PRAVO NA IMOVINU Jurisprudencija Evropskog Sudaoak-ks.org/repository/docs/PRAVO_NA_IMOVINU_Jurisprudencija_Evropskog... · Evropskog suda za ljudska prava (Evropski sud) (član 53)

PRAVO NA IMOVINU

Jurisprudencija Evropskog Suda

za Ljudska Prava

Pristina, 2018

ii

Realizaciju ove publikacije je omogućila Agencija

Sjedinjenih Drţava za Međunarodni Razvoj (USAID),

preko Programa za Imovinska Prava. Stavovi izneti u

ovoj publikaciji ne odraţavaju, nuţno, stavove

USAID-a ili Vlade Sjedinjenih Drţava.

Ova publikacija se deli besplatno.

c. Copyright 2018. Agencija Sjedinjenih Drţava za Međunarodni Razvoj

(USAID)

Sva prava zadrţana. Nijedan deo ove publikacije se ne sme umnoţavati ili

prenositi u bilo kojem obliku i bilo kojim sredstvom, elektronski ili

mehanički, bez dozvole izdavača.

Štamparija Blendi

Uvod

iii

Uvod

Pravo pojedinca da poseduje i koristi imovinu je vaţno za aktivnosti

ljudi. Ono je neophodno kako bi pojedincu omogućilo da traţi svoju

sudbinu i "ostvari sreću" kako je on/ona shvata. To takođe omogućava i

pojavu srednje klase koja pruţa podršku uspostavljanju i funkcionisanju

efikasne, reprezentativne vlade. Štaviše, mogućnost pojedinca da poseduje

i koristi imovinu je vaţna za ekonomsku vitalnost i rast i prosperitet.

Kosovo se suočava sa mnogim izazovima kako bi osiguralo to pravo za

svoje građane. Pravni okvir koji uređuje imovinska prava je zastareo i

nedosledan; u imovinskom sektoru ima široko rasprostranjenih neformal-

nosti; raseljena lica se i dalje suočavaju sa izazovima u ostvarivanju prava na

svoju imovinu u Kosovu; a preovlađujući stavovi društva dovode do toga da

mnoge ţene odustaju od svog nasledstva i u potpunosti se odriču vlasništva

na imovinu.

Uz pomoć USAID-a, Vlada Kosova je izradila i sprovodi Nacionalnu

strategiju za imovinska prava koja obuhvata širok spektar pravnih i

institucionalnih reformi kako bi se rešili ovi i drugi problemi i stvorio

moderan sistem imovinskih prava na Kosovu.

Ovaj rad predstavlja dodatnu inicijativu koju je podrţao USAID, kako

bi se na Kosovu podrţala moderna imovinska prava. Ustav Kosova

predviđa da Evropska konvencija za zaštitu ljudskih prava i osnovnih

sloboda i njeni protokoli imaju direktno pravno dejstvo na Kosovu,

s‟prioritetom u odnosu na druge zakone (član 22); i da kosovske institucije

treba da tumače ovu Konvenciju na način koji je u skladu sa odlukama

Evropskog suda za ljudska prava (Evropski sud) (član 53).

Međutim, uprkos značaju sudske prakse Evropskog suda za kosovsko

pravo i praksu, kosovski kreatori politike i pravni stručnjaci se često ne

pozivaju na odluke Evropskog suda, jer odluke, uglavnom, nisu dostupne na

Uvod

iv

albanskom ili srpskom jeziku. Mi smo izradili zbirku saţetaka ključnih

odluka Evropskog suda u vezi sa imovinskim pravima na albanskom i

srpskom jeziku kako bi se kosovskim sudijama, pravnicima i kreatorima

politike omogućilo da se upoznaju sa ovom vaţnom sudskom praksom koja

se direktno primenjuje na Kosovu.

Brian Kemple

Direktor,

USAID-ov Program za imovinska prava na Kosovu

Svrha saţetaka i metodologija izbora predmeta

v

Reč stručnjaka koji su radili na pripremi


Evropski sud za ljudska prava (ESLJP) kao najviša institucija za

zaštitu ljudskih prava u Evropi uspostavio je široku sudsku praksu u

različitim oblastima, uključujući i imovinska prava. Kosovo koje nije član

Saveta Evrope, nije ugovorna strana Evropske konvencije o ljudskim

pravima (Evropska konvencija) te zbog toga ne uţiva direktan pristup

Sudu. Međutim, zakonodavac na Kosovu je kroz uvrštavanje u Ustav

nekoliko konvencija, uključujući i Evropsku konvenciju, uključio i njene

dodatne obavezne protokole za domaće sudove. Štaviše, Ustav propisuje

da će tumačenje prava iz ove konvencije biti u skladu sa sudskom praksom

(jurisprudencijom) Evropskog suda za ljudska prava. Shodno tome, odluke

ovog suda imaju poseban značaj u zaštiti i garantovanju prava građana u

našoj zemlji, uključujući i imovinska prava.

Saţeci o kojima je reč, sadrţe predmete iz sudske prakse ESLJP koji se

odnose na ostvarivanje imovinskih prava utvrđenih članom 1 Protokola 1

Evropske konvencije o ljudskim pravima, koja predviđa da "svako fizičko ili

pravno lice ima pravo na mirno uţivanje svoje imovine. Niko ne moţe da bude

lišen svoje imovine, osim iz razloga koji su od javnog interesa i pod uslovima

utvrđenim zakonom i opštim principima međunarodnog prava."

Imajući u vidu da je sudska praksa ESLJP u ovoj oblasti izuzetno

široka, izrađivači su izabrali najvaţnije slučajeve/predmete, na osnovu

nekoliko kriterijuma:

- Značaj predmeta u definisanju standarda - koji uključuje glavne

slučajeve suda, ili one poznate kao "landmark slučajeve" kojima

su po prvi put utvrđeni standardi suda;

- Vreme, na osnovu kojeg su odabrani poslednji slučajevi u kojima

je Sud odlučio, i koji odraţavaju promenu stavova o nekim

pitanjima i evoluciji prava;

- Regionalna pripadnost, uzimajući u obzir to da pravni sistemi u

regionu imaju sličnosti sa vaţećim sistemom imovinskih prava na

Kosovu, predstavlja dodatni kriterijum koji je korišćen, pri čemu

je izabran niz predmeta iz sličnih jurisdikcija kao što su one u


vi

regionu, a to su slučajevi iz Albanije, Makedonije, Hrvatske, Crne

Gore, Srbije, Bosne itd.

