วชา SSC 281 : Economicsเศรษฐศาสตรมหภาค

บทท 2 สวนประกอบของรายไดประชาชาตทางดานรายจาย

เรองของการคำานวณทางดานรายจาย (Expenditure Approach) ในการหา C + I + G + (X-M) ทรวมเรยกวา GDP at market price ซงไดเรยนไปในบทกอน มาถงบทน เราสามารถเรยกมนไดในอกชอหนงวา รายไดประชาชาตทางดานรายจาย คอ อปสงครวมของประเทศ (Aggregate Demand : AD) หรอเรยกสนๆ วา รายจายประชาชาต ‘ ’ เพราะมนคอการใชจายของคนในประเทศ วาประชาชนของประเทศนนๆ มการซอสนคาไปเพอทำาอะไร โดยถาเปนการซอของภาคครวเรอนกคอ การบรโภค ถาซอโดยภาคธรกจกคอ เอาไปผลตหรอลงทน ถาซอโดยรฐบาลกคอ การใชจายของรฐ และถาซอโดยชาวตางประเทศกคอ การสงออก หรอบางทเราอาจพบวา สนคาทเราผลตไมเพยงพอ ตองไปซอจากตางประเทศกคอ การนำาเขา

ซงในบทนจะมาเรยนวา การใชจายในสวนประกอบของรายไดประชาชาตทางดานรายจายเหลาน ไมวาจะเปน C, I, G หรอ X-M มอะไรทมาเปนตวกำาหนด

2.1 รายจายเพอการบรโภค (C)การซอของภาคครวเรอนนนสามารถจำาแนกเปน 3 ดานคอ

รายจายเพอซอสนคาถาวร รายจายเพอซอสนคาไมถาวร และรายจายสนคาบรการ ซงไมวาจะเปนสนคาหรอบรการอะไรกตาม ลวนแลวแตเปนการซอสนคาและบรการขนสดทาย (Final goods หรอ Final product) นนหมายความวา เปนการใชเพอการอปโภคบรโภค โดยไมไดเอาไปผลตสนคาอยางอนตอ

2.1.1 ปจจยทกำาหนดรายจายเพอการบรโภค

1

การทภาคครวเรอนจะซอสนคาและบรการขนสดทาย ปจจยซงเปนตวกำาหนดหลกตวแรกวา เขาจะซอมากหรอซอนอย กคอ รายไดสทธสวนบคคล (Yd) เพราะไมวาจะใชจายอะไรเราจำาเปนตองมเงนกอน และตองเปนเงนทหกภาษเงนไดสวนบคคล1ออกไปแลว เราถงจะสามารถเอามาใชจายได ซงในเศรษฐศาสตรมหภาคจะใหความสนใจกบปจจยนเปนปจจยหลก

ปจจยกำาหนดประการตอมากคอ สนทรพยของผบรโภค (Asset) ซงบางคนทมเงน เขาอาจจะไมอยากถอเงนสดเอาไวในมอ กสามารถจะเอาไปเปลยนเปนสนทรพย เชน ทองคำา หน พนธบตร โฉนดทดน เปนตน ซงขอด-ขอเสยเมอเปรยบเทยบกบตวเงนกคอ สนทรพยนนมสภาพคลองตำา (Liquidity) คอความสามารถทจะเปลยนเปนเงนมตำา ขณะทเงนมสภาพคลองสงสด เพราะซอมาขายไปไดเลย แตถาเราใชสนทรพยไปแลก เชน เอาฉโนดทดนไปวางไว บางทเขาอาจจะไมรบ หรอถาเราตองการใชเงนดวน ราคากจะตกลง กระทงทองคำาเองกใชวาสภาพคลองจะสง เพราะถาเอาไปขายคน เรากอาจจะขาดทนกำาไร เปนตน

นอกจากรายไดและสนทรพยแลว เรองของระดบราคาสนคากเปนตวสำาคญ ซงระดบราคานไมไดดแคราคาสนคาตวใดตวหนง แตจะดจากดชนราคาผบรโภค (Consumer Price Index : CPI) โดยการเปลยนแปลงของมนจะบงบอกถงอตราเงนเฟอของประเทศ (Inflation Rate) ประชาชนเวลาทเขาจะตดสนใจซอ

1 ภาษเงนไดสวนบคคลเปนภาษท ‘ผลกภาระ’ กนไมได เมอถงสนเดอนหนวยงานทเราเขาไปทำางานกจะมการหกเงนตรงนออกไปจากเงนเดอน ซงวธการหกภาษนน ทางกรมสรรพากรจะใชวธประมาณการวา ตลอดทงป เมอหกคาลดหยอนตางๆ แลว เราควรจะมรายไดหรอเหลอเงนสทธเอาไปคำานวณภาษเปนเทาไหร แลวจงใชตวเลขนนมาประมาณการภาษใหกบเรา โดยเมอถงสนปกรมสรรพากรกจะแจงใหผมเงนไดไปชำาระภาษในชวงเวลาทกำาหนด คอระหวางเดอนมกราคมถงมนาคมของทกป

2

สนคาและบรการ เขากจะดจาก CPI ตวน หรอแมกระทงภาคราชการเองเวลาจะปรบฐานเงนเดอนกมการนำามาใช

ยกตวอยาง ขณะนรฐบาลพลเอกสรยทธ จลานนท ประกาศวาในปงบประมาณใหม รฐบาลจะขนเงนเดอนขาราชการอก 4 เปอรเซนต ฐานคดของนโยบายตรงนกมาจากวา การปรบฐานเงนเดอนจะทำาใหรายไดของขาราชการเพมขน เมอรายไดเพม เขากจะมเงนไปใชจายเพมขนทนท นนกคอ รฐบาลตองการทจะกระตนเศรษฐกจ แตการเพมฐานเงนเดอนของขาราชการกจะกลบมากระทบกบระดบราคาสนคาอก เพราะพอผขายเหนวาผบรโภคมเงนซอ กจะขอขนราคา ปญหามนกเลยกลายเปนงกนหาง เดยวรฐบาลกตองไปปรบฐานเงนเดอนเพมอก วนกนอยอยางน ฉะนนรฐบาลกตองหามาตรการทจะทำายงไงไมใหราคาสนคามนสงขน เพราะถาราคาสนคาสงขนแซงหนารายไดเมอไหร แสดงวา เงนในกระเปาของประชาชนลดลง เชน อตราเงนเฟอขนไปอยท 5 เปอรเซนต ขณะทเงนเดอนขนมา 4 เปอรเซนต จะเหนวา ขาดทนทนท อยางนเปนตน

นอกจากน ปจจยทมผลอกตวหนงคอ สนเชอผบรโภค (Credit/ Personal Loan) ซงออกมาเพอกระตนการบรโภคของคน คนบางคนรายไดในปจจบนอาจจะไมพอ แตคาดคะเนวา ปหนาจะรวยเลยไปกยมมาใชกอนหรอวาสนทรพยไมพอเนองจากยงขายไมได ฉะนนถาชวงไหนกตามมการแขงขนกนใหสนเชอ แสดงวาเขาตองการกระตนใหเกดการบรโภคในระบบเศรษฐกจ

อกตวคอ การคาดคะเนราคาสนคาในอนาคต ถาเราคาดคะเนวา ราคาสนคาในปหนาจะเปลยนแปลงสงขน คนกจะแหซอของกนในปปจจบน แตถาเราคาดคะเนวา ปหนาราคาสนคาจะลดลง คนกจะไมซอในปปจจบน แตจะรอไปซอในอนาคต ซงตวนจะมผลไมมากนก

และสดทายคอ พฤตกรรมผบรโภค ซงโดยปรกตแลวการทเราจะมการใชจายมากหรอนอยนนขนอยกบสภาพแวดลอมทเราอาศยอยดวย เชน ถาเราเรยนอยทมหาวทยาลยพระจอมเกลาธนบร กอาจ

