STANIČNE STRUKTURE I NJIHOVA FUNKCIJA

Strukture u eukariotskim stanicama

NAZIV GRAĐA FUNKCIJA

St. membrana Fosfolipidni dvosloj iproteini

Regulira prolaz tvari izstanice i u stanicu

NAZIV GRAĐA FUNKCIJA

Jezgra (nukleus)Jezgrina ovojnica,kromatin i jezgrica

Pohranjivanje genetskeinformacije, sinteza DNAi RNA

NAZIV GRAĐA FUNKCIJA

Ribosom Protein i RNA, 2podjedinice

Sinteza proteina

NAZIV GRAĐA FUNKCIJA

Endoplazmatska mrežicaMembranske vrećice ikanali

Sinteza i modifikacijaproteina i dr. tvari

NAZIV GRAĐA FUNKCIJA

Golgijevo tijeloNakupina membranskihvrećica

Prerada, pakiranje idistribucija proteina ilipida

NAZIV GRAĐA FUNKCIJA

CitoskeletMikrotubuli,intermedijarni filamenti,aktinski filamenti

Održavanje oblika stanicei kretanje staničnihstruktura

NAZIV GRAĐA FUNKCIJA

MitohondrijObavijen s dvijemembrane; unutarnjamembrana ima nabore

Stanično disanje

NAZIV GRAĐA FUNKCIJA

Kloroplast2 membrane; složeniunutarnji membranskisustav

Fotosinteza

REPRODUKCIJA STANICA I STANIČNI CIKLUS

ŽIVOTINJSKE I BILJNE STANICE

JEDNOSTANIČNI ORGANIZMI (prokarioti i eukarioti)

DIOBA = RAZMNOŽAVANJE

VIŠESTANIČNI ORGANIZMI (metazoa)

Somatske stanice Rasplodne stanice

DIOBA

Rast

Diferencijacija

Razvitak

Razmnožavanje

DIOBA STANICE

KARIOKINEZA CITOKINEZA

Dvije odvojene stanice kćeri

MITOZA (2x genetski materijal)

100% genetskog materijala majčinske stanice

EKVACIJSKA ILI INDIREKTNA DIOBA

Konstantnost genetskog materijala

MEJOZA (<genetskog materijala)

Oko 50% genetskog materijala roditeljske stanice

REDUKCIJSKA ILI DIREKTNA DIOBA

Kvantitativna (2n>n) i kvalitativna (mješanje genetskog materijala)

STANIČNI CIKLUS

Trajanje staničnog ciklusa

Homo sapiens Vicia faba

16.019.3Totalno:

0.72.0MitozaM

2.04.9Sinteza proteinaG2

7.07.5Replikacija DNAS

6.34.9Organeli se počinju udvostručavati

G1

TRAJANJE (u satima)AKCIJAFAZA

Životni ciklus

EUKARIOTSKE STANICE(prije diobe jezgre)

Diploidne (2n kromosoma + geni = genom)

Kromosomi (2 sestrinske kromatide)

Kromosomi kao HOMOLOGNI PAROVI (po 1 od svakog roditelja)

HOMOLOGNI KROMOSOM = isti oblik i veličina, te linearni smještaj po 2 gena za 1 svojstvo

Kromosomi

Diploidni broj kromosoma nekih eukariota

78Gallus gallus (kokoš)

78Canis familiaris (pas)

64Equus cabalus (konj)

48Pan troglodytes (čimpanza)

46Homo sapiens (čovjek)

38Felis domesticus (domaća mačka)

26Rana pipiens (žaba)

12Musca domestica (kućna muha)

48Nicotiana tabacum (duhan)

48Solanum tuberosum (krumpir)

20Zea mays (kukuruz)

12Vicia faba (grah)

34Saccharomyces cerevisiae (kvasac)

14 (ili 7)Neurospora crassa ( plijesan)

8Aspergillus nidulans (plijesan)

BROJ KROMOSOMAIME ORGANIZMA

Dvojna dioba

Mitoza

Citokineza

Mejoza 1

Mejoza 2

Crossing - over

Spermatogeneza i oogeneza

Usporedba mitoze i mejoze

OSNOVE NASLJEĐIVANJA

file:///home/nina/predavanja_vjezbe/genetika4/con1ani.swf

file:///home/nina/predavanja_vjezbe/genetika4/con2ani.swf

file:///home/nina/predavanja_vjezbe/genetika4/con3ani.swf

file:///home/nina/predavanja_vjezbe/genetika4/con4ani.swf

file:///home/nina/predavanja_vjezbe/genetika4/con5ani.swf

file:///home/nina/predavanja_vjezbe/genetika4/con10ani.swf

file:///home/nina/predavanja_vjezbe/genetika4/con13ani.swf

STRUKTURA I FUNKCIJA DNA

Watson i Crick, 1953.

● Genetski materijal mora imati mogućnost: - pohranjivanja informacije, - replikacije i- povremenih mutacija (osnova za evoluciju)

● Molekula DNA je dvostruki helix sastavljen od 2 polinukleotidna lanca koji se savijaju oko iste osi i povezani su jedan s drugim.

● Šećerno-fosfatna okosnica nalazi se izvan molekule, dok su baze unutar nje.

● Lanci se međusobno drže H-vezama koje se nalaze između specifičnih parova baza.

● Zbog specifičnog sparivanja govorimo o komplementarnim parovima baza.

● Antiparalelnost.● Genetička poruka je sadržana u karakterističnom redoslijedu purinskih i pirimidinskih baza uzduž lanaca DNA.

Uloga DNA u sintezi proteina

● Slijed nukleotida u DNA određuje slijed aminokiselina u proteinu.

● Genetska poruka se iz DNA prepisuje u mRNA - transkripcija

● S mRNA se gen. poruka prevodi u "jezik" aminokiselina - translacija

file:///home/nina/predavanja_vjezbe/genetika2/mod09_1.swf