Upload
dinhcong
View
224
Download
3
Embed Size (px)
Citation preview
Türkiye’de
Serviks Kanseri ve Ulusal Tarama İlkeleri
Dr. Ali Ayhan Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum A.D. Jinekolojik Onkoloji Ünitesi
HPV L1 Virus-Like-Particle (VLP) Vaccine Synthesis
Eukaryotic Cell
L1
gene
of HPV
DNA
L1 gene inserted
into a plasmid mRNA
Transcription
Translation
Capsid proteins
Empty viral
capsid (VLP)
Elicits
immune
response
in host
HPV
Inside
HPV
World Wide Cancer Load*
*New cases in 2000
Parkin DM. Lancet Oncol. 2001;2(9):533-543.
471
379
154
193
142
101
75
132
117
55
65
39
0 100 200 300 400 500 600
579
91
292
125
175
91
114
34
16
66
47
61
100 200 300 400 500 600
Breast
Cervix
Colon/Rectum
Stomach
Lung
Ovary
Corpus uteri
Liver
Eusophagus
Non-Hodgkin Lymphoma
Leucemia
Pankreas
Developed Developing
2,176,000 2,562,000 thousand
Toplam
2006 Estimated US Cancer in Women
*Excludes basal and squamous cell skin cancers and in situ carcinomas except urinary bladder.
Source: American Cancer Society, 2006.
USA
N= 679,510
31% Breast
12% Lung & bronchus
11% Colon & rectum
6% Uterine corpus
4% Non-Hodgkin lymphoma
4% Melanoma of skin
3% Thyroid
3% Ovary
2% Urinary bladder
2% Pancreas
22% All Other Sites
2006 Estimated US Cancer
Deaths*
ONS=Other nervous system.
Source: American Cancer Society, 2006.
Women
273,560 26% Lung & bronchus
15% Breast
10% Colon & rectum
6% Pancreas
6% Ovary
4% Leukemia
3% Non-Hodgkin lymphoma
3% Uterine corpus
2% Multiple myeloma
2% Brain/ONS
23% All other sites
2006 Estimated US Cancer * vs. 2005
Estimated TR Cancer in Women
*Excludes basal and squamous cell skin cancers and in situ carcinomas except urinary bladder.
Source: American Cancer Society, 2006.
USA
N= 679,510 31% Breast
12% Lung & bronchus
11% Colon & rectum
6% Uterine corpus
4% Non-Hodgkin lymphoma
4% Melanoma of skin
3% Thyroid
3% Ovary
2% Urinary bladder
2% Pancreas
22% All Other Sites
TR
N=102.40 in 8 city
Breast
Skin
Tyhroid
Lung & Bronchus
Gastric
Colon&Rectum
Ovary
Bone marrow
Endometrium
Cervix
1) 1994 yılında tüm hastanelerde yatan hasta kayıtlarına göre 2)Sağlık Bakanlığı Kanserle Savaş Dairesi'nin 1996 yılı verilerine göre
3)16 Patoloji merkezinin altı yıllık biyopsi kayıtlarına göre 4)İzmir Kanser İzlem ve Denetleme Merkezi 1993-1994 yılları kayıtlarına göre
Türkiye’de Kanser
Türkiyede Kanser , 2005
Türkiye’de Kadın Kanserleri
T.C.S.B. 1996
Olgu
Sayısı
Meme 3.755
Mide 1.083
Over 823
Cilt 820
Kolon 632
Akciğer 631
Serviks 623
Beyin 611
Hematolojik 587
Rektum 540
T.C.S.B. 2002
T.C.S.B. 2003
Olgu
Sayısı
Meme 5.271
Cilt 1.302
Mide 1.113
Endometrium 1.108
Over 1.074
Kolon 927
Akciğer 855
Hematolojik 840
Beyin 838
Serviks 708
Olgu
Sayısı
Meme 5.634
Cilt 1.697
Mide 1.173
Over 1.137
Kolon 1.007
Akciğer 926
Endometrium 813
Tiroid 797
Serviks 763
Hematolojik 743
T.C.S.B. 2002
WHO-2006 •Worldwide