3

จะไมตองมคาใชจายอะไรมาก เนองจากไมไดตงอยใกลหางสรรพสนคาขนาดใหญ ทจะกระตนใหเกดพฤตกรรมการใชจายได เปนตน

แตทงนทงนน ปจจยทกลาวมาทงหมดจะใหความสำาคญกบตวแรกเปนตวหลกคอ รายไดสทธสวนบคคล และเปนตวทจะนำามาใชในการวเคราะหตอไป สำาหรบตวอนๆ เพยงแคใหรไววา มนกมบทบาทในระบบเศรษฐกจเหมอนกน

2.1.2 ฟงกชนการบรโภค (Consumption Function)

อยางทกลาวไปแลววา ในการคำานวณรายจายเพอการบรโภค เราจะใหความสำาคญกบรายไดเปนหลก ฉะนนฟงกชนการบรโภคจงเปนฟงกชนทขนกบรายไดสทธสวนบคคล โดยมความสมพนธเปนไปในทศทางบวก เพราะเมอรายไดเพมขน กมแนวโนมทจะทำาใหการบรโภคของคนเพมขนดวย ซงสามารถเขยนไดวา

C = f (Yd)+

เมอ C : รายจายเพอการบรโภคYd : รายไดสทธของผบรโภค

2.1.3 สมการการบรโภค (Consumption

Equation)จากฟงกชนดงกลาว เราสามารถแปลงมาเปนสมการดงน

C = Ca + Ci

โดยตว C ทขนกบรายไดสทธสวนบคคลกคอ Ci ซงเรยกวา การบรโภคโดยจงใจ (Induced Consumption) เพราะเมอมรายไดเพมขน คนกจะไดรบการจงใจในการซอสนคาและบรการเพม สวน Ca กคอ การบรโภคอสระ (Autonomous Consumption) หมายถงการบรโภคของคนทไมมเงนได เชน นกเรยนนกศกษา เปนตน ดงนน Ca จงไมไดขนกบรายไดของคนใน

4

ความสมพนธเปนไปในทศทางบวก

การบรโภคโดยจงใจ(Induced Consumption)

การบรโภคอสระ(Autonomous Consumption)

ประเทศ แตขนอยกบโครงสรางของประชากร โดยถาประชากรของประเทศนนๆ อยในวยเดกเยอะ กจะม Ca สง หรอถาเปนในสวนประชากรทเปนผสงอาย กตองดวาอยในกลมประเทศไหน หากเปนในประเทศพฒนาแลว ผสงอายสวนใหญจะมเงนกองทนสะสมทเขาเกบเอาไวใชในวยชรา แตถาเปนประเทศกำาลงพฒนา ผสงอายสวนใหญไมคอยไดทำางานหรอทำาอะไรดวยตนเอง ฉะนนในประเทศกำาลงพฒนา Ca จะมาจากทงเดกและผสงอาย ซงถอเปนภาระของรฐบาล เพราะถา Ca ของประเทศสง กแสดงวา คนทจะเปนกำาลงพฒนาของประเทศมไมมากพอ

เมอเรารวา สมการการบรโภคประกอบดวย 2 สวนคอ การบรโภคอสระและการบรโภคโดยจงใจ ดงนนตว Ci กสามารถจะเขยนใหมไดวา

Ci = bYd

ตว b คอสดสวนของเงนรายไดทแบงไปเพอการบรโภค หมายความวา ถาประชาชนมเงน 100 บาท แลวตว b มคาสง กแสดงวา เงน 100 บาทนนถกใชจายไปเพอการบรโภคเปนจำานวนเยอะ แตถาคา b ตำา กแสดงวา ถกใชจายไปเพอการบรโภคนอย

คา b ตวนมความหมาย เพราะเปนตวทบงชวา คนในประเทศนนๆ ชอบการบรโภคหรอเปลา ซงมนสามารถบอกไปถงระดบการพฒนาของประเทศได ถาเปนประเทศกำาลงพฒนา คา b จะสงมาก เพราะประชาชนไมมเงนพอทจะเอาไปใชทำาอยางอน สวนใหญเมอไดเงนมากจะเอาไปใชเกยวกบการกนหมด ตวอยางทเหนไดงายๆ กคอ พวกกรรมกร คนใชแรงงาน คนกลมนตว b จะสงมาก ซงเปนปญหา เนองจากเมอคนไมมเงนจะบรโภค กจะนำาไปสการเปนหนเปนสน ขณะเดยวกนประเทศเอง เมอไมมเงนพอทจะเอาไปใชในการลงทน กตองไปกยมจากตางประเทศ แตถาคา b ตำาเกนไปกไมดเพราะแสดงวา

5

สดสวนของเงนรายไดทแบงไปเพอการบรโภค

คนในประเทศไมจบจายใชสอย เศรษฐกจกไมเจรญเตบโต คา b จงเปนตวทมความสำาคญมาก

กลบมาทสมการ Ci เมอเราไดสมการแลว เรากสามารถนำามาเขยนสมการการบรโภคทขนกบรายไดสทธสวนบคคลไดวา

C = Ca + bYd

และนคอสมการการบรโภคทจะนำามาใชในการคำานวณตอไป

2.1.4 สมการการบรโภคทขนกบรายไดประชาชาต (สมมตใหรายไดประชาชาตเทากบรายไดสวนบคคล)

อยางทเราไดทราบแลววา Yd คอรายไดทมการหกภาษออกไป เรยกวา รายไดสทธสวนบคคล หรอพดงายๆ วา เปนเงนเดอนของคนในชาต

ถาโดยทฤษฎ หากไมมการแทรกแซงหรอการบดเบอนของรายได คอประชาชนทำามาหากน ใชทรพยากรไปเทาไหร กไดผลตอบแทนมาเทานน ตวของรายไดประชาชาต (NI) กบเงนเดอนทเราไดรบ (Yd) จะเปนตวเดยวกน

แตในเวลาปฏบตจรงๆ มนยงมภาครฐเขามาเกยว มการเกบเงนไวเพอการลงทนในอนาคต ธรกจกไมไดใชเงนตวเองแตเปนการไปกยมมา กตองมการจายคาตอบแทนอะไรตางๆ มนกจะมการบดเบอนเกดขน ฉะนนกเลยทำาใหรายไดประชาชาตกบเงนเดอนของคนไมเทากน

ทนถากลบมาในทฤษฎทสมมตวารายไดประชาชาตเทากบรายไดสวนบคคล พบวา เราจะสามารถหา Yd ไดงาย เพราะเมอเรามเงน เราเสยภาษใหรฐ สวนทเหลอกคอเงนของเรา เขยนไดวา

เงนเดอนของคนไทยทงหมด = รายไดประชาชาต (NI) เงนเดอนทใชจายไดจรง (Yd) = Y – Tax

6

โดยตว Tax คอ ภาษเงนไดบคคลธรรมดาทรฐบาลจดเกบ ซงจะเกบเปนรอยละของฐานภาษ2 (ในกรณนคอ เงนได : Y) อยางเชน รฐบาลบอกวา เกบภาษ 20 เปอรเซนต ถาเรามเงนได 100 บาท กตองเสยภาษใหแกรฐ 20 บาท โดย 20 เปอรเซนตตรงนกคอ อตราภาษ สวนจะเปนเทาไหรกแลวแตรฐบาลกำาหนด โดยในประเทศไทยการจดเกบภาษจะเปนอตรากาวหนา

