Upload
maters-en-hermsen
View
238
Download
3
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Straf!, het magazine met verhalen over de strafrechtketen, is een initiatief van de diverse organisaties in de strafrechtketen en wordt ondersteund door de Directie Strafrechtketen. Het magazine verschijnt vier keer per jaar.
Citation preview
STRAF! Verhalen uit de strafrechtketen
Nummer 1 - mei 2016
EN VERDER
DE MENING VAN John van den Heuvel: ‘Geef slachtoffers meer aandacht’ >>
DYNAMISCH DUO
Betere processen-verbaal dankzij Kirsten en Rob >>
STRAF BAKKIE
Reclassering: waarom werkt dit zo bij het OM?>>
AFPAKKEN LOONT
OM en politie jagen op crimineel vermogen>>
‘De hotelinsluiper willen we op heterdaad betrappen’Rechercheur Peter Homan en zijn collega’s prepareren een lokkamer in Grand Hotel Central. Op de derde nacht is het raak. Wat gebeurt er na arrestatie van de veelpleger?
Lees verder >>
DEEL VIA SOCIAL MEDIA
VOORWOORD ‘Samenwerken is cruciaal’>>
2/14
DE HOTELINSLUIPER
Op heterdaad betrapt. Maar wat dan?>>
INHOUD
DYNAMISCH DUO
Betere processen-verbaal dankzij Kirsten en Rob >>
STRAF BAKKIE
Reclassering: waarom werkt dit zo bij het OM?>>
AFPAKKEN LOONT
OM en politie jagen op crimineel vermogen>>
Mail de redactie
Voorpagina
DE MENING VAN John van den Heuvel: ‘Geef slachtoffers meer aandacht’ >>
‘Samenwerken is cruciaal’VOORWOORD
Strafrecht raakt mensen, elke dag opnieuw. Soms op directe
wijze, wanneer ze slachtoffer worden van een delict of als
verdachte aangehouden worden. Meestal op indirecte
wijze, wanneer ze het vele ‘misdaadnieuws’ volgen met soms
gruwelijke details.
Dagelijks werken er tienduizenden toegewijde mensen in
de strafrechtketen, als politieagent, officier van justitie,
rechter, reclasseringsmedewerker, advocaat, slachtoffer
medewerker, of als medewerker van een gevangenis. Afgelo
pen jaren zijn er veel mooie initiatieven geweest om de
strafrechtketen beter te laten werken. Maar er is behoefte
aan verduurzaming van deze initiatieven. Eind vorig jaar
heeft de strafrechtketen dat uitgesproken. Daar werken we
sindsdien gezamenlijk aan, met respect voor ieders unieke
rol, met het oog op de belangen van verdachten, slachtoffers
en samenleving.
Tot voor kort werkte ik als hoofdofficier van justitie bij het
OM en nu werken mijn medewerkers en ik voor de gehele
strafrechtketen, regionaal en landelijk. Uitdagend, soms
complex, vaak inspirerend.
In het magazine Straf! brengen wij professionals bij elkaar en
gaan de verhalen over die cruciale samenwerking. Pak een
straf bakkie koffie erbij, blader Straf! door en leer van elkaar.
Johan Bac
Directeur Strafrechtketen
3/14
De hotelinsluiper is een doorn in het oog van Grand Hotel
Central, hartje Rotterdam. Terwijl gasten liggen te slapen,
sluipt de dief kamers op om te pakken wat hij pakken kan.
Ondanks herhaaldelijk verzoek van de hoteleigenaar om
te vertrekken, blijft hij het hotel inlopen om laptops, iPads
en geld te stelen. In augustus 2015 wordt hij gepakt, in
september wordt hij veroordeeld tot 26 dagen gevangenis
straf. Na zijn vrijlating worden er weer hotelgasten bestolen.
De hotelbaas is het zat en schakelt de politie in.
De lokkamer
19 november 2015. Tegen 3.00 uur ’s nachts gaan Peter,
senior tactische opsporing, en Sjoerd, generalist tactische
opsporing, naar het hotel om hun collega’s af te lossen.
De hoteleigenaar heeft de politie verschillende kamers
gegeven op de eerste verdieping. Twee kamers naast elkaar,
een uitzichtkamer en een kamer waar ze van de officier van
justitie camera’s mogen ophangen. De agenten praten wat,
drinken wat en kijken uit het raam. Aan de overkant bij
nachtclub Thalia is van alles te zien: vechtpartijen, dronken
mensen. Maar in het hotel blijft het rustig.