493.000 new cases / year 280.000 death / year
• USA 9,710 new cases 3,700 deaths in USA
Worldwide Incidence of Cervical Cancer
< 91.5
< 15.4
< 33.2
< 9.7
< 25.3
*/100.000 women
Globocan-2002, Türkiye
Beklenen sayı: 1364, Beklenen ölüm:726
İnsidans: 4.5/100.000
Incidence of Cx Ca in Middle East Country Incidence per 100000
Iraq 3.3
Cyprus 3.7
Jordan 4.2
Turkey 4.5 (3.7-6.9)
Saudi Arabia 4.6
Israel 2.75-5.3
Yemen 8.0
Azarbaican 8.2
Bahrain 8.5
Egypt 9.7
UAE 9.9
Estimated No. of Cx Ca in Turkey
1364 cases/726 death
8 İLDE KADINLARDA GÖRÜLEN İLK 10 KANSER TÜRÜ
( 2002 )
549412 405 369 354 312 294 261268
2163
0
500
1000
1500
2000
2500
MEME DERİ MİDE OVER KOLON AKCİĞER KEMİK
İLİĞİ
KORPU
UTERİ
SERVİKS BEYİN
OL
GU
SA
YIS
I
Most Prevalant 10 Cancer among Turkish Women
N
Kadınlarda En Sık 10 Kanser, 2005
Sağlık Bakanlığı Kanser Savaş Dairesi 2007
Ankaradaki Kadınlarda En sık Görülen 10 Kanser
GLOBOCAN 2002 Servikal Kanser
Vaka (n) Ölüm (n)
Dünya 493.243 273.505
Gelişmiş Ülkeler
83.437 39.512
Gelişmemiş Ülkeler
409.404 233.776
Türkiye 1.364 726
İnsidans 4,5 / 100.000
Mortalite 2,4 / 100.000
infection
viral DNA persistence
LSIL
HSIL
carcinoma in situ
Invasive carcinoma
decreasing
immunological
control
E6/E7-induced
increasing
chromosomal
instability,
aneuploidy,
enhancing the
occurrence of
modifications
in host cell DNA
E6/E7-immortalized
cells in tissue culture
initially correspond
to the LSIL stage
Intracellular control (cyclin-dependent kinase
inhibitors ?)
paracrine
control macrophages,
cytokines (TNF-)
loss of TNF-induced
endogenous interferon-
synthesis
South America
North Africa
North America Europe
South Asia
16
18 45 31 33
HPV types
52
other
Munoz N, Int J Cancer 2004
HPV Type Prevalance in The World
58
57
12.6
69.7
14.6
67.6
17 52.5
25.7
HPV Prevalance in Middle East Countries
Bahrain 11.6% Algeria 12.4% Tunisa 14.6% Morocco 20% Egypt 5-15% Palestine 13% Saudia Arabia 6-8%
Ülkemizdeki HPV Çalışmaları-I PCR temelli çalışmalar
Çalışma Olgular Yöntem HPV HPV16 HPV18
Tuncer ve ark.
1996 Ankara
18 servikal
kanser
24 kontrol
PCR
% 83.3
%12.5
%27.7
Polat ve ark.
1996 Adana
22 servikal
kanser
74 kontrol
PCR
%54
%21.6
%18.2
%17.6
Karaoğlu ve ark.
1996 İstanbul
33 servikal
kanser
Kontrol
PCR
% 54.5
% 5.5
%45.4
Güney ve ark.
1997 Ankara
20 displazi
21 gebe kadın
PCR
%45
%9.5
Sapmaz ve ark.
2003 Elazığ
40 displazi
40 kontrol
PCR
% 33
% 5
%5
%2.5
Rota ve ark.
2004 Ankara
104 kontrol
92 gebe kadın
PCR
%1
% 3
Onan ve ark.
2005 Ankara
47 CIN1
27 CIN2
20 CIN3
PCR % 4.2
%14.8
%45
Ergüney ve ark.
2007,Ankara
35 sitolojik
anomali
PCR %80
% 78.6 HR HPV
% 7.1 PHR HPV
% 14.3 LR HPV
%50 %10.7
%7.1 HPV53
Ülkemizdeki HPV Çalışmaları-II HC temelli çalışmalar
Çalışma Olgular Yöntem HR HPV LR HPV HPV
Ağaçfidan ve ark.
2001 İstanbul
470 displazi
179 kontrol
HCII
%16.9
% 6.1
% 3.3
% 5
Özsaran ve ark.
