38
raSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

raSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba?

raSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba?

paata SeSeliZe

axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

Page 2: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

ras niSnavs ekonomikuri Tavisufleba?ras niSnavs ekonomikuri Tavisufleba?

Tavisufali bazris mkvlevarebi, rogorc wesi, miiCneven, rom es niSnavs:

arCevanis Tavisuflebas:sakuTrebis xelSeuxeblobas;vaWrobis Tavisuflebas;warmoebis Tavisuflebas;finansuri instrumentebis gamoyenebis Tavisuflebas;danazogebis dagrovebis Tavisuflebas;fulis gamoyenebis Tavisuflebis gamoyenebas da a.S.:

Page 3: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

ras niSnavs keTildReoba?ras niSnavs keTildReoba?

Cveulebriv, keTildReobaSi igulisxmeba:

daculi sococxle, uflebebi, sakuTreba, Rirseba;

Semosavlebisa da moxmarebis zrda;

maRali anazRaureba; maRalxarisxiani jandacva da

ganaTleba; yofieri da sulieri konforti; mSvidoba da Semwynarebloba; gadaadgilebis Tavisufleba: jansaRi garemo.

Page 4: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

ra aris keTildReobis winapiroba?

minimaluri saxelmwifo Careva ekonomikur urTierTobebSi = maqsimaluri keTildreoba

freizeris institutis egidiT msoflios 80-mde kvleviTi institutis mier 130 qveyanaSi Catarebuli kvlevis Sedegebi asabuTeben, rom keTildReobis winapiroba calkeuli pirovnebebis ekonomikuri Tavisuflebaa.

Page 5: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

doqtori jaims gvortni miiCnevs:doqtori jaims gvortni miiCnevs:

pirovnebebi ekonomikuri TavisuflebiT maSin sargebloben, - rodesac qoneba, romelsac isini

Zaladobis, TaRliTobisa da qurdobis gareSe moipoveben, daculia sxvaTa fizikuri xelyofisgan;

- rodesac, isini Tavisufalni arian, rom TavianTi sakuTreba moixmaron, gacvalon an gaaCuqon, imgvarad, rom amiT ar Selaxon sxvebis msgavsi uflebebi.

ekonomikuri Tavisuflebis fasdeba imis mixedviT, Tu rogor aris daculi sakuTreba da ramdenad aris SesaZlebeli pirovnebebs Soris nebayoflobiTi gacvla.

Page 6: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

msoflios ekonomikuri Tavisuflebis kvlevamsoflios ekonomikuri Tavisuflebis kvleva

saTaveebi: milTon fridmeni, rouz fridmeni, gari bekeri, maiql uolqeri, jaims guorTni da sxvebi;

mizani: ekonomikuri Tavisuflebis sazomis Zieba da sxva cvladebTan kavSiris Seswavla;

saSualeba: qveynebis rangireba adamianebis ekonomuri saqmianobis xelSeuxeblobis mixedviT.

Page 7: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

meTodologiameTodologia

monacemebi grovdeba msoflios 130 qveyanaSi da Sedgeba 38 gansxvavebuli maCveneblisgan, romelic warmodgenilia xuT farTo jgufad;

qveyanis Sesabamisoba Tavisufali bazris idealisadmis dgindeba 0-dan 10-mde reitinguli sistemiT;

gaTvlebisas gamoiyeneba iseTi mesame mxareebis monacemebi, rogorciaa msoflio konkurentunarianobis moxseneba, msoflio banki, msoflio savaluto fondi da a. S.

Page 8: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

msoflios ekonomikuri Tavisuflebis indeqsis kvlevis 5 sfero

msoflios ekonomikuri Tavisuflebis indeqsis kvlevis 5 sfero

1.mTavrobis sidide da saxelmwifos sawarmoebis odenoba;

2.samarTlebrivi struqtura da kerZo sakuTrebis daculoba;

3.myari valutis xelmisawvdomoba;

4.ucxoelebTan saqonelgacvlis Tavisufleba;

5.mewarmeobis, sakredito da Sromis bazrebis regulireba.

