ULUSLAR ARASI / TÜRKIYEMUHASEBE

STANDARTLARIUMS / TMS

ULUSLAR ARASI / TÜRKIYEFINANSAL RAPORLAMA

STANDARTLARIUFRS / TFRS

2

BU BÖLÜMDE GÖRECEKLERIMIZ1- TARIHÇE

2-STANDARTLARIN ISIMLERI3- STANDARTLARIN GRUPLANMASI

4-KAVRAMSAL ÇERÇEVE5-KAVRAMSAL ÇERÇEVE UYGULAMASI

3

4

IAS 01- Presentation of Financial StatementsIAS 02- InventoriesIAS 07- Statement of Cash FlowsIAS 08- Accounting Policies, Changes in Accounting Estimates and ErrorsIAS 10- Events after the Reporting PeriodIAS 11- Construction ContractsIAS 12- Income TaxesIAS 16- Property, Plant and EquipmentIAS 17- LeasesIAS 18- RevenueIAS 19- Employee BenefitsIAS 20- Accounting for Government Grants and Disclosure of Government Assis.IAS 21- The Effects of Changes in Foreign Exchange RatesIAS 23- Borrowing CostsIAS 24- Related Party DisclosuresIAS 26- Accounting and Reporting by Retirement Benefit PlansIAS 27- Consolidated and Separate Financial StatementsIAS 28- Investments in AssociatesIAS 29- Financial Reporting in Hyperinflationary EconomiesIAS 31- Interests in Joint VenturesIAS 32- Financial Instruments: PresentationIAS 33- Earnings per ShareIAS 34- Interim Financial ReportingIAS 36- Impairment of AssetsIAS 37- Provisions, Contingent Liabilities and Contingent AssetsIAS 38- Intangible AssetsIAS 39- Financial Instruments: Recognition and MeasurementIAS 40- Investment PropertyIAS 41- Agriculture

IAS = UMS ( INTERNATIONAL ACCOUNTING STANDARDS) (29)

5

 IFRS 1- First-time Adoption of International Financial Reporting StandardsIFRS 2- Share-based PaymentIFRS 3- Business CombinationIFRS 4- Insurance ContractsIFRS 5- Non-current Assets Held for Sale and Discontinued OperationsIFRS 6- Exploration for and Evaluation of Mineral ResourcesIFRS 7- Financial Instruments: DisclosuresIFRS 8- Operating SegmentsIFRS 9- Financial Instruments

IFRS = UFRS ( INTERNATIONAL FINANCIAL REPORTING STANDARDS) (9)

6

IFRIC 01- Changes in Existing Decommissioning, Restoration and Similar LiabilitiesIFRIC 02- Members’ Shares in Co-operative Entities and Similar InstrumentsIFRIC 04- Determining whether an Arrangement contains a LeaseIFRIC 05- Rights to Interests arising from Decommissioning, Restoration and Environmental Rehabilitation FundsIFRIC 06- Liabilities arising from Participating in a Specific Market—Waste Electrical and Electronic EquipmentIFRIC 07- Applying the Restatement Approach under IAS 29 Financial Reporting in Hyperinflationary Economies

IFRIC 08- Scope of IFRS 2IFRIC 09- Reassessment of Embedded DerivativesIFRIC 10- Interim Financial Reporting and ImpairmentIFRIC 11- IFRS 2—Group and Treasury Share TransactionsIFRIC 12- Service Concession ArrangementsIFRIC 13- Customer Loyalty ProgrammesIFRIC 14- IAS 19—The Limit on a Defined Benefit Asset, Minimum Funding Requirements and their InteractionIFRIC 15- Agreements for the Construction of Real EstateIFRIC 16- Hedges of a Net Investment in a Foreign OperationIFRIC 17- Distributions of Non-cash Assets to OwnersIFRIC 18- Transfers of Assets from CustomersIFRIC 19- Extinguishing Financial Liabilities with Equity InstrumentsSIC 07- Introduction of the EuroSIC 10- Government Assis. - No Specific Relation to Operating ActivitiesSIC 12- Consolidation - Special Purpose EntitiesSIC 13- Jointly Controlled Entitie - Non-Monetary Contributions by VenturersSIC 15- Operating Leases - IncentivesSIC 21- Income Taxes - Recovery of Revalued Non-Depreciable AssetsSIC 25- Income Taxes - Changes in the Tax Status of an Entity or its Shareholders