De insluiper
21 november. Voor de derde nacht op rij gaan Peter en
Sjoerd naar het hotel. Iets na drieën worden ze gebeld door
de portier. De verdachte is binnen geweest.
De hotelinsluiper. Eindelijk gepakt, maar wat dan?Grand Hotel Central in Rotterdam kampt met een hotelinsluiper, die laptops, geld en telefoons steelt terwijl gasten liggen te slapen. Drie nachten bivakkeert rechercheur Peter Homan met collega’s in het hotel om de veelpleger op heterdaad te betrappen. 103 dagen na de arrestatie van de verdachte gaat Peter naar de zitting.
Arie en Peter doden de tijd. Bij de uitgaansgelegenheid aan de overkant gebeurt van alles, binnen blijft het rustig.
DE MENING VAN John van den Heuvel: >>
INHOUD
DYNAMISCH DUO
Betere processen-verbaal dankzij Kirsten en Rob >>
STRAF BAKKIE
Reclassering: waarom werkt dit zo bij het OM?>>
AFPAKKEN LOONT
OM en politie jagen op crimineel vermogen>>
Mail de redactie
Voorpagina
lees verder >>
VOORWOORD
‘Samenwerken is cruciaal’ >>
4/14
DE MENING VAN John van den Heuvel: >>
INHOUD
DYNAMISCH DUO
Betere processen-verbaal dankzij Kirsten en Rob >>
STRAF BAKKIE
Reclassering: waarom werkt dit zo bij het OM?>>
AFPAKKEN LOONT
OM en politie jagen op crimineel vermogen>>
VOORWOORD
‘Samenwerken is cruciaal’ >>
De bewakingsbeelden tonen dat het signalement overeen
komt met de beschrijvingen van de insluiper.
De adrenaline
‘Péééter!’ Rond 5 uur hoort de rechercheur Sjoerd keihard
roepen. Peter stormt er naartoe en treft Sjoerd aan in een
worsteling. ‘Ik duik er boven op. En weg is ‘ie.’ De insluiper
rent over de gang. Het duo rent er achteraan. Arie, hun
collega van twee meter, ligt op de grond. Achterover geval
len. Vol adrenaline rennen ze met zijn drieën de trap af. De
portier heeft de insluiper tegengehouden en is in gevecht.
Sjoerd pakt de verdachte vast, Peter gaat op zijn benen
zitten. Ondertussen rent Arie naar boven om handboeien
te halen. Uitgaanspubliek komt binnen, gasten die na een
avond stappen een hotelkamer zoeken. Aangeschoten
feestvierders gaan zich ermee bemoeien. We nemen de
geboeide man mee naar een kamer uit het zicht, in afwach
ting van transport naar het hoofdbureau.
De zitting
3 maart 2016. De duim die na de worsteling open lag, is
inmiddels genezen. ‘Sjoerd heeft langer last gehad van zijn
gekneusde pols.’ Op uitnodiging van dit magazine gaat
Peter mee naar de zitting in de Rechtbank van Rotterdam.
‘We hebben lang achter deze insluiper aan gezeten, ik ben
blij dat hij gepakt is. Want het is slecht voor de reputatie
van Rotterdam. Normaal zou ik niet naar de zitting gaan;
we zijn druk met schietpartijen en drugsvangsten. Toch ben
ik benieuwd hoe deze zaak afloopt.’
Mail de redactie
Voorpagina
Peter zet alles op alles om de veelpleger te pakken. ‘Zo’n hotel-insluiper is slecht voor het imago van Rotterdam.’
lees verder >>
5/14
DE MENING VAN John van den Heuvel: >>
INHOUD
DYNAMISCH DUO
Betere processen-verbaal dankzij Kirsten en Rob >>
STRAF BAKKIE
Reclassering: waarom werkt dit zo bij het OM?>>
AFPAKKEN LOONT
OM en politie jagen op crimineel vermogen>>
VOORWOORD
‘Samenwerken is cruciaal’ >>
De verdachte
Een magere jongen van Marokkaanse afkomst hangt zijn
jas over de stoel. De officier van justitie somt vijf feiten op
waarvan de 24jarige wordt verdacht. Herhaaldelijk stelen
van elektronica, verzet tegen zijn aanhouding waardoor
twee politiemensen letsel hebben opgelopen.
