Embed Size (px)
Citation preview
Ciljevi učenja
1. Upoznati se sa standardnim revizorskim izvještajem
2. Razumjeti u kojim situacijama je potrebna modifikacija standardnog pozitivnog revizorskog izvještaja
3. Razumjeti pod kojim uslovima se napušta standardni pozitivan revizorski izvještaj
4. Proučiti primjere drugih vrsta revizorskih izvještaja
5. Razumjeti uticaj načela značajnosti na izbor revizorskog izvještaja
6. Upoznati se sa najnovijom strukturom i sadržajem revizorskog izvještaja
Standardan pozitivan izvještaj revizora
Standardan pozitivan revizorski izvještaj se izdaje kada: revizor prikupi dovoljno dokaza
obavi reviziju u skladu sa opšteprihvaćenim standardima revizije
utvrdi da su objavljeni FI u skladu sa opšteprihvaćenim računovodstvenim načelima (MRS/MSFI)
Ovakav izvještaj revizora sadrži sljedećih 7 elemenata:1. naslov izvještaja
2. primalac (naznaku kome je izvještaj upućen)
3. uvodni paragraf
4. paragraf u kome se opisuje priroda i obim revizije
5. paragraf u kome je izraženo mišljenje o finansijskim izvještajima
6. ime, adresa i potpis revizora
7. datum revizorskog izvještaja
Naslov
Standardi revizije zahtjevaju da izvještaj ima naslov i da u njemu stoji riječ nezavisan
Na primjer, odgovarajući naslovi bili bi: Nezavisan izvještaj revizije
Izveštaj nezavisnog revizora
Nezavisno mišljenje revizora
Zahtjev da naslov sadrži reč nezavisan ima za cilj dakorisnicima prenese da je revizija bila nepristrasna u svimaspektima angažovanja
Primalac izvještaja (Adresa)
Izvještaj se obično adresira na: preduzeće
njegove vlasnike (akcionare) ili
upravni odbor
Proteklih godina, ustalio se običaj da se izvještajupućuje akcionarima, da bi se pokazalo da je revizornezavisan u odnosu na preduzeće i upravni odbor
Uvodni paragraf
Prvi paragraf izvještaja ima tri zadatka:1. U njemu se jednostavno navodi da je revizorsko
preduzeće izvršilo reviziju
2. Navode se finansijski izvještaji koji su bili predemt revizije, uključujući datume bilansa stanja i računovodstveneperiode za bilans uspjeha i bilans novčanih tokova
3. Navodi se da je za finansijske izvještaje odgovornorukovodstvo a da je odgovornost revizora da izrazimišljenje o finansijskim izvještajima na osnovu izvršenerevizije
Paragraf o djelokrugu rada
Paragraf o djelokrugu rada predstavlja činjenični iskaz o tome šta je revizor uradio u reviziji U ovom paragrafu prvo se navodi da je revizor slijedio
opšteprihvaćene standarde revizije (ISA/MSR)
U nastavku se daje kratak opis važnih aspekata revizije (ističe se da je revizija urađena na način koji obezbjeđuje razumno uvjeravanje te da su postupci revizije zasnovani na statističkom uzorkovanju)
U ovom pasusu se spominju sva tri osnovna načela revizije (načelo dokaza, načelo rizika i načelo značajnosti)
Paragraf koji sadrži mišljenje
U posljednjem paragrafu standardnog revizorskogizveštaja navode se zaključci revizora dobijeni naosnovu rezultata testiranja u toku revizije
Ovaj dio izvještaja je toliko važan da se često čitavizveštaj revizije naziva mišljenje revizora
U ovom paragrafu navodi se mišljenje a ne apsolutančinjenični iskaz ili garancija
Datum izvještaja
Odgovarajući datum za izvještaj jeste datum kada je revizor završio najvažnije procedure revizije na terenu
Ovaj datum je važan za korisnike zbog toga štoukazuje na posljednji dan odgovornosti revizora zapregled značajnih događaja koji su se odigrali poslije datuma finansijskih izvještaja
Ime, adresa i potpis revizora
Izvještaj treba da navede svoj puni naziv, te konkretnu lokaciju, obično grad u kome revizor ima kancelariju
Izvještaj revizora se obično potpisuje u ime firme jer firma preuzima odgovornost za reviziju
PRIMJER
Naslov: IZVJEŠTAJ NEZAVISNOG REVIZORA Adresat: SKUPŠTINI AKCIONARA KOMPANIJE "X" A.D. BANJA LUKA Uvodni paragraf: Izvršili smo reviziju priloženih finansijskih izveštaja Kompanije X d.o.o. Banja Luka (u
daljem tekstu: „Preduzeće“) koji se sastoje od bilansa stanja na dan 31. decembra 2008. godine i bilansa uspjeha, bilansa tokova gotovine i izvještaja o promjenama na kapitalu Preduzeća za godinu koja se završava na taj dan.
