredviđene situacije, organizacije, međusobna podrška.....).



Decembar 2015. god.

Razvoj Akcionog plana na bazi podslivovskih akcionih planova za odbranu od poplava, treba da bude zasnovan na integralnom šristupu imajući na umu ODV i 11 Direktiva povezanih sa vodom, kao i planove upravljanja riječnim slivovima i programima mjera pod ODV. Preporučena struktura akcionih planova za zaštitu od poplava koje treba pripremiti na nivou podslivova je sledeća: Katra karakterizacije, pregled i procjena sadašnjeg stanja, socio-ekonomski i organizacioni uslovi implementacije, uspostavljanjei održavanje dugoročnih strategija i metodologija zaštite od poplava, obezbjeđenje tehničke zaštite od poplava, podizanje svijesti i spremnost javnosti u pripremi planova upravljanja rizikom od poplave i donošenje odluka.

9. Strategija, principi i ciljevi u Republici Srpskoj- Zbog bujičnog karaktera vodotoka, sa

mogućim padavinama velikih intenziteta i kratkim koncentracijama podvodnja, problem zaštite od voda je jedan od prioritetnih na svim slivovima u RS,

- Imajući u vidu da je geneza velikih voda jedinstven hidrološki proces na slivu, problemi zaštite od poplava se moraju razmatrati na nivou slivova, nezavisno od administrativnih granica entiteta,

- Uređenje vodnih režima, zaštita od poplava spoljnim i unutrašnjim vodama i regulacija rijeke su dio jedinstvenog vodnog kompleksa, koji spada u oblast "zaštitne hidrotehnike". Zaštita od štetnog dejstva voda je nerazdvojni segment integralnog upravljanja vodama,

9

V) CILjEVIZadaci


- Poplave kao jedna od najvećih ekoloških destrukcija kao i sve mjere zaštite, moraju se posmatrati kao nejneposredniji dio zaštite životne sredine i uređenja teritorija,

- Stepen zaštite od voda je dinamička kategorija, jer se mijenjaju: vrijednosti branjenih dobara, vodni režim, ali i kriterijumi po kojima se ocjenjuje koji je stepen zaštite prihvatljiv;

- Uređenje vodotoka, posebno onih manjih, pored rješavanja funkcionalnih zahtjeva uređenja vodnih režima, mora da ispunjava i ekološke zahtjeve očuvanja i obogaćivanja biodiverziteta;

- Uređenje vodotoka u zoni naselja mora se posmatrati sa stanovišta oplemenjavanja urbanog prostora, na način da rijeka postane najvrjedniji razvojni resurs grada;

- Među principima zaštite od voda, na najvišem nivou strateške generalizacije, posebno se izdvajaju sljedeći: radovima na slivu usporavati vrijeme koncentracije povodnja, simultano primjenjivati integralni koncept zaštite koji podrazumijeva: (a) aktivne mjere zaštite ublažavanjem poplavnih talasa u akumulacijama, retenzijama i radovima u slivu; (b) pasivne mjere-linijski sistemi zaštite (nasipi, regulacije rijeke) duž područja koja se brane, c) neinvesticione mjere - priprema teritorije za zaštitu od poplava;

- Blagovremenim radovima na uređenju teritorije (formiranje zaštitnih kaseta, vođenje komunikacija po trasi i niveleti tako da predstavljaju rezervne zaštitne linije, itd) sužavati prostore koji se mogu poplaviti;

- Ne stvarati uska grla u protočnosti vodotoka, dopustiti rijeci širenje;

- Pripremiti ljude da shvate da se rizici od



Decembar 2015. god.

Strateški ciljevi razvoja vodoprivrede Republike Srpske proističu iz pristupa planiranju vodne infrastrukture sa pozicija integralnog upravljanja vodnim resursima. Ciljevi su primjereni i činjenici da se razvoj sektora voda zasniva na principima održivosti, te je kao takav sasvim usklađen sa očuvanjem životne sredine i realizacijom ciljeva u okviru složenih ciljnih struktura i svih drugih korisnika prostora.Dosadašnja saradnja Vlade RS - Ministarstva P,ŠiV RS i Međunarodne komisije za zaštitu rijeke Dunav - ICPDR-a, na izradi Prvog izvještaja (Izvještaja 2003.g.) i Drugog izvještaja "Vodna područja rijeke Duanav, Dio B - Izvještaj 2004. godine-BiH", koji su dostavljeni ICPDR-u i usvojeni, je dobra osnova i garancija da će se "Direktiva Evropskog Parlamenta, Savjeta o procjeni i upravljanju poplavnim rizkom" predložena od strane Komisije Evropske zajednice, biti uspješno implementirana u Republici Srpskoj.

