Simptomi i Znaci Na Pab-merenje Na Puls-sm 2009-2010

Simptomi i znaci na bolesti na periferni arterii i veni

-palpirawe na puls-

Prof. d-r Qubica Georgievska-Ismail

Univerzitetska klinika za kardiologija-SM VI sem 2009

Periferna arteriska bolest (PAB)-definicija

� PAB e klini~ki izraz koj treba da se koristi za ozna~uvawe na postoewe na stenoza, okluzija i/ili anevrizmatska bolest na aortata i/ili nejzinite granki so isklu~ok na koronarnite arterii.

Periferna arteriska bolest

� Karotidna arteriska bolest

� Arteriska okluzivna bolest

� Gorni ekstremiteti

� Dolni ekstremiteti

� Renalni arterii

� Mezenteri~ni arterii

� Bolest na abdominalna aorta

PAB na karotidni arterii

Arterii na vrat i glava

� Tek na zbidnuvawa

B. Vostanovuvawe na plakaC. Meka, centralno nekrotizirano jadro so fibrozna kapaD. Disrupcija na kapata - nekroti~nite kleto~ni i lipidni materijali stanuvaat aterogeni embolusi

E. Prazno nekroti~no jadro stanuva dlabok ulkus = trombogen → tromboembolizam

Karotidna arteriska bolest-simptomi

� Asimptomatski {um (bruit )� Nestabilnost

� Vrtoglavica

� Silna glavobolka

� TIA

� Parestezii vo liceto i/ili ekstremitetite od ednata strana

� Slabost vo ekstremiteti na edna strana

� Ote`nat govor

� Naru{uvawe na vidot (gubitok na vid na edno oko)

� CVI

Inspekcija na vrat

� Zgolemeni pulsacii

� Pulsira~ko ispaknuvawe: tortuozna i vkle{tena karotidna arterija

� Anevrizma

� Hiperdinami~na sostojba

Palpacija na karotiden puls

� Palpiraj sekoga{ samo EDNA arterija

� Vnimatelno zafrli ja glavata za da se relaksira sternomast. muskul

� Palpiraj ja karotidnata arterija so stavawe na prstot blizu gorniot del na vratot me|u sternomast.muskul i traheata vo visina na krikoidnata ‘rskavica

� Povtori ja procedurata na sprotivnata strana III IIaIIaIIa IIbIIbIIb IIIIIIIIIIII IIaIIaIIa IIbIIbIIb IIIIIIIIIIII IIaIIaIIa IIbIIbIIb IIIIIIIIIIIaIIaIIa IIbIIbIIb IIIIIIIII

Palpacija na karotiden puls (prodol...)

� Normalen naod:� Pulsaciite na karotidnite arterii se simetri~ni i imaat sli~ni karakteristiki kako radijalnata arterija.

� Vnimanie:� Izbegnuvaj ja kompresijata na karotidniot sinus koj e lokaliziran vo nivo na vrvot na tiroidnata ‘rskavica.

� Izbegnuvaj ja simultanata palpacija na obete karotidni arterii.

Abnormalen naod

� Otsuten ili slab puls na ednata strana:

� Stenoza ili okluzija

� Sistolen tril:

� Karotidna stenoza

0=Otsuten1=Slab2=Normalen3=Grani~en

Auskultacija na karotidna arterija

� Auskultirajte so dijafragmata, a potoa so yvon~eto

� Va`no e da se slu{a na najmalku3 lokacii: 1) na bazata na vratot; 2) na karotidnata bifurkacija;i, 3) agolot na vilicata.

� Ispituvajte vo ispravena

i legnata pozicija.

� Va`no e pts da ne di{e

� Auskultirajte vrz aortna i subklavija area za da se odredi dali {umot se prenesuva

� Ako ne se prenesuva: karotida

� Ako se prenesuva: aortna stenoza, stenoza na a. subklavia, stenoza na nekoj od grankite na lakot na aortata

Auskultacija na karotidna arterija (prodol...)

� Normalen naod:

� Pulsot se slu{a normalno, bez zvuk vo sistola.

� Abnormalen naod:

� Se slu{a {um (bruit) i treba da se zabeleì dali e sistolen, dijastolen ili kontinuiran.