Predmeti se bave nizom oblasti u smislu člana 1 Protokola 1, a

posredno se bave i pitanjima iz članova 6, 8, 13 i 14 Konvencije. U cilju

lakšeg korišćenja, za svaki slučaj/predmet su identifikovani članovi koji se

bave svakim slučajem/predmetom, i ključne reči koje odraţavaju suštinu

rešavanja predmeta. Na osnovu ključnih reči, slučajevi/predmeti su

grupisani u nekoliko kategorija kako što sledi ispod:

eksproprijacija/nacionalizacija/nadoknada;

vraæanje imovine/nadoknada;

kontrola imovine/mešanje u mirno uţivanje/mere drţave

pravo na penziju/ na beneficije na radu/ratnu odštetu

ugovorni odnosi/zakup

diskriminacija/nasleðe/braèna imovina /porodièna pitanja

poštovanje imovine i porodiènog ţivota

novèane valute/depoziti

neizvršavanje odluka/trajanje postupaka/pristup sudu/ pravièno suðenje

akcionarska društva /reorganizacija/prava radnika

Saţeci su obrađeni prema modelu saţetaka objavljenih od strane

Evropskog suda za ljudska prava, u kojima su iznete, prvenstveno,

činjenice slučaja/predmeta, obrazloţenja suda pri donošenju odluke i sam

dispozitiv odluke. Ukratko, njihov je cilj da čitaocu pruţe samo bitne

informacije svake odluke. Stoga se čitaoci podstiču da konsultuju cele

odluke kako bi ih dalje koristili u pravnoj praksi, pa tako svaki saţetak u

elektronskoj verziji putem direktnog linka navedenog u broju predmeta

omogućuje direktan pristup punom dokumentu/odluci Suda za svaki

predmet objavljen na internet stranici ESLJP HUDOC.

Zahvalnost

vii

Zahvalnost

USAID-ov Program za imovinska prava je jako zadovoljan što je bio u

stanju da angaţuje šesnaest sjajnih i talentovanih studenata prava - staţista

kako bi pomogli u pripremi ovih saţetaka; tri vrlo sposobna i stručna

instruktora da konceptualizuju, organizuju i nadziru izradu saţetaka i daju

konačne verzije na albanskom jeziku; i vrlo marljivog i savesnog

prevodioca da ih prevde na srpski jezik.

USAID-ov Program za imovinska prava ţeli da oda priznanje za

njihov doprinos i izrazi svoju zahvalnost:

Pripremili:

Remzije Istrefi

Dafina Buçaj

Donikë Qerimi

Prevela:

Biljana Ivančević

Doprinos dali:

Afrore Shaipi

Alma Jashari

Altin Nika

Andra Mustafa

Artmir Ibra

Denesa Hasani

Diellza Mujaj

Elira Tahiri

Erdi Pirana

Eris Hana

Gazmend Rexhepi

Gentrita Bajrami

Lyra Çela

Miftar Salihi

Saranda Çunaku

Vjollca Hyseni

Tabela sadrţaja

ix

Tabela sadrţaja EKSPROPRIJACIJA/ NACIONALIZACIJA/ NADOKNADA SVETI MANASTIRI PROTIV GRĈKE ............................................................. 1 mirno uţivanje imovine/pristup sudu/eksproprijacija bez nadoknade/diskriminacija/stečena imovina/promena reţima/drţavno vlasništvo BRUMĂRESCU PROTIV RUMUNIJE .............................................................. 8 mirno uţivanje imovine/neproporcionalno mešanje/nacionalizacija imovine/poništenje odluke AKA PROTIV TURSKE ..................................................................................... 12 eksproprijacija/kašnjenje sa nadoknadom/ inflacija/pravična ravnoteţa HAMZARAJ PROTIV ALBANIJE ................................................................... 16 ekspropirajcija/neizvršenje odluke/ (ne)nadoknada/hartije od vrednosti/mirno uţivanje imovine/ pristup sudu JAHN I DRUGI PROTIV NEMAĈKE ............................................................. 20 mirno uţivanje imovine/(ne)nadoknada zemljišta / izuzetne okolnosti/ zemljišna reforma/ izmena zakonodavstva / promena reţima / utvrđivanje vlasništva zakonom /poljoprivredno zemljište/ u javnom interesu/ pravična ravnoteţa/ diskriminacija BESHIRI I DRUGI PROTIV ALBANIJE ........................................................ 29 mirno uţivanje imovine/ eksproprijacija/ neizvršenje odluke/ dikriminacija/ nadoknada JASIŪNIENĖ PROTIV LITVANIJE ................................................................. 34 mirno uţivanje imovine / neizvršenje odluke/ekproprijacija/pravično suđenje/efikasno rešenje/legitimno očekivanje/odbijanje oblika nadoknade POPOV PROTIV MOLDAVIJE ........................................................................ 39 nacionalizacija/ nečovečno i poniţavajuće postupanje/neizvršenje odluke/vraćanje imovine/pravično suđenje/efikasno rešenje/ nedostatak finansijskih sredstava

Tabela sadrţaja

x

MALHOUS PROTIV REPUBLIKE ĈEŠKE .................................................... 43 ekspropirajcija bez nadoknade/izmena zakonodavstva/ vraćanje imovine/ javna rasprava/nezavistan i nepristrasan sud DRIZA PROTIV ALBANIJE ............................................................................. 48 eksproprijacija/(ne) nadoknada/vraćanje imovine / neizvršenje odluka/ načelo pravne sigurnosti / pravično suđenje/neprstrasnost suda/ efikasno rešenje ALMEIDA GARRETT, MASCARENHAS FALCAO I DRUGI PROTIV PORTUGALIJE ................................................................................... 53 mirno uţivanje imovine/agrarna reforma/ ekproprijacija/ privremena nadoknada/ trajanje izvršenja /efikasno rešenje NADBISKUPIJA ZAGREBAĈKA PROTIV SLOVENIJE ........................... 57 mirno uţivanje imovine/eksproprijacija/ vraćanje imovine/nevladina organizacija/imovina u drugoj drţavi /legitimno očekivanje NURI PROTIV ALBANIJE ................................................................................ 61 pravično suđenje/ eksproprijacija/neizvršenje odluke/zemljišna parcela/ nadokanda/iscrpljivanje pravnih lekova/osporavanje prava vlasništva STRAIN I DRUGI PROTIV RUMUNIJE ....................................................... 65 mirno uţivanje imovine/stan/nacionalizacija/ prodaja trećem licu/de facto ekproprijacija/ nadoknada/ vraćanje imovine/pravična ravnoteţa/ trajanje postupaka/izmena zakonodavstva VON MALTZAN I DRUGI PROTIV NEMAĈKE ........................................ 74 mirno uţivanje imovine/ eksproprijacija/nadoknada/ legitimno očekivanje /promena reţima/ izmena zakonodavstva / obaveze iz stanovanja/ diskriminacija/ trajanje postupaka BEYELER PROTIV ITALIJE .............................................................................. 88 neometano uţivanje imovine/eksproprijacija/vredna imovina/ slikarstvo/ istorijska vrednost/pravo preče kupovine / nezakoniti ugovor/ pravna nesigurnost BIVŠI KRALJ GRĈKE I DRUGI PROTIV GRĈKE ...................................... 95 mirno uţivanje imovine/ kraljevska porodica / privatna imovina/ promena vladavine(uprave)/ eksproprijacija prema zakonu / nenadoknada / diskriminacija KOVACHEV PROTIV BUGARSKE .............................................................. 103 mirno uţivanje imovine/ eksporprijacija/nadokanda u naturi / duţina sprovođenja

