TARIM REFORMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAZİ TOPLULAŞTIRMA VE DAĞITIM

ÇALIŞMALARI

YUNUS TUFAN

091205055

Toprak dağıtımıyla ilgili ilk hüküm , 1925 Yılı Bütçe Kanunun 25. maddesinde geçmektedir. Bu maddeye göre, “toprağa ihtiyaç duyan ziraat erbabına, elde mevcut millî arazi, bedeli on senede taksitle alınmak ve her aileye verilecek arazi miktarı ellerindeki topraklarla birlikte en fazla 200 dönümü geçmemek üzere, değeri bahasına” dağıtılacaktı. 1934 yılına kadar böylelikle bir hüküm, Bütçe Kanunlarına konmuştur. Bu hüküm, aynı yıl, 2 Haziran’da kabul edilen 2490 sayılı “Artırma, Eksiltme ve İhale Kanunu”nun 56. maddesiyle daimîleşmiştir

Toprak dağıtımı, 1935 yılına kadar çeşitli yasa maddelerine ve İskan Yasası’na dayanmıştır. 1935’den itibaren ise, toprak konusuyla ilgili daha kapsamlı ve müstakil bir yasa çıkarılması gereği hissedilmeye başlamıştır.

Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen uygulama alanlarında yürütülmekte olan faaliyetler; arazi toplulaştırması, arazi dağıtımı, arazi kiralaması ve kamulaştırma gibi mülkiyetle ilgili, toprağın verimli şekilde işletilmesi, işletilmesinin korunması, tarımsal üretimin artırılması, tarımda istihdam imkanlarının geliştirilmesi, çiftçilerin desteklenmesi ve eğitilmesi, yerleşim yerlerinin düzenlenmesi gibi iktisadi verimlilik ilkelerini esas alan düzenlemeler şeklinde tanımlanabilir

Bu amaç doğrultusunda 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununun Arazi Toplulaştırması ve Dağıtılmasına ilişkin 17.maddesi ve 29.maddesi gereğince ; (1) Ekonomik ölçekte, yaşayabilir ve gelişebilir tarım işletmeleri oluşturmak için, tarım arazisi bulunmayan veya yetersiz olan proje alanındaki çiftçi ailelerine, yeter gelirli tarımsal işletme kurabilmeleri veya mevcut olanı geliştirmeleri amacıyla, toplulaştırma kapsamında tahsis edilen araziler Bakanlıkça bedeli karşılığında dağıtılabilir.                (2) Proje alanında tarım yapılamayacak kadar küçülmüş ve verimli işletilemeyen tarım arazileri, maliklerinden proje idaresi tarafından anlaşma yolu ile satın alınabilir. Bu araziler kamu tesisleri ile gerektiğinde küçük işletmelerin genişletilmesinde ve ilgili idarelerle işbirliği yapılarak iskân edilecek ailelerin arsa ve arazi ihtiyaçlarında da kullanılabilir.

                (3) Bakanlık, yeter büyüklükte olmayan tarımsal arazi parsellerini gerektiğinde toplulaştırma ve Kanun kapsamında değerlendirmek üzere kamulaştırabilir. Toplulaştırma uygulamalarında, tahsisli araziler ile birlikte, bu araziler kullanılarak yeter büyüklükte yeni parseller oluşturulur ve bu parseller arazisi kamulaştırılan veya yeter büyüklükte tarım arazisi olmayan yöre çiftçi ailelerine öncelikli olmak üzere rayiç bedeli üzerinden ve Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslara göre Maliye Bakanlığı tarafından doğrudan satılır.

