Yeni Medya'Da Kriz Yönetimi Ödevi

8/16/2019 Yeni Medya'Da Kriz Yönetimi Ödevi

1/19

1


2/19

YENİ MEDYADA KRİZ YÖNETİMİ

DANIŞMAN: DOÇ. DR. MEHMET SEZAİ TÜRK

HAKAN ÇOKAKTAŞ 158237110

RADYO, TELEVİZYON VE SİNEMA ANABİLİM DALI RADYO, TELEVİZYON VE SİNEMA BİLİM DALI

YENİ MEDYA VE REKLAMCILIK DERSİ YÜKSEK LİSANS ÖDEVİ

GAZİ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ

OCAK 2016


3/19

1

YENİ MEDYADA KRİZ YÖNETİMİ

Hakan ÇOKAKTAŞ

ÖZET

Hızlı bir değişim ve ilerleyiş içerisinde olan dünyada, gelişen teknolojilerle birlikte

hayatımızı yeni bir medya türü ve yeni mecralar girdi. Yeni medya olarak adlandırabileceğimiz

bu atılımla birlikte sosyal ve toplumsal reflekslerimizde dönüşüm yaşadı. İnternet dediğimiz

kavramın hayatımıza girmesinin tarihi çok eskilere dayanmamasına karşın, internetin

sınırsızlığı ve dünyanın kapılarını ekranlarımıza taşımasıyla birlikte her alanda hızlı bir değişim

süreci başladı. Bu değişimle birlikte insanlar hızla yeni medya olarak adlandırdığımız mecranın

içerisinde ki sosyal ağlara katılmaya ve hatta onları hayatlarının vazgeçilmez bir bağı haline

getirmeye başladılar. Bu açıdan bakıldığında şirketler ve kurumlar da sosyal medyayı her

yönüyle etkili bir şekilde kullanma yarışına girdiler. Bu mecraların şirketler açısından

tüketiciye ulaşmada ve istediği mesajları göndermede maliyet açısından düşük bir gider

oluşturması şirketlerin bu ağları fazlaca kullanmasında etkili oldu.

Yeni medya k avramının içerisinde yer alan ağlar insanlar arasında, insanlarla kurumlar

arasında ve tüketicilerle şirketler arasında çift yönlü, düşük maliyetli ve hızlı bir iletişimin

kurulabilmesinde önemli roller aldığı gibi, bu ağlar zaman zamanda beklenmedik bir a nda ve

bir kaos yaratacak biçimde olayların başladığı ve yayıldığı bir mecra da olabilmektedir. Bu tür

olayları kriz olarak tanımlayabiliriz. Bu çalışmanın birinci bölümünde sosyal medyanın ve

işlevlerinin ne olduğu birkaç örnekle açıklanacak, ikinci bölümünde krizin ne olduğu ve

kimlerin krizlerle karşı karşıya gelebileceğine değinilecek ve son olarak iki adet örnek olay

analizi yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Yeni Medya, Sosyal Medya, Kriz, Sosyal Medyada Kriz Yönetimi, Bp Örneği, Melek BAYKAL


4/19

2

1.Yeni Medya, Sosyal Medya ve Özellikleri

Yeni medyada yaşanan krizlere, bu krizlerin kimlerin başına gelebileceğine ve bu

krizlerle nasıl başa çıkılmaya çalışıldığına değinmeden evvel sosyal medyanın ne olduğuna,

özelliklerine ve örnek olarak birkaç sosyal ağa değinmek konunun anlaşılırlığı açısından faydalı

olacaktır.

“İnternetin yaygınlaşması ile birlikte içerik paylaşımı sağlayan yazılımlar geliştirilmiştir.

Bu internet uygulamalarını kullanan katılımcıların online ortamlarda fotoğraf, düşünce, yer

paylaşımları yaparak kendilerini ifade etmeleri ve diğer kişilerle iletişime geçmeleri yeni bir

mecra doğurmuştur (Çokaktaş, D 2015: 44).”

Sosyal medya yahut yeni medya, hızla ilerleyen internet ve mobil teknolojiler sayesinde

meydana gelen, kullanan insanların zamansal ve mekânsal bir bağımlılığın haricinde interaktif

bir biçimde etkileşim içinde oldukları bir tür sanal medyadır. Başlıca yeni medya araçlarına

örnek olarak; mobil iletişim, internet merkezli medya ve sosyal medya verilebilir.

“Sosyal medya için yeni kavramının kullanılması; mesajın değil, ortamın paylaşılmasında getirilen yenilik nedeniyledir. Tarih boyunca insanlar ve toplumlar arası bir

mesajlaşma hep olmuştur. Kimi zaman haber güvercini, duman ve en ilkel çağlarda mağara

duvarları yazılarından, günümüzde kullanılan son sürat teknoloji ile iletilen bilgiye kadar, temel

amaç hep mesajın taşınması olmuştur. Günümüzde ise bilgi, her türlü veri ile birlikte ortamın

taşınması şeklinde oluşmasından dolayı, Yeni Medya kavramı ortaya çıkmıştır (Sanlav, Ü 2014:

29).”