2003 İzmir
34 displazi
HCII
% 11.7
% 3
Beka ve ark.
2004 İstanbul
456 displazi
HCII
% 11.8
% 4.1
Öğünç ve ark.
2000 Antalya
69 displazi
HCII
%2.9
Kulak ve ark.
2003 Zonguldak
189 kontrol
HCII
% 6
Özçelik ve ark.
2003 Kayseri
230 kontrol
HCII
%6,1
Öztürk ve ark.
2004, Ankara
206 kontrol HCII %4.9
Up
da
ted
: 2
3th
oc
tob
er
20
07
RIS HPV TT: 9,738 ICC CASES HPV ANALIZED
USA (179)
(620) MEXICO
COLOMBIA
(80) HONDURAS
(627)
PERU
CHILE (261)
BRAZIL
(1190)
PARAGUAY (433)
ARGENTINA (413)
PORTUGAL
(542)
SPAIN (811)
(49) NETHERLANDS (116) CZECH REPUBLIC
(315) BOSNIA-HERZEGOVINA
(35) CROATIA
(271) TURKEY
(93) ALGERIA
(200) NIGERIA
UGANDA (186)
MOZAMBIQUE (232)
CHINA (200)
JAPAN (115)
KOREA,S (703)
THAILAND (189)
VENEZUELA
ITALY
INDIA
FRANCE
AUSTRALIA (175)
(42)
(134)
TAIWAN (288)
GUATEMALA
PHILIPPINES
BANGLADESH (0)
(208) (247)
(12)
(772)
(0)
HPV tip dağılımı
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
HPV 59
HPV 52
HPV 51
HPV 35
HPV 68 or 73
HPV 39
HPV 33
HPV X
HPV 31
HPV 18
HPV 45
HPV 16
HPV 16/18 tek/multiple 76%
64.4%
10.3%
9.9%
3.0%
2.6%
2.1%
1.7%
0.9%
0.9%
0.9%
0.9%
0.4%
507 HPV
PCR
2004-2007
93 Cytology Abnormal
36 % HPV+
310 Cytology Normal
24% HPV +
Başkent University Dept. Ob&Gyn
Unpublished Data
104
excluded
Cytology N=403
PCR,Baskent
Mean Age (Range)
No.of Specime
n n, (%)
Overall HPV (+)
%
Normal 38.1±9.4
(20-67) 310 (77) 24
Abnormal 35.6±8.7
(19-58) 93 (23) 36
ASCUS 37.0±8.8 39 (42) 22 LSIL 33.6±8.9 43 (46) 51 HSIL 38.0±6.9 10 (11) 60
HPV Type %
HPV 16 35,3
HPV 6 19,1
HPV 18 8,8
HPV 35 7,4
HPV 16+18
(Double HPV)
7,4
HPV 11 4,4
HPV 45 4,4
HPV 31,33,45,52,58
(Multiple HPV)
4,4
HPV 90 2,9
HPV 67 2,9
HPV 81 1,5
HPV subtypes in HPV positive patients
Prevalance of HPV DNA in Turkey
N % İzmir,Ege SSK 29/1353 2.1%
Hacettepe
(Ank),HCII 41/1032 4%
Kayseri, HCI 14/230 6.1%
Numune Hosp. (Ank)
3/123 2.2%
Baskent Univ. (Ank),PCR
23/116 19.8%
Hacettepe-2
(Ank), PCR 2/60 3.3%
Dünya Çapında Invasiv Servikal Karsinomda En Sık Görülen 5 HPV Tipi
HPV 16 HPV 16 HPV 16
HPV 18 HPV 18 HPV 18
HPV 45
HPV 45
HPV 45
HPV 31
HPV 31
HPV 31
HPV 33
HPV 33 HPV 33 * Muñoz N, Bosch FX, et al. Int J Cancer 2004
** Smith J, et al. Int J Cancer 2007
IARC DATA* META-ANALYSIS**
1
2
3
4
5
RIS HPV TT n= 14,500 n= 3,085 n= 9,738
Up
da
ted
: 2
3th
oc
tob
er
20
07
Abnormal Cervical
Cytology in Turkey :
A Turkish Gynecologic Oncology Group Study
Article in Press, Int J Gyn Obst
Anormal Sitoloji (2481/140334)
%1.76
• ASC (n=2341) 1.66 – ASC-US oranı (n=1510) %1.07 – ASC-H oranı (n=100) %0.07 – LSIL oranı (n=429) %0.3 – HSIL oranı (n=243) %0.17
• AGC (n=111) 0.07
• Sitolojik Ca (SCC+Adeno, n=88) 0.062
%
Üniversite Hastaneleri
