1

Zadania dla II klasy gimnazjum

BIOLOGIA

CZĘŚĆ I – zadania zamknięte (0-1 pkt)

zadanie 1

Za pobieranie tlenu i usuwanie dwutlenku węgla z organizmu odpowiedzialny jest

układ

a. pokarmowy b. oddechowy c. rozrodczy d. wydalniczy

zadanie 2

funkcja , której nie pełni skóra to:

a. synteza witaminy D

b. rozkład białek do aminokwasów

c. wydalanie zbędnych produktów przemiany materii

d. pobieranie tlenu oraz usuwanie dwutlenku węgla

zadanie 3

zaznacz prawidłowe zakończenie zdania

Kolagen zawarty w skórze

a. nadaje jej sprężystość i elastyczność

b. bierze udział w termoregulacji

c. odbiera bodźce zewnętrzne

d. chroni przed szkodliwym wpływem promieniowania UV

zadanie 4

objawami oparzenia I stopnia są

a. zasiniała skóra, ból i pieczenie

b. pęcherze wypełnione płynem , obrzęk i ból

c. zaczerwienienie skóry i ból

d. zniszczenie skóry i tkanek podskórnych

zadanie 5

najdłuższą kością w szkielecie człowieka jest kość

a. piszczelowa b. ramieniowa c. udowa d. łokciowa

zadanie 6

półruchome połączenia kości występują między

a. kością potyliczną i ciemieniową

b. kością udową i kośćmi podudzia

c. żebrami i mostkiem

d. kośćmi nadgarstka i śródręcza

zadanie 7

zatoki występujące w niektórych kościach czaszki nie wpływają na

a. ogrzewanie wdychanego powietrza

b. połykanie pokarmu

c. lekkość kości

d. barwę głosu

2

zadanie 8

parzystą kością mózgoczaszki jest kość

a. potyliczna b. klinowa c. czołowa d. ciemieniowa

zadanie 9

w celu zbadania znaczenia soli mineralnych w kości należy

a. przepiłować kość i obserwować jej budowę

b. spalić kość

c. zanurzyć kość na kilka dni w wodzie

d. zanurzyć kość na kilka dni w occie

zadanie10

w miejscu złamania kości tworzy się twarda tkanka spajająca uszkodzoną kość zwana

kostniną. Kostnina powstaje z komórek

a. okostnej

b. chrząstki

c. tkanki kostnej gąbczastej

d. tkanki kostnej zbitej

zadanie 11

skurcz mięśnia dwugłowego ramienia powoduje

a. zgięcie ręki w łokciu

b. zgięcie ręki w nadgarstku

c. wyprostowanie ręki w łokciu

d. wyprostowanie ręki w nadgarstku

zadanie 12

tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa buduje

a. pęcherz moczowy b. serce c. biceps d. jelito grube

zadanie 13

mięśniami działającymi antagonistycznie są

a. biceps i triceps

b. okrężny oka i okrężny ust

c. przepona i mięśnie międzyżebrowe

d. mięśnie mimiczne i mięśnie żuchwowe

zadanie 14

najlepszym źródłem witaminy A są

a. tran, jajka, masło

b. drożdże, mleko, mięso

c. pomidory , pieczywo, ziemniaki

d. cebula, jabłka, szpinak

zadanie 15

zarówno węglowodany jak i tłuszcze trawione są przez enzymy znajdujące się w

a. ślinie b. żółci c. soku trzustkowym d. soku żołądkowym

3

zadanie 16

prawidłowa kolejność odcinków przewodu pokarmowego to

a. jama ustna, przełyk, jelito cienkie, żołądek, jelito grube, odbyt

b. jama ustna, żołądek, przełyk, jelito cienkie, jelito grube, odbyt

c. jama ustna przełyk, żołądek, jelito grube, jelito cienkie, odbyt

d. jama ustna, przełyk, żołądek, jelito cienkie, jelito grube, odbyt

zadanie 17

żółć jest substancją , która

a. trawi tłuszcze b. rozbija tłuszcze na mniejsze krople

c. trawi białka d. trawi cukry

zadanie 18

związek wchłaniany przez ścianę jelita cienkiego bez uprzedniego trawienia to

a. glikogen b. błonnik c. glukoza d skrobia

zadanie 19

erytrocyty to krwinki odpowiedzialne za

a. przenoszenie tlenu

b. niszczenie drobnoustrojów

c. krzepnięcie krwi

d. wytwarzanie przeciwciał

zadanie 20

miejsce w krwioobiegu małym w którym występuje największe stężenie tlenu we krwi, to

a. prawa komora serca b. pień płucny

c. tętnica płucna lewa d. żyły płucne

zadanie 21

osoba , której na powierzchni erytrocytów występuje tylko antygen B, ma grupę krwi