SIC 27- Evaluating the Substance of Transactions Involving the Legal Form of a LeaseSIC 29- Service Concession Arrangements: DisclosuresSIC 31- Revenue - Barter Transactions Involving Advertising ServicesSIC 32- Intangible Assets - Web Site Costs

INTERPRETATIONS = YORUMLAR

7

TMS 01- Finansal Tabloların SunuluşuTMS 02- StoklarTMS 07- Nakit Akış TablolarıTMS 08- Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler ve HatalarTMS 10- Raporlama Döneminden (Bilanço Tarihinden) Sonraki OlaylarTMS 11- İnşaat SözleşmeleriTMS 12- Gelir VergileriTMS 16- Maddi Duran VarlıklarTMS 17- Kiralama İşlemleriTMS 18- HasılatTMS 19- Çalışanlara Sağlanan FaydalarTMS 20- Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının İzahıTMS 21- Kur Değişiminin EtkileriTMS 23- Borçlanma MaliyetleriTMS 24- İlişkili Taraf AçıklamalarıTMS 26- Emeklilik Fayda Planlarında Muhasebeleştirme ve RaporlamaTMS 27- Bireysel Finansal TablolarTMS 28- İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki YatırımlarTMS 29- Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal RaporlamaTMS 31- İş Ortaklarındaki PaylarTMS 32- Finansal Araçlar: SunumTMS 33- Hisse Başına KazançTMS 34- Ara Dönem Finansal RaporlamaTMS 36- V arlıklarda Değer DüşüklüğüTMS 37- Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu VarlıklarTMS 38- Maddi Olmayan Duran VarlıklarTMS 39- Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve ÖlçmeTMS 40- Yatırım Amaçlı GayrimenkullerTMS 41- Tarımsal Faaliyetler

TMS (TÜRKİYE MUHASEBE STANDARTLARI ) (29)

8

TFRS 01- Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının İlk UygulamasıTFRS 02- Hisse Bazlı ÖdemelerTFRS 03- İşletme BirleşmeleriTFRS 04- Sigorta SözleşmeleriTFRS 05- Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan FaaliyetlerTFRS 06- Maden Kaynaklarının Araştırılması ve DeğerlendirilmesiTFRS 07- Finansal Araçlar: AçıklamalarTFRS 08- Faaliyet BölümleriTFRS 09- Finansal AraçlarTFRS 10- Konsolide Finansal TablolarTFRS 11- Müşterek AnlaşmalarTFRS 12- Diğer İşletmelerdeki Paylara İlişkin Açıklamalar

TFRS ( TÜRKİYE FİNANSAL RAPORLAMA STANDARTLARI ) (12)

9

Yorum 10- Devlet Yardımları - İşletme Faaliyetleri ile Özel Bir İlişkisi Bulunmayanlar

Yorum 12- Konsolidasyon - Özel Amaçlı İşletmelerYorum 13- Müştereken Kontrol Edilen İşletmeler - Ortak Girişimcilerin Parasal

Olmayan Katılım Payları

Yorum 15- Faaliyet Kiralamaları - TeşviklerYorum 21- Gelir Vergileri - Yeniden Değerlenen Amortismana Tabi Olmayan

Varlıkların Geri Kazanımı

Yorum 25- Gelir Vergileri - İşletmenin veya Hissedarlarının Vergi Statüsündeki Değişiklikler

Yorum 27- Yasal Açıdan Kiralama Görünümündeki İşlemlerin ÖzününDeğerlendirilmesi

Yorum 29- İmtiyazlı Hizmet Anlaşmaları-AçıklamalarYorum 31- Hasılat - Reklam Hizmetleri İçeren Takas (Barter) İşlemleriYorum 32- Maddi Olmayan Duran Varlıklar - İnternet Sitesi Maliyetleri

TMS YORUMLARI (10)

10

Yorum 01- Hizmetten Çekme, Restorasyon ve Benzeri Mevcut Yükümlülüklerdeki Değişiklikler