Page 9: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

ekonomikuri Tavisuflebis gazomvaekonomikuri Tavisuflebis gazomva

ekonomikuri Tavisufleba parametrebi:1.pirovnuli arCevanis Tavisufleba;2.vaWrobis Tavisufleba, rogorc

qveynis SigniT, iseve mis farglebs gareT;

3.bazarze SeRwevis da moqmedebis Tavisufleba;

4.kerZo sakuTrebis daculoba /kanonis uzenaesoba.

Tavisufali bazris ideals srulad arc erTi qveyana ar Seesabameba.

Page 10: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

ekonomikuri Tavisulfebis indikatorebiekonomikuri Tavisulfebis indikatorebi

dabal gadasaxdebi; dabal saxelmwifo xarjebi; saxelmwifos mier Seqmnili

monopoliebis ararseboba; kerZo sakuTrebis garantiebi; kontraqtebis aRsrulebis

garantiebi; samewarmeo saqmianobis

Tanabar pirobebi; myari fuli; xelSekrulebebis dadebis

Tavisufleba; regulirebebis aRmofxvra.

Page 11: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

Albanian Center for Economic Albanian Center for Economic Research, AlbaniaResearch, Albania

Fundación Libertad, ArgentinaFundación Libertad, ArgentinaInstitute of Public Affairs, AustraliaInstitute of Public Affairs, Australia

TIGRA®, AustriaTIGRA®, AustriaCenter for Economic and Political Center for Economic and Political

Research, AzerbaijanResearch, AzerbaijanThe Nassau Institute, BahamasThe Nassau Institute, Bahamas

Making Our Economy Right (MOER), Making Our Economy Right (MOER), BangladeshBangladesh

Scientific Research Mises Center, Scientific Research Mises Center, BelarusBelarus

Centre for the New Europe, BelgiumCentre for the New Europe, BelgiumFundacion Libertad y Democracia Fundacion Libertad y Democracia

(FULIDE), Bolivia(FULIDE), BoliviaInstituto Liberal do Rio de Janeiro, Instituto Liberal do Rio de Janeiro,

BrazilBrazilInstitute for Market Economics, Institute for Market Economics,

BulgariaBulgariaCambodia Institute of Development Cambodia Institute of Development

Study, Cambodia Study, Cambodia The Fraser Institute, CanadaThe Fraser Institute, Canada

Instituto Libertad y Desarrollo, ChileInstituto Libertad y Desarrollo, ChileILP- Instituto Libertad y Progreso, ILP- Instituto Libertad y Progreso,

ColombiaColombiaInstituto para la Libertad y el Instituto para la Libertad y el

Análisis de Políticas, Costa RicaAnálisis de Políticas, Costa RicaThe Institute of Economics, CroatiaThe Institute of Economics, CroatiaLiberální Institut, Czech RepublicLiberální Institut, Czech Republic

Center for Politiske Studier (CEPOS), Center for Politiske Studier (CEPOS), DenmarkDenmark

Fundación Economía y Desarrollo Fundación Economía y Desarrollo Inc., Dominican RepublicInc., Dominican Republic

Instituto Ecuatoriano de Economía Instituto Ecuatoriano de Economía Política, EcuadorPolítica, Ecuador

International University Concordia Audentes, Audentes University,

Estonia

Institute of Public Policy Analysis, NigeriaInstitute of Public Policy Analysis, NigeriaCivita – Center for Business and Society Civita – Center for Business and Society

Incorporated, Norway Incorporated, Norway Alternate Solutions Institute, PakistanAlternate Solutions Institute, Pakistan

Fundación Libertad, PanamaFundación Libertad, PanamaCentro de Investigación y Estudios Centro de Investigación y Estudios

Legales (CITEL), PeruLegales (CITEL), PeruThe Center for Research and The Center for Research and Communication, PhilippinesCommunication, Philippines

Centrum im. Adama Smitha, PolandCentrum im. Adama Smitha, PolandCausa Liberal, PortugalCausa Liberal, Portugal

Romania Think Tank, RomaniaRomania Think Tank, RomaniaInstitute of Economic Analysis, RussiaInstitute of Economic Analysis, Russia