De camerabeelden
Op de bewakingsbeelden van 3:01 uur is een jongen te zien
met een pet en een blikje in zijn hand. De verdachte herkent
zichzelf. ‘Wat deed u in het hotel?’, wil de rechter weten.
‘Ik had met een vriendin afgesproken. Een meisje dat bij
verdient als escort. Haar contactgegevens heb ik niet.’ Wat
hij aanhad? ‘Gewoon, kleren.’
De kamer van de agent betrad hij omdat hij dacht dat het
meisje zich daar bevond. ‘De deur stond op een kier. Toen
de man me beetpakte, ben ik weggerend.’ Een worsteling
kan hij zich niet herinneren. ‘De agent moet zijn gevallen
en zich toen hebben verwond.’
Na enig aandringen kan de verdachte zich de aanhouding
in augustus herinneren. De telefoon die toen was gestolen,
is dezelfde nacht verkocht en in gebruik genomen. De politie
heeft de koper geconfronteerd met een foto van de verdachte.
De koper herkende hem. ‘Zou ik ook doen als ik een heler
was’, antwoordt de jongen.
De reclassering
Het advies van de reclassering wordt voorgelezen. Sinds
2006 is deze veelpleger regelmatig in aanraking met justitie.
Hij heeft een licht verstandelijke beperking, geen opleiding,
een Wajong uitkering en schulden. Naast straf adviseert de
reclassering gedragsinterventie en verplicht begeleid wonen.
De officier van justitie
‘Alle feiten acht ik bewezen’, zegt de officier van justitie.
‘Deze veelpleger veroorzaakt veel ellende: zijn strafblad telt
17 pagina’s. Ondanks zijn veroordeling en proeftijd is hij
doorgegaan met zijn gedrag.’ De officier stelt 24 maanden
gevangenisstraf voor, met begeleiding door reclassering.
De advocaat
‘Algehele vrijspraak’, verzoekt de advocaat. ‘Het bewijs is
niet voldoende. Op de camerabeelden zien we de verdachte
niet de betreffende kamer insluipen. Politieagenten hebben
geen bovennatuurlijke vermogens om vage
‘Ondanks zijn proeftijd is de veelpleger doorgegaan met zijn gedrag.’
Mail de redactie
Voorpagina
DE POLITIE-INZET OM DEZE VEELPLEGER TE PAKKEN:• 3 nachten• 2 shifts: van 18:00 tot 03:00 en van 03:00 tot 10:00 uur• 4 mensen per shift • 8 mensen hebben gedurende drie dagen geen tijd voor
andere zaken. lees verder >>
6/14
DE MENING VAN John van den Heuvel: >>
INHOUD
DYNAMISCH DUO
Betere processen-verbaal dankzij Kirsten en Rob >>
STRAF BAKKIE
Reclassering: waarom werkt dit zo bij het OM?>>
AFPAKKEN LOONT
OM en politie jagen op crimineel vermogen>>
VOORWOORD
‘Samenwerken is cruciaal’ >>
camerabeelden te herkennen.’ Ook
bekritiseert de advocaat de enkelvoudige
confrontatie.
Daarnaast is de verdachte goed te bege
leiden. ‘Schuldsanering is aangevraagd,
er is net een dagbesteding gezocht.
Maar voordat dat kon beginnen, is hij
opgepakt.’ Licht geïrriteerd schuift Peter
op zijn stoel. ‘Sorry dat we hem opgepakt hebben.’
De eis
‘De eis is mooi. Bedenk dat deze veelpleger ook delicten
heeft gepleegd, die geen zaak werden’, zegt Peter na afloop
van de zitting. ‘Interessant om te horen hoe het bewijs tot
stand is gekomen. Het is pech dat hij de verkeerde kamer
binnenliep: de kamer waar nu net geen camera’s stonden.
En wat die fotoconfrontatie betreft: in grote zaken doen we
dat inderdaad anders. Maar omdat die koper de verdachte
kende, heb ik maar één foto laten zien. De officier vond een
enkelvoudige confrontatie voldoende. Wat me wel stoort,
is dat de verdachte onbeschoft is tegen de rechter en de
voorzitter. Dan kun je beter gebruik maken van je zwijgrecht.’
De uitspraak
17 maart 2016. De rechter acht drie van de vijf feiten bewezen.