Tabela sadrţaja

xi

MANUSHAQE PUTO I DRUGI PROTIV ALBANIJE ............................... 106 mirno uţivanje imovine / oduzimanje imovine bez naknade / (ne) izvršenje upravnih odluka / pilot presuda SPORRONG I LÖNNROTH PROTIV ŠVEDSKE ...................................... 111 mirno uţivanje imovine / dozvola za eksproprijaciju / utvrđivanje kompenzacije / zabrana izgradnje / kontrola imovine / pravična ravnoteţa/ pravično suđenje/ efektivno rešenje PETROVI PROTIV BUGARSKE .................................................................... 120 mirno uţivanje imovine/ stan/ eksproprijacija/ imovina/ iscrpljivanje pravnih lekova/ pravična ravnoteţa / efektivna sredstva HINGITAQ 53 PROTIV DANSKE ................................................................ 123 neometano uţivanje imovine/ posebna plemena / pristup lovu i ribolovu/ postavljanje vazdušne baze/ eksproprijacija/ pravična ravnoteţa/ pravo na poštovanje doma, porodičnog i privatnog ţivota GUISO-GALLISAY PROTIV ITALIJE .......................................................... 128 mirno uţivanje imovine/ eksproprijacija/ de facto konfiskacja/ 'građevinska eksproprijacija'/ ubrzani postupak eksproprijacije ARSOVSKI PROTIV BIVŠE JUGOSLOVENSKE REPUBLIKE MAKEDONIJE ................................................................................................... 134 eksproprijacija / korišćenje zemljišta za istraţivanje / privatna kompanija / prekomeran teret/ neadekvatna nadoknada vrednosti / pravična ravnoteţa TSONKOVI PROTIV BUGARSKE ............................................................... 140 mirno uţivanje imovine / nacionalizacija / adekvatna kompenzacija / zakonodavne izmene / (ne) retroaktivnost / pravična ravnoteţa / načelo pravne sigurnosti / efikasno rešavanje / diskriminacija STEFANOVI PROTIV BUGARSKE .............................................................. 144 nacionalizovana imovina/ neispravan ugovor/ prethodni vlasnik/nadoknada u hartijama od vrednosti /neadekvatna nadoknada VRAĆANJE IMOVINE/ NADOKNADA RAMADHI I DRUGI PROTIV ALBANIJE .................................................. 147 neizvršenje odluke / nepravedna odluka / naknada imovine/ vraćanje imovine / legitimno očekivanje/ pravična ravnoteţa/ efektivno rešenje

Tabela sadrţaja

xii

GJONBOÇARI I DRUGI PROTIV ALBANIJE ........................................... 156 pravično suđenje/ neizvršenje odluke/ duţina trajanja postupaka / efikasno rešavanje/ mirno uţivanje imovine/vraćanje imovine/ postojeća imovina/ legitimno očekivanje/ diskriminacija/ nepristrasno suđenje JANTNER PROTIV SLOVAĈKE ................................................................... 163 mirno uţivanje imovine / vraćanje imovine / imovina / legitimna očekivanja / stalni boravak (prebivalište) / gubitak drţavljanstva SMOJE PROTIV HRVATSKE ........................................................................ 167 nacionalizacija /vraćanje imovine / nadoknada stanarskog prava/ pravično suđenje / trajanje postupaka MAGO I DRUGI PROTIV BOSNE I HERCEGOVINE ............................. 172 neometano uţivanje imovine/dobijeni stan /društvena imovina /pravo na otkup /promena reţima/ vojna sluţba / vraćanje imovine / nadoknada / imovina/ diskriminacija/ pravo na poštovanje doma WITTEK PROTIV NEMAĈKE ....................................................................... 183 prodaja imovine/ obavezno napuštanje/ odvojene teritorije/ plodouţivanje /mirno uţivanje imovine/ vraćanje imovine/ legitiman cilj/ pravična ravnoteţa KEHAYA I DRUGI PROTIV BUGARSKE ................................................... 188 kolektivizacija zemljišta / vraćanje zemljišta / pravična ravnoteţa / načelo pravne sigurnosti / rei vindicatio / poništenje pravosnaţne odluke PYRANTIENE PROTIV LITVANIJE ............................................................. 193 mirno uţivanje imovine / kupovina od drţave / ponovna dodela imovine / niska vrednost / trţišna vrednost/ nadoknada/ efikasan pristup/ pravična ravnoteţa BRONIOWSKI PROTIV POLJSKE ............................................................... 199 napuštena imovina/promena reţima/ granična oblast /gubitak teritorije /mirno uţivanje imovine/ delimična nadoknada/javni interes/ pravična ravnoteţa KRASTEVA I DRUGI PROTIV BUGARSKE.............................................. 205 mirno uţivanje imovine / kolektivizacija imovine / izmena zakonodavstva / restitucija na osnovu zakona / devalvacija ugovora / nenadoknađivanje / pravična ravnoteţa

Tabela sadrţaja

xiii

KONTROLA IMOVINE/ MEŠANJE U MIRNO UŢIVANJE/ MERE DRŢAVE MULLAI I DRUGI PROTIV ALBANIJE ....................................................... 209 mirno uţivanje imovine / produţenje sudskog postupka / pravna sigurnost / ukidanje pravosnaţne presude / gradska građevinska dozvola / kontrola nad pravom na korišćenje imovine CHABAUTY PROTIV FRANCUSKE ............................................................ 215 mešanje u mirno uţivanje imovine/ diskriminacija / lovišta / ograničavanje korišćenja imovine DELVINA PROTIV ALBANIJE ...................................................................... 219 mirno uţivanje imovine / oduzimanje imovine / (ne) izvršenje odluke / nadoknada / nedostatak pravnih lekova VRIONI I DRUGI PROTIV ALBANIJE I ITALIJE ..................................... 223 mirno uţivanje imovine / oduzimanje/ (ne) nadoknada imovine / nedostatak adekvatnih pravnih lekova / neizvršenje odluke / nadleţnost GRATZINGER I GRATZINGEROVA PROTIV REPUBLIKE ĈEŠKE .... 227 oduzimanje imovine / diskriminacija/ pravična i javna rasprava / legitimno očekivanje / nedostatak drţavljanstva / izmena zakonodavstva PINE VALLEY DEVELOPMENTS LTD I DRUGI PROTIV IRSKE ....... 230 mirno uţivanje u imovini / planska dozvola / legitimno očekivanje/ javni interes / diskriminacija / retroaktivnost / (ne) nadoknada ANHEUSER-BUSCH INC. PROTIV PORTUGALIJE ................................ 235 mirno uţivanje imovine / robna marka / bilateralni i multilateralni sporazum / prioritet zakonodavstva BJELAJAC PROTIV SRBIJE ............................................................................ 239 mirno uţivanje imovine / mešanje / neizvršenje odluka / ţrtva / odrţavanje zgrade od strane drţave / privatna kompanija/ zajedničke prostorije HANDYSIDE PROTIV VELIKE BRITANIJE .............................................. 243 mirno uţivanje imovine / sloboda izraţavanja / sloboda objavljivanja / protiv morala / konfiskacija / diskriminacija na političkoj osnovi HENTRICH PROTIV FRANCUSKE ............................................................. 249 mirno uţivanje imovine / pravo preče kupovine/ produţeni postupci /pretpostavka nevinosti / utaja poreza / efektivno rešenje / diskriminacija

