36
มิถุนายน 2563 ปีท่ 11 I ฉบับที่ 9 แจกฟรี SPECIAL ISSUE

SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

มถนายน 2563 ปท 11 I ฉบบท 9แจกฟร

SPE C I A L I S S U E

Page 2: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก
Page 3: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก
Page 4: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

Contents : สารบญ

CREATIVE THAILAND I 4อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

จดทำ�โดย l สำ�นกง�นสงเสรมเศรษฐกจสร�งสรรค (องคก�รมห�ชน) (CEA)1160 อ�ค�รไปรษณยกล�ง ถนนเจรญกรง แขวงบ�งรก เขตบ�งรก กรงเทพฯ 10500 โทร. 02 105 7400 แฟกซ. 02 105 7450พมพท l บรษท เอบซ อนเตอรกรป จำ�กด โทร. 034 446 718จำ�นวน 10,000 เลม

ตดตอลงโฆษณ�: [email protected]

นตยส�รฉบบนใชหมกพมพจ�กนำ�มนถวเหลองทไมเปนอนตร�ยตอสขภ�พ ทงยงเปนมตรตอสงแวดลอม และใชกระด�ษ

รไซเคล ซงเปนผลผลตของผประกอบก�รไทย

จดทำ�ภ�ยใตโครงก�ร “Creative Thailand สร�งเศรษฐกจไทยดวยคว�มคดสร�งสรรค” โดยสำ�นกง�นสงเสรมเศรษฐกจ สร�งสรรค (องคก�รมห�ชน) (CEA) ซงมเป�หม�ยในก�รเผยแพรคว�มรเกยวกบเศรษฐกจสร�งสรรค (Creative Economy) และผลกดนก�รใชคว�มคดสร�งสรรคในก�รขบเคลอนเศรษฐกจไทย

บรรณ�ธก�รทปรกษ� l อภสทธ ไลสตรไกล บรรณ�ธก�รอำ�นวยก�ร l มนฑณ ยงวกล ทปรกษ� l เลอช�ต ธรรมธรเสถยร บรรณ�ธก�รบรห�ร l พชรนทร พฒน�บญไพบลย

กองบรรณ�ธก�ร l ศรอร หรมปร�ณ, กวน เทพปฏพทธ และ เอมวล บญม�ก เลข�กองบรรณ�ธก�ร l ณฐช� ตะวนน�โชต ศลปกรรม l ชดชน นนน�ทนนท

ประส�นง�นกองบรรณ�ธก�ร l วนบษป ยพเกษตร เวบไซต l นพกร คนไว

Photo by

Dim

itry on

Unsplas

h

Life after COVID 6แนวคดเพอการปรบตวสอนาคต การปรบตวรบ “ความรสกใหม” 8ของหวงโซเศรษฐกจ ดร.ณรงคชย อครเศรณ

เสนทางรบมอภยคกคาม 10ทางชวภาพดวยหลก TTIT ดร. ศภวฒ สายเชอ

โลกเปลยนคนปรบ : 12เราจะอยในโลกหลงวกฤตอยางเปนปกตสขไดอยางไรดร. สวทย เมษนทรย

The Next Normal 14is “Trust Thailand” ดร. ชชชาต สทธพนธ

ขบเคลอนโลกใหม 16ดวยเทคโนโลยดจทลดร. พเชฐ ดรงคเวโรจน กลยทธเปลยนโหมดไฟลตบงคบ 18ใหเปนโหมดเลอกไดดร. การด เลยวไพโรจน

พลกโฉมเกษตรกรไทย 20กบปญหาทยงใหญกวาโควด-19ดร. ธรเกยรต เกดเจรญ

Service Design และแผนการใหม 22ของธรกจวนพรงนเบอรกต มาเกอร (Birgit Mager)

เดนหนาสงมอบบรการ 24แบบ New Normal สสงคมทกมตคณศภจ สธรรมพนธ

เรากำาลง “เอาชนะ” อะไร 26ในยามวกฤตโควด-19วรพร นตประภา

Go Beyond the Boundaries 28 after COVID-19พทน ภทรนธาพร (พพ)

ประมวล New Normal 30แบบมวนเดยวจบทงเทรนดผบรโภคและเทรนดธรกจหลงวกฤตโควด-19 จากเราไป

Life after COVID-19 Roadmap 32

Page 5: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 5

Editor’s Noteบทบรรณาธการ

แมจำ�นวนผตดเชอไวรสโคโรน�ส�ยพนธใหม 2019 (โควด-19) ยงเพม

สงขนกว� 6 ล�นคนในชวงสนเดอนพฤษภ�คม 2563 และก�รผลตวคซน

ปองกนยงไมใชคำ�ตอบในระยะเวล�อนใกล ก�รปดเมองแบบแนนหน�กไมอ�จ

ยดเยอออกไป ก�รเลอกทจะผอนคล�ยและหนม�รกษ�คว�มสมดลระหว�ง

ก�รปองกนโรคและก�รเดนไปข�งหน�ทงในมตของเศรษฐกจ คณภ�พชวตท

ทวถง และก�รรกษ�สงแวดลอม จงกล�ยเปนหวขอใหนกคด นกนโยบ�ย และ

นกสร�งสรรคจ�กทวโลกมงมนในก�รพฒน�สงต�ง ๆ เพอตอบรบบรบทใหม

ทกำ�ลงเกดขนและควรจะทำ�ใหเกดขน

ในอน�คตอนใกลเร�จะไดเหนเมองใหญอย�งมล�น ลอนดอน และป�รส

มถนนหนท�งสำ�หรบจกรย�นและก�รเดนม�กขน เพอลดคว�มเสยงในก�ร

ตดเชอจ�กก�รแออดในรถส�ธ�รณะและลดก�รกอมลพษไปในตว อกทง

ก�รตดตงเครองทำ�คว�มสะอ�ดมออตโนมตทกระจ�ยอย 2,000 จด ต�มป�ย

โฆษณ�และหองนำ�ส�ธ�รณะในป�รส เพอใหคนทสญจรไปม�เข�ถงบรก�ร

ส�ธ�รณสขพนฐ�นได

จ�กก�รผสมผส�นม�ตรก�รส�ธ�รณสขเข�ม�เปนสวนหนงของก�ร

ปรบภมทศนของเมอง ม�สก�รตอสเพอคว�มอยรอดท�งเศรษฐกจของคน

ในทกระดบทต�งกไดรบผลกระทบกนเปนหวงโซ เปนโจทยระดบมหภ�ค

ทตองก�รแนวท�งก�รฟนฟแบบเรงดวนดวยม�ตรก�รก�รเงนก�รคลง

แตขณะเดยวกนกตองก�รแนวคดสำ�หรบก�รเตรยมตวเพออน�คตท

ตรงประเดนและใหส�ม�รถลงมอทำ�ไดเรวขน เพร�ะโควด-19 เปนเหมอน

ตวเรงททำ�ใหเร�เหลอเวล�ในก�รเตรยมก�รทสนลง

นตยส�รคด ฉบบพเศษ “Life After COVID-19” จงรวบรวมคว�มรและ

มมมองของ 11 นกคดและผเชยวช�ญระดบประเทศจ�กหล�กหล�ยส�ข�

ในรปแบบบทคว�มและวดโอบทสมภ�ษณ เพอสะทอนใหเหนถงประเดนทตอง

เรงคดและลงมอทำ�นบจ�กนไป ทงท�งด�นก�รสร�งคว�มเชอมนด�นคว�มปลอดภย

ในระดบนโยบ�ย ก�รปรบตวของภ�คธรกจและก�รออกแบบบรก�ร (Service

Design) เพอรองรบพฤตกรรมก�รบรโภคแบบใหม ก�รลงทนด�นเทคโนโลย

ชวภ�พและเทคโนโลยดจทลด�นก�รแพทยและก�รเกษตรสมยใหมเพอสร�ง

คว�มมนคงด�นส�ธ�รณสขและอ�ห�ร ก�รใหคว�มสำ�คญกบก�รพฒน�ระดบ

ฐ�นร�กและชมชนใหเขมแขง ส�ม�รถรบมอกบวกฤตก�รณในอน�คตไดม�กขน

ตลอดจนก�รทำ�คว�มเข�ใจถงทกษะและทศนคตของคนรนใหมทมวธคด

และก�รตอบสนองกบปญห�ทแตกต�งจ�กคนรนกอน ซงไมว�สถ�นก�รณ

ก�รแพรระบ�ดจะย�วน�นหรอมบทสรปแบบใด ทง 11 บทคว�มนจะเปน

อกหนงแนวท�งในก�รนำ�เสนอพลงแหงคว�มคดสร�งสรรคทสอดคลองกบ

บรบทของประเทศไทย เพอก�รปรบตวสำ�หรบสถ�นก�รณเฉพ�ะหน� และ

เตรยมพรอมสำ�หรบคว�มท�ท�ยระลอกใหมทไมอ�จค�ดเด�ในอน�คต

มนฑณ ยงวกล

บรรณ�ธก�รอำ�นวยก�ร

LIFE AFTER COVID -19

Photo by

Dim

itry on

Unsplas

h

Page 6: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 6

Page 7: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 7

รวมเปดพรมแดนทางความคดสโลกแหงความทาทายและองคความรใหมของมนษยชาตเพอสรางหนทางแกปญหาทยงยน

The Next Normalis “Trust Thailand”ดร. ชชชาต สทธพนธอดตรฐมนตรกระทรวงคมน�คม

เสนทางรบมอภยคกคามทางชวภาพดวยหลก TTITดร. ศภวฒ สายเชอทปรกษ�สถ�บนวจย ภทร

กลมธรกจก�รเงนเกยรตน�คนภทร (KKP)

การปรบตวรบ “ความรสกใหม”ของหวงโซเศรษฐกจดร.ณรงคชย อครเศรณน�ยกสภ�มห�วทย�ลยขอนแกน

กลยทธเปลยนโหมดไฟลตบงคบใหเปนโหมดเลอกไดดร. การด เลยวไพโรจนChief Advisor for Future Foresight and

Innovation, Future Tales Lab, MQDC

โลกเปลยนคนปรบ :เราจะอยในโลกหลงวกฤตอยางเปนปกตสขไดอยางไรดร. สวทย เมษนทรย รฐมนตรว�ก�รกระทรวงก�รอดมศกษ�

วทย�ศ�สตร วจยและนวตกรรม

เดนหนาสงมอบบรการแบบ New Normal สสงคมทกมตคณศภจ สธรรมพนธ ประธ�นเจ�หน�ทบรห�ร

กลมดสต อนเตอรเนชนแนล

Service Design และแผนการใหมของธรกจวนพรงนเบอรกต มาเกอร (Birgit Mager)President of Global Service Design

Network (SDN), Germany

เรากำาลง “เอาชนะ” อะไรในยามวกฤตโควด-19วรพร นตประภาดบเบลซไรตหญงคนแรกของไทย

ขบเคลอนโลกใหมดวยเทคโนโลยดจทลดร. พเชฐ ดรงคเวโรจน อดตรฐมนตรว�ก�รกระทรวงดจทล

เพอเศรษฐกจและสงคม

Go Beyond the Boundaries After COVID-19พทน ภทรนธาพร (พพ)นกนวตกรรมและนกศกษ�ปรญญ�โทและเอก

MIT Media Lab

พลกโฉมเกษตรกรไทยกบปญหาทยงใหญกวาโควด-19ดร. ธรเกยรต เกดเจรญ Digital Nomad Researcher

คณะวทย�ศ�สตร มห�วทย�ลยมหดล

Page 8: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 8

Special Interview : ดร. ณรงคชย อครเศรณ

บทสมภาษณ : ศรอร หรมปร�ณ l เรยบเรยง : ณฐช� ตะวนน�โชต l ภาพ : สรเชษฐ โสภ�รตนดลก

นอกจากผลกระทบดานสขภาพ กเปนทประจกษวา การระบาดของโรคโควด-19 ยงนำามาซงผลกระทบดานเศรษฐกจครงใหญ การจะอยรอดในยามนจงไมใชแคการปองกนผคนจากเชอรายเทานน แตการปองกนไมใหผคน “อดตาย” กเปนสงจำาเปน ไมแพกน ดร. ณรงคชย อครเศรณ นายกสภามหาวทยาลยขอนแกน อดตรฐมนตรวาการกระทรวงพลงงาน กระทรวงพาณชย และนกเศรษฐศาสตรผมอทธพลสำาคญตอการพฒนาเศรษฐกจไทย ไดคาดการณไววา สงทจะเกดขนในระยะ 1–2 ปน คอผคนจะเกด “ความรสกใหม” ในการดำาเนนชวต และความรสกนจะสงผลกระทบตอทกลำาดบขนของหวงโซเศรษฐกจในสงคมไทยและสงคมโลก

ความวนวายครงใหมและโลกหลงโควด-19“ภ�พรวมของคว�มรท�งด�นเทคโนโลยทเร�เหนกนทกวนน เนนใน 2 ส�ย คอส�ยไอทและส�ยไบโอน�โนเทคโนโลย ซงสงหนงทปร�กฏชดม�กในตอนน

คอ ดจทลทร�นสฟอรเมชนทเกดขนเรวและพสจนแลวว�เทคโนโลยส�ม�รถชวยใหคนใชชวตไดอย�งสะดวกพอสมควรท�มกล�งก�รระบ�ดของโรค แตใน

ท�งกลบกน แมคว�มก�วหน�ของเทคโนโลยท�งก�รแพทยจะทำ�ใหหล�ยคนมนใจไดในระดบหนงว� ‘อะไรม� เร�กจะไมเปนไร’ แตก�รระบ�ดของโควด-19

ไมไดเปนอย�งนน พอม�เจอโควด-19 ตอนแรกผมกเชอว�คงไมเปนไรหรอก แตปร�กฏว�มนแพรกระจ�ยเรวกว�ททกคนคด ซงก�รรบมอในสวนของ

ก�รคดคนวคซน ในขณะนกยงไมมคว�มแนนอน”

ดร. ณรงคชยใหคว�มเหนว� “สงทจะเกดขนในชวงน คอคนจะเกดคว�มรสกใหม ซงคว�มรสกใหมนคอเรอง ‘คว�มใกลกนของคน’ เนองจ�กมนษย

เปนสตวสงคม เพร�ะฉะนนเร�มแนวโนมท�งจตวทย�ทจะอย�กอยใกลกน จงไดเกดสงคมหมบ�น และสงคมเมอง แตจ�กสถ�นก�รณทเกดขน คว�มรสก

อย�กอยใกลกนจำ�ตองมคว�มระมดระวงม�กขน จะเปลยนกระทงนสยมนษย และนำ�ม�สก�รดำ�เนนชวตรปแบบใหม ททำ�ใหก�รอยใกลกน ทงก�รทำ�ง�น

ใกลกน ใชชวตใกลกน หรอกระบวนก�รพฒน�เปนเมอง (Urbanization Process) ช�ลงพอสมควร”

Page 9: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 9

ผลกระทบตอเศรษฐกจเมอเครองยนตภาคบรการ ของไทยถกดบ“ตอนแรกคนกกลวปวยต�ย จ�กนนคนกเรมกลวอดต�ย แตเนองจ�ก

ประสบก�รณของแตละประเทศไมเหมอนกน อย�งประเทศไทยตอนนคน

คดว�ถ�ปวยอย�งนอยกไมต�ย แตในท�งกลบกนถ�อดเนย ต�ยแนนอน

ซงถ�หนกลบม�ดทรฐบ�ลทำ�ม�ตอนแรกในสวนของปองกนไมใหคนปวย

แลวกต�ยนน ถอว�ประสบคว�มสำ�เรจ เพร�ะในระดบโลกเร�กไดรบคำ�ชม

คอนข�งเยอะ ฉะนนผมเชอว�ตอนนรฐบ�ลกำ�ลงเคลอนไปสก�รชวยเหลอ

คนไมใหอดต�ย ชวยใหธรกจไปตอได ซงกพอจะค�ดก�รณไดว�ภ�ยใน

2 เดอนข�งหน� คนไทยคงจะส�ม�รถทยอยกลบม�ทำ�ง�นไดบ�ง

สงหนงทประช�ชนมนใจไดกคอตอนนเร�มสภ�พคลองเยอะม�ก อนน

ไมใชเงนของรฐบ�ล แตเปนเงนของประเทศ ซงหม�ยถงเงนของประช�ชน

สภ�พคลองเร�ลนเหลอถงขน�ดทธน�ค�รแหงช�ตตองออกพนธบตรเพอม�

ซบเงนออกจ�กธรกจประม�ณ 3.6 ล�นล�นบ�ทตลอด 5-6 ปทผ�นม� ฉะนน

แคแบงกช�ตรไทรพนธบตรพวกน เงนกจะกลบเข�สระบบ ผมจงเชอว�เร�

จะพ�ประเทศใหฟนคนกลบม�ได แตตองขอยำ�ว�เนองจ�กสถ�นก�รณโลก

มคว�มเสยห�ยกระจ�ยไปในวงกว�ง ฉะนนรปแบบทจะฟนตวขนม�ของเร�

นนคงไมเรว เพร�ะว�เศรษฐกจของเร�ไปอยตรงภ�คต�งประเทศม�ก

เศรษฐกจไทยเนนภ�คบรก�รเยอะ และภ�คบรก�รกคอคน และคนตองอย

ใกลกน ซงไมสอดคลองกบวถใหมทเกดขนน ฉะนนโอก�สทจะไดประโยชน

จ�กภ�คบรก�รหรอก�รทองเทยวทเร�เนนเปนพเศษจงนอยลง จ�กทเร�

เคยรบนกทองเทยวเฉลยม�กถงเดอนละ 3 ล�นคน กจะสงผลใหเร�กำ�ลง

ลำ�บ�ก”

เมอภาคบรการไปไมได แลวใครจะไปตอ“ห�กลองม�วเคร�ะหจ�กกลมเศรษฐกจ 3 ภ�คใหญ ในสวนของ

ภ�คอตส�หกรรม เร�ไมส�ม�รถเปนตวหลกไดในยคใหม เพร�ะจน

ครอบครองในเรองอตส�หกรรมม�น�นแลว และกำ�ลงครอบครองม�กขน

ขณะทอนเดยกกำ�ลงต�มม�ตด ๆ ไทยจงบอกไมไดว�อตส�หกรรมเร�

เปนตวนำ�เศรษฐกจเหมอนสมยค.ศ. 1980 - 1990 สวนในภ�คบรก�ร แมจะ

เปนตวนำ�เศรษฐกจของประเทศในชวงทผ�นม� แตตอนนเร�กตองปรบตว

ดงนนโอก�สจงอ�จอยทภ�คก�รเกษตร

ห�กเปรยบเทยบกบประเทศอน คว�มส�ม�รถท�งด�นก�รเกษตรและ

ด�นอ�ห�รของเร�มคว�มไดเปรยบ อตส�หกรรมอ�ห�รแปรรปของไทย

กเกงอยแลว แตภ�คก�รเกษตรของเร�ตองบอกตรง ๆ ว�ยงไมเกงพอ และ

ยงตองก�รคว�มชวยเหลอจ�กภ�ครฐอย ซงส�เหตขอหนงททำ�ใหเศรษฐกจ

กลมนยงไปไหนไมไดเกดจ�กระบบนำ� เกษตรกรตองใชนำ�เยอะ ดงนน

ถ�เร�จะหนม�เนนภ�คก�รเกษตร สงทจะทำ�ใหมก�รขย�ยตวอย�งม�ก

กคอก�รจดระบบนำ�ใหมประสทธภ�พกอน และผมหวงว�เร�จะใชวกฤตน

ใหเปนโอก�สในก�รสร�งระบบนำ�ทดขนม� ยงถ�เร�เรมทำ�ระบบนำ�ตงแต

ตอนนเพอรบหน�ฝนและรบนำ�ทกำ�ลงจะม� เร�กส�ม�รถใชโอก�สนม�

ผอนปรนภ�วะก�รว�งง�นไดบ�ง”

โอกาสทเปนไปไดจากวกฤต“อย�งทรกนดว�กลมทลำ�บ�กม�กกคอกลมบรษทต�ง ๆ ทลงทนในภ�คบรก�ร

โดยเฉพ�ะโรงแรมทงหล�ย ซงประเทศไทยมโรงแรมทดเยอะม�ก แตก�รท

นกทองเทยวห�ยไป 6 เดอน หรอ 1 ป กถอว�ส�หส ซงกคงตองชวยกน

รกษ�เอ�ไวไมใหถงกบเจง แตจะใหยงใหญเหมอนทผ�นม�กคงจะย�ก

ทนโอก�สทเปดขนม�ใหมกคอเรองของสขภ�พ หรอธรกจกลม Wellness

ทอ�จเปดชองใหภ�คบรก�รของเร� เมอกอนไทยเนนก�รทองเทยวเชงสำ�ร�ญ

เปนสำ�คญ กอ�จจะเปลยนม�เปนทองเทยวเชงสขภ�พม�กขน จรง ๆ ตอนน

โรงแรมหล�ยแหงกไดแปลงสภ�พเปนโรงพย�บ�ลสน�ม เปนทสำ�หรบคนไทย

ทกลบม�จ�กต�งประเทศไดพกกกตว ซงแนวโนมเร�อ�จจะไปท�งนนกได

เพร�ะถงแมว�ในอน�คตคนอ�จจะรสกกลวก�รเดนท�งหรอกลวก�รใกลชด

แตถ�เร�ไปท�งด�นสขภ�พกจะสร�งคว�มเชอมนไดม�กขน”

ความเหลอมลำาและสถานะทางการเงนของประเทศไทย“คว�มย�กจนทแทจรงตองมองในมตของคว�มมนคง เปนคว�มมนคง

