Systemy sygnalizacji i Zarządzania

Zarządzanie:

Podstawowe pojęcia i definicje

Krzysztof Wajda

Katedra Telekomunikacji AGHlistopad, 2016

i ZarządzaniaEiT

Plan

• Definicje• Klasyfikacje• Modele• Standaryzacja• Standaryzacja

Definicja zarządzania

Definicja 1. Zarządzanie (ang. management) i zarządzanie siecią (ang. network management) obejmuje zagadnienia związane z eksploatacją, administrowaniem, utrzymywaniem i uruchamianiem OMAP (ang. Operations, Maintenance, Administration and Provisioning) sieci Maintenance, Administration and Provisioning) sieci telekomunikacyjnych i teleinformatycznych.

Definicja 2. Zarządzanie siecią jest to zespółczynności wykowanych przez operatora w celu jak najbardziej efektywnego wykorzystania zarządzanych zasobów oraz zapewnienia realizacji celów biznesowych przedsiębiorstwa.

Definicja 3. Zarządzanie są to wszelkie działania operatora mające na celu maksymalizację zysków.

Klasyfikacja zarządzania

• Ze względu na rodzaj zarządzanych elementówtelekomunikacja vs. teleinformatyka

• Ze względu na funkcjonalność obszary zarządzaniaobszary zarządzania

• Ze względu na stosowane pojęcia warstwy zarządzania

• Ze względu na horyzont czasowy

Rodzaj zarządzanych elementów

Teleinformatyka•Sieci komputerowe LAN/WAN•Aplikacje•Backupy

Telekomunikacja�Sieci PDH, SDH, WDM, ATM

�Centrale telefoniczne

�Sieci dostępowe•Backupy•Zdalne instalacje oprogramowania•Zarządzanie problemami

�Sieci dostępowe

�Systemy radiowe

�Systemy komórkowe

Tak jak w innych dziedzinach telekomunikacji

i teleinformatyki, również w zarządzaniu następuje

integracja rozwiązań mających źródła

w obu tych obszarach

Funkcjonalność

Przykład 1Przypuśćmy, że węzeł komutacyjny sieci uległ

uszkodzeniu. Po wykryciu uszkodzenia węzeł ten zostaje wyłączony z sieci, a ruch skierowany inną drogą. Jednocześnie w sieci rozsyła się komunikat, że dane komutowane

monitorowanieRuting, sygnalizacja

billingrozsyła się komunikat, że dane komutowane przez uszkodzony węzeł mogły ulec przekłamaniu oraz że opłaty za połączenia, które obsługiwał uszkodzony węzeł, mają zostać odpisane z kont użytkowników. Po naprawieniu uszkodzenia węzeł zostaje włączony do sieci oraz zostają przeprowadzone testy wydajności jego pracy.

billing

niezawodność

TE

Funkcjonalność (ITU X.700)

Funkcjonalne obszary zarządzania MFA (management functional areas)

• Zarządzanie uszkodzeniami (fault management)• Zarządzanie konfiguracją

(configuration management)

FCAPS

(configuration management)• Zarządzanie rozliczeniami (accounting

management)• Zarządzanie wydajnością (performance

management)• Zarządzanie bezpieczeństwem

(security management)

Zarządzanie uszkodzeniami

• Uszkodzenie (fault) jest to stan anormalny, którego usunięcie wymaga uwagi (lub interwencji) ze strony zarządcy.

• Nie należy utożsamiać uszkodzeń z błędami. Błąd to zdarzenie pojedyncze. Zazwyczaj możliwe jest skompensowanie błędów przez mechanizmy skompensowanie błędów przez mechanizmy kontroli błędów w różnych protokołach.

• Uszkodzenie objawia się nieprawidłowym działaniem albo nadzwyczaj częstymi błędami.

Zarządzanie konfiguracją

Zarządzanie konfiguracją dotyczy głównie procesu uruchamiania sieci oraz sprawnego wyłączania jej części lub całości. Związane jest poza tym z utrzymywaniem, dodawaniem oraz uaktualnianiem powiązań między uaktualnianiem powiązań między komponentami oraz kontrolą statusu tych komponentów w działającej sieci.

Użytkownicy końcowi często muszą lub chcą być informowani o stanie zasobów i komponentów sieciowych. Dlatego też, kiedy wystąpią zmiany w konfiguracji, użytkownicy powinni być o tych zmianach powiadamiani.