The F.A. Hayek Foundation, Slovak The F.A. Hayek Foundation, Slovak RepublicRepublic

The Free Market Foundation of Southern The Free Market Foundation of Southern Africa, South AfricaAfrica, South Africa

Pathfinder FoundationPathfinder Foundation , Sri Lanka, Sri LankaInternational Research Foundation (IRF), International Research Foundation (IRF),

Sultanate of OmanSultanate of OmanTimbro, SwedenTimbro, Sweden

Liberales Institut, SwitzerlandLiberales Institut, SwitzerlandArthur Lok Jack Graduate School of Arthur Lok Jack Graduate School of

Business, The University of the West Business, The University of the West Indies, Trinidad, W.I.Indies, Trinidad, W.I.

Association for Liberal Thinking, TurkeyAssociation for Liberal Thinking, TurkeyThe Ukrainian Center for Independent The Ukrainian Center for Independent

Political Research, UkrainePolitical Research, UkraineThe Institute of Economic Affairs, United The Institute of Economic Affairs, United

KingdomKingdomCATO Institute, USACATO Institute, USA

The Centre for the Dissemination of The Centre for the Dissemination of Economic Knowledge (CEDICE), VenezuelaEconomic Knowledge (CEDICE), Venezuela

Research Center for Entrepreneurship Research Center for Entrepreneurship and Development Policies, Vietnamand Development Policies, Vietnam

Free Market Center (FMC), YugoslaviaFree Market Center (FMC), YugoslaviaZambia Institute for Public Policy Analysis Zambia Institute for Public Policy Analysis

(ZIPPA), Zambia(ZIPPA), Zambia

msoflios ekonomikuri Tavisuflebis qselis monawile organizaciebi da kvleviTi institutebi

Association pour la Liberté Economique et le Progrès Social (ALEPS), France

Society for Dissemination of Economic Knowledge: “New Economic School –

Georgia”, GeorgiaLiberales Institut, Germany

The Institute of Economic Affairs, GhanaCentro de Investigaciones Económicas

Nacionales, GuatemalaInstitut de Recherche pour la Liberte

Economique et la Prosperite (IRLEP), HaitiHong Kong Centre for Economic Research,

Hong KongSzazadveg Foundation, Hungary

Centre for Social and Economic Research, Iceland

Centre for Civil Society, IndiaThe Institute for Development of Economics

and Finance, IndonesiaOpen Republic Institute, Ireland

Institute for Advanced Strategic and Political Studies, Israel

Centro Einaudi, ItalyBureau d'Analyse d'Ingenierie et de

Logiciels (BAILO), Ivory CoastAfrican Research Center for Public Policy

and Market Process, KenyaCenter for Free Enterprise, KoreaEconomic Policy Institute-Bishkek

Consensus, Kyrgyz RepublicLithuanian Free Market Institute, Lithuania

D'Letzeburger Land, LuxembourgCentro de Investigación para el Desarrollo

A.C., MexicoOpen Society Forum, Mongolia

The Center for Entrepreneurship and Economic Development, Montenegro

The New Zealand Business Roundtable, New Zealand

Page 12: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

msoflio presis gamoxmaureba 2005 wlis msoflios ekonomikuri Tavisuflebis indeqsis Sesaxeb

All Africa, AfricaAll Africa, AfricaAsia Pulse, AustraliaAsia Pulse, Australia

Australian Financial Review, Australian Financial Review, AustraliaAustralia

Scoop, AustraliaScoop, AustraliaLatin America News Digest, Latin America News Digest,

BrazilBrazilCapital Weekly, BulgariaCapital Weekly, BulgariaEl Diario de Hoy, Central El Diario de Hoy, Central

AmericaAmericaDiario Financiero, ChileDiario Financiero, Chile

El Financiero, ChileEl Financiero, ChileXinhua News Agency, ChinaXinhua News Agency, ChinaSouth China Morning Post, South China Morning Post,

