- 1 -

สรปการประชมเชงปฏบตการพฒนาศกยภาพบคลากรงานอนามยแมและเดกจงหวดเชยงใหม

วนท 10 มนาคม 2560 เวลา 08.30-16.30 น.ณ หองประชม C 71 ชน 7 อาคารผปวยนอก

โรงพยาบาลนครพงค อำาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

เรมประชม เวลา 09.00 น.ประธานฯ เปดประชม

การประชมเชงปฏบตการพฒนาศกยภาพบคลากรงานอนามยแมและเดกจงหวดเชยงใหม

หวขอการอบรม1. สถานการณงานอนามยแมและเดกจงหวดเชยงใหม2. รปแบบการดำาเนนงานการแกไขปญหาอนามยแมและเดกในพนท

สง3. แบงกลมจดทำาแผน

กลมท 1 การเตรยมซอมแผนภาวะวกฤตในหองคลอด, Standing order

กลมท 2 การแกไขปญหาการดำาเนนงานฝากครรภคณภาพกลมท 3 การแกไขปญหาแมและเดกในพนทสง

1. สถานการณงานอนามยแมและเดกจงหวดเชยงใหม ผลการดำาเนนงานอนามยแมและเดกจงหวดเชยงใหม พบวา ในป

พ.ศ. 2556 - 2559 มมารดาตาย จำานวน 1, 3, 4, 15 และ 5 ราย คดเปนรอยละ 6.99, 13.59, 25.31 และ 94.43 ตามลำาดบ และใน ไตรมาส 1 - 2 ป 2560 มมารดาตาย จำานวน 5 ราย คดเปนรอยละ 62.5

สาเหตกรณแมตาย 15 ราย ป 2559 - PPH 6 ราย- PIH 3 ราย - Sepsis 2 ราย

- 2 -

- Acute fatty liver 1 ราย- Medical complication อนๆ 3 ราย

สาเหตกรณแมตาย 5 ราย ป 2560- PIH 2 ราย- PPH 1 ราย- Myocarditis 1 ราย - Suicide 1 ราย

สรปประเดนปญหาทพบจากการนเทศตดตามระดบอำาเภอ1. การบรหารจดการงานอนามยแมและเดกในถนทรกนดาร

และเขตเมอง ขาดระบบทชดเจนและมประสทธภาพ2. การนำานโยบายสการปฏบตยงไมครอบคลมในระดบพนท3. โรงพยาบาลชมชนขาดความพรอมและทกษะในการแก

ปญหาภาวะฉกเฉนทางสตกรรม4. ขาดการจดระบบการเชอมประสานการทำางานระหวาง

แผนกตางๆในโรงพยาบาล5. ไมมแนวทางทชดเจนในการสงตอขอมล case ทมความ

เสยงของหญงตงครรภและ หญงหลงคลอดระหวางรพ.และรพ.สต.6. การขบเคลอนการดำาเนนงานของคณะกรรมการ MCHB

ระดบอำาเภอ บางแหงไมมการเชอมโยงถงกน และไมมความตอเนอง7. ขาดความรความเขาใจในกระบวนการดำาเนนงานโรงเรยน

พอแมคณภาพ8. การลงขอมลไมครอบคลม ทำาใหไมสามารถวเคราะหปญหา

ทแทจรง เพอนำาไปพฒนาคณภาพงานได

2. รปแบบการดำาเนนงานการแกไขปญหาอนามยแมและเดกใน พนทสง

การดำาเนนงานอนามยแมและเดกอำาเภอสบเมย พบวา ในป พ.ศ. 2557-2559 รอยละของหญงตงครรภไดรบการฝากครรภครงแรกเมออายครรภนอยกวาหรอเทากบ 12 สปดาห เทากบ 70.12, 64.34

- 3 -

และ 72.74 ตามลำาดบ รอยละของหญงตงครรภไดรบการฝากครรภครบ 5 ครงคณภาพ เทากบ 56.79, 48.77 และ 51.79 ตามลำาดบ และ รอยละทารกแรกเกดนำาหนกนอยกวา 2,500 กรม เทากบ 9.52, 9.82 และ 11.43 ตามลำาดบ และมการดำาเนนงานแกไขปญหาในพนทรวมกบ MCHB เขต, MCHB จงหวด, MCHB โซน และ MCHB cup กลยทธในการดำาเนนงาน ดงน