Doordat niet op camerabeeld te zien is dat de verdachte op
21 november de hotelkamer insluipt, wordt hij niet veroor
deeld voor diefstal in die kamer. De veelpleger krijgt vijf
maanden gevangenisstraf met aftrek van voorarrest. Omdat
de verdachte tijdens zijn proeftijd opnieuw
de fout is ingegaan, zijn er redenen om zijn
voorwaardelijk opgelegde straf ten uitvoer
te brengen. De rechter beslist echter dat
deze straf niet uitgevoerd hoeft te worden,
omdat de reclassering het beter vindt om
in plaats daarvan het lopende reclasse
ringstoezicht te verlengen. Peter vindt
de straf licht: ‘Over ruim een maand is hij dus weer op vrije
voeten. De kans op recidive is groot.’ ●
Mail de redactie
Voorpagina
TIP VAN PETER HOMAN:‘Nieuwe collega’s raad ik aan om de zitting te bezoeken van een zaak waar ze mee bezig zijn. Het is leer-zaam om te zien hoe het bewijs tot stand komt.’
Peter is teleurgesteld over de straf. ‘Over een maand is de veelpleger weer op vrije voeten.’
DEEL VIA SOCIAL MEDIA
7/14
‘De strafrechtketen is een vervanmijnbedshow voor veel
mensen. Gelukkig probeert de rechtspraak vonnissen beter
uit te leggen, maar zodra het om controversiële zaken gaat,
zie ik een terugtrekkende beweging. Als journalist krijg ik bij
na geen reactie, waardoor ik het publiek niet goed kan infor
meren. De rechterlijke macht en met name het OM zouden
meer moeten deelnemen aan het maatschappelijk debat.
Neem de zaak over de omstreden Marokkanenuitspraken
van Geert Wilders. Toen uitlekte dat veel aangiftes standaard
waren ondertekend en niet goed waren onderbouwd, maakte
Wilders daar uiteraard gebruik van in de media. Maar het OM
bleef lange tijd stil, terwijl ik een helder verhaal verwacht.’
TIP: ‘Het OM reageert vaak te reactief. Breng proactief een duidelijk
verhaal naar voren.’
‘Verder maak ik het nog te vaak mee dat slachtoffers worden
afgepoeierd. De dader staat centraal, slachtoffers worden
niet serieus genomen. Rechters en officieren moeten beter
beseffen wat het voor slachtoffers betekent om samen met
verdachten in een rechtszaal te zitten. Sinds een aantal jaar
hebben slachtoffers wel spreektijd, maar die is nog zeer
beperkt. Bedenk dat de functie van rechtspraak ook is:
genoegdoening naar het slachtoffer toe.
Natuurlijk, het OM heeft slachtofferloketten en vaak is het
op papier best goed geregeld. Maar in de praktijk kom ik het
nog vaak tegen dat slachtoffers niet worden meegenomen in
de rechtsgang, dat ze te laat of niet worden geïnformeerd.’
TIP: ‘Het rechtssysteem valt of staat bij de dragers. Je kunt wetten en
regels op een juiste manier uitvoeren, maar als je geen oog hebt voor
het menselijke aspect, dan verliest de strafrechtketen draagvlak.’ ●
‘Geef slachtoffers meer aandacht’ In deze rubriek laten kritische buitenstaanders hun licht schijnen op de strafrechtketen. Misdaadverslaggever John van den Heuvel (53) trapt af.
JOHN VAN DEN HEUVELMisdaadverslaggever John van den Heuvel is bekend van De Telegraaf en van RTL Boulevard. Om zijn 25-jarige jubileum als misdaadverslaggever te vieren schreef hij de autobiografie ‘De spiegel van het recht’, waarin hij de groei van de georganiseerde criminaliteit schetst en volgt hoe politie en OM de misdaadtop voor willen zijn.