Yorum 02- Üyelerin Kooperatif İşletmelerdeki Hisseleri ve Benzeri Finansal Araçlar

Yorum 04- Bir Anlaşmanın Kiralama İşlemi İçerip İçermediğinin BelirlenmesiYorum 05- Hizmetten Çekme, Restorasyon ve Çevre Rehabilitasyon Fonlarından Kaynaklanan Paylar Üzerindeki

Haklar

Yorum 06- Özel Bir Piyasaya Katılımdan Doğan Yükümlülükler - Atık Elektrikli ve Elektronik Aletler

Yorum 07- TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı Kapsamında Düzeltme Yaklaşımının Uygulanması

Yorum 08- TFRS 2’nin KapsamıYorum 09- Saklı Türev Ürünlerinin Yeniden DeğerlendirilmesiYorum 10- Ara Dönem Finansal Raporlama ve Değer Düşüklüğü

Yorum 11- TFRS 2-Grup İçi ve İşletmenin Geri Satın Alınan Kendi Hisselerine İlişkin İşlemler

Yorum 12- İmtiyazlı Hizmet AnlaşmalarıYorum 13- Müşteri Sadakat Programları

Yorum 14- TMS 19-Tanımlanmış Fayda Varlığının Sınırı, Asgari Fonlama Koşulları ve Bu Koşulların Birbiri ile Etkileşimi

Yorum 15- Gayrimenkul İnşaat AnlaşmalarıYorum 16- Yurtdışındaki İşletmede Bulunan Net Yatırımın Finansal Riskten Korunması

Yorum 17- Nakit Dışı Varlıkların Ortaklara DağıtımıYorum 18- Müşterilerden Varlık TransferleriYorum 19- Finansal Borçların Özkaynağa Dayalı Finansal Araçlarla Ödenmesi

7 – TFRS YORUMLARI (18)

11

Önceleri TMUDESK, sonradan TMSK lağv edildiğine göre, öksüz kalan TMS ve TFRS’nın durumunun ne olacağı sorulabilir.

660 sayılı KHK’nin, 1. maddesi ile, “muhasebe standartlarını ve denetim standartlarını oluşturma ve yayınlama yetkisi” münhasıran “Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu”na (KGMDSK) verilmiştir.” hükmü bulunmaktadır.KGMDSK, bundan sonraki standartları hazırlayıp yayınlayabilir. Fakat, bundan önceki standartları tekrardan oluşturması beklenmemektedir. Zira, bu ana kadar TMS veya TFRS adıyla yayınlanmış standartları zaten UMS ve UFRS ile uyumludur. Sözkonusu KHK’de şu ifadeye yer verilmiştir:

Mevcut standartların ve diğer düzenlemelerin geçerliliği:GEÇİCİ MADDE 1 (1) Bu Kanun Hükmünde Kararname uyarınca Kurum tarafından yayımlanacak standart ve düzenlemeler yürürlüğe girinceye kadar, bu hususlara ilişkin mevcut düzenlemelerin uygulanmasına devam edilir.

Yani mevcut standartlar ve yorumlar, geçerliliğini devam ettirmektedir.

MEVCUT TMS + TFRS’ NIN DURUMU

KAVRAMSAL ÇERÇEVE27-01-2011

Kavramsal Çerçeve, bir standart değildir. Ancak mâli tabloların hazırlanması, sunulması ve yeni standartların geliştirilmesine dair

genel bir çerçevedir. Ancak, Çerçevede yer alan bir kural veya açıklama ile bir standart çelişirse, standart öne geçer.

• IFRS geliştirilmesinde, IASB ye yardımcı olur.• Mâli tabloların hazırlanması, sunulması, muhasebe

uygulamalarının uyumlu hâle getirilmesinde IASB ye yardımcı olur.

• Uygulamada, IAS/IFRC’de (UMS/UFRS) yer almayan bir husus ile karşılaşıldığında, nasıl davranılacağı konusunda yardımcı olur.

• KGMDSK için de standartların geliştirilmesinde rehber niteliğindedir.