(n= 82048)
ASC : n=1499 1.88 ASC-US : (n=994) %1.2
ASC-H : (n=84) %0.1
LSIL : (n=279) %0.34
HSIL : (n=142) %0.18
AGC : n=101 0.15
Sitolojik Ca(SCC+Adeno,77) 0.09
%
Diğer Hastaneler
(n= 58286)
ASC :791 1.35
-ASC-US : (n=516) 0.88%
-ASC-H : (n=16) 0.02%
-LSIL : (n=150) 0.26%
-HSIL : (n=101) 0.17%
AGC : 10 0.01
Sitolojik Ca (SCC+Adeno,11): 0.01
%
Sitolojik Anormalliklerde Yaş Dağılımı
ASC-US 30 y< %13 30-50 y %50 50y > %37
LSIL
30 y< %26 30-50y %53 50y > %21
HSIL 30 y< %8 30-50y %71 50y > %21 Cx Ca 30y< %0 30-50y %58
50> %42
Bölge N Anormal Sitoloji Oranı
Kanser vakaları
Konya 4600 % 8.6 3
Urfa 9079 % 1.81 1
Istanbul 28469 % 3 2
Ankara 24178
3013
% 0.4
% 1
-
Eskişehir 513 % 1.7 -
Şimdiki 140334 % 1.76 88
Türkiye’deki Sitolojik Anormallikler
Anormal Sitoloji
ASC-US 4.5 1.1
LSIL 1.6 0.33
HSIL 0.5 0.18
AGC 0.3 0.07
Arch Pathol Lab Med. 2000 Feb;124(2):203-11
ABD* (%) TR (%)
* 2000 lab. sonuçları
• AS cells:
ASC – US
ASC – H
• LSIL
• HSIL
• AG cells
AGC – NOS
AGC – favor neoplasia
• AIS
• Invasive Cancer
Abnormal Cytologic Findings:
(The TBS, 2001)
Biopsi Sonuçları
Pre-invasive İnvasive LGS
(CIN1, HPV lezyonu)
HGL (CIN2, CIN3)
Mikro-invasive
Östör AG, Int J Gynecol Pathol,1993
CIN’lerin Seyri
The Aim of Therapy in Preinvasive Lesion
•Local control
•Prevention of ICC
•Decreased mortality
Therapeutic Tools •Ablation (destruction)
•Excision
•Photo – dynamic therapy
•Non – surgical*
•Expectant management
* Vidarabine, Podophylline (CINs + HPV)
Serviks Kanserinde
Tarama Nasıl Olmalıdır
?
ACS Ne Zaman Başlamalı Cinsel ilişkinin başlamasından
yaklaşık 3 yıl sonra fakat 21 yaşını
geçmemeli
Tarama Aralığı Nasıl
Olmalı
Pap Test Yıllık, > 30 yas ve 3 negatif sonuc
varsa 2-3 yılda bir
Sıvı Bazlı Test 2 yılda bir, > 30 yas ve 3 negatif sonuc
varsa 2-3 yılda bir
HPV Testi Eğer HPV ve sitoloji testi negatif ise 3
yılda bir
Ne zaman durdurulmalı 70 yaş üzerinde en az 3 negatif testi
varsa ve son 10 yıldır anormal sitoloji
yoksa
Histerektomi Sonrası Tarama
Benign nedenle yapılmışsa veya daha
önce HSIL öyküsü yoksa tarama kesilir
USPSTF Ne Zaman Başlamalı Cinsel ilişkinin başlamasından
sonraki 3 yıl içinde veya 21 yaşında
(hangisi önce ise)
Tarama Aralığı Nasıl
Olmalı
Pap Test En az her 3 yılda bir
Sıvı Bazlı Test Yetersiz kanıt
HPV Testi Yetersiz kanıt
Ne zaman durdurulmalı 65 yaşın üzerinde normal Pap testi
olan ve düşük riskli olan hastada
Histerektomi Sonrası Tarama
Benign nedenle yapılmışsa veya
daha önce HSIL öyküsü yoksa
tarama kesilir
ACOG Ne Zaman Başlamalı Cinsel ilişkinin başlamasından yaklaşık
3 yıl sonra fakat 21 yaşını geçmemeli
Tarama Aralığı Nasıl
Olmalı