ปลอดภยจ�กก�รดำ�รงชวต ขณะนปร�กฏชดเจนว�ฐ�นะท�งเศรษฐกจของ

คนไทยเปร�ะบ�งม�ก ดงนนก�รจะสร�งเสถยรภ�พในระยะย�วนน คอ

ก�รสร�งระบบก�รออมทด ซงห�กเร�ม�ดเรองระบบประกนภยและประกนชวต

ปจจบนระบบประกนชวตของเร� มอตร�คมครองอยในระดบตำ�ม�กเทยบกบ

ระดบส�กล คอไมถง 7% ของจดพ สวนประกนสงคมกยงไมครอบคลม

เพร�ะจ�กตล�ดแรงง�นเกอบ 40 ล�นคน มคนอยนอกระบบถง 25 ล�นคน

โดยประม�ณ ถงแมรฐบ�ลจะตงกองทนก�รออมแหงช�ตขนม� แตว�จนถง

วนนคนทเข�ไปถงระบบนนกยงนอยม�ก และยงไมประสบคว�มสำ�เรจ

เท�ทควร

ในท�งกลบกนเร�มเงนออมของประเทศสงม�ก แตไมใชเงนของคน

ระดบน เปนเงนของคนระดบบนเสยสวนใหญ ซงเงนตรงนสวนใหญกจะไป

ฝงอยทแบงกช�ต ฉะนนตรงนเร�สร�งโอก�สขนม�ได เนองจ�กประกนชวต

กคอเงนออมของแผนดนทบรษทประกนชวตไดม�และรฐบ�ลส�ม�รถทจะก

โดยใชพนธบตร ซงในปจจบนมเงนออมอยในระบบประกนชวตอยเกอบ

4 ล�นล�นบ�ท เปนพนธบตรไปแลวประม�ณ 3 ล�นล�นบ�ท เปนเงนนง

ทน�เสยด�ยทเร�ยงไมมแผนก�รใชทดพอ เพร�ะตลอด 40-50 ปทผ�นม�

ผมไมเคยเหนฐ�นะของประเทศเร�ดขน�ดนในแงของเงน มนสร�งคว�มรสกว�

เร�มเงนออมม�กม�ยขน�ดน ทำ�ไมเร�ถงไมส�ม�รถจดก�รบ�นเมองใหมนด

กว�นได

อย�งไรกต�ม ผมคดว�คว�มเจรญใด ๆ นน คนใดคนหนงจะเจรญ

คนเดยวไมได ถงแมเอเชยเร�ตอนนจะดดกว�ฝงยโรปหรออเมรก� แตว�

โลกตองพงพ�ซงกนและกน ถ�สถ�นก�รณอกฝงยงแยม�ก กจะดงคนอน

ลงหมด มลค�เพมทงหล�ยทเกดในเอเชยนนยงตองถกโยงใยไปห�มลค�เพม

ของยโรปและสหรฐฯ ถ�เข�ยงมมลค�เพมตดลบ กนเงนออม และสร�งหน

เพร�ะประเทศกเหมอนมนษย คอถ�หนเยอะมนกดงคว�มเจรญลงไปทงหมด

เพร�ะฉะนนถงแมโดยเปรยบเทยบเอเชยอ�จจะดกว� แตโดยรวมแลวถ�

อกฝงยงแยอย แนนอนว�ทงโลกจะตองเดอดรอนกนทว”

สมภ�ษณ ณ วนท 24 เมษ�ยน 2563

Page 10: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 10

Special Interview : ดร. ศภวฒ สายเชอ

บทสมภาษณ : ศรอร หรมปร�ณ l เรยบเรยง : วนบษป ยพเกษตร l ภาพ : สรเชษฐ โสภ�รตนดลก

ผตดเชอเปนศนย คงเปนความหวงของระบบสาธารณสขและเปนความสบายใจของประชาชนทจะไดตนจากฝนรายจาก โรคระบาดนเสยท แตกวาจะรอถงตอนนนการลอกดาวนทยดเยอกทำาใหระบบเศรษฐกจไดรบผลกระทบครงใหญ ทอาจ ไมสามารถกคนกลบมาไดในระยะเวลาอนสน แลวเราจะอยเพอรบมออยางไรกบสถานการณตรงหนา ตลอดถงเหตการณไมแนนอนในอนาคต ดร. ศภวฒ สายเชอ ทปรกษาสถาบนวจยภทร กลมธรกจการเงนเกยรตนาคนภทร (KKP) มคำาตอบทดพอสำาหรบการจดการวกฤตโควด-19 ในยามน พรอมมองไปถงอนาคตของระบบสาธารณสข ทไมวาอนาคตประชากรโลกจะตองเผชญหนากบไวรสตวไหน เรากสามารถมนใจไดอยางแนนอน

เศรษฐกจกบสาธารณสข“ตอนนโควด-19 ทำ�ใหตองใชบคล�กรท�งก�รแพทยหล�ยส�ข�จนวนว�ยกนไปหมด จงเปนเรองทเข�ใจว�ท�งส�ธ�รณสขคอนข�งกลวม�กครบ เพร�ะว�

ตองใชทรพย�กรม�ดแลอย�งม�ก” ดร. ศภวฒเล�เบองหลงก�รทำ�ง�นทยงเหยงในวงก�รแพทยใหฟงระหว�งทโควด-19 กำ�ลงคกค�มระบบส�ธ�รณสข

อย�งรนแรง “ผมกเข�ใจว�ท�งระบบส�ธ�รณสขไมอย�กใหมผตดเชอม�ก เพร�ะยงตดเชอม�ก กตองใชทรพย�กรม�ก เสยงทผปวยจะทวมระบบ อย�งท

เร�เหนทอต�ลหรอสเปน แมแตอเมรก�หรอองกฤษ จงเข�ใจว�ทำ�ไมฝ�ยส�ธ�รณสขจงไมอย�กใหคล�ยลอกด�วนเรว ๆ”

ดร. ศภวฒ สายเชอ

เสนทางรบมอภยคกคามทางชวภาพดวยหลก TTIT

Page 11: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 11

ในท�งกลบกน ดร. ศภวฒกเข�ใจคว�มเปนจรงในแงเศรษฐกจ “แตถ�

คณปดเศรษฐกจแบบน ผมบอกไดเลยว�รฐบ�ลถมเท�ไรกไมมท�งเตม

สมมตว�เร�สงใหแบงกช�ตพมพเงนใหเยอะทสดแลวซอธรกจทกธรกจ

ในประเทศไทย เพอไมใหเจ�ของธรกจถกยดและมเงนจ�ยเงนเดอนพนกง�น

ถ�มว�แบบนเรยกว�ชวยเศรษฐกจไหม คำ�ตอบคอไมนะครบ ถ�ตร�บใดท

ยงสงใหปดเศรษฐกจ มนไมเกดก�รผลตทงสนค�และบรก�รขนจรง แบงกช�ต

กไดแตพมพเงน จะใสเงนเท�ไรกไมแกปญห�พนฐ�นทว�จดพของคณ

มนไมโต เพร�ะจดพมนคอผลผลตของสนค�และบรก�รทคณสง ‘ห�ม’ ไมให

ผลตในตอนน” เข�ออกคว�มเหนตอว� “ฉะนนในฐ�นะนกเศรษฐศ�สตร

ผมขอบอกว�ยงไงกตองเปดเศรษฐกจ สงทท�ท�ยรฐคอทำ�อย�งไรใหเปด

เศรษฐกจแลวจำ�นวนผปวยร�ยใหมตอวนยงส�มสบคนอย ผมคดว�ตรงน

สำ�คญม�ก ไมใชแคคดว�จะเอ�ชนะโควด-19 โดยไมมผตดเชอร�ยใหมเลย

มนไมใชนะครบ กรณนตองมระบบทด ททำ�อย�งไรใหคนยงทำ�ม�ห�กนได

แตจำ�นวนผปวยกอยในชวงทฝ�ยส�ธ�รณสขกยอมรบไดเชนกน” ขอมลทม

อยในมอของฝ�ยส�ธ�รณสขทส�ม�รถประนประนอมกนไดกบเศรษฐกจ คอ

ตวเลขผตดเชอในจงหวดต�ง ๆ ทไมเท�กน จงส�ม�รถผอนปรนใหบ�งจงหวด

ทมผตดเชอนอยหรอไมมเลยส�ม�รถเปดเศรษฐกจใหดำ�เนนตอได

สรางความมนใจดวยระบบ TTITก�รตอลมห�ยใจใหเศรษฐกจทง ๆ ทสถ�นก�รณโรคระบ�ดยงว�งใจไมได

ดร. ศภวฒจงเสนอวธก�รรบมออย�งเปนระบบ “เพร�ะแมเร�เปดเศรษฐกจได

แตคนไมกล�ออกม�จบจ�ย เร�จงตองเรยกคว�มมนใจผคนกลบม� โดยสร�ง

ระบบ TTIT คอ Test (ทดสอบ) / Trace (ตดต�ม) / Isolate (กกตว) / Treat

(รกษ�) ทดพอ ซงระบบก�รตรวจสอบจะตองใหผลเรวม�ก ไมใชตองม�รอ

5 วน พอตรวจสอบแลว กตองมระบบตดต�มทด เพร�ะว�ถ�เจอคนไหน

เปน จะตองมระบบสบสวนว�คนคนนนไปสงสงกบใครในชวง 2-3 วน

ทผ�นม�หรอเปล� แลวกมระบบกกตวบคคลและคนทเกยวของเพอดแลเข�

คนไหนทเรมปวย กตองมโรงพย�บ�ลเตรยมใหพรอม” โดยระบบนจะตอง

มเหมอนกนทกจงหวด ทกอำ�เภอ แลวถงจะคอย ๆ คล�ยเปดเศรษฐกจ

“ฉะนนก�รเปดเศรษฐกจแลว ระบบก�รมอนเตอรและก�รเซอรเวยทด ถงม

คว�มหม�ยในก�รจะใชชวตตอไป สมมตตอไปในสองส�มเดอนข�งหน�

รงเช�รฐบ�ลไทยประก�ศว�มคนตดเชอ 100 คน แตบอกไดเลยว� 100

คนนอยตรงไหนบ�ง แลวผมจะรว�ผมไปตรงนทมนไมเคยตดเชอเลย

ในส�มสบวนทผ�นม� ผมกกล�ไป ผมถงบอกว�ระบบ TTIT จะสำ�คญม�ก”

ในทสดเร�จะตองมระบบททำ�ใหประสบกบคว�มย�กลำ�บ�กใหนอย

ทสด ซงคนทำ�ง�นส�ยครเอทฟอ�จตองไปชวยคดม�ว�มนควรจะมระบบ

อย�งไรทส�ม�รถเชอมตอทกอย�งได ดร. ศภวฒยกตวอย�งว� “สมมตว�

มคนทจนอย�กม�เทยวไทย ถ�มก�รเทสตทประเทศเข�รบรองเสรจแลว

เร�อ�จตองรบเซอรเวยดวยว�บคคลนนไมไดไปทำ�คว�มเสยงหลงจ�กวนท

เทสตและกว�ทเข�จะม�ไทย ถ�บรษททเทสตนนตดตอใหส�ยก�รบนร

เร�กส�ม�รถตดต�มเข�ได แมแตตดตอใหทวรทเมองไทยรดวยกได ทง

ท�งก�รไทยและจนรบรกนหมด เข�จะไดกล�ม�ทองเทยว แตมนตองใชระบบ

ตองใชบกด�ต�เชอมตอกน โดยทไมเข�ไปแทรกแซงคว�มเปนสวนตว

ของเร�จนเกนไป” เหล�นคอสงทดร.ศภวฒคดว�เร�ตองสร�งระบบและ

ตองมคนททำ�ธรกจทเกยวของกบตรงนได ซงอ�จทำ�ไดถงขน�ดก�รเกด

ตำ�แหนงง�นใหม ๆ ไดเชนกน

การแพทยในโลกใหม“ระบบ TTIT ทสร�งขนม�มนรบไดทกไวรสนะ ไวรสม�ใหมกตองทำ�แบบน

นะครบ เพยงแตว�เมอเจอไวรสใหม กตองรบถอดรหสของไวรส เพอให

ส�ม�รถเรมรจกไวรสไดเรวขน แลวเร�กใชระบบ TTIT จดก�รไดอย�งทน

ทวงท” นเปนวธทรวดเรวและทรงประสทธภ�พม�กทสดในก�รรบมอกบไวรส

ตวใหม ๆ ทดร. ศภวฒแนะนำ�

“ธรกจอน ๆ ถกดสรปตไปหมดแลว ยกเวนธรกจส�ธ�รณสข แตผม

มองว�มนกำ�ลงจะถกดสรปตอย�งรนแรงโดยทเร�นกไมถง ถ�นกภ�พด

100 ปทผ�นม� ระบบส�ธ�รณสขจะเนนก�รรกษ�โรค ปจจบนเร�กยงม

หมอทเชยวช�ญเฉพ�ะด�น ซงเร�จะเนนทตวโรค เวล�เร�ผลตย�ออกม�ก

เนนทำ�ออกม�เพอรกษ�โรค ย�รกษ�โรคจงมหล�ยขน�น นคอสงทมอยใน

ปจจบน” แมว�ธรกจด�นส�ธ�รณสขจะดมนคง และหล�ยคนมองไมออก

ว�จะถกโคนลงไดอย�งไร นจงเปนอกคว�มเหนและแนวโนมหนงของ

ดร. ศภวฒ “หลงจ�กทส�ม�รถถอดพนธกรรม หรอ จโนม (Genome) ของ

มนษยได ตอนนจงเปนชวงระหว�งก�รเปลยนผ�นในก�รรกษ�คน ตอไป

มนจะตองเปนก�รรกษ�แบบสวนบคคล (Personalized) ซงกตองเอ�จโนม

ของเร�เปนตวตง แลวรกษ�โดยองจ�กจโนมของแตละคน” เข�ขย�ยคว�ม

ตอว� “ห�กในอน�คตถ�เร�ส�ม�รถแบงจโนมไดทกคน แลวสมมตว�เร�

ฝงชปเลก ๆ ไวในตวเร� ขอมลจะถกสงไปทศนยกล�ง ในขณะทศนยเข�

กจะมอนเตอรเซลลเร� 24 ชวโมงเลย วนไหนทร�งก�ยเร�มไวรสแลวเซลล

ตองตอต�น มแอนตบอดขนม� ศนยจะรกอนว�เร�ไมสบ�ย แลวตดตอเร�

เข�ม�เลย เพอทำ�ต�มขนตอนตอไป โดยคอนเฟรมก�รเจ�ะเลอดท�ง

โทรศพท สงโดรนเอ�ย�ม�ให และกขอคยประชมท�งไกลกบคณหมอทบ�น

นนคอโลกสมยใหมทผมเด�ว�จะเกดขนในชวงสก 20 - 30 ปข�งหน�”

ภ�พทดร.ศภวฒค�ดก�รณไวว�อน�คตอย�งไรเสย แมแตระบบส�ธ�รณสข

กจะถกดสรปตไมต�งจ�กธรกจอน และสงนนกคอก�รแพทยระดบจโนม

(Genomic Medicine) นนเอง

ระบบ TTIT ทสรางขนมามนรบไดทกไวรสนะ ไวรสมาใหมกตองทำาแบบนนะครบ เพยงแตวาเมอเจอไวรสใหม กตองรบถอดรหสของไวรส เพอใหสามารถเรมรจกไวรสไดเรวขน แลวเรากใชระบบ TTIT จดการไดอยางทนทวงท

สมภ�ษณ ณ วนท 20 เมษ�ยน 2563

Page 12: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 12

Special Interview : ดร. สวทย เมษนทรย

เรยบเรยง : นพกร คนไว

วกฤตโควด-19 ทำาใหผคนทวโลกไดรบบทเรยนครงใหญ ซงสงผลตอ ความเขาใจดานกระบวนทศนการพฒนาของมนษยตอโครงสรางในระบบตางๆ ดร. สวทย เมษนทรย รฐมนตรวาการกระทรวงการอดมศกษา วทยาศาสตร วจยและนวตกรรม อธบายวา ทำาไมเราควรเปลยนแปลงกระบวนทศน การพฒนา โดยเรมตนจากความคดฐานรากทจะสงผลตอการเปลยนโครงสรางเชงระบบ อนเปนกลไกสำาคญทจะนำาพาไปส “โลกทพงประสงค”

ก�รจะก�วส “โลกทพงประสงค” นน เร�ควรหนกลบม�มองกระแสโลก�ภวตนในปจจบน ทเร�

มกใหคว�มสำ�คญเฉพ�ะกบสนค� บรก�ร และผคน แตกลบไมหวงใยกระแสโลก�ภวตนในมต

ของคว�มเสยงและก�รคกค�ม ตงแตก�รเปลยนแปลงของสภ�พอ�ก�ศ (Climate Change)

จนถงก�รระบ�ดใหญระดบโลก (Global Pandemic) ซงสงผลใหเกดวกฤตเชงซอน เชน วกฤต

ด�นสขภ�พและวกฤตเศรษฐกจไปพรอมกน ฉะนนห�กมองดร�กเหง�ของปญห�ตงแตอดต

จะพบว�เร�มองโลกไปสคว�มทนสมย (Modernism) ม�กกว�ทจะมงพฒน�สคว�มยงยน

(Sustainism) โดยมฐ�นคดแบบ “ตวกของก” ทสร�งใหเกดรอยปร 7 ประก�รในระบบ

(Systemic Divides)

• รอยปรท 1 คว�มไรสมดลจ�กคว�มมงคงท�งเศรษฐกจ เกดจ�กก�รมงเนน

แตด�นเศรษฐกจ นำ�ม�สคว�มไมสมดลระหว�งความมงคงทางเศรษฐกจ

กบความอยดมสขทางสงคม ความยงยนของธรรมชาต และภมปญญามนษย

โดยทง 4 เรองนจำ�เปนตองมนำ�หนกเท�กน

• รอยปรท 2 ภ�คเศรษฐกจก�รเงน (Financial Sector) ครอบงำ�ภ�ค

เศรษฐกจจรง (Real Sector)

• รอยปรท 3 คว�มตองก�รอย�งไมสนสดของมนษยกบทรพย�กรทมอย

อย�งจำ�กดบนโลก

• รอยปรท 4 ผครอบครองทรพย�กรกบผตองก�รใชทรพย�กรไมใชคนกลม

เดยวกน

• รอยปรท 5 คว�มเหลอมลำ�ของร�ยได สนทรพย และโอก�สระหว�ง

“คนมและคนได” กบ “คนไรและคนดอย”

• รอยปรท 6 ด�บสองคมของเทคโนโลยในก�รตอบโจทยคว�มตองก�รทแทจรง ของมนษย มคนม�กม�ยทมคว�มตองก�ร แตเทคโนโลยยงไมตอบโจทย

• รอยปรท 7 คว�มไมไวว�งใจซงกนและกนระหว�งรฐ เอกชน กบประช�

สงคม ห�กรฐจบมอกบเอกชน ประช�สงคมจะออนแอ แตห�กรฐจบมอกบ

ประช�สงคม เอกชนกจะออนแอ

ดร. สวทย เมษนทรย โลกเปลยนคนปรบ : เราจะอยในโลกหลงวกฤตอยางเปนปกตสขไดอยางไร

Page 13: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 13

รอยปร 7 ประก�รทเกดขนนำ�ไปส “โลกทไรสมดล” ซงเปนความไรสมดล

ระหวางมนษยกบมนษยทกอใหเกดคว�มเหลอมลำ� และความไรสมดล

ระหวางมนษยกบธรรมชาตทกอใหเกดคว�มไมยงยน ทำ�ใหโลกอยในคว�มเสยง

ทจะเกดจ�กภยคกค�ม อย�งวกฤตโควด-19 ในตอนน ทยำ�เตอนใหเร�ตอง

เปลยนกระบวนทศนก�รพฒน�ชดใหม จ�กก�รมอง “โลกไปสคว�มทนสมย”

(Modernism) ส “โลกทมงพฒน�สคว�มยงยน” (Sustainism)

คว�มไรสมดลของโลกทม�จ�กฐ�นคด “ตวกของก” กอใหเกด “โลก

ไมพงประสงค” เปนโลกทตดอยในวงวนของวกฤตทซำ�ซ�ก กล�ยเปนภ�วะ

โลกปวนซงไมเพยงเกดจ�กพลวตของเทคโนโลยอย�งเดยว แตยงเกดจ�ก

พลวตของคว�มเสยงและภยคกค�มดวย เปนปจจยททำ�ใหมนษยตองปฏวต

อตส�หกรรมและปรบโครงสร�งเศรษฐกจ ทงยงเปนกลไกสำ�คญในก�รปฏวต

ท�งสงคม และก�รปรบเปลยนพฤตกรรมมนษย กล�ยเปนตวเรงสก�ร

เปลยนแปลงครงใหญ ภ�ยใต “7 ขยบ ปรบเปลยนโลก” (7 Major Shifts)

ขยบท 1 ก�รเปลยนแปลง โมเดลตลาดเสร (Free Market Model)

ส โมเดลรวมรงสรรค (Co-Creative Model) ไดแก ก�รใชพลงปญญ�มนษย

ในก�รขบเคลอนแทนก�รใชกลไกตล�ด เปดโอก�สใหทกภ�คสวนมบทบ�ท

ในก�รผลตและรงสรรคนวตกรรม เปลยนแนวคดก�รพฒน�คว�มไดเปรยบ

เพอเพมสวนแบงก�รตล�ด ม�สก�รพฒน�นวตกรรมททกคนเข�ถงได

(Inclusive Innovation) เพอขย�ยขน�ดตล�ดใหครอบคลม “คนไรและดอย

โอก�ส” ในสงคม ขณะเดยวกนกพรอมเปดรบโมเดลก�รระดมทนจ�ก

ประช�ชนโดยตรง (Crowdfunding) ซงเปนกลมคนทไมไดมงหวงผล

ตอบแทนทงด�นก�รเงนหรอประโยชนท�งธรกจ แทนก�รระดมทนแบบเดม

ทมเพยงผถอหนและตล�ดทน

ขยบท 2 เดมเร�อยในโลกทขบเคลอนดวย การแขงขนในการผลต

และการบรโภค (Competitive Mode of Production & Consumption)

ผ�นโมเดลก�รลงทนของเอกชน (Private Investment Model) ภ�ยใตแนวคด

“ก�รผลตเพอข�ย” (Making & Selling) เกดก�รแขงกนผลตและบรโภค

คว�มอยดมสขตกอยกบคนจำ�นวนนอย (Well-Beings of the Few) ปจจบน

โลกกำ�ลงก�วส การผนกกำาลงในการผลตและการบรโภค (Collaborative

Mode of Production & Consumption) ผ�นแพลตฟอรมททกคนส�ม�รถ

มสวนรวม (Open Collaborative Platform) ทดำ�เนนไปพรอมกบแนวคด

ก�รเกอกลและแบงปน (Caring & Sharing) เพอสร�งคว�มอยดมสขให

คนหมม�ก (Well-Beings of the Mass)

ขยบท 3 เดมเร�มงพฒน� การเตบโตทางเศรษฐกจ (Economic

Growth) ภ�ยใตฐ�นแนวคดทเชอว� คว�มโลภ (Greed) ทำ�ใหเกดก�ร

เตบโต (Growth) หรอ “Greed2Growth” และ “Growth2Greed” แนวคด

มงเนนไปสก�รเพมปรม�ณก�รผลตและบรโภค ใหคว�มสำ�คญกบก�รสร�ง

คว�มมงคงท�งเศรษฐกจ แตไมคำ�นงถงประโยชนด�นคว�มยงยน

เร�จำ�ตองปรบเปลยนวธคดไปส การขบเคลอนทสมดล (Thriving in

Balance) จ�กเดมทมงเนนก�รเตบโตท�งเศรษฐกจ สก�รใหคว�มสำ�คญ

กบ 4 มต ไดแก การสรางความมงคงทางเศรษฐกจ ความอยดมสขในสงคม

ควบคกบความยงยนของธรรมชาต บนร�กฐ�นของศกดศรและภมปญญามนษย

โดยตงอยบนคว�มเชอทว� “Good2Growth” และ “Growth2Good”