Sosyal medya nam-ı diğer yeni medya geleneksel medyadan bazı noktalarda

ayrılmaktadır. Bu noktalar yeni medyanın özellikle iş dünyasında şirketler tarafından nasıl

cazibe merkezi haline geldiğinin anlaşılmasında önemlidir. “Sosyal medyanın geleneksel

medyadan ayrıldığı en önemli nokta dinamik ve yaşayan bir mecra olmasıdır. Geleneksel

medya araçlarından televizyon, yazılı basın araçları ya da açık hava mecralarından farklı olarak

karşılıklı iletişime geçme imkânı sunmaktadır. Kullanıcı odaklı olan sosyal medyada çoksesli

bir ortam bulunmaktadır (Yamamoto, G ve Şekeroğlu, Ö 2014: 11).” Bu karşılıklı iletişime

imkân veren sistem de tüketici-şirket, vatandaş-devlet ve kişiler arasında mekânsal ve zamansal


5/19

3

bağın kalkmasına sebep olarak hem hızlı bir iletişim sürecine hem de konunun devamında

değinilecek olan kriz yaratan olayların hızlı bir şekilde yayılmasına vesile olabilmektedir. Bu

durum da bu tür mecraların olaya ve zamana bağlı olarak hem avantajlı hem de dezavantajlı

olabileceğine atıfta bulunmaktadır.

Yeni medyayı geleneksel medyadan ayıran diğer özellikler de; dijitallik, etkileşimsellik,

hızlılık, mali açıdan uygunluk, yaygınlık ve ölçülebilirlik olarak sıralanabilir (Binark, M ve

Bayraktutan, G 2013: 19).

Yeni medya mecrasını meydana getiren çok sayıda sosyal ağ bulunmaktadır. Bu ağlar

bazen sadece ortaya çıktığı ülkeye has olabildiği gibi, evrensel bir üne ve kullanıcı ağına da

sahip olabilmektedir. Küresel bir kullanıcı ve kullanım ağına sahip olan sosyal ağlara örnek

olarak özellikle Facebook ve Twitter verilebilir.

Facebook

Facebook Mark Zuckerberg’in 2004 yılında başlangıcında bir üniversitenin sosyal ağı

olarak kurduğu fakat sonrasında hızla küresel bir şekle bürünerek bir milyardan fazla kullanıcı

sayısına ulaşan bir sosyal ağdır.

Facebook’un krizlere maruz kalma potansiyeli en yüksek olan şirketler açısından

önemini anlamak açısından şu görüş önemlidir. “ Her yaş ve meslek grubundan kişinin

kullanıcısı olduğu bu platformda yer almak markalar için bir fırsat oluşturmaktadır. Firmanın

açacağı Facebook sayfası ürün ve hizmetlerini sanki web sitesinde sergiliyor gibi kullanıcılara

sunma imkânı sunmaktadır. Facebook kullanıcılarının firmanın sayfasını beğenmesiyle birlikte,

firmanın kendi sayfasındaki tüm gelişmeler kullanıcıların ana sayfasında gözükmekte bu

sayede kullanıcılar firma hakkında bilgileri takip edebilmektedir (Çokaktaş, D 2015: 52).”

Burada firmayla ilgili gelişmelerin ki bu bir krize yol açabilecek bir gelişmede olabilir tüm

kullanıcıların ana sayfalarında gözükebildiği söylenmektedir. Buda olası bir krizin nasıl hızlı

bir biçimde yayılabileceğinin görülmesinde önemlidir.

Twitter

2006 yılında 19 Kasım 1976 doğumlu Amerikalı yazılım mimarı ve iş adamı Jack Dorsey

tarafından kurulan Twitter; 140 karakterden oluşan tweet adı verilen internet kısa mesajlarınıngönderildiği ve başkalarının mesajlarının okunabildiği bir mikro-blog servisidir. Twitter; her


6/19

4

geçen gün karmaşıklaşan internet dünyasına basit takip mekanizması sağlamaktadır. Twitter

sayesinde kişisel olarak yapılabilecekler; gündem takip edebilir, katkıda bulunulabilir. Sanal

ortamda hayatın her alanına entegre olunabilir (Sanlav, Ü 2014: 64).

2.Kriz, Kriz Yönetimi ve Sosyal Medyada Kriz Yönetimi

Sosyal medyada meydana gelen kr izlere ve bu krizlerle nasıl başa çıkılmaya çalışıldığına

geçmeden evvel öncelikle krizin ne olduğunu, krizlere yol açan faktörleri, bir kriz meydana

gelmeden yahut kriz alarmı alındığında yapılması gerekenleri görmekte ve tanımlamakta fayda

vardır.

