1

Filipino Ikaapat na Markahan – Modyul 6

Pag-uugnay sa Ilang Pangyayari mula sa Nobela (Noli Me Tangere) sa Kasalukuyan

9

Republic of the Philippines

Department of Education Regional Office IX, Zamboanga Peninsula

Zest for Progress

Zeal of Partnership

Pangalan: ________________________________________

Taon at Seksiyon:__________________________________

Paaralan: ________________________________________

2

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Paul Jusfer M. Escalante

Editor: Ursulina M. Bonilla

Tagasuri: Corazon Fe S. Manginsay, Allene E. Duarte

Tagalapat: EPS, Florencio R. Caballero, DTE

Tagapamahala: Majarani M. Jacinto, EdD, CESO VI

OIC, Schools Division Superintendent

Visminda Q. Valde, EdD

OIC, Assistant Schools Division Superintendent

Raymond M. Salvador, EdD, CESE

OIC, Assistant Schools Division Superintendent

Juliet A. Magallanes, EdD

CID Chief

Florencio R. Caballero, DTE

EPS – LRMDS

Josephine L. Tomboc, EdD

EPS – Filipinp

3

Alamin

Magandang araw, kaibigan! Binabati kita dahil sa iyong kasipagan sa

pagsagot ng mga Gawain sa mga naunang modyul. Sa modyul na ito matutuhan mo

ang pag-uugnay ng mga pangyayari mula sa nobela sa kasalukuyan.

May mga gawain akong inihanda para sa iyo upang mahasa ang iyong kaalaman

tungkol dito.

Pagkatapos ng modyul na ito, ikaw ay inaasahang:

• Natitiyak ang pagkamakatotohanan ng akdang napakinggan sa

pamamagitan ng pag-uugnay sa ilang pangyayari sa kasalukuyan F9PN-IVe-

f-59

• Naipaliliwanag ang mga kaugaliang binanggit sa kabanata na nakatutulong

sa pagpapayaman ng kulturang Asyano F9PB-IVe-f-59

• Naipaliliwanag ang iba’t ibang paraan ng pagbibigay pahiwatig sa kahulugan

F9PT-IVe-f-59

Aralin 6

Pag-uugnay sa Ilang Pangyayari mula sa Nobela (Noli Me Tangere)

sa Kasalukuyan

Balikan

Balikan muna natin ang ating nakaraang paglalakbay. Naalala mo pa ba ang

huli nating pinag-usapan?

Tama! Tungkol sa Kabanata 13 ng Noli Me tangere na pinamagatang Ang mga

Babala ng Sigwa.

4

Panuto: Sagutin ang mga katanungan batay sa bahagi ng Kabanata 13

pinamagatang Ang mga Babala ng Sigwa.

1. Ano ang kahulugan ng sinabi ni Crisostomo Ibarra na ang sepulturero ay isang

sawimpalad? Ipaliwanag ang sagot.

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________.

2. Bakit napagkamalan ni Crisostomo si Pari Damaso si Pari Salvi? Ano sa iyong

palagay ang magiging bunga ng pangyayaring iyon sa pagitan ng binata at ng batang

prayle?

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________.

Tuklasin

Kabanata 6

Si Kapitan Tiago

Samantalang kumakain ng agahan o tulog pa ang nakararami, kilalanin

nating mabuti si Kapitan Tiago na may tunay na pangalan na Don Santiago delos Santos na bukas ang tahanan sa lahat ng gustong makibahagi sa kanyang

anumnang inihandang piging.

Malaman sa taba ang kanyang mukha na hulog ng langit ayon sa anyang mga tagahanga at mula naman daw sa maralita ayon sa kanyang mga kaaway. Mabilog

at pandak ang kanyang katawang maputi ang kutis. Mahihinuhang mga tatlumpu

hanggang tatlumpu't limang taong gulang lamang siya. Mas matanda siya kaysa ipinakikita ng kanyang nakababatang panlabas na anyo. Bilog daw ang kanyang

Handa ka na ba sa susunod na Gawain?

Halika na basahin na natin ang kabanata 6 ng Noli Me Tangere.