Toplulaştırma sonrası dağıtılacak parsellerin ebatları; toprağın bünyesi, arazinin meyili, ekilecek ürünler, sulama yönü vb. kriterler dikkate alınarak oluşturulmaktadır. Toplulaştırma çalışması ile kanal, yol gibi tesisler ile yeni dağıtılan tarım arazileri en son ölçme teknikleri ile ölçülerek kadastro paftaları hazırlandığından, o bölgenin kadastrosu da yenilenmiş olacağı gibi o güne kadar var olan birçok sorunların önüne geçilmiş olacaktır

Arazi toplulaştırmasında parsel değer sayılarının hesabı ve parsellerin yeniden dağıtılması, genel olarak derecelendirme haritasından yararlanılarak belirlenmektedir. Otomasyonun kullanılmadığı uygulamalarda alan ve değer hesaplamalarında genellikle planimetre, paralel çizgili diyagram, hiperbol tahtası vb. aletler kullanılmakta ve büyük oranda insan gücüne ihtiyaç duyulmaktadır. Değer hesabının otomasyonunda ilk adımlar elektronik planimetrelerin kullanımı ile atılmıştır. 1970’li yıllarda kullanımına başlanan Ortogonal sayısallaştırıcılarla birlikte harita ölçüm ve değerlendirme çalışmaları daha da hızlanmıştır(Riemer 1984).

Çiftçileri topraklandırma çalışmalarında dağıtılacak arazi büyüklüğünün tesbiti (Dağıtım normu) 3083 sayılı Kanuna göre arazi dağıtımı yapılacak yerleşimler (köy/kasaba) Uygulama Alanı ilan edildikten sonra öncelikle yeter geliri verecek toprak dağıtım normu tespit edilmekte ve Bakanlar Kurulu Kararı ile ilan edilmektedir. Norm 5 kişilik bir çiftçi ailesinin geçimini sağlayacak arazi büyüklüğüdür. Bu miktar her köy ya da kasaba için kuru ve sulu olarak ayrı ayrı hesaplanmaktadır. Bu toprak büyüklüğü arazi kullanım kabiliyet sınıflaması esasına göre 3. Sınıf tarım arazileri üzerinden belirlenmektedir. Uygulama alanı ilan edilen köy ya da kasabanın hazine arazilerinin ve şahıslara ait arazilerin toprak sınıfları belirlenmektedir. Bütün bu çalışmalar sonucunda topraksız hak sahibi çiftçilere belirlenen norm kadar arazi verilirken az topraklı çiftçilerin mevcut arazileri de norma tamamlanmaktadır. Arazi dağıtım normu illere, ilçelere ve hatta yerleşim birimlerinde göre değişiklik göstermekle birlikte ürüne göre de değişmektedir. Genel Müdürlüğümüzce yürütülen dağıtım çalışmalarında normlar 29 dekardan 252 dekar arasında değişmektedir. Örneğin Mersin İli Tarsus ilçesi Çiçekli Köyü dağıtım normu 29 dekar/sulu arazi olarak tespit edilirken, Aksaray İlindeki norm 252 dekar/kuru arazi olarak tespit edilmiştir. Arazi dağıtım çalışmaları komisyonu tarafından yapılır. Toprak talebi beyanname ve eklerinin komisyona teslim edilmesinden sonra vatandaşlar tarafından verilen belgelerin doğruluğu halk huzurunda incelenir. Halk huzuru çalışmasından sonra büroda hak sahipliği tespiti ve puanlama yapılmaktadır.

Puanlamayı etkileyen unsurlar:a) Arazi varlığı 5b) Tahsil durumu 10c) Zirai Eğitimi 10d) Yaş durumu 10e) Medeni hali ve çocuk sayısı 10f) Dağıtım/kiralama yapılacak köy veya beldede oturma süresi 30g) Dağıtım/kiralama yapılacak köy veya beldede konutunun bulunması 10h) Üretim araçlarına sahip olma 5i) Müstakil işletme kurabilme şartlarına sahip olma 10Toplam Puan 100

Yukarıdaki puanlar en yüksek verilebilecek puanlar olup; örneğin evli çocuklu, 26-45 yaş arasında, 10 yıldan fazla dağıtım yapılacak yerde ikamet eden çiftçi ilgili kriterlerden en yüksek puanı alır.

Arazi Sınıfları Arazi kullanma kabiliyet sınıfları 8 adet olup, toprak zarar ve sınıflandırılması 1.sınıftan 7.

sınıfa doğru giderek artmaktadır. İlk dört sınıf arazi, iyi bir toprak idaresi altında bölgeye

adapte olmuş kültür bitkileri ile orman mera, ve çayır bitkilerini iyi bir şekilde yetiştirme

yeteneğine sahiptir. 5.,6. ve 7. sınıflar adapte olmuş yerli bitkilerin yetişmesine elverişlidir.