  Bu çerçevenin kapsamı şudur:1. Mâli tabloların gayeleri,

2. Mâli tablolardaki bilgileri faydalı kılan nitelikler,3. Mâli tablolarda yer alan ifadelerin, ibarelerin tanımları,

4. Tahakkuk ve ölçme esasları5. Sermayenin korunması

13

1/5 - MALİ TABLOLARIN GAYELERİÇeşitli kullanıcılara (ortak, devlet, yatırımcı

vb) işletmenin, faaliyet sonuçları, mâli durumu ve işletmenin gelişimi hakkında bilgi vermek,

İşletmeyi yönetenlerin performansı (hedefler ulaşma hususundaki başarıları)

Kaynakların gaye dışı kullanılıp kullanılmadığı hakkında bilgi vermek

14

2/5 - MÂLİ TABLOLARDAKİ BİLGİLERİ FAYDALI KILAN NİTELİKLER

1. Geçmişle ve gelecekle ilgili ek bilgiler vermek üzere, ek tablolar ve notlar eklenmelidir.

2. Tahakkuk esasına göre hazırlanmış olmalıdırlar.3. Anlaşılabilir olmalıdır.4. İhtiyaca uygun olmalıdır. (tarafların, şirketin geçmiş ve

geleceği ile ilgili değerlendirmelerine faydalı bilgiler sunabilmeli)

5. Önemli bilgileri mutlaka kapsamalıdır (tarafların verecekleri kararları etkileyecek tüm bilgiler önemlidir).

6. Sunduğu bilgiler güvenilir olmalıdır Bilgiler gerçeği yansıtmalıdır. Özün önceliğine yer vermelidir. Taraflı yani kişileri belli kararları almaları için yönlendirici

olmamalıdır.

15

2/5 - MÂLİ TABLOLARDAKİ BİLGİLERİ FAYDALI KILAN NİTELİKLER (devam)

7. İhtiyatlılık (belirsizliklere karşı tedbirlilik) kavramına uygun olmalıdır. Aktifler ve gelirler olduğundan fazla veya gerçekleşmemiş iken

gerçekleşmiş gibi gösterilmemelidir. Pasifler ve giderler, olduğundan az gösterilmemeli; henüz

gerçekleşmemiş bile olsa gerçekleşme ihtimali varsa gösterilmelidir. Fakat, İhtiyatlılık uğruna gizli yedekler oluşturmaya, gereğinden fazla

karşılık ayırmaya gidilmemelidir.8. Karşılaştırılabilir olmalıdır. (Mali tablolar, işletmeyi geçmişiyle ve

sektörle mukayese edilmesini sağlayacak şekilde bilgi ihtiva etmelidir. Ayrıca, uygulanmakta olan muhasebe politikalarında değişiklik yapılmış ise bunun sebep ve sonuçları da gösterilmelidir).

9. Zamanında sunulmalıdır. Zaman geçtikçe bilginin faydası azalır.10. Bilgiyi sağlamada fayda ve maliyet dengesi gözetilmelidir.

16

3/5 - MÂLİ TABLOLARDA YER ALAN İFADELERİN VE İBARELERİN TANIMLARI

VARLIKLAR :Hâlihazırda işletmenin kontrolünde olan ve işletmeye iktisâdi fayda sağlaması beklenen değerlerdirMülkiyetin işletmede olması şart değildir.Temini için harcama yapılması şart değildir. Alınan bağışlar

da varlık özelliği taşıyor ise varlıklar arasında yer alır.BORÇLAR: Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve

ödenmesi, “varlıklarda” bir azalmaya sebep olacak olan mükellefiyetlerdir.

ÖZKAYNAKLAR: İşletme sahiplerinin, varlıklar üzerindeki hak sahibi oldukları kısımdır.

17

3/5 - MÂLİ TABLOLARDA YER ALAN İFADELERİN VE İBARELERİN TANIMLARI (devam)

FAALİYET SONUCU: O dönem işletmenin sağladığı kârı veya uğradığı zararı ifade eder.

GELİRLER: Gelir = Hâsılat + Kazanç.Meselâ, kısa vadeli menkul kıymetleri değerlemeden doğan değer artışları ile sabit kıymetlerin değerlerindeki artışlar birer kazançtır. Hâsılat gayrisafi, kazançlar safi tutarları ile gösterilir.