1. มการพฒนาศกยภาพเจาหนาท โดยการเรยนรดวยการฝกอบรมและเรยนรสถานการณ (On-site Learning) การดแลกอนคลอด การดแลครรภเสยง การดแลระยะคลอด การดแลหลงคลอด และการดแลมารดาทารกภาวะฉกเฉน

2. พฒนาระบบบรการ MCHB จงหวด/ศนยสายใต1) มมาตรฐานตามคมอการดำาเนนงาน และแนวทางการปฏบต

ตางๆ2) มแผนการคลอด คอ ทบทวนแผนการคลอดของ

รพ./รพ.สต ประสานงานการดแล high risk pregnancy รายงาน one page แกผบรหาร ตดตามสถานการณภยธรรมชาตหรอปจจยทสงผลตอแผนการคลอด และ Empower/Coaching ทม ดงแผนภมท 1 การวางแผนการคลอด

- 4 -

แผนภมท 1 การวางแผนการคลอด3) Emergency C/S ฝกปฏบตผาตดคลอด สำาหรบ

แพทย/พยาบาล ณ รพ.แมสะเรยง มการจดระบบหองผาตด และพฒนาระบบการสงตอ Fast track (30 นาท)

4) มหองคลอดฉกเฉนในรพ.สต. 4 แหง สนบสนนเวชภณฑ ยา Oxytocin Methergin Vit.K Terramycin ointment NSS

5) ระบบ consult ดงแผนภมท 2 ระบบการ consult

- 5 -

แผนภมท 2 ระบบการ consult

6) ระบบการสงตอ โดยรถสวนตว และรถในหมบาน, EMS 1669, เดนเทา+รถยนต, อบต., NGO Malteser International

7) บรการเชงรก8) บานพกรอคลอด ณ รพ.สต.จำานวน 4 แหง

3. พฒนาความเขมแขงของภาคเครอขาย1) เครอขายชมชน

- มการประชมรวมหาแนวทางแกไขปญหารวมกน- สาม ญาต มบทบาทในการวางแผนการคลอด รวมกน- มระบบสงตอของชมชนทเออเฟ อกน โดยใหการชวยเหลอ

นำาสงผปวยรวมกบรพ.,รพ.สต พนทเสยง- พสช.,อสม.ผดบ.,เชอมตอประสานงานบรการในชมชน- อสม.และชมชนมการตดตามดแลกลมกอนคลอด และ

หลงคลอด2) เครอขายอปท.

- มการประสานงานระบบ EMS อปท. นำาสงหญงตงครรภ- มงบประมาณสนบสนนโครงการงานอนามยแมและเดกจา

กอปท. (สปสช.)3) เครอขายองคกรอนๆ

- ประสานแนวทางการดแลรวมกนกบองคกร MI ในการดแลหญงตงครรภ ทอาศยในหมบานไทยรอบศนยฯ (ไปรบบรการท รพ.ในศนยฯ)

- มระบบนำาสงหญงตงครรภกรณฉกเฉนKey success

เปาหมาย : กำาหนดงานอนามยแมและเดกเปนประเดนยทธศาสตร

เครอขาย : ขบเคลอนการดำาเนนงานภายใตทมคณะกรรมการอนามยแมและเดกระดบเขตระดบจงหวดและเครอขาย

- 6 -

เทคนค : ใชเทคนคการโคช ชนชม และเสรมพลงทมตดตาม : ตดตามผลการดำาเนนงานอยางตอเนองสงเสรม : การสงเสรมการเรยนรอยางตอเนองผานทาง

กลม Facebook Lineโอกาสพฒนา

1) พฒนาระบบบรการใหเชอมโยงกบภาคเครอขายอยางตอเนองและยงยน รวมทงเครอขายสาธารณสขในเขตพนทรอยตอ