Zarządzanie rozliczeniami

Administrator sieci z wielu powodów musi mieć możliwość śledzenia używanych przez danego użytkownika (lub grupę określonych użytkowników) zasobów sieciowych. Przyczyny tego są następujące:

• użytkownik (lub grupa użytkowników końcowych) może nadużywać praw dostępu oraz obciążać sieć kosztem innych użytkowników,innych użytkowników,

• użytkownicy mogą wykorzystywać sieć mało efektywnie, a wtedy administrator sieci może pomóc zmienić procedury i wpłynąć na zwiększenie wydajności,

• administrator sieci jest w lepszej sytuacji wyjściowej do planowania rozbudowy sieci, jeżeli wystarczająco dokładnie zna wymagania i pola działalności użytkowników.

Zarządzanie wydajnością

Na zarządzanie wydajnością sieci składają się dwie rozległe kategorie funkcjonalne,

• monitorowanie – zestaw funkcji, dzięki którym można śledzić aktywność sieciktórym można śledzić aktywność sieci

• sterowanie – zestaw funkcji, umożliwiających osobie zarządzającej wprowadzanie poprawek podnoszących wydajność sieci.

Zarządzanie bezpieczeństwem

Zarządzanie bezpieczeństwem oznacza ochronę informacji zarządzania, stosowanie mechanizmów kontroli dostępu. Ważnym narzędziem bezpieczeństwa są wszelkie dzienniki zdarzeń, dzienniki zdarzeń,

… dlatego też zarządzanie bezpieczeństwem w wiąże się głównie z gromadzeniem, przechowywaniem oraz analizowaniem zapisów kontrolnych czy dzienników bezpieczeństwa, a także z uruchamianiem i wyłączaniem opcji rejestrowania tych informacji w poszczególnych urządzeniach.

Definicje, klasyfikacje

Stosowane pojęcia

Przykład 2Zarząd na spotkaniu roboczym zdecydował o wprowadzeniu

nowej usługi. Został określony profil (scenariusz) usługi, sposób naliczania opłat, dostępność usługi dla określonych grup klientów (priorytety). Następnie informacja o konieczności wprowadzenia nowej usługi została przekazana dyrektorowi ds. systemów została przekazana dyrektorowi ds. systemów informacyjnych CIO (Chief Information Officer), który powołał zespół zajmujący się wdrożeniem nowej usługi.

Zespół zdefiniował wymagania techniczne jakie muszą być spełnione, aby usługa mogła być świadczona (serwer, oprogramowanie itp.). Następnie konieczne było zaplanowanie zmian w sieci, które zapewnią dostęp do usługi z odpowiednią jakością. Ostatnim etapem było przygotowanie i wdrożenie konfiguracji poszczególnych urządzeń znajdujących się w sieci (rutery, bramki, przełączniki itp.).

Łańcuch zarządzania

CXO

CIO

Infrastruktura

techniczna

CIOPersonel techniczny Sieć korporacyjna

Stosowane pojęcia

Przykład 2 c.d.Po wdrożeniu usługi konieczne jest

monitorowanie zarówno stanu poszczególnych urządzeń, poszczególnych urządzeń, parametrów transmisji przez sieć, między określonymi punktami, parametrów związanych z usługą, np. czas dostępu, czas odpowiedzi serwera, jak również poziomu zadowolenia klientów oraz dochodowości usługi.

Stosowane pojęcia

Działania podejmowane w związku z zarządzaniem są dzielone na tzw. warstwy lub poziomy zarządzania [ITU M.3010]

• Warstwa zarządzania biznesowego (business management layer)management layer)

• Warstwa zarządzania usługami (service management layer)

• Warstwa zarządzania siecią (network management layer)

• Warstwa zarządzania elementami sieci (network element management layer),

Piramida zarządzania

Network infrastructureNetwork infrastructure

Warstwa zarządzania biznesowego

• Działanie w zgodzie z uregulowaniami prawnymi

• Wspieranie inwestycji i decyzji biznesowych warunkujących rozwój firmy

• Spełnianie oczekiwań klientów oraz • Spełnianie oczekiwań klientów oraz akcjonariuszy

• Modele ISO, ITIL, eTOM, OSS/J• Systemy OSS (Operations Support

System)• Systemy BSS (Business Support Systems)

• Systemy ERP (Enterprise Resource Planning)

Warstwa zarządzania usługami

• Świadczenie usług zarówno wewnętrznych (np. email, dostęp do baz danych, współdzielenie zasobów) jak i zewnętrznych (dostęp do treści, udostępnianie łączy)

• Wspieranie wprowadzania nowych usług•• Zapewnienie odpowiedniej jakości usług (QoS,