ดงนนภาษทงหมดกจะเทากบ

Tax = tY

รฐบาลจะจดเกบภาษไดมากหรอนอยขนอยกบ 2 สวน สวนแรกคอ อตราภาษทตง และสวนท 2 คอ ฐานภาษ ถาคนในประเทศมรายไดเยอะ รฐบาลกจะเกบภาษไดในจำานวนเยอะดวย นนคอ สงทรฐบาลพยายามทำา ดวยการกระตนเศรษฐกจเพอใหคนมรายได โดยหวงวา เมอคนมรายไดเพมขนกจะมเงนมาเสยภาษใหแกรฐบาล

เมอรตวภาษแลว เรากสามารถนำามาเขยน Yd ใหมไดวา

Yd = Y - tY Yd = (1 - t) Y

ดงนนสมการการบรโภคทขนกบรายไดประชาชาตคอ

C = Ca + (1-t) bY

2 ฐานภาษทนำามาใชในการคำานวณนนขนอยกบวา เปนภาษประเภทไหน หากเปนการจดเกบภาษเงนได รายไดคอฐานภาษ ถาเปนกรณภาษมลคาเพมจากการคา ฐานภาษกคอ ราคาสนคา หรอกรณของทดนเวลาทมการโอนกน กจะคดจากมลคาทดนเปนฐาน เหลานเปนตน

7

นโยบายอตราดอกเบยในเรอง การออม/ การลงทนในประเทศ

นโยบายภาษ

สมการทไดออกมานคอ ตวทรฐบาลนำาเอาไปใชในการกำาหนดนโยบาย โดยตว t คอ นโยบายภาษ สวนตว b คอ นโยบายอตราดอกเบยในเรองการออมและการลงทนของประเทศ

ยกตวอยาง หากสมมตใหสมการเศรษฐกจของประเทศไทยเปนดงน

C = Ca + (1-t) bY กำาหนดให t = 40%

b = 80% แทนคาไดวา

C = Ca + (1-0.4) 0.8Y C = Ca + 0.48Y …... (1)

แสดงวา คนไทยเมอรวมรายไดหลงหกภาษออกไปแลว ใน 100 บาท จะเหลอเงนใชจายแค 48 บาท ถารฐบาลตองการจะกระตนใหการใชจายของประชาชนเพมสงขน โดยการแกไขทตวภาษ กอาจจะเสนอใหมการลดภาษ จากทเคยเกบอย 40 เปอรเซนต กลดลงมาเหลอแค 20 เปอรเซนต ดงนนจะไดสมการใหมวา

C = Ca + (1-0.2) 0.8Y C = Ca + 0.64Y …... (2)

จะเหนไดชดเจนวา เมอมการปรบอตราภาษจะทำาใหการใชจายของประชาชนเพมขนทนท นคอสงทสมการการบรโภคสามารถบอกใหแกเราได

2.1.5 กราฟการบรโภคทขนกบรายไดประชาชาต

8

กราฟท 2.1 แสดงการบรโภคทขนกบรายไดประชาชาต

จากกราฟท 2.1 ใหแกนตงแทนการบรโภคของคนในประเทศ (C) และแกนนอนแทนรายไดประชาชาต (Y) ถาเราเขยนเสนการบรโภคอสระ (Ca) ซงไมขนกบรายไดของคนในประเทศ กจะไดเปนเสนทขนานกบแกนนอน (เสนสนำาเงน) โดยอาจจะอยสงหรอตำา แตไมม 0 แนนอน เพราะยงไงทกประเทศกตองมคนทบรโภคโดยไมมรายไดอย

สวนเสนการบรโภคโดยจงใจ (Ci) จะออกจาก 0 ตรงจด origin (เสนสเขยว) แสดงใหเหนวา ถาคนมรายไดเพมขน การบรโภคกจะเพมมากขนตาม โดยเสน Ci นจะเทากบ bYd ซงแปลงออกมาเปน (1-t) bY อยางทไดกลาวไปในตอนตน

ฉะนนถาเอาการบรโภคอสระ (Ca) และการบรโภคโดยจงใจ (Ci) มาบวกกนกจะกลายเปนเสน C = Ca + (1 - t) bY โดยเรมตนลากจาก Ca ออกไป (เสนสชมพ)

การบรโภค (C)

รายได (Y)0

C = Ca + (1 - t) bY

Ci

Ca

9

นคอลกษณะกราฟของการบรโภคทขนกบรายไดประชาชาต

2.1.6 การเปลยนแปลงของรายจายเพอการบรโภค เสนกราฟการบรโภคหรอเสน C นสามารถเปลยนแปลงได โดยเกดขนเนองจากปจจยทเปนตวกำาหนดการบรโภคเกดการเปลยนแปลง ในขณะทรายไดของผบรโภคยงคงเดม

กราฟท 2.2 แสดงการเปลยนแปลงของรายจายเพอการบรโภค

จากกราฟท 2.2 จะเหนวา เสนการบรโภคเคลอนยายจากเดมทงเสน โดย shift ขนไปขนานกบเสนเดม การเปลยนแปลงเชนนแสดงวา เสนการบรโภคอสระในประเทศเปลยน นนคอ เดกๆ ซงเปนคนทไมมรายไดเยอะขน หรอถาหากเศรษฐกจตกตำา มคนตกงานเพมมากขน เสนการบรโภคกจะ shift ขนไดเชนเดยวกน เพราะคนในวยทำางานไมมงานทำา

การบรโภค (C)

รายได (Y)0

C2C1

Shift ขน

10

และถาคนตกงานเยอะๆ ทำาใหมการบรโภคอสระมาก หากไปดภาคการออมของประเทศจะพบวา การออมตำามาก และคนเปนหนเปนสน ดงนนระบบมนจะ Check and balance คอตรวจสอบซงกนและกน ตวใดสงขนกแสดงวา อกตวทเปนคตรงขามกนจะตองลดลงมา

2.1.7 สมการการออมโดยปรกต เวลาประชาชนคนทวไปมรายไดเขามา เมอนำาไปหก

ภาษเรยบรอยจนเปน Yd รายไดดงกลาวมกจะถกแบงออกเปน 2 สวน คอ สวนหนงกน (C) และอกสวนหนงเกบ สวนทเกบนเราเรยกวา การออม (S : Saving)

ซงกจะพบวา C ของคนไทยนนสงมาก แต S นดเดยว คอมการเกบบาง แตยงไมมากพอ เราจงตองไปยมเงนตางประเทศเขามา เพราะเงนในระบบขาดแคลน นอกจากน C สงของคนไทยยงอาจจะมาจากรสนยมสง รายไดตำาอก นคอปญหา ขณะทถาไปดในประเทศญปน C ของคนญปนกปรกต แต S จะสง เพราะเขามระบบการแบงเงนทด

ดงนนหากเราตองการจะเขยนสมการการออม กสามารถเขยนไดวา

S = Yd - C

เมอเรารสมการ C ทขนกบรายไดสทธสวนบคคลแลว กสามารถนำาเขามาแทนกจะไดเปนสมการการออมทขนกบรายไดสทธสวนบคคล นนคอ

S = Yd – [Ca + bYd] , เมอ C = Ca + bYd S = – Ca + (1-b) Yd

11

2.1.8 สมการการออมทขนกบรายไดประชาชาตจากสมการขางตน ถาเราตองการจะทำาใหเปนสมการการออมท

ขนกบรายไดประชาชาต กใหนำาสมการ Yd และ สมการ C ทขนกบรายไดประชาชาตเขามาแทนไดเปน

S = [(1 - t) Y] - [Ca + (1-t) bY]

ดงนนเมอจดเรยงสมการนใหมโดยดงเอาตวรวมออกมากจะได

สมการการออมทขนกบรายไดประชาชาตนนคอ

S = - Ca + (1-b) (1-t) Y

อยางทไดกลาวไปแลววา ถาประชาชนในประเทศมการบรโภคมาก (b) และมการเกบภาษเยอะ (t) การออมตรงนกจะตำา (S)