Minimum stenosis causing bruit: 50% (<3 mm lumen)Prolonged, high-pitched bruit: >75% (1.5 mm lumen)

PAB na gorni ekstremiteti

Simptomi

� Zamor na rakata po optovaruvawe (pr., okluzija na a.subklavija)

� Bolka vo miruvawe vo racete i prstite

� Gangrena na prsti

� ûvstvitelnost na stud

� Bavno rastewe na noktite

� Bavno rastewe na vlaknata na racete

� Raynaud syndrome(pr., promena na boja-belo, sino, crveno ili belo, crveno, sino)

Diferencijalna Dijagnoza

� Revmatska polimialgija

� Giant cell arteritis

� PAB na gorni

ekstremiteti

� Takayasu arteritis

� Subclavian stealsindrom

� Trombangiitis

obliterans (M.Buerger)

� Raynaud-ov fenomen

� Trombembolija

� Thoracic outlet sindrom� Tendinitis na lakot (tenis i golf lakot)

� Cervikalna spondiloti~na mielopatija

� Sindrom na kancerska bolka

� Sindrom na brahijalen pleksus

� Carpal tunnel sindrom � Hypothenar hammersindrom

Znaci za akutna ishemija

{est “P” :− Pain (Bolka)− Pallor (Bledilo)− Pulselessness (Otsustvo na puls)− Perishing cold (Studenilo)− Paresthesias (Parestezii)− Paralysis (Paraliza)

Znaci za hroni~na ishemija

� Slabost na muskulaturata

� Bleda i ladna koà

� Ulkus

� Nekroza na tkivo-gangrena

� Otsutni pulsevi

� [umovi

� Razlika vo KP na obete race (> 20 mmHg)

Fizikalen vaskularen pregled na ramo, race i prsti

� Inspekcija� Koà: boja, ekskorijacii, rani, nekroza

� Pulsira~ka masa supraklavikularno (anevrizma na a.subclavia)

� Palpacija� Temperatura (sporedi gi obete race i prsti)

� Pulsevi

� Merewe na krven pritisok na obete race

� Auskultacija� Puls nad a.subclavia vo ramki na auskultacija na karotidna arterija

a.brachialis

a.radialis

Merewe na KP

� Pacientot treba da sedi vo tivka prostorija nekolkuminuti (15-30 min po ispu{uvawe na cigara)

� Se meri najmalku 2 pativo rastojanie od 1-2 minuti i u{te edno dokolku prvite dve merewa mnogu se razlikuvaat

� Manètata se postavuva na nadlakticata vo visina na srceto

� Se koristi standardna manètna (12-13 cmdolga i 35 cm{iroka), no se koristat i specifi~ni dokolku se raboti za mnogu slabi ili debeli individui

Merewe na KP (prodol...)

� POJAVA NA ZVUK-GUBITOK NA

ZVUK= sistolen/dijastolen kp.

� Merete go KP na obete

race pri prviot kontakt

so cel da se identifikuvaat

mo`nite razliki kako rezultat na

postoewe na PAB.

Vo ovoj slu~aj se zema povisokata

vrednost kako referentna.

� Razlika > 20 mmHg me|u dvete race

ukaùva na postoewe na PAB na

a.subclavia

Modificiran Allen's test� A.Okluzija na obete arterii (radijalna i ulnarna) dodeka pacientot ja stega {akata

� B. Radijalnata i ulnarna arterija se okludirani dodeka {akata e otvorena.

� V.Se osloboduva pritisokot vrz ulnarnata arterija i se o~ekuva vra}awe na bojata vo rakata po 5-10 sekundi.

A B V

PAB na dolni ekstremiteti

SimptomiAsimptomatski: Bez nikakvi simptomi (no so voobi~aeni funkcionalni naru{uvawa).

Klasi~na klavdikacija: Simptomi na bolka vo muskuli na dolnite ekstremiteti koja e reproducibilna i se javuva pri optovaruvawe, a pominuva so odmor.

“Atipi~na” bolka vo nozete: Nelagoda vo dolnite ekstremiteti koja se javuva pri optovaruvawe, no ne pominuva vo miruvawe taka {to go ograni~uva optovaruvaweto na reproducibilna distanca.