Tuklasin mo, kaibigan kung paano binigyan o tinitiyak ang

pagkamakatotohanan ng akda sa pamamagitan ng pag-uugnay sa ilang

pangyayari sa kasalukuyan.

5

bungo na napapalamutian ng maliliit niyang mata, manipis ang ilong bagamat hindi sarat. Kapansin-pansin ang mapuputi niyang ngipin sa kabila ng kanyang

pagnganga ng tabako't buyo. At ang dalawa sa kanyang mga ngipin ay ipinahihiram sa kanya ng dentist sa halagang labindalawang piso bawat isa

Si Kapitan Tiago ay itinuturing na isa sa mga pinakamayamang

mangangalakal sa Binondo at isa sa mga tinitingalang asendero dahil sa kanyang mga lupain sa Pampanga at Laguna de Bay, partikular na sa bayan ng San Diego.

Marami rin siyang ari-arian sa Sto. Cristo, sa Kalye Anloague, at sa Rosario. Hawak

din niya ang kontrata ng opyo kasama ang isang Tsino. Siya rin ang nagrarasyon ng pagkain ng mga bilanggo sa bilibid at ng sakate sa malalaking bahay sa Maynila.

Tuso siya sa negosyo kaya pinangingilagan din ng kanyang mga kakompetensya. Sa kanyang pagiging mariwasa, kasundo niya ang Diyos, ang Pamahalaan, at ang tao.

Walang alinlangang kasundo ni Kapitan Tiago ang Diyos. At dahil ginto niya

ang nagdarasal para sa kanya, nagmimisa ang mga pari para rin sa kanya at kung

kulang pa, nagnonobena't nagrorosaryo. Bukod sa mga pagpapadasal, maaari rin siyang mag-alay sa iba't ibang santo na wala namang ginagawa sa langit ayon pa sa

kanya. Sa lahat naman ng mga birhen, naniniwala ang kapitan na ang Birhen sa Antipolo ang nakapangyayari sa lahat. At para lalong maging malapit sa Diyos, may

kapilya rin siya sa loob ng kanyang bahay na kinalalagyan ng mga mataławag na diyos pantahanan sapagkat mas malaki ang paniwala niya sa maraming diyos kaysa

iisang Diyos. Makikita rin sa loob ng kapilya ang imahen ng iba't ibang santo at ng Sagrada Familia. Naroon din ang rebultong may taas na halos isang metro na walang

iba kundi si San Miguel Arkanghel. Taglay nito ang isang kalasag na Griyego

samantalang hawak sa kanan ang isang kris Joloano. Iniiwasan iło ni Kapitan Tiago dahil sa alalahanin na maaaring idulot ng arkanghel sa oras na maghimala at

kumilos ito.

At para patindihin ang kanyang debosyon, taun-taon ay nagpupunta sa kapistahan ng Antipolo si Kapitan Tiago na may kasamang orkesta.

Pagkatapos magpamisa, hindi niya nakakaligtaang maligo sa mapaghimalang batis at doon mismo kumain ng masasarap na pagkain, Dumadayo rin siya sa ibang lugar

kagaya ng Binondo, Pampanga, at sa bayan ng San Diego para sa kanyang debosyon.

Kasundo rin ng pamahalaan si Kapitan Tiago sapagkat hindi siya nag-iisip

para sa anumang pagbabago ng sistema o nagbabasa ng mga pahayagang galing sa liberał na Espanya bagamat marunong siya ng Kastila. Para siyang serbidor ng lahat

ng taong-gobyerno mula sa Kapitan Heneral hanggang sa pinakamababang uri ng empleyado. Lagi siyang may pabaon sa mga ito. May nakahanda rin siyang orkesta

para manapatan sakali mang may mga pagdiriwang ng kaarawan sa hanay ng mga

gobernador, alkalde, piskał, at ng iba pa, At tuwing nagłataas ng buwis ang parnahalaan, si Kapitan Tiago ang unang pumupuri rito lalo na kapag may naaamoy

na kontrata o pagkakakitaan.