GİDERLER: Gider = Harcama + Zarar.Gelir temini maksadıyla yapılan her türlü varlık azalışı

harcama sayılır. Borcu azaltan veya başka bir varlığa dönüşen varlık azalışları harcama sayılmaz. Varlıkların değerlerindeki azalışlar ile varlıklardaki kayıplar (afet, çalınma vb) gibi Zararlar da gider kapsamındadır.Meselâ, kısa vadeli menkul kıymetleri değerlemeden doğan değer azalışları ile sabit kıymetlerin değerlerindeki azalışlar birer kazançtır. Zararlar net tutarları ile gösterilir.

18

4/5 - TAHAKKUK VE ÖLÇME ESASLARITAHAKKUK: Bir mâli tablo kaleminin gerekli şartları taşıması hâlinde, bu

unsurun mâli tabloya dâhil edilmesini ifade eder. Gerekli şartlar şunlardır:

Bu kalemin muhtemelen ileride işletmeye iktisâdi fayda sağlayacağı veya işletmeden iktisâdi fayda çıkışına sebep olacağı beklenmektedir.

Bu kalemin maliyeti veya değeri güvenilir olarak ölçülebilmelidir. (eğer ölçülemiyor ise, olay dipnotlarda belirtilir. Mesela açılan bir davanın kazanılacağı kesin olmakla birlikte, alınacak tazminat konusunda bir tahmin yapılamıyor veya çok farklı tahminler yapılıyor ise, güvenilir ölçüm yapılamıyor demektir).

Burada önemlilik kavramına uyulmalıdır. Eğer, bir kalem tahakkuk ettirilerek mâli tabloya alınmış ise mutlaka

başka bir kalemin de tahakkuk ettirilerek mâli tabloya alınmış olması gerekir (tekli tahakkuk olmaz).

Muhtemelen: Bir iktisâdi fayda girişi veya çıkışı hususunun ihtimal dâhilinde olması, kesin olmaması. (Kesinlik varsa zaten tahakkuk söz konusu olmaz.)

Âkit ve mukavelelere dikkat edilmelidir. Bunlar tahakkuku gerektiren birçok hüküm ifade ederler.

19

4/5 - TAHAKKUK VE ÖLÇME ESASLARI (devam)Bir gider tahakkuku, bir gelire bağlı olarak

yapılacak ise, bu gider, gelirin mevcut olacağı dönemlere yayılır. Meselâ bir patent hakkından 10 yıl faydalanılacak ise, bunun bedeli de 10 yıla paylaştırılır. Amortismanlar da böyledir. Paylaştırma sistematik olmalı, yâni bir hakkaniyet veya bir mantığa dayanmalıdır.

Bir borcun oluştuğu ancak bununla ilgili bir varlığın meydana gelmediği durumlarda da, meselâ ürün garantilerinden doğan borçlarda, gider tahakkuku yapılır

20

5/5 – SERMAYENİN KORUNMASI

Sermayenin itibari olarak korunmasıSermayenin reel (fiziki) olarak korunmasıVarlıkların ve borçların yeniden

değerlendirilmesi sonucu meydana gelen kazançlar özsermayeyi arttırır; meydana gelen zararlar ise özsermayeyi azaltır. Bunlar gelir ve gider sayılmakla birlikte, gelir tablosunda değil, bilançoda özsermaye grubunda, SERMAYE DÜZELTMESİ OLUMLU / OLUMSUZ FARKLARI olarak gösterilir.

21

5/5 – SERMAYENİN KORUNMASI (devam)(a) Sermayenin Nominal Olarak Korunması (Finansal

Sermayenin Devamlılığı): Bu kavrama göre, dönem içinde hissedarlara yapılan ödemeler ve onların işletmeye koyduğu tutarlar hariç olmak kaydıyla, eğer net varlıkların dönem sonundaki para cinsinden tutarı dönem başındaki para cinsinden tutarını aşıyorsa bir gelir elde edilmiş demektir. Nominal (finansal) sermayenin devamlılığı nominal parasal birimlerle veya sabit satın alma gücü birimleri ile ölçülebilir.