a. A b. B c. AB d. 0

zadanie 22

narządy, które wydalają na zewnątrz substancje toksyczne, niepotrzebne lub

występujące w nadmiarze to

a. jelito grube, trzustka , ślinianki

b. wątroba, żołądek , jajniki

c. skóra płuca, nerki

d. jelito cienkie, śledziona, dwunastnica

zadanie 23

szczepionka zawiera

a. przeciwciała b. antygeny c. limfocyty T d. limfocyty B

zadanie 24

odporność swoistą czynną , naturalną uzyskuje się w wyniku

a. przekazania płodowi przeciwciał wytworzonych w organizmie kobiety ciężarnej

b. wytworzeniu przeciwciał podczas choroby zakaźnej

c. podania szczepionki

d. podania surowicy

4

zadanie 25

wdech jest możliwy dzięki temu że

a. mięśnie międzyżebrowe rozkurczają się

b. mięśnie międzyżebrowe kurczą się

c. przepona uwypukla się

d. żebra opadają

zadanie 26

element zapobiegający dostawaniu się pożywienia do dróg oddechowych to

a. głośnia b. nagłośnia c. szpara głośni d. struna głosowa

zadanie 27

oddychanie wewnątrzkomórkowe

a. dostarcza komórce energii

b. usuwa z organizmu dwutlenek węgla a pobiera tlen

c. dostarcza komórce tlenu

d. polega na usuwaniu z komórek tlenu

zadanie 28

szkodliwym związkiem blokującym przenoszenie tlenu przez hemoglobinę jest

a. tlenek azotu

b. tlenek siarki

c. tlenek węgla

d. dwutlenek węgla

zadanie 29

związkiem chemicznym usuwanym przez nerki jest

a. glukoza b. mocznik c. aminokwas d. glicerol

zadanie 30

wybierz zestaw zawierający tylko choroby skóry:

a. bielactwo, białaczka, opryszczka, łupież

b. łupież , łuszczyca, świerzb, grzybica

c. grzybica, astma, daltonizm, trądzik

d. trądzik, tyfus, opryszczka, gruźlica

zadanie 31

do chorób układu oddechowego nie należy:

a. angina

b. pylica

c. astma

d. miażdżyca

zadanie 32

do wad postawy zaliczamy:

a. skoliozę

b. kifozę

c. lordozę

d. wszystkie w/w wady

5

zadanie 33

który zestaw zawiera wyłącznie kości płaskie:

a. mostek, łopatka, kości biodrowe

b. kość czołowa, kręgi, obojczyk

c. żebra, mostek, kości nadgarstka

d. kości łonowe, obojczyk, kości jarzmowe

zadanie 34

wiedząc ,że woda wapienna mętnieje w obecności dwutlenku węgla można ten fakt

wykorzystać do

a. wykrywania dwutlenku węgla w powietrzu wydychanym przez człowieka

b. wykrywania dwutlenku węgla w fermentacji alkoholowej drożdży

c. udowodnieniu ,że kiełkujące nasiona oddychają tlenowo

d. wszystkie powyższe odpowiedzi są poprawne

zadanie 35

w usuwaniu zbędnych produktów przemiany materii i energii uczestniczą

a. płuca, serce, żołądek

b. nerki, płuca, skóra

c. skóra, jajniki, nerki

d. skóra, nerki, żołądek

zadanie 36

miednica ochrania

a. nerki b. jądra c. pęcherz moczowy d. wątrobę

zadanie 37

serce człowieka składa się z

a. 2 komór, 2 przedsionków

b. 3 komór , 1 przedsionka

c. 1 komory, 3 przedsionków

d. 4 komór

zadanie 38

tasiemiec uzbrojony pasożytuje u człowieka w

a. jelicie cienkim b. przełyku c. żołądku d. trzustce

zadanie 39

żółć produkowana jest przez

a. jelito cienkie b. wątrobę c. pęcherzyk żółciowy d. trzustkę

zadanie 40

miażdżyca może prowadzić do

a. zaburzenia pracy węzłów chłonnych

b. zawału serca

c. anemii

d. krwotoku wewnętrznego

zadanie 41

osteoporoza to choroba

a. mózgu

6

b. kości

c. nerek

d. wątroby

zadanie 42

śledziona jest narządem układu

a. pokarmowego b. limfatycznego c. krwionośnego d. wydalniczego

zadanie 43

na zachorowanie na raka płuc najbardziej narażeni są

a. rolnicy

b. stolarze

c. pracownicy budowlani mający kontakt z azbestem

d. pracownicy budowlani mający kontakt z cementem

zadanie 44

niewydolność szpiku kostnego jest przyczyną:

a. krzywicy

b. płaskostopia

c. białaczki

d. miażdżycy

zadanie 45

u osób chorych na astmę stan zapalny trwa w

a. jamie nosowej

b. gardle

c. tchawicy

d. oskrzelach

zadanie 46

które połączenie kości nazwiesz stawem obrotowym:

a. połączenie miednicy z kością udową

b. połączenie czaszki z kręgosłupem

c. połączenie mostka z żebrami

d. połączenie kości śródręcza i nadgarstka

zadanie 47

który zestaw obrazuje skład moczu zdrowego człowieka:

a. białko , woda, mocznik, sole mineralne

b. mocznik , woda, glukoza, sole mineralne

c. woda, erytrocyty, mocznik, sole mineralne

d. woda, mocznik, sole mineralne, pojedyncze leukocyty

zadanie 48

której z wymienionych funkcji nie spełnia wątroba

a. magazynuje glikogen

b. odtruwa organizm

c. produkuje witaminy

d. wytwarza zółć

7

zadanie 49

podstawową jednostką funkcjonalną nerki jest

a. nefron b. neuron c. trombocyt d. miedniczka nerkowa

zadanie 50

która z funkcji jest właściwa dla kosmyków jelitowych

a. odtruwają organizm

b. trawią pokarm

c. zwiększają powierzchnie chłonną jelita

d. magazynują pokarm

e.

zadanie 51

naczynia wieńcowe występują w

a. sercu b. jamie brzusznej c. mózgu d. nerkach

zadanie 52

wentylacja płuc zachodzi na skutek pracy

a. jedynie przepony

b. mięśni międzyżebrowych i przepony

c. jedynie mięśni międzyżebrowych

d. mięśni gładkich

zadanie 53

żołądek jest miejscem trawienia

a. cukrów b. tłuszczów c. białek d. cukrów i tłuszczów

zadanie 54

barierami odpornościowymi są:

a. naskórek i gruczoły potowe w skórze

b. odruchy kaszlu i kichania

c. kwas solny w żołądku i lizozym w ślinie

d. wszystkie odpowiedzi są poprawne

zadanie 55

za wytwarzanie głosu odpowiada

a. jama nosowa b. jama ustna c. gardło d. krtań

zadanie 56

dializę wykonuje się gdy zaburzone jest funkcjonowanie

a. pęcherzyków nasiennych

b. trzustki

c. pęcherza moczowego

d. nerek

zadanie 57

pęcherzyki płucne zbudowane są z:

a. tkanki nabłonkowej wielowarstwowej

b. tkanki nabłonkowej jednowarstwowej

c. tkanki mięśniowej gładkiej

d. tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej

8

zadanie 58

prawidłowa wartość ciśnienia krwi to:

a. 80/120 mm Hg

b. 120/80 mmHg

c. 90/60 mm Hg

d. 60/90 mm Hg

zadanie 59

dwunastnica to początkowy odcinek

a. przełyku b. odbytnicy c. jelita grubego d. jelita cienkiego

zadanie 60

funkcją wątroby nie jest

a. magazynowanie glikogenu b. produkcja enzymów trawiennych

c. produkcja mocznika d. odtruwanie organizmu

zadanie 61

do cech charakteryzujących tętnice nie należą

a. mają grubą warstwę mięśniową b. mają zastawki

c. wyprowadzają krew z serca d. mają wąskie światło naczynia

zadanie 62

trombocyty to elementy morfotyczne krwi , które odpowiadają za

a. transport tlenu b. transport aminokwasów

c. krzepliwość krwi d. odporność organizmu

zadanie 63

zadaniem kosmyków w jelicie cienkim jest

a. ułatwienie wchłaniania wody

b. ułatwienie wydalenia szkodliwych produktów przemiany materii

c. zwiększenie powierzchni chłonnej jelita

d. zmniejszenie powierzchni chłonnej jelita

zadanie 64

tlen przenika do krwi z pęcherzyków płucnych dzięki

a. utlenianiu

b. osmozie

c. dyfuzji

d. syntezie

zadanie 65

zadaniem układu limfatycznego jest

a. transport gazów oddechowych

b. przekazywanie impulsów nerwowych

c. niszczenie drobnoustrojów chorobotwórczych

d. wydalanie nadmiaru wody

9

CZĘŚĆ II ZADANIA OTWARTE

Zadanie 1 (0-2)

Wskaż i podpisz kości, których nazwy zamieszczono ponizej

łopatka, obojczyk, mostek, żuchwa, kość łokciowa, kość kulszowa, kość piszczelowa,

kręg lędźwiowy

Zadanie 2 (0-2)