ขยบท 4 การสรางระบบนเวศทเออตอการเตบโตทางเศรษฐกจ

(People for Growth) มองมนษยเปนเพยงสวนหนงของปจจยก�รผลต มงเนน

ก�รลดตนทนและเพมผลตภ�พในตวมนษย ทำ�ใหเกดภ�ระหน�ทของคน

ทำ�ง�นเกนคว�มจำ�เปน ขณะเดยวกนองคกรกสร�งภ�พลกษณของตนให

เปน Looking Good, Looking Well (ผ�นก�รทำ� Pseudo-CSR) ห�กตองก�ร

สร�งคว�มยงยนในโลกหลงโควด-19 การสรางระบบนเวศทเออตอการเตบโต

ของมนษย (Growth for People) จงเปนเรองสำ�คญ ก�รสร�งหลกประกน

คว�มมนคงและปลอดภยในชวต ยกระดบทกษะ เตมเตมศกยภ�พ เปดพนท

ใหมสวนรวม และปกปองศกดศรคว�มเปนมนษย จะชวยเปลยนภ�พองคกร

ใหเปน Being Good, Being Well อย�งแทจรง

ขยบท 5 เร�อยกบ ชวตทรำารวยทางวตถ (Economic Life) ทเตม

ไปดวยก�รแขงขน และโหยห�คว�มตองก�รไมมทสนสด จนนำ�พ�ไปสชวต

ทไรจดหม�ย รวมถงก�รพฒน�ทกษะเพอก�รใชง�น (Head & Hands) กบ

คว�มเชอทว� ยงมาก ยงได ทงหมดนกอใหเกด “ความอบจนบนความมงคง”

ห�กตองก�รคว�มปกตสขในโลกหลงโควด-19 เร�ตองเปลยนชวต

ใหเปน ชวตทรมรวยความสข (Balanced Life) เปนชวตทมสขภ�พก�ยและ

ใจทแขงแรง เข�ใจคณค�ของก�รมชวตและก�รใชชวตรวมกบผอน พฒน�

ทกษะคว�มฉล�ดรในก�รใชชวต (Heart & Harmony) และพฒน�ทกษะ

เพอใชในก�รทำ�ง�น (Head & Hands) ปรบคว�มคดเปน ยงปน ยงได ซง

เปนวธทจะนำ�ชวตไปส “ความรมรวยบนความพอเพยง”

ขยบท 6 เดมเร�ตดกบดกของ เศรษฐกจเสนตรง (Linear Economy)

ซงเปนระบบทนำ�ทรพย�กรม�ผลตสนค�ต�ม “หวงโซคณค�” (Value

Chain) โดยไมคำ�นงถงผลกระทบตอสงคมและสงแวดลอม คดเพยงแตมง

สร�งกำ�ไร

วกฤตครงนทำ�ใหเร�ตองปรบระบบเศรษฐกจม�เปน เศรษฐกจ

หมนเวยน (Circular Economy) ซงเปนระบบทนำ�สงเหลอใชและทรพย�กร

ทมอย�งจำ�กดม�หมนเวยนสร�งประโยชนใหม มงเนนคว�มประหยด

ในปจจยนำ�เข� ประสทธภ�พในกระบวนก�รผลต และประโยชนสงสดท

ไดรบจ�กผลผลต

ขยบท 7 ทผ�นม�มนษยดำ�เนนชวตในรปแบบ การตกตวงผลประโยชนจากสวนรวม (Exploitation of the Commons) คดถงแตก�รเอ�คว�มด

ใสตว เอ�ชวใสคนอน (Internalizing the Goods & Externalizing the Bads)

และผลประโยชนทตกกบลกหล�นตนเองเท�นน

ห�กแตโลกหลงโควด-19 มนษยตองหนม�ฟนฟ เยยวย� รกษ�ผลประโยชน

ของสวนรวม (Remedy of the Commons) ไตรตรองถงขอเสยทอ�จเกดขน

ในสงดๆ (Negative Side of the Goods) อกทงตองมองห�ขอดทมในสง

ทแย (Positive Side of the Bads) เปลยนคว�มคดก�รสร�งประโยชนใหแก

พวกพอง ม�เปนก�รคดสงดๆ เพอคนสวนใหญและคนรนหลง กอนหน�น

มนษยใชชวตทมงเนนสก�รแขงขนทงในระดบปจเจกบคคล องคกร และประเทศ

แตเมอไดเผชญกบวกฤตโควด-19 นนทำ�ใหตระหนกว�มนษยเร�ไมไดถก

แบงเปนเพยงสวนหนงขององคกรหรอประเทศอกตอไป แตเปนพลเมอง

ของโลก เพร�ะฉะนน ก�รฟนฟโลกใหดขนจงเปนหน�ทสำ�คญของเร�ทกคน

เพอคว�มสงบสขและคว�มอยดมสขทจะเกดขนกบเร�ทกคน

Page 14: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 14

Special Interview : ดร. ชชชาต สทธพนธ

ทามกลางการอยอยางหวาดหวนบนความไมแนนอนของโรคและขอถกเถยงถง “ความปกตใหม (New Normal)” ทคนไทยตองปรบตว ดร. ชชชาต สทธพนธ อดตรฐมนตรกระทรวงคมนาคม หรอผทไดรบสมญานามวา “รฐมนตรทแขงแกรงทสด ในปฐพ” ไดใหสมภาษณถงหนทางการปรบตวสอนาคตขางหนาทคนไทยตองเผชญ ขณะลงไปสำารวจพนททชมชนซอยโรงหม คลองเตย ซงเปนจงหวะอนดทจะทำาใหเราไดลองทบทวนกนดอกสกครงวา ในสงคมแหงชนชนน ความปกตใหมจะใชไดกบ ทกกลมคนในกรงเทพมหานครและในสงคมไทยหรอไม หรอเราจำาเปนตองลองพจารณาชวตของคนรอบขาง ทตกสงสงาและเสนทางรถไฟฟาอาจบดบงกนอกครงวา “กาวตอไปขางหนา (Next Normal)” เราจะเดนไปพรอม ๆ กนไดอยางไร โดยทไมหลงลมใครไวขางหลง

บทสมภาษณ : ศรอร หรมปร�ณ l เรยบเรยง : วรรณเพญ บญเพญ l ภาพ : สรเชษฐ โสภ�รตนดลก

โรคระบาดทเขยาความเปราะบางของกรงเทพฯ “กรงเทพฯ เปนเมองทเสนเลอดใหญมนด มคอนโด มรถไฟฟ� แตว�ปญห�

จรง ๆ มนอยทเสนเลอดฝอยซงมนเปร�ะบ�งม�ก พอโควดม�ท มนกเขย�ให

เหนเลยว�จดออนอยทไหน รฐมนตรต�งประเทศสงคโปรพดดม�ก เข�บอกว�

โควดเปนตวทแสดงใหเร�เหนถงจดออนอย�งไมปร�น ผมว�อนหนงทเร�

เหนชดคอเรองชมชนเปร�ะบ�งทอยในกรงเทพฯ สวนใหญเปนคนห�เช�กนคำ�

ไมมระบบสวสดก�รอยประม�ณ 1,500 ชมชน คดเปนประม�ณ 1.2 ล�นคน

กลมนเปนกลมทเปร�ะบ�งม�ก เข�จำ�เปนกบกรงเทพฯ นะ แมบ�น รปภ.

ทม�ทำ�คว�มสะอ�ด ม�เปดตกใหเร� คนขบมอเตอรไซคสงของ คนพวกน

คอคนทอยในชมชนนและเปนกำ�ลงทขบเคลอนกรงเทพฯ

เวล�ปกตเร�จะรสกว�เข�กอยไดเหมอนกบว�เปนเรองธรรมด� แตพอ

มโควด มนเหนชดเจนขนเลยว� ชวตเข�มนไมไดมคว�มปลอดภยเลย

ศนยวจยของไทยพ�ณชยมร�ยง�นออกม�ว� 59% ของครวเรอนใน

ประเทศไทย กคอ 1.2 ล�นครวเรอนน มทรพยสนนอยกว�ร�ยจ�ย 3 เดอน

คอ ถ�ไมมเงนเข�ม�เลย กอดต�ยกอน แมภ�ครฐมนโยบ�ยให 5,000 บ�ท

แตกไมไดทวถง ผมว�สงแรกทรฐบ�ลควรทำ�คอเรอง “ฐ�นขอมล” ว�คนลำ�บ�ก

อยทไหนบ�ง เร�เจอเยอะเลยทนอกจ�กชมชนแลว มเรองครอบครวทม

ลกพก�รซำ�ซอนซงไมไดรบคว�มชวยเหลอเพม เรองฐ�นขอมลจงเปน

โครงสร�งพนฐ�นหลกทตองมใหชดเจน เพร�ะว�เงน 5,000 บ�ท ชวยวนน

กบชวยอก 2 อ�ทตย มนต�งกนม�กนะ เหมอนกบก�รใหเสอชชพ ถ�ม�

ดร. ชชชาต สทธพนธTHE NEXT NORMALIS “TRUST THAILAND”

Page 15: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 15

หลงจ�กทเข�จมนำ�ต�ย มนกไมมประโยชน” ดร. ชชช�ตกล�ว พรอมยำ�ดวยว�

ปญห�ด�นทอยอ�ศยของกลมคนเปร�ะบ�งทคดคร�ว ๆ คอประม�ณ 10%

ของคนกรงเทพฯ ทงหมดนจำ�เปนตองไดรบก�รดแลอย�งจรงจง เพร�ะ

ทอยอ�ศยทใหคว�มรสกมนคง จะนำ�ไปสโอก�สของก�รสร�งชมชนและ

สงคมทมนคงเชนกน

“ผมว�นอกเหนอจ�กฐ�นขอมลแลว เรองของทอยอ�ศยกเปนพนฐ�น

สำ�คญ จะทำ�ยงไงใหคนในชมชนมคว�มมนคงเรองทอยอ�ศยเพมขน มระบบ

สขลกษณะทดขน เพร�ะถ�ห�กคนเร�รสกเปนเจ�ของในทอยอ�ศย

ผมเชอว�เข�จะรสกภมใจและอย�กชวยกนพฒน�ชมชนใหดขน แลวกเรมม

Social Mobilization คอมก�รพฒน�ทลกดกว�พอแมง�ยขน แตถ�เกดว�

ชมชนรสกตวเองไมมอน�คตเลย อยไปเพอเตรยมถกไลท สดท�ยกจะเปน

ชมชนททรดโทรมไมมสขอน�มย เพร�ะฉะนนห�กมองในแงของโรคระบ�ด

ผมว�ชมชนคอด�นหน�ไมใชบคล�กรส�ธ�รณสข เพร�ะพวกเข�เปน

บคล�กรทมคณค�ควรไวหลงสด ด�นหน�ทตองรบมอโควดกคอชมชน

ซงเปนเสนเลอดฝอย ถ�เร�ส�ม�รถทำ�ใหเข�มสขอน�มยทดได มนจะชวย

ลดคนปวยใหไปถงด�นหลงไดนอยลง”

กาวตอไปคอ “Trust Thailand”ดร. ชชช�ตใหคว�มเหนว�คว�มปกตใหม (New Normal) ไมไดเปนเรอง

อน�คตทจะค�ดก�รณไดง�ย ๆ เพร�ะทงหมดทงมวลขนอยกบว�ตอนนประเทศ

กำ�ลงเลอกก�วตอไป (Next Normal) รวมกนอย�งไร ซงหนงในเรองสำ�คญ

ใกลตวทดร. ชชช�ตยกตวอย�งใหฟงกคอเรองของก�รเดนและพนทส�ธ�รณะ

“หวใจมนอ�จจะไมใชพนทส�ธ�รณะทอยตรงกล�ง มนตองกระจ�ยเหมอน

สวนยอม ๆ อยใกลชมชนใหเข�เข�ถงได และอน�คต ‘ก�รเดน’ จะเปน

เรองสำ�คญ ถ�เร�มอง Next Normal นะ ผมเชอว�ก�รเดนมนคอเรอง

Social Distance เลย ระหว�งเบยดกนบน BTS กบเดนได ผมว�คนเลอกเดน

ถ�แบบนนเร�จะพบว�ตองปรบเรองของก�รเดนในเมอง และระบบขนสง

ส�ธ�รณะในมตใหม ซงเร�อ�จจะโยงไปถงก�รเหลอมเวล�ก�รทำ�ง�นดวย”

และห�กมองทภ�พรวมของประเทศตอจ�กน ดร. ชชช�ตค�ดก�รณ

คว�มเปนไปไดทจะทำ�ใหประเทศกลบม�ใกลเคยงกบคว�มปกตเดมทสด

กคอก�รกมหวใจของคำ�ว� “คว�มเชอใจ (Trust)” กลบคนม�ใหไดในทกมต

“สถ�นก�รณตอนนเปนแคเรองโรคกบเรองเศรษฐกจทห�ยไป ถ�มว�ทำ�ไม

จดพเมองไทยลด 6% ซงม�กกว�เอเชยใตทงหมด เพร�ะว�เร�พงก�รทองเทยว

และก�รสงออกเยอะ เพร�ะงนตองถ�มกลบว�กลยทธหลกของเร�ตอจ�กน

คออะไร ไมงนเงนก 1.9 ล�นล�น จะห�ยไปเรวม�กเลยนะ และผมคดว�

หวใจทจะทำ�ใหกลบม�ใกลของเดมม�กทสดคอคำ�ว� ‘Trust’ คอถ�เกดเร�

มตรงนแลว กจกรรมท�งเศรษฐกจหล�ย ๆ อย�งมนจะกลบม�ได เปนกลยทธ

ในก�รฟนคนเมอง จะทำ�ยงไงใหเปน Trust Destination ตงแตระดบประเทศ

บรษท ถงระดบยอยทคน ผมว�เร�ไดเปรยบในแงทตวเลขส�ธ�รณสขของเร�

ดม�กเมอเทยบกบทอน อนนคอตนทนเบองตนแลว ถ�ยงเมองไทยเร�

ปลอดภย ระบบส�ธ�รณสขเร�ด คนเร�มระเบยบวนยในก�รชวยกนปองกน

ผมว�เรมจ�กตรงน แลวเร�เอ� Trust ใหเปนธมทำ�ยงไงใหเกด Trust Thailand ได

ทำ�ยงไงเร�จะใหนกทองเทยวกลบม�มนใจ คอมนตองเรมดวยระบบส�ธ�รณสข

จ�ก Isolate, Test, Treat, Trace และอ�จจะตองมก�รทำ�คว�มตกลง

กบต�งประเทศเลยว�คณจะสงคนม�คณตองมนใจ และเร�จะสงคนไปเร�

กตองมนใจเหมอนกน เพร�ะงนผมว�มนมวธก�รสร�ง Trust ในระบบ

แตประเทศตองเรมแลว

และ Trust เองมนไมไดใชเฉพ�ะกบนกทองเทยว มนหม�ยถง Trust

ระหว�งกนดวย ผมว�ในชวงวกฤตโรคระบ�ด เร�เหนแลวว�ธ�ตแทของ

แตละคนเปนยงไง เร�ดแลพนกง�นเร�ดแคไหน เร�ดแลลกค�เร�ดแคไหน

เร�จะไดเหนชดเลยว� Trust ในระหว�งบคคลเปนยงไง หรอทอ�จ�รยศภวฒ

ส�ยเชอ ท�นพดไว ผมว�น�สนใจคอซพพล�ยเชน ถ�เร�ทำ�ส�ธ�รณสขท

เขมแขง เร�อ�จจะเปนเอกซคลซพซพพล�ยเชนกได คอคนยอมรบเอ�เร�เปน

บรษททสงออก เชอว�ถ�เร�มโรคระบ�ดอก เร�กไมสะดด แบบนกเปน

ก�รสร�งคว�มไวใจในระดบซพพล�ยเชนเหมอนกน หรอกระทงตวบคคลอย�ง

พวกเร�เอง ผมว�เรมทสขภ�พของเร�เลย เร�ดแลสขภ�พใหด มพฤตกรรม

ทไมเสยงกบททำ�ง�น เร�ดแลคนรอบข�ง เร�มนำ�ใจใหกน นคอก�รสร�ง Trust

ผมว�สดท�ยแลว ถ�เร�เรมจ�กระดบบนถงตวบคคลได สร�งคว�มไวใจ

และคว�มมนใจ เศรษฐกจกน�จะกลบม�เขมแขงไดเรวขน ซงมนกมหล�ย

องคประกอบ แตผมว�เรอง Trust เปนหนท�งหนงทน�สนใจ”

สมภ�ษณ ณ วนท 12 พฤษภ�คม 2563

ผมคดวาหวใจทจะทำาใหกลบมาใกลของเดมมากทสดคอคำาวา ‘Trust’ จะทำายงไงใหเปน Trust Destination ตงแตระดบประเทศ บรษท ถงระดบยอยทคน ถายงเมองไทยเราปลอดภย ระบบสาธารณสขเราด คนเรามระเบยบวนยในการชวยกนปองกน ผมวามนมวธการสราง Trust ในระบบ แตประเทศตองเรมแลว

Page 16: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 16

Special Interview : ดร. พเชฐ ดรงคเวโรจน

เรองของดจทล การศกษา และทรพยากรมนษย“กอนอนตองขอชนชมท�งส�ธ�รณสขไทยททำ�ใหเร�อยในสถ�นภ�พทดม�ก

ในระดบหนง ทำ�ใหเร�ส�ม�รถทจะเรมคดตอไดว� ชวตตอไปควรจะ

ออกแบบอย�งไร เพร�ะผลของวกฤตครงนคงไมใชแคเรองสขภ�พคว�มเปน

คว�มต�ยอย�งเดยว แตเปนเรองของคว�มเปนคว�มต�ยท�งด�นเศรษฐกจ

ดวย ดงนนจงจำ�เปนอย�งยงทเร�จะตองรบเรยนรจ�กทงคว�มส�ม�รถทเร�

มและคว�มออนแอของเร� เพอทจะกำ�หนดเสนท�งอน�คตไปพรอม ๆ กน

ผมเองกคดอยหล�ยครงว� ‘ดจทล’ มประโยชน แตถ�คดใหละเอยดแลว

ดจทลจะมประโยชนกตอเมอคนของเร�มสมรรถนะ ห�กจะบอกว�พระเอก

ตอจ�กนเปนตนไปคอก�รประชมผ�นวดโอคอล ก�รใชแอพพลเคชน หรอ

ก�รใช 5G ถงแมจะมสวนจรงอยบ�ง แตมนจะเตมไปดวยคว�มลมเหลว

ถ�ห�กเร�ไมไดคำ�นงถงทรพย�กรทสำ�คญอย�ง ‘ทรพย�กรมนษย’

เรองก�รพฒน�คน เร�จะไปพดถงมห�วทย�ลยอย�งเดยว หรอพดถง

โรงเรยนอย�งเดยวคงไมได เร�ตองดกนทงส�ยป�น ห�กเรมดกนในระยะ

สนคอวนน ‘นกเรยนจะกลบเข�หองเรยนกนอย�งไร’ เพร�ะตอนนเดกยงไป

โรงเรยนไมได แตก�รเปดโรงเรยน ช�หรอเรวกตองเปด ซงห�กลองเปรยบเทยบ

กบต�งประเทศ ขณะนหล�ยประเทศทวโลกกเรมทยอยเปดเรยนกนอย�งช� ๆ

แตเข�มคว�มไดเปรยบกว�เร� เพร�ะหองเรยนเข�อ�จจะมนกเรยนแค

10-15 คน แตหองเรยนของไทยมถง 50 คน จงเปนสงทน�สนใจว� ระบบ

บรห�รจดก�รก�รศกษ�ของเร�ในอน�คตจะเอ�อย�งไร

นำ�ม�สคำ�ถ�มในระยะย�วว� ‘เร�จะเอ�ยงไงกบเดกของเร�ในวนนและ

ในอน�คต’ เร�จะปนพวกเข�อย�งไร ซงในแงของดจทลนน คว�มน�เปนหวง

ของเดกยงนอยกว�ผใหญม�ก เพร�ะเดกกบดจทลคอของเลน สงสำ�คญท

เร�จะตองคดในฐ�นะผใหญ คอเร�จะสร�งโอก�สท�งดจทลใหเดกอย�งไร

เพร�ะเข�ซมซบไดอยแลว อยทว�มโอก�สหรอไมมม�กกว� ดงนนเร�ตอง

เนนทคร ซงก�รจะเนนใหครมทกษะสง ๆ แมจะเปนคว�มท�ท�ย แตกไม

เกนวสยทเร�ส�ม�รถทำ�ได เพยงแตว�ทผ�นม�เร�อ�จจะใหนำ�หนกนอย

ไปหนอย ห�กเร�ใชโควดใหเปนประโยชน วนนเร�ม�ตงหลกกนใหด

เรองก�รศกษ�เปนเรองทเร�ตองดกนตลอดแนว ตงแตเรมตนไปจนถงใน

ระดบแรงง�น”

บทสมภาษณ : พชรนทร พฒน�บญไพบลย l เรยบเรยง : ณฐช� ตะวนน�โชต l ภาพ : สรเชษฐ โสภ�รตนดลก

วกฤตการณโควด-19 ทสงผลกระทบไปทวโลก คอวกฤตครงรนแรงทสดครงหนงทผคนยคนตองประสบพบเจอ ซงในสภาวะเชนน “เทคโนโลยดจทล” กไดพสจนแลววาเปนเครองมอทจำาเปนและมประโยชนอยางมากตอการดำารงชวต ดร. พเชฐ ดรงคเวโรจน อดตรฐมนตรวาการกระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ไดบอกเลาถงโอกาสมากมายของ การเดนหนาสความเปนดจทล และความเปนไปไดของประเทศไทยบนเสนทางแหงอนาคตสายน