(b) Sermayenin Üretim Gücünün Korunması (Fiziki Sermayenin Devamlılığı): Bu kavrama göre, dönem içinde hissedarlara yapılan ödemeler ve onların işletmeye koyduğu tutarlar hariç olmak kaydıyla, eğer net varlıkların dönem sonundaki fiziki üretim kapasitesi (veya faaliyet kapasitesi) dönem başındaki fiziki üretim kapasitesini (veya faaliyet kapasitesini) aşıyorsa bir gelir elde edilmiş demektir.

22

MALİ TABLOLARDA ÖLÇÜM (DEĞERLEME) ESASLARI Ölçüm, finansal tablolarda yer alan unsurların bilançoda ve gelir tablosunda

tahakkuk ettirilecekleri ve gösterilecekleri parasal tutarların belirlenmesi işlemini ifade eder.

Tarihi Maliyet (Fiili Maliyet): Varlıklar elde edildikleri tarihte alımları için ödenen nakit veya nakit benzerlerinin tutarları ile veya onlara karşılık verilen varlıkların gerçeğe uygun değerleri ile ölçümlenir. Borçlar borç karşılığında elde edilenin tutarı ile veya işletmenin normal faaliyetlerinden kaynaklanan borçlarda, örneğin, gelir vergilerinde olduğu gibi, borcun kapatılması için gereken nakit veya nakit benzerlerinin tutarı ile gösterilir.

(b) Cari Maliyet: Varlıklar aynı varlığın veya bu varlıkla eşdeğer olan bir varlığın alınması için halihazırda gereken nakit veya nakit benzerlerinin tutarı ile gösterilirler. Borçlar, yükümlülüğün kapatılması için gereken nakit ve nakit benzerlerinin iskonto edilmemiş tutarları ile gösterilir.

(c) Gerçekleşebilir Değer (Ödeme Değeri): Varlıklar, işletmenin normal faaliyet şartlarında, bir varlığın elden çıkarılması halinde ele geçecek olan nakit ve nakit benzerlerinin tutarıdır. Borçlar, işletmenin normal faaliyet koşullarında, kapatılmaları için ödenmesi gereken nakit ve nakit benzeri değerlerin iskonto edilmemiş tutarları ile gösterilir.

(d) Bugünkü Değer: Varlıklar, işletmenin normal faaliyet şartlarında, ileride yaratacakları net nakit girişlerinin bugünkü iskonto edilmiş değerleri ile gösterilirler. Borçlar, işletmenin normal faaliyet koşullarında, kapatılmaları için ileride ödenmesi gereken net nakit çıkışlarının bugünkü iskonto edilmiş değerleri ile gösterilir.

23

Uygulama 1

01 Kasım 2011 de 20.000 TL depozito ile 2 yıllık kira bedeli olan 24 x 10.000 = 240.000 TL peşin alınmıştır.THP’ye Uygun Kayıt Şöyledir:01.11.2011 --------------------------------------------------------100 Kasa Hs/102 Bankalar Hs 260.000

326 Alınan Depozito ve Teminatlar 20.000380 Gelecek Aylara Ait Gelirler 120.000480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler 100.000649 Kira Gelirleri 20.000

-------------------------------------------------------------------------İşletmenin, rapor zamanında şu iki hususu raporlaması

gerekiyor:a) 31.12.2011 tarihi itibariyle mâli durumu (bilanço ile)b) 31.12.2011 de sona eren dönem için mâli netice (gelir tablosu

ile)

24

Alınan Depozito, 326 Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına işlenmiştir. 32 Nr.lı hesap grubu, Ticari Alacaklarla ilgilidir. Kira depozitosu ise ticari nitelikte olmadığından 33 Diğer Borçlar grubundaki 339 Diğer Çeşitli Borçlar hesabına kaydedilmelidir; eğer 339 nr.lı Hesaba kaydedilmemiş ise bağımsız denetçinin bu tutarı bilançoda Diğer Borçlar grubuna aktarması gerekmektedir.

25

Uygulama 2:İşletme, faaliyetlerinde kullanmak üzere, 60.000 TL + KDV tutarında bir kamyonet satın almış ve karşılığında vadeli senet vermiştir.

Bu olayda, kamyonet Sabit Varlıklar grubunda (254 Taşıtlar Hs) yer alacaktır.Ancak verilen senet, 321 Borç Senetleri Hs değil, 33 Diğer Borçlar grubunda uygun bir hesapta gösterilecektir.