10

V) CILjEVIZadaci


plavljenja ne mogu izbjeći, te da se moraju pripremiti da žive sa rizikom od poplava;

- U skladu sa prethodnim-tokom građenja objekata u dolinskim zonama, pripremiti teritoriju za slučaj nailaska poplave;

- Ciljevi zaštite od voda moraju imati karakter stalnih zadataka;

- Upravljati rizicima (smanjivati ih ili ograničavati na prihvatljivom nivou);

- Stepen zaštite primjeriti broju ljudi i vrijednosti dobara koja se brane od poplava, uz njihovo povremeno preispitivanje;

- Snižavati poplavne talase, ili bar ne dozvoliti njihov porast;

- Na vrijeme uspostaviti rezervne zaštitne linije i pripremiti i uvježbavati scenarije za ponašanje u uslovima povodnja.

G) REVITALIZACIJA I RAZVOJ SISTEMA ZA ZAŠTITU OD POPLAVA

Zadaci(aktivnosti)

Nosioci i učesnici Rok Napomena

10. Prateći nasipi duž r.Save i njenih pritoka: (41,10 x 106 KM )

Vlada RS Ministarstvo PŠiV, Agencija za vode oblasnog riječnog sliva Save, Javna vodoprivredna preduzeća


U Republici Srpskoj, zaštita od poplava predstavlja jedan od najbolje organizovanih podsektora vodoprivrede, uprkos oštećenjima objekata nastalim u toku rata. To je posebno karakteristično za područja neposredno uz rijeku Savu, gdje su sistemima odbrambenih nasipa, obodnih kanala i pumpnih stanica, zaštićena velika naselja, poljoprivredne površine i vrlo značajni infrastrukturni objekti. Ovaj sistem je dio međunarodnog integralnog sistema zaštite od poplava područja u slivu rijeke Save, gdje se radi o vrlo značajnim objektima, čije održavanje zahtijeva izuzetno velika finansijska sredstva.

11



11. Odvođenje unutrašnjih voda: (42,10 x 106 KM) -Pumpne stanice Qins=136.40 m3/s, (kom) - Kanali za odvodnju (km)

Agencija za vode oblasnog riječnog sliva Save, Javna vodoprivredna preduzeća, Opštinska vodop. preduzeća


Prema raspoloživim podacima, evidentno je, da Akcionim planom za održivo upravljanje poplavnim rizikom, na području Republike Srpske, u slivu rijeke Save i njenih pritoka, Planom upravljanja treba obuhvatiti oko 300.000 ha poljoprivrednog i građevinskog zemljišta.

12. Obodni kanali: (10,30 x 106 KM)

Vlada RS Ministarstvo PŠiV, Agencija za vode oblasnog riječnog sliva Save, Javna vodoprivredna preduzeća


Zaštita neposterdnog sliva r. Save (područja Semberije, Posavine, Šamac , Brod, Gradiška i Dubica) je veoma složen jer je dolina r. Save i bujičnim i brdskim vodama. Brdske vode se prihvataju obodnim kanalima, koji se padinskim trasama na kraju ulivaju u pritoke r. Save. Na ovakav način se savska dolina-neposr. sliv r.Save u cjelovitosti štiti od spoljnih voda.

13. Uređenje rječnih korita: ( 95,70 x 106 KM)

Vlada RS Ministarstvo PŠiV, Agencija za vode oblasnog riječnog sliva Save, Javna vodoprivredna preduzeća, Elektroprivreda RS


Procjenjuje se, da je sistemima zaštite od poplava u slivu rijeke Save i njenih pritoka obuhvaćeno oko 200.000 ha poljoprivrednog i građevinskog zemljišta, čiji je rang zaštite, zbog klimatskih promjena, erozionih procesa i starosti sistema, u potpunosti neodređen i 100.000 ha poplavnog područja, za koje treba preuzeti mjere zaštite od vanjskih i unutrašnjih voda.

14. Erozija i bujice: (11,10 x 106 KM) -Bujične pregrade -Kinetiranje -Tehničke mjere

Ministarstvo PŠiV, Sektor šumarstva, Agencija za vode oblasnog riječnog sliva Save


Prema podacima Karte erozije iz perioda do 1985. g., koja je rađena za cijelu BiH, pokazuju da je produkcija nanosa velika i da iznosi oko 16,5∙106m3/god, ili oko 362m3/km2 godišnje. NA prve tri kategorije eroziije otpada oko 52,4% produkcije nanosa, od toga je odnošenje nanosa iz slivova oko 8,8∙106m3/god, što iznosi oko 193 m3/km2.Najveća produkcija i odnošenje

12



nanosa je u slivu r. Bosne (oko 3,6∙106 m3/god), u slivu Neretve (2,90∙106 m3/god), kao i u slivu Drine (2,30∙106 m3/god).