DE HOTELINSLUIPER
Op heterdaad betrapt. Maar wat dan?>>
INHOUD
DYNAMISCH DUO
Betere processen-verbaal dankzij Kirsten en Rob >>
STRAF BAKKIE
Reclassering: waarom werkt dit zo bij het OM?>>
AFPAKKEN LOONT
OM en politie jagen op crimineel vermogen>>
Mail de redactie
Voorpagina
DE MENING VAN…
DEEL VIA SOCIAL MEDIA
VOORWOORD
‘Samenwerken is cruciaal’ >>
8/14
‘Ik zag veel processenverbaal voorbij komen die niet
compleet waren of onduidelijk. Daar heb ik altijd wat van
gezegd. Nu kon ik er eindelijk iets aan doen’, zegt Rob
Hersche. Sinds december 2014 vormt Rob een duo met
Kirsten Buitenweg van het OM. Samen proberen ze de
kwaliteit van de opsporing te verbeteren en de kwaliteit van
processenverbaal te verhogen. Daarbij richten ze zich vooral
op veelvoorkomende criminaliteit. Kirsten: ‘Het is
niet zo dat ik hier wel even kom vertellen hoe het moet.
Dat is absoluut niet de insteek; ook bij het OM kunnen
dingen beter.’
Menselijke kant
Op basis van het regionale plan van aanpak heeft het duo
een uitvoeringsplan geschreven. ‘Vanaf de werkvloer
kijken we waar het beter kan’, zegt Rob, die met zijn nieuwe
collega bewust bij de Basisteamrecherche (BR) is gaan zitten,
zodat ze horen waar mensen tegenaan lopen en de collega’s
hen weten te vinden. Kirsten: ‘We kijken allebei
‘Betere opsporing begint bij een goed proces-verbaal’Sinds december 2014 zijn Rob Hersche, senior tactische opsporing en Kirsten Buitenweg, senior parketsecretaris van het OM, onafscheidelijk. Op basisteam Zaanstreek houdt het duo zich in het kader van het landelijk Kwaliteitsprogramma Politie-OM bezig met het verbeteren van de kwaliteit van de opsporing.
Kirsten: ‘Ik kom hier niet vertellen hoe het moet. Ook bij het OM kunnen dingen beter.’
DE HOTELINSLUIPER
Op heterdaad betrapt. Maar wat dan?>>
INHOUD
DE MENING VAN John van den Heuvel: ‘Geef slachtoffers meer aandacht’ >>
STRAF BAKKIE
Reclassering: waarom werkt dit zo bij het OM?>>
AFPAKKEN LOONT
OM en politie jagen op crimineel vermogen>>
Mail de redactie
Voorpagina
lees verder >>
VOORWOORD
‘Samenwerken is cruciaal’ >>
9/14
INHOUD
Mail de redactie
Voorpagina
lees verder >> TIPS VOOR ANDERE DUO’SHet is de bedoeling dat er op steeds meer basisteams een duo aan de slag gaat. Rob en Kirsten hebben nog wel wat tips:• Maak beiden volledig vrij voor deze opdracht;• Een vast maatje is een voorwaarde; • Wat betreft de politie: kies voor iemand van de werkvloer,
met kennis van opsporing;• Wat betreft het OM: kies een medewerker die de
organisatie goed kent;• Ga bij de Basisteamrecherche zitten én vlakbij de
frontoffice, zodat iedereen je snel weet te vinden.
KIRSTEN BUITENWEG:
‘Het OM verwacht veel van de politie. Kunnen jullie een getuige horen binnen een dag? Nu ik bij de politie over de vloer kom, besef ik hoe lastig het is om dat voor elkaar te krijgen.’
GROOT DEEL AANGIFTES GEEN STRAFZAAK500 aangiftes die zijn doorverwezen naar de BR, analyseerde het duo:
257 werden een strafzaak
33 zaken zijn doorverwezen naar de hulpverlening
35 alsnog geseponeerd
100 niet verder in behandeling genomen omdat de opsporingsindicatie ontbrak
75 direct retour naar front office wegens gebreken
met andere ogen naar zaken. Ik kijk wat meer met een
juridische blik: zit er bewijs in? Rob kijkt wat meer naar de
menselijke kant.’
Die menselijke kant is steeds belangrijker, nu de politie
contextgericht werkt. Als iemand aangifte komt doen omdat
zijn buurman het tuinhek heeft vernield, dan lost een boete
niets op. Wellicht hebben ruziënde buren meer baat bij media
tion. De frontofficemedewerkers die de aangifte opnemen,
moeten dus eerst een intakegesprek voeren in plaats van
direct de aangifte op te nemen. Het is de bedoeling dat ze
doorvragen. Wat is precies het probleem? Weet u wat het
inhoudt als u aangifte doet? Dan blijkt dat opsporing niet
altijd gewenst is om het eigenlijke probleem op te lossen.
