Temat do podręcznika Ekonomika cz. 1

Temat do podręcznika Ekonomika cz. 1

Co Ty możesz zrobić dla środowiska?


Zmniejsz zanieczyszczenie gleby

Zużyte baterie, resztki farb i rozpuszczalników, akumulatory, chemikalia fotograficzne, zużyte oleje, termometry rtęciowe, przeterminowane leki (można je oddać również w aptece)oddawaj do punktów gromadzenia odpadów problemowych.

Nie rozlewaj benzyny przy tankowaniu.

Nie wylewaj oleju samochodowego do gleby.


Zmniejsz zanieczyszczenie gleby

Nie używaj w swoim domu lub ogrodzie chemicznych środków ochrony roślin.

Jeżeli często korzystasz z jakiegoś urządzenia na baterie, stosuj dające się wielokrotnie ładować akumulatorki.


Zmniejsz zanieczyszczenie powietrzaNie spalaj odpadów malowanego lub impregnowanego drewna, butelek i innych odpadów plastikowych w piecu lub ognisku.

Nie stosuj aerozoli z freonem.

Nie stosuj aerozoli z freonem.Nie marnuj jedzenia – wykorzystuj resztki jedzenia do... jedzenia. Kupuj tylko tyle, ile naprawdę potrzebujesz. W ten sposób zmniejszasz ilość odpadków i zapobiegasz emisji CO2 przy produkcji dodatkowej żywności.

Przeprowadzaj kontrolę spalin samochodu, aby stwierdzić, czy mieszczą się w normie.


Zmniejsz zanieczyszczenie powietrzaWybieraj produkty bez opakowania (na wagę) lub opakowane jak najmniej, np. hurtowo – ciastka w pudełku kartonowym. Ograniczysz emisję gazów cieplarnianych podczas produkcji, dystrybucji i utyli-zacji tych opakowań. Wykorzystuj pojemniki wielokrotnego użytku.

Sadź zieleń wokół własnego domu.


Zmniejsz zanieczyszczenie wód

Kupuj środki piorące bez fosforanów.

Myj samochód w specjalnie przeznaczonych do tego miejscach, gdzie zanieczyszczona woda jest zbierana i nie wsiąka bezpośrednio w glebę.

Nie załatwiaj potrzeb fizjologicznych bezpośrednio do rzek, jezior itp.

Oszczędzaj wodę – kup baterię natryskową z perlatorem, myjąc zęby zakręcaj kran, pierz tylko wtedy, gdy uzbiera się pełna pralka prania.


Zmniejsz ilość śmieciNa zakupy zabieraj własną torbę, unikaj toreb plastikowych.

Nie wyrzucaj papieru do śmieci – każda tona papieru poddanego recyclingowi ratuje 17 drzew w porównaniu z papierem z materiałów pierwotnych. Korzystaj też z papieru toaletowego z makulatury i takich samych ręczników, jeśli musisz.

Zastanów się drukując dokumenty – często nie jest to konieczne, robisz to tylko z przyzwyczajenia. Coraz więcej dokumentów i innych informacji otrzymujesz elektronicznie, a to sprawia, że drukuje się więcej. Uwrażliwiaj innych – swoje wiadomości wysyłaj z komuni-katem: „wydrukuj ten e-mail tylko w przypadku, gdy jest to niezbę-dne”.


Zmniejszyć ilość śmieciWykorzystuj drugą stronę kartki. Jeśli kupujesz nową drukarkę, to taką, która może drukować dwustronnie. Jeśli zlecasz zrobienie kopii w punkcie ksero, poproś o kopie dwustronne. Wykorzystuj drugą stronę kartki do notatek i druku nowych dokumentów.

Wybieraj papier produkowany z makulatury oraz taki, który pow-staje z drewna, pozyskiwanego z lasów certyfikowanych, i jest ozna-czony symbolami FSC i PEFC (www.fsc.org i www.pefc.org).

http://www.fsc.org/

http://www.pefc.org/


Zmniejsz ilość śmieci

Kupuj produkty nieopakowane lub w opakowaniach podlegających recyklingowi. Szukaj produktów, które można kupować na wagę lub takich, których opakowania wykonane są z papieru z odzysku.

Zużyte przedmioty – odzież, meble, o ile są w dobrym stanie – oddaj potrzebującym.


Zmniejsz zużycie energiiNie ogrzewaj pomieszczeń, których nie używasz.

Nie wstawiaj do lodówki ciepłego jedzenia, rozmrażaj jedzenie, wyjmując je z zamrażarki i przekładając do lodówki.