ถาลองยกตวอยางเดมมาโดยกำาหนดให t = 40%, b = 80% เมอนำามาแทนในสมการกจะไดวา

S = - Ca + (1 - 0.8) (1-0.4) Y S = - Ca + 0.12 Y

จากตวอยางจะเหนวา ถามเงน 100 บาท เราจะเกบออมไดแค 12 บาทเทานน ฉะนนถาการออมของประเทศตำาอยางนมนจะมปญหาในระยะยาวกบการเอาเงนไปลงทนทำาธรกจ เพราะสวนใหญคนทเกบเงนออมกคอ ประชาชน ถาประชาชนมเงนเกบนอย ภาคธรกจกตองไปกเงนจากตางประเทศเพราะเขาไมสามารถจะหาเงนในประเทศมาทำาธรกจได

2.1.9 กราฟการออมทขนกบรายไดประชาชาต

กราฟท 2.3 แสดงการออมทขนกบรายไดประชาชาต

12

จากกราฟท 2.3 ใหแกนตงแทนการออม (S) และแกนนอนแทนรายไดประชาชาต (Y) สวนของเสนกราฟทอยตำากวา Y0 ไปทางดานซายจะเปนสวนทตดลบ (-) ซงเปนชวงทประชาชนในประเทศมรายไดนอยเกนไป ไมเพยงพอตอการบรโภค ตองไปกหนยมสน เราเรยกวา การเปนหน แตถาขนไปทางดานขวาของ Y0 จะเปนสวนทเปนบวก (+) คอประชาชนมรายไดเพยงพอตอการบรโภค และมเงนเกบ โดยทจด Y0 นจะเรยกวา Break even income คอเปนจดทรายไดเสมอตว มเทาไหรกใชหมด ไมมการออม การทจะออมไดรายไดจงจะตองมากกวา Y0 ขนไป สวนคาของ Y0 จะเปนเทาไหรนนขนอยกบแตละประเทศซงตวเลขไมเหมอนกน

2.1.10 ความโนมเอยงของการบรโภคและการออมความโนมเอยงแบงไดเปน 2 ชนดคอ ความโนมเอยงเฉลย

(Average Propensity) และความโนมเอยงหนวยสดทาย (Marginal Propensity)

โดยลำาดบแรก จะขอกลาวถงความโนมเอยงหนวยสดทายกอน ซงเปนตวทเกยวกบคา b ทไดอธบายไป เพราะคา b ในสมการการบรโภคทกลาวถงนน มชอเรยกทางเศรษฐศาสตรอยางเปนทางการ

การออม (S)

รายได (Y)

-Ca

S

Y0

Break even incomeรายได = รายจาย, การออม = 0

0

(-) (+)

13

วา ความโนมเอยงหนวยสดทายของการบรโภค (Marginal Propensity to Consume : MPC) เพราะเปนสดสวนของเงนไดทถกแบงไปเพอการบรโภค ซงจะเปนตวบงบอกใหรวา ถารายไดของคนในประเทศเปลยนแปลงไป ประชาชนจะมการใชจายเพอการบรโภคเปลยนแปลงไปอยางไรบาง

นอกจากคา b ยงมอกตวหนงซงเจอในสมการการออมกคอ 1 – b ตวนเรยกวา ความโนมเอยงหนวยสดทายของการออม (Marginal Propensity to Save : MPS) คอดวาถารายไดเพมขน ประชาชนจะมการออมเพมมากขนเทาไหร โดยถาเรารคา b กสามารถทจะหา 1 - b ได เชน ถา b เทากบ 0.8 คา 1 - b กเทากบ 0.2 เปนตน

Marginal Propensity to Consume : MPC ความโนมเอยงหนวยสดทายของการบรโภค คอ

อตราสวนของการเปลยนแปลงรายจายเพอการบรโภคตอการเปลยนแปลงของรายได สามารถหาไดจากสมการดงน

MPC = C / Y

*คา 0 < MPC < 1 เสมอ

ถาเรามองรายไดของคนตลอดชวงอาย มการศกษาพบวา ในวยหนมสาวทเพงเรมตนทำางาน รายไดของคนจะหมดไปกบการบรโภคเปนสวนใหญ ตอเมอเรมเปนผใหญและเรมสรางครอบครว รายไดทหามาไดจงจะมการแบงไปเกบออม และยงอายมากขนกจะออมเพมขนเพอเกบไวใชในยามชรา ฉะนนคนวยหนมสาวจะมคา MPC สง ขณะทคนวยทำางานจะมคา MPC ตำา โดยถาเปรยบเทยบวยของคนกบประเทศ เขากจะเปรยบคน

14

วยหนมสาวกบประเทศกำาลงพฒนา และเปรยบคนวยทำางานกบประเทศทพฒนาแลว

และเหตดงนนจงมขอสรปวา ถามองในระยะยาว MPC จะมคาลดลงเมอรายไดของคนเพมขน

Marginal Propensity to Save : MPSความโนมเอยงหนวยสดทายของการออม คอ อตราสวน

ของการเปลยนแปลงของการออมตอการเปลยนแปลงของรายได สามารถหาไดจากสมการดงน

MPS = S / Y

*คา 0 < MPS < 1 เสมอ

เมอเราบอกวา MPC ในระยะยาวมแนวโนมลดลง ฉะนน MPS ในระยะยาวจงมแนวโนมทจะเพมขนเมอรายไดของคนสงขน เพราะ 2 ตวนเปนคกน และเมอบวกกนจะไดผลลพธเปน 1 เสมอ

อยางทกลาวไปขางตนวา นอกจาก MPC และ MPS แลวยงมความโนมเอยงอกประเภท เรยกวา ความโนมเอยงเฉลย หรอคาเฉลย

ขอแตกตางระหวางความโนมเอยงเฉลยและความโนมเอยงหนวยสดทายกคอ ความโนมเอยงเฉลยจะเปนการด ณ ระดบใดระดบหนงของรายได หรอจดใดจดหนงเทานน ฉะนนจงมการเปลยนแปลงอยเรอยๆ ขณะทความโนมเอยงหนวยสดทาย เปนการดการเปลยนแปลงระหวาง 2 ชวง เชน อาจจะดรายได 2 ระดบ หรอดชวงอายของคนระหวางวยหนมสาวกบวยทำางาน เปนตน วาเมอรายไดเปลยน การบรโภคและการออมจะเปลยนไปเทาไหรบาง

โดยความโนมเอยงเฉลยแบงออกไดเปน 2 แบบคอ ความโนมเอยงเฉลยเพอการบรโภค (Average Propensity to

15

Consume : APC) และความโนมเอยงเฉลยเพอการออม (Average Propensity to Save : APS)

Average Propensity to Consume : APCคาความโนมเอยงเฉลยเพอการบรโภค คอ อตราสวน

ของรายจายเพอการบรโภคตอระดบรายได สามารถหาไดจากสมการดงน

APC = C / Yd

กรณภาษทรฐบาลจดเกบจากประชาชนเปนศนย Yd = Y ดงนน

APC = C / Y

สมการทงสองแบบนขนแตวา ตองการหาในกรณไหน ถาเปนการหา APC ทขนตอรายไดสทธสวนบคคลกเปน Yd แตถาใหหาในกรณท APC ขนตอรายไดประชาชาตกคอ Y

คา APC นอาจจะมากกวา นอยกวา หรอเทากบ 1 กได โดยสามารถสรปไดทงหมด 3 กรณคอ

กรณแรก คนมรายไดนอย คอ ตำากวา Y0 ในชวงนถาเราหาความโนมเอยงเฉลย เพอการบรโภค จะไดขอสรปท 1 คอ APC > 1 เมอ C > Y เพราะวาคนกนมากกวาเงนทม

กรณท 2 ถาคนมรายไดเทากบสวนทใชจายไปพอด เรยกวา รายไดเสมอตว จะไดขอสรปท 2 คอ APC = 1 เมอ C = Y