Sommige mensen hebben meer baat bij hulpverlening.
Rob: ‘Het is een cultuuromslag, maar de collega’s van de
frontoffice en de BR zien de meerwaarde. De meesten
kunnen onze feedback over inhoud en juridische kwaliteit
wel waarderen.’
DE HOTELINSLUIPER
Op heterdaad betrapt. Maar wat dan?>>
DE MENING VAN John van den Heuvel: ‘Geef slachtoffers meer aandacht’ >>
STRAF BAKKIE
Reclassering: waarom werkt dit zo bij het OM?>>
AFPAKKEN LOONT
OM en politie jagen op crimineel vermogen>>
VOORWOORD
‘Samenwerken is cruciaal’ >>
10/14
INHOUD
Mail de redactie
Voorpagina
Zaanse zaken
‘Ook laten we zien hoe belangrijk hun onderdeel in het proces
is’, vult Kirsten aan. ‘De medewerkers van de frontoffice
namen alleen de aangifte op en waren verder niet betrokken
bij de zaak. We hebben de frontofficemedewerkers en de
vaste medewerkers van de BR meegenomen naar een zitting
met alleen Zaanse zaken, zodat ze konden zien wat de rech
ter vraagt. Met eigen ogen hebben ze kunnen zien dat de
rechter en de officier van justitie het moeten doen met
datgene wat er in het procesverbaal staat. En beseffen ze
hoe belangrijk het is om daar al zoveel mogelijk informatie
in te zetten.’
Het kwaliteitsprogramma werpt zijn vruchten af. Rob: ‘We
verwachten dat we steeds meer zaken op een betekenisvolle
wijze kunnen afdoen, vaak betekent dat via het strafrecht,
maar vaak ook op een andere wijze.’ ●
ROB HERSCHE:
‘Als zaken geen zaak worden, sturen we geen standaard brief meer, maar een brief met een goede uitleg waarom we de zaak niet in behandeling nemen. Zorgt voor meer begrip en scheelt klachten!’
CONTEXTGERICHT WERKEN IN HET KORTDe beste oplossing vinden voor slachtoffer, verdachte en samenleving. Een voorbeeld uit de praktijk: een minder-jarige werd in korte tijd een aantal keer aangehouden voor winkeldiefstal. Met een Halt-afdoening en een boete werd hij op straat gezet. Rob: ‘Later bleek dat hij uit huis was gezet door zijn ouders. Dan kan er beter gezorgd worden voor een oplossing voor dat probleem, zodat wij hem niet meer terug zien.’
De werkplek van het duo bevindt zich vlakbij de receptie, zodat frontofficemedewerkers snel even binnenlopen.
DEEL VIA SOCIAL MEDIA
DE HOTELINSLUIPER
Op heterdaad betrapt. Maar wat dan?>>
DE MENING VAN John van den Heuvel: ‘Geef slachtoffers meer aandacht’ >>
STRAF BAKKIE
Reclassering: waarom werkt dit zo bij het OM?>>
AFPAKKEN LOONT
OM en politie jagen op crimineel vermogen>>
VOORWOORD
‘Samenwerken is cruciaal’ >>
11/14
‘Waarom kan dat niet per mail?’ Soms kun je je verwonderen over de werkwijze van een samenwerkingspartner. ‘Waarom moet dat nou zo?’, is een veelgehoorde vraag in de strafrechtketen. In deze rubriek drinken beide partijen een straf bakkie.
DE HOTELINSLUIPER
Op heterdaad betrapt. Maar wat dan?>>
INHOUD
DE MENING VAN John van den Heuvel: ‘Geef slachtoffers meer aandacht’ >>
DYNAMISCH DUO
Betere processen-verbaal dankzij Kirsten en Rob >>
AFPAKKEN LOONT
OM en politie jagen op crimineel vermogen>>
Mail de redactie
Voorpagina
STRAF BAKKIE
*In verband met de veiligheid rondom zijn functie is de naam Piet gefingeerd.
Piet*, toezichthouder Leger des Heils
Jeugdbescherming & Reclassering:
‘Soms moet ik voor de aanpassing van één
woord op zitting komen. Zoals laatst. In
het rapport over een cliënt stond “drugs”, ik
verzocht de rechtbank er “harddrugs” van te
maken. Uit formaliteit kreeg ik een oproep.