2) สงเสรมพฒนาศกยภาพ พสช. อสม.เชยวชาญในการดแลมารดาและเดก โดยการบรณาการภมปญญาชมชน

3) พฒนาระบบการสอสารในพนทเสยงกรณเกดภาวะฉกเฉน

3. แบงกลมจดทำาแผน

กจกรรม

ระยะเวลา

ดำาเนนการ

หนวยงานรบผดชอบ

1. อบรมผดงครรภโบราณ หมอตำาแย และ อสมช.ดานแมและเดก ในพนทหางไกล

เมย.-พ

ค.2560

ใหแตและอำาเภอดำาเนนการโดยใชงบของสสจ.

2. ประชมเชงปฏบตการพฒนาศกยภาพเจาหนาทรพ.สต.ในการดำาเนนงานฝากครรภคณภาพ (ANC คณภาพ)

พ.ค.-มย.

2560สสจ.ดำาเนนการ

3. นเทศ ตดตามการซอมแผนปฏบตการภาวะวกฤตการคลอด ในแผนกฉกเฉนและหองคลอด และการชวยฟ นคนชพทารกแรกเกด ระดบอำาเภอ

พ.ค.-ม

.ย.2560

- รพ.แมขายเปนวทยากรซอมแผนให รพ.ลกขาย(ใชงบของสสจ.)

- 7 -

การดำาเนนงานแตละอำาเภอ

กจกรรมระยะเวลา

ดำาเนนการ1. แตงตงคณะกรรมการบรหารจดการความเสยงแกไขปญหาแมตาย - ผอก.รพ.เปนประธาน - สสอ. เปนเลขานการ

มค. 2560

2. จดทำาแผนบรหารจดการความเสยง - ANC / LR / หลงคลอด 42 วน

เมย. 2560

3. ประชมเชงปฏบตการซอมแผนภาวะวกฤตการคลอด ในแผนกฉกเฉนและหองคลอด และการชวยฟ นคนชพทารกแรกเกด

พ.ค.-ม.ย. 2560

4. ประชมเชงปฏบตการพฒนาศกยภาพเจาหนาทรพ.สต.ในการดำาเนนงานฝากครรภคณภาพ (ANC คณภาพ)

พ.ค.-มย. 2560

5. อบรมผดงครรภโบราณ หมอตำาแย และ อสมช.ดานแมและเดก ในพนทหางไกล

เมย.-ม.ย. 2560

6. นเทศตดตามการดำาเนนงานแมและเดก MCH Board อำาเภอ

ก.ค.-ส.ค. 2560

สรปการประชมกลมเพอจดทำาแผนปฏบตงานอนามยแมและเดกจงหวดเชยงใหม

กลมท 1 การเตรยมซอมแผนภาวะวกฤตในหองคลอด และการทำา Standing Order

ประเดนพฒนา ขนตอนการปฏบต

ผรบผดชอบ

1. ปญหาทพบในระยะตงครรภ/ระ

- แรกรบ ER->LR->PP- การทำา

รพ. นครพงค

- 8 -

ยะคลอด - PIH - PPH - สายสะดอยอย - CPR มารดา, ทารกแรกเกด - คลอดตดไหล - คลอดทากน - การคลอดรก - การทำาคลอด V/E

standing order ( จดทำาราง เสนอในทประชมสตแพทย )

2. การซอมแผนภาวะวกฤตในหองคลอดใหแกเจาหนาทโรงพยาบาลทกแหง

จดประชมซอมแผนในหองคลอดโดยสรางสถานการณจำาลอง 1 ครง/ปรปแบบการฝกซอมแบงตาม station ม 4 ฐาน(ฐานละ 3-5 คน)ฐานท 1 CPR มารดา

รพ.แมขายแตละโซน เปนวทยากรซอมแผนให รพ.ลกขาย- โซนจอมทอง- โซนสนทราย- โซนฝาง- โซนสนปาตอง- ศนยอนามยท