ดร. พเชฐ ดรงคเวโรจนขบเคลอนโลกใหมดวยเทคโนโลยดจทล

Page 17: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 17

เราจะอยรอดอยางไรเมอถกโควด-19 บงคบใหปรบตว

“ก�รมดจทลนนตองยอมรบว�มทงด�นบวกและด�นลบ ในแงของแรงง�น

จะมอตส�หกรรมจำ�นวนหนงทแรงง�นจะถกทดแทนจ�กเทคโนโลยท

เข�ม�ดสรปต ซงตรงนไมใชแคประเทศไทยอย�งเดยว แตเปนสงทเกดขน

ทวโลก เพร�ะฉะนนในก�รยกระดบแรงง�นเร�ตองดใน 3 เรองดวยกน

เรองแรกคอก�ร Upskill หรอก�รยกระดบแรงง�นททำ�ง�นอยเดมใหยง

ทำ�ง�นในอตส�หกรรมนน ๆ ตอไปได ดวยก�รตดตงคว�มรดจทลใหพวกเข�

ในระดบทเหม�ะสม

เรองทสองคอก�ร Reskill เปนก�รยกระดบแรงง�นทงแผง ซงไมจำ�เปน

ตองเกงเลอเลศ แตอย�งนอยใหมพนฐ�นทจะอยในระบบตอไปได คอแมจะ

โดนเลยออฟจ�กอตส�หกรรมหนง กยงส�ม�รถทจะย�ยไปอตส�หกรรมอน

ไดดวยคว�มรคว�มเข�ใจในก�รใชเทคโนโลยดจทล เชน จ�กโรงง�นกไปอย

ภ�คบรก�รได เปนตน

สวนสดท�ยคอเรอง New Skill หรอทกษะใหม ๆ ทเร�ตองชวยกนคด

ว�ภ�ยใตปญห�ทเกดขนน มนกอใหเกดสงใหมอะไรขนบ�ง เชน จ�กก�ร

สงเกตเรองก�รข�ยสนค�และบรก�รในยคดจทล ระดบคว�มเรวในก�รใช

อ-คอมเมรซของช�วบ�นนนเรวม�ก นอกจ�กนเข�ยงรเรองก�รชำ�ระเงน

แบบอ-เพยเมนต เข�รเรองอ-ม�รเกตอกว�เดยวนตล�ดอยบนหน�จอ

แลวเข�กรเรองอ-โลจสตกส เพร�ะเดยวนสงของกนไดสะดวกสบ�ย ฉะนน

สงทเคยคดว�มนย�ก ตอนนมนอ�จจะไมไดย�กอกตอไป”

ประเทศไทยกบเรอง E-government “จรง ๆ คำ�ว�รฐบ�ลดจทลหรอ E-government มม� 10-20 ปแลว แตมน

เคลอนทช�ม�ก ซงตอนนเทคโนโลยกเปลยนไปเยอะ คว�มเข�ใจของข�ร�ชก�ร

กดขนพอสมควร แตระบบก�รใหบรก�รยงมคว�มลกลน บ�งหนวยง�นยงใช

กระด�ษ ในขณะทบ�งหนวยง�นมแตอเลกทรอนกส ฉะนนก�รจะทำ�ใหทง

20 กระทรวงเข�ม�อยในระบบเดยวกนไดนน สงทเปนแกนสำ�คญม 3 ประก�ร

ไดแก 1.) Big Data ก�รทำ�ใหทกหนวยง�นเข�ใจและรบจดทำ�สงทเรยกว�

ฐ�นขอมลขน�ดใหญ ซงแมตรงนจะไมใชตวทจะกอใหเกดคว�มสำ�เรจ

โดยตรง แตมนจะชกจงใหทกหนวยง�นมวตถดบทพรอมจะเดนไปข�งหน�ได

2.) Data Center ศนยกล�งของขอมลทไมใชแคเกบขอมลอย�งเดยว แตชวย

บรห�รจดก�รและชวยรกษ�คว�มปลอดภยดวย 3.) One Stop Service ระบบ

หรอก�รออกแบบสถ�ปตยกรรมเพอใหหนวยง�นของรฐทงหมดอยใน

เครอข�ยเดยวกนและส�ม�รถเชอมโยงกนได”

ขอมล ความปลอดภย และความเปนสวนตว“สงแรกคอเร�ตองมสมดล ระหว�งก�รใช Big Data (หรอ Data อะไรกแลว

แต) กบขอมลสวนตว เพร�ะมนเปนเหรยญสองด�น ก�รทเร�มขดคว�ม

ส�ม�รถท�งด�นนสงขน สงแรกทจะเกดขนกคอ เร�จะส�ม�รถทำ�คว�ม

เข�ใจกบคว�มตองก�รของประช�ชนและสงคม หรอแมกระทงผประกอบก�ร

ไดดยงขน ไมตองเด�สมว�คนอย�กไดอะไร เพร�ะเดยวน Big Data

มนเกดขนเรยลไทม ไมตองรอเอ�ขอมลจ�กเดอนทแลวม�สกดดว�คนคด

อย�งไร เร�ส�ม�รถบอกไดว�เมอชวโมงทแลวคนคดอะไร ซงขอมลเหล�น

จะเปนประโยชนตอทงภ�คธรกจในก�รสร�งตล�ด และภ�ครฐในก�รตอบสนอง

กบคว�มตองก�รของประช�ชน

อย�งไรกต�มประเดนสำ�คญอนหนงคอเรองของคว�มไวเนอเชอใจหรอ

คว�มเชอมนในตวระบบ (Trust) ซงถงแมว�ระดบของคว�มไวเนอเชอใจนจะ

สงขนกว�ในอดตม�ก เนองจ�กเร�มระบบรกษ�คว�มปลอดภยท�งด�น

ขอมลทดขน แตคว�มเสยงกยงมหลงเหลออย และนเปนเหตผลใหญทเร�

จะตองมกฎหม�ย 2 ฉบบขนม�คกน คอกฎหม�ยคมครองขอมลสวนบคล

(PDPA) ทจะปองกนไมใหขอมลของเร�ถกเอ�ไปใชแบบผดวตถประสงค และ

กฎหม�ยคว�มมนคงปลอดภยไซเบอรทจะคมครองเร�จ�กแฮกเกอร

อนาคตของดจทลจะเดนตอไปทางไหน“สงคมไทยกำ�ลงเคลอนท และคว�มไดเปรยบของสงคมยคนกคอมนเคลอนท

เรวกว�สมยกอนม�ก ซงเทคโนโลยจะเข�ม�ชวยลดวงจรใหเร�ได จ�กท

เมอกอนเร�ตองอ�ศยคอมพวเตอรเพอจะเชอมตออนเทอรเนต หรอโทรศพท

กเอ�ไวใชคยกน เดยวนกพฒน�ม�เปนสม�รตโฟนทฉล�ดขน ฉะนน

จรง ๆ แลว ณ ตอนนระดบช�วบ�นเองกมคอมพวเตอรอยในมอ ซงกเปน

โอก�สทเร�จะนำ�ไปตอยอดได

ในอน�คตทงในชวงฟนฟและชวงเดนหน�ตอของประเทศ เร�ตองให

คว�มสำ�คญกบก�รใชประโยชนจ�กดจทลทงในเชงเศรษฐกจและก�รพฒน�

สงคม เพร�ะหลงจ�กนเร�จะก�วเข�สโลกทมคว�มไมแนนอนสงขน และวงรอบ

ของวกฤตกอ�จจะม�อกเรอย ๆ ถ�อย�งนนแลวจ�กบทเรยนโควดครงน

เร�จะทำ�อย�งไรกบเทคโนโลยดจทลในขนตอนตอ ๆ ไป ทงในแงของก�รทำ�ให

ประช�ชนส�ม�รถเข�ถงได ไดรบก�รตดตอได และส�ม�รถทำ�ธรกรรมได

เพร�ะถงแมในภ�วะปกตเร�จะส�ม�รถเจอกนไดแบบตวตอตว แตเมอเกด

วกฤต เร�จะไมอบจน เพร�ะเร�มเครองมอดจทลเข�ม�ชวย อ�จจะชวยได

100% หรอชวยได 50% แตกยงดกว�ทจะโดนไวรสมดมอจนทำ�อะไรไมไดเลย

สงสำ�คญคอเร�จะนำ�เทคโนโลยดจทลเข�ม�เสรมสร�งคว�มสมพนธ

ในชวงทมนเปนรอยตอ หรอในชวงทมชองว�งของคว�มห�งกนไดอย�งไรบ�ง

ยงมอกหล�ยอย�งทสงคมไทยส�ม�รถเรยนรและนำ�ไปออกแบบสร�งสรรค

ดวยวธคดใหม ๆ ทตองเนนคำ�ว�ใหม ๆ เพร�ะว�ถ�เร�มวแตไปคดอยใน

กรอบเดม มนอ�จจะใชไมไดแลว ม�ถงวนนผมหวงว�ทกภ�คสวนจะใช

วกฤตครงนใหเปนโอก�สในก�รคดสงใหม ๆ ผลกดนและขบเคลอนสงใหม ๆ

ใหสงคมไทยก�วตอไปไดอย�งดและยงยน”

สมภ�ษณ ณ วนท 15 พฤษภ�คม 2563

สงสำาคญคอเราจะนำาเทคโนโลยดจทลเขามาเสรมสรางความสมพนธในชวงทมนเปนรอยตอ หรอในชวง ท ม ชองวางของความหางกนไดอยางไรบาง

Page 18: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 18

Special Interview : ดร. การด เลยวไพโรจน

ทามกลางสถานการณโรคระบาดทเราทกคนตองถกบบใหดำาเนนชวตในความ “ปกตใหม” ดร. การด เลยวไพโรจน Chief Advisor for Future Foresight and Innovation, Future Tales Lab, MQDC เปนอกหนงนกคาดการณอนาคตและนวตกรรมทชภาพความปกตใหมนไดอยางครอบคลมทงดานวกฤตและโอกาส เมอโลกทงโลกตอง ปรบตว คำาถามอาจไมไดอยท วาอะไรบางคอสงทจะเปลยนแปลงตลอดไป หรออะไรทจะเปนเพยงการปรบเปลยนชวคราวเพอรบมอกบสถานการณตรงหนา แตสงทเรา ควรพดถงยงกวาในเวลานกคอ เราจะทำาอะไรไดบางจากสถานการณทโลกทงใบตองเผชญรวมกน

ชวตปกตใหมทเรา “เลอกได”“ตอนนเร� Work From Home by Force อกหนอยจะเปน Work From Home

by Choice เร�จะเหนก�รพฒน�ขององคกรท ‘เลอกได’ ว�จะม�ทำ�ง�น

วนไหน คอทำ�ง�นครบต�มปกต แตเลอกสถ�นททำ�ง�นได และจะเรมเหน

เรวขน โดยเฉพ�ะในองคกรทก�วหน�ม�ก ๆ กจะเหนก�รกระจ�ยของ

ทรพย�กร ทนจ�กคนกรงเทพฯ ทเคยเลอกทอยทคว�มสะดวกม�กทสด

เพร�ะเร�ทนไมไหวกบรถตดส�มชวโมงตอวน และเร�เลอกทจะ compromise

กบพนท หรอ compromise กบคว�มเปนสวนตว แตตอนนคว�มเปนสวนตว

เท�กบคว�มปลอดภย ฉะนนเร�อ�จจะไมตองมคว�มสะดวกสบ�ยม�เปน

อนดบหนงแลว ยงถ�เร�ไมตองทำ�ง�น 5 วนตอสปด�ห เร�กไมอย�กให

เมองพฒน�เข�สสวนกล�งอย�งเดยว แตเร�ตองก�ร Satellite City คอเมอง

ทมก�รกระจ�ยตวและส�ม�รถจดก�รใชทรพย�กรของเมองโดยเฉพ�ะในชวง

ทพคม�ก ๆ หรอนอยม�ก ๆ ใหสมดล เร�ควรใชประโยชนจ�กจดนในคว�ม

ปกตใหมแลวคดรวมกน คอเมองทยงไมเคยเปนเมองม�กอนจะเข�สคว�ม

เปนเมองม�กขน (Urbanization) สวนเมองทเคยเปนเมองรองกจะมคว�มสำ�คญ

ม�กขนและยงยนขน

สวนนวตกรรมเพอก�รอยอ�ศยนบจ�กน ทกอย�งทเปนระบบไรสมผส

จะมคว�มสำ�คญ ตรงนก�รออกแบบจะม�ชวยใหเกดคว�มปลอดภยม�กขน

และยงคงมคว�มเปนสวนตว เพร�ะคนยงตองอยรวมกน แตเร�ตองก�รอย

ในสถ�นททปลอดภย ดงนนเรองของนวตกรรมและเทคโนโลยจะกล�ยเปน

ฮโร แตกอนจะมแบบนคอ คนคดนวตกรรมหรอคดเทคโนโลยแลวแตคน

ไมใช เพร�ะไมอย�กเปลยนวถชวต แตวนนไมใชแลว ทกคนโดนบบใหตอง

ปรบวถก�รดำ�เนนชวต ไมตองม first mover, second mover เพร�ะทกคน

มฟไปดวยกนหมดเลย เร�โดนบงคบไปอยในชองเดยวกนทงหมดพรอม ๆ กน

คอถ�มองในแงธรกจกถอว�มโอก�สม�ก ทงเรองของเทคโนโลยแบบสวมใส

อย�งสม�รตวอช ทตอนนอ�จจะเอ�ไวดแคจำ�นวนก�วหรอแคลอร แต

อน�คตอ�จจะตองมแอพพลเคชนทสงขอมลไปยงผสวมใสคนนนว�รอบข�ง

คณมคว�มปลอดภยหรอเปล�เปนตน”

ปญหาการวางงานและแนวทางปรบตวสการเปนแรงงานในอนาคต “ตองยอมรบว�โควดทำ�ใหสถ�นก�รณก�รว�งง�นเกดอตร�เรงใหเรวขน

ม�กไปอก เอ�แคไมมโควด ก�รจะเตมเตมทกษะของแรงง�นในยคนกเปน

เรองย�กอยแลว ฉะนนสงทเร�กงวลคอเร�ไมมนำ�หนกของโครงสร�งก�รเสรม

ดร. การด เลยวไพโรจน

บทสมภาษณและเรยบเรยง : พชรนทร พฒน�บญไพบลยภาพ : สรเชษฐ โสภ�รตนดลก

กลยทธเปลยนโหมดไฟลตบงคบใหเปนโหมดเลอกได

Page 19: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 19

ทกษะรองรบ ยงมวกฤต มนกยงตกลงไปอก ซงเร�อ�จแบงไดเปน 3 เวฟ

ทไดรบผลกระทบ เวฟแรกคอกลมแรงง�นทเกยวของกบก�รทองเทยวทงหมด

ทเครองยนตตรงนดบไปแลว เวฟท 2 คอกลมแรงง�นทเกยวของกบภ�ค

ก�รบรก�รและก�รตดตอกบโลกสวนอน ๆ ทกระทบจ�กก�รลอกด�วน รวม ๆ

กนแลวน�จะ 7 ล�นคนอย�งตำ� สวนเวฟท 3 ทกำ�ลงจะเรมเกดขนโดยทเร�

อ�จจะไมรตว คออ�จจะเปน ‘กบตม’ (The Boiled Frog Theory) อย กคอ

เกดจ�กสถ�นก�รณทเกดขนตอเนองกนคอ ‘ดจทลทร�นสฟอรเมชน’

ถ�เปนภ�วะปกตเร�อ�จเลยงได ไมทำ�กไมต�ย แตวนนเร�อยในภ�วะเศรษฐกจ

ทบบคนม�ก สงทเร�เปนกงวลคอเอสเอมอจะลำ�บ�ก และเร�จะตองหวง

พงพ�ก�รจ�งง�นจ�กธรกจขน�ดกล�งและขน�ดใหญแทน แตถ�เศรษฐกจ

ยงแยตอเนอง คนซอไมซอ คนข�ยไมส�ม�รถข�ย ธรกจขน�ดกล�งและ

ใหญกอ�จจะอยไมได เข�กจะเอ�ออกเลย กคอสงทบอกไปแลวคอแรงง�น

ร�ค�แพงไปกอน กลมทแพงแตไมไดประสทธภ�พ ไมไดตอบโจทยสำ�หรบ

อน�คต จะเปนกลมคนทน�เปนกงวลม�ก

ทนเร�จะทำ�อย�งไร เมอองคกรวนนเข�รแลวว� อ�ว! เร�ไมตองมแอดมน

กไดนน� คอไมไดอย�กพดเพอใหตกใจ แตเร�ตองพย�ย�มเรมสงใหมแลว พอ

รฐบ�ลแจกห�พนเสรจแลวเนย ขออกอย�งหนงคอเนน Reskill ทวไทย และ

อย�โฟกสแคผทตกง�นเพร�ะคนทยงอยในจอบตอนนกยงมคว�มเสยงอย

โดยไมรตว อย�กใหมก�รแจกคปองใหไป Reskill เลย และทอย�กใหทำ�

ม�กกว�นนคอเวล�แจกคปองแลว ขอรองอย�งหนงว� รฐบ�ลอย�ทำ�เอง

กรณ�ไปตดตอสต�รตอพหรอเอสเอมอทเข�เกงในเรองนใหเข�ทำ� เพอให

เกดก�รจ�งง�น เงนกผ�นมอเข� ในขณะเดยวกนกจะมก�รจ�งง�นกลบคน

เข�ม�ในระบบของเทคโนโลยรนใหม

พเชอว�องคประกอบของแรงง�นในอน�คตเร�ตองมคนทมทกษะ

3 จำ�พวก แบบแรกคอกลมททำ�เรองว�เร�จะทำ�ยงไงใหรอดจ�กวกฤตนไป

ใหได เร�ตองก�รคนคดเรว ทำ�เรว เปน Decision Maker และ Doer ไปดวยกน

แลวเร�กตองก�รทมทสอง คอคนทมองห�โอก�สใหมจ�กเหตก�รณปจจบน

ไดเสมอหรอ Opportunist คนทคดแลวทำ�เลย Dream ไดแลว Do เลย

เร�ตองก�รคนทส�มอกคอ Visionary คอคนทพรอมจะมองข�มชอตไป

ข�งหน� เชน 18 เดอนข�งหน�หลงโควดจะเปนแบบไหน จงพย�ย�ม

อย�งยงใหองคกรของเร�มคนทงส�มคนน แลวเร�กจะรอดทกสถ�นก�รณ

คาดการณวถการจบจายในอนาคตถ�ห�กเหตก�รณ 9/11 คอวกฤตของคนยคมลเลนเนยล โควด-19 กเปน

เสมอนวกฤตโดยตรงครงแรกของคนเจนว�ยทเพงเข�สตล�ดง�น “พไดคยกบ

นกวเคร�ะหในทมว�สงนกอ�จจะเปนบทเรยนททำ�ใหเจนว�ยรสกว�ก�รออม

เปนเรองสำ�คญ ก�รลงทนเปนเรองสำ�คญ ก�รทตองเรงปลดหนกเปนเรอง

สำ�คญ เพร�ะโควดอ�จจะเปนสงทดททำ�ใหเข�เกดคว�มระมดระวง

ในก�รจบจ�ยม�กขน สวนคนกลมอน ๆ ในแงของก�รเงนสวนบคคล

ถ�ตอนนคณมเวล�ว�ง สงหนงทตองสำ�รวจคอพอรตโฟลโอด�นทรพยสน

ของตวเอง เร�มเงนฝ�ก บ�น หน หรอกองทนฯ อะไรเท�ไหร แลวกมอก

อนหนงทเร�อ�จจะไมรว�มนมมลค� ยกตวอย�งง�ย ๆ อย�งเร�ใช

เครดตก�รด 4-5 ใบ เร�มพอยต 200, 300, 1000 แตม แลกอะไรกไมได

หรอเร�มพอยตของส�ยก�รบน หรอพอยทต�มซเปอรม�รเกตทเวล�จะใชท

กจะตองอยแคในระบบของเข�เท�นน แตวนนเร�มสต�รตอพไทยซงเข�เหน

มลค�เหล�น แลวพอไปสำ�รวจเร�กพบว�ในประเทศเร�คนมพอยตรวมกน

อยถงหกหมนล�นพอยต ตดค�เฉลยว�ถ�เทยบเปนเงนบ�ทกจะไดประม�ณ

หกพนล�นบ�ททหมนเวยนอยในระบบโดยทไมไดเกดก�รใชง�น ซงตอนน

เร�ส�ม�รถเอ�พอยตพวกนม�รวมกนเพอใชซอของในชวตประจำ�วน เอ�ม�

ใชแทนเงนสดซอของทต�ง ๆ ได ซงมนคอพอรตฯ เลก ๆ ทน�จบต� และ

เปนสงทคนไทยเข�ใจง�ยทสดเกยวกบสนทรพยดจทล (Digital Asset)

เรมจดพอรตครวเรอนกนใหมในชวงวกฤต เร�เหนคว�มเปร�ะบ�งของเศรษฐกจในครวเรอนคอนข�ง

ชดเจน ดร. ก�รดเหนว�สงสำ�คญทเปนร�กฐ�นของปญห� “คนจนเมอง”

กคอก�รสร�งหนทไมกอใหเกดคณค� “ทงก�รสร�งหนกบสงทไมเกดคณค�

ใชเงนเกนกำ�ลง หรอใชเงนในอน�คตทไมกอใหเกดรเทรนทคมค� ทกอย�ง

คอปญห� แตพอไปดว�ทำ�ไมหล�ยคนถงตองใชชวตแบบน กจะกลบไปส

ประเดนทว�เพร�ะเข�โดนกรอบสงคมม�ว�ตองใชชวตแบบน และเชอไหมว�

คนทมปญห�จรง ๆ กคอคนทดเหมอนจะไมมปญห� คอคนททำ�ง�นออฟฟศ

ทงหล�ยทเงนเดอนไมม�กแตค�ดำ�รงชพเข�สงม�ก และสงทสดคอก�รเดนท�ง

และค�ใชจ�ยสวนตว ตอนนทมพกำ�ลงดในเรองของ ‘คนจนเมอง’ ซงอนดบแรก

ของคนจนเมองคอใคร บอกเลยว�คอพนกง�นออฟฟศ ขอยำ�เลยว�คนท

ทำ�ง�นในเมอง ร�ยจ�ยทสงทสดและโตขนทกปคอค�เดนท�งและค�สอส�ร

แลวยงเปนหมวดค�ใชจ�ยทคนบอกว�ลดไมไดดวยเพร�ะเข�ตองไปทำ�ง�น

ดงนนเข�กจะไปเลอกลดค�ใชจ�ยด�นอนแทน เชน ค�อ�ห�รหรอค�ใชจ�ย

ด�นสขภ�พ ยงถ�ครอบครวนนเปนครอบครวทมลก เข�กอ�จไปลดคณภ�พ

ก�รศกษ�หรออ�ห�ร ซงถ�ไปถ�มนกเศรษฐศ�สตร เข�จะบอกว�ก�รเข�ถง

อ�ห�รทดหรอก�รศกษ�ทด คอก�รเปดประตสโอก�สใหเงนต�มม� ถ�ตรงน

โดนตดออกไป วงจรของคว�มจนมนกจะเกดขนอย�งเตมรปแบบ

แบรนดงใหมของไทยจ�กไทยแลนดทเคยเปนจดหม�ยปล�ยท�งแหงก�รทองเทยวและสวรรคของ

ผเข�รบบรก�ร สถ�นก�รณโควด-19 กำ�ลงพ�ประเทศไทยเดนไปท�งไหนตอนน

อ�จเปนคำ�ถ�มทคนทวไปอย�กร “สวนตวคดว�สงทภ�คธรกจไทยควรจะ

ตอยอดไปจ�กนน�จะเปนเรองเกยวกบส�ธ�รณสข เพร�ะตอนนประเทศไทย

เปนทอภเชษฐม�กในส�ยต�ของหล�ย ๆ ประเทศว�เร�มก�รจดก�รในระบบ

ส�ธ�รณสขทด ฉะนนเร�ควรทำ�อะไรทตอยอดออกจ�กตรงนได และเอ�

คว�มคดสร�งสรรคไปบวก เชน คำ�ว� Healthcare ตองยกระดบไปเปน

High-Level Healthcare ม�กขน เพร�ะตอใหจนเข�จะนำ�หน�เร�เรอง

ก�รผลต แตในเรองคว�มเชอมน ไทยกยงทำ�ไดด หรอแมแตก�รทำ�ใหเปน

ม�ตรฐ�นม�กขนในอน�คตเพอใหต�งช�ตใหก�รยอมรบ”