Literatürde kriz kavramına dair net ve ortak olarak kabul edilen bir tanım

bulunmamaktadır ancak genel hatlarıyla krizi tanımlamak gerekirse; Bir marka, kurum veya

şahsın hedeflerini tehdit eden, bazen de bunları tehlikeye sokan ve ivedi bir tepkide

bulunulmasını gerektiren, beklenmeye ve yıkıcı olabilen durumlardır. Brewton’e göre,

“karşılaşılan bir durum faaliyetlerde ciddi aksama, devletin kurumsal alanda gerçekleştirdiği

düzenlemelerde artma, işletme hakkında kamuoyunda olumsuz algılama, finansal açıdan

zorlanma, yönetim zamanını verimsiz kullanma, iş görenin moralinde ve desteğinde

zayıflamaya yol açıyorsa kriz olarak nitelenebilir [(Brewton, 1987: 10) Alıntı: Murat, G ve

Mısırlı, K 2014 ].” Bir başka tanımlamaya göre kriz; bir örgütün üst düzey hedeflerini tehdit

eden, bazen de örgütün yaşamını tehlikeye sokan ve acil tepki gösterilmesini gerektiren;

örgütün kriz öngörme ve önleme mekanizmalarının yetersiz kaldığı gerilimli bir durumdur (

Can, H 1997: 312 ).

Krizlere yol açan çok sayıda faktör bulunmaktadır. Bu faktörleri dış çevre ve iç çevre

faktörleri olarak ikiye ayırmak mümkündür (Ataman, G 2002: 243). Dış çevre faktörleri;

Sosyo-kültürel çevre kaynaklı,

Politik ve hukuki çevre kaynaklı,

Teknolojik çevre kaynaklı,

Rekabet koşullarında meydana gelen değişiklikler ve doğa kaynaklı felaketler şeklinde

sıralanabilir.

Buna karşılık,


7/19

5

İşletmenin büyüklüğü,

İşletmenin iş yaşamında ki konumu,

Yapılan işin özellikleri,

Yetersiz ve kalitesiz iletişim, koordinasyon ve kontrol, Katı ve hiyerarşik örgüt yapısı,

Örgütün merkezileşme boyutu,

Yönetimin idarede ki yetersizliği krize yol açan iç çevre faktörlerini meydana

getirmektedir.

Örgütlerin içinde bulundukları çevresel etmenler belirsizleştikçe, başlarına gelen krizler

de aynı şekilde karmaşık bir hâl almaya başlar. Günümüzde işletmeler sadece kendi yürüttükleriiş kollarına ilişkin değil aynı zamanda ülke çapında yahut küresel çap ta meydana gelen ve

birçok insanı alâkadar eden krizleri de göz önünde bulundurmak durumundadırlar. Krizler

sosyolojik ve teknolojik etmenlerin örgüt ve çevre etmenleriyle etkileşiminden meydana

gelmektedir (Murat, G ve Mısırlı, K 2005: 4 ). Bu sebeple krizlerin iç-dış çevre ve teknik -sosyal

boyutlarda sınıflandırılması ve bu kategorizasyonun bir şema şeklinde gösterilmesi daha

açıklayıcı olacaktır.


8/19

6

Örgütsel Kriz Türleri

Kaynak: Gürkan, Haşit, 2000, İşletmelerde Kriz Yönetimi ve Türkiye’nin Büyük Sanayi İşletmeleri Üzerinde

Yapılan Araştırma Çalışması, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, s.17

GRUP 2

Yaygın çevresel

zararlar

Rekabetin hızlanması

Hükümet krizleri

Uluslararası krizler

GRUP 1

Ürün/servis hataları

Fabrika hataları/

endüstriyel kazalar

Bilgisayar arızaları

Eksik- gizli bilgi akışı

İflas

GRUP 3

Değişikliklere uyumsağlayamama

Örgütsel bozukluk

İletişimsizlik

Sabotaj

Üretimin engellenmesi

Taklitçilik

Kötü niyetli söylenti ve

iftiralar

Kanun dışı faaliyetler Cinsel taciz

Mesleki hastalıklar

GRUP 4

Sabotaj

Terörizm

Yöneticilerin fidye

karşılığı kaçırılması

Üretimin engellenmesi

Taklitçilik

Kötü niyetli söylenti ve

iftiralar

Çalışanların greve

gitmesi Boykotlar

TEKNİK / EKONOMİK

KRİZLER

SOSYAL / BEŞERİ / ÖRGÜTSEL

KRİZ FAKTÖRLERİ

DIŞ ÇEVRE FAKTÖRLERİ İÇ ÇEVRE FAKTÖRLERİ


9/19

7

Bir kurumu komple etkileyecek boyutta ki krizler yaşanmadan evvel kısa süreli ve

küçük ölçekte birtakım kriz sinyalleri alınabilmektedir. Kurumlar bu sinyalleri fark ettikleri

dönemlerde önlem almadıkları takdirde yaşanacak olan kriz daha şiddetli bir hale gelmektedir.

Şiddetli kriz sürecinde krizi atlatamayan kurumlar kronik hale gelen bir krizle uğraşmak

zorunda kalırlar. Bu durum, krizin kurumu en güçlü şekilde tehdit ettiği dönemdir. Bu süreçte

kriz ya çözülmekte ya da kurum bu krize mağlup olmaktadır. Kurumların maruz kaldığı bu

kr izler, diğer sektörleri de etkileyebildiği gibi o kurumla ilişki içerisinde olan diğer kurumları

da etkisi altına alabilmektedir (Bat, M ve Yurtseven Turan, Ç 2014: 204).