Pap Test Yıllık, > 30 yas ve 3 negatif sonuc varsa
2-3 yılda bir
Sıvı Bazlı Test 2 yılda bir, > 30 yas ve 3 negatif sonuc
varsa 2-3 yılda bir
HPV Testi Eğer HPV ve sitoloji testi negatif ise 3
yılda bir
Ne zaman durdurulmalı Üst yaş limiti için yetersiz kanıt
Histerektomi Sonrası Tarama
Benign nedenle yapılmışsa veya daha
önce HSIL öyküsü yoksa tarama kesilir
Ulusal Tarama
Standartları
Arama-Tarama
Serviks Kanseri
Erken Tanı,En Uygun Tedavi
Inv.Cx Ca İnsidans ve Mortalitesinde Azalma
Serviks Ca
WHO Kriterlerine göre
Arama-Taramaya En
Uygun Kanserdir
Arama-Tarama Amaç
Hedef Popülasyon
Preinvaziv Safha veya
Erken Safhada
Yakalama
Hedef Kitle
• Ev Halkı tespit fişi
• 35-40 yaş arası en az bir kez
• 35 y ‘dan başlanmalı
• Intervaller 5 yıl
• Son 2 test (-) 65 yaşda kesilir
Özel Durumlar • Histerektomi (Benign)
Tarama yok
• CIN 2-3 (3 negatif )
Son 10 yılda anormal Pap yok kesilir
• HIV (+) 2kez/ ilk yıl, (-) ise yılda 1
• İmmün süpresif tedavi yılda 1
Yöntem • Smear
Konvansiyonel
Sıvı Bazlı
HPV
Kombine
Diğer
Tarama Program Alt Yapısı
• Fiziki şartlar
• İnsan gücü
• Eğitim
• Araç-gereç
• Diğer
Temel Malzeme*
• 1 disposable spekülum
• Lam (isim yazılabilir)
• Örnek alma aracı
• Fiksatif
• Lam kabı
*Sağlık Md. aracılığı ile elde edilir
Smear İçin Optimal Dönem
• Proliferatif faz
• 48 h cinsel perhiz
• 48 saat vajinal ilaç alınmamalı
• Kanama olmaması
• Cerrahiden 3 ay sonra
• Doğumdan 6 hafta sonra
Smear Değerlendirme ve
Bilgilendirme • Smear değerlendirme
merkezleri
• Hastane patolojisti
• Uygun değilse il hastanesi
• Üniversite Hastaneleri 1 ayda sonuç verilir
Bu organizasyon il-ilçe sağlık Md. Tarafından yürütülür
Çalışmalar Nerede Yapılır ve
Kim Yapar ? • KETEM merkezleri
• AÇSAP
• Sağlık ocağı ve evleri
• Diğer (Hastane,Özel…. )
Kim Yapar ?
Pratisyen
Ebe,Hemşire….
Eğitilmiş personel
Program Tanıtımı
• Hedef kitlenin belirlenmesi
• Yöntem tanıtımı
• Eğitim (Görsel, yazılı, basılı)
• Kampanyalar
• Diğer
Bilgi Akışı Kanser Savaş Daire Bşk
İl Kanser Savaş Koord.
İlçe Kanser Savaş Koord.
Sorumlu Hekimler
Sağlık Ocağı,KETEM,AÇSAP….
*1 ay içinde hastalara yanıt
Cancer Prevention
• Identification of causative factors
primary • Early diagnosis, adequate treatment
(Screening)
secondary • Clinical cancer and treatment
tertiary
Primary Prevention of Cervical Cancer
• stop smoking
• barrier contraceptives
• monogamy
• diet (Folic ,VitB,Caroten etc)
• vaccination
Sonuç • Serviks kanseri dünyada önemli bir halk
sağlığı sorunudur.
• Ülkemizdeki sıklığı net bilinmemektedir.
• Taramaya en uygun kanserdir (WHO).
• Tarama ile mortalite ve morbidite azalır.
• Ulusal tabanlı arama-tarama yapılmalıdır.
Thank you for your attention