Ayon sa mga di-banal, hangal ang kapitan at sinasabi naman ng mga dukha na malupit siya at walang-awa. Higit dito, mapagsamantala raw siya sa maliliit at sa

nasasakupan niya. Sinasabi ring may mga babae siya subalit wala namang maipakitang katibayan ang mga mapaghinala.

Ayos na sana ang buhay ni Kapitan Tiago kung wala siyang kakompetensya sa debosyon. Si Donya Patrocinio, isang matandang babae, ang nagpapahirap sa

kanyang kalooban dahil tinatapatan nito ang anumang alay niya sa mga fraile, sa kapistahan, at sa mga santo. Napakatindi marahil ng kompetisyon at hindi

6

maiwasan ni Kapitan Tiago na isipin at ipanalangin ang kapahamakan ng matandang babae.

Bunga marahil ng hindi magandang karanasan noong kanyang kabataan

kaya nagkaganyan si Kapitan Tiago. Siya ay nag-iisang anak ng mag-aasukal sa Malabon. Masyadong kuripot ang kanyang ama kaya hindi siya pinag-aral. Naging

utusan si Santiago ng isang mabuting Dominiko na nagsikap ituro ang lahat ng kaya at alam na kabutihan. Hindi natapos ang pag-aaral niya dahil namatay ang

umampon sa kanya kasabay halos ng kanyang ama. Ipinasya niyang pamahalaan

ang naiwang negosyo ng kanyang ama. Hindi naglaon, ikinasal siya sa isang maganda at matalinong dilag na taga-Sta. Cruz, si Donya Pia Alba.

Lumipas ang anim na taon ngunit wala pa ring naging anak ang mag-asawa.

Ipinasya ng dalawa sa payo ni Padre Damaso na naging kaibigan nila sa San Diego na magpunta at magsayaw sa Obando para humingi ng anak. Sa halip ng lalaki,

ipinagkaloob sa kánila ang anak na babae. At maliban sa maliliit at maaayos na

tabas ng tenga, wala nang nakuha ang bata sa asawa ng kanyang ina. Mestisahing Kastila ang batang babae na kaagad naulila pagkatapos ipanganak ng naging

malungkuting ina.

Ipinasok si Maria Clara sa Beaterio de Sta. Catalina sa gulang na labintatlo para magkaroon ng edukasyon sa piling ng mga mongha. Kasabay namang umalis

papuntang Europa ang isang kabataang lalaki na walang iba kundi si Juan Crisostomo. Nagdesisyon ang mga ama ng batang babae at batang lalaki na

ipagkasundo silang dalawa na labis namang ikinagalak ng mga ito na nasa

magkabilang dulo ng daigdig.

Panuto: Sagutin ang mga katanungan at ipaliwang.

1. Ang mga pangyayari bang inilahad dito na ginagawa ni Kapitan Tiyago ay nagaganap pa rin sa kasalukuyan? Pangatwiranan ang iyong sagot.

_______________________________________________________________________________________________________________________________.

2. Sa iyong tingin, may mga tao pa rin ba sa kasalukuyan ang ginagamit ang kanilang kapangyarihan para sa pansariling interes? Ipaliwanag.

_______________________________________________________________________________________________________________________________.

Suriin

Salamat kaibigan sa matiyaga mong pagsunod sa ating talakayan. Patuloy mong isagawa ang mga gawain na makakatulong sa iyo upang malinang ang iyong

kaalaman.

Halika! Simulan mo na kaibigan. Alam kong matiyaga ka. Kaya mo ito!

Sa pagkilala ng mga kahulugan mayroon tayong iba’t ibang paraan upang malaman

ang nais ipahiwatig ng mga salita na nakatago ang tunay na kahulugan nito.

7

Narito ang mga sumusunod:

1. Talinghaga at idyoma

• Ang matalinghagang pahayag ay mga salitang may kahulugang taglay na

naiiba sa karaniwan.

• Ito ang mga parirala na nakakubli ang tunay na kahulugan.

Halimbawa:

Balat-sibuyas – maramdamin

Basing-sisiw – kaawa-awa

Huling hantungan – libingan

Magdildil ng asin – maghirap

2. Konotasyon at Denotasyon

Konatasyon – ay may dalang ibang kahulugan

➢ o maaaring pansariling kahulugan ng isang tao o pangkat na iba kaysa

karaniwang kahulugan.