Krize dair bir tanım bulmakta yaşanan ortak kabul edilme sıkıntısı yine kriz yönetimikavramında da yaşanmaktadır. Kriz yönetimine dair literatürde farklı tanımlar bulunmaktadır.

Haşit’e göre kriz yönetimi, karşılaşılabilecek bir kriz esnasında, kriz sinyallerinin önceden

algılanarak analiz edilmeli ve ilgili işletmenin kriz durumunu en az zararla atlatabilmesi için

gerekli önlemlerin alınması ve uygulanmasından oluşan süreçtir ( Haşit, G 2000: 64 ).

Meydana gelebilecek krizlerle başa çıkma da; kurumların yahut şirketlerin istikrarlarını

korumaları önemli olsa da, idareci konumundakilerin dikkat etmeleri gereken birtakım hususlarvardır. Bunlar ( Bakan, İ 2013: 240, 242);

1.Kriz sinyallerini önceden algılayabilmek.

2.Krize hazırlanmak ve korunabilmek.

3.Kriz yönetimi sürecinde doğru ve etkili kararlar almak.

4.Kriz yönetimi sürecinde otoriteyi dengeli ve planlı bir biçimde kullanmak.

5.Kriz yönetimi sürecini planlayabilmek ve örgütleyebilmek.

6.Kriz yönetimi sürecinde kaliteli bir iletişim kurabilmek.

7.Kriz yönetimi sürecinde eşgüdüm sağlayabilmek ve süreci kontrol altında tutabilmek.

Bu hususlar dikkate alınmazsa kurumun yahut şirketin ilgili mecradan silinmesine ve iflasına

kadar gidebilecek ölçekte bir kriz yaşanabilir.


10/19

8

“Kriz anında sosyal medya uzmanları ya da yöneticiler dikkatli gözlemleri ile krizi

avantaja çevirebilecek çözüm önerileri oluşturabilmektedirler. Nasıl ki marka hakkında

olumsuz söylemlerin bir nevi kulaktan kulağa yayılması misali durum yayılıyor ise aynı durum,

şikâyeti olan bir tüketicinin karşılaştığı güçlü iletişim ve çözüm önerisi ile marka güvenini

sağlayan olumlu söylemlerin yayılmasını sağlayabilecektir. Bu gibi durumlar kimi zaman çok

büyük bütçelerle yapılan reklamların bile yerini alarak marka konumlandırması

sağlayabilmektedir (Çokaktaş, D 2015: 50).” Çokaktaş’ın burada dikkat çektiği nokta krizlerin

gerektiği şekilde uzmanlar eliyle yönetilmesi durumunda içinde bulunulan durumdan dahi bir

fayda sağlanabileceği ve zarardan dönülebileceğidir.

Sosyal medya da yaşanan krizlerle ve bunda sosyal medyanın rolüyle ilgili şu görüşönemlidir; “Sosyal medyanın küresel ve yerel düzeyde veri, enformasyon ve bilgiye erişimi

kolaylaştırması, düşük maliyetli iletişimi desteklemesi, karşılıklı etkileşim yaratması, bilginin

sınırsız paylaşımı gibi avantajlar sağlaması nedeniyle kurumlar için önemi büyüktür. Bu

ortamda kriz yönetimi, sanal ortamın sınırsız olması ve diğer sahip olduğu özellikler nedeniyle

büyük dikkat gerektirmektedir. Sosyal medyaya ilginin son on yıl içerisinde artarak devam

etmesi, her kesimden insanın doğrudan ya da dolaylı olarak bu medyayla bağlantısının olması,

kurumlarında bu ortamda yapacakları çalışmaların takibini ve bu çalışmaları ölçerek

sürdürmelerini zorunluluk hâline getirmiştir (Bat, M ve Yurtseven Turan, Ç 2014: 208).”

Bir sosyal medya krizine maruz kalmamak için izlenebilecek birtakım yollar yahut

önceden alınabilecek bazı önlemler vardır. Bunları maddeleyerek açıklamak gerekir ise bunlar

(nedensosyalmedya.com, blog.natro.com, theburkay.com, boomerangistanbul.com,

dijitalajanslar.com);

Bir kimlik oluşturmak; Kurum, şirket, şahıs yahut iktidar mensuplarının sosyal ağlarda

online bir kimlik ve duruşlarının olması kullanıcıların onları tanıması ve onlarla iç içe

olması bakımından önemlidir.

İzlenim; Ulaşmak istediğiniz kitlenin yeni medya araçlarında ki paylaşımlarını,

görüşlerini ve sizin hakkınızda ki düşüncelerini takip etmenizde, bir profil analizi

yapmanızda ve hedeflerinizi tutturmanızda önemlidir.

Ölçümleme; Hakkınızda ki eleştiri ve yorumları ölçümlemeniz bunları yönetebilmeniz

açısından gereklidir.


11/19

9

Yeniden Plânlama; Yaptığınız ölçüm ve analizlerden sonra atacağınız adımları tekrar

tekrar plânlamak ve tartmak olası krizleri engellemede faydalıdır.