อย�งทดร. ก�รดบอกว� จ�กนเร�จะอยเฉยไมไดแลว และสงทตองม

เพอเตรยมรบมอกบคว�มไมแนนอนทยอมเข�ม�กระตนเร�เสมอกคอ

“Always have a backup plan คะ เพร�ะสถ�นก�รณนมนทำ�ใหเร�รว�

ไมมอะไรแนนอนเลย ฉะนนตองพรอมทจะเรยนรใหม และพรอมทจะ

ปรบตว นนคอสงทสำ�คญทสด”

สมภ�ษณ ณ วนท 29 เมษ�ยน 2563

Page 20: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 20

Special Interview : ดร. ธรเกยรต เกดเจรญ

บทสมภาษณ : พชรนทร พฒน�บญไพบลย l เรยบเรยง : วนบษป ยพเกษตร

ภาคการเกษตรทเคยเปนทพงพงของแรงงานในยามวกฤตเมอป 40 แตในคราวนเมอเกดโรคระบาดอยางไวรสโควด-19 ไมใชทกคนจะสามารถกลบมายงภาคการเกษตรได เพราะปญหาทคางคาเปนทนเดม ไมวาจะเปนนำาแลง ราคาผลผลตตกตำา ยงตอกยำาใหเหนวาวงการเกษตรกรเมองไทยยงมอกปญหาทใหญกวาโควด-19

ดร. ธรเกยรต เกดเจรญ อ�จ�รยประจำ�คณะวทย�ศ�สตร มห�วทย�ลยมหดล ควบตำ�แหนงเจ�ของเพจเกษตรอจฉรยะ - Smart Farm ผคลกคลอยในภ�ค

ก�รเกษตรตงแตวยเดกไดรวมเปดเผยปญห�ของเกษตรกรทอยเบองหลงโรคระบ�ดโควด-19 และหนท�งข�งหน�สำ�หรบเกษตรทเปนคว�มหวงแหงวงก�ร

อ�จ�รยเรมเปดบทสนทน�ว� “สำ�หรบเกษตร ปญห�ทใหญกว�โควดกคอ ก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ หรอ Climate Change ซงกอใหเกด

ผลกระทบเรองอนต�มกนม�เปนลกโซ เชน เรองอ�ห�รในอน�คต โควดทเกดขนเปนตวเรงใหเร�เหนปญห�เรวขน เร�จะเหนว�ทสหรฐอเมรก�

ชวงนบรษทททำ�ธรกจโปรตนทดแทนเนอสตว ร�ค�หนขนม�กเลยครบ เพร�ะคนเรมรสกว�เนอสตวมนสกปรก และตนตอของไวรสกม�จ�กสตว ซงในอน�คต

กอ�จจะมอก” เข�เล�ถงปญห�ทน�หนกใจของเกษตรกรทค�ร�ค�ซงอยแลวเปนทนเดมกอนจะเสนอท�งออกใหฟง

ดร. ธรเกยรต เกดเจรญพลกโฉมเกษตรกรไทยกบปญหาทยงใหญกวาโควด-19

Page 21: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 21

4 ทางรอดของเกษตรกรไทยแมไรโควด-19 • หาพนททเหมาะสมสำาหรบการเกษตร เพร�ะสภ�พคว�ม

อดมสมบรณทเปลยนไปจ�กเดมทำ�ใหบ�งคนหรอบ�งพนทไดรบประโยชน

อย�งเชน ก�รเพ�ะปลกทดขนในบ�งพนท ในขณะทบ�งพนทกลบแยลง

“เมองจนทำ�เยอะนะครบ เข�ไปห�พนทเพ�ะปลกใหมในแอฟรก� บร�ซล

หรออ�รเจนตน� ถ�เร�ยงอย�กใชประโยชนของ Climate Change ใหทำ�

วธน”

• ลองเพาะปลกในรม ท เร�จะส�ม�รถควบคมสภ�พอ�ก�ศ

(Climate Control) เพอกระจ�ยผลผลตใหไดตลอดทงป “เร�ส�ม�รถใช

เอไอ หรอ ปญญ�ประดษฐ ดแลก�รเพ�ะปลก หรอแมแตค�ไฟ ทส�ม�รถ

คำ�นวณก�รใชไฟของเร� อย�งทประเทศญปนจะยดหยนม�ก ขนอยกบร�ค�

ค�ไฟฟ�แบบเรยลไทมเลย เชน เข�รเลยว�ชวงนค�ไฟถกกจะเปดแสงเทยม

ออกม�ใหพชสงเคร�ะหแสง พอชวงค�ไฟแพงเข�กปดไฟเพอใหพชหลบ

พกผอน คอเข�จะคำ�นวณตลอดเวล�จนมนไดผลกำ�ไร ฉะนนนกจะเปน

ท�งหนงทจะรอดได”

• ทำาเกษตรแบบชาญฉลาดดวยศาสตร Smart Farming

เชน ก�รเปลยนปฏทนก�รเพ�ะปลก (Crop Schedule) ก�รใชเทคโนโลย

เซนเซอรไอโอทเกบขอมลก�รเพ�ะปลก (Big Data) แลวนำ�ม�ตดสนใจอย�ง

เหม�ะสม เปนก�รเกษตรทมภมต�นท�นตอสภ�พอ�ก�ศทเปลยนไป

• ดดแปลงสภาพภมอากาศ หรอ Geoengineering เชน

ก�รเปลยนเสนท�งเดนของแมนำ� ตอนนทจนมโปรเจกตก�รเอ�นำ�จ�ก

ท�งใตขนม�ท�งเหนอเพอก�รเพ�ะปลก หรอแนวคดสดโตงของบล เกตส

(Bill Gates) ทจดสทธบตรแลว อย�งเชนก�รเปลยนเสนท�งพ�ย ทำ�ให

จ�กเดมทพ�ยมนไมเข�ม�ใหเข�ม� ตรงนผมว�อน�คตมนจะมคว�มขดแยง

เรองแบบนเยอะ”

จาก Globalization กลบมาส Regionalizationไมว�จะเปนก�รเดนท�ง ก�รค� และก�รทำ�กจกรรมระหว�งประเทศทถกปด

สงผลใหหล�ยประเทศตนตว โดยเฉพ�ะเรองอ�ห�รก�รกน “ปกตเร�

สงออกไขไกใหสงคโปร พอเจอโควดเข�ไดบทเรยนทเร�ห�มสงออก

ดวยก�รห�ท�งเลยงไก หรอวธอนททดแทนอ�ห�รแบบเดม”

“ในตอนน สงคโปรจ�กทเคยตองก�รเปนฮบด�นก�รแพทย เข�เปลยน

ไดเรกชนไปทำ�ฟดฮบแทน เปนฟดเทค เข�มสต�รตอพทำ�เนอเทยมจ�กพช

ม�กม�ย มสต�รตอพเลยงแมลง เลยงจงหรด มเทคโนโลยเลยงปล�

แบบเรอลอยนำ� แลวกมสต�รตอพททำ�เนอสตวปลกดวยนะ ตอนนเข�ปลก

เนอกงไดแลว หรอปลกแมกระทงนมแมทส�ม�รถปลกไดจ�กเซลลแลว”

ซงก�รทำ�เกษตรของสงคโปรเปนก�รเลอกท�งรอดขอแรกอย�งทอ�จ�รย

ไดเล�ใหฟง คอ ห�เช�พนทท�งแถบอนโดนเซย ทำ�เกษตร และขอสองคอ

ก�รทำ�เกษตรในพนทเมอง “เรองปลกพชเข�กเหนแลวว�ตองปลกเอง

พย�ย�มห�ท�งทำ�ใหได เผออ�จจะเกดวกฤตโควดขนม�อกในอน�คต

ประเทศทนำ�เข�อ�ห�รจะตนตวกนหมด ฉะนนคำ�ว� Globalization มนจะ

เปลยนเปน Regionalization คอ ลดก�รพงพ�ในระยะไกล หนม�พงพ�

ระยะใกลๆ แทน”

ความเปนไปไดใหม “ดนดำ� นำ�ชม ปลกไดตลอดทงป” อ�จเปนจดแขงของภ�คเกษตรในไทย

เมอสบหรอยสบปกอน แตดวยเทคโนโลยทก�วไกล จดแขงตรงนกถก

ทล�ยลงเพร�ะประเทศอนส�ม�รถเพ�ะปลกไดเหมอนกนโดยใชเทคโนโลย

เข�ม�เปนแรงขบเคลอน “เพร�ะฉะนนจดแขงตรงนมนจะคอย ๆ เสอมลง

ไปแลว สงทเร�เคยทำ�ไดในร�ค�ถก ประเทศอนกจะทำ�ไดเหมอนกน แตผม

มองว�เร�มจดแขงใหมทเกดขนครบ คอเร�ส�ม�รถบรณ�ก�รเกษตรกบ

จดแขงอนทมนเกดขนใหม เชน สขภ�พและก�รแพทย”

“ผมมองว�หลงโควดคนจะระวงสขภ�พม�กขน เร�ส�ม�รถทจะ

ม�เลนเรองสมนไพร เรองอ�ห�ร เชน พวกอ�ห�รแบบใหม (Novel Food)

ทเปน Medical Food กได” หรอแมแตก�รจดก�รกบโรคระบ�ดใน

ประเทศไทยทอยในเกณฑคอนข�งด เร�ส�ม�รถงดม�โปรโมตด�น

ก�รทองเทยวทเปนกำ�ลงหลกของเศรษฐกจในประเทศได ดวยก�รหยบจบ

สนค�เกษตรทองถนเข�ม�ชวยประช�สมพนธ “ผมว�มนไมใชจดแขงเรอง

ร�ค�แลว เร�อ�จจะตองห�จดแขงใหมหรอจดข�ยใหม ทผกกบสถ�นก�รณ

ม�กขน เร�อ�จจะพดไดว�ถ�คณม�กนเนอสตวทสงออกจ�กเมองไทย

มนปลอดไวรสแนนอน แตเร�กตองม�ปรบโครงสร�งนะครบ อย�งเชน

ฟ�รมหม ตองทำ�ใหไดสะอ�ดต�มม�ตรฐ�น ใหเหนเลยว�ประเทศไทย

จะเปนประเทศทปลอดเชอ เดนท�งผ�นได มสนค�เกษตรทน�เชอถอและ

มแหลงทองเทยวทส�ม�รถปรบเปนก�รทองเทยวเชงเกษตรไดเชนกน”

นำาทหลอเลยงเกษตรกร จ�กประสบก�รณแอดมนเพจเฟซบก “เกษตรอจฉรยะ - Smart Farm”

อ�จ�รยธรเกยรตจงไดยนไดเหนเสยงจ�กเกษตรกรตวจรงอยเปนประจำ�

แมหล�ยคนจะเข�ใจและรดว�เทคโนโลยส�ม�รถชวยใหเศรษฐกจ

ของตวเองดขน แตห�กไมแกปญห�สำ�คญขนพนฐ�นอย�งเรอง “นำ�” กอน

กอย�หวงจะไปพฒน�เรองอน ๆ ตอได “ผมมองว�ประเทศไทยเร�ไมม

แมกระทงโปรเจกตด�นนำ�ทเปนสเกลใหญๆ อย�งทเร�มโครงก�ร EEC

เลยนะครบ เร�ควรจะมโปรเจกตใหญ ๆ แบบทจนทำ� นกถงก�รสร�ง

คลองสงนำ�ใหญ ๆ ทส�ม�รถผนนำ�ได” อ�จ�รยยกตวอย�งตอ “สม�รตฟ�รม

ในอยปต เข�ตองว�งแผนขดคลองสงนำ�จ�กแมนำ�ไนลม� เพอทำ�ก�รเกษตร

กล�งทะเลทร�ย แตไมไดหม�ยถงว� พอเร�มนำ�หรอโครงก�รนำ�แลวเร�จะ

ใชนำ�เปลองนะครบ เข�กจะมวธทจะทำ�ใหจ�กเดมทใช 100% ใหใช

เหลอเพยง 40% หรอ 20% โดยผลผลตยงดเหมอนเดม ดงนน ระบบ

จดก�รนำ�ทงหมดน�จะเปนสงทเกษตรกรตองก�รครบ” อกสงทอ�จ�รย

ธรเกยรตหวงหลงจ�กจบโรคระบ�ดครงนไปแลว กคอเหตก�รณแบบนำ�ทวม

ป 2554 ทยงไมเคยถกแกไข แกปญห� และเตรยมพรอมรบมออย�งจรงจง

ต�งจ�กทเร�ปฏบตกบวกฤตไวรสโควด-19 ททำ�ไดคอนข�งด เกดก�รเรยนร

เพอจะรบมอกบอน�คต

สมภ�ษณ ณ วนท 7 พฤษภ�คม 2563

Page 22: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 22

Special Interview : เบอรกต มาเกอร

บทสมภาษณและเรยบเรยง : เอมวล บญม�ก

เปนเวลา 25 ปแลว ทเบอรกต มาเกอร (Prof. Birgit Mager) ประธาน Global Service Design Network และศาสตราจารย ณ Köln International School of Design ประเทศเยอรมน ไดนำาเสนอคำาศพททหลายคนมองวาเปนความหวงใหม ตอแวดวงออกแบบ นนคอ “การออกแบบบรการ (Service Design)”

ในวนน ธรกจไมว�จะเปนองคกรขน�ดใหญ ขน�ดกล�ง ไปจนถงขน�ดเลก ทตองก�รมดใจลกค� บรษทออกแบบชนนำ� หรอแมกระทงบรก�รส�ธ�รณะ

ทหวงจะตอบโจทยคณภ�พชวตทดของผคนนน เรมเข�ใจถงประโยชน และพย�ย�มทจะนำ�ศ�สตรนม�ปรบใชเปนกลยทธเพอสร�งก�รเปลยนแปลงใหกบ

องคกรหรอธรกจของตนเองม�กม�ย ทม�คงเปนเพร�ะหวใจสำ�คญของก�รออกแบบบรก�รคอก�รมงเนนให “คน” เปนจดศนยกล�งของก�รทำ�คว�มเข�ใจ

เพอคนห�คว�มตองก�ร ปญห� และโอก�สทซอนอยในอนไซต (Insight) ผ�นกระบวนก�รสำ�รวจ (Exploration) สร�งแนวคดใหม (Creation) และทดสอบ

แกไข (Reflection & Implementation) จนกล�ยเปน “บรก�ร” ทซอนอยภ�ยในสงของ เครองไมเครองมอ และพนททเปดรบคนม�กหน�หล�ยต�

สร�งก�รเปลยนแปลงและกล�ยเปนสงจำ�เปนตอชวตของผคน

และเมอเวล�ททวโลกตองเผชญกบสภ�วก�รณทไรคว�มหวงจ�กโรคระบ�ดโควด-19 ก�รออกแบบบรก�รในมมมองของผบกเบกศ�สตรดงกล�ว

จะมก�รปรบตวอย�งไรตอไปในอน�คต แลวมนจะยงคงเปนเครองมอทชวยห�ท�งออกใหกบ “คน” ไดอย�งไรบ�ง

เบอรกต มาเกอร

Service Design และแผนการใหมของธรกจวนพรงน

Page 23: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 23

บรบทใหมกบเครองมอและกระบวนการทเปลยนไปนอกจ�กเธอจะเปนผสอนก�รออกแบบบรก�รเปนคนแรกในยโรปม�ตงแต

ปค.ศ. 1995 รวมทงพฒน�ศ�สตรนทงในแงทฤษฎ กระบวนก�ร และวช�ชพ

แลว เครอข�ย Global Service Design Network ทเธอรวมกอตง กยงทำ�

หน�ทเปนชมชนทเชอมโยงนกออกแบบบรก�รจ�กทวทกมมโลกเอ�ไว

โดยแมเครอข�ยนจะไมไดทำ�หน�ทเปนทปรกษ�หรอพฒน�โปรเจกตรวมกบ

ภ�คธรกจโดยตรง แตกเกดก�รแลกเปลยนองคคว�มรและประสบก�รณต�ง ๆ

อยเสมอ อกทงยงไดตดต�มผลกระทบจ�กสถ�นก�รณโรคระบ�ดโควด-19

ทมตอแวดวงนอย�งใกลชด โดยในชวงวกฤตก�รณดงกล�ว เครอข�ยได

ทำ�ก�รสำ�รวจคว�มคดเหนผเชยวช�ญทเปนสม�ชกเครอข�ย ดวยคว�มตองก�ร

ทจะทำ�คว�มเข�ใจผลกระทบทโควด-19 มตอธรกจและง�นทเกยวของกบ

ก�รออกแบบบรก�รใหม�กขน จ�กก�รสำ�รวจพบว�ผลกระทบเชงเศรษฐกจนน

สงผลเปนวงกว�งอย�งมนยสำ�คญ โครงก�รม�กม�ยถกยกเลกหรอเลอน

ออกไป หรอแมแตไมส�ม�รถเรยกเกบค�จ�งได โดยเฉพ�ะสตดโอขน�ดเลก

ททำ�ง�นด�นออกแบบบรก�รเองทตองเผชญกบคว�มลำ�บ�กในก�รบรห�ร

เงนทนม�กกว�กลมอน แตคณลกษณะเฉพ�ะตวของนกออกแบบบรก�รท

เบอรกตกล�วว�เปน “นกห�ท�งออก (Solution Finder)” กยงส�ม�รถคนห�

วถท�งในก�รเอ�ตวรอดจ�กวกฤตนได

“โดยสญช�ตญ�ณแลว นกออกแบบบรก�รจะตองพย�ย�มอย�งหนก

เพอคดคนวถในก�รทำ�ง�นแบบใหม โปรเจกตต�งๆ ถกสงขนไปทำ�ง�นบน

ออนไลนแพลตฟอรมม�กขน เชน ก�รประชมและก�รมสวนรวมโดยใช

Zoom เปนเครองมอหลก ก�รระดมสมองผ�น Miro - Visual Collaboration

Software แทนก�รแปะโพสตอตเตมผนงหอง แมแต Slack, WhatsApp

หรอ Trello ทถกใชแพรหล�ยในก�รทำ�ง�นบรห�รโครงก�รอยแลว กยงม

บทบ�ทสำ�คญอย�งหลกเลยงไมได แพลตฟอรมออนไลนถกนำ�ม�ใชบอยขน

ก�รใชเครองมอเหล�นไมไดเปนปญห�สำ�หรบนกออกแบบบรก�ร และยง

เชอมโยงก�รทำ�ง�นระหว�งออนไซตและออนไลนไดอย�งร�บรน แต

วกฤตก�รณทเกดขนนน กท�ท�ยใหเร�ตองไปใหไกลขน พย�ย�มใหม�กขน

เพอปรบสงเดมและคดคนสงใหมทจะกอใหเกดก�รทำ�ง�นรวมกนบนพนท

เสมอนจรงเหล�น”

Touch Point หาย แตธรกจจะรอดไดดวยการออกแบบบรการเมอจดปะทะของก�รบรก�ร (Touch Point) ทเปนพนทท�งก�ยภ�พ

ซงทำ�หน�ทเปนหนงในจดเดนดงใจลกค� เชน พนทนงทำ�ง�นในร�นก�แฟ

โรงภ�พยนตร หองพกโรงแรม ไปจนถงส�ยก�รบนต�ง ๆ ตองปดใหบรก�ร

จ�กก�รระบ�ดของโรคนนอ�จหม�ยถงร�ยไดมห�ศ�ลทห�ยไปของธรกจ

ทสดท�ยอ�จทำ�ใหตองปดตวลงห�กปรบตวไมทน

เบอรกตเองกลบมองว� นอ�จเปนจงหวะสำ�คญททำ�ใหก�รออกแบบ

บรก�รฉ�ยแววคว�มหวงใหมใหกบธรกจ เมอก�รทำ�ง�นหล�ย ๆ อย�งของ

ก�รออกแบบบรก�รนนยดหยน และส�ม�รถถ�ยโอนไปอยบนพนทดจทลได

อย�งไมย�กเยน “รปแบบก�รทำ�ง�นใหมบนพนทดจทลจะไมมวนห�ยไป

แมว�วกฤตนจะจบสนลง ในท�งกลบกนมนกลบยงชวยขบเนนคณค�

คว�มสำ�คญของก�รออกแบบบรก�รใหชดเจนยงขน ก�รทำ�ง�นบนพนท

ก�ยภ�พ ก�รไดพดคยกบผคนทสมผสจบตองได ก�รไดใชสมองคดพรอมกบ

รบรดวยมอและร�งก�ยของเหล�นกออกแบบบรก�ร และก�รไดปนแตง

อน�คตรวมกบผคนจ�กก�รแบงปนคว�มคดเหนหล�กหล�ย ทเปนจดเดน

เดมของกระบวนก�รออกแบบบรก�รนน กจะยงคงไมห�ยไปเชนเดยวกน

ในบทบ�ทของก�รเปนนกออกแบบบรก�ร เร�จะยงคงมองห�หนท�งทจะ

ขยบไปข�งหน� สววฒน�ก�รของศ�สตรก�รออกแบบบรก�รทจะแขงแกรง

ขนไปเรอย ๆ” เบอรกตกล�ว

ดงนน เมอมก�รปรบรปแบบก�รทำ�ธรกจไปสแพลตฟอรมออนไลน

ก�รออกแบบบรก�รจะเปนสวนสำ�คญทเข�ม�ตงแตตนกระบวนก�ร เพอให

แนใจว�ดจทลนนจะเปนสงทเปนมตรตอผใชง�นและยงคงผกใจลกค�ไวได

แมจะไมมสนค�หรอพนทก�รข�ยใหลกค�ไดสมผสกอนอย�งทเคยเปนม�

อนาคตของ Service Design ทไมใชแคหลงโควด-19หล�ยอตส�หกรรมต�งกมคว�มท�ท�ยตออน�คตเปนของตวเอง โควด-19