Halimbawa:

Isang magandang bulaklak ang anak ng mag-asawang Reyes. (Babae)

Denotasyon – ay karaniwang kahulugang galing sa diksyonaryo o salitang

ginagamit sa pinakakaraniwan at simpleng pahayag.

Halimbawa:

Sa panahon ng quarantine ay nauuso sa mga plantito/plantita ang

pagtatanim ng mga iba’t iba at magagandang bulaklak. (bahagi ng isang

halaman na karaniwang makulay)

3. Paggamit ng Contexual na clue – ang kahulugan ng salita ay mauunawaan ayon

sa pagkagamit nito sa pangungusap.

Halimbawa:

a. Makitid ang daan kaya’t mahirap daanan.

Ngayon atin ring pag-usapan ang mga ang ilang bahagi ng nobela na

kakakitaan natin ng mga pangyayari sa kasalukuyan at mga kulturang

hanggang sa ngayon ay pinaniniwalaan at dinadagsa ng karamihan.

“ At para patindihin ang kanyang debosyon , taon-taon ay nagpupunta sa

kapistahan ng Antipolo si Kapitan Tiyago na may kasamang orkestra. Pagkatapos

magpamisa, hindi niya nakaliligtaang maligo sa mapaghimalang batis at doon

mismo kumain ng masasarap na pagkain. Dumarayo rin siya sa ibang lugar

kagaya ng Binondo, Pampanga at sa bayan ng San Diego para sa kanyang

debosyon”.

(Halaw sa kabanata 6: Si Kapitan Tiyago)

8

Ang bahagi ng Kabanata 6 na mula sa nobela ng Noli Me Tangere ay

nagpapakita ng pangyayari sa kasalukuyan . Hanggang sa panahon ngayon makikita

pa rin natin na maraming tao ay nagdedebosyon sa mga Santo , katulad na lamang

ng pagdedebosyon ng mga tao sa Poong Nazareno na kahit siksikan at halos hindi

mahulugang karayom na mga tao ay patuloy pa rin sa kanilang debosyon o

pamamanata. Maiuugnay ang pangyayaring ito sa kabanata dahil nagdedebosyon o

namamanata din si Kapitan Tiyago at dumayo pa siya sa ibang lugar upang

mamanata.

Samantala kakikitaan din ito ng kulturang Asyano . Isa na rito ay ang kaugalian ng mga Pilipino, lalo na Katoliko na nagpapamisa kapag namamanata.

Ginagawa ito ng mga Pilipino dahil mayroon silang pinaniniwalaan na kapag

natupad nila ito makakamit nila ang kanilang kahilingan. Katulad ni Kapitan Tiyago na namanata dahil naniniwala siya na magkakanak sila ng kanyang asawang si

Donya Pia.

Pagyamanin

Kabanata 26

Ang Bisperas ng Pista

Pansamantalang nabago ang nakamihasnang pang-araw-araw na buhay ng mamamayan. Abala ang lahat ng mga may-bahay. Makikita ang mga

banderitas sa mga daan. Malalakas ang tunog ng mga paputok kasaliw ang tila

panaghoy ng mga banda.

Naghanda at inayos ng mga dalaga ang sarisaring minatamis na prutas at ang iba pang kailangang asikasuhin. Ang mga hapag ay maringal na nakahanda.

Ang mga patamuti ay inangkat pa sa Europa at ang iba naman ay binili lamang sa malapit.

Kapansin-pansin ang paglalabasan ng mga nakatagong kagamitan.

Inilabas ang tila bagong kubyertos, alpombra, mga artipisyal na bulaklak,

bandehadong kristal, iba't ibang makukulay na kurtina, at mga lalagyan ng tabako o sigarilyo na binilot ng maseselang daliri ng mga dalaga.