Erken Özür Dileme; Yaptığınız bir hatada erkenden özür dilemek ve hatanızı

kabullenmek şirket açısından para, şahıs açısından takipçi ve hükûmet tarafından

seçmen kaybetmenin önüne geçebilir ve sarsılan güveni yeniden tesis etmede öncül

olabilir. Yapılan bir hata sadece tek bir kişiyi etkileyen bir durum değilse mağduriyet

yaşayanların sosyal medyada bir araya gelip kriz başlatmalarını engellemek adına erken

adım atmak faydalı olacaktır.

Hakaret içermeyen eleştiri yorumlarını silmek, bu yorumları yazan kullanıcıları

engellemek krizler için tetikleyici olabilmektedir.

Size soruları ve eleştirileri yanıtsız bırakmak tepki çekmenize sebebiyet verebilir.

Eleştirilere karşı nezaket her daim korunmalıdır.

Kriz anında neler yapılacağı önceden konuşulmalı ve maddeler halinde bir yönerge

hâline getirilerek bir kriz yönergesi oluşturulmalıdır.

Bu yönergeyi uygulamaya elverişli bir kriz yönetim ekibi hazır bulundurulmalıdır.

Sosyal ağlara ait şifrelerinizi düzenli olarak değiştirilmeli ve bu değişiklikler özellikle

ilgili birimde eleman değişikliği yaşandığında da yapılmalıdır.

Yukarıda sayılan tüm önlemlere rağmen bir kriz ortaya çıktığında da yapılması gereken

birtakım eylemler vardır. Bunlar (nedensosyalmedya.com, blog.natro.com,

theburkay.com, boomerangistanbul.com, dijitalajanslar.com);

Krize yol açan nedenler araştırılmalı, analiz edilmeli ve elde edilen tespitlerle bir

başlangıç noktası oluşturulmalıdır.

Krize maruz kalanın hükûmet yahut şirket gibi düzenli bir örgüt olması durumunda

yukarıda ki maddenin uygulanması için vakit kaybetmeden kriz yönergesi masaya

yatırılarak ilgili ekip harekete geçirilmelidir.

Problemin ne olduğu iyice anlaşılana kadar sükûnet korunmalı ve yanlış yahut tepki

çekecek söylemlerden kaçınılmalıdır.

Soğukkanlılık korunarak stresten kaynaklanacak hataların önüne geçilmelidir.

Problemin net bir biçimde tespitinin ardından yetkili bir isim tarafından açıklama

yapılarak kamuoyu bilgilendirilmeli ve bilgi kirliliğinin önüne geçilerek sorumlu bir

davranış sergilenmelidir.


12/19

10

Kriz esnasında ortalığı alevlendiren ve bir nevi kanaat önderliği yapan profiller tespit

edilmeli ve onlarla iletişime geçmeye çalışılarak durum açıklanmalıdır.

Normalleşme sürecine biran evvel geçmek için krizi meydana getiren faktörler ortadan

kaldırılmalı ve yaşanan sıkıntıların çözümü için gerekli adımlar atılmalıdır.

Krizin yayıldığı kanallar tespit edilerek gözetim altına alınmalıdır.

Kamuoyunu bilgilendirmede şeffaflık önkoşul olmalı ve bu sayede bilgi kirliliğinin

önüne geçilmelidir.

Sadık takipçileri destek olarak arkaya almak ve yapılan açıklamaları onlarında

hesaplarında yaymalarını sağlamak yeniden dengeyi kurmakta faydalı olabilir.

Bp Krizi ve Kriz Yönetim Süreci

British Petrol (BP) İngiliz bir enerji şirketi ve aynı zamanda çok uluslu bir petrol

şirketidir. Merkezi İngiltere’nin başkenti Londra’dadır. Bp dünyadaki en büyük enerji

şirketlerinden birisi olmasının yanı sıra dünyanın en büyük altı enerji şirketinin arasındadır.

1908 yılında Anglo-Persian Oil Company olarak kurulmuş daha sonra 1954 yılında British

Petroleum ismini almıştır (tr.wikipedia.org). Bp altı kıtada ve yüzden fazla ülkede hizmet

vermektedir.

20 Nisan 2010 tarihinde Meksika Körfezi’nde Bp tarafından kiralanan ve işletilen Deep

Horizon isimli keşif sondaj plâtformunda yer alan Macondo-1 isimli kuyuda telafisi çok zor

tahribatlara yol açan bir patlama meydana geldi. Patlamanın ardından yüzeye ulaşan gazın

alevlenmesiyle birlikte sondaj plâtformunda büyük bir yangın çıktı. Patlamanın şiddetiyle

metrelerce uzunlukta ve tonlarla ağırlıkta olan plâtform sulara gömüldü. Kuyudan denize ham

petrol ve gaz karışmaya başladı. Yaklaşık 200 kilometrelik kıyı şeridi bundan etkilendi. Kuyu

kapatılana dek günlük yaklaşık 15 milyon toplamda 800 milyon ham petrolün denize karıştığı

tahmin ediliyor. Bu elim patlamada 11 işçi hayatını kaybetti ve 17 işçide yaralandı. 400 den

fazla hayvan ve bitki türü yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldı ve Greenpeace bu olay

karşısında boykot çağrısında bulundu (sosyalmedyagunlugum.wordpress.com,

halklailiskiler.com).