Zmniejsz zużycie energii

Używaj garnków proporcjonalnie do ilości przygotowywanegow nich posiłku oraz wielkości płyty grzewczej bądź palnika (naczynie powinno być o dwa centymetry szersze niż średnica powierzchni grzejącej). W czasie gotowania używaj pokrywek, zaoszczędzisz połowę energii zużywanej na przygotowanie jedzenia. Szybkowaryi garnki do gotowania na parze zmniejszają zużycie energii naweto 70%. Pokrój warzywa na małe kawałki – w ten sposób skrócisz czas gotowania.



Segreguj odpady – recykling np. jednej puszki oszczędza 90% energii potrzebnej do produkcji nowej. Urządzenia elektryczne i elektroni-czne wymagają specjalistycznego recyclingu, w Polsce i całej Unii Europejskiej istnieje system odbierania takich odpadów.

Zbieraj złom.


Zmniejsz zużycie energiiKupuj produkty lokalnego rynku – tak ograniczysz energochłonny transport oraz nakłady na wielkie plantacje rolne wymagające ogromnych ilości środków chemicznych i energii. Wspieraj lokalnych producentów.

Korzystaj ze środków transportu publicznego (tramwajów, autobu-sów, metra i kolei) oraz roweru.



Krótkie dystanse pokonuj pieszo – obliczono, że w mieście 2–3 km pokonuje się szybciej piechotą niż samochodem. Jeszcze szybciej – na rowerze. Rower to najbardziej ekologiczny środek transportu, nie przyczynia się ani do efektu cieplarnianego, ani do powstawania zanieczyszczeń.



Oszczędzaj paliwo w samochodzie – jeśli macie wspólny cel, korzystajcie z jednego auta – każdy z Was oszczędzi pieniądze na paliwo. W korku ulicznym czy czekając na przejazd pociągu wyłącz silnik, który na jałowym biegu zużywa więcej paliwa niż przy ponownym uruchomieniu samochodu. Co miesiąc sprawdzaj ciśnienie w oponach – niedostatecznie napompowane zwiększają zużycie paliwa nawet o 10%, kupuj nowe typy opon. Włączona klimatyzacja to zwiększenie zużycia paliwa i emisji CO2 o ok. 5%.



Ogranicz zużycie paliwa (nawet do 10%) stosując proste zasady, np. zmniejsz prędkość ze 130 do 110 km/h, staraj się jeździć płynnie, unikaj gwałtownego przyspieszania i hamowania, jedź na najwyż-szym możliwym biegu, gdy tylko jest to możliwe i utrzymuj stałą prędkość jazdy.

Zamiast samolotu wybierz pociąg – komunikacja lotnicza to najszy-bciej rosnące źródło emisji CO2. Decyduj się na lot, gdy dystans wynosi powyżej 700 km lub zminimalizuj koszty środowiskowe podróży poprzez korzystanie z systemu równoważenia dwutlenku węgla, czyli inwestowanie w projekty sadzenia nowych drzew i in. dotyczące energii.



Wybieraj urządzenia wysokiej klasy energetycznej (z symbolami A, A+, A++)– najlepiej z wyłącznikami zegarowymi i termostatami. Urządzenia klasy A pochłaniają 15% więcej prądu niż A+ i nawet do 40% więcej niż A++.



Regularnie rozmrażaj lodówkę – to sprawny system chłodzenia, a nie warstwy lodu sprawiają, że przechowywane jedzenie dłużej zachowuje świeżość. Lodówki i zamrażarki wyposażone w systemy automatycznego usuwania szronui wilgotności oszczędzają dodatkowo do 20% energii.

Nie stawiaj lodówki obok źródła ciepła – nie będzie musiała pobierać dodatkowej energii do chłodzenia. Zamrażarka ustawiona w nieogrzewanej piwnicy to świetne rozwiązanie.


Zmniejsz zużycie energiiOszczędzaj zużycie energii przez monitor komputera. Wybierz taka opcję, aby po 10 min bezczynności przełączał się w stan uśpienia, a po 30 min wyłączał się.

Nie zostawiaj włączonego komputera, kiedy wychodzisz na spotkania. W ten sposób możesz zaoszczędzić do 20% swojego dziennego zużycia energii. Jeśli nie korzystasz z niego dłużej niż pół godziny, wprowadź komputer w stan hibernacji lub wyłącz go.


Zmniejsz zużycie energiiWyłączaj tryb stand-by (czuwania) we wszystkich urządzeniach,w których jest to możliwe. Telewizor włączony przez 3 godziny dziennie i pozostawiony w trybie czuwania przez 21 godzin zużywa ok. 40% całej wykorzystywanej energii na tryb czuwania. Możesz podłączyć urządzenia (np. telewizor, odtwarzacz DVD, wieżę stereo) do jednej listwy i odłączać ją od prądu, kiedy z nich nie korzystasz. Zaoszczędzisz na zużyciu energii aż do 10%.