Bunlardan 5.,6. sınıflarda toprak ve su koruma önlemleri alındığı taktirde bazı bitkilerde

yetiştirilebilir. 7. sınıf arazilerde çok etkin ve pahalı ıslah çalışmaları ile ürün alınabilirse de mevcut piyasa koşullarında elde edilecek ürün

yatırım harcamalarını karşılayamaz.

  Ha %

1. Sınıf Araziler 75.766 7,6

2. Sınıf Araziler 65.417 6,6

3. Sınıf Araziler 94.101 9,4

4. Sınıf Araziler 75.852 7,6

5. Sınıf Araziler 1.631 0,2

6. Sınıf Araziler 144.695 14,5

7. Sınıf Araziler 522.933 52,4

8. Sınıf Araziler 10.122 1

Su Satıhlar Meskun Sahalar 7.725 0,8

TOPLAM 998.242 100

Arazi Sınıflarının Dağılımı

4.sınıf arazilerin yayılma alanı 75.852 hektar olup il yüzölçümünün %7.64’ünü kaplar.Bu arazilerin

%55.97’si kahverengi orman, %20.15’ini kireçsiz kahverengi orman, %20.15’ini kestane rengi %6.80’ini

kırmızı kestane, %0.51’ini alüvyal, %51’ini kolüvyal toprak oluşturmaktadır.

Sınıf 5: Bu topraklar yetişecek bitki cinsini kısıtlayan ve kültür bitkilerinin normal gelişmesini önleyen

sınırlandırmalara sahiptir. Sık sık sel basması nedeniyle sürekli olarak yaş yada çok taşlı veya kayalıdır.Bu arazilerin yayılma alanı 1.631 hektar olup il

yüzölçümünün %0.2’sini kaplar.4.sınıf arazilerin yayılma alanı 75.852 hektar olup il

yüzölçümünün %7.64’ünü kaplar.Bu arazilerin %55.97’si kahverengi orman, %20.15’ini kireçsiz

kahverengi orman, %20.15’ini kestane rengi %6.80’ini kırmızı kestane, %0.51’ini alüvyal, %51’ini kolüvyal

toprak oluşturmaktadır. Sınıf 5: Bu topraklar yetişecek bitki cinsini kısıtlayan ve

kültür bitkilerinin normal gelişmesini önleyen sınırlandırmalara sahiptir. Sık sık sel basması nedeniyle

sürekli olarak yaş yada çok taşlı veya kayalıdır.Bu arazilerin yayılma alanı 1.631 hektar olup il

yüzölçümünün %0.2’sini kaplar.

Arazi derecelendirme komisyonuna ilişkin 22. madde gereğince;

- Arazi derecelendirme işlemleri arazi derecelendirme komisyonunca yapılır.

- Arazi derecelendirme komisyonu;a) Proje idaresince belirlenecek başkan dahil proje biriminden üç

asıl bir yedek üye,b) Köylerde köy muhtarı veya belirleyeceği bir asıl bir yedek üye,

belediyelerde, belediye başkanının belirleyeceği konusunda uzman bir asıl bir yedek üye, il özel idarelerinde valinin belirleyeceği konusunda uzman bir asıl bir yedek üye,

       Proje alanında arazisi bulunan maliklerin kendi aralarından seçecekleri iki asıl bir yedek üye,

olmak üzere altı asıl üç yedek üyeden oluşur.         Proje birimi başkanı aynı zamanda arazi derecelendirme

komisyonu başkanıdır.Komisyon üyeleri kendilerine veya birinci derece akrabalarına ait arazilerin derecelendirilmesine yapılan itirazın incelenmesinde

görev alamaz. Kurul üyeleri, kendilerine, eşlerine, usul ve füruuna kaynata, kaynana, damat ve gelinleri ile evlatlıklarına ait

arazinin derecelendirilmesine katılmazlar. Asıl üyenin katılamadığı toplantılara yedek üye katılır. Herhangi bir nedenle komisyondaki görevinden ayrılan üyenin yerine aynı usule göre

yeni üye belirlenir.       Arazi derecelendirme komisyonu çoğunluk sağlanarak

toplanır ve kararlar oy çokluğu ile alınır. Oyların eşitliği halinde başkanın oyu yönünde karar alınır.