ChinaChinaChina Daily-Hong Kong China Daily-Hong Kong

Edition, ChinaEdition, ChinaAmbiito Juridico, ColombiaAmbiito Juridico, Colombia

Portafolio, ColombiaPortafolio, ColombiaLa Prensa Libre, Costa RicaLa Prensa Libre, Costa Rica

El Financiero, Costa RicaEl Financiero, Costa RicaHina, CroatiaHina, Croatia

Hospodarske Noviny, Czech Hospodarske Noviny, Czech RepublicRepublic

Borsen, DenmarkBorsen, DenmarkJyllands-Posten, DenmarkJyllands-Posten, Denmark

Daily times, PakistanDaily times, PakistanRzeczpospolita, PolandRzeczpospolita, Poland

La Tribune, CanadaLa Tribune, CanadaMontreal Gazette, CanadaMontreal Gazette, Canada

Rumanian, RomaniaRumanian, RomaniaSt. Petersburg Times, RussiaSt. Petersburg Times, Russia

Moscow Times, RussiaMoscow Times, RussiaInterfax, RussiaInterfax, Russia

Russian Publication, RussiaRussian Publication, RussiaPlenipotentiary, RussiaPlenipotentiary, Russia

Republika, Serbia/MontenegroRepublika, Serbia/MontenegroVijesti, Serbia/MontenegroVijesti, Serbia/Montenegro

Pobjeda, Serbia/MontenegroPobjeda, Serbia/MontenegroStraits Times, SingaporeStraits Times, Singapore

Ekonomicka Sloboda, SlovakiaEkonomicka Sloboda, SlovakiaHodin Daily, SlovakiaHodin Daily, SlovakiaPravda Daily, SlovakiaPravda Daily, Slovakia

Business Day, South AfricaBusiness Day, South AfricaEl Economista, SpainEl Economista, Spain

Libertad Digital, SpainLibertad Digital, SpainL'Agefl Suisse, SwitzerlandL'Agefl Suisse, Switzerland

Bangkok Post, ThailandBangkok Post, ThailandTrinidad Guardian, Trinidad & Trinidad Guardian, Trinidad &

TobagoTobagoFinancial Times, UKFinancial Times, UK

Investor's Business Daily, USInvestor's Business Daily, USFinancial Times, USFinancial Times, US

El Nacional, VenezuelaEl Nacional, Venezuela

Baltic Business Weekly, EstoniaBaltic Business Weekly, EstoniaBBC Monitoring, EuropeBBC Monitoring, EuropeRadio Liberty, GeorgiaRadio Liberty, Georgia

Frankfurter Allgemeine, GermanyFrankfurter Allgemeine, GermanyVereinigte, GermanyVereinigte, Germany

Financial Express, IndiaFinancial Express, IndiaHindustan Times, IndiaHindustan Times, India

Journal of Commerce, InternationalJournal of Commerce, InternationalEl Cronista Comercial, InternationalEl Cronista Comercial, International

El Nacional, InternationalEl Nacional, InternationalInternational Herald Tribune, International Herald Tribune,

InternationalInternationalIsrael Business Arena, IsraelIsrael Business Arena, Israel

Jerusalem Post, IsraelJerusalem Post, IsraelItaliaOggi, ItalyItaliaOggi, Italy

Il Sole, ItalyIl Sole, ItalyIl Giornale, ItalyIl Giornale, Italy

Korea Times, KoreaKorea Times, KoreaSeoul Daily, KoreaSeoul Daily, Korea

Korea Herald, KoreaKorea Herald, KoreaNoticias Latinoamericanas, MexicoNoticias Latinoamericanas, Mexico

Agencia Mexicanan De Noticias, Agencia Mexicanan De Noticias, MexicoMexico

Republika, MontenegroRepublika, MontenegroFinancial Times Deutschland, Financial Times Deutschland,

NetherlandsNetherlandsDominion Post, New ZealandDominion Post, New Zealand

Times of Oman, OmanTimes of Oman, Oman

Page 13: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

msoflios ekonomikuri Tavisuflebis 2006 wlis indeqsi

msoflios ekonomikuri Tavisuflebis 2006 wlis indeqsi

ekonomikuri Tavisuflebis saerTaSoriso qselis wevri organizaciebis mier, freizeris institutis meTodologiiT momzadebuli uaxlesi kvleva gamoqveynda 2006 wlis 7 seqtembers.