Klavdikacija vs. Psevdoklavdikacija

Sedewe, promena na pozicija

StoeweKako pominuva

≤≤≤≤ 30 minuti< 5 minutiVreme na pominuvawe

DaNeSe javuva pri stoewe

VarijabilnaKonzistentnaDistanca

VarijabilnaDaPredizvikana so optovaruvawe

Kako kaj klaudikacija

Zadnik, but, nadkoleno,podkolenica, stapalo-zavisi od arterija

Moè na edna ili obete noze

Lokalizacija na bolkata

Kako kaj klaudikacija plus àrewe, trpnewe

Gr~ewe, stegawe,bockawe, zamor

Karakteristiki na bolkata

PsevdoklavdikacijaKlavdikacija

Simptomi (prodol...)

Kriti~na ishemija na ekstremitet:

− Ishemi~na bolka vo miruvawe

− vo stapalo− leè~ka pozicija, no}e

− Rana {to ne zazdravuva

− Gangrena

Simptomi

Akutna ishemija na ekstremitet: {est “P”,definirani so klini~ki simptomi i znaci koi sugeriraat potencijalna zagrozenost na ekstremitetot:

− Pain (Bolka)− Pallor (Bledilo)− Pulselessness (Otsustvo na puls)− Perishing cold (Studenilo)− Paresthesias (Parestezii)− Paralysis (Paraliza)

Klini~ka prezentacija na PAB

~15%Klasi~na (tipi~na)klavdikacija

~33%

Atipi~na bolka vo nozete

(funkcionalnaograni~enost)

50%Asimptomatska

1%-2%Kriti~na ishemija na ekstremitet

Procena na vaskularni simptomi-anamneza

� Koe bilo ograni~uvawe na muskulite na dolnite ekstremiteti ili anamneza za kakvo bilo naru{uvawe na dvièweto (se opi{uva kako slabost, bockawe, trpnewe ili bolka vo zadnikot, butot, listot ili stapaloto)

� Kakva bilo rana na nozete ili stapalata koja te{ko zazdravuva

� Kakva bilo bolka vo miruvawe lokalizirana vo dolnite ekstremiteti ili stapalata i nejzinata povrzanost so stoe~ka ili leè~ka pozicija

Bolka vo nozete: Diferencijalna Dijagnoza

� Stenoza na spinalen kanal

� Periferna nevropatija

� Bolka na periferen nerv

� Hernijacija na disk koj pritiska nerv

� Osteoartrit na kolk ili koleno

� Venska klavdikacija

� Simptomatska Baker-ova cista

� Hroni~en sindrom na kompartman

� Spazma na muskul ili gr~

� Sindrom na zamor na nozete

Hirsch AT, et al. J Am Coll Cardiol. 2006;47:e1-e192.

Znaci za akutna ishemija

{est “P” :− Pain (Bolka)− Pallor (Bledilo)− Pulselessness (Otsustvo na puls)− Perishing cold (Studenilo)− Paresthesias (Parestezii)− Paralysis (Paraliza)

Znaci za hroni~na ishemija

� Slabost na muskulaturata

� Gubitok na vlakna na dorzumot na stapaloto

� Zdebeluvawe na nokti

� Studenilo vo nozete

� Nekroza na tkivo

� Otsutni pulsevi

� [umovi

Fizikalen vaskularen pregled na noze i stapala

� Inspekcija� Koà: boja, ekskorijacii, otsustvo na vlakna, rani, nekroza

� Otoci (adenopatija na femoralna hernija)

� Palpacija� Temperatura (sporedi gi obete noze)

� Otoci

� Pulsevi

� Auskultacija� Puls nad a.femoralis

Stapalata mora da se inspektiraat direktno so soble~eni ~evli i ~orapi

III IIaIIaIIa IIbIIbIIb IIIIIIIIIIII IIaIIaIIa IIbIIbIIb IIIIIIIIIIII IIaIIaIIa IIbIIbIIb IIIIIIIIIIIaIIaIIa IIbIIbIIb IIIIIIIII

a.femoralis 0=Otsuten1=Slab2=Normalen3=Grani~en


Koristi gi vrvovite na 2, 3 i 4 prst !


a.poplitea


Moè da e nedostapna za palpacija, {to ne zna~i vedna{ i otsuten puls,

osobeno ako se palpiraat distalnite !!!


a.dorsalis pedis


Se nao|a do tetivata za palecot, koj e vo fleksijaKoristi gi vrvovite na 2, 3 i 4 prst !


a.tibialis posterior


Se nao|a veda{ zad vnatre{niot maleolusKoristi gi vrvovite na 2, 3 i 4 prst !