        Parsellerin yerlerinin değiştirilmesine maliklerinin yazılı olarak muvafakat vermeleri durumunda arazi derecelendirme

komisyonu oluşturulmaz.

Derecelerin Birbirine Denkliğinin Tespiti: Derecelendirme puanı hesaplandıktan sonra,

parselin yüzölçümü ile parselin derecelendirme puanı çarpılarak parselin değer sayısı (1.

Derece alanı) elde edilir. Bu işlem her parsel için ayrı ayrı yapılır. Yapılacak dağıtım işlemi hesaplanan bu değer sayısı üzerinden yapılır.

Örneğin:Derecelendirme Puanı (DP) : 0,70 olan 10.000

m2 olan bir parselin Değer Sayısı (1.derece alanı)

Değer Sayısı = 0,80 x 10.000 = 8.000 olacaktır.Bu parsel içi planlanan yeni konumdaki DP nin

0,75 olması halinde ;Yeni Parsel Alanı = Parselin hesaplanan değer

sayısı / Yeni Konumdaki DPYeni Parsel Alanı = 8.000 / 0,75 = 10.667 m2

olacaktır.

Yeni Parsel Planlarının Hazırlanması: Kamu yatırımlarına gidecek arazi için şâhıs arazisinden

kesinti yapılacaksa oransal olarak hesaplanır ve şahısların değer sayısı varlıklarından düşülerek parsel

planlamasında her işletmeye verilecek arazi miktarı bulunur. Kamu Ortak Kullanım Payı Kesintisi ise

Kadastro parsellerinin değer sayıları toplamından, blokların değer sayısı toplamı çıkarılarak, kadastro

parsellerinin değer sayısı toplamına bölümü ile elde edilen değerin 100 ile çarpılmasıyla bulunur. Kapanan

yollar ve yol fazlalıkları, Kamu Ortak Kullanım Payı olarak öncelikle değerlendirilecektir. Daha sonra arazinin topografyası, işletme büyüklükleri, çiftçi tercihleri, sabit

tesis durumu, halihazır arazi kullanım durumu, derecelendirme haritası eski mülkiyet haritası dikkate

alınarak ve optimizasyon tekniklerine göre hangi işletmelerin hangi bloklara yerleştirileceği belirlenir.

Gerekli görüldüğü takdirde taslak plan üzerinde ilanlar yapılmadan önce arazi malikleri ile görüşmeler yapılarak

planlar netleştirilir

Yeni Parselasyon Planlamasında Dikkat Edilecek Hususlar:-Maliklere mümkün olduğu ölçüde eski arazisine eşdeğer ve tek

parselde arazi verilmeye çalışılır.-Maliklerin istekleri dikkate alınarak arazisinin yoğun olduğu bölgede veya en büyük parselinin etrafında toplanarak arazi

verilmeye çalışılır.-Umumi yola (asfalt,şose) bitişik olan parseller yine imkanlar

ölçüsünde aynı yerde verilmelidir.-Toplulaştırma alanındaki işletme yapı ve tesisleri ile bağ, bahçe vb. sabit tesisler imkan ölçüsünde maliklerine verilir. Birden fazla sabit

tesisi bulunan malikler bu arazi parçalarından mümkün olduğu kadar birinin etrafında tercih vermek zorundadır. Her parsel yol ve

sudan faydalanacak şekilde planlanır. Küçük işletmelere ait parseller, yol ve sudan faydalanabilmesi için, gerektiğinde

şuyulandırılır. (hisselendirilir)-Parsel şeklinin zorunlu durumlar dışında dikdörtgen olmasına ve

en/boy oranının 1/3 1/7 arasında bulunmasına dikkat edilir.-Toplulaştırma yapılan köyler arasında sınır düzeltmesi 3083 S.