Aşağıda yer alan ve bu patlamanın yaşandığı dönemde ki şirkete ait bilgilerin yer aldığı

tablo yaşanan krizin ve bu krizin şirkette nelere yol açabileceğinin anlaşılması bakımındanönemlidir.


13/19

11

Kaynak: sosyalmedyagunlugum.wordpress.com

Bp patlamanın yol açtığı krizi ancak patlamadan yaklaşık bir hafta geçtikten sonra

kabullendi ve başlarda iyi bir kriz yönetim yönergesi olmadığı için üstüne birde şirketin o

dönemde ki CEO’su olan Tony Hayward’ın bilinçsiz tutum ve davranışları eklenince şirketin

uzun bir süre krizi yönetmede başarısız olduğu söylenebilir. CEO Hayward krizin hemen

ardından sorumsuz ve bilinçsiz açıklamalar yaparak tepki topladı ve Amerika Birleşik

Devletleri Başkanı tarafından beceriksiz olarak suçlandı. Ancak bir süre geçtikten sonra durumael koymak zorunda kalan Bp Başkanı Henric Svanberg suskunluğunu bozarak yaklaşık 32

milyar dolarlık bir bütçenin sorunların çözümüne ayrılacağını duyurdu. Patlama sebebiyle

körfezde geçimlerini balıkçılık yaparak sağlayan balıkçıların işsiz kalmasının daha fazla tepki

çekmemesi için balıkçılar günlük balıkçılıktan ne kadar kazanıyorlarsa yaklaşık aynı ölçekte

bir ücretle şirket bünyesinde işe alındılar.


14/19

12

Şirketin patlamaya dair kamuoyuna sunduğu fotoğraflarda ve videolarda oynamalar

olduğunun anlaşılması daha da çok tepkilere sebep oldu. Kriz dönemlerinden şeffaflığın çok

önemli olduğu belirtilmişti. Bp sonradan patlamanın yaşandığı bölgeden canlı yayın

yapılmasına onay verdi. Başarısız tutumuyla çokça tepki toplayan CEO Hayward’ın görevine

son verilerek yerine Amerikalı Bob Dudley getirildi. Yeni CEO’nun önemi şirketin tarihinde

Amerikalı olan ilk CEO olmasıdır.

İngiliz olmayan ilk yönetici olmasıdır. Bp kendi internet sitelerinde bu olayla ilgili ayrı

bir sayfa hazırladı, ayrıca facebook, twitter ve youtube gibi ağlar üzerinde kendilerini sayfalar

açarak tüm bu kanallardan kamuoyunu gelişmelerle ilgili bilgilendirdi. Bp en büyük hatayı yani

bir kriz plânı hazırlamadığı için krizi uzun bir süre başarılı bir biçimde yürütemedi ve bu krizden

küçülerek çıkmak durumunda kaldı. Gayrimenkullerinin bir kısmını elinden çıkardı. Krizin

ardından yeniden normalleşebilmek ve kendilerini aklayabilmek için şirket kurumsal

reklamlarına yaklaşık 33 milyon dolar harcadı (sosyalmedyagunlugum.wordpress.com,

halklailiskiler.com). Bu krizde ki önemli hataların bir kriz ekibinin ve kriz yönergesinin hazır

bulunmayışı ve kriz esnasında şeffaflık, özür dileme ve kabullenme ilkelerinin göz ardı edilmesi

olduğu söylenebilir.

Melek Baykal Örneği

Krizler sadece şirketlerin yahut kurumların başlarına gelmez. Şahıslarda özellikle toplum

nezdinde tanınmış ve kabul gömüş şahıslar da krizlerle karşı karşıya gelebilirler. Bu krizlere

kişinin paylaştığı bir fotoğraf, yazdığı bir yazı veya takipçilerinden birine verdiği bir cevap

sebep olabilmektedir. Şahısların başına gelebilecek krizlere güncel bir örnek olarak tiyatro ve

dizi oyuncusu Melek BAYKAL verilebilir.

Melek Baykal 10 Kasım 2015 tarihinde bir proje için bulunduğu Yozgat’ta tarihi Hayriİnal Konağı’na bir ziyaret gerçekleştirdi. Bu ziyaretin ardından burada çektirdiği bir fotoğrafı

altına kendi düşüncelerini de yazarak şahsi İnstagram hesabından paylaştı. Melek BAYKAL’ın

paylaştığı bu görselin altına yazdıkları belki de kendisinin de hiç tahmin etmediği bir şekilde

hızla sosyal medya kanallarında yayıldı. Bu yayılma beraberinde büyük bir tartışmayı da

alevlendirdi. Artık bir sosyal medya krizi baş göstermişti. Krizin bu denli hızlı bir biçimde

başlamasında ve büyümesinde gazete ve televizyonda yapılan haberler çok etkili oldu.