Rukovodstvo Preduzeća je odgovorno za sastavljanje ovih finansijskih izveštaja u skladu sa računovodstvenim propisima koji se primenjuju u Republici Srpskoj. Ova odgovornost obuhvata: kreiranje, implementaciju i održavanje internih kontrola koje su relevantne za sastavljanje finansijskih izveštaja koji ne sadrže materijalno značajne greške nastale bilo zbog pronevere ili grešaka u radu, odabir i primenu odgovarajućih računovodstvenih politika i vršenje računovodstvenih procena koje su razumne u datim okolnostima.
Naša odgovornost je da na osnovu izvršene revizije izrazimo mišljenje o priloženim finansijskim izveštajima.
Paragraf o djelokrugu revizije:
Reviziju smo planirali i izvršili u skladu sa računovodstvenim propisima koji se primenjuju u Republici Srpskoj i Međunarodnim standardima revizije izdatim od strane Međunarodnog saveza računovođa. Ovi standardi zahtevaju da se pridržavamo relevantnih etičkih zahteva i da reviziju planiramo i obavimo na način koji nam omogućuje da steknemo razumni nivo uveravanja da finansijski izveštaji ne sadrže materijalno značajne greške.
Revizija obuhvata obavljanje procedura u cilju prikupljanja revizorskih dokaza o iznosima u finansijskim izveštajima. Odabir procedura zavisi od naše procene, uključujući i procjenu rizika od materijalno značajnih grešaka u finansijskim izveštajima nastalih bilo zbog pronevere ili grešaka u radu. U proceni rizika uzimamo u obzir interne kontrole koje su relevantne za sastavljanje finansijskih izveštaja Preduzeća sa ciljem projektovanja revizorskih procedura koje odgovaraju okolnostima, ali ne i za svrhe izražavanja mišljenja o efektivnosti internih kontrola primenjenih u Preduzeću. Revizija takođe obuhvata ocjenu da li su računovodstvena načela i značajna procjenjivanja koja je primjenilo rukovodstvo odgovarajuća.
Smatramo da su revizorski dokazi koje smo pribavili dovoljni i odgovarajući i pružaju osnov za izražavanje našeg mišljenja.
Mišljenje: Po našem mišljenju, finansijski izveštaji prikazuju istinito i objektivno finansijsko stanje Preduzeća na dan 31. decembra 2008. godine, rezultate poslovanja i tokove gotovine za godinu koja se završava na taj dan i sastavljeni su u skladu sa Računovodstvenim propisima koji se primenjuju u Republici Srpskoj.