momzadebulia 2004 wlis monacemebze dayrdnobiT

Page 14: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

ekonomikuri Tavisuflebis saerTo indeqsi, pirveli aTeuli, baltiisa da samxreT kavkasiis

qveynebi

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

AzerbaijanArmeniaGeorgia

LithuaniaLatvia

EstoniaIceland

LuxembourgCanadaIreland

United KingdomNew ZealandSwitzerland

United StatesSingapore

Hong Kong

Page 15: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

ekonomikuri Tavisuflebis saerTo indeqsi evropis eqs-socialistur qveynebSi

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Estonia Hungary

Latvia Lithuania

Czech Rep. Georgia Poland

Bulgaria Croatia Albania

Romania Macedonia

Russia

Page 16: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

pirveli aTeulis ganvlili gzapirveli aTeulis ganvlili gza

0

20

40

60

80

1001970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2001 2002 2003 2004

Canada

Hong Kong

Iceland

Ireland

Luxembourg

New Zealand

Singapore

Switzerland

United Kingdom

United States

0

20

40

60

80

1001970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2001 2002 2003 2004

Venezuela

Pap. New Guinea

Dominican Rep.

Mali

Nepal

Cameroon

Niger

Paraguay

Malawi

Bahrain

Page 17: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

ekonomikuri Tavisufleba drois sxvadasxva monakveTSi

ekonomikuri Tavisufleba drois sxvadasxva monakveTSi

5,75,2 5,1 5,2 5,5

5,96,4 6,4 6,4 6,4 6,5

0

2

4

6

8

10

1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2001 2002 2003 2004

Page 18: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

pirveli da bolo aTeulis Semosavali (erT sul mosaxleze)

pirveli da bolo aTeulis Semosavali (erT sul mosaxleze)

$0 $10 000 $20 000 $30 000 $40 000 $50 000 $60 000

New ZealandSingapore

United KingdomHong Kong, China

CanadaSwitzerland

IcelandIreland

United StatesLuxembourg

0 10 000 20 000 30 000 40 000 50 000 60 000

BurundiCongo, Dem. Rep.

Guinea-BissauCongo, Rep.

Central African RepublicRwanda

TogoZimbabwe

Venezuela, RBAlgeria

Page 19: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

Semosavali erT sul mosaxleze da ekonomikuri Tavisufleba

Semosavali erT sul mosaxleze da ekonomikuri Tavisufleba

$0

$5 000

$10 000

$15 000

$20 000

$25 000

Least FreeQuartile

3rd Quartile 2nd Quartile Most FreeQuartile

yvelaze araTavisufali...... yvelaze Tavisufaliyvelaze araTavisufali...... yvelaze Tavisufali

Page 20: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

mSp-s realuri zrda erT sul mosaxleze da ekonomikuri Tavisufleba

mSp-s realuri zrda erT sul mosaxleze da ekonomikuri Tavisufleba

-0,5

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

Least FreeQuartile

3rd Quartile 2nd Quartile Most FreeQuartile

yvelaze araTavisufali...... yvelaze Tavisufaliyvelaze araTavisufali...... yvelaze Tavisufali

Page 21: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

ekonomikuri Tavisufleba da umuSevrobaekonomikuri Tavisufleba da umuSevroba

0,0

3,0

6,0

9,0

12,0

15,0

Least FreeQuartile

3rd Quartile 2nd Quartile Most FreeQuartile

yvelaze araTavisufali...... yvelaze Tavisufaliyvelaze araTavisufali...... yvelaze Tavisufali

Page 22: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

adaminaTa siRaribis indeqsi da ekonomikuri Tavisufleba

adaminaTa siRaribis indeqsi da ekonomikuri Tavisufleba

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Least FreeQuartile

3rd Quartile 2nd Quartile Most FreeQuartile

yvelaze araTavisufali...... yvelaze Tavisufaliyvelaze araTavisufali...... yvelaze Tavisufali