อ�จเปนเพยงตวเรงปฏกรย�ใหเร�ตองรบปรบตวเมอคว�มท�ท�ยนนม�ถง

เรวกว�ทคดไว Global Service Design Network ไดทำ�ก�รสำ�รวจผ�น

Tricider แพลตฟอรมออนไลนทรวบรวมคว�มคดเหนของผเชยวช�ญใน

แวดวงก�รออกแบบบรก�รทวทกมมโลกว� อะไรคออน�คตของก�รออกแบบ

บรก�ร (The Future of Service Design)1 “เร�พบว�ประเดนรวมทสำ�คญ

ไมว�ก�รออกแบบบรก�รนนจะอยในบรบทใดกต�มคอประเดนเรอง

จรยธรรม คว�มยงยน และก�รศกษ�”

ในคว�มเปนจรงแลวก�รสำ�รวจนเกดขนกอนทโควด-19 จะปะทขน

ในยโรปเสยดวยซำ�ไป ซงเบอรกตมองว�วกฤตก�รณนเปนสงทยงขบเนน

ใหเหนว� 3 ประเดนดงกล�วสำ�คญและเรงดวนเพยงใด ศ�สตรซงมหวใจ

สำ�คญในก�รทำ�คว�มเข�ใจคนผเปนศนยกล�งอย�งลกซงอย�งก�รออกแบบ

บรก�รนน กำ�ลงเปนเครองมอสำ�คญทจะตองถกนำ�ม�ใชในก�รทำ�คว�มเข�ใจ

คว�มเปนมนษยในบรบทใหมของโลก ทตอไปนจะตองเผชญกบคว�มท�ท�ย

ทเขมขนขนภ�ยใตสภ�วะคว�มกดดนท�งเศรษฐกจและคว�มไมแนนอน

ทเปนไปอยในทกวน

รปแบบการทำางานใหมบนพนทดจทลจะไมมวนหายไป แมวาวกฤตการณ นจะจบสนลง ในทางกลบกนมนกลบยงชวยขบเนนคณคาความสำาคญ ของการออกแบบบรการใหชดเจนยงขน

สมภ�ษณ ณ วนท 18 พฤษภ�คม 2563

1 ผลก�รศกษ� “The Future of Service Design” จะตพมพปล�ยเดอนกรกฎ�คม 2563 น ส�ม�รถตดต�มข�วส�รไดท�ง service-design-network.org

Page 24: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 24

Special Interview : ศภจ สธรรมพนธ

บทสมภาษณ : กวน เทพปฏพทธ l เรยบเรยง : พชรนทร พฒน�บญไพบลย l ภาพ : สรเชษฐ โสภ�รตนดลก

ธรกจโรงแรมคอหนงในซพพลายเชนสำาคญของอตสาหกรรมการทองเทยว ซงเปนสวนทไดรบผลกระทบในลำาดบตน ๆ เมอเกดวกฤตโรคระบาดโควด-19 มาตรการจำากดการเดนทาง การเวนระยะหางทางสงคม ไปจนถงการประกาศสถานการณฉกเฉน คอมาตรการปองกนโรคทมประสทธภาพ หากกเปนมาตรการทขดแยงกบหวใจแหงการบรการ ทงเปนเสมอนการตดเสนเลอดใหญของธรกจทองเทยวและโรงแรมใหขาดลง

ก�รลอกด�วนประเทศทผ�นม� สงผลกระทบอย�งใหญหลวงตอธรกจ

โรงแรม ไมเวนแมแต “กลมดสตธ�น” ธรกจโรงแรมทอยคกบสงคมไทย

และไดใหก�รตอนรบนกทองเทยวทวโลกม�แลวอย�งย�วน�น แนนอนว�

แมปจจบนธรกจโรงแรมจะกลบม�เปดดำ�เนนก�รไดแลว แตสถ�นก�รณ

ทยงไมคลคล�ยของอตส�หกรรมรอบข�ง ทงธรกจก�รบนและก�รทองเทยว

กทำ�ใหเสนท�งในก�รฟนคนกลบม�ของธรกจโรงแรมเปนไปอย�งลำ�บ�ก เชนท

ศภจ สธรรมพนธ ประธ�นเจ�หน�ทบรห�รกลมดสต อนเตอรเนชนแนล

ถงกบออกป�กว�เปน “เหตก�รณทไมเคยค�ดคดม�กอน” อย�งไรกดใน

ทกวกฤตยอมมโอก�ส เชนเดยวกบกลมดสตธ�นในวนนทยงคงมองเหน

โอก�สนน พรอมเดนหน�แจงกลยทธก�รดำ�เนนง�น ทงเพอเอ�ตวรอด

ในระยะสน และเพอก�รเตบโตของธรกจและสงคมในระยะย�ว

ผลกระทบและกลยทธระหวางโควด-19ของกลม “ดสตธาน”

“เปนปญห�ทไมเคยพบไมเคยเจอม�กอนเลยนะคะ วกฤตตมยำ�กงกยงจำ�กด

อยเพยงสวนเดยว แตวกฤตครงน เรยกว�โดนไปทกภ�คสวน แมแตใน

สวนของชวตประจำ�วน นจงเปนวกฤตทหนกหน�พอสมควร” ศภจเรมตน

กล�วถงคว�มลำ�บ�กทธรกจตองพบเจอ “ถ�ตดกลบเข�ม�ในสวนของธรกจ

ก�รเดนท�งและก�รทองเทยว เนองจ�กทกวนนยงไมมวคซน คนกไมกล�

จะเดนท�ง ธรกจทเกยวของกบก�รทองเทยวและบรก�รกจะไดรบผลกระทบ

คอนข�งเยอะ ตงแตส�ยก�รบนทเปดใหเดนท�งไมได ซงพอไมมคนเดนท�ง

เข�ม� กไมมผเข�พกโรงแรม เลยย�วไปจนถงห�งสรรพสนค� ร�นอ�ห�ร

ทเปนหวงโซอปท�นของก�รเดนท�ง เร�จงตองปรบตวอย�งม�กม�ย

ในหล�ยด�นดวยกน”

“เรองแรก ๆ เลยคอตองม�ดโมเดลธรกจว�มคว�มยดหยน มคว�มสมดล

มก�รกระจ�ยคว�มเสยงม�กนอยแคไหนและเพยงพอหรอเปล� เพร�ะถ�

ธรกจมร�ยไดหลกม�จ�กแหลงเดยว เมอมผลกระทบเข�ม�กเท�กบร�ยได

เปนศนย แตถ�เร�กระจ�ยโมเดลธรกจเพอแบกรบคว�มเสยงไดลวงหน�

กอ�จไมถงกบร�ยไดเปนศนย อกเรองทตองจดก�รคอเรองของเงน พอร�ยได

ไมม� กตองม�ดเรองตนทนทมอยว�จะจดก�รยงไง ม�ตรก�รลอกด�วน

บงคบใหเร�ตองปดก�รดำ�เนนธรกจชวคร�ว ถ�เชนนน กตองม�ดว�เร�ยง

พอมกำ�ลงทำ�อะไรไดอก เชน เปลยนคนจ�กโรงแรมใหม�ทำ�อ�ห�รและ

สงใหกบคนทยงอย�กไดรสช�ตและเมนทคนเคย นอกจ�กนนกม�ดเรอง

ก�รบรห�รจดก�รกระแสเงนสด ว�เหลอพอเพยงทจะดแลกจก�รไดย�วน�น

ศภจ สธรรมพนธเดนหนาสงมอบบรการ

แบบ New Normal สสงคมทกมต

Page 25: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 25

แคไหน และตองปรบกลยทธก�รลงทนใหมประสทธภ�พม�กขน เพร�ะ

คว�มย�กของวกฤตครงนคอเร�ไมรว�จะจบเมอไหร เร�จงตองก�รม�ตรก�ร

เพมเตมในก�รดแลจดก�รทมคว�มยงยนจ�กคว�มไมแนนอน และสดท�ย

ทตองทำ�ไปพรอมกนทงกอนและหลงโควด คอเรองของโครงสร�งองคกร

ทกษะของพนกง�นเร�พรอมทจะเปลยนและปรบแลวหรอยง รองรบทกษะ

ทตองก�รในอน�คตหรอไม เรองนเปนเรองทตองทำ�ตอเนอง เพร�ะหลกก�ร

ของดสตคอเร�จะดแลคนของเร�เหมอนคนในครอบครว เร�จงไมมนโยบ�ย

ปลดคนในชวงวกฤต แตว�คนทอย กตองปรบตวใหเข�กบทศท�งทโรงแรม

กำ�ลงจะเดนไปไดดวย”

โอกาสในวกฤตทชวยไดทงตนเองและสงคม“พอมโควด จรงๆ มนเปนโอก�สทคนจะเกดแรงบนด�ลใจและคว�มรวมมอ

รวมใจกน องคกรกตองสร�งใหเกดก�รมสวนรวมของพนกง�น ล�สดเร�ม

แคมเปญใหพนกง�นรวมกนแชรไอเดย ชวยกนคดและปรบตวต�มสถ�นก�รณ

ดวยศกยภ�พทเร�ม เร�จะทำ�ยงไงใหกบตวเอง ธรกจ และสงคม อย�งชวง

แรก ๆ ทเร�ตองปดโรงแรม เร�กทำ�ฟดเดลเวอร แตแทนทจะสงข�ยอย�งเดยว

เร�พอมวตถดบเหลอบ�ง เร�กทำ�สงใหกบบคล�กรท�งก�รแพทย และยง

เปดใหลกค�ไดรวมทำ�บญจ�กเงนทอดหนนอ�ห�รเร� เร�กสมทบตอไปยง

โรงพย�บ�ล สวนทมก�รศกษ�ของดสตกเหนว� ชวงนคนไมมง�นทำ�

พอสมควร เลยจดโครงก�รสงเสรมอ�ชพ สอนทำ�อ�ห�รค�วหว�น ขนมไทย

ขนมฝรง เรยนแกะสลก ผ�นท�งยทบและเฟซบก

นอกจ�กน เร�ออก Dusit Care Card เปนก�รห�ร�ยไดจ�กอน�คต

ก�รดร�ค� 2,888 บ�ท พกได 2 ท�น 1 คนรวมอ�ห�รเช� ใชง�นไดภ�ยใน

2 ป ก�รดแตละใบทข�ยได เร�จะหก 500 บ�ทกอนค�ใชจ�ยใด ๆ ใหกบ

โรงพย�บ�ลจฬ�ลงกรณและสม�พนธช�งไทยทเปนเหมอนสญลกษณ

ก�รทองเทยวไทยซงไดรบผลกระทบม�กจ�กก�รทไมมนกทองเทยวเหมอนกน

วนนกำ�ลงเร�มแคน เร�อ�จจะเอ�กำ�ลงทเร�มในอน�คตม�ชวยใหเร�พอจะ

มร�ยได แตในขณะเดยวกน เร�กชวยตอบแทนสวนรวมของเร�ไปดวย

เปนก�รทำ�ง�นใน 3 แกนหลก คอธรกจ สงคม และองคกรไปพรอมกน”

อนาคตของการทองเทยวและธรกจโรงแรมของไทยหลงโควด-19“ทกธรกจม New Normal แตคว�มย�กลำ�บ�กของธรกจโรงแรมคอก�รท

ดม�นดหดตว แตซพพล�ยยงคงอย ยงถ�ดตวเลขของก�รทองเทยว

แหงประเทศไทยทไดค�ดก�รณไวเมอตอนตนปว�จะมนกทองเทยวต�งช�ต

เข�ม� 40 ล�นคนในปน แตพอเดอนเมษ�ยนเกดโควด กมก�รค�ดก�รณ

ใหมว�จ�ก 40 ล�นคนจะเหลอ 16 ล�นคน ซงคอนอยกว�ครง

พแบงอน�คตของก�รทองเทยวไวว� เฟสแรกเร�ตองพงพ�คนภ�ยใน

ประเทศกอน เพร�ะไมตองกงวลเรองก�รเดนท�งระยะไกล ปกตเร�มตวเลข

กอนโควดอย 172 ล�นคน พอหลงโควดตวเลขกเหลอ 60 ล�นคน เฟสถดม�

สวนตวพเชอว�ไมน�จะเกนปล�ยปนทนกทองเทยวต�งช�ตน�จะเข�ม�ได

จ�กประเทศใกล ๆ ทควบคมสถ�นก�รณไดด อย�งจน เก�หล สงคโปร

สวนคนทม�จ�กภมภ�คไกล ๆ จ�กยโรปหรออเมรก� น�จะเปนปหน�

ไตรม�สท 2-3 ขนอยกบว�เร�สร�งคว�มมนใจใหนกทองเทยวไดม�ก

แคไหน นอกจ�กนเร�ตองยกม�ตรฐ�นเรองก�รดแลสขอน�มยใหม�กขน

อย�งวนนเร�ดแลใน 2-3 เรองคอ ก�รรกษ�ระยะห�งและก�รลดจดสมผส

มก�รทำ�คว�มสะอ�ดใหมม�ตรฐ�นขน บรเวณจดสมผสหรอในพนทส�ธ�รณะ”

ตวชวดความสำาเรจใหมของกลมดสตเมอทกธรกจม New Normal เปนของตวเองซงเปนม�ตรฐ�นและเป�หม�ย

ใหมทตองไปใหถง กลมดสตเองกเชนกนทวนนไดเซตม�ตรฐ�นใหมใน

ก�รดำ�เนนง�นแลวเปนทเรยบรอย “พใหคว�มสำ�คญในเรองม�ตรฐ�น

ก�รดำ�เนนก�ร (Operational Focus) เร�ทำ�คมอก�รใหบรก�ร (Service

Operation Manual) ขนม�ใหมว�อะไรตองทำ�อย�งไร มก�รฝกซอม

ก�รเทรนดพนกง�น ซงตองทำ�ถงระดบก�รสวมบทบ�ท (Role Play) เชน

ถ�ลกค�เข�ม� จะตองทำ�ยงไง รวมถงก�รตอบคำ�ถ�มของพนกง�นทตอง

อ�ศยก�รซกซอม เพร�ะฉะนนเรองของตวชวดหลก จงเปนเรองของ

Operation Excellence ทพนกง�นตองส�ม�รถทำ�ไดทกคน

ม�ตรฐ�นทสองคอ เรองคว�มพงพอใจของลกค� (Customer

Satisfaction) เมอเร�มม�ตรฐ�นใหม มก�รตรวจสอบใหม กเปนไปไดว�

ลกค�อ�จรสกไมสะดวกสบ�ยเหมอนเดม เร�จงตองเตมคว�มสะดวกสบ�ย

ใหม ๆ ใหลกค� ทำ�ยงไงใหลกค�อย�กกลบม�อก วนนเร�ตองนำ�เสนอ

3 ค�แรกเตอร หนงคอคว�มสะดวกสบ�ย สองคอก�รบรก�รทประทบใจ

และตรงต�มคว�มตองก�รของลกค� และส�มคอคว�มคมค� เปน Dusit

New Normal ทมอบคว�มยดหยนในเรองเวล�ก�รเชกอนหรอเชกเอ�ต ใสใจ

เรองสขอน�มย ดวยก�รเปลยน Welcome Package จ�กตะกร�ผลไม

แบบเดม ม�เปน Personal Protection Pack (PPP) ทประกอบไปดวยม�สก

และเจลแอลกอฮอล รวมถงดแลม�ตรฐ�นคว�มสะอ�ดของสงแวดลอม

ทงภ�ยในและภ�ยนอกโรงแรม ภ�ยในโรงแรมตองมก�รพนสเปรยฆ�เชอ

ทำ�คว�มสะอ�ด ก�รทำ�คว�มสะอ�ดในหองพก กจะเพมขนตอนก�รฆ�เชอ

หรอฟตเนสทปรบไปเปนก�รออกกำ�ลงก�ยกล�งแจง เพอใหลกค�รสก

ปลอดภยเมอเข�ม�อยภ�ยใตสภ�พแวดลอมของดสต สวนภ�ยนอกเร�จะ

นำ�เสนอคว�มสะดวกสบ�ยอกระดบ (Extra Convenience) เชน บรก�ร

ชวยชอปปงอ�ห�รหรอของฝ�กขนชอรอบ ๆ โรงแรมใหโดยทลกค�ไมตอง

ออกไปเอง หรอมนบ�รจ�กทเคยเปนขนมขบเคยวหรอนำ�อดลม กเปลยนเปน

มนบ�รเพอสขภ�พและใหบรก�รฟรเพอตอบกระแสรกสขภ�พทเกดขนม�ก

หลงโควด

และเรองสดท�ยคอเรองของเทคโนโลย เร�พฒน�อ-เมน และสนบสนน

ใหใชระบบอ-เพยเมนตเพอหลกเลยงก�รสมผส พรอมเสรมคว�มส�ม�รถ

ในก�รรองรบก�รใชบรก�รด�นอเลกทรอนกสต�ง ๆ ทงสญญ�ณอนเทอรเนต

หรอหองประชมทพรอมสำ�หรบลกค�ทตองก�รตดตอสอส�รและทำ�ง�น และ

สวนสดท�ยกคอก�รทำ�ด�ต�แพลตฟอรม เพอใหเปนฐ�นขอมลใหเร�ไดมอบ

ประสบก�รณทตรงต�มคว�มตองก�รของลกค�ใหม�กทสด

พเชอว�ในก�รเดนไปข�งหน�ของทกธรกจ ทกคนตองรวมใจเปน

หนงเดยวเพอสวกฤต ในมมของกจก�รเลก ๆ อย�งดสต นคอโอก�สทเร�

จะทำ�เชนนน พนกง�นรวมใจทำ�หน�ทของตวเองใหดทสด เพร�ะไมว�เร�

จะเปนใคร เปนสวนทเลกทสดแคไหน เร�กตองส�มคคกน ไมเอ�ผลประโยชน

ของตวเองเปนทตง แลวทกวกฤตจะมโอก�สเสมอ”

สมภ�ษณ ณ วนท 13 พฤษภ�คม 2563

Page 26: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 26

Special Interview : วรพร นตประภา

บทสมภาษณและเรยบเรยง : กมลก�นต โกศลก�ญจน l ภาพ : มนตร โสภ�

เราเลอกคยกบวรพร นตประภา ผานสายตาของคนทเฝาสงเกตความเปนไปทเกดขนระหวางวกฤตโควด-19 สถานการณ ทเปดพรมใหเหนความไมเทาเทยมทซอนอยภายใตโครงสรางทแสนเปราะบางของประเทศ พรอมคลคลายใหเหน ความไมเทาเทยม และการถางออกของชองวางของความไมเสมอภาคระหวางชนชน นอกจากคำาทวา รบมออยางไรในวนน อกคำาถามสำาคญไมแพกนคอ จะอยกนตอไปอยางไรในอนาคต เราคยกนในฐานะคนธรรมดา ฐานะแมบาน ฐานะคนทำางาน และฐานะคนทอยรวมกนในสงคมอนบดเบยวน เพอแลกเปลยนมมมองและความคดเหนรวมกนในฐานะมนษย...มนษยทมองเหนคนเทาเทยมกน

มองไมเหนคนอนก�รเลอกจำ�กดระยะก�รมองเหนของสถ�บนระดบประเทศอย�งรฐบ�ล

ภ�คเอกชน หนวยง�นต�ง ๆ ตลอดจนบคคลทเกยวของและไมเกยวของ

ทำ�ใหมกลมคนบ�งกลมหลดออกจ�กขอบเขตก�รรบร ทงกลมคนร�ยไดนอย

กลมคนช�ยขอบ กลมคนเปร�ะบ�ง นนหม�ยคว�มว�เมอพดถงก�รดแล

และก�รปฏบตตอคนทกคนอย�งเท�เทยมนนไมไดเปนม�ตรฐ�นของ

ก�รรบมอตอโรคระบ�ดทเกดขนในครงน

“ม�ตรก�รก�รลอกด�วนในทกสงทกอย�งทเร�ทำ� เร�ทำ�เพอปกปอง

ระบบส�ธ�รณสขไมใหพง นนคอไมใหมคนปวยม�กเกนไปทส�ธ�รณสขจะ

รบได ตวเลขตอวนในชวงทผ�นม�มนห�งไกลตรงนนม�ก ปญห�หลกจง

เปนเรองก�รลอกด�วนทนำ�ม�ซงก�รตกง�นและคว�มไมส�ม�รถรนระบบ

ไดอย�งเปนปกต แนนอนละ เร�อ�จบอกว�กเพร�ะลอกด�วนใชไหม ตวเลข

ถงไดไมถงจดนน จดทคกค�มส�ธ�รณสข แตเสรจแลว คณกไมมก�รเพม

กำ�ลงใหส�ธ�รณสข เพอทจะหดเวล�ก�รลอกด�วนลง คอมนตองทำ�

ทกสวนเลย แตดเหมอนว�มนกล�ยเปนเรองส�ธ�รณสข ก�รบงคบใช และ

ก�รทำ�ใหชวตปกตไมส�ม�รถรนไดโดยไมจำ�เปน

อย�งไรกแลวแต ถ�เร�แกปญห�ดวยก�รลอกด�วน มนควรจะเปน

ระยะสนทสด ควรจะเปนเป�หม�ยตงแตตน ทนททคดถงเรองน เพอทจะ

ไมทำ�ล�ยระบบอนเปร�ะบ�งอยแลวของเร� และถ�เกดคณลอกด�วนเพอ

ปกปองระบบ ดงนนระหว�งทลอกด�วน คณตองเสรมใยเหลกใหระบบเข�ไป

เพร�ะว�หลงจ�กนแลว เร�ตองมโรงพย�บ�ลสน�มทวประเทศ ถ�เกดฮอแตก

ตดเชอขนม�อก กแคสงคนปวยเข�ไปแคนนเอง แตเร�กไมเหนใครทมเท

อะไรตรงนน

วรพร นตประภาเรากำาลง “เอาชนะ” อะไร

ในยามวกฤตโควด-19

Page 27: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 27

เอ�แคในระดบทยงไมตองมองอะไรม�ก มองแบบคน-คน วนนมคนท

ทำ�ง�นรบค�จ�งร�ยวน วนไหนไมทำ�ง�นกไมมตงค นไมไดทำ�ง�นม�

45 วนแลว จะอยกนอย�งไร เอ�อะไรกน เข�ไมไดมเงนเกบ เรองง�ย ๆ แคน

คอเรองจำ�เปนทจะตองถกทบทวน”

