Projekt Porownanie Voip Dariusz Pitera

Politechnika Rzeszowska

Wydział Elektrotechniki i Informatyki

Katedra Informatyki i Automatyki

Zastosowania informatyki

Projekt

Porównanie Central VoIP

Wykonał: Dariusz Pitera

I EFS-DI P03

Zawartość Wprowadzenie. ....................................................................................................................................... 3

Centrale Windows ................................................................................................................................... 4

1. 3cx ............................................................................................................................................... 4

Wprowadzenie ................................................................................................................................ 4

Instalacja systemu ........................................................................................................................... 4

Różnice między wersją płatną a wersją darmową systemu. ........................................................... 5

Cennik dla wersji płatnej programu. ............................................................................................... 8

Test wydajności systemu ............................................................................................................... 10

Badanie opóźnieo w systemie ....................................................................................................... 13

2. VoipSwitch ..................................................................................................................................... 16

Główne funkcje systemu VoipSwitch ............................................................................................ 17

Ceny centrali VoipSwitch ............................................................................................................... 18

Wydajnośd systemu. ...................................................................................................................... 19

Badanie opóźnieo w systemie ....................................................................................................... 21

3. PcBest ............................................................................................................................................ 24

Okno programu ............................................................................................................................. 26

Wydajnośd ..................................................................................................................................... 27

Opóźnienia w systemie .................................................................................................................. 29

Linux ...................................................................................................................................................... 31

4. Asterisk .......................................................................................................................................... 31

Główne funkcje .............................................................................................................................. 31

Zarządzenie systemem. ................................................................................................................. 33

Wydajnośd ..................................................................................................................................... 35

Podsumowanie ...................................................................................................................................... 37

Wprowadzenie.

Jak wiadomo na rynku dostępnych jest wiele rozwiązao VoIP jedne są komercyjne inne

darmowe. Można wyróżnid podział na rozwiązania sprzętowe, których wiodącymi producentami są

Cisco, Alcatel Lucent, Panasonic, czy Silka. Oraz coraz bardziej popularne rozwiązania programowe

integrujące w sobie możliwości wielu technologii jak PSTN, VoIP czy nawet GSM. W niniejszej pracy

zostaną przedstawione cztery programowe centrale telefoniczne z których 3 pracują pod kontrolą

systemu operacyjnego Windows a jedna pod kontrolą systemu Linux. Są to Asterisk, 3cx, VoipSwitch i

PCBest. Jednakże nie można zapominad, że obecnie na rynku są setki podobnych rozwiązao, których

pełny przegląd można zobaczyd na stronie:

http://www.voipinfo.org/wiki/view/VOIP+PBX+and+Servers

Poniżej zostaną przedstawione najważniejsze właściwości systemów które będą omawiane w dalszej

części projektu.

Centrala System Licencja Obsługiwane protokoły

Zastosowanie

Asterisk Linux GPL SIP/H.323/IAX Dla entuzjastów i developerów ilośd użytkowników zależna od konfiguracji serwera.

3CX Windows Komercyjna SIP Dla firm do Nawet 50000 użytkowników

VoipSwitch Windows Komercyjna SIP/H.323 Dla dużych firm nawet do 100000 użytkowników

PCBest Windows Komercyjna SIP Dla małych przedsiębiorstw do 1000 użytkowników.

http://www.voipinfo.org/wiki/view/VOIP+PBX+and+Servers

Centrale Windows

1. 3cx

Wprowadzenie

Centrala 3cx jest komercyjnym produktem pracującym pod kontrolą systemu operacyjnego Windows.

Obsługuje ona tylko i wyłącznie protokół SIP co może byd uważane za jej minus w przeciwieostwie do

innych, nawet darmowych serwerów VOIP. System jest dostępny w 2 wersjach komercyjnej oraz

darmowej, które różnią się pomiędzy sobą zarówno możliwościami jak i zakresem wsparcia dla

produktu. Produkt jest dedykowany nie tylko dla specjalistów, zgodnie z mottem producenta „Może

nie rozumiemy SIP ale rozumiemy 3cx”.

Według producenta główne zalety systemu to :

Łatwe przełączanie rozmów, routing oraz kolejkowanie. Niskie koszty zakupu w stosunku to tradycyjnych central telefonicznych Skalowalnośd Zarządzanie przez przeglądarkę. VOIP, Email, i powiadomienia o aktywności w jednym Redukcja kosztów infrastruktury Koniec z drogimi urządzeniami konkretnych firm ( można używad dowolnych telefonów SIP Eliminacja niepotrzebnego okablowania Łatwa kontrola rozmów. Integracja z PSTN

Instalacja systemu

Rysunek 1.1 Instalacja systemu 3cx

System można zainstalowad na dowolnej maszynie wyposażonej w system operacyjny firmy

Microsoft. Za pomocą standardowego instalatora mamy możliwośd instalacji poszczególnych funkcji

systemu.

Różnice między wersją płatną a wersją darmową systemu.

W wersji darmowej mamy dostęp tylko do niektórych funkcji systemu oraz wykonywania

tylko 4 połączeo jednocześnie. W wersji płatnej zależnie od cennika mamy możliwośd wykonywania

innych operacji związanych z systemami VOIP oraz wykonywania większej ilości połączeo.

Większośd różnic przedstawiono w poniższej specyfikacji1.

I. Ogólne właściwości systemu.

Jak widad w wersji podstawowej mamy możliwośd przetestowania podstawowych właściwości

systemu jak dzwonienie. Raportowanie rozmów, wyświetlanie numeru dzwoniącego, poczta głosowa

czy grupy. Jednakże nie możemy już np. parkowad połączeo czy używad kolejek jakże potrzebnych dla

np. systemów Call Center. Co więcej nie ma możliwości zapisywania rozmów oraz konferencji.

1 Rysunki pochodzą ze strony producenta www.3cx.com

II. Zarządzanie i skalowalnośd

Jeżeli chodzi o zarządzenie centralą nie ma różnic pomiędzy wersją płatna czy darmową. Użytkownik

ma dostęp do zarządzani przez przeglądarkę, wirtualizacji czy zarządzania zdalnego.

III. Mobilnośd

W kwestiach mobilnych w wersji darmowej mamy dostęp tylko do maila i video rozmów. Brakuje

wsparcia dla bardziej zaawansowanych usług jak chodby informacja o obecności użytkownika, lub

łączenie kilku centrali w jedną.