Tabela sadrţaja

xiv

LJASKAJ PROTIV HRVATSKE ..................................................................... 255 mirno uţivanje imovine/neispunjenje obaveza/ prodaja kuće/ aukcija / niska vrednost ŠPAĈEK S.R.O. PROTIV REPUBLIKE ĈEŠKE ........................................... 259 mirno uţivanje imovine / povećanje poreza / novčana kazna/ promena zakonodavstva/objavljivanje zakonodavstva KOPECKÝ PROTIV SLOVAĈKE .................................................................. 264 mirno uţivanje imovine/ kovani novac/ konfiskovanje/ legitimno očekivanje/ pravična ravnoteţa/ /neodgovornost vlasti/ nedostatak dokaza ÜNSAL ÖZTÜRK PROTIV TURSKE ........................................................... 270 sloboda izraţavanja/ konfiskovanje knjiga/ neometano uţivanje imovine / ilegalan sadrţaj / dvostruki slučaj UPRAVNI ODBOR SVENSKA PROTIV ŠVEDSKE ................................. 274 mirno uţivanje imovine/takse/ investicioni fond radnika/ izmena zakonodavstva PAPAMICHALOPOULOS I DRUGI PROTIV GRĈKE ............................ 278 mirno uţivanje imovine/ uzurpacija od strane drţave / poljoprivredna imovina / Fond nacionalne mornarice/ nedostatak nadoknade /iscrpljivanje pravnih lekova SMITH KLEINE LTD PROTIV HOLANDIJE ............................................. 281 mirno uţivanje imovine / obavezna licenca za korišćenje patenta / pravično suđenje / legitiman cilj / u opštem interesu DJIDROVSKI PROTIV BIVŠE JUGOSLOVENSKE REPUBLIKE MAKEDONIJE ................................................................................................... 286 kupovina stana po povoljnoj ceni / vojni doprinos / promena reţima i zakonodavstva /mirno uţivanje imovine/legitimno očekivanje/ diskriminacija I.B. I DRUGI PROTIV MAĐARSKE ............................................................. 289 mirno uţivanje imovine/ prekid ugovora/ uvođenje posebnog poreza/pravična ravnoteţa LOIZIDOU PROTIV TURSKE ....................................................................... 292 sukob / podela teritorije / vremenska nadleţnost/ mirno uţivanje imovine/ uskraćivanje pristupa imovini / uzurpiranje zemljišta/ poštovanje doma

Tabela sadrţaja

xv

JAKELJIĆ PROTIV HRVATSKE ................................................................... 297 odrţaj/ izmena zakonodavstva / zakonski rok / mirno uţivanje imovine/legitimno očekivanje PRAVO NA PENZIJU/ NA BENEFICIJE NA RADU/ RATNU ODŠTETU LAKIĆEVIĆ I DRUGI PROTIV CRNE GORE I SRBIJE ........................... 303 mirno uţivanje imovine / (ne) efikasna sredstva/ isplata penzija/ retroaktivno zakonodavstvo / nesrazmerno mešanje NEKHOROSHEV PROTIV RUSIJE .............................................................. 308 penzija / mirno uţivanje imovine / legitimno očekivanje/ nadgledana revizija / poništaj pravosnaţne presude GRUDIĆ PROTIV SRBIJE............................................................................... 312 mirno uţivanje imovine/ invalidska penzija / dva penziona sistema / penzioni doprinos / javni interes / diskriminacija / stanovnik Kosova ŠEKEROVIĆ I PAŠALIĆ PROTIV BOSNE I HERCEGOVINE ............... 317 mirno uţivanje imovine/ penzija / prenos penzije iz jednog entiteta u drugi / pravično suđenje / neizvršavanje odluka / diskriminacija / efekisano rešenje AZINAS PROTIV KIPRA ................................................................................ 322 mirno uţivanje imovine / otpuštanje iz javne sluţbe / penzija / neiscrpljivanje pravnih lekova RUDZIŃSKA PROTIV POLJSKE .................................................................. 327 mirno uţivanje imovine / depoziti banaka / finansijska pomoć za stan / inflacija / iscrpljivanje pravnih lekova DOMALEWSKI PROTIV POLJSKE .............................................................. 332 penzija / beneficije za veterane / gubitak prava/ pravično suđenje/ (ne)diskriminacija SOLODYUK PROTIV RUSIJE ....................................................................... 336 mirno uţivanje imovine/starosna penzija /kašnjenje sa isplatom penzija/ inflacija / legitiman cilj/ pravična ravnoteţa KLEIN PROTIV AUSTRIJE ............................................................................ 340 mirno uţivanje imovine/starosna penzija /penzijski doprinosi/zabrana obavljanja profesije/stečajni postupak/diskriminacija

Tabela sadrţaja

xvi

SULJAGIĆ PROTIV BOSNE I HERCEGOVINE ........................................ 346 mirno uţivanje imovine / štednja / strana valuta/ dug / kamatna stopa / opšti interes / pravična ravnoteţa / pilot presuda PEJĈIĆ PROTIV SRBIJE .................................................................................. 350 mirno uţivanje imovine/ penzija/ dvojno drţavljanstvo / promena penzione šeme / promena prebivališta / trajanje postupaka / efikasno rešenje ZASURTSEV PROTIV RUSIJE ...................................................................... 356 pravično suđenje / ukidanje odluke / nezakonito smanjenje mesečnih davanja / beneficije za kategoriju lica sa invaliditetom TRUHLI PROTIV HRVATSKE ...................................................................... 361 pravično suđenje/ pristup sudu / smanjenje vojne penzije / izmena zakonodavstva / završetak sudskih postupaka WIECZOREK PROTIV POLJSKE .................................................................. 365 pravično suđenje/ odbijanje pravne pomoći/ mirno uţivanje imovine/ invalidska penzija/ pravična ravnoteţa/ u javnom interesu/ propisano zakonom STEC I DRUGI PROTIV VELIKE BRITANIJE ........................................... 372 diskriminacija na osnovu pola/ mirno uţivanje imovine/ penzijska šema i šema finansijske pomoći MALINOVSKIY PROTIV RUSIJE ................................................................. 376 pravično suđenje / produţetak izvršenja odluke / nedostatak sredstava/ beneficije koje se odnose na katastrofu SHPAKOVSKIY PROTIV RUSIJE ................................................................. 380 pravično suđenje / produţetak izvršenja odluke / nedostatak sredstava/ beneficije koje se odnose na katastrofu ANDROSOV PROTIV RUSIJE ...................................................................... 383 mirno uţivanje imovine /prirodna katastrofa / mesečna nadoknada / pravična ravnoteţa / poništenje odluke BOBIĆ PROTIV BOSNE I HERCEGOVINE ............................................... 388 mirno uţivanje imovine / neizvršenje odluke / nadoknada plata / povratak na posao / efikasno rešenje / diskriminacija / privatna kompanija