Kanunun 14. Maddesine göre ve değer eşitliği sağlanarak yapılır. Değişiklik yapıldığında köy sınırlarının yol, kanal gibi sabit sınırlara dayandırılmasına çalışılır, ancak zorunlu hallerde parsel sınırı köy

sınırı olarak değerlendirilebilir.-İşletmeyi oluşturan maliklere ait arazi bir arada değerlendirilebilir. Maliklerin istekleri halinde tek parselde payları oranında adlarına

hisseli olarak tescil edilir.

-Parsel yerleştirilmesinde hısım ve hasım ilişkilerine dikkat edilir.

-Arazi maliklerinden birden fazla ve komşu köylerde arazisi bulunanların arazileri ikamet ettikleri köyün sınırına yakın olacak şekilde planlanmaya çalışılır.

-Blokların düzgün şekilli olmayan kısımlarına büyük parseller yerleştirilmeye çalışılır.

-Düşük dereceli arazi mümkün olduğu ölçüde eski sahiplerine bırakılır veya kendi aralarında

toplulaştırılır.-Verasete iştiraklerden aynı maliklere ait olan arazi bir

işletme olarak değerlendirilir.-Davalı arazinin her biri ayrı bir işletme olarak

değerlendirilir. -Hisse uyuşmazlıkları giderilemeyen parsellerin her

biri ayrı bir işletme olarak değerlendirilir ve eski maliklerine aynı hisselerle tescil ettirilir. Bu araziden

malik ve hisse oranları aynı olanlar bir arada toplulaştırılabilir.

-Talimatın 9. Maddesi kapsamında yer alan tesislerin bulunduğu parseller, planlamada öncelikle bulunduğu

yerde bırakılmaya çalışılır

Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesi’ne dair 3083 sayılı Tarım Reformu Kanunu amacı; sulama alanları ile Bakanlar Kurulunca

gerekli görülen alanlarda;a) Toprağın verimli şekilde işletilmesini, işletilmesinin

korunmasını, birim alandan azami ekonomik verimin alınmasını, tarım üretiminin sürekli olarak artırılmasını, değerlendirilmesini

ve buralarda istihdam imkanlarının artırılmasını,b) Yeterli toprağı bulunmayan ve topraksız çiftçilerin zirai aile işletmeleri kurabilmeleri için Devletin mülkiyetinde bulunan

topraklarla topraklandırılmalarını, desteklenmelerini, eğitilmelerini,

c) Ekonomik üretime imkan vermeyecek şekilde parçalanan tarım topraklarının gerektiğinde ve imkanlar ölçüsünde

genişletilmesi suretiyle de toplulaştırılmasını, tarım arazisinin ailenin geçimini sağlamaya ve aile iş gücünü değerlendirmeye

yeterli olmayacak derecede parçalanmasını ve küçülmesini önlemeyi,

d) Yeni yerleşme yerleri kurmayı, mevcut yerleşme yerlerine eklemeler yapmayı,

e) Zorunluluk halinde tarım arazisinin diğer amaçlara tahsisini düzenlemeyi,

f) Dağıtılmayan tarım arazisinin değerlendirilme şeklini belirlemeyi,

g) Bakanlar Kurulunca gerekli görülen diğer bölgelerde gayrimenkullerin

Milli Güvenlik nedeniyle mülkiyet ve tasarruf şekillerinde ve yerleşim yerlerinde düzenlemeler yapmayı, sağlamaktır.