Do podanych opisów wytworów naskórka dopisz właściwe nazwy

a. cienkie, wydłużone struktury, izolujące najbardziej wrażliwe okolice ciała

-------------------------------------------------------------

a. twarde płytki, które ochraniają opuszki palców

-------------------------------------------------------------

b. gruczoły biorące udział w usuwaniu niektórych zbędnych substancji z organizmu

------------------------------------------------------------

c. gruczoły wydzielające gęstą substancję chroniącą skórę przed wysychaniem

-----------------------------------------------------------

Zadanie 3 (0-1)

Ponumeruj zdarzenia zachodzące podczas wydechu

-----zmniejszenie objętości klatki piersiowej

-----wzrost ciśnienia w klatce piersiowej

-----opadanie żeber

10

-----rozkurcz mięsni międzyżebrowych i przepony

-----wypychanie powietrza z płuc na zewnątrz

Zadanie 4 (0-2)

Uzupełnij tabelę wpisując w odpowiednie rubryki rodzaje połączeń kości:

czołowa-ciemieniowa, żebra-mostek, skroniowa-klinowa,

udowa-piszczelowa, czaszka-kręgosłup, kość łonowa-kość łonowa

Zadanie 5 (0-2)

Uzupełnij poniższy schemat wpisując w puste pola odpowiednie określenia

Zadanie 6 (0-2)

Literami oznaczono tkanki budujące narządy , a cyframi narządy zbudowane z tych

tkanek. Wpisz do tabeli nazwy narządów a następnie przyporządkuj literę

odpowiadającą tkance budującej ten narząd

I II III IV

szew staw chrząstkozrost

11

A B C D E

I II III IV

Zadanie 7 (0-3)

a. podpisz rysunki właściwymi nazwami tkanek

b. jakie narządy buduje tkanka oznaczona cyfrą 2

c. podaj nazwę tkanki , która przewodzi impulsy elektryczne

12

Zadanie 8 (0-3)

Korzystając z danych dotyczących składu chemicznego ciała człowieka sporządź wykres

słupkowy

Ciało dorosłego człowieka zawiera około 20 % białka, około 15 % tłuszczu, 1 %

węglowodanów, 4% składników mineralnych. Pozostałą część masy ciała stanowi woda.

9 (0-3)

Rysunek przedstawia schematyczną budowę układu wydalniczego. Wpisz do tabeli

nazwy narządów oznaczonych cyframi 2, 3, 4 oraz określ ich funkcje

nr Nazwa narządu Funkcja

2

3

4

13

Zadanie 10 (0-2)

Ilość zjadanego pokarmu zależy od zapotrzebowania organizmu na energię. Na

podstawie informacji zawartych w tabeli wypisz cztery czynniki, od których zależy

ilość energii zużywanej na poszczególne osoby w ciągu dnia.

1----------------------------------------------

2--------------------------------------------

3-----------------------------------------------

4----------------------------------------------

Zadanie 11 (0-3)

Podaj nazwy wskazanych elementów budowy nerki oraz określ ich funkcje

Zadanie 12 (0-2)

Podpisz rodzaje zębów przedstawionych na rysunkach

14

Zadanie 13 (0-2)

Wymień dwie widoczne różnice miedzy uzębieniem mlecznym a stałym

Zadanie 14 (0-3)

Uzupełnij opisy schematu budowy układu pokarmowego człowieka

Zadanie 15 (0-3)

Nazwij rodzaje krwotoków zilustrowanych poniżej. W ramach udzielania pierwszej

pomocy dorysuj na właściwym rysunku nałożoną opaskę uciskową.

--------------------------------------- ----------------------------------------

Zadanie 16 (0-4)

Jakie właściwości nadają kościom substancje, z których są zbudowane. W

znalezieniu odpowiedzi pomoże uzupełnienie poniższych doświadczeń.

15

Zadanie 17 (0-2)

Niedobór witamin można rozpoznać po charakterystycznych objawach.

Przyporządkuj odpowiednim witaminom skutki ich niedoboru.

Zadanie 18 (0-3)

Wpisz podane produkty żywnościowe do odpowiednich wierszy tabeli

pomidor, chleb, fasola, jajka, makaron, masło, marchew, oliwa, smalec, wołowina

Węglowodany

Białka

Tłuszcze

Witamina A

Zadanie 19 (0-3)

Zaznacz strzałką i odpowiednią literą (A, B, C, D, E, F) każdy z niżej opisanych

narządów

A produkuje kwas solny

B wytwarza żółć

C produkuje trypsynę i lipazę

D rozpoczyna trawienie skrobi

E wchłania wodę

F wchłania składniki pokarmowe