Ime revizora: REVIZOR d.o.o. Banja Luka; Petar Petrović, Ovlašćeni revizor Datum revizije: Banja Luka, 5. mart 2009. godine
Dodatna objašnjenja uz standardni pozitivan revizorski izvještaj
Ponekad revizor ima potrebu da uz standardan pozitivan izvještaj doda i neka objašnjenja koja ne utiču na njegovo mišljenje
To će učiniti ukoliko:1. je njegovo mišljenje djelimično zasnovano na izvještaju drugog
revizora
2. postoji problem vremenske neograničenosti poslovanja ('going concern')
3. revizor se slaže sa odstupanjima od važećih računovodstvenih standarda
4. postoji nedosljednost u primjeni računovodstvenih politika
5. želi da naglasi neki značajan događaj
Dodatna objašnjenja uz standardni revizorski izvještaj (nastavak)
Kada se revizorsko mišljenje djelimično zasniva na izvještaju drugog revizora, potrebno je preformulisati način izražavanja u standardnom pozitivnom revizorskom mišljenju Dolazi do izmjene u Uvodnom paragrafu
Ukoliko je u pitanju neka druga od prethodno navedenih situacija, potrebno je uključiti dodatno objašnjenje nakon mišljenja revizora, ali ostali paragrafi ostaju nepromijenjeni Uvodi se novi pasus ispod paragrafa sa mišljenjem kojim se
korisnicima izvještaja skreće pažnja na neka od navedenih pitanja
1. Revizorsko mišljenje se djelimično zasniva na izvještaju drugog revizora Kod nekih revizija se može desiti da dio revizije obavi neki
drugi revizor (npr. kod konsolidovanih FI ili kada je drugi revizor obavio reviziju FI za prethodni period)
Glavni revizor mora da odluči da li će u svom izvještaju spominjati druge revizore Procjena profesionalne sposobnosti i nezavisnosti drugih
revizora!
Značajnost obima posla koji su obavili drugi revizori
Vrsta mišljenja koji je dao drugi revizor
Uvodni paragraf: Izvršili smo reviziju priloženih finansijskih izveštaja Kompanije X d.o.o. Banja Luka (u daljem tekstu: „Preduzeće“) koji se sastoje od bilansa stanja na dan 31. decembra 2008. godine i bilansa uspjeha, bilansa tokova gotovine i izvještaja o promjenama na kapitalu Preduzeća za godinu koja se završava na taj dan. Reviziju finansijskih izveštaja Preduzeća za 2007. godinu izvršio je drugi revizor koji je u svom izveštaju od 25. februara 2009. godine izrazio pozitivno mišljenje.
Rukovodstvo Preduzeća je odgovorno za sastavljanje ovih finansijskih izveštaja u skladu sa računovodstvenim propisima koji se primenjuju u Republici Srpskoj. Ova odgovornost obuhvata: kreiranje, implementaciju i održavanje internih kontrola koje su relevantne za sastavljanje finansijskih izveštaja koji ne sadrže materijalno značajne greške nastale bilo zbog pronevere ili grešaka u radu, odabir i primenu odgovarajućih računovodstvenih politika i vršenje računovodstvenih procena koje su razumne u datim okolnostima.
Naša odgovornost je da na osnovu izvršene revizije izrazimo mišljenje o priloženim finansijskim izveštajima.
PRIMJER
2. Problematika vremenske neogra-ničenosti poslovanja Jedna od osnovnih računovodstvenih pretpostavki jeste
pretpostavka o 'going concern-u'
Od revizora se zahtjeva da procijene postoji li značajna sumnja u sposobnost preduzeća da nastavi da neograničeno posluje u razumnom periodu koji ne prelazi period od narednih godinu dana od datuma revizije FI Ukoliko revizor ocijeni da postoji razumna sumnja u mogućnost
preduzeća na nastavi vremenski neograničeno, on mora da modifikuje svoj standardni izvještaj revizije dodavanjem pasusa sa skretanjem pažnje
Skretanje pažnje
Ne izražavajući dalje rezerve u odnosu na dato mišljenje skrećemo pažnju na slijedeće:
/v/ Preduzeće je u poslovnoj 2007. godini ostvarilo gubitak u iznosu od 1,653,114 ,KM. Akumulirani gubitak, iskazan u bilansu stanja na dan 31. decembra 2007. godine, iznosi 8,187,068 KM, a kratkoročne obaveze preduzeća premašuju njegovu obrtnu imovinu za 16.93 puta, odnosno za 7,276,682 KM. Navedene činjenice, uz potencijalne efekte na finansijske izvještaje navedene u prethodnim pasusima, ukazuju na značajnu sumnju da će Preduzeće biti u stanju da nastavi poslovanje u skladu sa načelom stalnosti.