Tabela sadrţaja

xvii

BUZESCU PROTIV RUMUNIJE .................................................................... 392 mirno uţivanje imovine / proceduralni nedostaci / poništavanje članstva / drţavni organi / obavljanje advokatske profesije PETRUSHKO PROTIV RUSIJE ..................................................................... 397 socijalna šema isplata/ kašnjenje u isplati / pravično suđenje / izvršenje pravosnaţne presude / ţrtva / iscrpljivanje pravnih lekova ŠARIĆ I DRUGI PROTIV HRVATSKE ....................................................... 401 mirno uţivanje imovine / deminiranje / dnevnica / nenadoknada/ pravično suđenje/ pogrešna primena domaćeg zakona / ponovno pokretanje postupka ĐURIĆ I DRUGI PROTIV BOSNE I HERCEGOVINE ............................. 406 pravično suđenje/ mirno uţivanje imovine/ neizvršenje sudskih presuda/ nadoknada/ ratna odšteta / nedostatak sredstava /veliki broj presuda / Vladin plan primene RUNIĆ I DRUGI PROTIV BOSNE I HERCEGOVINE ............................. 410 ratna šteta / obeštećenje / pravično suđenje / mirno uţivanje imovine / neizvršenje sudskih odluka / ţrtva / hartije od vrednosti ĈOLIĆ I DRUGI PROTIV BOSNE I HERCEGOVINE .............................. 413 pravično suđenje/ nepotpuno izvršenje sudskih odluka/ neometano uţivanje imovine/ nadoknada/ratna odšteta / nedostatak sredstava PELLEGRIN PROTIV FRANCUSKE ............................................................ 416 civilni sluţbenik / drţavni sluţbenik / prekid ugovora / gubitak zarade / obeštećenje / pravično suđenje / duţina postupka PANORAMA LTD I MILIĈIĆ PROTIV BOSNE I HERCEGOVINE ..... 424 zaplena robe / ratna odšteta / pravično suđenje/ iscrpljivanje pravnih lekova/ neizvršenje pravosnaţnih odluka/ mirno uţivanje imovine/ nadoknada UGOVORNI ODNOSI/ ZAKUP MELLACHER I DRUGI PROTIV AUSTRIJE .............................................. 430 mirno uţivanje imovine / diskriminacija / ugovorni odnosi/ odnos kod zakupa ĐOKIĆ PROTIV BOSNE I HERCEGOVINE .............................................. 434 kupovina stana ugovorom / pravična ravnoteţa/ poštovanje privatnog i porodičnog ţivota / efikasno rešenje / diskriminacija na osnovu porekla / neadekvatna kompenzacije / promena okolnosti kao rezultat rata / treće lice

Tabela sadrţaja

xviii

KIN STIB I MAJKIĆ PROTIV SRBIJE .......................................................... 442 mirno uţivanje imovine / ugovorni odnos/ akcionarsko društvo / prava akcionara / arbitraţna odluka / potpuno neizvršenje arbitraţne odluke/ nadoknada ţrtve/ iscrpljivanje pravnih lekova MARINI PROTIV ALBANIJE......................................................................... 448 zajedničko javno preduzeće / ugovorni odnosi sa drţavom / jednostrano ukidanje saradnje/ arbitraţna odluka/ ravično suđenje / duţina postupaka / neizvršenje sudskih odluka / efikasno poravnanje / mirno uţivanje imovine / akcije IATRIDIS PROTIV GRĈKE ........................................................................... 458 odnos zakupa / nalog za iseljenje/ lišavanje od korišćenja imovine / pravična ravnoteţa / delotvorno rešenje/ pravično suđenje/ poštovanje doma BLEĈIĆ PROTIV HRVATSKE ....................................................................... 464 mirno uţivanje imovine /stanarsko pravo/ iznajmljen stan sa posebnom zaštitom/ (ne) iscrpljivanje pravnih lekova/ vremenska nadleţnost/ stalna povreda SALIBA I DRUGI PROTIV MALTE ............................................................. 469 oduzimanje imovine/kontrola imovine/nadoknada/ niska cena zakupa/ pravična ravnoteţa / pravično suđenje/ iscrpljivanje pravnih sredstava / dugotrajnost postupaka/ diskriminacija IMMOBILIARE SAFFI PROTIV ITALIJE .................................................... 477 neometano uţivanje imovine / zakup / odbijanje oslobađanja stana / neizvršenje odluke / pravično suđenje / iscrpljivanje pravnih lekova / duţina postupaka SCHIRMER PROTIV POLJSKE ..................................................................... 481 mirno uţivanje imovine/ uzurpiranje/zakupci / zahtev za iseljenje/ stan/ pravična ravnoteţa VELOSA BARRETO PROTIV PORTUGALIJE ........................................... 485 poštovanje porodičnog i privatnog ţivota/izdavanje kuće u zakup/ neprekidanje zakupa/ nemogućnost stanovanja u kući/ mirno uţivanje imovine JAMES I DRUGI PROTIV VELIKE BRITANIJE ........................................ 489 mirno uţivanje imovine/ obavezan prenos imovine/ izmena zakonodavstva/ niska nadoknada / obavezna prodaja / pravo zakupoprimalaca / javni interes/ diskriminacija/ efikasno rešenje

Tabela sadrţaja

xix

LARKOS PROTIV KIPRA ............................................................................... 498 mirno uţivanje imovine/poštovanje doma/ zaštita od iseljenja / legitiman cilj/ zakupoprimalac drţave/ diskriminacja VRZIĆ PROTIV HRVATSKE ......................................................................... 502 bankarski kredit /kolaterala / neplaćanje kredita/nalog za iseljenje / prodaja kuće / poštovanje doma / mirno uţivanje imovine /legitiman cilj/ u opštem interesu DISKRIMINACIJA/ NASLEĐE/ BRAĈNA IMOVINA/ PORODIĈNA PITANJA BIJELIĆ PROTIV CRNE GORE I SRBIJE .................................................... 511 zaštićen zakup/ bračna imovina / razvod / neizlazak iz stana / mirno uţivanje imovine / neizvršenje naloga za iseljenje / stan / pravično suđenje/ pravo na poštovanje doma RASHIKOVA I SIMEONSKA PROTIV BUGARSKE ............................... 516 mirno uţivanje imovine/ eksproprijacija/nadoknada u naturi / nasledstvo / neizvršenje odluke/kašnjenje vlasti INZE PROTIV AUSTRIJE ............................................................................... 519 mirno uţivanje imovine/ poljoprivredna farma za nasleđivanje/ status ţrtve / vanbračno dete / pravo na nasleđivanje / diskriminacija na osnovu rođenja TOLESKI PROTIV BIVŠE JUGOSLOVENSKE REPUBLIKE MAKEDONIJE ................................................................................................... 525 nacionalizovano zemljište / osporavanje vlasništva / dodeljivanje na korišćenje / određivanje nadoknade / mirno uţivanje imovine / princip pravne sigurnosti / poništenje pravosnaţne odluke / naslednik MARCKX PROTIV BELGIJE .......................................................................... 533 mirno uţivanje imovine / bračni status / vanbračno dete/ usvajanje/ ugovor o poklonu/ slobodno raspolaganje imovine / poniţavajuće i nehumano postupanje POŠTOVANJE IMOVINE I PORODIĈNOG ŢIVOTA MCLEOD PROTIV VELIKE BRITANIJE ..................................................... 539 poštovanje porodičnog i privatnog ţivota / policijsko mešanje bez odobrenja/ nasilno ulaţenje u imovinu / mirno uţivanje imovine / legitiman cilj