IV. Wsparcie dla SIP

Jeżeli chodzi o wsparcie dla SIP w wersji darmowej nie można łączyd serwerów 3cx z innymi

rozwiązaniami dostępnymi na rynku.

V. Zarządzanie telefonami.

Wersja darmowa nie umożliwia przekierowywania połączeo do poczty głosowej, ale za to udostępnia

samą pocztę co może się wydawad w tym przypadku zbędne. Jednak daje możliwośd konfiguracji i

sprawdzenia opcji. Co więcej w darmowej wersji nie mamy narzędzie do zarządzania kolejkami czy

podglądu statusu innych urządzeo czy agentów SIP.

VI. Obsługa innych aplikacji

W wersji płatnej użytkownik ma możliwośd integracji systemu z programami takimi jak Outlook,

integracji systemu z systemami CRM oraz Microsoft Exchange.

VII. Obsługa innych systemów SIP

W obydwu wersjach mamy dostęp do podstawowych agentów SIP. Obydwie wersie obsługują także

popularnych dostawców SIP co umożliwia wyjście ze swoją centralą na świat. Jednakże tylko w wersji

płatnej możemy za darmo komunikowad się z innymi dostawcami.

Cennik dla wersji płatnej programu.

Firma 3cx oferuje bardzo rozbudowany cennik swoich usług, co ciekawe użytkownik nie otrzymuje

np. wsparcia technicznego , czy gwarancji poprawek po zakupieniu płatnej wersji systemu. Za takie

zalety systemu trzeba oddzielnie zapłacid. Co jest działaniem dośd interesującym2.

I. Cennik podstawowy

Nazwa Edycja Ilość jednoczesnych

rozmów Euro USD

3CXPSMINI Mini Edition (incl.1 year upgrade insurance) 4 395 495

3CXPSSB Small Business Edition (incl.1 year upgrade insurance) 8 650 795

3CXPSPRO Professional Edition 16SC (incl.1 year upgrade

insurance) 16 995 1295

3CXPSENT Enterprise Edition 32SC (incl.1 year upgrade insurance) 32 1495 1995

3CXPSENT64 Enterprise Edition 64SC (incl.1 year upgrade insurance) 64 2995 3950




Jak widad wersje płatne różnią się tylko liczbą możliwych jednoczesnych rozmów. Co więcej w cenie

zawiera się tylko roczna gwarancja poprawek jeżeli pojawi się nowsza wersja systemu 3cx. Koszty

usługi są też dośd znaczące dlatego, że za wersję umożliwiającą wykonywanie jednoczesne tylko 4

rozmów zapłacimy aż 395E czyli około 1580 zł. Jak się okazuje w tej cenie można kupid już

rozwiązania sprzętowe, o których informacje są zawarte w ostatnim rozdziale. Najdroższa wersja dla

dużych firm i ogromnych Call Center umożliwia do 512 jednoczesnych rozmów. I kosztuje zaledwie

65tys zł. Co więcej jest to tylko opłata za sam software, do której należy doliczyd kilka serwerów,

umożliwiających wykonywanie tych połączeo. Gdyż jak się później okaże nawet jedna rozmowa może

w znacznym stopniu obciążyd system.

2 Cennik na podstawie informacji ze strony producenta.

II. Moduł dla hoteli

Nazwa Edycja Euro USD

3CXH Hotel Module without PMS Integration (incl.1 year upgrade insurance) 750 895

3CXHPMS Hotel Module with PMS Integration (incl.1 year upgrade insurance) 2495 3350

3CXHMF 3CX Micros-Fidelio supplement (if Fidelio certification is required) 5000 6650

Jak widzimy firma przewidziała także specjalny i oczywiście dodatkowo płatny moduł dla hoteli. Który

umożliwia między innymi zarządzanie zamówionymi budzeniami, oraz rejestracją klientów. Za co

dodatkowo użytkownik będzie musiał zapłacid 20tys zł.

III. Designer dla aplikacji VOIP

Do systemu można także zamówid w cenie około 1600zł program umożliwiający tworzenie własnych

programów obsługujących VOIP jak chodby telefony SOFTPHONE lub tworzenie własnych modułów.

IV. Roczna subskrypcja na poprawki systemu

Nazwa Edycja Euro USD

3CXPSMINIUI Mini Edition 125 150

3CXPSSBUI Small Business Edition 150 195

3CXPSPROUI Professional Edition 16SC 250 295

3CXPSENTUI Enterprise Edition 32SC 395 495

3CXPSENT64UI Enterprise Edition 64SC 795 995




3CXHUI Hotel Module without PMS Integration 225 275

3CXHPMSUI Hotel Module with PMS Integration 795 995

3CXVADUI 3CX Voice Application Designer 295 395

Za każdy rok takiej gwarancji użytkownik systemu musi zapłacid cenę w zależności od posiadanej

wersji systemu. Oczywiście im wyższa wersja tym cena jest większa. I może wynosid nawet około

12tys zł. Za dodatkowe moduły hotelowe trzeba też oddzielnie zapłacid.

V. Cennik Support

Nazwa Edycja Euro

USD

3CXPSMINIES Mini Edition 150 210

3CXPSSBES Small Business Edition 150 210

3CXPSPROES Professional Edition 16SC 250 350

3CXPSENTES Enterprise Edition 32SC 395 553

3CXPSENT64ES Enterprise Edition 64SC 395 553




https://erp.3cx.com/orderform/support.aspx



















3CXVADES 3CX Voice Application Designer 150 195

3CXAPIES 3CX API 1995 2695

3CXHES 3CXH Hotel Module Support (basic functions only) 115 155

3CXHPMSES 3CXHPMS Product Support (advanced functions and PMS integration except

Micros-Fidelio)

995 1295

Co najciekawsze za roczny suport usługi także musimy zapłacid w zależności od posiadanej wersji. Co

więcej za dodatkowe usługi także musimy oddzielnie płacid. W zależności od edycji koszt to od około

600zł do 8000 tys. za usługę podstawową. Chcąc jednak wykupid opcje hotelową oraz program API

musimy się liczyd z kwotą powyżej 16tys zł rocznie. Co najciekawsze suport nie obejmuje takich usług

jak:

Zdalna instalacja

Niektóre modele kart oraz softphone.