Gazetelerin kendi internet sayfalarında konuyla ilgili çıkan haberler sosyal ağ kullanıcılarıtarafından paylaşılmaya başlandı. Bu haberlerin altına yapılan yorumlar büyük bir tartışmanın


15/19

13

başladığını açıkça gösteriyordu. Tüm bu yaşananların ardından Melek BAYKAL hakkında bir

vatandaş tarafından “Halkı kin ve düşmanlığa tahrik ve nefret.” suçlamasıyla suç duyurusunda

bulunuldu ( ajanshaber.com, magazinkolik.com, bugün.com.tr). Aşağıda yer alan görsel

konunun daha iyi anlaşılması bakımından faydalı olacaktır.


16/19

14

Kaynak: ajanshaber.com, magazinkolik.com, bugün.com.tr

Tüm bu yaşananların ardından Melek BAYKAL vakit kaybetmeden uzun bir özür mesajı

yayınladı ve hatasını kabul ederek hesabını kapattı. Baykal’ın bu adımı ortamın

sakinleşmesinde ve yapılan haberlerin durmasında etkili oldu. Tartışmalar birkaç gün içerisinde

bitti. Baykal başlayan krize vakit kaybetmeden özür dileyerek müdahale etti ve sorumluluğu

üstlendi. Melek Baykal’ın özür mesajı;


17/19

15

“Sevgili Dostlar,

Dün kendi sosyal medya hesabımdan yaptığım paylaşımdan ötürü çok üzgünüm. Her türlü

düşünce ve inanç özgürlüğüne saygılı olduğumu bilmenizi isterim. Karşı olduğum tek şey

istismar edilmesidir.

Ben, hiçbir zaman bu kadar güzel insanların önce evlerine gidip, birlikte fotoğraf çektirip sonra

da onları rencide edebilecek zihniyete sahip olmadım. Yapılan yorumlardan sonra, paylaşımımı

kendim için kayda alıp sildim ve ardından defalarca okudum.

Okuduklarım beni bile ürküttü. Aklımın ucundan bile geçmeyen, ancak seçtiğim kelimelerin

yanlışlığından dolayı maksadını fazlasıyla aşan ifadeden büyük pişmanlık duydum.

Şu konuda emin olun ki, benim en büyük hatam, bu kadar yanlış yoruma açık b ir metni

paylaşmak oldu. Tarihi konak ve içinde gördüklerim beni çok etkiledi, heyecanlandırdı. Bu

tarihi görünce ve hatta içimde hissedince, bu duygumu sizlere anlatma ihtiyacı duydum.

Heyecanla, hızlıca yazdığım ve ikinci kez okumadan paylaştığım fikrimin ne anlamlaragelebileceğini fark etmek hâlâ kanımı donduruyor ve beni derinden yaralıyor.

Birlik ve beraberliğe, barışa ve huzura fazlasıyla ihtiyacımız olan ülkemizde, bir sanatçı olarak

en başta benim böyle yanlış bir tutum takınmam mümkün olamaz!

Bugün bu insanlardan özür dilemeye gittim. Onlar her zamanki yüce gönüllülükleri ile beni

bağırlarına bastılar. Bu vesile ile onlardan bir kez de sizlerin önünde özür dilemek istiyorum.

Bizleri birleştirebilecek tek şey sevgi. Yüreklerimizin sevgi ile, bir atması

dileğimle...”(ajanshaber.com) .


18/19

16

KAYNAKÇA

Çokaktaş, D (2015): “E-Ticaret Firmalarının Marka Konumlandırma Çalışmalarında Sosyal

Medyanın Yeri: Markafoni Örneği”

Sanlav, Ü (2014): Sosyal Medya Savaşları: Hayat Yayınları İstanbul

Yamamoto, G ve Şekeroğlu, Ö (2014): Sosyal Medya ve Blog: Kriter Yayınları İstanbul

Binark, M ve Bayraktutan G (2013): Ayın Karanlık Yüzü: Yeni Medya ve Etik: Kalkedon

Yayınları İstanbul

Can, H (1997): Organizasyon ve Yönetim: Siyasal Kitabevi Ankara

Ataman, G (2002). İşletme Yönetimi Temel Kavramlar & Yeni Yaklaşımlar: Türkmen

Kitabevi İstanbul

Murat, G ve Mısırlı, K (2005): Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Kriz Yönetimi: Çaycuma

Örneği: ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi Cilt:1 Sayı:1

Bat, M ve Yurtseven Turan, Ç (2014): Sosyal Medyada Kriz Yönetimi: OnurAir Örneği:

Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi Sayı:3

Haşit, G (2000): İşletmelerde Kriz Yönetimi ve Türkiye’nin Büyük Sanayi İşletmeleri