PRIMJER
3. Revizor odobrava odstupanja od važećih račun. standarda
U nekim, specifičnim okolnostima, može se desiti da bi FI sačinjeni u skladu sa važećim račun. standardima doveli do pogrešnog informisanja njegovih korisnika
Kodeks etike i MSR dozvoljaju revizoru da i u takvim okolnostima izda pozitivno mišljenje o FI U tom slučaju se mora uvesti poseban paragraf, nakon
mišljenja, u kome se objašnjava ovo odstupanje, njegovi efekti na FI i razlozi zbog kojih bi pridržavanje datog račun. načela dovelo do pogrešnog informisanja korisnika FI
4. Nedosljednost u primjeni računo-vodstvenih politika
Jedna od osobina koje finanansijske informacije treba da imaju jeste i konzistentnost (dosljednost u primjeni račun. principa i načela)
Računovodstvene promjene se mogu podijeliti na one koje utiču i one koje ne utiču na dosljednost
a) Promjene koje utiču na dosljednost - ukoliko promjena u račun. načelima ili metodama utiče na uporedivost FI, a revizor se sa tim slaže, on mora da uključi dodatno objašnjenje o toj promjeni Promjene u računovodstvenim načelima - npr. kada se pređe sa
linearne metode na degresivnu metodu obračuna amortizacije
Promjene u izvještavanju - npr. promjene u iskazivanju udjela preduzeća-kćeri u konsolidovanom FI matičnog preduzeća
Ispravka greške u računovodstvenom načelu - dešava se kada je klijent u prethodnim godinama koristio račun. metodu koja nije prihvatljiva (npr. LIFO) ali je u tekućoj godini usvojio metod obračuna koji je u skladu sa zahtjevima MRS/MSFI (npr. FIFO)
4. Nedosljednost u primjeni računo-vodstvenih politika (nastavak)
b) Promjene koje ne utiču na dosljednost - radi se o promjena koje utiču na uporedivost FI, ali ne utiču na njihovu konzistentost, tj. dosljednost, a obuhvataju:1. Promjene računovodstvenih procjena - npr. promjena vijeka
trajanja osnovnog sredstva
2. Ispravku greške koja se ne odnosi na primjenu račun. načela - npr. računska greška u prethodno objavljenim FI
3. Promjenu u klasifikaciji i ponovnu klasifikaciju - npr. ako je neki trošak bio uključen u poslovne rashode, a radi se o vrsti neposlovnog rashoda, on će biti reklasifikovan
4. Promjenu za koju se smatra da može biti značajna u budućnosti - npr. ako je usvojeno neka druga računov. politika koja nema značajan efekat na tekuće FI, ali se očekuje da će imati značajan uticaj u narednim godinama
Ove promjene se navode u Napomenama uz FI, ali osvrt na njih nije potreban u revizorskom izvještaju
5. Naglašavanje nekog događaja
Ponekad, iako to neće uticati na njegovo mišljenje, revizor može da naglasi neki značajan događaj, za kog vjeruje da može biti zanimljiv korisnicima FI
I ovaj događaj se navodi u pasusu koji slijedi nakon paragrafa sa mišljenjem
Skretanje pažnje
Ne izražavajući dalje rezerve u odnosu na dato mišljenje skrećemo pažnju na slijedeće:
/i/ Kao što je objelodanjeno u napomeni 9 uz finansijske izvještaje, u zemljišno knjižni izvadak (ZKI) broj 12318 od 24. novembra 2006. godine upisana je hipoteka na građevinskim objektima, kao obezbjeđenje za povrat kredita NLB Razvojoj banci a.d. Banjaluka, Hypo Alpe Adria bank a.d., Banjaluka i Zepter komerc banci a.d., Banjaluka. Sadašnja vrijednost građevinskih objekata datih u zalog na dan 31. decembra 2007. godine iznosi 8,667,877 KM.