สงหนงทพสจนแลวว�เปนคว�มเข�ใจผดเกยวกบก�รเกดวกฤต

ในครงน กคอก�รคดว�ทกคนจะไดรบก�รปฏบตกนอย�งเท�เทยม แตใน

คว�มจรงกลบไมเปนอย�งนน คำ�ว�สองม�ตรฐ�นนนครอบคลมทกด�น

ตงแตเรองของก�รแพทย เศรษฐกจ สงคม จตวทย� คณภ�พชวต เงอนไข

ของก�รระบ�ดยงทำ�ใหคว�มไมเท�เทยมเกดขนในมตทแตะไปตรงไหนกเจอ

ทงยงทวคว�มรนแรงและเปลยนชวตของผคนไปตลอดก�ล ปร�กฏภ�พ

สงคมอลหม�น และปจจยพนฐ�นไมไดรบก�รตอบสนอง

“เรองพนฐ�นอย�งอ�ห�ร สำ�หรบพเปนเรองทน�โกรธม�ก ไมมข�วกน

ส�มมอน พมคว�มรสกว�เปนคว�มผดมห�ศ�ลของภ�ครฐ รฐตองยนยนว�

ประช�กรมข�วกน อย�งนอยทสดคอมข�วกนส�มมอ เพร�ะไมมข�วกนคอ

อะไรรไหม นนแปลว�เข�ต�ย คน 30 ล�นคนจ�ก 65 ล�นคนตอนนอยใน

คว�มระกำ�ลำ�บ�กเพอปกปองคนแคอ�จจะล�นเดยวจ�กก�รตดเชอ แลวเร�

กใหคนจนไปรอคว รอคว�มกรณ�ของชนชนกล�งอย�งพวกเร�ทบรจ�คกน

เข�ไป เพร�ะทนททรฐเข�ม�สนบสนนตรงน อ�ห�รทใหจะไมใชก�รทำ�บญ

ใหท�น แตเปนก�รใชเงนภ�ษทเข�จ�ยไป ภ�ษททกคนจ�ย รวมถงเร�ผซง

จ�ยดวยภ�ยใตขอตกลงว�ประช�กรทงหมดตองรบผดชอบประช�กรทดอย

โอก�สและเปร�ะบ�งของประเทศ

คำ�ถ�มกคอ คนจนไมสชวต ถ�มกลบไปอกว�สแลวไดอะไร จ�กเดม

อดมอกนมอ ตกง�นปบ ไมมปญญ�แมแตดแลตวเอง ขมขนนะ สภ�พของ

ก�รเปนมนษยคนหนง ทรฐไมไดสนใจตรงนเลย”

“เอาชนะ” อะไรในยามวกฤตโควด-19“ทศนคตและวธคดของรฐบ�ลเปนเรองสำ�คญ รฐบ�ลจำ�เปนทจะตองมอง

เรองนในอกส�ยต�หนง มองโดยนกสงคมศ�สตร นกปรชญ� นกกฎหม�ย

นกก�รส�รพด ไมใชมองแบบทห�ร เพร�ะทศนคตและวธคดทเข�มอย

มนไมรองรบห�ยนะเลย ไมรองรบภยพบต ไมรองรบก�รอยรอด เพร�ะมน

เปนทศนคตและวธคดของก�รทำ�สงคร�ม ก�รยดพนท ก�รจดก�รกบแมทพ

น�ยกอง เอ�ชนะมนใหได! แตนมนเปนโควด เปนโรคระบ�ด ไมใชประเทศ

ไหน เร�ทำ�อย�งนไมได เมอไหรทเข�เรมรตวว�มนทำ�อย�งนไมได มนไมใช

เรองแพ-ชนะ คำ�แรกพดม� ประเทศไทยตองชนะ...ชนะใคร?”

เพร�ะถ�ห�กเร�ไลเรยงต�มเวล�ในประวตศ�สตร เร�จะมองเหน

“ก�รอยรอด” “ก�รปรบตว” “ก�รรกษ�” “ก�รอยรวมกนอย�งเข�ใจ” คำ�ท

เตมไปดวยคว�มหม�ยและเปนหลกทใชรบมอกบสถ�นก�รณอนเลวร�ย

จำ�นวนม�ก ดงนนก�รอยรวมกบโรคระบ�ดจงไมใชก�รพ�ยแพหรอมชย

เหนออะไรหรอใครทงสน

“เร�มโรคระบ�ดตลอดเวล� แลวเร�กยงอยรอดม�ได มนษยช�ตไมม

ข�วกนตอนนสเรองใหญ เพร�ะฉะนนทำ�อย�งไรใหเร�ปกปองประช�กร

สวนใหญไวได ชะลอก�รระบ�ดไวได เพมกำ�ลงส�ธ�รณสขใหได

ในสถ�นก�รณวกฤต สงทเร�ตองมองคอหนง ทรพย�กรของเร�คออะไร

อะไรทเร�มอยตอนน เร�จะจดก�รตรงนนอย�งไรม�กกว�ไมใชตองมตวเลข

ผปวยเปนศนยเท�นน ประเทศไทยชนะแลว แตมคนหว มคนสนหวง

เตมไปหมด พไมเคยเชอว�ฝรงหรอประเทศทเจรญแลวฉล�ดกว�เร�หรอ

มคณธรรมดกว�เร�นะ แตมนฉล�ดกว� ฉล�ดพอทจะไมเปลยนประช�กร

ใหกล�ยเปนโจร หรอเปนคนสนหวง พบอกเสมออย�ทำ�ใหคนสนหวง

มนอนตร�ย คณปลอยใหคนหลงชนฝ�ไมมอะไรกน คณตองไมทำ�ใหคน

ไมมอะไรจะเสย แบบสกต�ยไมสกต�ย ฆ�กต�ยไมฆ�กต�ย อนนจะเปน

ประช�กรทน�กลวทสดในโลก คณจะรบมอไหวไหม ใครจะรบมอไหว

คว�มสงส�รกรบมอไมไหว จะปลอบกปลอบไมได เพร�ะว�เร�ไมอยใน

สถ�นะทจะปลอบได”

วางแผนหลายระยะ พงพาตวเองและจงชวยเหลอเทาทไหวในเมอคว�มหวงจะพงพ�รฐนนแทบจะมองไมเหนหรอเข�ถงไมได ทำ�อย�งไร

เพอใหประเทศกลบม�ฟนฟตวเองและลอกลบม�หมนไดอกครง จะดวย

ประสทธภ�พของฝ�ยบรห�รและคว�มไวเนอเชอใจทประช�ชนมตอรฐบ�ล

หรอดวยทศนคตและคว�มรวมมอระดบบคคลตอบคคลทนำ�พ�เร�ใหอยรอด

กต�ม

“เร�จำ�เปนตองสร�งระบบระยะย�ว เร�จำ�เปนทตองคดแผนระยะหนง

วน หนงเดอน ส�มเดอน หกเดอน หนงป ในสถ�นก�รณวกฤต สงทเร�ตอง

มองใหเหนคอทรพย�กรของเร� อะไรทเร�มอยในมอตอนน เร�จะจดก�ร

ตรงนนอย�งไร อนนเร�ม�คยกนเองแบบคนบ�นตดกน เร�จะชวยคนจนยง

ไง สมมตว�คณมท 1 ไร ฉนมท 1 ไร เร�นำ�อะไรม�ใหเข�ปลกกนเองได

ไหม เร�จะมค�จ�งใหเข�กนไหม เร�จะห�ค�จ�งใหเข�จ�กไหน ส�ม�รถ

ทำ�ไรสวนผสมไดไหม ส�ม�รถทำ�ไรในระยะเวล�สน ๆ เพอทจะสร�งคว�ม

มนคงตรงนกอน อะไรกไดทเร�จะรบประกนว�เข�จะมข�วกนส�มมอ สก

หกเดอนข�งหน� แตเร�กตองมแผนอนตอ คอเร�ตองสร�งใหเกดก�รหมน

ทเปนระบบ พเชอว�กลมคนจนนนมแรงง�นเปนทรพย เข�มบ�งอย�งท

ทำ�ใหเข�มคณค�มห�ศ�ลกบสงคมนอย ดวยเหตนเข�ถงเปนผอยรอดม�จน

วน�ทน พดถงเรองกำ�ลงใจหรอก�รสชวต พว�เร�แพเข�

ทสำ�คญทสด เ มอไหรท เอ�คนสวนใหญต ง พคนพบว�เร�ม

ท�งออกเสมอ”

เราจำาเปนตองสรางระบบระยะยาว เราจำาเปนทตองคดแผนระยะหนงวน หนงเดอน สามเดอน หกเดอน หนงป ในสถานการณวกฤต สงทเราตองมองใหเหนคอทรพยากรของเรา อะไรทเรามอยในมอตอนน เราจะจดการตรงนนอยางไร

สมภ�ษณ ณ วนท 12 พฤษภ�คม 2563

Page 28: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 28

บทสมภาษณและเรยบเรยง : ปยพร อรณเกรยงไกร

พพ-พทน ภทรนธาพร เปนนกนวตกรรมและนกศกษาปรญญาโทและเอกท MIT Media Lab สถาบนเทคโนโลยชนนำา ของโลก เขายงเปนสมาชกกลม Fluid Interfaces ทสนใจการออกแบบปฏสมพนธ (Interface) ทเชอมโยงคนกบเทคโนโลยเขาดวยกนอยางเปนธรรมชาต ดวยเชอวาจะนำาไปสการเพมศกยภาพของมนษย ตงแตความคดสรางสรรค การตดสนใจ ไปจนถงการทำางานรวมกบ AI นอกจากนพพยงมสวนรวมในการกอตง FREAK Lab คลสเตอรวจยนวตกรรมแหงอนาคตในประเทศไทย...เมอโควด-19 คอความทาทายในทกดาน เทคโนโลยจะเขามาชวยหรอเปลยนโฉมหนาไปอยางไร นคอทศนะของนกนวตกรรมวย 24 ปทอาจเปนอกหนงตวแทนคนรนใหมซงตองอยกบโลกใบนไปอกยาวนาน

เทคโนโลยและศาสตรใหมกบโจทยการใชชวตในยคโควด-19

เนองจ�กพพถอเปนคนทใกลชดกบเทคโนโลยอย�งม�ก ทงจ�กคว�มสนใจ

และทกษะทเข�พย�ย�มเพมพนม�ในด�นนอยเสมอ ประเดนแรกทคยกนจง

เปนเรองของโปรเจกตสวนตวทกำ�ลงทำ�อยเพอตอสกบโควด-19 “ผมไดทำ�

2 โปรเจกตรวมกบ MIT Media Lab และหนวยง�นในไทย โปรเจกตแรกคอ

Wearable Sanitizer อปกรณสวมใสทส�ม�รถยงแอลกอฮอลจ�กมอไดโดย

ใชขอมลจ�กเซนเซอรในก�รประมวลผลว� ควรจะพนแอลกอฮอลออกม�

ตอนไหนถงจะปลอดภย โดยไดรบแรงบนด�ลใจม�จ�กสไปเดอรแมน

แลวพฒน�เปนเวอรชน DIY ซงจะเปดเปนโอเพนซอรสใหคนสร�งโมเดลนได

อกโปรเจกตหนงคอ Covid Bot ทเกดขนโดยทม FREAK Lab รวมกบ

โครงก�รพฒน�อจฉรยภ�พท�งวทย�ศ�สตรและเทคโนโลยสำ�หรบเดกและ

เย�วชน (JSTP) สวทช. และทมแพทย เร�พฒน�แชตบอตทใช AI ชวยประเมน

คว�มเสยงของก�รตดเชอ (Pre-screening) โดยอ�งองขอมลต�มระเบยบ

ของรฐบ�ลไทย และศนยควบคมโรคตดตอของอเมรก� ออกแบบใหมนม

คว�มเปนสวนตว น�รก ทำ�ใหคนอย�กใช เพร�ะก�รอ�นขอมลในเวบหรอ

ดทวอย�งเดยวมนไมเหมอนไดคยกบหมอหรอคนทใหคำ�วนจฉยท�ง

ก�รแพทยได ซงแชตบอตนกคอนข�งประสบคว�มสำ�เรจม�ก มผใชง�นแลว

ใน 56 ประเทศทวโลก และปจจบนเร�ยงไดตอยอดแชตบอตเพอชวยจดห�

ง�นอย�ง Saku Chatbot และ Upski เพอชวยเสรมทกษะใหคนเตรยมพรอม

เข�สง�นในอน�คตไดหลงสถ�นก�รณโควด-19”

โควด-19 ตวแปรวธคดและการทำางานของนกพฒนานวตกรรม“ก�รกกตวอยทบ�น Work from Home หรอ Self-isolation ไมใชสงใหม

เร�ส�ม�รถเรยนรจ�กวงก�รทมคว�มเชยวช�ญใกลเคยงกบก�รรบมอกบ

โควด เชน หนวยง�นอวก�ศทสงนกบนอวก�ศไปด�วองค�รหรอดวงจนทร

กมคว�มท�ท�ยใกลเคยงกน เชน ตองอยคนเดยว ไมส�ม�รถตดตอโลก

ภ�ยนอกได ตองใสชดทตดข�ดร�งก�ยออกจ�กสภ�พแวดลอมภ�ยนอก

ซงมง�นวจยเกยวกบเรองนม�น�น ถ�เร�ดงองคคว�มรจ�กส�ข�ต�ง ๆ

ม�รวมกนได กจะน�สนใจม�ก ผมคดว�โควดมนขยบง�นวจยหล�ยอย�ง

โดยเฉพ�ะพวกทเร�เคยคดว�เปนนวตกรรมสำ�หรบอน�คต แตตอนนถกนำ�

ม�ใชม�กขน ซงโจทยแบบนจะเกดขนไดกตอเมอมสถ�นก�รณใหม ๆ ททำ�ให

เร�ตองเปลยนวธคด หรอมองถงคว�มเปนไปไดใหม ๆ ทสำ�คญโควดไมใช

Special Interview : พทน ภทรนธาพร

พทน ภทรนธาพรGO BEYONDTHE BOUNDARIESAFTER COVID-19

Page 29: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 29

แคเรองโรคระบ�ด แตยงรวมไปถงเรองของสงคม เศรษฐกจ สขภ�พจต

โลจสตกส ตอไปเร�จะเจอปญห�ทประกอบไปดวยหล�ยมต ดงนนเร�ตองก�ร

นกเทคโนโลยทเข�ใจประเดนมนษยศ�สตร เร�ตองก�รนกสงคมวทย�ทรว�

มนวตกรรมอะไรบ�ง เร�ตองก�รผจดทำ�นโยบ�ยทเข�ถงนกวจย เพอทจะ

ทดลองกระบวนก�รใหม ๆ”

คาดการณสงทนาจะเกดขนหลงจากน“หลงโควดจบจะเกดก�รดสรปตในวงก�รต�ง ๆ เชน ก�รศกษ� วทย�ศ�สตร

ธรกจ เศรษฐกจ ซงจะสงผลกระทบในระยะย�ว ทำ�ใหคนตองกลบม�

ตงคำ�ถ�มกบอตส�หกรรมทมอย ว�จะใชเทคโนโลยดจทลเพมศกยภ�พ

ไดอย�งไรบ�ง” พพแสดงคว�มคดเหนอย�งรวดเรว “ประเดนทสอง เทคโนโลย

ท�งก�รแพทย ตงแต Pre-screening หนยนต ก�รตรวจคนไขท�งออนไลน

(Telemedicine) หรอก�รใช AI บนแชตบอต จะเปลยนวธก�รเข�ถง

ส�ธ�รณสขไปตลอดก�ล และถอเปนจดเปลยนครงสำ�คญของวงก�รแพทย

หรอแมกระทง Test Kit ซงไทยตองผลตเอง จ�กท เคยสงซอจ�ก

ต�งประเทศ ทำ�ใหเกดคว�มเขมแขงของคนทำ�ง�นด�น Biosensor หรอ

ก�รวนจฉยโรคต�ง ๆ ซงเปนโอก�สทดม�ก สวนประเดนทส�ม ตอนน

ก�รศกษ�แบบเดมถกปดไปแลว มนเปนแรงผลกดนสำ�คญททำ�ใหเร�ตอง

ปรบวธก�รศกษ�ใหม เดกไทยส�ม�รถทจะเปน Global Learner และ

เชอมโยงกบครหรอองคคว�มรจ�กทวโลกได แลวเดกยงจำ�เปนตองไป

โรงเรยนอกหรอเปล� เร�จะใชประโยชนจ�กจดแขงของก�รเรยนท�งออนไลน

และโรงเรยนทเปนเชงก�ยภ�พไดอย�งไร” ทงหมดคอประเดนทเข�ค�ดก�รณ

ถงภ�พอน�คตไวอย�งครอบคลม

เทคโนโลยตดตามตวกบความปลอดภยของการเขาถงขอมลสวนตว สงนคอประเดนสำ�คญทหล�ยฝ�ยต�งเรมแสดงคว�มเปนกงวล เพร�ะแมเร�

จะรดว�ก�รตดต�มตวผตดเชอเปนสงสำ�คญทจะจำ�กดวงของโรคระบ�ด

แตก�รปกปองขอมลสวนบคคลนนกมคว�มสำ�คญและเปร�ะบ�งไมแพกน

“ในชวงโรคระบ�ดเร�เหนคว�มสำ�คญของก�รตดต�มขอมลของผปวย

Contact Tracing มบทบ�ทม�กขน คำ�ถ�มกคอ เร�จะสร�งหรอใช

เทคโนโลยทคนห�และเกบขอมล โดยไมละเมดสทธคว�มเปนสวนตวของคน

ไดอย�งไร เชน หมอ นกระบ�ดวทย� หรอรฐบ�ล ส�ม�รถใชมอนเตอร

ก�รแพรระบ�ดในภ�พใหญได จรง ๆ มนมเทคนคท�งคอมพวเตอร เชน

ทำ�ใหกระบวนก�รทงหมดเกดขนบนอปกรณ เอ�ชอและขอมลสวนตวออก

แลวสงแตขอมลของโรคระบ�ดไปทศนยกล�ง ท MIT มโปรเจกตทชอ Split

Learning คอทำ�ใหอปกรณเกบขอมลของผใชมกระบวนก�รเรยนรดวยตนเอง

(Machine Learning) บ�งสวนเกดขนบนเครอง เเลวจงสงขอมลในเลเยอร

ทเหลอของโครงข�ยประส�ทเทยม (Neural Network) ไปยงเซรฟเวอรเพอ

ประมวลผลตอ ทำ�ใหขอมลดบของผใชไมไดออกจ�กอปกรณสวนตว มเพยง

ขอมลทประมวลผลเเลวเท�นนทถกสงออกไป

ถ�เปนไปได เร�ควรไดทงคว�มเปนสวนตวและคว�มปลอดภย เพยงแต

ก�รพฒน�เทคโนโลยใหไปถงจดนนได เปนโจทยทคนทงโลกจะตองชวยกนคด

รฐบ�ลเองกตองเปดเผยกระบวนก�รทำ�ง�นอย�งโปรงใส ไมตดอยกบ

กระบวนทศนเก� ๆ ว�เร�ตองใหคว�มสำ�คญกบคว�มปลอดภยม�กกว�

คว�มเปนสวนตว แตจะทำ�อย�งไรใหเร�มทงสองอย�งนได”

คนรนใหมกบการรบมอปญหาทหนกหนาขนทกวน“ผมนกถงก�รตนใน The Economist ทบอกว�มวยหมดแรกคอโควด สมมตว�

เร�รบชนะปบ เดยวจะมหมดสองเปน Climate Change หรอสภ�วะอ�ก�ศ

แปรปรวนลงม�ชกกบเร�ตอ หรอว�โควดอ�จกลบม�ใหมในรปแบบทรนแรง

กว�เดม ผมว�โลกตอจ�กนมนเปนโลกทเตมไปดวยคว�มท�ท�ยและ

ปญห�ต�ง ๆ” สงทพพพดถงยงทวคว�มหนกแนนห�กเร�มองว�เข�คอ

หนงในตวแทนของคนรนใหมทตองเผชญหน�กบอกหล�ยปญห�ทกำ�ลง

ถ�โถมเข�ม� และในปญห�เหล�นนกอ�จเปนสงทสงสมม�จ�กคนรนกอน

“สงคมทเตมไปดวยปญห�มนเรยกรองใหทกคนตองลกขนม� ไมไดเปนแค

ผใชง�น (User) แตเปนคนสร�งวธก�รแกปญห�ต�งๆ (Creator) เร�ตองก�ร

คนจ�กหล�ยส�ข�และทำ�ง�นดวยกน เพอสร�งนวตกรรมหรอก�รแกปญห�

ใหม ๆ สงเหล�นควรจะเปน New Normal สำ�หรบมนษยช�ตว�เร�จะใชชวต

ในโลกทเร�สร�งคว�มเปลยนแปลงอย�งไร และจะนำ�ไปสคว�มเปลยนแปลง

ทดไดอย�งไร

คนรนผมตองอยในโลกนไปอกหล�ยป เร�จะตองห�ท�งลกขนม�

เปลยนแปลงโดยไมตองรอผใหญ ท MIT Media Lab มหลกปรชญ�ว�

‘No apologies’ หม�ยคว�มว�ใหทำ�ไปเลย ไมตองม�ขอโทษกน ลยไป

ข�งหน� แลวคว�มเปลยนแปลงจะเกดขนเอง”

เทคโนโลยทนาจบตาในอนาคต“เอ�สงทน�จะห�ยไปกอนนะครบ ผมคดว�สงทเปนก�ยภ�พ (Physical)