1- รพ.นครพงค

จะสนบสนนวทยากรเสรมและ

- 9 -

ฐานท 2 การทำาคลอดทากน สายสะดอยอย ทำาคลอดรกฐานท 3 ปญหา PIH ->ชวยคลอด V/E ->ตดไหล ->PPHฐานท 4 NCPR

หนจำาลอง(หนจำาลองม 3 ชด รพ.นครพงค/รพ.จอมทอง/ศนยอนามยท 1)

กลมท 2 แผนการดำาเนนงานอนามยแมและเดกในเขตเมอง

ประเดนพฒนา ขนตอนการปฏบต ผรบผดชอบ1. Early ANC , ANC 5 ครง , No ANC

- ใหรางวล gift set แกหญงทมา Early ANC- มระบบตดตามมาฝากครรภใหครบ 5 ครงตามเกณฑ(การนดใหอยในเกณฑ Early 12 wks->20 wks.->32wks. ->34 wks.->36 wks.)

รพ./ รพ.สต

2. ตงครรภไมพรอม

ใหสงงานวยรน/วยใส ในการแกปญหาตงแตในโรงเรยน

รร./ อสม./ สสอ./รพ.

3. สทธบตร ฝากครรภฟร Lab ฟร

ประสานงานประกนฯ เรองสทธของหญงตงครรภและสาม ใหชดเจนในระดบจงหวด แลวแจงแนวทางใหอำาเภอรบทราบ

สสจ./ สสอ./ รพ.

4. การลงขอมล

อบรม, re-check มการตรวจสอบซำา เจาหนาทลงขอมล

- 10 -

รายงานในโปรแกรม JHCIS

5. การประชาสมพนธ

- ไมทราบวาตงครรภ

- ลางานไมได รอการ ไปฝากครรภ

- หญงตงครรภไมใหขอมล (สมดสชมพ)

- ประชาสมพนธเรองการฝากครรภทกชองทางโรงเรยน, อสม., ทประชมกำานน/ผใหญบาน, เสยงตามสาย

- ประสาน MCH Board ระดบจงหวด สนบสนน spot เสยงตามสาย

รร./ อสม.

6. การสงตอหญงตงครรภและหญงหลงคลอดไปยง รพ.ชมชน/รพ.สต.

1. สงตอ รพ.สต.ดแลใน case low risk และกลบมารพ.ในชวง 5 ครงคณภาพ และเมอประเมนพบความเสยงเพม

2. สงกลบขอมลหลงคลอดใหรพ.สต.ตามชองทางตางๆ (e-mail, line , โทรศพท , หนงสอสงตวให สสอ.ฯลฯ)

3. ขอทอยและเบอรโทรทชดเจน และขอใหแจงเมอมการเปลยนแปลง ทงหญงตงครรภ/หญงคลอด สาม และญาต

รพ./รพ.สต./อสม.

7. บทบาทของภาคเครอขายในการ

1. อสม.เชยวชาญสาขาแมและเดก - ประชาสมพนธ - คนหา

รพ.สต.

- 11 -

ดำาเนนงาน MCH

- รายงานเจาหนาท รพ.สต. - ตดตามเยยม2. อปท. - สนบสนนงบประมาณ - ขอความรวมมอกบกองสาธารณสข - ขอการสนบสนนกบงาน EMS (1669)3. ผนำาชมชน - ขอความรวมมอในเรองการประชาสมพนธ - คนหา case - สรางมาตรการสงคม เรองการ“ฝากครรภ”4. เอกชน - ขอความรวมมอในการสงคนขอมล

สสอ.

สสอ.

ระดบจงหวดประสาน

กลมท 3 การแกไขปญหางานอนามยแมและเดกในพนทสง

ประเดนพฒนา

ขนตอนการปฏบต ผรบผดชอบ

1. Early ANC , ANC 5 ครง , No ANC

1. อสม.ชวยคนหาในพนท อสม.+รพ.สต.2. ภาคเครอขาย

<อบต./อปท.>ชวยประชาสมพนธ สนบสนนงบประมาณ

MCH CUP

3. อสม. และเจาหนาทสาธารณสข เจาหนาททหาร พนทหางไกลรวมกนคนหาหญงตงครรภ และ

MCH CUP

- 12 -

ตรวจครรภในพนทยาเสพตด4. วเคราะหขอมลการฝากครรภ

ของรพ.สต.ยอนหลง และลงพนทเพอแกไขปญหา

เลขา MCHB อำาเภอ

5. เลอนนด case low risk ในพนทหางไกลเดนทางลำาบาก

อสม./รพ.สต./รพ.