Konfiguracja niestandardowych telefonów

Wsparcia dla niektórych dostawców.

Brak gwarancji działania usługi z innymi operatorami (wszystkimi)

Jeżeli chodzi o preferowane i wspierane usługi to 3cx posiada specjalną listę wspieranych przez nich

producentów są to:

Telefony

3Cx

Cisco

Grandstream

Polycom

Yealink

Dect

Bramki Voip

Grandstream

Patton

Baronet

Providerzy

Actio

Skype

VoipTalk

Inni lista dostępna na stronie : http://www.3cx.com/partners/voip-providers.html

Test wydajności systemu

Jak wiadomo każdy system VOPI obciąża system w mniejszym lub większym stopniu. System 3cx

został przetestowany w środowisku operacyjnym Windows. Ponieważ tylko w tym systemie może on

zostad zainstalowany. Badania zostały przeprowadzone za pomocą programu testującego o nazwie






http://www.3cx.com/partners/voip-providers.html

Performance Test. Po zainstalowaniu systemu na komputerze mamy możliwośd zarządzania całym

systemem poprzez przeglądarkę internetową.

Rysunek 1.2 Zarządzenie systemem 3cx

Jak widad na powyższym rysunku 1.2 mamy możliwośd włączania i wyłączania poszczególnych funkcji

systemu. Z panelu znajdującego się po lewej stronie możemy uzyskad dostęp do menu

konfiguracyjnego poszczególnych rozwiązao. Co ciekawe po zainstalowaniu system posiada

zdefiniowane kolejki do konferencji oraz odpowiednie numery po których wybraniu mamy dostęp do

modułów testowych. Możemy także ustalad reguły połączeo oraz na żywo analizowad działanie naszej

centrali poprzez analizę logów systemowych. Po uruchomieniu wszystkich modułów pamięd

systemowa zmniejsza się około o 120MB. Co jest wartością dośd dużą. W celu porównania

przedstawienia wyników zbadano możliwości obliczeniowe procesora oraz prędkośd dostępu do

pamięci RAM w różnych stanach systemu: przy stanie startowym, przy włączonej centrali 3cx,

podczas dzwonienia oraz w trakcie rozmowy. Poniżej zostały przedstawione wyniki dla pamięci oraz

dla procesora w stanie spoczynku, czyli w momencie gdy wszystkie usługi systemu 3cx były

wyłączone.

Rysunek 1.3 Wydajnośd procesora dla 3cx

Jak widad test procesora uwzględnia wykonywanie różnych operacji, zarówno arytmetycznych jak i

operacji sortowania czy dekodowania informacji. Ogólny wynik dla procesora w stanie spoczynku

wynosi 459,3. Wartośd ta będzie odnośnikiem w celu porównania zachowania systemu i badania jego

wydajności. Poniżej zostało przedstawione podobne zestawienie dla pamięci.

Rysunek 1.4 Wydajnośd pamięci dla 3cx

Jak widad ogólna ocena dostępu dla pamięci wynosi 253. Wartośd ta podobnie jak w poprzednim

przypadku będzie stanowiła odnośnik dla dalszych rozważao.

Podczas badania systemu okazało się, że już samo włącznie systemu wyraźnie wpływa na wyniki,

które podczas wykonywania połączeo oraz prowadzenia rozmów są jeszcze gorsze. Największe

obciążenie systemu występuję oczywiście podczas wykonywania rozmów. Podczas testów w

momencie kiedy byłą prowadzona wyłącznie jedna rozmowa wydajnośd procesora spadła o około

64% oraz dla pamięci około 72%. Zestawienie wszystkich wyników zostało zebrane w tabeli 1.1.

Tabela 1.1 Zestawienie wyników wydajności dla 3cx

System w

stanie wyjściowym

System po uruchomieniu

3CX

Wartość w % do stanu wyjściowego

System podczas

dzwonienia


System podczas rozmowy


Procesor

Ocena ogólna 459 422 91,9% 212 46,2% 169 36,8%

Liczby całkowite [Mops/s] 66 58 87,9% 32 48,5% 29 43,9%

Liczby zmiennoprzecinkowe [Mops/s] 162 146 90,1% 64 39,5% 71 43,8%

Liczby pierwsze [ilość /1000s] 205 177 86,3% 103 50,2% 58 28,3%

Instrukcje multimedialne 1,39 1,34 96,4% 0,63 45,3% 0,59 42,4%

Kompresja [KB/s] 879 852 96,9% 431 49,0% 339 38,6%

Dekodowanie [MB/s] 2,52 2,49 98,8% 1,25 49,6% 0,96 38,1%

Fizyczne operacje [ramki/s] 23 19,7 85,7% 7,5 32,6% 6,8 29,6%

Sortowanie [ilość/1000s] 328 311 94,8% 150 45,7% 94,7 28,9%

Pamięć

Ocena ogólna 253 211 83,4% 108 42,7% 73 28,9%

Alokacja małych bloków [MB/s] 1525 1261 82,7% 665 43,6% 482 31,6%

Odczyt Cache [MB/s] 1145 1129 98,6% 508 44,4% 334 29,2%

Odczyt z poza Cache [MB/s] 839 608 72,5% 312 37,2% 171 20,4%

Zapis [MB/s] 558 422 75,6% 258 46,2% 202 36,2%

Ram[OP/s] 32 26,4 82,5% 14 43,8% 10 31,3%

Jak widad jeżeli chodzi o samo włączenie systemu nie obciąża ona tak bardzo samego procesora, gdyż

jego wydajnośd spada o około 10% a szybkośd dostępu pamięci o około 20%. Jednakże podczas

wykonywania tylko jednego połączenia wydajnośd samego procesora spada o 66% a pamięci o 72%.

Podobnie sprawa wygląda w momencie wybierania numeru. Widzimy, że rozmowy VOIP mają dośd

duży priorytet w systemie. Jednakże już kilka rozmów może bardzo niekorzystnie wpływad na prace

systemu nie mówiąc o systemach w których ilośd rozmów miała by wynosid ponad 500.

Badanie opóźnień w systemie

Po badaniu pamięci oraz procesora zbadano zachowanie systemu w czasie wykonywania rozmów

programami do badania protokołów sieciowych jak Wireshark oraz SIP Workbench. Dzięki temu

Możliwe było określenie opóźnieo w systemie pomiędzy np. wybieraniem numeru a sygnałem

dzwonienia aparatu. Na początku zbadano 3 połączenia za pomocą pierwszego z wymienionych

programów. Wyniki przedstawiono na rysunku 1.5.