และทำ�กนม�น�น (Conventional) จะคอย ๆ ห�ยไป เชน ระบบก�รศกษ�

ซงอ�จเรยกไดว�เปนเทคโนโลยแบบดงเดม จะถกแทนทดวยก�รเรยน

ออนไลนทเปดโอก�สใหคนเรยนรไดตลอดชวต สวนเทคโนโลยทน�จบต�มอง

ผมคดว�มอย 3 เทคโนโลยหลก คอ

หนง Wearable Technology เทคโนโลยทสวมใสได ตอนนเร�ม

อปกรณทส�ม�รถมอนเตอรเร�ตลอด 24 ชวโมง ทำ�ใหเร�เข�ถงขอมลของ

ร�งก�ยและสงรอบตวเร�ได

สอง เร�จะมเทคโนโลยทเชอมตอกบร�งก�ยคน ผ�นก�รอ�นคลนสมอง

ของคน และส�ม�รถตคว�มออกม�ได เมอตวกล�งห�ยไป เทคโนโลยนจะ

ชวยใหมนษยดงศกยภ�พของตวเองออกม�ใชไดเตมท โดยไมมพรมแดน

ม�ปดกน เร�จะอยรวมกน (Symbiosis) กบ AI ม�กขนในบรบทต�ง ๆ

โดยใช AI เปนสมองทสองเพอชวยประมวลผลขอมลทมมห�ศ�ลในโลก

ออนไลน สมองดจทลเเละสมองชวภ�พของเร�จะทำ�ใหเกดสตปญญ�ทถก

สงเสรมโดยเทคโนโลยหรอเรยกว� Seamless Cognitive Enhancement

ในชวตประจำ�วน

ส�ม เทคโนโลยทส�ม�รถเปลยนขอมลดจทลไปเปนวตถท�งก�ยภ�พ

และเปลยนวตถท�งก�ยภ�พใหเปนดจทล เชน 3D Printing ทส�ม�รถพมพ

อปกรณทใชในชวตประจำ�วนออกม�จ�กไอเดย ซงจะทำ�ใหคนใชชวตไดอย�ง

อสระม�กขน

สดท�ยผมคดเหมอนทอลอน มสก บอกว� มนษยจะเปนสงมชวตท

เดนท�งข�มดวงด�ว (Interplanetary Species) พอเกดวกฤตขนม� คนตอง

ใชเทคโนโลยม�กขน กมแนวโนมทจะทำ�ใหเร�กล�ยเปน Augmented

Human หรอ Enhanced Human คอเปนมนษยทพฒน�ไปอกขนหนง

ผ�นเทคโนโลย”

สมภ�ษณ ณ วนท 14 พฤษภ�คม 2563

Page 30: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 30

ประมวล New Normalแบบมวนเดยวจบทงเทรนดผบรโภคและเทรนดธรกจหลงวกฤตโควด-19 จากเราไป

เนอห� (Content) ทจะดงคว�มสนใจ

ตองกระตนประส�ทสมผสไดหล�กหล�ย

(Multisensory) และแหลงขอมลทลกค�ไวใจ

ยงคงเปนเพอน ครอบครว และลกค�ทใช

ผลตภณฑจรง ธรกจจงควรสร�งชมชนเพอ

ก�รแบงปน (Sharing Community) ทจะดง

คนเหล�นเข�ม�

3_Frictionless Mobility วธเดนท�งทยดหยนและออกแบบใหเข�กบ

ตวเองไดจะไดรบคว�มนยม รวมถงวธง�ย ๆ

อย�งก�รขจกรย�น สกตเตอร และก�รแชร

รถยนต

ผบรโภคค�ดหวง Real-Time Update

เพร�ะตองก�รปรบเปลยนแผนไดตลอดเวล�

ก�รชำ�ระเงนค�เดนท�งตองง�ย ก�รเดนท�ง

ตองเปนมตรตอสงแวดลอม

เมองใหญหล�ยเมองกำ�ลงเตรยมก�รเพอ

เออใหประช�ชนปนจกรย�นและเดนไปไหน

ม�ไหน ทดทงตอร�งก�ย จตใจ และเปนมตร

กบสงแวดลอม

ท�งจกรย�นถกสร�งเพมในหล�ยเมอง เชน

มล�น ลอนดอน เมกซโกซต ถนนคนเดน

กมใหเหนเพมขน และเปนครงแรกในรอบ

หล�ยทศวรรษ ทตล�ดรถยนตถกสนคลอน

น�ยกเทศมนตรกร งป�ร สผดไอ เด ย

“15-Minute City” ทจะจดใหมร�นข�ยของ

1_Beyond Human หนยนตและปญญ�ประดษฐจะยงถกใช

ทำ�ง�นแทนมนษยม�กขน

คว�มตองก�ร Smart Home Appliances

หรอเครองใชในบ�นทฉล�ดยงกว�เดมจะ

เพมขน รวมถงผ ชวยเสมอน (Vir tual

Assistant) ทชวยใหจดก�รง�นบ�นและ

ง�นทบรษทได

ผบรโภคจะเคยชนกบก�รสงง�นดวยเสยง

(Voice Activation) ม�กขน

2_Catch Me in Seconds ผบรโภคจะยงรสกว� “ไมมเวล�” แต “ตองก�ร

รขอมล” ม�กขน ขอมลในอน�คตจงตอง

กระชบและมประโยชน

ธรกจตองห�วธสอส�รกบลกค�ในระดบท

เปนสวนตว (Personal) และสงผลกระทบ

ท�งอ�รมณ (Emotional) เพอรกษ�ลกค�ไว

สวนส�ธ�รณะ ร�นก�แฟ สถ�นท

ออกกำ�ลงก�ย โรงเรยน และสถ�นททำ�ง�น

ทอยในระยะเดนหรอปนจกรย�นไปไหวใน

15 น�ท

4_Inclusive for All ธรกจตองห�วธทำ�ให “คว�มแตกต�ง” ใน

กลมผบรโภคดจ�งลง เชน เร�จะไมอย�ก

เหนสนค�และบรก�รทละเลยกลมผพก�ร

หรอกลมผสงวย

5_Minding Myself ผบรโภคจะใสใจกบ “ระดบคว�มสข” ของ

ตนเองม�กขน ปจจบน 1 ใน 4 ของ

ประช�กรวยผใหญในประเทศพฒน�แลว

มปญห�เกยวกบคว�มวตกกงวล

วธกำ�จดคว�มเครยดแบบใหมทเชอมโยงกบ

ธรรมช�ตและไมเปนอนตร�ยตอร�งก�ย

จะไดรบคว�มนยมม�กขน

ผลตภณฑทชวยลดคว�มเครยด ชวยให

นอนหลบดขน ชวยบำ�รงอ�รมณ และ

ชวยในก�รทำ�ง�นของสมองจะได รบ

คว�มสนใจจ�กผบรโภคยคใหม

6_Private Personalization ผบรโภคค�ดหวงใหผลตภณฑและบรก�ร

“เข�ใจ” ตนเองม�กขน โดยผบรโภคตอง

แชรขอมลสวนตวบ�งอย�งเพอใหไดม�ซง

บรก�รทตรงใจ

Page 31: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 31

รานอาหาร

แมชวงนประเทศไทยจะผอนคล�ยม�ตรก�ร

ลอกด�วน แตธรกจยงควรใสใจเรองบรก�ร

หอกลบบ�น และเดลเวอรใหด มร�ยละเอยด

อะไรบ�งททำ�ใหลกค�รสกคมค�ทจะสง

ทงเรองคว�มสะอ�ด รสช�ต อณหภม

อ�ห�ร หน�ต�อ�ห�รเมอไปถงมอลกค�

ห�ท�งลดค�สงหรอจดโปรโมชน และ

อย�ลมห�เครองมอสอส�รใหลกค�รบร

อยเสมอ

ธรกจงานอเวนต ชวงนหล�ยง�นถกย�ยไปเปนรปแบบ

ออนไลนกนหมด แตอย�ลมว�ไมใชทกคน

ทจะรวธทำ�โชวด ๆ ก�รจดง�นอะไรกต�ม

ในรปแบบออนไลนใหดและร�บรนตองใช

ทกษะหลงฉ�กหล�กหล�ยอย�ง (ทคณอ�จ

มอยแลวในตว)

ห�กเปนนกพด ลองจดง�นใหฟงฟรใน

ชวงแรก เพอสร�งพอรตโฟลโอออนไลนไว

หลงจ�กนนคอยข�ยคลปพดของคณ

สกลมลกค�ทตองก�รก�รอบรมเฉพ�ะท�ง

แบบออนไลน หรอจดอเวนตออนไลน

ตอเนอง

ธรกจทองเทยว องคกรสงเสรมก�รทองเทยวแหงช�ตของกรซ

(Greek National Tourism Organization)

รวมมอกบ Google จดทำ�คลป Greece From

Home เพอแนะนำ�สถ�นททองเทยวต�งๆ

ไอเดยหลก คอใชก�รตล�ดเชงเนอห�

(Content Marketing) เพอ “ส�นสมพนธ”

กบกลมคนทอ�จเปนลกค�ในอน�คต

พ�ลกทวรไปชมแหลงโบร�ณคด พพธภณฑ

ชมธรรมช�ตอนสวยง�ม และร�นอ�ห�ร

ชอด ง ท งหมดรบชมไดผ �นหน�จอ

คอมพวเตอร

ห�กทำ�เนอห�ไดด กมโอก�สจะสร�งร�ยได

จ�กก�รข�ยโฆษณ� หรอผลตภณฑทลกค�

สงซอไดเดยวนนเลย และอย�งนอยกทำ�ให

ลกค�ไมลมเร� จนกว�พวกเข�จะพรอม

ออกเดนท�งทองเทยวอกครง

เพร�ะภ�วะ New Normal นคงอยกบเร�

ไปอกสกพก ตงแตหล�ยเดอนจนถงหล�ยป และ

ธรกจทจะอยรอดและทำ�กำ�ไรได กคอธรกจท

ปรบตวไวทสดนนเอง

ทม� : บทคว�ม “Top 10 Global Consumers Trend 2020” โดย Alison Angus และ Gina Westbrook จ�ก researchworld.com / บทคว�ม “Paris mayor unveils ‘15-minute city’ plan in re-election campaign” โดย Kim Willsher จ�ก theguardian.com / บทคว�ม “‘A new normal’: how coronavirus will transform transport in Britain’s cities” โดย Matthew Taylor จ�ก theguardian.com

อย�งไรกดผบรโภคค�ดหวงเครองมอท

ฉล�ดขน แตในขณะเดยวกนกกงวลเรอง

คว�มปลอดภย และตองก�ร “ก�รปกปอง

ขอมล” ทมประสทธภ�พ จงตองสร�งคว�ม

เชอใจ และห�วธใหผบรโภคยอมแชรขอมล

7_Multifunctional Homes ทพกอ�ศยแหงอน�คตจะตองเปนม�กกว�

พพกและทนอน แตตองรองรบกจกรรม

หล�กหล�ย เชน ทำ�ง�น ชอปปง เลนสนก

และออกกำ�ลงก�ย

ผบรโภคจะตองก�รอนเทอรเนตคว�มเรวสง

ทบ �นไว เพ อ กจกรรมบ�งอย�ง เ ชน

ออกกำ�ลงก�ยพรอมเพอนทอยอกบ�น

หรอเพอก�รเรยนออนไลน

ผบรโภคจะกนอ�ห�รทบ�นม�กขน และซอ

เสอผ�สำ�หรบอยบ�นม�กขน และใชเวล�

นอกบ�นนอยลง

8_Proudly Local & Going Global ผบรโภคจะหนม�สนบสนนชมชนทองถน

เหนคณค�ของวฒนธรรมทหล�กหล�ยและ

แตกต�ง สงนถกขบเคลอนโดยก�รโยกย�ย

ถนฐ�นทม�กขน

ผบรโภคตองก�รประสบก�รณทหล�กหล�ย

ในทกแงมมของชวต เชน เสอผ� อ�ห�ร

กจกรรมททำ� และสถ�นททไป

9_Reuse Revolutionaries ผบรโภคจะใสใจกบปญห�สงแวดลอม

ม�กขน พย�ย�มลดปรม�ณขยะและ

มลภ�วะทเกดจ�กตนเอง

คว�มสนใจตอผลตภณฑท เปนมตรตอ

สงแวดลอม เพอสร�ง “อน�คตทไรขยะ”

(Waste-Free Future) เพอตวเองและ

เพอโลกจะเพมม�กขน

10_We Want Clean AirEverywhere ผบรโภคจะจรงจงเรองลดภ�วะโลกรอน

และสนใจผลตภณฑทมคว�มยงยน

Page 32: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 32

ปรบปรงพนทในเมอง เพมพนทส�ธ�รณะ

กล�งแจง โดยใชพนทเดมทไมไดใชประโยชน

ปรบปรงระบบก�รเดนท�งเพอลดคว�ม

แออด เชน ก�รขย�ยท�งเท� ก�รเพมรอบ

รถส�ธ�รณะ

Hygiene Firstธรกจ ร�นค� ตล�ด และพนทบรก�ร

ปรบปรงก�รบรก�รด�นคว�มสะอ�ด

ระบบปรบอ�ก�ศ ก�รออกแบบพนท และ

ขนตอนก�รรกษ�ระยะห�ง เพอใหผบรโภค

มนใจ

Job Creation สร�งหลกประกนใหแรงง�นทงในและ

นอกระบบ

แจกคปองสำ�หรบก�รปรบเปลยนทกษะให

เหม�ะสม (Reskill) เพอรองรบง�นในอน�คต

เพมก�รจ�งง�นใหม เชน จ�งง�นสำ�รวจ

ขอมล เพอสร�งฐ�นขอมลสำ�หรบอน�คต

Test / Trace /Isolate / Treatment ก�รสร�งคว�มมนใจในก�รรบมอโรคระบ�ด

ของประเทศไทย นำ�ไปสก�รแบรนดงเรอง

ก�รทองเทยวทปลอดภย และทำ�คว�ม

ตกลงกบประเทศต�ง ๆ ในก�รแลกเปลยน

นกทองเทยว

CREATE TRUST

ทม� : สรปเนอห�จ�ก 11 คว�มเหนผเชยวช�ญ นตยส�ร Creative Thailand ฉบบพเศษ Life after COVID-19

LIFE AFTER COVID-19 ROADMAP

Page 33: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 33

New Labor Skill พฒน�ทกษะแรงง�นสำ�หรบอตส�หกรรม

กลมดจทล ชวภ�พ และคว�มคดสร�งสรรค

New Infrastructure

ลงทนด�นทอยอ�ศย และส�ธ�รณสขของ

ชมชนเพอลดคว�มเสยง

ลงทนพฒน�แหลงนำ� เพอพฒน�อตส�หกรรม

เกษตรทเปนคว�มมนคงด�นอ�ห�รของ

ประเทศ

ลงทนด�นก�รศกษ�บนแพลตฟอรมออนไลน

พรอมพฒน�ทกษะของครผสอน

New Communityพฒน�ชมชนใหส�ม�รถชวยเหลอกนเอง

ในชวงวกฤต ดวยก�รสร�งคว�มมนคงด�น

ทอยอ�ศยและก�รประกอบอ�ชพ

New Health System ลงทนด�นขอมลจโนม (Genome) เพอ

ก�รรกษ�เฉพ�ะร�ย และปองกนคว�มเสยง

ในอน�คต

ทำ�ฐ�นขอมลของประช�กรเพอใชในก�ร

พฒน�ด�นต�ง ๆ ใหตรงกบสภ�พแวดลอม

และคว�มตองก�รของประช�ชน

MAKETRANSITIONS

BERESILIENT

LIFE AFTER COVID-19 ROADMAP

Page 34: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

CREATIVE THAILAND I 34

หมดปญหาหยบนตยสารไมทนสมครสมาชกรายปคาใชจายในการจดสง 200 บาท (12 เลม)

หรอดาวนโหลดใบสมครออนไลนcreativethailand.org/contactus

สมาชกใหมชอนามสกลเพศ ชาย

คร/อาจารย ผประกอบการ

หญง อาย อเมลโทรศพท โทรศพทมอถอ

สมาชกเกา (ตออาย)

นกเรยน

ภาพยนตร

หมบาน/บรษท

เลขประจาตวผเสยภาษ เพอออกใบเสรจรบเงน

ศลปะการแสดงพพธภณฑ/หองแสดงงานวรรณกรรม/การพมพ/สอสงพมพ

โฆษณาแฟชน

การออกแบบโทรทศน/วทยการกระจายเสยง

สถาปตยกรรม ทองเทยว/โรงแรม/สายการบน หตถกรรม/งานฝมอ คาปลก/คาสง

ดนตร

อาหารการแพทย

ทศนศลป/การถายภาพโทรคมนาคมการเงน/ธนาคาร

ซอฟตแวร/แอนเมชน/วดโอเกม

นสต/นกศกษา นกออกแบบ/ครเอทฟ อาชพอสระ ขาราชการ/รฐวสาหกจพนกงานบรษท

อนๆ โปรดระบ

อนๆ โปรดระบ

จงหวดเลขท

หนวยงาน/แผนก

รหสไปรษณยซอย ถนน ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต

หมบาน/บรษท

จงหวด

ตองการสมครสมาชกนตยสาร Creative Thailand ระยะเวลา 1 ป จำนวน 12 เลม

เชคสงจายสานกงานสงเสรมเศรษฐกจสรางสรรค (องคการมหาชน) (CEA) พรอมใบสมครสมาชกโอนเงนเขาบญช สำนกงานสงเสรมเศรษฐกจสรางสรรค (องคการมหาชน) ธนาคารกรงเทพ สาขาสำนกงานใหญสลม เลขทบญช 101-9-12219-9• แฟกซใบสมครพรอมหลกฐานการโอนเงนมาท 02-105-7450• หรอสงไปรษณยมาท สานกงานสงเสรมเศรษฐกจสรางสรรค (องคการมหาชน) (CEA) อาคารไปรษณยกลาง 1160 ถนนเจรญกรง แขวงบางรก เขตบางรก กรงเทพมหานคร 10500• หรอแนบไฟลใบสมครพรอมหลกฐานการโอนเงนมาทอเมล [email protected]

สอบถามขอมลเพมเตมไดท 02-105-7400 ตอ 116

เรมตงแตฉบบเดอน โดยยนดเสยคาใชจายในการจดสงเปนจำนวนเงน 200 บาท

เลขทหนวยงาน/แผนก

รหสไปรษณยซอย ถนน ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต

เหมอนทอยในการจดสง

ขอมลผสมครสมาชก

อาชพ

สาขา/อตสาหกรรมทเกยวของกบอาชพของทาน

ทอยในการจดสง

วธการชำระเงน

ทอยในการออกใบเสรจ

Page 35: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

ตงแตวนน 31 กรกฎาคม 63

CONNECT

หมดปญหาหยบนตยสารไมทนสมครสมาชกรายปคาใชจายในการจดสง 200 บาท (12 เลม)

หรอดาวนโหลดใบสมครออนไลนcreativethailand.org/contactus

สมาชกใหมชอนามสกลเพศ ชาย

คร/อาจารย ผประกอบการ

หญง อาย อเมลโทรศพท โทรศพทมอถอ

สมาชกเกา (ตออาย)

นกเรยน

ภาพยนตร

หมบาน/บรษท

เลขประจาตวผเสยภาษ เพอออกใบเสรจรบเงน

ศลปะการแสดงพพธภณฑ/หองแสดงงานวรรณกรรม/การพมพ/สอสงพมพ

โฆษณาแฟชน

การออกแบบโทรทศน/วทยการกระจายเสยง

สถาปตยกรรม ทองเทยว/โรงแรม/สายการบน หตถกรรม/งานฝมอ คาปลก/คาสง

ดนตร

อาหารการแพทย

ทศนศลป/การถายภาพโทรคมนาคมการเงน/ธนาคาร

ซอฟตแวร/แอนเมชน/วดโอเกม

นสต/นกศกษา นกออกแบบ/ครเอทฟ อาชพอสระ ขาราชการ/รฐวสาหกจพนกงานบรษท

อนๆ โปรดระบ

อนๆ โปรดระบ

จงหวดเลขท

หนวยงาน/แผนก

รหสไปรษณยซอย ถนน ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต

หมบาน/บรษท

จงหวด

ตองการสมครสมาชกนตยสาร Creative Thailand ระยะเวลา 1 ป จำนวน 12 เลม

เชคสงจายสานกงานสงเสรมเศรษฐกจสรางสรรค (องคการมหาชน) (CEA) พรอมใบสมครสมาชกโอนเงนเขาบญช สำนกงานสงเสรมเศรษฐกจสรางสรรค (องคการมหาชน) ธนาคารกรงเทพ สาขาสำนกงานใหญสลม เลขทบญช 101-9-12219-9• แฟกซใบสมครพรอมหลกฐานการโอนเงนมาท 02-105-7450• หรอสงไปรษณยมาท สานกงานสงเสรมเศรษฐกจสรางสรรค (องคการมหาชน) (CEA) อาคารไปรษณยกลาง 1160 ถนนเจรญกรง แขวงบางรก เขตบางรก กรงเทพมหานคร 10500• หรอแนบไฟลใบสมครพรอมหลกฐานการโอนเงนมาทอเมล [email protected]

สอบถามขอมลเพมเตมไดท 02-105-7400 ตอ 116

เรมตงแตฉบบเดอน โดยยนดเสยคาใชจายในการจดสงเปนจำนวนเงน 200 บาท

เลขทหนวยงาน/แผนก

รหสไปรษณยซอย ถนน ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต

เหมอนทอยในการจดสง

ขอมลผสมครสมาชก

อาชพ

สาขา/อตสาหกรรมทเกยวของกบอาชพของทาน

ทอยในการจดสง

วธการชำระเงน

ทอยในการออกใบเสรจ

Page 36: SPECIAL ISSUE - Creative Thailand (TCDC)...ม ถนนหนท งสำ หร บจ กรย นและก รเด นม กข น เพ อลดคว มเส ยงในก

ผ�สนใจสามารถลงทะเบยนได�แล�ววนนทACADEMY.CEA.OR.TH

รวมสรางสรรค ภมคมกนเศรษฐกจไทย

เตร�ยมความพรอม หลกสตรเสร�มความร�ด�านความคดสร�างสรรค�ทจาเป�นสาหรบนกเร�ยน นกศกษา ในการก�าวส�ชว�ตการทางาน ไม�ว�าจะเป�นพนกงานประจา ฟร�แลนซ� หร�อเจ�าของกจการ

เตมทกษะสรางสรรคหลกสตรเพ�อการเสร�มทกษะสาหรบนกสร�างสรรค�ในสาขาต�าง ๆ เพ�อการพฒนาผลงานและการเตบโตทางธรกจ

ตอเสร�มธรกจหลกสตรสาหรบผ�ประกอบการในการปรบตวรบสถานการณ� และการต�อยอดไอเดยส�ธรกจ

CEA.OR.THFB : Creative Economy Agency

สอบถามเพ�มเตม สานกงานสงเสร�มเศรษฐกจสรางสรรค (องคการมหาชน)

TCDC.OR.THFB : Thailand creative & design center Tel. 02-105-7400

#CEAVACCINE#CEAONLINEACADEMY

CEA Online Academy คอร�สเร�ยนร�ออนไลน� โดย สานกงานส�งเสร�มเศรษฐกจสร�างสรรค� (องค�การมหาชน) ร�วมกบกล�มนกสร�างสรรค�และสอมวลชนในการพฒนาเนอหา สาหรบการเพ��มทกษะ และการเตร�ยมพร�อมสาหรบอนาคต

CEA Online Academy_KV_2.pdf 1 5/28/20 2:34 PM