Zo’n gang naar de rechter kost algauw een
ochtend, terwijl het over de mail afgehandeld
kan worden. Waarom kan dat niet per mail?’
Elles van Dusschoten, officier van justitie parket Oost-Nederland:
‘Misschien ben je daar nuttiger dan je denkt. Wie weet wat de consequenties van
de aanpassing zijn, bijvoorbeeld in hoger beroep of in het verweer van de advocaat
of verdachte. Het kan zijn dat de officier iets voorziet, wat hij graag voor wil zijn.
Meestal toetsen we dit soort dingen, door er een telefoontje aan te wijden. Gebeurt
dat niet, en een reclasseringswerker zelf ziet het nut niet om te komen, dan kan de
reclasseringswerker zelf ook bellen. Het kan een vergissing zijn. Ik vind dat we
elkaar scherp moeten houden in de keten.’
DEEL VIA SOCIAL MEDIA
VOORWOORD
‘Samenwerken is cruciaal’ >>
12/14
‘Als jij tijdens een avondje stappen een glas in je gezicht
krijgt geduwd, hoort de dader daarvoor te boeten. Niet jij.’
Parketmedewerker Afpakken Jelle Klein Kranenbarg is er vrij
duidelijk over: de dader betaalt en misdaad mag niet lonen.
En dus zet het OM hoog in als het gaat om het in het beslag
nemen van crimineel vermogen. Want, zo stelt afdelings
hoofd Interventies Ruud Lichtenberg: ‘Gevangenisstraffen
worden vaak beschouwd als een bedrijfsrisico. Als je aan hun
bezittingen komt, raak je ze echt.’
Samen optrekken
Is dit nieuw dan? ‘Nee’, antwoordt Ruud. Het afpakken van
crimineel vermogen gebeurt al jaren. In 2014 werd er in Oost
Nederland voor 19 miljoen euro aan criminele bezittingen in
beslag genomen. In 2015 stopte de teller bij
Afpakken loontSamen met opsporingsdiensten legt het OM beslag op bezittingen van verdachten om te voorkomen dat zij latere vorderingen en schadeloosstellingen niet betalen. De focus op afpakken is het afgelopen jaar geïntensi-veerd, met de Proef Versterking Afpakken. Want misdaad, zo weten ze bij het OM én de politie, mag niet lonen.
Zodra Jelle en Ruud crimineel vermogen op het spoor zijn, bellen ze de politie.
DE HOTELINSLUIPER
Op heterdaad betrapt. Maar wat dan?>>
INHOUD
DE MENING VAN John van den Heuvel: ‘Geef slachtoffers meer aandacht’ >>
DYNAMISCH DUO
Betere processen-verbaal dankzij Kirsten en Rob >>
STRAF BAKKIE
Reclassering: waarom werkt dit zo bij het OM?>>
Mail de redactie
Voorpagina
lees verder >>
VOORWOORD
‘Samenwerken is cruciaal’ >>
13/14
INHOUDruim 27 miljoen euro. Die winst is voor een belangrijk deel
toe te schrijven aan de Proef Versterking Afpakken en dat zit
hem in twee elementen, aldus Jelle: ‘Ten eerste is onze werk
wijze veranderd. Vier parketmedewerkers zijn fulltime
bezig met afpakken; we hebben meteen contact met de
verbalisanten en gaan dan samen op zoek naar de kansen.’
Samen optrekken, meteen vanaf het moment dat de inkt
van het procesverbaal opdroogt.
Dure sportauto
In de oude situatie ontbrak die samenwerking goeddeels,
herinnert Jelle zich: ‘De politie maakte procesverbaal op en
gaf daarin aan of er mogelijkheden voor het leggen van
conservatoir beslag waren. Het OM zocht niet zelf actief naar
vermogen, maar vertrouwde op hetgeen de politie in haar
onderzoek had vastgesteld. Agenten hielden zich wel bezig
Mail de redactie
Voorpagina
lees verder >>
met afpakken, maar kansen werden niet altijd gezien en
benut. Daarnaast duurde het ook gewoon te lang voor we
op afpakken over konden gaan. Kijk, op het moment dat een
verdachte een verdachte wordt, verdwijnt zijn vermogen. Dan
zorgt hij wel dat die dure sportauto voor ons niet te vinden is.
Dat kunnen we voorkomen door zo snel mogelijk in actie te
komen. Dat vergt een goede samenwerking tussen politie en
OM, vanaf het moment dat iemand verdacht wordt.’
