Wetten, het kan jaren duren voordat ze inde Staatscourant belanden. Een even-wichtige politieke behandeling vergt nueenmaal tijd. Alleen als de nood héélhoog is, kunnen Tweede én Eerste Ka-

mer in een dag hun fiat geven. Zoals gebeurde in 1914,toen het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog om eenreeks spoedbesluiten vroeg. Maar ook vijftien euro is tegenwoordig blijkbaar genoegreden voor zo’n uitzonderlijke parlementaire procedu-re, zoals nu met de ‘noodwet’ voor het eigen risico ge-beurt. Zonder dit politiek ingrijpen zou immers het ei-gen risico automatisch stijgen van 385 naar 400 euro.Zo was destijds immers de politieke gedachte: stijgen dezorgkosten, dan stijgt ook het eigen risico. Het eigen ri-sico zou zo werken als stok achter de deur, om de zorg-kosten te temmen. Maar helaas kwam die gedachte on-voldoende uit de verf in alle commotie over de hoogtevan het eigen risico. De ongebruikelijke parlementaire procedure maar ookalle politieke opwinding van de afgelopen weken latenzien hoezeer het eigen risico is uitgegroeid tot symboolin het huidige zorgdebat. Een lakmoesproef voor politi-ci, een symbool dat waarschijnlijk meer dan welkom is

omdat het échte probleem, de stijgende zorgkosten, zomoeilijk is op te lossen vanuit Den Haag. Alle politieke commotie zou je ook gemakkelijk doenvergeten hoe de ziektekostenpremie en het eigen risicosamenhangen. Het zijn eigenlijk communicerende va-ten want de rekening van alle zorg moet worden be-taald. Wie de stijging van het eigen risico beperkt, zoalsnu met de ‘noodwet’ gebeurt, moet er daarom nietvreemd van opkijken als de zorgpremies, nu of op ter-mijn, toch weer stijgen. En ook een extra rijksbijdragevan 150 miljoen euro aan zorgverzekeraars, zoals de ne-gen oppositiepartijen voorstelden, kost de burger uit-eindelijk geld. Dit geld uit de schatkist kan immers nietaan andere zaken worden uitgegeven. Het signaal van alle politieke schermutselingen is nuvooral dat met de juiste keuze, de zorgkosten te tem-men zijn. Maar dat is onjuist. Een debat over bijvoor-beeld eigen bijdragen, in Nederland relatief beperkt, zoumeer op zijn plaats zijn. Want dat de zorgkosten de ko-mende jaren rustig door stijgen, daarover zijn de des-kundigen het wel eens. Daarbij wijzen ze op de wacht-lijsten in de geestelijke gezondheidszorg, de grote be-hoefte aan extra zorgpersoneel, maar ook op nieuwe,dure medicijnen en nieuwe behandelmethoden. Ja, alszorgverzekeraars doelmatiger en selectiever zorg inko-pen, is wellicht wat te besparen op zorgkosten. Maar selectief inkopen proberen ze al jaren. Tot scherpe pre-miedaling leidde dat nog nooit.

De mening van de krant, verwoord door leden van de hoofdredactie en senior redacteuren.

Het échte probleem, de stijgendezorgkosten, is moeilijk op te lossenvanuit Den Haag

COMMENTAAR

Redactie Opinie TrouwPostbus 859, 1000 AW, Amsterdam t 020-5629444, opinie@trouw.nl

Opinie is een vrijplaats voor discussie. Alle stukken zijn op persoonlijke titel. Artikelen tellen maximaal 550 woorden, Lezersreacties maximaal 150. De redactie behoudt zich het recht voor bijdragen te weigeren, te redigeren of in te korten. Bijdragen worden ook via internet, databank of anderszins verspreid. Eventuele auteursrechten blijven berusten bij de schrijver. Inzendingen graag voorzien van naam, adres en telefoonnummer, ook de e-mails.