Nakipamista rin ang mga santo na pinagpagan ng alikabok at ginayakan tulad ng isang batang sasama sa simbahan para makinig o matulog sa misa

Sa mga lansangan, makikita ang kaakit-akit na mga arkong kawayang may kahanga-hangang disenyo. Tinatawag na singkaban ang mga arkong ito. May

malalaki at mamahaling tolda naman na nakapa I a patyo ng simbahan na

daraanan ng prusisyon. Ginagawa naman itong pansamantalang palaruan ng mga batang paslit.

Sa may plasa itinayo ang entablado. Inaasahan dito ang mga palabas na

may kinalaman mga diyos at diyosa, labanan ng mga Kristiyano at Moro, mga awit at mga sayaw. Inaantay ng inaasahang laksang manonood ang

komedyang palabas na "Ang Prinsipe Villardo o Mga Pakong Binunot sa Karumal-dumal na Yungib."

9

Tinutugtog na ng batingaw ang masayang kalembang nito na kaibang-kaiba

kumpara sa mga nakalipas na sampung araw. Kasaliw ng mga batingaw ang iba't ibang paputok na ginawa ng mga malikhaing Indio. Nagtakbuhan ang mga bata

para salubungin ang banda na nasa malayo pa. Pagpasok sa bayan, tumugtog ang banda ng masasayang martsa na sinusundan ng mga batang gusgusin o halos

hubad na.

Kasunod halos na dumating ang mga karomata, kalesa, o karwahe sakay

ang mga tahor dala ang kanilang panabong na tandang at mga supot ng ginto. Handa silang ipakipagsapalaran ang kanilang yaman sukdulan mang umuwi na

isa nang pulubi.

Ibinulong ng isang lalaki na limampung piso gabi-gabi ang ibibigay na tong sa alferez. Napag-alaman din na si Kapitan Tiago ang magbabangka. May

labingwalong libo si Kapitan Joaquin at sampung libo naman ang ihahanda ni Carlos Intsik para sa liyampo. Hindi rin nailihim na magbabangka si Padre

Damaso sa gabi pagkatapos magsermon sa umaga. Samakatwid, walang anumang

panganib na maaaring pangilagan mula sa estado o sa simbahan.

Sa paligid ngunit nasa labas ng bayan, naghanda ang mga tagabukid para dalhin sa kanilang mga Panginoong Maylupa ang pinakamainam na produkto ng

kanilang bukid. Hindi rin nila nakaligtaang magsuot ng pinakamaganda nilang damit.

Samantala, mas masaya at mas abala ang isang grupo na gumagawa malapit sa bahay ni Crisostomo Ibarra. Sinisimulan namang itayo ang mga

pangunahing pundasyon o bahagi ng gusali o bahay paaralan ng mga nangangasiwa na pinangungunahan ni Nyor Juan, ang arkitekto at ang lahat-

lahat na. Ang butihing arkitekto rin ang naging parang tagapagsalita para ipaalam sa mga bagong dating o napapadaan lang kung ano ang gagawin sa nasabing lugan

Nangangarap ang kapatas na magiging bantog siya kapag natapos na ang gusali. Hindi naman nakaligtaang pansinin ng arkitekto ang paggamit ng taong naninilaw

ng sobrang troso para sa gagawing kabriya. Nangatwiran ang taong naninilaw na

ang kanyang gagawing paghuhugusan ng bato ay walang katulad.

Malapit sa pinagkakaabalahan ng mga manggagawa, naroon sa ilalim ng kiyosko ang mahigit sa tatlumpung bata, kasama ang guro, na gumagawa ng mga

bulaklak na palamuti. Ang mga magulang naman ng mga bata, ang mahihirap at mga magbubukid, ay tumutulong din sa abot ng kanilang makakaya. Maging ang

mga relihiyoso at ang mga manang ay hindi rin pahuhuli sa pakikiisa para sa pagpapatayo ng paaralan.

Humanga naman sa binata ang mga mag-aaral na galing sa Maynila para dumalo sa pista. Lahat halos ay may magandang pangitain maliban kay Tandang

Tasio na nagpaalala kay Crisostomo Ibarra tungkol sa sinabi ni Balagtas:

Kung ang isalubong sa iyong pagdating Ay masayang mukha't may pakitang giliw,

Lalong pag-ingata't kaaway na lihim..