Rysunek 1.5 Wireshark dla 3cx

Jak widad pomiędzy żądaniem połączenia a próbą wybrania numeru w każdym przypadku mija około

100ms co wydaje się byd czasem akceptowalnym. W przypadku jednak komunikatu żądania do czasu

dzwonienia aparatu mija kolejne 100ms. Jeżeli chodzi więc o połączenia przychodzące do systemu nie

wymagające uwierzytelnienia całkowity czas czekania na połączenie wynosi około 200ms. Podczas

badania ruchu przychodzącego do systemu czas ten jednak wyniósł około 1s. Jeżeli chodzi o czas

rozłączenia wynosi on około 100ms.

Rysunek 1.6 SIPWorkbench dla 3cx

W celu weryfikacji wyników użyto innego programu do analizy protokołu SIP. W tym przypadku czasy

dla poszczególnych rodzajów połączeo były jednakowe. Co więcej dzięki analizie protokołu SIP można

powiedzied, że jest to tylko protokół sygnalizacyjny a transmisja danych odbywa się z pomocą

protokołu RTP.

2. VoipSwitch

VoipSwitch to zaawansowana centrala telefoniczna pozwalająca na integrację wielu

protokołów telekomunikacyjnych umożliwiająca współpracę takich technologii jak VOIP, GSM oraz

PSTN. Co najciekawsze centrala ta posiada wbudowany moduł bilingowy co pozwala na używanie jej

w celach komercyjnych i pobieranie opłat od klientów. Po zainstalowaniu systemu mamy możliwośd

konfigurowania go za pomocą wbudowanego managera umożliwiającego konfigurację całego

środowiska co zostało przedstawione na rysunku.

Rysunek 2.1 Menu VoipSwitch

Chod menu jest dośd przejrzyste i czytelne, może irytowad fakt, że po wybraniu danej opcji jest ona

otwierana za każdym razem w nowym okienku. Aby wystartowad system należy w menu Services

nacisnąd przycisk Start. Zostaną wtedy uruchomione wszystkie systemy. Po uruchomieniu centrali

mamy możliwośd podglądu najważniejszych funkcji przez specjalny program graficzny.

Rysunek 2.2 Wygląd panelu VoipSwitch

Dzięki temu programowi mamy możliwośd sprawdzenia aktualnej konfiguracji czy statystyk. Co

ciekawe menu programu jest podzielone na kilka okienek, które możemy w dowolny sposób

umiejscowid co może byd zaletą lub wadą tego rozwiązania.

W oknie statystyk użytkownik posiada podgląd na najważniejsze statystyki jak ilośd zarejestrowanych

telefonów, czy aktualnie prowadzonych rozmów. Posiada on także licznik skutecznych połączeo ASR,

który może zostad użyty jako wskaźnik jakości danego środowiska np. CallCenter czy możliwości

wykonywania połączeo w biurze.

Oczywiście jak w każdym programie pracującym pod kontrolą systemu Windows logi systemowe są

wyświetlane w specjalnym oknie. Na powyższym rysunku możemy zauważyd także że w wersji demo

możemy wykonywad tylko 5 rozmów jednocześnie i co najważniejsze nie można łącznie wykonad

więcej niż 100 połączeo co jest dużym ograniczeniem wersji demo. Jest to spowodowane

prawdopodobnie tym, że wersja ta jest w pełni funkcjonalna i mniejsze firmy nie musiały by

wykupywad wersji komercjalnej.

Główne funkcje systemu VoipSwitch

Funkcje standardowe

Wiele rozszerzeo dla jednego użytkownika

Wielopoziomowe IVR

Muzyka “On Hold”

Grupy dla IVR

Monitorowanie rozmów

Priorytety dla kolejek

Przeniesienie rozmów

Muzyka powitalna

Transfer rozmów

Parkowanie rozmów

Funkcja nie przeszkadzad

Nagrywanie rozmów

Wirtualne rozszerzenia

Billing

Poczta głosowa

SMS

Jak widad sam system posiada dośd wiele funkcji, których wykaz możemy znaleźd na stornie

producenta : http://voipswitch.com/en/products/ip-pbx/enterprise-ip-pbx/#adv

Ceny centrali VoipSwitch

Jeżeli chodzi o możliwośd zakupu samego systemu to system można kupid w trzech wersjach.

Zainstalowany na serwerze usługowa dawcy, jako oprogramowanie możliwe do zainstalowania na

swoim serwerze oraz jako rozwiązanie z gotowym sprzętem. Niestety na stronie producenta nie

można znaleźd żadnego cennika usług. Jednakże po napisaniu do działu sprzedaży można dośd łatwo

uzyskad cennik drogą mailową oraz istnieje możliwośd, aby przedstawiciel firmy zadzwonił do nas

osobiście. Sam program można otrzymad w dwóch różnych licencjach podstawowej i tzw. okrojonej.

Jeżeli chodzi o ceny to przedstawiają się one następująco3 :

3500$ dla wersji okrojonej

5000$ dla wersji standardowej

Należy nadmienid że wersje te różnią się funkcjonalnością. Licencja okrojona umożliwia na wykonanie

do 30 jednoczesnych połączeo gdy licencja standardowa pozwala na 1000. W zamian za kupno

otrzymujemy kilka podstawowych rzeczy jak :

System z menu zarządzającym

System Billingowy

Własny portal z interfejsem do logowania do usługi

Dostęp do interfejsu przez WEB

Darmowy telefon SIP (SIPLink)

Tunel VOIP

Oczywiście użytkownik może skorzystad z dodatkowo płatnych modułów, których cena została

przedstawiona w tabeli 2.1.