Kale kip-scenario
Dan terug naar het bierglas; in dat voorbeeld schuilt het
tweede geheim van deze proef. Want bij afpakken denk
je aan dure sportauto’s en patserige speedboten. Aan de
grote jongens dus. Dat was ook altijd zo, vertelt Ruud: ‘Nog
steeds halen we veel weg bij henneptelers, drugshandelaren
en fraudeurs. Maar in deze proef hebben we juist ook de
samenwerking met de ZSMcollega’s versterkt. We richten
ons ook op kleine delicten, want die veelvoorkomende
criminaliteit treft de burger het meest. We hebben het over
honderd zaken per dag, 80 procent van alle misdaad. Met
juist vaak gewone burgers als slachtoffer. Als wij er willen zijn
voor de burger, moeten we juist die zaken oppakken.’ Door
de scooter van die jongen van het bierglas te verkopen kan
het slachtoffer schadeloos worden gesteld. Dat
‘Gevangenisstraf is een bedrijfsrisico. Als je aan bezittingen komt, raak je criminelen pas echt.’
WAARDE IN BESLAG GENOMEN CRIMINELE BEZITTINGEN IN OOST-NEDERLAND
02011
8,8
2015
27
2014
19,2
2013
14,2
2012
9,1
5
10
15
20
25
30
→ m
iljoe
n eu
ro
DE HOTELINSLUIPER
Op heterdaad betrapt. Maar wat dan?>>
DE MENING VAN John van den Heuvel: ‘Geef slachtoffers meer aandacht’ >>
DYNAMISCH DUO
Betere processen-verbaal dankzij Kirsten en Rob >>
STRAF BAKKIE
Reclassering: waarom werkt dit zo bij het OM?>>
VOORWOORD
‘Samenwerken is cruciaal’ >>
14/14
INHOUDis het idee. Het kale kipscenario voorblijven, vult Jelle aan:
‘En doordat we het samen doen met de politie, krijgen zij
ook oog voor de kansrijke zaken. Want laten we eerlijk zijn:
700 zaken per week doornemen, dat redden wij niet met
zijn vieren.’
Koudwatervrees
Hoewel de proef nog loopt, zijn de resultaten bevredigend.
Ook bij de politie, vertelt teamchef Rene Oosterlaken, hoofd
financiële opsporing in Oost Nederland: ‘Het is mooi om
te zien hoe deze wederzijdse investering samenkomt bij
ZSM. En het werkt. Nu moet de koudwatervrees eraf
– conservatoir beslag leggen is niet zo moeilijk als het lijkt.
We zijn daarom bezig met het inrichten van zogeheten
afpakspeelvelden, waarin tactische recherche, financiële
recherche én de blauwe teams samen optrekken. We willen
deze manier van naar zaken kijken ook aan onze kant
business as usual maken. En dat gaat de goede kant op.’ ●
Mail de redactie
Voorpagina
COLOFONStraf! is een initiatief dat voortkomt uit de samenwerking tussen de diverse organisaties in de strafrechtketen, ondersteund door directie Strafrechtketen. Straf! verschijnt vier keer per jaar. Redactieraad: Pim Miltenburg (politie), Marieke Jansen (OM), Marleen Oele (rechtspraak/OM), Sanne Borst (executieketen) Hoofdredactie: directie Strafrechtketen o.l.v. Johan Bac Eindredactie: Ellen Weber (Maters&Hermsen Journalistiek) Teksten: Galiëne Gerritsen, Stefan Klein Koerkamp, Ellen Weber (Maters & Hermsen Journalistiek) Beeld: Jiri Buller, Jeroen van Kooten, Károly Effenberger, Paul Remmelts Vormgeving: Maters & Hermsen Vormgeving
Ruud en Jelle willen het kale-kip scenario voor zijn.
DEEL VIA SOCIAL MEDIA
DE HOTELINSLUIPER
Op heterdaad betrapt. Maar wat dan?>>
DE MENING VAN John van den Heuvel: ‘Geef slachtoffers meer aandacht’ >>
DYNAMISCH DUO
Betere processen-verbaal dankzij Kirsten en Rob >>
STRAF BAKKIE
Reclassering: waarom werkt dit zo bij het OM?>>
VOORWOORD
‘Samenwerken is cruciaal’ >>