และกรณท 3 คนมรายไดมากกวา Y0 จะไดขอสรปท 3 คอ APC < 1 เมอ C < Y เพราะคนกนนอยกวาเงนทม

Average Propensity to Save : APS

16

คาความโนมเอยงเฉลยเพอการออม คอ อตราสวนของการออมตอรายได สามารถหาไดจากสมการดงน

APS = S / Yd

กรณภาษทรฐบาลจดเกบจากประชาชนเปนศนย Yd = Y ดงนน

APS = S / Y

คา APS นอาจจะมากกวา นอยกวา หรอเทากบศนยกได โดยสามารถสรปไดทงหมด 3 กรณเชนกนคอ

กรณแรก รายไดของคนตำากวา Y0 คอ เปนหน มการออมตดลบ จะไดขอสรปท 1 คอ APS < 0 เมอ C > Y

กรณท 2 รายไดของคนเทากบเงนทใชจายไปพอด จะไดขอสรปท 2 คอ APS = 0 เมอ C = Y

และกรณท 3 รายไดของคนสงกวา Y0 จะไดขอสรปท 3 คอ APS > 0 เมอ C = Y

โดยสามารถแสดงขอสรปใหเหนภาพทงหมดไดในกราฟท 2.4

กราฟท 2.4 แสดงขอสรปคา APC และ APS

17

ดงนนเราจะไดขอสรปความโนมเอยงของการบรโภคและการ

ออมทงหมด 2 ขอกคอ1) APC + APS = 1 เสมอ 2) MPC + MPS = 1 เสมอ

2.2 รายจายเพอการลงทน (I)รายจายเพอการลงทนของภาคธรกจประกอบดวย 3 รายการ

คอ รายจายเพอการกอสราง (Hardware) รายจายเพอซอสนคาทน (Equipment) และการเปลยนแปลงสนคาคงเหลอ (Stock) ซงรายจายเพอการลงทนทง 3 รายการขางตน เราสามารถเรยกอกชอหนงวา การลงทนรวม (Gross Investment : Ig)

โดยรายจายเพอการกอสรางรวมกบรายจายเพอซอสนคาทน เราสามารถเรยกวา การสะสมทนของประเทศ (Gross Fixed Capital Formation) เพราะมนคอตวบงบอกระดบการพฒนาทางเศรษฐกจของประเทศนนๆ

2.2.1 ปจจยทกำาหนดการลงทน

S/ C

Y

-Ca

APS > 0

SAPC = 1

APC > 1

Y0

APC < 1

APS < 0

APS = 0

0

Break even incomeรายได = รายจาย, การออม = 0

C > Y C < YC = Y

(-)(+)

(+)(+)

18

ในทางทฤษฎเศรษฐศาสตร ปจจยหลกทเปนตวกำาหนดการลงทนตวแรกคอ ระดบรายไดประชาชาต ดงจะเหนวา รฐบาลพยายามอดฉดใหคนใหมรายไดดวยการเพมฐานเงนเดอน เพราะรฐบาลมความเชอวา ถารายไดของประชาชนเพมขน กจะมการใชจายเพมขน เมอใชจายเพมขนธรกจกขายได เมอขายไดธรกจกเพมการผลตการลงทน และเมอมการลงทนเพมขยายกจการ การจางงานของประเทศกเพมขนตาม สดทายกจะวนกลบไปทำาใหรายไดของประชาชนเพมขน และในทางเดยวกน รายไดทเพมขนกทำาใหมการออมเพมขนไดดวย

แตบางทอาจจะเกดกรณวา แมรายไดจะเพม มการใชจายเพม แตภาคธรกจไมสามารถขยายกจการไดเนองจากตนทนการผลตสง เขากจะขนราคาสนคาและบรการ มนกจะมผลทำาใหเกด ‘เงนเฟอ’ ขนในระบบ ซงทงหมดนคอเหตผลวาทำาไมจงถอวารายไดประชาชาตเปนปจจยหลกในการกำาหนดการลงทน

ซงสามารถแสดงภาพวงจรโดยสรปไดดงน

การออม (S) รายไดประชาชน (NI) การใชจาย (C) ธรกจขายได การลงทน (I) การจางงาน

หรอขายสนคาในราคาสง เพราะลงทนเพมไมได ทำาใหเกด ‘เงนเฟอ’

19

ปจจยหลกทสำาคญตวตอมากคอ อตราดอกเบยเงนก (Interest Rate : r) ซงนบเปน ‘ตนทน’ ของการลงทน3 ถาเกดอตราดอกเบยเงนกสง การลงทนกจะตำา เพราะคนไมอยากลงทน หรอเอาเงนไปทำาอยางอนจะไดผลตอบแทนทคมคากวา ความสมพนธระหวางอตราดอกเบยเงนกกบการลงทนจงเปนความสมพนธในทศทางตรงขามกน (rI) ขณะทความสมพนธระหวางระดบรายไดประชาชาตกบการลงทนจะเปนไปในทศทางเดยวกน (NII)

โดยรายไดประชาชาตและอตราดอกเบยเงนก ถอเปน 2 ปจจยหลกทสำาคญในทางทฤษฎเศรษฐศาสตร

ปจจยตวท 3 คอ ความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลย ธรกจในประเทศไทยสวนใหญไมคอยมการทำา R&D (Research and Development) แตจะเปนการซอเทคโนโลยและทำาแบบ made by order มากกวา เราจงไมคอยไดประโยชนจากเรองความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยมากนก แตถาเปนในประเทศพฒนาแลวตวนจะสง เพราะในภาคอตสาหกรรมเขากจะมหองแลปของตวเอง หรอมการใหเงนกบสถาบนการศกษาและสถาบนวจยตางๆ มาชวยในการผลตให commercialize ได เชน ในธรกจเกษตร พช GMO (Genetically Modified Organism) ของบรษทมอนซานโต กออกมาจากหองแลป เพราะเขาตองการไดพชททนตอสภาพภมอากาศหรอแมลงตางๆ เพอใหไดผลผลตทสวยงาม เปนตน

ปจจยตวท 4 คอ นโยบายของรฐบาล ในประเทศไทย ณ ปจจบน ปจจยตวนแซงหนามาอยลำาดบท 1 คอ มอทธพลมากกวาเรองของระดบรายไดประชาชาตและอตราดอกเบยเงนก (ซงมความ

3 ในการลงทน แมจะเปนการใชเงนตวเอง กมตนทนเหมอนกน เพราะม ‘คาเสยโอกาส ’ เกดขนจากการนำาเอาเงนกอนนนไปใชทำากจกรรมอยางอน ฉะนนธรกจสวนใหญจะไมคอยใชเงนตวเองในการทำาธรกจ แตจะกเงนจากธนาคาร เพอวาหากเกดปญหาอะไรขน ธนาคารกยงมการประนอมหนได

20

สำาคญในทางทฤษฎ) เพราะภาคธรกจตองการการเมองทมเสถยรภาพและนกการเมองทมความรความสามารถเขามาทำางาน เศรษฐกจจงจะขบเคลอนตอไปได โดยเฉพาะภาคการคาระหวางประเทศ รฐบาลจะตองเขามามบทบาทสำาคญในการชวยเหลอดวย

ปจจยตวท 5 คอ ผลตอบแทนจากการลงทน หรอ ประสทธภาพการลงทนหนวยสดทาย (Marginal Efficiency to Invest : MEI) เวลาธรกจตดสนใจจะลงทนหรอไมลงทนนน เขาจะเอาผลตอบแทนจากการลงทนมาเปรยบเทยบกบอตราดอกเบย (ซงเปนตนทนของการลงทน) หากผลตอบแทนสงกวาอตราดอกเบยจงจะมการลงทนในธรกจนนๆ (MEI > r ลงทน) แตถานอยกวากจะไมมการลงทน (MEI < r ไมลงทน) โดยทง 2 ตวนจะคดอตราออกมาเปนเปอรเซนต