/iii/ Kao što je objelodanjeno u napomeni 17 uz finansijske izvještaje, u toku 2006. godine Preduzeće je
pokrenulo novi postupak reprogramiranja obaveze za poreze i doprinose u skladu sa Izmjenama odluke o reprogramiranju obaveza po osnovu poslovnih planova preduzeća („Službenii glasnik RS“, broj 62/05, 104/05 i 33/06). Na osnovu zahtjeva Preduzeća, Ministarstvo privrede, energetike i industrije RS uputilo je zahtjev Poreskoj upravi Republike Srpske, Područni centar Banja Luka da se Preduzeću izda Uvjerenje o iznosu reprogramiranih obaveza kao preduzeću od posebnog interesa. Uslov za potpisivanje novog reprograma poreskih obaveza je usaglašavanje poreskih obaveza sa Poreskom upravom Republike Srpske. Ovo usaglašavanje je izvršeno u toku 2007. godine o čemu je Poreska uprava dana 23. jula 2007. godine izdala Uvjerenje kojim se potvrđuje stanje neizmiranih obaveza, a koje su bile predmet prethodnog Reprograma, u ukupnom iznosu od 880,790 KM. Neizmirene obaveze (uključujući zatezne kamate), za period 01. januar 2002 - 30. juni 2006. godine, iznose 1,964,694 KM.
PRIMJER
Odstupanje od pozitivnog revizorskog izvještaja Postoje tri osnovna razloga zbog kojih će revizor izdati
drugačije mišljenje od pozitivnog:
1. Ograničenje obima revizije - to se dešava kada revizor ne može da prikupi dovoljno dokaza
2. Odstupanje od važećih računov. standarda - kada je rukovodstvo pri izradi FI odstupalo od važećeg okvira
3. Nedovoljna nezavisnost revizora - izdavanje revizorskog izvještaja podrazumijeva da su ispunjeni zahtjevi Kodeksa etike za profesionalne računovođe i revizore
Ostale vrste revizorskog mišljenja
Ostali izvještaji, koji nisu pozitivni, uključuju izvještaje u kojima se izražava: Mišljenje sa rezervom - Izdaje se kada postoji ograničenje
obima revizije ili odstupanje od važećih račun. standarda, ali koje nije toliko značajno da bi se izrazilo uzdržavanje od mišljenja ili dalo negativno mišljenje
Uzdržavanje od davanja mišljenja - Izdaje se ili kada revizor nije uspio da prikupi dovoljno dokaza za izražavanje mišljenja ili ukoliko nije dovoljno nezavisan
Negativno mišljenje - Izdaje se kada je odstupanje od važećih račun. standarda toliko značajno da se za FI ne može reći da su istiniti i objektivni
Izbor odgovarajućeg mišljenja zavisiće od vrste i značajnosti odstupanja!!!
Efekat značajnosti Ključan je za izbor odgovarajućeg mišljenja! Pozitivno mišljenje se izdaje sve dok odstupanja ili ograničenja
obima revizije nisu značajni Kako se ta značajnost povećava, revizor mora da procijeni
kako to utiče na ukupne FI Kada postoji ograničenje obima revizije, stepen uticaja tog
ograničenja na ukupne FI će opredijeliti revizora za mišljenje sa rezervom ili suzdržano mišljenje Npr. ako revizor nije prisustvovao popisu zaliha, % učešća zaliha u
ukupnoj imovini će uticati na vrstu mišljenja
Kada postoji odstupanje od važećih standarda, veličina tog odstupanja će uticati na vrstu mišljenja: ako odstupanje nije značajno » » » pozitivno mišljenje
ako je odstupanje značajno ali ne toliko da to utiče na realnost i objektivnost ukupnih FI » » » mišljenje sa rezervom
ako je odstupanje toliko značajno da to utiče na realnost i objektivnost ukupnih FI » » » negativno mišljenje
1. Ograničenje obima revizije
Ima za posljedicu nemogućnost prikupljanja dovoljnih i odgovarajućih dokaza Dešava se kada revizor nije u stanju da sprovede određene
revizorske postupke
To ograničenje može da postavi sam klijent ili može biti posljedica objektivnih uslova sprovođenja revizije Posebna pažnja i opreznost u slučaju ograničavanja revizije
od strane klijenta!!!