Voormalig ChristenUnie-voorman An-dré Rouvoet, nu voorzitter van Zorgver-zekeraars Nederland, gaat voor het ka-binet op zoek naar manieren om ‘geru-zie bij scheiding te voorkomen’, zomeldt Trouw (14 september). ZoalsRouvoet het stelt: in de rechtszaal wor-den ouders in de bokshouding geduwden dat escaleert vaak. Dat moet anders,zo vindt de oud-politicus. Want vaakworden kinderen de dupe. In het kader van vechtscheidingen refe-reert Rouvoet graag aan de beroemdefilm ‘Kramer vs. Kramer’, waarin eenakelige vechtscheiding grote gevolgenheeft voor het zoontje van het betref-fende echtpaar. De verwijzing naar degenoemde film komt wat gedateerdover. Want, hoe treffend en relevantook: de film stamt uit 1979. Er is sindsdie tijd ook in de Verenigde Staten ge-lukkig het een en ander veranderd. Hetprincipe van ‘hard tegen hard’ in hetprocesrecht is weliswaar niet helemaalverdwenen, maar op onderdelen weldegelijk minder aanwezig. Ook in de VSworden vele echtscheidingen buiten derechtszaal opgelost. Relevanter is echter dat ons materiëleen formele recht – kort gezegd regelsen hoe die worden gehandhaafd – sterkafwijken van het Amerikaanse. Datmaakt de verwijzing naar een Holly-

wood-drama niet alleen wat ongefun-deerd, maar ook irrelevant. In beginsel is het primaire doel vanRouvoets opdracht natuurlijk uiterstbelangrijk, namelijk: doe concrete voor-stellen om vechtscheidingen en daaruitvolgende kindtrauma’s tegen te gaan.Toch passen hier wel een aantal belang-rijke nuances. In ons land worden in juridische enzorgkringen al geruime tijd alle zeilenbijgezet om (de nare gevolgen van)vechtscheidingen te voorkomen. Zo is

er inmiddels een groot aantal hulpver-leners gespecialiseerd in de zogehetenoverlegscheiding of ‘collaborative divor-ce’. In deze variant op mediation wordtop een positieve, constructieve maniergescheiden, waarbij wederzijds respect– bij partners, maar ook bij betrokkenhulpverleners en advocaten, centraalstaat. Daarnaast zijn er gespecialiseerde kin-dercoaches, -therapeuten en -psycholo-gen en diverse professionele organisa-ties die erop gericht zijn kinderen te be-schermen tegen vechtscheidingen. DeVereniging van Familierechtadvocaten(vFAS) heeft gedragsregels voor haar le-

den opgesteld om vechtscheidingen tevoorkomen. Ook rechters zijn inmiddels veel betergetraind om ouders inzicht te geven inhun verantwoordelijkheid in geval vanscheiding. Zeker op dat punt zijn de tij-den sinds Kramer vs. Kramer zondermeer veranderd. Als Rouvoets werkerin resulteert dat kinderen in de toe-komst beter beschermd zijn tegen desoms desastreuse – emotionele, psychi-sche en materiële – gevolgen van eenvechtscheiding, dan is dat natuurlijkzeer waardevol.Volgens zeer recente cijfers van deRijksoverheid krijgen in ons land jaar-lijks zo’n 35.000 kinderen te makenmet de echtscheiding van hun ouders.Naar schatting verloopt dat in 10 tot 15procent van de gevallen zo problema-tisch dat er gesproken kan worden vaneen vechtscheiding.

RealiteitOm Rouvoets kans op succes te optima-liseren doet hij er echter wel goed aanom de realiteit als vertrekpunt te ne-men. Zo zijn er tegenwoordig niet al-leen veel minder taboes dan Rouvoetc.s. lijken te denken, maar er ís al heelveel werk verricht. Laat Rouvoet zijngrote ervaring, netwerk en achterbandan ook vooral inzetten om iets toe tevoegen: het voeren van een actieve lob-by voor het wettelijk verplicht makenvan mediation in een echtscheidingwaar kinderen bij betrokken zijn. Datzou voor alle betrokkenen echte winstopleveren.

Verplicht mediation bijechtscheiding met kinderen

TOM

2Emma Kostense partner bij Van Hilten Advocaten & Mediators

Debat eigen risciovooral symbolisch

De tijden zijn veranderdsinds ‘Kramer vs. Kramer’:bij een overlegscheidingstaat respect centraal

TROUW DONDERDAG 28 SEPTEMBER 2017 21