ปจจยตวสดทายคอ การคาดคะเนราคาสนคาในอนาคต คลายกบทางดานผบรโภค คอถามการคาดคะเนวาในวนขางหนาราคาสนคาจะสงขน ผผลตกจะเตรยมขยายการผลต กบอกทางคอ กกตนสนคาเอาไวกอน เชน ขณะนมปญหาเรองการกกตนนำามนปาลม จากผลกระทบของการแยงชงพชพลงงาน เปนตน ซงสงเหลานลวนแตมผลกระทบตอการลงทนทงนน

ขอยกเวน อยางทไดเคยกลาวเรองของการลงทนไวในบทกอนแลววา มรายจายบางประเภททไมนบเปนรายจายเพอการลงทน คอ การซอทดนเพอการเกงกำาไร และการซอหน

2.2.2 ฟงกชนการลงทน (Investment Function)อยางทไดกลาวไปขางตนวา ในทางทฤษฎนนปจจยทเปนตว

สำาคญทสดตอปรมาณการลงทน (I) คอ รายไดประชาชาต (Y) ดงนนรายไดจงเปนตวกำาหนดการลงทนโดยตรง เขยนเปนฟงกชนไดวา

Ii = f (Y)+

21

ความสมพนธเปนไปในทศทางบวก

โดยการลงทนทขนกบรายไดประชาชาตนมชอเรยกวา การลงทนโดยจงใจ (Induced Investment : Ii) คอ เปนการลงทนทเปลยนไปตามภาวะเศรษฐกจในระยะสนๆ นนกแปลวา ถาเศรษฐกจด คนมรายได กจะมการลงทนมาก (YI) แตถาเศรษฐกจถดถอย คนมรายไดนอย การลงทนกจะนอยตามไปดวย (YI)

โดยถารายไดของประชาชนเกดการเปลยนแปลง การลงทนจะมากขนหรอนอยลงเทาไหรนน ขนอยกบสดสวนของเงนรายไดทแบงไปเพอการลงทน หรอ i (คลายกบ b) เปนสำาคญ ถา i สงกแสดงวา เศรษฐกจด รายไดจงถกแบงมาเพอการลงทนเยอะ แตถา i ตำากแสดงวา เศรษฐกจของประเทศนนนาจะมปญหา เพราะคนไมคอยลงทน ดงนนตว i มนจงสามารถบงบอกถงสถานะทางเศรษฐกจ ณ ขณะนนของประเทศได ซงสามารถเขยนไดวา

Ii = iY

การลงทนอกตวหนงซงไมไดเปลยนไปตามสภาวะทางเศรษฐกจ แตมการกำาหนดเอาไวในแผนธรกจหรอเปาหมายทวางไวลวงหนา เรยกวา การลงทนโดยอสระ (Autonomous Investment : Ia) คอไมไดเอารายไดมาเปนตวกำาหนด แตจะเปนการมองในระยะยาว เชน จะขยายโรงงานหรอจะซอเครองจกรดหรอไม เปนตน

ฉะนนการลงทนรวมของภาคธรกจทงหมดจงประกอบดวย

I = Ia + Ii I = Ia + iY ,เมอ Ii =

iY, i = Ii / Y 2.2.3 กราฟการลงทนทขนกบรายไดประชาชาต

22

สดสวนของเงนรายไดทแบงไปเพอการลงทน

กราฟท 2.5 แสดงการลงทนทขนกบรายไดประชาชาต

จากกราฟท 2.5 เสนการลงทนอสระ หรอ Ia (เสนสนำาเงน) กจะเหมอนกบเสนการบรโภคอสระคอ ไมขนกบรายได ในแตละปธรกจมแผนจะทำาอะไร ทกอยางจะรวมกนอยตรงน ลกษณะของเสนกจะขนานไปกบแกนนอน สวนเสนการลงทนโดยจงใจ หรอ Ii (เสนสเขยว) เปนเสนทขนกบรายได โดยเรมตนจาก 0 และ slope ของเสนกคอ ตว i สวนเสนการลงทนรวม หรอ I = Ia + iY (เสนสชมพ) จะเรมตนโดยลากจาก Ia ออกไปนนเอง

การลงทน (I)

รายได (Y)0

I = Ia + iY

Ii

Ia

23

2.2.4 การกำาหนดปรมาณลงทนของหนวยธรกจนอกจากการกำาหนดปรมาณการลงทนจะขนอยกบรายได

ประชาชาตเปนสำาคญแลว อยางทบอกไปขางตนวา การลงทนยงขนกบผลตอบแทนจากการลงทน (MEI) และอตราดอกเบยเงนก (r) ซงเปนตนทนของเงนลงทนดวย โดยภาคธรกจจะตดสนใจลงทนเมอ MEI มากกกวา r แตถา MEI นอยกวา r กจะไมลงทน

ซงตวทจะทำาใหการดำาเนนงานของแตละธรกจมความแตกตางกนกคอ MEI โดยจะมากหรอนอยขนอยกบความสามารถในการแขงขนของแตละธรกจ ขณะทตว r ภาคธรกจไมสามารถไปกำาหนดเองได เพราะจะถกกำาหนดมาโดยนโยบายการเงนของประเทศ ซงมธนาคารแหงประเทศไทยเปนผกำากบดแล

2.2.5 กราฟการกำาหนดปรมาณลงทนของหนวยธรกจ

กราฟท 2.6 แสดงการกำาหนดปรมาณลงทนของหนวยธรกจ

r, MEI

I0MEI = เสนอปสงคของการลงทน

B

r

r/

A

II/

8

12

8,000

10,000

แบงคชาตกำาหนด

จดตดสนชขาดในการลงทนของหนวยธรกจ

Slope (-)

MEI > r (ลงทน)

MEI < r (ไมลงทน)

MEI = r/

MEI = r

24

จากกราฟท 2.6 ใหแกนตงแทนอตราดอกเบยเงนก (r) และผลตอบแทนจากการลงทน (MEI) สวนแกนนอนแทนปรมาณการลงทนของทงประเทศ (I) ในเมออตราดอกเบยนนธนาคารแหงประเทศไทยเปนคนกำาหนด ฉะนนอตราจะคงท ณ ขณะใดขณะหนง อยางในปจจบนอตราดอกเบยของไทยอยทรอยละ 8 (r = 8) โดยลกษณะเสนจะขนานไปกบแกนนอน (เสนสนำาเงน)

สวน MEI เปนเสนทขนอยกบความสามารถในการทำาธรกจ บางธรกจกทำากำาไรไดนอย บางธรกจกทำากำาไรไดมาก ฉะนนเสน MEI (เสนสชมพ) กจะมลกษณะ slope เปนลบ (-) เพราะมนเปนการไลเรยงจากสงลงมาตำา บางทจงมการเรยกเสน MEI วา ‘เสนอปสงคของการลงทน’ ดงนนเมอมองภาพรวมทงประเทศ จดทการลงทนของหนวยธรกจจะเหมาะสมทสดคอ จดท MEI = r โดยเปนจดตดสนชขาดวา โครงการในสวนทอยในพนททางดานซายซง MEI มากกวา r เปนสวนทสามารถลงทนทำาธรกจได แตถาอยในพนททางดานขวาซง MEI นอยกวา r กจะไมมการลงทนทำาธรกจ ดงนนถาตองการรวา ปรมาณการลงทนของทงประเทศเปนเทาไหรกลากเสนจากจด A (MEI = r) ลงมา เรากจะไดจำานวนเงนเทากบ 10,000 ลานบาท ถามากกวานเปน 12,000 หรอ 13,000 ลานบาทกจะไมมการลงทนแลว เพราะจด MEI = r จะเปนตวบอกวาการลงทนทเหมาะสมอยตรงน คอเปนจดทธรกจใหผลตอบแทนเทากบอตราดอกเบยเงนก