Voobi~aeni gre{ki i pote{kotii

� Mnogu silno pritiskawe i/ili zamena na sopstveniot puls za onoj na pacientot

� Masno tkaewe

� Otok

Auskultacija na femoralna arterija

� Normalen naod: � Pulsot se slu{a normalno, no bez zvuci za vreme na sistola.

�

� Abnormalen naod: � Seslu{a {um kako rezultat na stesnuvawe na koja bilo od slednite arterii:. � Iliac � Common femoral � Superficial femoral � Profunda femoris

Moderately good predictor of PAD (likelihood ratio [LR]=4.80; 95% confidence interval [CI], 2.40-9.50). The absence of a bruit doesn't exclude disease (LR=0.83; 95% CI, 0.73-0.95).

PAB na abdominalna aorta

Anevrizma na abdominalna aorta (AAA)

� Lokalizirana dilatacija na abdominalna aorta za > 50% od normalniot dijametar

Simptomi

� 75% asimptomatski

� Simptomi

� Bolka

� Pritisok vrz okolnite strukturi

� Embolizacija

� Tromboza

Palpacija na abdominalna aorta

� So dlaboka palpacija na centralen del od abdomenot se ~uvstvuva pulsira~ka masa.

� Zgolemena aorta moè da e znak na aortna anevrizma.

Auskultacija na abdominalna aorta

� Dijafragmata od stetoskopot se stava cvrsto so lesen pritisok vrz abdominalniot yid.

� [umovite (bruits) se slu{aat vo sistola ili poretko za vreme na sistola i dijastola.

� Nemoj da te zalaàt {umovite od srceto koi se prenesuvaat niz abdomenot.

Bolesti na venskiot sistem

Bolesti na venskiot sistem

� Varikozni veni

� Tromboflebitis na povr{nite veni

� Trombembolija na dlaboki veni

� Hroni~na venska insuficiencija

Varikozni veni

Varikozni veni-simptomi i znaci

� Golemi veni koi se gledaat.

� Lesen otok na glu`dovite i/ili nozete.

� Bolki, peckawe, è{tina, ili “ te{ki” noze.

� Simptomite se vlo{uvaat so prodolèno sedewe.

� Pulsirawe (udirawe) ili gr~evi vo nozete.

� Svrbe` okolu venite.

� Obezbojuvawe na koàta okolu varikoznite veni.

Corona phlebectasica

Varikozni veni

� Inspekcija (pacientot leì)� Asimetrija

� Otok

� Pigmentacija

� Distribucija

� Palpacija� SFJ (sapheno-femoral

junction)� Tap&Cough� Trendelerberg&Tourniquet

Superficijalen tromboflebitis-simptomi i znaci (inspekcija i palpacija)

� Bolna struktura kako gajtan

� Tvrdost na venata

� Crvenilo dol` venata

� ûvstvitelnost dol` venata

� Zgolemena temperatura

Superficijalen tromboflebitis

Tromboza na dlaboki veni-simptomi i znaci (inspekcija i palpacija)

� Otok

� ûvstvitelnost

� Preboenost na koàta (crvenilo, cijanoza)

� Zgolemena temperatura vo nogata

� Nevoobi~aena tvrdost na nogata

� Bolki vo listot pri dorzalna fleksija

� Pridruèn superficijalen tromboflebitis

Hroni~na venska insuficiencija-

postflebiti~en sindrom

Hroni~na venska insuficiencija-ulkus

Sovremen vaskularen pregled

� Pregled na puls– Carotid – Radial/ulnar– Femoral– Popliteal– Dorsalis pedis– Posterior tibial

� Skala:� 0=Otsuten

� 1=Slab

� 2=Normalen

� 3=Grani~en (anevrizma)

� Merewe na krven pritisok na obete race

� Pregled na srce

� Palpacija naabdomen za postoewe na anevrizma

� Auskultacija za{umovi

� Pregled na noze i stapala

A conservative is a man with two perfectly good legswho, however, has never learned to walk forward.

(F.D. Roosevelt)

(1882-1945)

Documents

Simptomi i Znaci Na Pab-merenje Na Puls-sm 2009-2010