Postoji više situacija kada može doći do ograničavanja obima revizije, kao npr: Neprisustvovanje popisu zaliha Ograničavanje slanja konfiramcija nekim kupcima
Nemogućnost pribavljanja revizorskog izvještaja preduzeća-kćeri
U svakom od ovih slučajeva, objašnjenje o ograničenju se navodi u pasusu koji prethodi mišljenju!!!
Do prošle
godine
3. Kao što je prikazano u napomenama 10., 14. i 17., zbog ograničene mogućnosti ispitivanja, tj. nemogućnosti da se izvrši usaglašavanje stanja potraživanja i obaveza Preduzeća, koja proizilaze iz odnosa sa Republičkom upravom carina (sada Upravom za indirektno oporezivanje), nismo se mogli uvjeriti u realnost ovih iskaza u finansijskim izvještajima.
4. Po našem mišljenju, izuzev za efekte pitanja iznijetih u tačkama 3. i 4., finansijski izvještaji istinito i
objektivno, po svim bitnim pitanjima, prikazuju stanje imovine, kapitala i obaveza na dan 31. decembra 2005. i 2004. godine i rezultate poslovanja za navedene godine, u skladu sa računovodstvenim standardima i propisima o računovodstvu Republike Srpske.
Zbog preuzimanja obaveze za vršenje revizije finansijskih izvještaja Preduzeća za 2007. godinu ugovorom od 25. novembra 2008. godine, nismo bili u mogućnosti da prisustvujemo popisu zaliha sa stanjem na dan 31. decembra 2007. godine, jer je popis vršen prije imenovanja revizora Preduzeća. Zbog prirode računovodstvenih evidencija koje vodi Preduzeće, nismo bili u mogućnosti da se drugim postupcima revizije uvjerimo u količine i stanje zaliha na datum bilansa stanja. Kao što je objelodanjeno u napomeni 7. uz finansijske izvještaje, poredeći osnovice za obračun amortizacije (nabavne vrijednosti građevinskih objekata i opreme) sa obračunatim troškom amortizacije, evidentno je da primjenjene stope amortizacije podrazumijevaju vijek upotrebe osnovnih sredstava znatno veći od onog koji se realno može očekivati. Međutim, zbog prirode računovodstvene evidencije (programa u kome se vodi knjiga osnovnih sredstava), revizor nije bio u mogućnosti da procijeni za koliko je potcijenjen trošak amortizacije te koliki bi mogao biti njegov efekat na finansijske izvještaje Preduzeća. Osim toga, Preduzeće se u svojim računovodstvenim politikama opredjelilo za naknadno vrednovanje osnovnih sredstava po fer tržišnoj vrijednosti. Međutim, niti jednom do sada Preduzeće nije izvršilo svođenje vrijednosti zemljišta, građevinskih objekata i opreme na fer tržišnu vrijednost. U skladu sa prethodno navedenim, nismo se mogli uvjeriti da je sadašnja vrijednost osnovnih sredstava realno iskazana na dan 31. decembra 2007. godine, odnosno nismo se mogli uvjeriti u potencijalne efekte ovog svođenja na finansijske izvještaje za 2007. godinu. Zbog značaja pitanja iznijetih u prethodnim pasusima, ne izražavamo mišljenje o finansijskim izvještajima.