10

A. Panuto: Itala ang mga pangyayari na mababasa sa kabanata 26 na may at iugnay ito sa kasalukuyan at ano ang mga kulturang asyano ang makikita sa mga

pangyayaring ito.

Pangyayari sa Kabanata

26

Pag-uugnay sa

pangyayari sa nobela sa kasalukuyan

Kulturang Asyano na

makikita sa pangyayari

1.

2.

3.

4.

5.

Isaisip

Binabati kita kaibigan! Lalo mong pinaghuhusayan ang iyong mga Gawain!

Panuto: Sagutin ang mga katanungan na makakatulong sa iyong pagkatuto.

1. Anong ang mga pangyayari mula sa kabanata sa nobela ay maiuugnay sa kasalukuyan? Ipaliwanag.

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________. 2. Ano-ano ang implikasyon makukuha mo sa mga akdang nabasa?

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________.

3. Paano ito makakatulong sa iyo, ang mga natutunan mo sa mga akdang nabasa at mailapat sa totoong buhay?

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________.

11

Isagawa

Gawain A: Dahilan/Mungkahing Solusyon

1. Sa kasalukuyan, marami pa rin bang Kapitan Tiyago na pinuno ng bayan o naglilingkod sa bayan na inuuna ang sariling kapakanan kaysa sa kanyang mga taong nasasakupan? Kung OO ang sagot mo, magtala ka ng mga dahilan

kung bakit nangyayari ang mga ito. Mga Dahilan

a.___________________________________________________ b. __________________________________________________

c.___________________________________________________ 2. Ano naman ang mga maaaring maimungkahi mo upang maiwasan na ang mga dahilang itinala mo sa itaas.

Mga Mungkahing Solusyon a.___________________________________________________

b.___________________________________________________ c. ___________________________________________________

Tayahin

Sa wakas, kaibigan! Malapit mo nang makamit ang tagumpay sa iyong paglalakbay. Kaunting sandali na lamang. Ngayon pa lang binabati na kita.

A.Panuto: Piliin ang wastong kahulugan ng salitang may salungguhit sa mga

pangungusap sa ibaba.

1. Naging kasosyo sa negosyo ni Kapitan Tiyago ang isang mangangalakal

na Instik. A. kasama C. kalaguyo

B. kahati D. kakompetensya

2. Matindi ang hangarin niyang magkaanak. A. adhikain C. mithiin

B. gawain D. pag-asa

3. Sa tulong ni Pia Alba, lumago ang kanilang kabuhayan.

A. lumaki C. lumawak B. sumagana D.yumabong

4. Ipinasok sa beateryo si Maria Clara.

A. ampunan C. simbahan B. paaralan D. kumbento

5. Nagdeboto ang mag-asawa kina San Pascual at Sta. Clara sa payo na rin ni Pari Damaso.

A. nagpamana C. nag-abuloy B. nagbigay D. namanata

12

B.Panuto: Basahin at unawain mo nang mabuti ang sumusunod na mga tanong.

Isulat ang iyong sagot sa sagutang papel.

1. Anong tradisyong Pilipino ang ipinagdiwang sa dalawang kabanatang nabasa?

A. Araw ng mga Patay C. Pasko

B. Pista D. Semana Santos

2. Bakit naging deboto ang mag-asawang Kapitan Tiyago at Pia Alba kina San

Pascual at Sta. Clara

A. dahil gusto pa nilang lumago pa lalo ang kanilang kabuhayan

B. dahil gusto nilang gumaling sa sakit si Kapitan Tiyago

C. dahil gusto nilang magkaroon ng magandang buhay

D. dahil gusto nilang magkaroon ng anak.

3. Sa kasalukuyan, ang Piyesta sa Obando, Bulacan ay nananatiling dinadagsa ng

mga tao dahil pinaniniwalaan nila na lahat ng iyong mga kahilingan ay matutupad.

Ano ang ginagawa ng mga tao sa prusisyon upang magkakatotoo ang kanilang mga

kahilingan?

A. kumakanta C. nakikisaya

B. sumasayaw D. sumisigaw

4. Bakit mahalaga pa rin na ipagdiriwang ang mga nakagisnang mga tradisyong

Pilipino?