Bu araç, satma gayesi ile alınmış olsaydı, 60.000 TL 153 Ticari Mallar Hs’na kaydedilirken, verilen senet 321 Borç Senetleri Hs’nda gösterilecekti.

Görüldüğü gibi, verilen her senet, 321 (veya uzun vadeli ise 421) hesapta gösterilmek zorunda değildir.

TMS/TFRS’ ye uygun mâli tablolarda, verilen senet 33 Hesap grubunda yer almalıdır. Denetçi, bunun denetimini yapacaktır. Aksi durumda, denetçi Şartlı Görüş verecektir.

26

Uygulama 3:31.12.2011 TARİHLİ BİLANÇO

Kasa 5000 Satıcılar 20.000Alacak Senetleri

25.000 Borç Senetleri 10.000

Stoklar 10.000 Sermaye 25.000Sabit Varlıklar 30.000 Yedek Akçeler 15.000Toplam 70.000 Toplam 70.000

Cari Oranı = 40.000/30.000 = 1,33 (Döner Varlıklar / Kısa Vadeli Borçlar

İşletme 02.01.2012 tarihinde 20.000 TL lık alacak senedini satıcılara ciro etmiştir.

Bu işlemden hemen sonra Cari Oran = 20.000 / 10.000 = 2.

Mâli oranlarla ilgilenen kişi, cari oranı 1,33 görürken 2 gün sonra bu oran 2’ye yükselmektedir. Ne oldu da böyle bir iyileşme oldu?

27

Uygulama 3 / Devam:TFRS’YE UYGUN 02.01.2012 TARİHLİ BİLANÇO

Kasa 5000 Satıcılar 0Alacak Senetleri 5.000 Borç Senetleri

110.000

Verilen teminatlar

20.000 Borç Senetleri 2

20.000

Stoklar 10.000 Sermaye 25.000Sabit Varlıklar 30.000 Yedek Akçeler 15.000Toplam 70.000 Toplam 70.000Senedi ciro ederek borç ödenmez. Ciro, riski ortadan kaldırmaz. Senet ödenmediği takdirde, satıcı bu işletmeye rüc’u edeceğinden borç yeniden doğar. Alacakla borç ödenmez.

Bir alacak senedinin veya vadeli çekin ciro edilmesi, onun teminat olarakverilmesidir. Bu nedenle ciro edilen çek veya senet, 126 Verilen Depozitove Teminatlar hesabına aktarılır ve finansal raporlamada burada yer alır

28

Uygulama 4: Bir işletmede yıllık normal kapasite 1.000 adet mamul üretimidir.Her bir mamul üretimi için şu giderler yapılmaktadır:

Direkt İlk Madde ve Malzeme Maliyeti 50 TL/birimDirekt İşçilik Maliyeti 40 TL/birim

İşletmenin yıllık toplam sabit Genel Üretim Maliyeti 30.000 TL’dir.

İşletmenin 2011 yılı üretimi 750 birimdir. Bunun 600 birimi satılmış ve 150birimi 31.12.2011 tarihinde stokta beklemektedir.

Klasik maliyet muhasebesine göre bilançoda yer alacak stokun maliyeti:,

Direkt İlk Madde ve Malzeme Maliyeti 50 TL/birimDirekt İşçilik Maliyeti 40 TL/birimSabit GÜG Payı (30.000 / 750 ) 40 TL/birimToplam Birim Maliyet 130 TL/birimStok Maliyeti (130 x 150 adet) 19.500 TL

29

TMS – 2 /13. paragrafa göre bilançoda gösterilecek olan bu stokun maliyeti şöyledir

Direkt İlk Madde ve Malzeme Maliyeti 50 TL/birimDirekt İşçilik Maliyeti 40 TL/birimSabit GÜG Payı (30.000 / 1000) 30 TL/birimToplam Birim Maliyet 120 TL/birimStok Maliyeti (120 x 150 adet) 18.000 TL

Birim maliyet öncekinde 130 TL, bu hesaplamada 120 TL olduğundan, Gelir Tablosundaki SMM Önceki yönteme göre hazırlanan gelir tablosunda 130 x 600 = 78.000 TLTFRS’ye uygun hazırlanan gelir tablosunda 120 x 600 = 72.000 TL