3 Cennik na podstawie informacji z maila promocyjnego.

http://voipswitch.com/en/products/ip-pbx/enterprise-ip-pbx/#adv

Tabela 2.1 Zestawienie cen dla VoipSwitch

Callback module - SMS, ANI, PIN, DID, WEB $2000

IP IVR (Calling cards) module $2000

Resellers module $2000

Callshop module $1500

OnlineShop module $1500

Softphone custom-made design $1500

Portal web site customization $1500

Vippie Soft Phone with IM & SMS $1500

IP PBX $5000

Voipswitch Mobile Soft Phone (Blackberry Version)

$3500

Voipswitch Mobile Soft Phone (Windows Version)

$2500

Voipswitch Mobile Soft Phone (Symbian Version) $2500

Voipswitch Mobile Soft Phone (iPhone Version) $2800

Voipswitch Mobile Soft Phone (Android Version) $2500

Blackberry Call Back Application $1000

Voip Tunnel $3000

Jak widad możemy wybierad spośród dużego wachlarza usług niekoniecznie związanego tylko z

centralą VOIP. Co ciekawe wszystkie usługi dodatkowe nie są konieczne do pracy z systemem. W

cenie samego systemu znajdziemy zaś darmową pomoc techniczna. Darmowe szkolenia online czy

zdalną pierwszą konfigurację systemu. Co najciekawsze otrzymujemy od razu roczną gwarancję

poprawek. Co więcej możemy zamówid aplikację mobilne czy własną stronę oraz telefoniczny sklep

internetowy.

Wydajność systemu.

Wydajnośd systemu była testowana jak wydajnośd poprzednich systemów. Jeżeli chodzi o wydajnośd

samego systemu to można zauważyd że najbardziej obciążające system jest samo włączenie systemu,

a wykonywanie rozmów obciąża go w mniejszy sposób. Tak samo przedstawia się sytuacja z

pamięcią. Poniżej zostały przedstawione wyniki podczas wykonywania rozmowy.

Rys 2.4 Wydajnośd procesora dla VoipSwitch

Można zauważyd że ogólnie obciążenie procesora jest dużo mniejsze niż w przypadku systemu 3cx.

Jeżeli chodzi o pamięd sytuacja wygląda podobnie. Musimy także nadmienid że te rezultaty są

osiągnięte dużo mniejszym kosztem i większą funkcjonalnością samego systemu.

Rysunek 2.5 Wydajnośd pamięci dla VoipSwitch

Jeżeli chodzi o całościowe przedstawienie wyników zostało ono zamieszczone w tabeli 2.2.

Tabela 2.2 Zestawienie wyników wydajności dla VoipSwitch

System

w stanie

wyjścio

wym

System

po

uruchomi

eniu

VoipSwit

ch

Wartość

w % do

stanu

wyjściow

ego

System

podczas

dzwoni

enia

Wartość

w % do

stanu

wyjściow

ego

Syste

m

podcz

as

rozmo

wy

Wartość

w % do

stanu

wyjściow

ego

Procesor

Ocena ogólna 459 424 92,4% 295 64,3% 264 57,5%


Liczby

zmiennoprzecinkowe

[Mops/s] 162 150 92,6% 108 66,7% 101 62,3%

Liczby pierwsze [ilość

/1000s] 205 201 98,0% 137 66,8% 129 62,9%


Kompresja [KB/s] 879 839 95,4% 559 63,6% 454 51,6%

Dekodowanie [MB/s] 2,52 2,05 81,3% 1,62 64,3% 1,52 60,3%

Fizyczne operacje [ramki/s] 23 21 91,3% 13 56,5% 10 43,5%

Sortowanie [ilość/1000s] 328 290 88,4% 189 57,6% 149 45,4%

Pamięć

Ocena ogólna 253 224 88,5% 145 57,3% 136 53,8%

Alokacja małych bloków

[MB/s] 1525 1397 91,6% 893 58,6% 816 53,5%

Odczyt Cache [MB/s] 1145 911 79,6% 693 60,5% 644 56,2%

Odczyt z poza Cache

[MB/s] 839 751 89,5% 430 51,3% 408 48,6%

Zapis [MB/s] 558 541 97,0% 326 58,4% 321 57,5%

Ram[OP/s] 32 31 96,9% 20 62,5% 20 62,5%

Jak można zauważyd po włączeniu systemu system nieznacznie tylko zostaje obciążony a jego

wydajnośd zmniejsza się o około 10%. Najbardziej obciążające jest samo dzwonienie jednakże nie

zmienia się ono drastycznie podczas samej rozmowy i nie spada poniżej 50% bieżącej wydajności

badanego systemu operacyjnego. Można więc zauważyd, że sam system wypada lepiej w porównaniu

do systemu 3cx.

Badanie opóźnień w systemie

Jeżeli chodzi o opóźnienia podczas wykonywania rozmów to są one podobnie do analizowanego

wcześniej systemu 3xc. Wyniki pomiarów za pomocą programu Wireshark zostały zamieszczone

poniżej.

Rysunek 2.5 Wireshark dla VoipSwitch

Jak widad zostały wykonane dwie rozmowy jedna z wymaganą autoryzacją a druga bez autoryzacji.

Podczas wykonywania samego połączenia czas pomiędzy żądaniem a sygnałem dzwonienia sygnału

wyniósł około 225ms co jest czasem porównywalnym z wcześniejszą centralą. Jeżeli chodzi o

rozłączenia to czas wynosi około 120ms. Podczas wykonywania połączenia wymagającego autoryzacji

użytkownika w systemie wynosi ono poniżej 200ms. Połączenia zbadano także programem

SipWorkbench.

Rysunek 2.6 SIPWorkbench dla VoipSwitch

Wyniki są analogicznie do zyskanych wcześniej. Widzimy więc że czas oczekiwania na odpowiedź

systemu wynosi około 200ms. Co jest czasem akceptowalnym. Należy nadmienid że czasy takie

uzyskujemy przy obciążeniu systemu w 50%. Należy się spodziewad, że podczas wykonywania

większej ilości połączeo czasy te będą znaczenie większe.

3. PcBest

PCBEST jest kolejna centralą telefoniczna, która jednak jest rozwiązaniem które możemy zaliczyd do

rozwiązao budżetowych. Dzieje się tak dlatego, że w przypadku bezpłatnej wersji programu mamy

możliwośd wykonywania do 8 jednoczesnych połączeo co w niewielkich firmach jest oczywiście

wartością wystarczająca. Po niewielkiej dopłacie która wynosi około 300USD mamy już możliwośd

wykonywania do 256 jednoczesnych połączeo co wystarczy do pracy nawet dośd dużego CallCenter.

Oczywiście sama centrala nie jest tak zaawansowanym produktem jak prezentowane wcześniej, gdyż

nie posiada dodatkowych modułów jak biling czy integracja ze sklepem internetowym. Poniżej

zostały przedstawione najważniejsze funkcje całej centrali oraz różnice pomiędzy wersją bezpłatną a

wersją komercyjną4.