Bu Kanuna göre,a) Sulama Alanı: Devletçe sulamaya açılan veya projeleri

bitirilmiş olup da sulama yatırımlarına başlanan ve devam eden alanlardır.

b) Tarım Arazisi: Orman sınırları dışında kalan, zirai üretim yapılan, çayır, mera, yaylak ve kışlak olarak kullanılan,

kullanılma şekillerinden birine tahsis edilen veya ekonomik olarak imar, ihya ve ıslah edilerek üretime açılabilecek

arazilerdir.c) Sulu Arazi: Devletçe sulanan arazidir. Sahibinin kendi

imkanları ile suladığı kuru arazi gibi işlem görür.d) Toprağın Verimli Olarak İşletilmesi: Toprağın bulunduğu

bölgenin ekolojik ve ekonomik şartlarına, modern tarım usullerine uygun olarak toprak ve su kaynaklarının kullanılması,

korunması, gerekli her türlü tedbirler alınarak verimliliğin artırılması suretiyle işlenmesi veya işletilmesidir.

e) Aile: Karı - Koca ve birlikte oturan reşit olmayan çocuklardan meydana gelen müessesedir. Ailede kocaya, koca yoksa karıya

"aile reisi" denir.f) Çiftçi: Geçimini, bedeni ve fikri güçlerini kısmen veya

tamamen katarak, tarımdan sağlayanlara denir.g) Tarım Toprakları: Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığınca

birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıf olarak belirlenen topraklardır.

h) Toprağın Derecelendirilmesi : Toplulaştırma işlemlerinde toprağın uygulama tarihindeki rayiç bedeli, verimliliği, özellikleri, yerleşim yerlerine olan mesafesi,

konumu gibi unsurlar esas alınarak değiştirilecek toprakla denkliğini sağlamaktır.

i) Tarımsal İşletme Geliri: Brüt gelirden değişken masraflar düşüldükten sonra kalan miktardır.

j) İlgili veya Uygulayıcı Kuruluş: Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığına bağlı Toprak ve Tarım Reformu

Genel Müdürlüğünü ifade eder.k) Uygulama Alanı veya Bölgesi: Bu Kanunun amacına uygun olarak Bakanlar Kurulunca sınırları belirtilmiş

alandır.l) Örnek İşletme: Bölgenin ekonomik ve ekolojik

şartlarına göre toprağın verimli olarak işletilmesini koruyan ve geliştiren, modern tarım usullerini uygulayan,

tarımsal bir işletme planı ile çalışan, uygulama alanı olarak tespit edilen bölgede son üç yılda birim alandan bölge ortalamasının Bakanlar Kurulunca tespit edilecek belli katı kadar fazla tarımsal üretim elde eden, işletme

tipine ve büyüklüğüne göre gerekli tarımsal alet ve vasıtalara sahip olan işletmelerdir.

Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesi’ne dair Tarım Reformu Kanunu’na göre

-Dağıtımdan faydalanacaklara verilecek toprak büyüklüğü, iklim ve toprak özellikleri ile bölge için öngörülen tarımsal işletme tipleri de

göz önünde bulundurularak, 1984 yılı toptan eşya fiyatları endeksine göre yıllık tarımsal işletme geliri bir milyon liradan aşağı

olmamak kaydı ile bulunacak miktardır.-Bu miktar, uygulayıcı kuruluş tarafından hesap edilerek

uygulamanın duyurulması ile birlikte dağıtılacak "Toprak Normu" Bakanlar Kurulunca tespit edilerek Resmi Gazete‘de yayımlanır.-Dağıtılacak toprak büyüklüğü Bakanlar Kurulu Kararı ile birinci

fıkrada belirtilen miktarın bir katını geçmeyecek miktarda artırılabilir. Verilecek tarım arazisinin bir kısmı sulu bir kısmı kuru ise aynı tarımsal işletme gelirinin sağlanması kaydı ile sulu arazi

kuru araziye tahvil edilir.-Dağıtım normundan daha az toprağı olanlara, kendi toprağı ile

birlikte birinci fıkrada tespit edilen geliri getirecek miktarda toprak verilir.

-Tarım toprağının dağıtımından faydalanacaklar ile bunlarda aranacak şartlar ve dağıtımda göz önünde bulundurulacak sıra ve

öncelikler, yönetmelikle tespit edilir.