Page 23: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

ekonomikuri Tavisufleba da korufciaekonomikuri Tavisufleba da korufcia

0

2

4

6

8

10

Least FreeQuartile

3rd Quartile 2nd Quartile Most FreeQuartile

yvelaze araTavisufali...... yvelaze Tavisufaliyvelaze araTavisufali...... yvelaze Tavisufali

Page 24: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

adamianis ganviTarebis indeqsi da ekonomikuri Tavisufleba

adamianis ganviTarebis indeqsi da ekonomikuri Tavisufleba

0,0

0,2

0,4

0,6

0,8

1,0

Least FreeQuartile

3rd Quartile 2nd Quartile Most FreeQuartile

yvelaze araTavisufali...... yvelaze Tavisufaliyvelaze araTavisufali...... yvelaze Tavisufali

Page 25: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

ekonomikuri Tavisufleba da saerTaSoriso daxmarebebi

ekonomikuri Tavisufleba da saerTaSoriso daxmarebebi

profesor uiliam isterleis axali gamokvleva: saerTaSoriso daxmarebaTa efeqtianobis

Sesaxeb empiriuli dasabuTeba ar arsebobs;

daxmarebebs ar gaaCniaT dadebiTi gavlena Raribi qveynebis ekonomikur zrdaze;

saerTaSoriso daxmarebebi araefeqturia siRaribis daZlevaSi;

rogorc ki daxmarebebi wydeba, Raribi qveynebi ufro swrafad iwyeben zrdas, vidre ganviTarebuli qveynebi.

Page 26: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

daxmarebis politikis Sedegebidaxmarebis politikis Sedegebi

sawyisi monacemebi: 1970-dan 2000 wlamde, afrikam 400

miliardi aSS dolaris saerTaSoriso daxmareba miiRo;

daxmareba izrdeboda mTliani erovnuli Semosavlis 5%-dan 18%-mde (1995 wels);

siRaribis Semcirebis mcdelobebi SesaZloa uSedego gamodges;

politika mimarTuli unda iyos ekonomikuri Tavisuflebis xelSewyobisken;

ekonomikuri keTildReobas (da bevr sxva karg Sedegebsac) ekonomikuri Tavisufleba uwyobs xels.

Page 27: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

gasuli wlebis gakveTilebigasuli wlebis gakveTilebi

2003. ekonomikuri Tavisuflebas moaqvs mSvidoba da samoqalaqo uflebebi2003. ekonomikuri Tavisuflebas moaqvs mSvidoba da samoqalaqo uflebebi

2004. ucxouri daxmarbebi aferxebs ekonomikur aRmavlobas2004. ucxouri daxmarbebi aferxebs ekonomikur aRmavlobas

Page 28: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

SejamebaSejameba

ekonomikuri Tavisufleba uzrunvelyofs:saerTo keTildReobis zrdas;siRaribis Semcirebas;sxva Tavisuflebebis gazrdas;omebis albaTobis Semcirebas;cxovrebis xarisxis zrdas.

yovelive amas dRevandeli moxseneba da istoriis gakveTilebi adastureben.

Page 29: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

ekonomikuri Tavisulfeba msoflioSiekonomikuri Tavisulfeba msoflioSi

Page 30: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

me vTvli:me vTvli:

ekonomikuri politikis cvlileba SesaZlebelia sazogadoebrivi azris SecvliT imis Sesaxeb Tu ra ganapirobebs da ra aferxebs ganviTarebas;

sazogadoebrivi azris Secvlis gasaRebi adamianebis farTo fenebis informireba da ganviTarebis xelSemwyobi garemoebebis warmoCenaa;

mTavaria, saTqmeli gqondes!