Tabela sadrţaja

xx

NIEMIETZ PROTIV NEMAĈKE ................................................................... 544 privatan i porodični ţivot / pretres/ radna kancelarija/ korespondencija / ugled/ neometano uţivanje imovine / advokat CHAPMAN PROTIV VELIKE BRITANIJE ................................................. 549 zajednica Roma / poštovanje doma, porodičnog i privatnog ţivota/ kulturna prava /zauzimanje/ karavan / manjina/ urbanističko planiranje/ mirno uţivanje imovine/ diskriminacija SANDRA JANKOVIĆ PROTIV HRVATSKE ............................................. 558 poštovanje doma, porodičnog i privatnog ţivota/ čin nasilja/ stan / ţrtva/ zaštita/ trajanje postupaka GAYGUSUZ PROTIV AUSTRIJE .................................................................. 563 mirno uţivanje imovine/ odbijanje da se pruţi hitna pomoć/ diskriminacija na osnovu drţavljanstva/ pravedno saslušanje/ poštovanje porodičnog i privatnog ţivota CVIJETIĆ PROTIV HRVATSKE ................................................................... 567 produţeno trajanje sudskih postupaka / kašnjenje sa izvršenjem odluke / poštovanje privatnog i porodičnog ţivota / mirno uţivanje imovine VASILESCU PROTIV RUMUNIJE ................................................................ 571 mirno uţivanje imovine / pretres/ vraćanje dragocenosti / pristup sudu / privatan i porodičan ţivot SELÇUK I ASKER PROTIV TURSKE ........................................................... 575 uništavanje imovine i proterivanje iz sela / oruţani sukob / nehumano i poniţavajuće postupanje / porodičan i privatan ţivot / iscrpljivanje pravnih lekova / pristup sudu / efektivno rešenje / diskriminacija ÖNERYILDIZ PROTIV TURSKE .................................................................. 584 pravo na ţivot / eksplozija metana/ opasna oblast / deponija / mirno uţivanje bogatstva / ţrtva / nemar nacionalnih vlasti / pravo na efektivno rešenje/ poštovanje doma GILLOW PROTIV UJEDINJENOG KRALJEVSTVA ................................ 595 pravo na poštovanje doma/ uzurpacija/ dozvola za stanovanje/ iseljenje iz kuće / legitiman cilj/ mirno uţivanje imovine/ diskriminacija/ pravična rasprava/ pristup sudu

Tabela sadrţaja

xxi

NOVĈANA VALUTA/ DEPOZIT GAYDUK I DRUGI PROTIV UKRAJINE .................................................... 600 mirno uţivanje imovine/ ţrtva/ bankovni depozit/nadoknada za devalvaciju/ legitimno očekivanje JELIĈIĆ PROTIV BOSNE I HERCEGOVINE ............................................. 605 mirno uţivanje imovine / neizvršenje odluke / pravo na sud / devize-strana valuta / štedni račun / zamrzavanje štednje A. I B. PROTIV CRNE GORE ......................................................................... 610 mirno uţivanje imovine/ štednja / strana valuta / pravično suđenje / neizvršenje odluka / imovina / legitimna svrha / pravična ravnoteţa MZT LEARNICA A.D. PROTIV BIVŠE JUGOSLOVENSKE REPUBLIKE MAKEDONIJE ........................................................................... 615 bankovni depoziti / vraćanje depozita / postojeća imovina / iscrpljivanje pravnih lekova / pravično suđenje / duţtina postupaka / diskriminacija BANFIELD PROTIV VELIKE BRITANIJE .................................................. 621 mirno uţivanje imovine/ penzija / krivično delo/ smanjenje penzije / javni interes / iscrpljivanje pravnih lekova / policajac TRAJKOVSKI PROTIV BIVŠE JUGOSLOVENSKE REPUBLIKE MAKEDONIJE ................................................................................................... 626 devizni depoziti/ podizanje novca/ javni interes / pravična ravnoteţa / promene reţima PRALICA PROTIV BOSNE I HERCEGOVINE .......................................... 630 pravično suđenje/mirno uţivanje imovine/ neizvršenje konačnih presuda/ nadoknada/ stara moneta/ strana valuta/ iscrpljivanje pravnih lekova MOLNAR GABOR PROTIV SRBIJE ............................................................ 633 pravično suđenje / neizvršenje sudskih odluka / iscrpljivanje pravnih lekova / neometano uţivanje imovine / štednja u stranoj valuti / u javnom interesu KOVAĈIĆ I DRUGI PROTIV SLOVENIJE ................................................. 637 mirno uţivanje imovine / depoziti / strana valuta / štedni račun / drţavni sporazum/diskriminacija na osnovu drţavljanstva

Tabela sadrţaja

xxii

NEIZVRŠENJE ODLUKA/ TRAJANJE POSTUPAKA/ PRISTUP SUDU/ PRAVIĈNO SUĐENJE ILIĆ PROTIV SRBIJE ....................................................................................... 641 mirno uţivanje imovine/ (ne) izvršenje naloga za iseljenje / odlaganja sudskih postupaka / nedostatak pravnih lekova KATOLIĈKA CRKVA IZ CANEA PROTIV GRĈKE ................................ 646 pristup sudu / diskriminacija /sloboda veroipsovesti /pravni kapacitet / mirno uţivanje imovine FUKLEV PROTIV UKRAJINE ........................................................................ 650 mirno uţivanje imovine / neizvršenje odluke / (ne) izvršenje odluke / pravo na efikasno rešenje / postupak likvidacije / kreditni ugovor KOMPANIJA EVT PROTIV SRBIJE ............................................................. 655 mirno uţivanje imovine / pravično suđenje/ neizvršenje odluke / iscrpljivanje pravnih lekova / izvršenje / isporuka robe / efikasna sredstva VAN MARLE I DRUGI PROTIV HOLANDIJE .......................................... 659 pravično suđenje / građansko pravo / opšti interes / računovođa / licenciranje / postojanje spora / vansudski upravni organ SHMALKO PROTIV UKRAJINE .................................................................. 664 pravično suđenje / izvršenje presude/ mirno uţivanje imovine/ imovina/ kasna nadoknada/ iscrpljivanje pravnih lekova/ ţrtva / socijalna prava BOĈVARSKA PROTIV BIVŠE JUGOLSOVENSKE REPUBLIKE MAKEDONIJE ................................................................................................... 669 pravično suđenje/duţina postupaka/ neometano uţivanje imovine/ isplata duga preduzeća/ imovina/ u javnom interesu/ prema uslovima predviđenim zakonom/ pravična ravnoteţa /treće lice ASMAYEV PROTIV RUSIJE .......................................................................... 675 pravično suđenje/poništenje konačne odluke / mirno uţivanje imovine / nadoknada / sniţenje kamatnih stopa BENDENOUN PROTIV FRANCUSKE ........................................................ 680 pravično suđenje/ prinicp jednakosti strana/ mirno uţivanje imovine/ utaja poreza