Borçlandırma; Bu Kanuna göre tarım toprağının dağıtımından faydalananlar ile yerleşime tabi

tutulanlar, iktisap tarihinde mülkiyetini iktisap ettikleri tarım toprağının ve mevcutsa üzerindeki diğer gayrimenkullerin tespit edilen rayiç bedeli

üzerinden, uygulayıcı kuruluşa borçlanırlar. Borçlandırmak suretiyle verilen tarım toprakları,

sahiplerinin adına tapuya tescil edilir.Borçlar, borçlandırmadan sonra gelen dördüncü yılın Ocak ayını takip eden ve uygulayıcı kuruluş

tarafından hasat dönemleri dikkate alınarak tespit edilecek aylardan başlamak üzere, on yılda ve on eşit taksitte faizsiz olarak ödenir. Borçlandırma

esas ve usulleri, yönetmelikle düzenlenir.

Dağıtılan Toprağın Geri Alınması; Topraklandırılan çiftçiler, topraklarını askerlik veya belgelendirilmiş

uzun süreli hastalık gibi geçerli bir özürü olmaksızın aralıksız üç yıl süre ile bu Kanunun öngördüğü şekilde

işletmedikleri, borçlarını ve aldıkları kredileri ödemedikleri takdirde, dağıtılan topraklar geri alınır.Kayıt Hazine adına ilgili kuruluşun müracaatı üzerine Mahalli Tapu Sicil Muhafızlığı tarafından bir hükme

hacet kalmaksızın düzeltilir ve ilgili kuruluşun tasarrufuna bırakılır.

Dağıtılan topraklar üzerinde dağıtım tehdidi;Bu Kanuna göre dağıtılan topraklar bölünemez. Miras hükümleri dışında

başkalarına devredilemez. Ancak dağıtılan çiftçilerle mirasçıları tarafından işletilebilir. Bu arazi kamu yararı

dışında hiçbir ayni hakla kayıtlanamaz, haczedilemez, satış vadine konu edilemez ve kiraya verilemez. Ancak sahibine

bırakılan topraklar, o bölge için tespit edilen dağıtım normundan daha küçük parçalara hükmen veya rızaen

bölünmemek suretiyle devir ve temlik edilebilir. Bu husus tapu siciline şerh edilir.

Çiftçilikten herhangi bir sebeple vazgeçmek isteyenlerin iktisap ettiği tarım toprakları ve varsa üzerindeki

gayrimenkuller, uygulayıcı kuruluşa iade edilebilir. Bu hallerde, çiftçi tarafından yapılmış zaruri ve faydalı tesis ve diğer gayrimenkullerin rayiç bedeli, ilgili kuruluşça sahibine ödenir. Bu durumda, borç tasfiyesi ve diğer ödeme işlemleri

yönetmelikle düzenlenir.

Dağıtılan ve sahibine bırakılan topraklarda mirasçıların tasarrufu; Mirasçıların, mirasın açılmasından itibaren altı

ay içinde kendi aralarında aile ortaklığı şeklinde işletmedikleri veya rızaen kendi aralarında devir ve

temlik işlemlerini yapmadıkları hallerde, dağıtılan toprak ve mevcutsa işletmeyle ilgili gayrimenkullerin bedeli, bu Kanun hükümlerine göre ödenmek kaydıyla uygulayıcı kuruluş tarafından geri alınır. Uygulayıcı kuruluş, geri alınan işletmeyi, öncelikle mirasçılara veya topraksız

veya az topraklı çiftçilerden birine tahsis edebilir.Uygulama bölgelerinde kendilerine tarım toprağı

bırakılanların ölümü halinde bırakılan tarım toprağı o bölge için tespit edilen dağıtım normundan az olmamak

üzere ve işletmeye ait yapı ve tesisler ile araç ve gereçler, genel hükümlere göre mirasçılar arasında

taksim ve ifraz edilerek miras ortaklığına son verilebilir.Taksim ve ifraz sonucu yeni işletmelerdeki toprak

büyüklüğünün bölgedeki toprak normu altına düşmesi halinde, bu maddenin birinci ve ikinci fıkra hükümleri

uygulanır.