Çalışmayan Kısım GiderleriÖnceki yönteme göre hazırlanan gelir tablosunda 0 TLTFRS’ye uygun hazırlanan gelir tablosunda 30.000 / 1000 x 250 = 7.500 TL

30

GELİR TABLOSU KLASİK GELİR

TABLOSU

TFRS GELİR TABLOSU

HASILAT 100.000 100.000- SMM 78.000 72.000BRÜT SATIŞ KÂRI 22.000 28.000- ÇALIŞMAYAN KISIM GİDERLERİ

0 7.500

NET KÂR 22.000 20.500BİLANÇO KLASİK BİLANÇO

TFRS BİLANÇO

STOKLAR 19.500 18.000

Klasik Muhasebede, Net Kâr da, Stoklar da fazla değerle gösterilmiş olmaktadır. TFRS ye uygun muhasebede hem kâr

hem de stoklar daha az değerle (gerçek değerlerle) gösterilmiş olur.

31

Uygulama 5KDV’nin olmadığı bir ülkede, Bir müşteri (M), bir satıcıya (S) 31 Aralık 2011 Günü Gidiyor. Satıcı (S), normal olarak, 80 TL ye aldığı malı 3 ay vadeli senetlerle / çeklerle 115 TL ye satmaktadır.Ancak peşin olursa, 100 TL ye malı vermektedir. Müşteri (M), 3 ay vadeli, 115 TL tutarında bir senet vererek malı satın alır.

M’nin 31.12.2011 de Hazırlayacağı Bilanço şöyle olacaktır:Kasa 100 Sermaye 100Mal 115 Borç Senetleri 115Toplam 215 Toplam 215

M’nin muhasebecisi, M’ye, senetler için prekont yapması gerektiğini söyler. Bunun üzerine M bilançosunu tekrar hazırlar:Kasa 100 Sermaye 100Mal 115 Borç Senetleri 115Borç Senetleri Reeskontu

215 Kar 15

Toplam 230 Toplam 230Ne oldu da M para kazandı. Vadeli Mal aldı diye mi? Üstelik vergi verecek!!!

32

Hangi bilanço doğru? TMS / TFRS ye göre HİÇBİRİ !

TMS -2’ye göre Stoklar, Gerçeğe Uygun Değerle (şimdilik bunu peşin değer olarak anlayalım) kayda alınır. TMS -39’a göre borç senetleri bilançoda Gerçeğe Uygun

Değerle gösterilmelidir. Borç senetlerinin gerçeğe uygun değeri de, bunların peşin değerine eşittir. İtibari Değer ile Peşin Değer arasındaki ki fark (15 TL) HEMEN

DOĞMUŞ REESKONT KÂRI DA DEĞİLDİR.Müşteri (M) nin 31.12.2011 Tarihli TFRS‘ye Uygun Bilançosu şöyle olacaktır.

Kasa 100 Sermaye 100Ticari Mallar 100 Borç Senetleri 115

Ertelenmiş Gider -15Toplam 200 Toplam 200

2011 Yılı Kâr ve Zarar Tablosunda Sıfır yer alacaktır.

33

Ocak 2012 sonunda ve sonraki 2 ay boyunca şu kayıt yapılacaktır:--------------------------------------------------------------------------------780 FİNANSMAN GİDERLERİ 5

324 ERTELENMİŞ GİDER 5--------------------------------------------------------------------------------

Satıcı (S) nin 31.12.2011 Tarihli Bilançosuna Gelince: Malı 80TL ye aldı ve 100 TL ye sattı. Aradaki Fark 20 TL Kâr olarak Gelir Tablosunda ve Bilançoda yer alacak. Yani malı 115 TL ye satmasına rağmen, 600 Satış Hasılatına, malın peşin fiyatı olan 100 TL yazılacak. 15 TL ise 124 - Kazanılmamış Gelirler Hesabına alacak kaydedilecek.

Kasa 200 Sermaye 280Alacak Senetleri 115 Kar 20- Kazanılmamış Gelir -15Toplam 300 Toplam 300