Primjer ograničenja koji vodi do suzdržavanja od davanja mišljenja
Primjer ograničenja koji vodi do davanja mišljenja sa rezervom
Mišljenje s rezervom
Revizor izražava mišljenje sa rezervom u slučajevima kada ograničenje djelokruga rada revizora, odnosno neslaganje s upravom nije tako značajno da bi zbog toga revizor trebao suzdržati od izražavanja mišljenja ili izdati negativno mišljenje
Mišljenje s rezervom treba da glasi da su finansijski izvještaji „prikazani istinito i objektivno“, „izuzev za“ efekte i one segmente na koju se odnosi rezerva, tj. suzdražanost
Uzdržavanje od davanja mišljenja
Ovakva vrsta izvještaja se izdaje onda kada je ograničenje u obimu revizije takvo da revizor nije u stanju prikupiti dovoljno relevantnih dokaza na osnovu kojih bi mogao izraziti svoje mišljenje
U tom slučaju mišljenje sa rezervom nije prikladno i revizor se, stoga, suzdržava od izdavanja mišljenja
2. Izvještaji koji nisu u skladu sa važećim račun. standardima Ako je odstupanje od važećeg račun. okvira značajno,
onda revizor treba da izda: ili mišljenje sa rezervom
ili negativno mišljenje
Primjeri ovakvih odstupanja su: neprihvatljive račun. politike, neprimjerena objavljivanja ili neopravdane promjene račun. politika
Ukoliko se izdaje mišljenje sa rezervom - pasus sa objašnjenjem prethodi pasusu sa mišljenjem
Ukoliko se izdaje negativno mišljenje: prije mišljenja se navode objašnjenja i efekti odstupanja
pasus sa mišljenjem se mijenja kako bi se izrazilo negativno mišljenje o FI
Zavisi od nivoa značajnostiodstupanja
Do prošle
godine
Primjer odstupanja koje vodi ka davanju negativnog mišljenja
Primjer odstupanja koje vodi do davanja mišljenja sa rezervom
Kao što je objelodanjeno u Napomeni 6. uz finansijske izvještaje, Preduzeće je utoku 2005. godine vršilo otkup vlastitih akcija, ali ovu transakciju nije evidentiralo u skladu sa MRS 32 – Finansijski instrumenati: Objavljivanje i prezentacija, što je dovelo do precijenjenosti aktive i pasive za 67,397 KM.
Po našem mišljenju, izuzev za efekte pitanja iznijetog u tački 3., finansijski izveštaji Preduzeća istinito i objektivno, po svim bitnim pitanjima, prikazuju stanje imovine, kapitala i obaveza na dan 31. decembra 2005. godine i rezultate poslovanja za navedenu godinu, u skladu sa računovodstvenim standardima i propisima o računovodstvu Republike Srpske.
... • Kao što je iznijeto u Napomeni 7., potraživanja iz specifičnih poslova su potcijenjena za iznos od 10,000 KM,
što predstavlja potraživanje od Centralnog registra po osnovu uplate sredstava u Garantni fond. Osim toga, Preduzeće je potcijenilo Druga potraživanja za iznos od 11,042 KM koji predstavlja pozajmice Preduzeća, kao osnivača, Banjalučkoj Berzi. U iznosu od 6,667 KM precijenjen je gubitak ranijih godina, a za 4,375 KM su precijenjeni nematerijalni troškovi (Napomena 12.).
• Kao što je iznijeto u Napomeni 8., iznos gotovine u blagajni je potcijenjen za 144 KM. • Kao što je iznijeto u Napomeni 10., obaveze prema dobavljačima su precijenjene za 2,031 KM. • Kao što je iznijeto u Napomeni 11., obaveze iz specifičnih poslova su potcijenjene za iznos od 8,000 KM koji
predstavlja pozajmice vlasnika Preduzeću. • Kao što je iznijeto u Napomeni 12., Preduzeće je troškove članarine za narednu godinu u iznosu od 800 KM
proknjižilo kao trošak tekuće godine i za taj iznos precijenilo ukupne troškove. Osim toga, Preduzeće nije evidentiralo troškove berzanskih provizija u iznosu od 425 KM, te su ukupni troškovi potcijenjeni za ovaj iznos.
• Kao što je iznijeto u Napomeni 13., ostali poslovni prihodi su potcijenjeni za iznos od 3,600 KM koji čini prihode od brokerskih provizija.
Po našem mišljenju, zbog efekata pitanja iznijetih u tačkama 3.-11., finansijski izvještaji ne prikazuju istinito i objektivno stanje imovine, kapitala i obaveza na dan 31. decembra 2002. godine i rezultate poslovanja za navedenu godinu, u skladu sa računovodstvenim standardima i propisima o računovodstvu Republike Srpske.