Üzerinde Yapılan Araştırma Çalışması, Anadolu Üniversitesi Yayınları Eskişehir

Bakan, İ ve diğerleri (2013): Çağdaş Yönetim Yaklaşımları: İlkeler, Kavramlar ve

Yaklaşımlar: Beta Yayınları İstanbul

http://egifder.gumushane.edu.tr/article/view/5000013541/5000013770

http://www.nedensosyalmedya.com/dijital-pazarlama/sosyal-medya-pazarlamasi/sosyal-

medyada-kriz-yonetimi

http://theburkay.com/sosyal-medya-kriz-yonetimi/

http://blog.natro.com/sosyal-medyada-kriz-yonetimi/

http://boomerangistanbul.com/sosyal-medya-kriz-yonetimi-burger-king-vakasi/

http://egifder.gumushane.edu.tr/article/view/5000013541/5000013770http://egifder.gumushane.edu.tr/article/view/5000013541/5000013770http://www.nedensosyalmedya.com/dijital-pazarlama/sosyal-medya-pazarlamasi/sosyal-medyada-kriz-yonetimihttp://www.nedensosyalmedya.com/dijital-pazarlama/sosyal-medya-pazarlamasi/sosyal-medyada-kriz-yonetimihttp://www.nedensosyalmedya.com/dijital-pazarlama/sosyal-medya-pazarlamasi/sosyal-medyada-kriz-yonetimihttp://theburkay.com/sosyal-medya-kriz-yonetimi/http://theburkay.com/sosyal-medya-kriz-yonetimi/http://blog.natro.com/sosyal-medyada-kriz-yonetimi/http://blog.natro.com/sosyal-medyada-kriz-yonetimi/http://boomerangistanbul.com/sosyal-medya-kriz-yonetimi-burger-king-vakasi/http://boomerangistanbul.com/sosyal-medya-kriz-yonetimi-burger-king-vakasi/http://boomerangistanbul.com/sosyal-medya-kriz-yonetimi-burger-king-vakasi/http://blog.natro.com/sosyal-medyada-kriz-yonetimi/http://theburkay.com/sosyal-medya-kriz-yonetimi/http://www.nedensosyalmedya.com/dijital-pazarlama/sosyal-medya-pazarlamasi/sosyal-medyada-kriz-yonetimihttp://www.nedensosyalmedya.com/dijital-pazarlama/sosyal-medya-pazarlamasi/sosyal-medyada-kriz-yonetimihttp://egifder.gumushane.edu.tr/article/view/5000013541/5000013770


19/19

17

http://www.dijitalajanslar.com/sosyal-medya-kriz-yonetimi-nasil-yapilir/

https://tr.wikipedia.org/wiki/BP

http://www.ijmeb.org/index.php/zkesbe/article/viewFile/97/48

http://www.halklailiskiler.com.tr/BP_Krizi_Nasil_Yonetti..php

https://sosyalmedyagunlugum.wordpress.com/odevler/itibar-ve-kriz-yonetimi-bp/

http://www.ajanshaber.com/melek-baykaldan-basortusu-ozru-haberi/311886

http://www.magazinkolik.com/melek-baykal-ozur-aciklamasi-45540h.htm

http://www.bugun.com.tr/magazin/melek-baykal-basortulu-kadinlari-asagiladi-1916958.html
http://www.dijitalajanslar.com/sosyal-medya-kriz-yonetimi-nasil-yapilir/http://www.dijitalajanslar.com/sosyal-medya-kriz-yonetimi-nasil-yapilir/https://tr.wikipedia.org/wiki/BPhttps://tr.wikipedia.org/wiki/BPhttp://www.ijmeb.org/index.php/zkesbe/article/viewFile/97/48http://www.halklailiskiler.com.tr/BP_Krizi_Nasil_Yonetti..phphttp://www.halklailiskiler.com.tr/BP_Krizi_Nasil_Yonetti..phphttps://sosyalmedyagunlugum.wordpress.com/odevler/itibar-ve-kriz-yonetimi-bp/https://sosyalmedyagunlugum.wordpress.com/odevler/itibar-ve-kriz-yonetimi-bp/http://www.ajanshaber.com/melek-baykaldan-basortusu-ozru-haberi/311886http://www.ajanshaber.com/melek-baykaldan-basortusu-ozru-haberi/311886http://www.magazinkolik.com/melek-baykal-ozur-aciklamasi-45540h.htmhttp://www.magazinkolik.com/melek-baykal-ozur-aciklamasi-45540h.htmhttp://www.bugun.com.tr/magazin/melek-baykal-basortulu-kadinlari-asagiladi-1916958.htmlhttp://www.bugun.com.tr/magazin/melek-baykal-basortulu-kadinlari-asagiladi-1916958.htmlhttp://www.bugun.com.tr/magazin/melek-baykal-basortulu-kadinlari-asagiladi-1916958.htmlhttp://www.magazinkolik.com/melek-baykal-ozur-aciklamasi-45540h.htmhttp://www.ajanshaber.com/melek-baykaldan-basortusu-ozru-haberi/311886https://sosyalmedyagunlugum.wordpress.com/odevler/itibar-ve-kriz-yonetimi-bp/http://www.halklailiskiler.com.tr/BP_Krizi_Nasil_Yonetti..phphttp://www.ijmeb.org/index.php/zkesbe/article/viewFile/97/48https://tr.wikipedia.org/wiki/BPhttp://www.dijitalajanslar.com/sosyal-medya-kriz-yonetimi-nasil-yapilir/

Documents

Yeni Medya'Da Kriz Yönetimi Ödevi