13

D) IMPLEMENTACIJA PLANA UPRAVLjANjA POPLAVNIM RIZIKOM


15. Aktivnosti prvog koraka – Preliminarna procjena poplavnog rizika

- Mapa distrikta riječnog bazena, uključujući granice riječnog bazena, podbazena, vodnog i glavnih slivnih područja sa prikazom topografije i po mogućnosti načina korištenja zemljišta

- Opis poplava koje su se desile u prošlosti i koje su imale značajan negativan uticaj na ljudske živote, ekonomske aktivnosti i okolinu (član 4, paragraf 2, tačka b); Opis procesa plavljenja, uključujući njihovu osjetljivost na promjene, posebno one kad plavljene površine imaju ulogu retenzije (član 4, paragraf 2, tačka c);

- Opis razvojnih planova koji mogu zahtijevati promjene u načinu korištenja zemljišta ili dislokaciji stanovništva i objekata, kao i raspodjeli objekata i raspodjeli ekonomskih aktivnosti zbog uvećanja poplavnog rizika na razmatranim površinama ili na uzvodnim, odnosno nizvodnim, regionalnim (Član 4, paragraf 2, tačka d);

- Procjena vjerovatnoće pojave budućih poplava na bazi hidroloških podataka, tipova poplava i uticaja projektovanih klimatskih promjena i trenda korištenja zemljišta (član 4, paragraf 2, tačka e);

- Procjena mjera upravljanja poplavnim rizikom, posebno onih koje su vezane za izgradnju infrastrukture na način da mogu biti prezentovane javnosti sa transparentnim ekonomskim i okolnim procjenama, uzimajući u obzir principe pokrivanja troškova uključujući i korištenje resursa i okoline (član 4, paragraf 2, tačka fa) amandmana).

- Procjenu efikasnosti postojeće infrastrukture odbrane od poplava, uzimajući u obzir njen


Prema Akcionom planu upravljanja poplavnim rizikom.22.12. 2012. god.

Ažuriranje do:22.12.2018. god.i svakih 6 godina nakon toga

U realizaciji prvog koraka-preliminarna procjena poplavnog rizika, koji podrazumijeva da će "zemlje članice za svaki distrikt riječnog bazena ili dio međunarodnog distrikta riječnog bazena koji leži na njihovoj teritoriji, izvršiti preliminarnu procjenu poplavnog rizika u saglasnosti sa paragrafom 2, članom 4", ili aktuelizovati "postojeće procjene, pripremljene od zemalja članica, koje udovoljavaju zahtjevima Direktive"

14



realni kapacitet da spriječi oštećenja, kao i njene ekonomske i ekološke efikasnosti (član 4, paragraf 2, tačka fb amandmana).

15



16. Aktivnosti drugog koraka – Izrada mapa poplavnog rizika,

- Poveća javno saznanje o poplavnom riziku (npr. pokazanom na veb stranici vodoprivrede);

- Potpomogne proces određivanja prioritetnih mjera koje je, saglasno zakonu o vodoma (davanje vodoprivrednih uslova), potrebno preduzeti kod izgradnje objekata, i uopšte, proces stvaranja politike za izradu strategije održivog razvoja u sektoru voda,

- Stvori preduslove za izradu planova upravljanja rizikom od poplava, planova prostornog razvoja, planova uzbunjivanja i dr.




Drugi korak obuhvata izradu mapa poplavnog rizika, koji podrazumijeva da će "Zemlje članice pripremiti na nivou distrikta riječnog bazena mape plavljenja i mape mogućih šteta od tih plavljenja (mape potencijalnih šteta) tj. (posmatrane zajedno) "mape poplavnog rizika" za riječne bazene i podbazene", s ciljem, da se na bazi rezultata iz prvog koraka, ukupni poplavni rizik, odnosno njegove komponente.

17. Aktivnosti trećeg koraka – Izrada planova upravljanja poplavnim rizikom

- A1: Zaključci preuzeti iz preliminarne procjene poplavnog rizika urađene u prvom koraku (Aneks A, tačka 1 amandmana),

- A2: Zaključci preuzeti iz preliminarne procjene poplavnog rizika urađene u drugom koraku (Aneks 2, tačka 2 amandmana),

- A3: Odgovarajući nivo zaštite koji će biti ustanovljen saglasno Članu 9.2 koji glasi "Zemlje članice, u saglasnosti sa lokalnim i regionalnim organizacijama (authorities) će ustanoviti odgovarajuće nivoe zaštite prema specijalnostima riječnog bazena i podbazena, fokusiraući se na redukciju potencijalnih konsekvenci od plavljenja po ljudsko zdravlje, okolinu i ekonomske aktivnosti", uzimajući u obzir sljedeće relevantne aspekte:

o Upravljanje sa vodama,o Upravljanje sa poljoprivrednim

zemljištem,o Prostorno planiranje,o Korištenje zemljišta (Aneks A, tačka




U razradi koraka tri- Plan upravljanja poplavnim rizikom, podrazumijeva da će "Zemlje članice usvojiti i implementirati Planove upravljanja poplavnim rizikom na nivou distrikta riječnih bazena, riječnih bazena i riječnih podbazena..." (Član 9, paragraf 1 amandmana).