SLA)• Systemy CRM (Customer Relationship

Management)• Systemy CallCenter, ContactCenter• Interfejs dla innych dostawców usług • Interfejs dla klienta

Warstwa zarządzania siecią

• Spojrzenie na sieć jako całość• Zestawianie i zwalnianie ścieżek• Rekonfiguracja sieci po awarii• Optymalizacja wykorzystania

zasobów sieci• Optymalizacja wykorzystania

zasobów sieci• Obsługa alarmów na poziomie sieci

Warstwa zarządzania elementami sieci

• Konfiguracja elementów sieci: • urządzenia sieciowe: rutery, przełączniki• komputery biurowe (desktop): sprzęt oraz

oprogramowanie• sprzęt telekomunikacyjny (przełącznice, matryce • sprzęt telekomunikacyjny (przełącznice, matryce

połączeń)• serwery aplikacji• oprogramowanie, aktualizacje

• Obsługa alarmów z poziomu elementowego• Systemy zarządzania konfiguracją (configuration),

inwentaryzacją (inventory)

Horyzont czasowy

Przykład 3Inżynier w dziale utrzymania musi wykonać

instalację nowej podsieci, powtórnie zwymiarować istniejącą sieć, oraz wprowadzić nowy rodzaj usługi. Co miesiąc przeprowadzane nowy rodzaj usługi. Co miesiąc przeprowadzane są testy węzła komutacyjnego oraz okresowo przeprowadzana jest zmiana hasła dostępu do danego zasobu. Z kolei w razie potrzeby ten sam inżynier musi wymienić uszkodzony port centrali, przyłączyć nowego użytkownika lub zmodyfikować tablicę kierowania ruchu w węźle komutacyjnym.

Horyzont czasowy

• Zarządzanie strategiczne – najdłuższa perspektywa czasowa – lata

• Zarządzanie taktyczne – średnia perspektywa – miesiące

• Zarządzanie operacyjne – decyzje • Zarządzanie operacyjne – decyzje dotyczące kwestii bieżących

Zarządzanie z różnych perspektyw

Zarządzanie w sytuacjach awaryjnych

Zarządzanie konfiguracją

Zarządzanie wykorzystaniem zasobów

Zarządzanie wydajnością

dza

nie

str

ate

gic

zn

e

dza

nie

ta

kty

czn

e

ąd

za

nie

op

era

cyjn

e

Zarządzanie wydajnością

Zarządzanie bezpieczeństwem

Za

rzą

dza

nie

str

ate

gic

zn

e

Za

rzą

dza

nie

ta

kty

czn

e

Za

rzą

dza

nie

op

era

cyjn

e

Elementy systemu zarządzania

• Stacja zarządzająca • Elementy zarządzane • Wzajemne relacje między stacją

zarządzania oraz elementami zarządzania oraz elementami zarządzanymi

• Reprezentacja zarządzanych zasobów

• Protokół wymiany danych • Odwzorowanie informacji o

zarządzanych zasobach

Standaryzacja

Organizacje standaryzacyjne

• ISO – International Organization for Standardization

• ITU-T – International Telecommunication Union Telecommunication Standardization Sector

• ETSI – European Telecommunications Standard InstituteInstitute

• ANSI – American National Standards Institute• TMF – TeleManagement Forum• IAB – Internet Architecture Board• DMTF – Distributed Management Task Force• IETF – Internet Engineering Task Force• OMG – Object Management Group• OASIS – Organization for the Advancement of

Structured Information Standards

Podsumowanie

• Zarządzanie integruje działania wielu podsystemów

• Stanowi element decydujący o efektywności działania sieci

• Elementy i systemy zarzadzania • Elementy i systemy zarzadzania stanowią istotną część kosztów współczesnej sieci

Literatura

1. W. Stallings: Protokoły SNMP i RMON, Vademecum profesjonalisty, Helion, Gliwice 2003.

2. P. Czarnecki, A. Jajszczyk, J. Lubacz: Standardy zarządzania sieciami OSI/NM, TMN, Wydawnictwa EFP, Poznań, 1995. TMN, Wydawnictwa EFP, Poznań, 1995.

3. M. Subramanian: Network Management, Principles & Practice, Addison-Wesley, 1996.

4. M. Sloman: Network & Distributed Systems Management, Addison-Wesley, 2000

Literatura

Strony WWW1. http://www.itlife.pl2. http://www.tmforum.org3. http://www.dmtf.org4. http://www.ietf.org

Dziękuję za uwagę!