6. ในพนทโรงงาน ใหรพ.สต.รวมคนหา

อสม./รพ.สต./รพ.

7. รวมเขาใหความรในโรงเรยน รวมกบงานวยรน เรอง การคมกำาเนด และการฝากครรภคณภาพ

รพ.

8. การรายงานผลและระบบขอมล รพ.9. จดตง Group line MCH

อำาเภอในการสงตอ ขอมลผปวย ในกรณ High risk ฝากครรภทรพ.ทกราย

รพ.

10. จดทำา Case Management ในกลมทเสยง

รพ.

2. BBA (birth before arrival)

1. spot map ในการคนหาหญงตงครรภทมความเสยงตอการคลอดทบาน, BBA

เจาหนาทรพ.สต. /รพ.

2. มบานพกญาต รพ./ภาคเครอขาย3. ม set คลอดฉกเฉนในรพ.สต. รพ.4. จดระบบ EMS ในการออกรบผ

ปวยคลอดฉกเฉนรพ./ภาคเครอขาย

5. พฒนาคณภาพ โรงเรยนพอแม รพ./รพ.สต.

- 13 -

ในสถานบรการแตละแหง6. การวเคราะหสาเหต BBA ใน

พนทMCHB ระดบอำาเภอ

7. การประสานภาคเครอขายในการ support ระบบ EMS

3. คลอดทบาน

1. spot map คนหาหญงตงครรภ

เจาหนาทรพ.สต. /รพ.

2. คนหา อบรมผดงครรภโบราณ หมอตำาแย

อสม./รพ.

3. ตดตามหญงตงครรภทไมมาตามนด

อสม./รพ.สต./รพ.

4. โรงเรยนพอแม เนน ผลเสยของการคลอดทบาน

รพ./รพ.สต.

5. การวางแผนการคลอดของหญงตงครรภทกราย ทกครง ทมา ANC

รพ./รพ.สต.

กลมท 3 การแกไขปญหางานอนามยแมและเดกในพนทสง (ตอ)

ประเดนพฒนา

ขนตอนการปฏบต ผรบผดชอบ

4. การสงตอหญงตงครรภ และหญงหลงคลอด

1. สงตอขอมลหญงตงครรภทกราย ใหศนยCOC

รพ./รพ.สต.

2. อบรม อสม./รพ.สต. ในการคดกรองกลมเสยง

รพ.

3. จดตง group line ระดบอำาเภอ

MCHB CUP

4. ระบบรวบรวมขอมล 43 แฟม และจดเกบใน check risk

รพ./รพ.สต.

- 14 -

5. แจงขอมลหญงตงครรภทมความเสยงใหแกพนท

รพ./รพ.สต.

5. บทบาทของภาคเครอขายในการดำาเนนงานอนามยแมและเดก

1. คนหาหญงตงครรภ โดย อสม. ผดงครรภโบราณ และหมอตำาแย

รพ./รพ.สต.

2. จดอบรมใหความร (ภายใน 6 เดอน)

รพ.

3. จดทำาแผนการสงเสรมบทบาทของภาคเครอขาย

- วธการ - อปกรณ Set

Emergency/เอกสารประกอบ - ระยะเวลา

รพ.

6. การคมกำาเนด

1. ใหสขศกษาในโรงเรยน และเนนการคมกำาเนด ในโรงเรยนพอแมหลงคลอด

รร./รพ.

2. Clinic วยรนใน รพ.สต./รพ./โรงเรยน

รพ./รพ.สต.

มตทประชมรบทราบ

ปดประชมเวลา เวลา 16.30 น.

ผบนทกการประชม นางทวาพร ผลวฒนะ ตำาแหนง พยาบาลวชาชพชำานาญการ