Tabela sadrţaja

xxiii

MILOSAVLJEV PROTIV SRBIJE .................................................................. 683 pravično suđenje/ prezumpcija nevinosti / uvredljiv zahtev /iscrpljivanje pravnih lekova / oduzimanje automobila/ pravična ravnoteţa / ilegalni uvoz MRKIĆ PROTIV HRVATSKE ........................................................................ 688 pravično suđenje/ duţina postupka/ privatan ţivot/ stanarsko pravo/ efektivno rešenje / nagodba između stranaka POPOVIĆ PROTIV SRBIJE............................................................................. 691 pravično suđenje/ produţeni postupci / neprisustvovanje u postupku / bolest / otplata zajma TETERINY PROTIV RUSIJE........................................................................... 694 podela stanova/ pravično suđenjer/ neizvršenje sudske odluke/ iscrpljivanje pravnih lekova/ neometano uţivanje imovine/ legitimno očekivanje ĐUKIĆ PROTIV BOSNE I HERCEGOVINE .............................................. 698 socijalni stan / ratna šteta / zamenski stan / pravično suđenje/ neizvršenje sudske odluke/ neometano uţivanje imovine/ imovina / legitimno očekivanje / pravo na poštovanje doma SOLOMUN PROTIV HRVATSKE ................................................................ 702 povećanje plata / pravično suđenje / poništenje sudske odluke / načelo zakonitosti / mirno uţivanje imovine / naknada/ pravična ravnoteţa KOKA HYBRO KOMERC DOO BROYLER PROTIV SRBIJE ................ 708 pravično suđenje/ neizvršenje pravosnaţne presude/nadoknada štete/ efikasno rešenje NIKOLIĆ I DRUGI PROTIV SRBIJE ............................................................ 711 mirno uţivanje imovine/ neizvršenje pravosnaţne presude/ nadoknada za zemljište/ delotvorno rešenje / javno preduzeće MOLLA PROTIV ALBANIJE .......................................................................... 715 pravično suđenje/ neizvršenje pravosnaţnih presuda/ mirno uţivanje imovine/ građevinski radovi/ visokonaponska linija AKCIONARSKA DRUŠTVA/ REORGANIZACIJA/ PRAVA RADNIKA MURTIĆ I ĆERIMOVIĆ PROTIV BOSNE I HERCEGOVINE ............... 718 mirno uţivanje imovine / pravično suđenje/ (ne) izvršenje odluke / akcije u preduzeću / radnička prava / reorganizacija preduzeća

Tabela sadrţaja

xxiv

SOVTRANSAVTO PROTIV UKRAJINE ..................................................... 723 mirno uţivanje imovine / diskriminacija / akcionarsko društvo / arbitraţa / nezavisnost tribunala / revizija pravosnaţne odluke AGROTEXIM I DRUGI PROTIV GRĈKE ................................................... 728 pravna lica / locus standi akcionara / status ţrtve / efikasna rešenja/ pravna zaštita/ zatvaranje kompanije /imovina u javnom interesu MARĈIĆ I DRUGI PROTIV SRBIJE ............................................................. 734 mirno uţivanje imovine / neizvršenje odluke / stečaj / naknada zarada SHCHERBAKOV PROTIV UKRAJINE ....................................................... 738 pravično suđenje/ neizvršenje sudske odluke / iscrpljivanje pravnih lekova / mirno

uţivanje imovine / naknada zarada

Fjalorth / Glossary / Rečnik

xxv

FJALORTH / GLOSSARY / REĈNIK1

English Albanian Serbian

Applicant Kërkuesi/Kërkuesja/

Kërkuesit

Parashtruesi-t e

kërkesës pranë GJEDNj

që pretendojnë shkelje

të të drejtave të

parapara në Konventë

Podnosilac zahteva /

Podnosioci zahteva

Podnosilac/oci zahteva

pred ESLJP koji tvrde

kršenje prava

utvrđenih Konvencijom

Appraisal Vlerësim

Vlerësimi i një prone

nga një vlerësues i

licencuar mbi çmimin e

tij bazuar në shitjet e

mëparshme të pronave

të ngjashme.

Procena

Procena imovine od

strane ovlašćenog

procenjivača o ceni

imovine na osnovu

ranijih prodaja slične

imovine.

Adjusted Sales Price Çmimi i Përshtatur i

Shitjes

Çmimi i rregulluar i

Usklađivanje prodajne

cene

Usklađena prodajna

1 Ky fjalorth është përpiluar vetëm për të përshkruar termet siç janë përdorur në këtë

publikim. Definicionet e termeve të përfshira këtu nuk marrin parasysh fushat tjera të së drejtës dhe prandaj nuk duhen përdorur si mjet definues për çfarëdo qëllimi përveç qëllimit udhëzues të lexuesit për të kuptuar përmbledhjet në këtë publikim. This Glossary is built to only describe the terms as used in this publication. The definition of the terms contained herein does not take into account other fields of law and should therefore not be used as means of definition for any purpose other than guiding the reader in understanding the summaries in this publication. Ovaj rečnik je izrađen da opiše pojmove korišćene u ovoj publikaciji. Definicije pojmova sadrţanih u ovom tekstu ne uzimaju u obzir druge oblasti zakona i stoga ih ne treba koristiti kao definišuće sredstvo za neke druge potrebe osim za usmeravanje čitaoca da razume sadrţaj u ovoj publikaciji.


xxvi

shitjes është çmimi në

kontratë më pak se të

gjitha lëshimet e kredisë

nga shitësi.

cena je ugovorna cena

manja od svih

izdvajanja za kredit od

strane prodavca.

A stay of execution Ndërprerje e

ekzekutimit

Veprim me të cilin

përkohësisht ndërpritet

ekzekutimi i një

vendimi gjyqësor

Prekid izvršenja

Radnja kojom se

privremeno prekida

izvršenje sudske

odluke

Acquisition Fitim i së drejtës

Formë e fitimit të të

drejtave pronësore mbi

një pasuri, e realizuar në

mënyrë ligjore

Sticanje prava

Oblik sticanja

vlasničkih/imovinskih

prava nad imovinom,

sproveden zakonito

Accession (to

European Convention)

Aderim (në Konventën

Evropiane)

Veprim ligjor i pranimit

të Konventës dhe

obligimeve qe dalin nga

dokumenti

ndërkombëtarë nga një

shtet që nuk ka marrë

pjesë në negocimin ose

hartimin e saj.

Formalno prihvatanje

(Evropske konvencije)

Pravna radnja o

prihvatanju Konvencije

i obaveza koje proističu

iz međunarodnog

dokumenta od strane

drţave koja nije

učestvovala u

pregovorima ili

njegovoj izradi.

Admissibility

Requirements

Kërkesat për

Pranueshmërinë

Parakushtet fillestare që

një individ, grup ose

shtet duhet të

përmbushin para se të

lejohet të paraqesin

Uslovi prihvatljivosti

Početni preduslovi koje

pojedinac, grupa ili

drţava moraju da

ispune pre nego što im

se omogući podnošenje


xxvii

kërkesën në gjykatë. zahteva sudu.

Awards Cakton

Veprimi i Gjykatës me

të cilin përcakton

shumën e kompensimit

të formë të dëmeve

materiale, jo material

dhe shpenzimet

Dodela

Postupanje suda kojim

se određuje iznos

naknade za oblik

materijalne,

nematerijalne štete i

troškova

Broker Agjenti i blerjes

Person i cili vepron si

ndërmjetësues dhe

shitës, ndihmon blerësit

të blejnë prona për

çmimin më të ulët në

dispozicion sipas

kushteve më të mira.