A. dahil para mapanatili buhay at umusbong pa lalo

B. dahil ito ang nagpapayaman sa ating kultura

C. dahil ito ang nagpapakilanlan sa atin bilang Pilipino

D. lahat ng nabanggit

5. Anong kulturang Pilipino ang nangingibabaw na masasalamin sa kabanata 6 na

pinamagatang Si Kapitan Tiyago?

A. pagiging matulungin sa kapwa

B. matibay na paniniwala at pananampalataya

C. masiyahan sa anumang pagsubok sa buhay

D. pagiging positibo sa lahat ng bagay

13

Karagdagang Gawain

Wow! Binabati kita aking kaibigan, pinatunayan mo ang iyong kasipagan sa

ating paglalakbay.

Napakahusay sa iyong ipinamalas na kasipagan sa pagsunod sa ating

talakayan. Talagang pinatunayan mo na marami kang nakuhang kaalaman sa ating

aralin. Napagtagumpayan mong sagutin ang mga nakaatang na Gawain na ibinigay

sa iyo. Binabati kita!.Ipagpatuloy mo ang iyong naumpisahan. Hanggang sa muli…..

1. Kani-kanino mo maaaring ikumpara si Kapitan Tiyago sa mga

kilalang tao sa inyong pamayanan o sa ating kasalukuyang lipunan? Ipaliwanag!

Sagot:

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_______________________________________.

14

Susi ng Pagwawasto

TAYAHIN:

A.

1.A

2.C

3.B

4.D

5.D

B.

1. B

2. D

3. B

4. D

5. B

Balikan:

Sarling Sagot

Karagdagang Gawain:

SARILING SAGOT

Tuklasin:

SARILING SAGOT

PAGYAMANIN:

SARILING SAGOT

ISAGAWA

SARILING SAGOT

Isaisip

SARILING SAGOT

15

Sanggunian

Gabion, Rosemarie U. “Ibat-ibang paraan ng pagkilala sa salita kahulugan ng salita.” Posted August 5, 2015. https://www.slideshare.net/roselugabz/ibat-

ibang-paraan-ng-pagkilala-sa-salita-kahulugan-ng-salita.

Javier, Concepcion, and Rodriquez, Dolores. Noli Me Tangere. Quezon City:

Souvenir Publications, Inc., 2000.

Lacaba, Emmanuel. Noli Me Tangere.Quezon City: C & E Publishing Inc., 2002.

16

Region IX: Zamboanga Peninsula Hymn – Our Eden Land

Here the trees and flowers bloom

Here the breezes gently Blow,

Here the birds sing Merrily,

The liberty forever Stays,

Here the Badjaos roam the seas

Here the Samals live in peace

Here the Tausogs thrive so free

With the Yakans in unity

Gallant men And Ladies fair

Linger with love and care

Golden beams of sunrise and sunset

Are visions you’ll never forget

Oh! That’s Region IX

Hardworking people Abound,

Every valleys and Dale

Zamboangueños, Tagalogs, Bicolanos,

Cebuanos, Ilocanos, Subanons, Boholanos,

Ilongos,

All of them are proud and true

Region IX our Eden Land

Region IX

Our..

Eden...

Land...

The Footprints Prayer Trees by Joyce Kilmer

One night I had a dream. I dreamed that I

was walking along the beach with the

LORD.

In the beach, there were two (2) sets of footprints – one belong to me and the

other to the LORD.

Then, later, after a long walk, I noticed

only one set of footprints.

“And I ask the LORD. Why? Why? Why did you leave me when I am sad and

helpless?”

And the LORD replied “My son, My son, I

have never left you. There was only one (1) set of footprints in the sand, because it

was then that I CARRIED YOU!

I think that I shall never see

A poem lovely as a tree.

A tree whose hungry mouth is prest

Against the earth’s sweet flowing breast;

A tree that looks at God all day,

And lifts her leafy arms to pray;

A tree that may in Summer wear

A nest of robins in her hair;

Upon whose bosom snow has lain; Who

intimately lives with rain.

Poems are made by fools like me,

But only God can make a tree.