Wyjmuj ładowarkę do telefonu z gniazdka – kiedy jej nie używasz,z gniazdka elektrycznego stale pobiera prąd, mimo że nie jest podłączona do aparatu. Włączona na stałe do prądu marnuje ok. 95% pobieranej energii.


Zmniejsz zużycie energiiWypełniaj pralkę do końca i dopiero wówczas uruchamiaj cykl prania. Dwa prania z niepełnym ładunkiem, to większe o 35% zużycie energii elektrycznej i marnotrawienie wody.

Kup pralkę inteligentną – z funkcją automatycznego doboru ilości wody do wagi prania, z programem express, z możliwością rezy-gnacji z prania wstępnego, z możliwością ustawienia temperatury prania na 30°C. Detergenty są tak skuteczne, że rozpuszczają brud nawet w niskiej temperaturze wody.

Nie używaj suszarek bębnowych – zużywają mnóstwo energii. Tradycyjne suszenie ubrań pozwala na ich maksymalne rozpro-stowanie, a wtedy można zaoszczędzić czas i energię na prasowaniu!


Zmniejsz zużycie energiiKuchnia z płytą indukcyjną sprawnie wykorzy-stuje aż 90% popranej energii, w przypadku gdy elektryczna ceramiczna jedynie 60%, a żeliwna tylko 55%. Piekarnik z termoobiegiem nagrzewa się natychmiast, co także oszczędza energię.

Zapełniaj zmywarkę całkowicie i dopiero wtedy ją włączaj. Zmywarki ekologiczne (BIO) pozwalają zaoszczędzić 30% energii elektrycznej poprzez skrócenie osuszania.

Ociepl budynek – to jeden z najskuteczniejszych sposobów oszczę-dzania ciepła uciekającego przez niezaizolowane ściany, dachy. Dzięki temu ograniczysz emisję CO2 – energia wykorzystywana do wytwarzania ogrzewania nie będzie marnowana.


Zmniejsz zużycie energiiZmniejsz ogrzewanie nawet tylko o 1°C – za to wysokość Twojego rachunku spadnie o 5–10% , a roczna emisja CO2 tego domu zostanie ograniczona o ok. 300 kg. Zaizoluj też zbiornik na ciepłą wodę, rury centralnego ogrzewania, a ściany za grzejnikami wyłóż folią aluminiową.Zaprogramuj termostat – wtedy Twój rachunek za ogrzewanie zmniejszy się o 7–15%, a dom nie będzie ogrzewany bez potrzeby (gdy jesteś w pracy bądź śpisz).

Zadbaj o okna i drzwi – uszczelnij je za pomocą specjalnych taśm lub kup nowoczesne z podwójnymi szybami, a ilość uciekającego tędy ciepła zmniejszy się o połowę. Przed zimnym powietrzem chronią też dobre rolety zewnętrzne.


Zmniejsz zużycie energiiWkręć energooszczędne żarówki – są droższe, ale 5–10 razy trwalsze niż standardowe, zużywają też do 80% mniej energii elektrycznej od zwykłych żarówek, dodatkowo dają również nieco więcej światła. Najbardziej ekonomiczne dla portfela i oczu jest zamontowanie ich w miejscach oświetlenia ogólnego. Wyłącz niepotrzebną żarówkę. Oświetlenie pochłania ok. 20% całkowitej energii wykorzystywanej w Twoim domu.

Wykorzystaj maksymalnie dzienne światło – przenieś miejsca do pracy w stronę okna, w którym światła w ciągu całego dnia jest najwięcej. Optycznie pomieszczenia rozświetlą także jasne barwy ścian i lustra, które odbijają światło.


Zmniejsz zużycie energiiSprawdzaj bojler – najlepiej co roku, aby upewnić się czy pracuje zgodnie z normą. Wymień go po 15 latach – nowocześniejszy na pewno zużywa mniej energii. Sprawdź, na jaką temperaturę ustawiony jest jego termostat – wystarczy 60°C.

Zainwestuj w zieloną energię – to energia ze źródeł odnawial-nych, takich jak wiatr, drewno, biogaz, biomasa, energia słoneczna itd., która jest przyjazna dla środo-wiska. Najbardziej popularne są kolektory słoneczne.

http://www.przepisnadom.pl/wp-content/uploads/2011/03/panele_sloneczne.jpg

http://www.empi2.pl/

http://empi2.pl/multimedia-online-n-87.html

Documents

Temat do podręcznika Ekonomika cz. 1