16



3).- A4: Opis mjera koje se planiraju poduzeti da bi se

dostigli odgovarajući nivoi zaštite, uključujući i mjere koje se poduzimaju u skladu sa drugim aktima koji važe u zemlji (npr. uredba o planu odbrane od poplava), osim ove Dirketive (Aneks A, tačka 4),

- A5: Opis mjera koje je potrebno poduzeti u cilju uključivanja u javnost u proces informisanja i konsultacija (Aneks A, tačka 5),

- A6:Opis načina obavljanja konsultacija i usaglašavanje mjera sa drugim učesnicima (vlastima) koje se nalaze na uticajnom području, zatim, načina koordinisanja procesa izrade ovog plana sa Direktivom 2000/60/EC i određivanje kompetentnih organizacija (Aneks A, tačka 6).

E) FINANSIJSKA PROJEKCIJA

Zadaci(aktivnosti)

Nosioci i učesnici Rok Napomena

18. Izrada plana upravljanja poplavnim rizikom i ažuriranje

- 2010. .......................... 275.400,00 KM

Vlada RS, Ministarstvo PŠiV, EU, LIFE, PHARE, Agencija za vode oblasnog riječnog sliva Save

Stalni zadatak tokom cijelog perioda

Plan upravljanja poplavnim rizikom evropskih zemalja u slivu rijeke Dunav, zbog njihove velike raznovrsnosti, sadržaja i detaljima elaboracije, te integracije državnih planova u

17

- 2011. .......................... 411.,327,00 KM- 2012. .......................... 559.823,00 KM- 2013. .......................... 839.786,00 KM- 2014. .......................... 1.044.691,00 KM- 2015. .......................... 1.029.480,00 KM- 2016. .......................... 505.355,00 KM- 2017. .......................... 586.064,00 KM- 2018. .......................... 324.809,00 KM- 2019. .......................... 322.830,00 KM- 2020. .......................... 87.085,00 KM- 2021. 87.085,00 KM

UKUPNO: 6.073.735,00 KM

okvirni Plan upravljanja poplavnim rizikom u slivu rijeke Dunav, zahtijevaju dugoročno planiranje i izradu, te uvođenje usaglašene metodologije na principima Akcionog programa za održivo upravljanje poplavama u slivu rijeke Dunav, „ICPDR-a“.U okviru Programa zaštite od poplava ICPDR-a, pod tačkom 6.3. Finansijski resursi za implementaciju, navedeni su mogući izvori za finansiranje Programa kao na primjer: Državni budžeti, EU sredstva, Evropski regionalni razvojni fond, LIFE, PHARE, Evropski fond solidarnosti i drugi.

Direktor Agencije oblasnog riječnog sliva „SAVA“

Mr Branislav Blagojević

18

Prijedlog

Na osnovu člana 43. stav 7. Zakona o Vladi Republike Srpske ("Službeni glasnik Republike Srpske" broj 118/08), a nakon razmatranja Akcionog plana za održivo upravljanje poplavnim riikom u slivu rijeke Dunav sa aplikacijom na podsliv rijeke Save, područje Republike Srpske, Planski period: 2010. -2021. godina, Vlada Republike Srpske, na __ sjednici održanoj ______ 2010. godine, d o n o s i

Z A K Lj U Č A K

1. Vlada Republike Srpske se upoznala sa Akcionim planom za održivo upravljanje poplavnim riikom u slivu rijeke Dunav sa aplikacijom na podsliv rijeke Save, područje Republike Srpske, Planski period: 2010. -2021. godina, sa pregledom ciljeva i aktivnosti za njegovu realizaciju i isti prihvata.

2. Zadužuje se Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede i Agencija za vode oblasnog riječnog sliva Save, Bijeljina, koje će svojim djelovanjem i efikasnim radom uskladiti aktivnosti svih subjekata zaduženih za realizaciju Plana upravljanje poplavnim riikom u slivu rijeke Dunav sa aplikacijom na podsliv rijeke Save, područje Republike Srpske, Planski period: 2010. -2021. godina , i o tome izvještavati Vladu.

3. Ovaj zaključak stupa na snagu danom donošenja.

Broj: PREDSJEDNIK VLADE

Datum:

Milorad Dodik

19

Documents

Zaštita od poplava.doc