Free

Edition Professional

Editions

Licensing

Price Free From USD $320.00

Support N/A From USD $200.00

Extensions Unlimited Unlimited

Number of simultaneous calls supported 8 8-256

General Phone System Features

Call Logging tak tak

Call Reporting tak tak

Blind Call Transfer tak tak

Attended Call Transfer tak tak

Call Forward on Busy tak tak

Call Forward on No Answer tak tak

Call Routing (DID) tak tak

Caller ID tak tak

Conference Calling tak tak

Auto Attendant / Digital Receptionist tak tak

Voice Mail tak tak

Music on Hold tak tak

Ring Groups tak tak

Hunt Groups tak tak

4 Cennik na podstawie informacji ze strony producenta www.pcbest.net

Call Parking tak tak

Call Pickup tak tak

Call Queueing tak tak

Call Recording tak tak

Conference Rooms tak tak

Advanced Features

Support Plugin

Only the first line can run plugin for

demo purpose

Automatical Outbound Task From DB

Only allow 100 calls for

demo purpose

TCP Manager Client

Only allow 1 TCP

Manager Client for test and

development purpose Unlimited

Management and Scaleability

Web-based management console tak tak

Real Time Web-based System Status tak tak

Integrated Web Server tak tak

Automated Restore and Backup tak tak

Firewall Friendly and NAT Friendly tak tak

Support MS SQL Database tak tak

Ability to Run as Windows 2008 Virtual Machine tak tak

Ability to Run as VmwareVirtual Machine tak tak

Supports Windows Clustering tak tak

Allow Users to Configure their Own Extension Settings tak tak

Unified Communications and Mobility

Receive Voice Mail via Email tak tak

Public SIP ID for Extensions tak tak

Advanced forwarding rules based on caller ID, time & type of call tak tak

Standards-based Presence Information nie tak

Devices and Providers

Supports SIP Hardware Phones tak tak

Supports SIP Software Phones tak tak

Supports Leading SIP / VOIP Gateways tak tak

Supports Popular SIP /VOIP Providers tak tak

SIP Trunking Support tak tak

Create Free Communication Links to other SIP Servers tak tak

Codecs (Voice Compression)

G711 (a law and u law) tak tak

G726-32 tak tak

GSM tak tak

Speex tak tak

Ilbc tak tak

Jak widad jedyną w zasadzie różnica pomiędzy obydwoma wersjami programu jest ilośd

jednocześnie wykonywanych rozmów oraz możliwośd wykorzystania nieco bardziej zaawansowanych

funkcji.

Okno programu

Jeżeli chodzi o interfejs administratora jest on bardzo prosty i przejrzysty. Można by powiedzied

minimalistyczny. Jednakże dzięki temu użytkownik ma szybki dostęp do najważniejszych informacji o

samej centrali i ew. konfiguracji opcji. Poniżej przedstawiono okno programu.

Rysunek 3.1 Menu PCBest

Jak widad po lewej stronie znajduje się menu nawigacyjne. Na dole pasek z logami systemowymi. A z

prawej stronie bieżące informacje zależne od wybranej zakładki. Aby dodad nowe rozszerzenie

wystarczy tylko wybrad add extension i wpisad nazwę użytkownika i hasło. Lista aktywnych

użytkowników znajduje się w zakładce extensions. Menu umożliwia tworzenie grup dzwonienia oraz

kolejek. Więc centrala nadaje się do tworzenia CallCenter czy innych wymagających menu IVR linii

telefonicznych. Mamy możliwośd przełączania i nagrywania rozmów. Oraz telekonferencji. Aby

podłączyd się od zewnętrznego dostawcy SIP wystarczy podad jego dane w zakładce SIP Accounts.

Wydajność

Jeżeli chodzi o obciążenie procesora przez system jest ono dośd duże, szczególnie jeżeli weźmiemy

pod uwagę fakt, iż producent twierdzi że jego produkt w bardzo małym stopniu obciąża system

operacyjny.

Rysunek 3.1 Wydajnośd procesora dla PCBest

Jak widad mimo iż system zajmuje najmniej miejsca na dysku obciążenie procesora jest dośd duże.

Oczywiście jest ono mniejsze niż obciążenie procesora w przypadku 3cx ale dużo większe niż w

przypadku VoipSwitch. Podobnie sprawa przedstawia się z pamięcią co widad na poniższym rysunku.

Rysunek 3.2 Wydajnośd pamięci dla PCBest

Test pamięci w porównaniu do VoipSwitch wypadł dużo gorzej ale jak wcześniej lepiej niż

system 3cx. Co jest dośd dużą zaletą tej centrali gdyż jest ona nieporównywalnie taosza niż system

3cx. Zestawienie wszystkich wyników przedstawia poniższa tabela.

Tabela 3.2 Zestawienie wydajności dla PCBest

System

w stanie

wyjścio

wym

System

po

uruchomi

eniu

PcBest

Wartość

w % do

stanu

wyjścio

wego

System

podczas

dzwoni

enia

Wartość

w % do

stanu

wyjścio

wego

Syste

m

podcz

as

rozmo

wy

Wartość

w % do

stanu

wyjścio

wego

Procesor

Ocena ogólna 459 400 87,1% 310 67,5% 189 41,2%


Liczby

zmiennoprzecinkowe

[Mops/s] 162 140 86,4% 89 54,9% 60 37,0%

Liczby pierwsze [ilość

/1000s] 205 184 89,8% 183 89,3% 89 43,4%


Kompresja [KB/s] 879 785 89,3% 458 52,1% 370 42,1%

Dekodowanie [MB/s] 2,52 2,25 89,3% 2 79,4% 1,07 42,5%

Fizyczne operacje [ramki/s] 23 19 82,6% 19,6 85,2% 8,2 35,7%

Sortowanie [ilość/1000s] 328 276 84,1% 239 72,9% 107 32,6%

Pamięć

Ocena ogólna 253 212 83,8% 116 45,8% 92 36,4%

Alokacja małych bloków

[MB/s] 1525 1285 84,3% 652 42,8% 553 36,3%

Odczyt Cache [MB/s] 1145 982 85,8% 530 46,3% 429 37,5%

Odczyt z poza Cache

[MB/s] 839 624 74,4% 348 41,5% 254 30,3%

Zapis [MB/s] 558 514 92,1% 291 52,2% 248 44,4%

Ram[OP/s] 32 30 93,8% 21 65,6% 11 34,4%

Jak widad sam system mimo iż wg producenta powinien zabierad mało zasobów, obciąża w znaczny

sposób system operacyjny. Szczególnie ważna sprawą jest to że obciążenie nie jest winą samego

systemu, gdyż podczas pracy nie obciąża on komputera w znaczny sposób lecz procesowania

rozmów.