Topraklandırılan çiftçilerden; - Topraklarını askerlik veya belgelendirilmiş uzun

süreli hastalık gibi geçerli bir özrü olmaksızın aralıksız 3 yıl süre ile bu Kanunun öngördüğü şekilde

işletmeyen, - Borç ve aldıkları kredi taksitlerini aralıksız 3 yıl

ödemeyen, - Kendilerine toprak dağıtıldıktan sonra 3083 sayılı Kanunun 24 üncü maddesindeki suçlardan herhangi

birinden mahkum olanlar ile mahkum oldukları sonradan anlaşılan,

- Dağıtılan toprakları, mirasçıların, mirasın açılmasından itibaren 6 ay içinde kendi aralarında aile

ortaklığı şeklinde işletmedikleri veya rızaen kendi aralarında devir ve temlik işlemlerini yapmadıkları

anlaşılan, - Gerçeğe aykırı bilgi ve belgelerle, hak sahibi olduğu

anlaşılan, kişilere dağıtılan topraklar Bölge Müdürlüğünün

teklifi ve Genel Müdürlüğün onayı ile geri alınır ve tapu kaydı ilgili kuruluşun başvurusu üzerine Tapu

Sicil Müdürlüklerince düzeltilir

Uygulama bölgelerinde:a) Türk Ceza Kanununun ikinci kitabının birinci babında yazılı suçlardan veya bu suçların işlenmesini aleni olarak

tahrik etme suçundan mahkum olanlar,b) Türk Ceza Kanununun 312 nci maddesinin ikinci

fıkrasında yazılı halkı sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge farklılığı gözeterek kin ve düşmanlığa açıkça tahrik etme

suçlarından mahkum olanlar,c) Türk Ceza Kanununun 536 ncı maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında yazılı eylemlerle aynı

Kanunun 537 nci maddesinin birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralarında yazılı eylemleri siyasi ve

ideolojik amaçlarla işlemekten mahkum olanlar,Bu Kanuna göre toprak dağıtımından istifade edemez ve

bunlara toprak verilemez.Toprak verilenler kendilerine toprak verildikten sonra,

birinci fıkrada tespit edilen suçlardan herhangi birinden mahkum olmaları halinde verilen toprak geri alınır ve tapu kaydı ilgili kuruluşun talebi ile mahalli tapu sicil muhafızlığı tarafından hiç bir hükme hacet kalmadan

Hazine adına düzeltilir.

KAYNAKLAR3083 Sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanunu Hk.

Genelge No: 1473Genelge Tarihi: 08.01.1985

Tapu ve Kadastro Bölge Müdürlükleri aracılığı ile yapılan 9/Kasım/1973 gün, 4-1-11-60/7913 - 791911/Kasım/1978 gün, 4-1-1-7/3007-301321/Mayıs/1978 gün, 4-1-1-7/3280-328623/Mart/1981 gün, 4-3-2-27/1473-1484

Genelge No: 1481Genelge Tarihi: 18.06.1986

Konusu: Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Uygulama Yönetmeliği Hk.Genelge No: 1473

Genelge Tarihi: 08.01.1985Konusu: 3083 Sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanunu Hk.

Tarım arazilerinin korunması , kullanılması ve arazi toplulaştırmasına ilişkin tüzükTarım Reformu Genel Müdürlüğü Arazi Toplulaştırması – Teknik Talimatı

Haziran-2010 Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Kamulaştırma, Dağıtım ve Kiralama Teknik Talimatı

Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu KanunuKanun Numarası    3083

Kabul Tarihi   : 22/11/1984Yayımlandığı R.Gazete : Tarih : 1/12/1984   Sayı : 18592

Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5   Cilt : 24   Sayfa : 80Arazi Toplulaştırılmasında Arazi Değer Sayılarının Coğrafi Bilgi Sistemi Kullanılarak Belirlenmesi

Yrd. Doc .Dr. Kemal S. GU NDOGDUDoç. Dr.; Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, BURSA

Araş. Gör. Dr.; Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, BURSAProf. Dr.; Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, BURSA

Türkiyede Toprak reformu ve UygulamalarıFatma Tüz Zehra GÜLSEVER ŞABAN

Münih, 25 Mayıs 2007Köy Hizmetleri Araştırma Enstitü Müdürlüğü KAYNAK