Page 31: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

kapitalizmma kacobriobas misca is, rasac is eswrafvoda – mudmivad mzardi cxovrebis done, mudmivad mzardi mosaxleobisTvis;

kapitalizmis wyalobiT, bavSvTa sikvdilianoba Semcirda, cxovrebis saSualo done amaRlda, mosaxlebis ricxovnoba mravaljer gaizarda, saSualo adamians xeli miuwvdeba imaze, rac wina epoqebis SeZlebuli adamianebisTvisac sruliad miuwvdomeli iyo;

gazrdilma mosaxleobam TavianT winaprebze bevrad ukeTes sayofa-cxovrebo pirobebs miaRwia.

sayofa-cxovrebo pirobebis gaumjobeseba reformebisa da samTavrobo politikis cvlilebebis Sedegs warmoadgens. yovelgvari privilegiebis gauqmebam TiToeuls mianiWa ufleba, rom momxmareblebis kanonier intersebs momsaxurebodnen. aman xel-fexi auxsna axal aRmoCenebs da sameurneo dargebis warmoSobas.

doqtori ludvig fon mizesi Tvlida:doqtori ludvig fon mizesi Tvlida:

Page 32: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

amitom arsebobs erTaderTi Sansi:amitom arsebobs erTaderTi Sansi:

Page 33: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

rogor moviqceT?rogor moviqceT?

velosipedis gamogoneba saWiro ar aris: sakamrisia misi modernizeba;

aucilebelia gonebrivi monobidan, sxvebis, upirveles yovlisa saxelmwifos nebasa da fulze damokidebulebisagan ganTavisufleba;

Zaladobis uaryofa; azrovnebis gaxsna

siaxleebisTvis.

Page 34: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

alternativaalternativa

mTavari mimarTuleba:

100%-iT kerZo sakuTrebaze, samarTalze da araZaladobaze dafuZnebuli sazogadoebisken swrafva;

Tavisulebis ideebis gavrceleba;

xelisuflebis decentralizeba;

azrovnebis revolucia.

Page 35: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

ratom?ratom?

imitom, rom namdvili amboxebuli centralizebul xelisuflebas mxars ar uWers

Page 36: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

ra iqneba Sedegi? ra iqneba Sedegi?

moazrovne damianebis sazogadoeba;

Semwynarebloba; TanamSromlobis maRali

xarisxi.

Page 37: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

daskvnebidaskvnebi

mTavrobebi ar qmnian dovlaTs, maT mxolod misi dacva evalebaT;

meti ekonomikuri Tavisufleba, met pirovnul simdidresa da sazogadoebriv keTildReobas ganapirobebs;

modiT gamoviyenoT Sansi: yvelgan da yovelTvis ekonomikur Tavisuflebas davuWirT mxari da Cven, marTlac, bednierebi gavxdebiT!

www.nesgeorgia.org & www.freetheworld.comwww.fraserinstitute.ca

Page 38: RaSi gvWirdeba ekonomikuri Tavisufleba? paata SeSeliZe axali ekonomikuri skola - saqarTvelos prezidenti

Tu dainteresdiT, ixileT:Tu dainteresdiT, ixileT:

In Russianwww.libertarium.ru (Moscow, Russia)

www.sapov.ru (Moscow, Russia)

www.cato.ru(Moscow, Russia)

www.economicus.ru (Moscow, Russia)

In Germanwww.fnst.org

(Potsdam, Germany)http://eng.libinst.ch/(Zurich, Switzerland)www.liberalismus.at

(Vienna, Austria)

In Turkishwww.liberal-dt.org.tr

(Ankara, Turkey)

In English (USA)

www.fee.org (NYC, USA)

www.mises.org (Auburn, Alabama, USA)

http://praxeology.net/molinari.htm

(Auburn, Alabama, USA)www.techcentralstation.com

(Washington, USA)www.cato.org

(Washington, USA)www.ihs.org

(Washington, USA)www.gmu.org

(Washington, USA)www.econlib.org

(USA)www.humaneventsonline.com

(USA)

In English (Europe)www.ieseurope.org (Marseilles, France)

www.cne.org(Brussels, Belgium)

www.ime-bg.org(Sofia, Bulgaria)

www.easibulgaria.org (Sofia, Bulgaria)www.stockholm-

network.org(London, GB)

www.freema.org (Vilnius, Lithuania)

www.cis.org.au (Millburn, Australia)

www.freetheworld.org(Vancouver, Canada)

www.ime.bg(Sofia, Bulgaria)