Opóźnienia w systemie

Jeżeli chodzi o opóźnienia w systemie PcBest są one porównywalne z wcześniej badanymi systemami.

Jednakże system ten wypada nieco gorzej niż pozostałe systemy. Szczególnie w porównaniu do

systemu VoipSwitch. Mimo iż czas wykonywania połączenia bez autoryzacji w systemie jest nieco

krótszy niż 200ms to podczas gdy wymagana jest autoryzacja czas ten rośnie do prawie 800ms. Co

jest wartością zauważalną. Lecz nie irytująca. Jeżeli chodzi o zakooczenie rozmowy tutaj wymagany

czas to około 120ms.

Rysunek 3.3 Wireshark dla PCBest

Wyniki porównano z wynikami uzyskanymi w programie SIPWorkbench. Jak we wcześniejszych

przypadkach wyniki są prawie identyczne.

Linux

4. Asterisk Asterisk jest darmowym systemem opartym o Linuksa. Jego głównymi zaletami są wielkie możliwości

konfiguracyjne oraz to, że jest to system darmowy i każdy użytkownik ma dostęp do kodu

źródłowego więc może go do woli modyfikowad. Asterisk jest jednak systemem dośd

skomplikowanym a jego instalacja i wdrożenie wymaga dośd dobrej wiedzy na temat systemów

operacyjnych z rodziny Linux oraz umiejętności konfiguracji plików tekstowych dla protokołów takich

jak SIP czy IAX. Co ciekawe sam system umożliwia wykonywanie rozmów poprzez protokół SIP.

Jednakże po zainstalowaniu bibliotek takich jak DAHDI oraz Libpri możemy już używad linii PSTN oraz

ISDN. Oczywiście są dostępne wersje z graficznym interfejsem użytkownika, lecz przy dużej liczbie

użytkowników system staje się bardzo obciążony więc nadają się one tylko do zastosowao gdzie

liczba użytkowników nie przekracza 50.

Główne funkcje

Jeżeli chodzi o główne funkcje samej centrali opartej o system Asterisk to lista jest bardzo

imponująca. Poniżej zostały przedstawione najważniejsze funkcje systemu.

Call Features

Rozmowy alarmowe

Autentykacja

Automatyczna sekretarka

Czarne Listy

Transfery

Nagrywanie rozmów

Przeniesienie rozmów

Nagrywanie rozmów

Parkowanie rozmów

Kolejkowanie rozmów

Monitorowanie rozmów.

CLIP oraz CLIR

Konferencje

Współpraca z bazą danych

Wybieranie poprzez imię.

ENUM

FAX

IVR

Muzyka ON HOLD

Detekcja mowy

Jak widad centrala jest wyposażona we wszystkie przydatne podczas rozmowy funkcje. Oczywiście

wymienione tutaj funkcję mogą byd rozszerzone przez instalację dodatkowych modułów

umożliwiających nawet wideokonferencje poprzez WWW.

http://www.digium.com/en/products/software/faxforasterisk.php

Kodeki

Jeżeli chodzi o listę obsługiwanych kodeków jest ona dośd spora. Obsługiwane są wszystkie znane i

popularne standardy nawet jeśli chodzi o komunikację GSM cos sprawia że system asterisk może byd

łączony ze wszystkimi obecnie dostępnymi rozwiązaniami na rynku.

ADPCM

G.711 (A-Law & μ-Law)

G.719 (pass through)

G.722

G.722.1 licensed from Polycom®

G.722.1 Annex C licensed from Polycom®

G.723.1 (pass through)

G.726

G.729a

GSM

iLBC

Linear

LPC-10

Speex

Protokoły VOIP

Jeśli chodzi o listę obsługiwanych protokołów Voip jest ona także bardzo szeroka. Większośd nawet

komercjalnych central telefonicznych obsługuje tylko i wyłącznie SIP oraz w niektórych przypadkach

H.323. Jeżeli chodzi o Asterisk są tutaj dostępne rozwiązania konkurencji jak i mniej

rozpowszechnione protokoły używane np. tylko a Ameryce jak IAX. Ciekawą opcją jest dostęp do

coraz bardziej popularnego Skype.

Google Talk

H.323

IAX™ (Inter-Asterisk eXchange)

Jingle/XMPP

MGCP (Media Gateway Control Protocol

SCCP (Cisco® Skinny®)

SIP (Session Initiation Protocol)

Skype

UNIStim

Protokoły dla telefonii stacjonarnej.

Jak widad jeżeli chodzi o telefonię PSTN nie mogło zabraknąd rozwiązao standardowych jak FXO i FXS

jednakże możemy posługiwad się innymi lokalnymi protokołami co umożliwia podłączenie naszej

centrali do wielu dostawców usług telefonicznych na całym świecie.

E&M

E&M Wink

Feature Group D

http://www.digium.com/en/products/g729codec.php

http://www.digium.com/en/products/software/skypeforasterisk.php

FXS

FXO

GR-303

Loopstart

Groundstart

Kewlstart

MF and DTMF support

Robbed-bit Signaling (RBS) Types

MFC-R2

ISDN

Jeżeli chodzi o rozwiązanie linii cyfrowych I tutaj asterisk ma wiele do zaoferowania oprócz

europejskich protokołów PRI oraz BRI mamy dostęp do amerykaoskiego AT&T oraz Wschodniego

NFAS.

AT&T 4ESS

EuroISDN PRI and BRI

Lucent 5ESS

National ISDN 1

National ISDN 2

NFAS

Nortel DMS100

Q.SIG

Inne

Oczywiście asterisk posiada wsparcie dla takich technologii jak SMS oraz telekonferencje. Umożliwia

pracę z protokołami Voip. Oraz systemy łączące wiele niezależnych systemów. Możemy np. założyd

sied w której każdy pracownik będzie miał do wyboru czy chce korzystad z aparatu zainstalowanego

na komputerze czy z tradycyjnej słuchawki. Dzięki asterisk mamy możliwośd zarządzania za pomocą

jednego systemu wieloma liniami abonenckimi wewnątrz i na zewnątrz systemu. Możemy mied np.

wykupioną jedną linie PSTN umożliwiająca wykonywanie rozmów zewnętrznych a wewnątrz firmy

posługiwad się wyłącznie protokołem SIP. Dzięki integracją z bazą danych możemy tworzyd własne

moduły zarządzające.