แตถาอตราดอกเบยสงขน จาก 8 เปอรเซนต ขนมาเปน 12 เปอรเซนต อยางทไดกลาวไปแลววา อตราดอกเบยเปนเรองของนโยบาย ฉะนนมนจะคงท เสนกจะขนานเปนแนวนอนเชนกน คอ เสน r/ (เสนสนำาเงนเขม)

จะเหนไดวา เมออตราดอกเบยเพมสงขน (r/ = 12) การลงทนของธรกจกจะลดนอยลงทนท โดยตกลงมาอยทจด B คอ MEI = r/ เมอลากเสนลงมาดจำานวนเงนจงอาจจะเหลอแค 8,000

25

ลานบาท นคอจดทตองการอธบายวา เมออตราดอกเบยสงขน การลงทนกจะลดลง (rI)

2.3 รายจายเพอซอสนคาและบรการของรฐบาล (G)เปนรายจายของรฐบาลกลาง รฐบาลทองถน ตลอดจนองคกร

ของรฐ ซงมทงรายจายทรฐบาลจายโดยตรง กบอกสวนคอ การทรฐบาลจายคาจางในรปของเงนเดอนใหแกขาราชการ นนคอเปนการจายโดยออม

โดยรายจายรฐบาลกจะประกอบไปดวย รายจายประเภทเงนเดอน/ คาจาง/ คาเบยเลยง/ คาลวงเวลา, รายจายในการซอสนคาจากภาคธรกจ, รายจายในการลงทนของรฐบาล และรายจายในการปองกนประเทศ สวนรายจายประเภทเงนโอน เชน เงนสงเคราะหตางๆ เชน บำานาญ เปนตน ไมนบเปนรายจายเพอซอสนคาของรฐบาล

จะเหนไดวา การใชจายของรฐบาลเปนการใชจายทถกกำาหนดเอาไวแลวลวงหนา โดยเปนไปตามแผนงบประมาณหรอแผนการใชจายของรฐบาล คอ มคาใชจายผกพน รฐบาลไมสามารถจะออกมาบอกวา เดอนนขอไมจายเงนเดอนแกราชการ ไมสามารถทจะทำาได ฉะนนการใชจายของรฐบาลจงเรยกวา การใชจายอสระ (Autonomous Expenditure) หรอ Ga โดยไมขนกบรายไดประชาชาต เวลาเขยนกราฟ เสนการใชจายอสระของรฐบาล (Ga) จงเปนเสนทขนานกบแกนนอน ดงกราฟท 2.7

26

กราฟท 2.7 แสดงรายจายเพอซอสนคาและบรการของรฐบาล

ดงนนบางทการใชจายของรฐบาลจงอาจจะเปน ‘มอทมองไมเหน ’ ทคอยกระตนเศรษฐกจใหเกดการใชจาย นนคอ เมอรฐบาลใชจายเพม สนคาและบรการกจะขายได ทำาใหมการผลตเพมขน สงผลใหการจางงานเพมขน คนกมรายไดมากขน หรอหากรฐบาลเหนวา เศรษฐกจเครองรอนจด รฐบาลกอาจจะเบรคดวยการลดการใชจายลงได

ตว G จงมความสำาคญในการทำาใหเศรษฐกจของประเทศขยายตวได ซงสามารถแสดงภาพวงจรโดยสรปไดดงน

การใชจายของรฐบาล (G) สนคาและบรการขายได การผลต การจางงาน ประชาชนมรายได

G

Y0

Ga

27

2.4 รายไดสทธจากการสงออก (Net Export : X-M)ในการผลตสนคาและบรการ นอกจากจะมการซอขายกนใน

ประเทศแลว ยงมการถกซอจากตางประเทศดวย ซงไมวาเราจะสงไปขายทบานเขาหรอเขามาซอทบานเรา กถอวาเปนการ Export (X) ทงสน โดยรายไดสทธจากการสงออกจะเทากบ X-M คอ รายไดจากการสงออกหกรายจายในการนำาเขา

เหตผลทรฐบาลพยายามสงเสรมเรองการทองเทยว กเพราะการทนกทองเทยวเขามาในประเทศไทยแลวมาซอสนคาเรา เราขายสนคาไดกเหมอนกบการสงออกเชนกน

2.4.1 ปจจยทกำาหนดรายไดจากการสงออกปจจยทกำาหนดรายไดจากการสงออก ตวแรกคอ อปสงคท

ชาวตางประเทศมตอสนคาของประเทศ วาเขามความตองการในสนคาของเรามากนอยเทาไหร ถาสนคาของเราเปนสนคาทหาทอนไมได เปนเอกลกษณของไทย เขากจะมความตองการในสนคาเราสง แตถาสนคาของเราสามารถหาจากทอนทดแทนได กตองมาแขงขนกนวาเราจะทำายงไงใหชาวตางประเทศซอสนคาเรา

ปจจยทจะเปนตวกำาหนดในการแขงขนกคอ ราคาสนคาทสงออก ถาเราขายแพงเขากจะหนไปซอของคนอน แตถาสนคามราคาถกเขากจะหนกลบมาซอสนคาเรา ซงราคาสนคานเปนเรองของ ‘ตนทนการผลตในประเทศ’ นนจงเปนเหตผลทรฐบาลพยายามสงเสรมใหอตสาหกรรมตางๆ มตนทนการผลตตำา เพอทจะไดไปแขงขนทางดานราคากบประเทศอนๆ ได

นอกจากน อกปจจยทมความสำาคญมากโดยเฉพาะในยคปจจบนกคอ อตราแลกเปลยนเงนตราระหวางประเทศ โดยเปนการเอาเงนบาทของเราไปเทยบกบเงนสกลอนๆ ซงขนอยกบวา ประเทศคคาของเราใชเงนสกลอะไร แตสวนใหญการคาขายกบตางประเทศจะใชเงนดอลลารเปนหลก แมตอนนจะมความพยายามผลกดนเงนสกลยโรของสหประชาชาต (EU) ขนมาใชแทน แตกยงไม

28

สามารถแทนได 100 เปอรเซนต เพราะเงนดอลลารยงเปนทยอมรบของตลาดตางประเทศอย แต ณ ขณะน ทวโลกกำาลงเกดวกฤตเรองคาเงนดอลลาร ซงมสาเหตมาจากความไมมเสถยรภาพของเศรษฐกจสหรฐ จงทำาใหเงนดอลลารสหรฐออน พอเงนดอลลารสหรฐออน เงนสกลอนๆ ทไปเทยบเคยงกบเงนดอลลารสหรฐกจะแขงขนทนท เพราะมนจะตรงกนขามกน

อยางเมอปทแลว เงนดอลลารของสหรฐเมอเทยบกบเงนบาทของไทยจะอยทประมาณ 36 บาท แตมาในปนตกลงมาอยท 33 บาท หมายความวา เดมถาเราอยากไดเงนดอลลารจะตองใชเงนบาทซอถง 36 บาท แตถามาในปน เราใชเงนเพยง 33 บาท กคอ ประหยดไดถง 3 บาท นนกแสดงวา เงนดอลลารมการออนตว เหมอนกบสนคามราคาถกลง สวนเงนบาทของเราแขงคาขน

แลวการออนตวหรอการแขงคาของเงนจะมผลอยางไร ยกตวอยาง เวลาเราเอาสนคาไปขายตางประเทศ เงนทเราจะไดกลบมากคอ เงนดอลลาร เมอเอาเงนมาแลกทธนาคารของไทย เรากจะไดเงนเพยงแค 33 บาท ฉะนนเมอเวลาเงนบาทแขงคา ผสงออกกจะไดรบการกระทบกระเทอน