Negativno mišljenje
Negativno mišljenje se daje kada je efekat neusklađenosti sa stavom uprave toliko značajan ili sveobuhvatan za finansijske izvještaje da revizor mora zaključiti da rezerva izražena u njegovom izvještaju nije dovoljna da otkrije pogrešku ili nepotpunu prirodu finansijskih izvještaja.
Tada se eksplicitno navodi da finansijski izvještaji nisu istiniti i objektivni
3. Revizor nije nezavisan
Povjerenje u rad revizora i njegovo mišljenje je prije svega zasnovano na njegovoj nezavisnosti u odnosu na klijenta revizije
Iako se na početku može činiti da su članovi revizorskog tima nezavisni, te je stoga i sklopljen ugovor o reviziji, tokom angažmana ili na kraju se može otkriti da neki od članova tima ima direktan ili indirektan finansijski interes Ovakva situacija može da ugrozi nezavisnost čitave firme
Ako se utvrdi odsustvo nezavisnosti, revizor će morati da se suzdrži od izdavanja mišljenja
U ovom slučaju se ne navede razlozi koji su doveli do nezavisnosti niti se dodaje pasus sa opisom revizorskog posla
Pozitivan izvještaj
Pozitivan izvještaj sa promijenjenom
formulacijom ili dodatnim
objašnjenjem
1. Ostali revizori2. Going concern3. Slaganje sa
odstupanjima4. Nedosljednost5. Naglašavanje
značajnog događaja
Ograničenje obima:-zbog klijenta-zbog uslova
Neusklađenost sa
računovodstvenim načelima
Mišljenje s rezervom
Ograničenje obima:-zbog klijenta-zbog uslova
Neusklađenost sa
računovodstvenim načelima
Suzdržano mišljenje
Negativno mišljenje
Nizak stepen značajnosti
Visok stepen značajnosti
Izuzetno visok stepen značajnosti
Izbor revizorskog izvještaja
Izbor odgovarajućeg revizorskog mišljenja zavisi od vrste i značajnosti odstupanja pojedinih pozicija izvještaja od utvrđenih kriterija
Kada revizor ocjeni da utvđena odstupanja nisu značajna, može izdati pozitivno mišljenje
Ukoliko revizor izražava mišljenje različito od pozitivnog, tada izvještaj revizora treba da navodi razloge zbog kojih se na to odlučio
Takve se informacije daju u posebnim paragrafima prije onog u kojem se izražava odgovarajuće mišljenje i, najčešće, uz pozivanje na napomene uz izvještaj revizoraDo
prošle godine
Izmjene u MSR 700Od 1.1.2018. god. struktura revizorskog izvještaja
je izmijenjena i ona obuhvata sljedeće elemente:1. Mišljenje revizora - Koji FI su predmet revizije i u skladu
sa kojim propisima se izdaje mišljenje? Vrsta mišljenja sa standardnim tekstom (pozitivno, sa rezervom, uzdržano ili negativno, sa skretanjem pažnje)
2. Osnova za mišljenje - ukoliko se radi o modifikovanom mišljenju (sa rezervom, uzdržanom, negativnom ili sa skretanjem pažnje) navode se razlozi za ovo mišljenje
3. Izjava o stalnosti poslovanja - Revizor je dužan da navede da li postoji ispunjen uslov going concern-a ili ne
4. Ključna revizorska pitanja - Identifikuju se na osnovu procjene rizika revizije
Izmjene u MSR 700 (nastavak)
6. Ostale informacije - koje se ne odnose na FI ali su takođe objelodanjene od strane rukovodstva (npr. Godišnji izvještaj o poslovanju)
7. Odgovornost rukovodstva za FI8. Odgovornost revizora za reviziju FI9. Ostale odgovornosti na reviziji FI - komunikacija
sa licima ovlaštenim za upravljanje (UO, NO, OR)10. Ime partnera u angažovanju (za kotirana
preduzeća)11. Datum, potpis, adresa
PRIMJER...