Zarządzenie systemem.

Do zarządzanie systemem asterisk możemy użyd dostępnej przez stronę WWW aplikacji

zarządzającej. Co ciekawe dzięki takiemu rozwiązaniu możemy zdalnie konfigurowad nasz system

niezależnie od miejsca instalacji. Np. będąc w domu możemy sprawdzad aktualne statystyki lub

dodawad nowych użytkowników bez wyłączania systemu.

Rysunek 4.1 Menu dla Asterisk

Jak widad menu jest przejrzyste i zawiera w głównym oknie najważniejsze statystyki dla naszego

systemu. Mamy dostęp do najważniejszych informacji o awariach w systemie. Bieżących statystykach

rozmów. Oraz wykorzystaniu zasobów systemowych jak np. CPU oraz zużycie pamięci. Po lewej

stornie możemy konfigurowad najważniejsze rozszerzenia. Należy jednak pamiętad że menu

ekranowe jest tylko pomostem między prawdziwym systemem. Wszystkie informacje konfiguracyjne

znajdują się w katalogu etc/asterisk systemu Linux i są zapisane w plikach o zakooczeniu „.conf” . Co

ciekawe jeżeli dokonujemy konfiguracji poprzez przeglądarkę dokonujemy edycji pliku np.

extensions_astercc.conf i umożliwia jednocześnie tradycyjną konfigurację poprzez plik

extensions.conf. Jedną z ciekawszych funkcji jest funkcja Misc Applications umożliwiająca utworzenie

numeru działającego jak pętla zwrotna do naszego systemu. Co oznacza w praktyce, że możemy

zadzwonid z wewnętrznego numeru tak jakbyśmy dzwonili z zewnątrz i przetestowad np. Menu IVR

oraz działanie kolejek czy Ring Grup.

Ciekawą zakładką jest zakładka reports. Umożliwia ona na bieżąco śledzenie logów w postaci

wykonywanych rozmów oraz podglądu na statystyki rozmów w danym okresie podzielonych na dni.

Jest to użytecznie podczas sprawdzania wydajności systemu np. CC oraz pokazywania statystyk naszej

centrali. Kolejna zakładką umożliwiającą zobaczenie aktualnego stanu naszego systemu jest zakładka

Panel.

Rysunek 4.3 Zakładka panel dla Asterisk

Dzięki tej zakładce mamy możliwośd przeglądania aktualnie aktywnych agentów jak i stanu kolejek

czy Trunk. Widzimy od razu że aktualnie do systemu jest podłączony jeden użytkownik Projekt2 o

numerze 300. Oraz że aktywna jest Kolejka o nazwie Kolejka. Oraz obsługiwany jest tylko protokół

SIP. Dzięki tym narzędziom administrator może w łatwy sposób zarządzad systemem. Drugą opcją

jest wywołanie w powłoce systemowej polecenia asterisk –r które pozwala na administrację

systemem poprzez wiersz poleceo.

Wydajność

Jeżeli chodzi o wydajnośd systemu i opóźnienia w systemie to zostały one przetestowane

programami wireshark oraz SipWorkbench. Jeżeli chodzi o czas oczekiwania na łączenie się z klientem

jest on dużo dłuższy niż w przypadku pozostałych systemów gdyż wynosi około 1,3s. Może to byd

oczywiście spowodowane konfiguracją środowiska badawczego ale biorąc pod uwagę wcześniejsze

wyniki jest to wynik raczej słaby. Dłuższy jest też czas jeżeli chodzi o rozłączenie. Wynika to jednak z

faktu iż telefony i system znajdowały się w odrębnych systemach operacyjnych. Proces wykonania

rozłączenie zajął też około sekundy. Tracimy więc bezużytecznie około 2s podczas każdej rozmowy.

Jak widad mimo iż asterisk ma swoje zalety ma też jedna wadę jest on systemem który pochłania

duża ilośd zasobów systemowych. Podczas próby zainstalowania środowiska graficznego badana

maszyna wirtualna po prostu przestała działad a system ładował się około 5minut. Tak samo

zainstalowanie menu graficznego i serwera Apache obciąża system. Najlepszym rozwiązaniem jest

zarządzanie systemem poprzez pliki konfiguracyjne oraz wiersz poleceo jednakże nie jest to

rozwiązanie dla każdego użytkownika ponieważ musimy włączyd koszty zatrudnienia administratora

systemu. Jeżeli chodzi o pozostałe rozwiązania oparte o Linux to większośd w mniejszym lub

większym stopniu bazuje na systemie asterisk. Są to rozwiązania jak chodby trixbox lub EVB.

Podsumowanie Jak widad na rynku dostępnych jest wiele rozwiązao zarówno sprzętowych jak

programowych. Jedne są taosze w zakupie i eksploatacji ale mniej funkcjonalne. Inne droższe ale za

to bardziej funkcjonalne. Właściwie na tynku jest tak wiele rozwiązao, że każdy użytkownik znajdzie

rozwiązanie pasujące do profilu jego firmy i jego wymagao. Nie należy zapominad o tym, że istnieją

zupełnie darmowe rozwiązania jak Asterisk, które wcale nie ustępują rozwiązaniom komercyjnym ale

są nawet często o wiele bardziej funkcjonalne i Użyteczne. Niektóre systemu jak chodby 3Cx w dużym

stopniu obciążają system operacyjny a inne jak VoipSwitch w mniejszym stopniu wykorzystują zasoby

systemowe. Należy więc mied na uwadze także fakt iż kupując rozwiązanie programowe musimy się

pogodzid z kosztami sprzętu który udźwignie tak wielkie wymagania. Często bowiem może się okazad,

że z pozoru taosze rozwiązanie po przeliczeniu wszystkich kosztów okaże się rozwiązaniem nie dośd

że mniej wydajnym to jeszcze droższym.

Documents

Projekt Porownanie Voip Dariusz Pitera