ขณะเดยวกน เมอมคนเสยกยอมมคนได เพราะในฟากของผนำาเขา เวลาไปซอสนคาจากตางประเทศ เขากตองจายเปนเงนดอลลาร สมมต ซอนำามน 1 ลตร ราคา 1 ดอลลาร เดมตองใชเงน 36 บาท แตตอนนใชแค 33 บาท ฉะนนในแงผนำาเขาจะไดประโยชนจากการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยน

จะเหนไดวา เมอสนคาเปนการถกซอโดยชาวตางประเทศ ปจจยดานรายไดประชาชาตของเราไมไดมสวนในการเขาไปกำาหนดเลย เราจงถอวา การสงออกเปนการใชจายแบบอสระทไมขนกบรายไดประชาชาต หรอ Xa แตขนกบปจจยอนๆ ทภายนอกกำาหนดเปน

29

สวนใหญ เรากำาหนดไดแคเรองของราคา แตมนกตองผานเรองตนทนมากอน

2.4.2 กราฟรายไดสทธจากการสงออก

กราฟท 2.8 แสดงรายไดสทธจากการสงออก

จากกราฟท 2.8 ใหแกนตงแทนการสงออก (X) และแกนนอนแทนรายไดประชาชาต (Y) จะเหนไดวา เสนจะขนานกบแกนนอน ไมวารายไดจะเปลยนแปลงอยางไรกไมมผลตอการสงออก ฉะนนถารฐบาลตองการจะใหชาวตางประเทศซอสนคาของเราเพมมากขน กอาจจะใชวธลดราคาเพอใหสนคามราคาถกลง เสนกจะ Shift ขนไป เปนเสน Xa/ (สชมพเขม) ทำาใหเราสามารถสงออกไดเพมขนจากเสน Xa (เสนสชมพ) ท 10,000 ลานบาท เปน 15,000 ลานบาท แตถาเราสงออกไดนอยลงเสนกจะ Shift ลง ไปเปน เสน Xa// (เสนสชมพออน) คอสงออกไดแค 8,000 ลานบาท ฉะนนเสนการสงออกจะ Shift ในลกษณะขนานกบเสนเดมทงเสน

X (ลานบาท)

Y0

Xa/XaXa//

15,00010,0008,000

30

2.5 รายจายในการนำาเขา (M)คอรายจายในการนำาเขาในรอบระยะเวลาหนงๆ โดยการนำาเขาม

อย 2 แบบ แบบแรกคอ การนำาเขาสนคาทจำาเปน เนองจากเราไมมความสามารถในการผลต หรอเทคโนโลยยงไปไมถง เชน ยารกษาโรค นำามน เปนตน สนคากลมนจงเรยกวา การนำาเขาแบบอสระ (Ma) คอไมสนใจวาเศรษฐกจของประเทศจะเปนอยางไร ถงแมรายไดของประชาชนจะเปน 0 กตองมการนำาเขา โดยหากไมมเงนกอาจจะไปยมเงนจากแหลงอนมาจายกอน

อกแบบหนง เปนการนำาเขาทมปจจยเปนตวกำาหนด เรยกวา การนำาเขาโดยจงใจ (Mi) ซงจะเปลยนแปลงไปตามรายไดประชาชาต โดยสวนใหญเปนการนำาเขาในกลมสนคาฟมเฟอย เพราะเมอคนมฐานะความเปนอยหรอมรายไดทดขน พฤตกรรมการซอสนคากจะเปลยนแปลงไป จากทแตกอนซอสนคาภายในประเทศกจะหนไปซอสนคาจากตางประเทศมากขน

ซงการนำาเขาโดยจงใจนสามารถเขยนออกมาไดวา

Mi = mY

ดงนนสมการการนำาเขารวมกจะเทากบ

M = Ma + mY

2.5.1 ปจจยทกำาหนดรายจายในการนำาเขานอกจากรายไดประชาชาตทไดกลาวถงไป ซงถอเปนปจจยทม

อทธพลตอรายจายในการนำาเขามากทสด โดยมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน (YM) ปจจยทเปนตวกำาหนดรายจายในการนำาเขาทสำาคญอกตวหนงกคอ รสนยมของประชาชนในประเทศ

ในโลกยคปจจบนซงเปนโลกไรพรมแดน จากผลของความกาวหนาทางเทคโนโลยการสอสาร เชน การชมฟตบอล แตกอนเราตองรอซอเทปเพอนำามาออกอากาศ แตเดยวนเราสามารถดได

31

สดสวนของเงนรายไดทแบงไปเพอการนำาเขา

พรอมๆ กบคนทองกฤษ หรอในบานเราอยางกรณ AF (Academy Fantasia) ทเขาพยายามสรางรสนยมใหแกผชมเพอผลในการขายสนคา เปนตน สงเหลานทำาใหคนเกดรสนยมเลยนแบบกน หรอถาสนคานนเปนแบรนดตางประเทศกตองมการนำาเขาโดยจายคา royalty ใหแกเจาของสนคาดวย

และตวสดทายคอ อตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ ซงไดอธบายอยางละเอยดไปแลวในหวขอเรองการสงออก

2.5.2 กราฟรายจายในการนำาเขา

กราฟท 2.9 แสดงรายจายในการนำาเขา

จากกราฟท 2.9 ใหแกนตงแทนการนำาเขา (M) และแกนนอนแทนรายไดประชาชาต (Y) โดยเสน Ma ทลากขนานในแกนนอนคอ การนำาเขาแบบอสระ (เสนสนำาเงน) เปนการนำาเขาโดยสนคานนเปน

M

Y0

Ma

Mi

M = Ma + mY

32

สนคาทจำาเปน ซงเรายงผลตไดไมเพยงพอในประเทศ สวนเสน Mi คอการนำาเขาโดยจงใจ (เสนสเขยว) นนคอ เมอประชาชนมรายไดเพมมากขนเขากจะไปซอสนคาจากตางประเทศ รวมถงการไปทองเทยวตางประเทศดวย เมอนำาการนำาเขาทง 2 สวนมาประกอบกนเขา กจะเปนเสนการนำาเขารวม คอ M = Ma + mY (เสนสชมพ)

2.6 สรปความสมพนธระหวางสวนประกอบรายจายประชาชาต รายจายประชาชาตหรออปสงครวมของประเทศ คอ

C + I + G + (X - M) = AD

โดยแยกสมการของแตละตวไดวาC = Ca + (1 - t) b Y I = Ia + iYG = GaX = XaM = Ma + mY

ซงสามารถเขยนเปนกราฟดงน

กราฟท 2.10 แสดงรายจายประชาชาตหรออปสงครวมของประเทศ

33

จากกราฟท 2.10 แกนตงแทนรายจายประชาชาตหรออปสงครวมของประเทศ (AD) และแกนนอนแทนรายไดประชาชาต (Y) สวนจดตดเสน AD เปนจดทแสดงรายจายอสระทงหมด คอ Ca + Ia + Ga + Xa - Ma

และเมอนำาเอาสมการทงหมดมารวมกนกจะได AD = C + I + G + (X - M) (เสนสชมพ) โดย slope ของเสนจะมากหรอนอยขนอยกบคาความโนมเอยงเปนสำาคญ

โดย b คอ ความโนมเอยงหนวยสดทายของการบรโภค t คอ ความโนมเอยงหนวยสดทายของภาษ i คอ ความโนมเอยงหนวยสดทายของการลงทนm คอ ความโนมเอยงหนวยสดทายของการนำาเขา

ซงสมการนจะนำาไปใชในบทท 3 ตอไป

-----------------------------

AD

Y0

AD = C + I + G + (X - M)

จดตด

Ca + Ia + Ga + Xa - Ma

34