Agent za

kupovinu/broker

Osoba koja radi kao

posrednik i prodaje,

pomaţe kupcima da

kupe imovinu po

najniţoj dostupnoj ceni,

po najboljim uslovima.

Building Restrictions Kufizimet e ndërtimit

Janë kërkesat në ligjore

dhe kodet e ndërtimit

që ndikojnë në

madhësinë dhe pamjen

e ndërtesës.

Ograničenja gradnje

su zakonski uslovi i

građevinski propisi koji

utiču na veličinu i

izgled zgrade.

Certificate of

Occupancy

Certifikata e banimit

Certifikatë e lëshuar nga

një njësi vendore

qeveritare përgjegjëse

për përdorimin e

tokës/ndërtesës në

komunitetin ku gjendet

prona duke deklaruar se

strukturat në pronë ose

ndonjë përmirësim i

Potvrda o stanovanju

Potvrda izdata od

strane jedinice lokalne

samouprave

odgovorne za

korišćenje zemljišta /

zgrade u zajednici u

kojoj se nalazi imovina

u kojoj se navodi da su

strukture vlasništva ili


xxviii

bërë këtyre strukturave

janë në përputhje me

kodet, rregulloret dhe

rregulloret në fuqi.

bilo koja renoviranja

urađena u ovim

objektima u skladu sa

vaţećim zakonima,

propisima i

pravilnicima.

Concurring opinion Mendim alternativ

Mendim i ndarë i dhënë

nga një gjyqtar i cili

pajtohet me

përfundimin e shumicës

por jo me arsyetimin që

solli në atë përfundim

Alternativno mišljenje

Izdvojeno mišljenje

sudije koji se slaţe sa

zaključkom većine, ali

ne sa obrazloţenjem

koje je dovelo do tog

zaključka

Commercial Zones Zonat Tregtare

Janë zona të e

përcaktuara me ligj qe

lejojnë përdorimin e

hapësirave për dyqanet

e shitjes, restorantet,

hotelet dhe bizneset e

shërbimit.

Komercijalne zone

su zone definisane

zakonom, koje

omogućavaju

korišćenje prostora za

prodavnice, restorane,

hotele i usluţne

delatnosti.

Compensatory damage Dëmtimi Kompensues

Paraqet shumën e

parave të humbura në të

vërtetë, të cilat do të

jepen nga një gjykatë në

rast të një kontrate të

shkelur

Naknada štete

Predstavlja iznos

stvarno izgubljenog

novca, koji će sud

dodeliti u slučaju

kršenja ugovora

Confiscate Konfiskim

Marrje e përhershme e

pronës përmes një

vendimi të formës së

prerë të gjykatës

Konfiskovanje

Trajno oduzimanje

imovine pravosnaţnom

sudskom odlukom


xxix

Consumer Credit Hua afatshkurtra

Hua me afat të shkurtër

të bëra për t'i

mundësuar njerëzve që

të blejnë mallra ose

shërbime kryesisht për

qëllime personale,

familjare, shtëpiake dhe

te tjera.

Potrošački kredit

Kratkoročni krediti koji

se odobravaju da

ljudima omoguće

kupovinu roba ili

usluga pre svega za

lične, porodične, kućne

i druge namene.

Complaint Ankesa

Mjet ligjor juridik në

formë të një dokumenti

fillestar me të cilin

apelohet një vendim

apo gjendje. Në

kontekst të gjykatës

paraqet dokument për

nisjen e procedurave

dhe përfshinë një

përmbledhje te shkurtër

e asaj që ka ndodh dhe

pretendimet për shkelje

të argumentuara

Ţalba

Pravno sredstvo u

formi početnog

dokumenta kojim se

ţali na odluku ili stanje.

U kontekstu suda, ona

predstavlja dokument

za pokretanje

postupaka i sadrţi

kratak rezime o tome

šta se dogodilo i

navoda o navodnom

kršenju

Court reasoning Arsyeshmëria e

Gjykatës

Përmbledhje e

arsyetimit të gjetjeve të

gjykatës në raport me

pretendimet e palëve

dhe bazën ligjore

Obrazloţenje Suda

Rezime obrazloţenja

nalaza suda u vezi sa

navodima strana i

pravnom osnovom

Degree of

consanguinity

Shkalla e gjinisë së

gjakut

Afërsia familjare në

Stepen krvnog

srodstva

Porodično srodstvo


xxx

bazë të vijës së drejtë

ose të tërthortë të

prejardhjes apo gjakut

zasnovano na direktnoj

ili indirektnoj liniji

porekla ili krvi

De novo–trial "Gjykimi i ri" - nga një

gjykatë tjetër

Fjala de novo është një

shprehje latine që do të

thotë "afresh", "përsëri",

"duke filluar përsëri",

prandaj në kuptimi të

drejtpërdrejtë do të

thotë "gjykim i ri"

"De – novo suđenje" –

od strane drugog suda

Reč de novo je latinski

izraz koji znači "novi",

"ponovo", "počinje

ponovo", pa zato u

direktnom smislu znači

"novo suđenje"

Dissenting Opinion Mendim Mospajtues

Mendim i veçantë i

dhënë nga gjyqtarët në

rastin në fjalë me të cilin

shprehet kundërshtim

ndaj mendimit të

shumicës për sa i përket

aplikimit të ligjit dhe

arsyetimit.

Izdvojeno mišljenje

Posebno mišljenje

sudija u određenom

predmetu kojim se

izraţava mišljenje

suprotno mišljenju

većine u pogledu

primene zakona i

obrazloţenja.

Down Payment-

prepayment

Pagesa paraprake-

parapagesa

Shuma e parave që një

blerës paguan para për

të blerë një pronë.

Zakonisht paguhet me

nënshkrimin e kontratës

në formën e një

certifikatë të vërtetuar.

Shuma është zakonisht

10% e çmimit të shitjes.

Kapara - avansno

plaćanje

Iznos novca koji kupac

plaća pre kupovine

imovine. Obično se

isplaćuje potpisivanjem

ugovora u obliku

overene potvrde. Iznos

je obično 10% od

prodajne cene.


xxxi

Enforcement Order Urdhër përmbarimi

Akt juridik i gjykatës

përmes së cilës kërkohet

zbatimi i vendimit nga

organet kompetente

Izvršni nalog

Pravni akt suda kojim

nadleţni organi

zahtevaju izvršenje

odluke

Encumbrance in real

estate

Barrë/Kufizim/Kërkese

mbi pasuritë e

paluajtshme.

Përfshihen te gjitha

kufizimet e veprave,

shërbimet, shkeljet dhe

licencat ndaj pasurive.

Një barrë/ kufizim/

kërkesë mund të

kufizojë aftësinë e

pronarit për të

transferuar titullin në

pronë ose për të

zvogëluar vlerën e tij.

Zabrana/ograničenje

/zahtev za nepokretnu

imovinu (tereti na

imovinu)

Obuhvata sva

ograničenja delovanja,

usluga, kršenja i

dozvola na imovinu.

Zabrana / ograničenje

/ zahtev moţe

ograničiti sposobnost

vlasnika da prenese

vlasništvo na imovinu

ili da smanji njenu

vrednost.

Estate Pasuri

Vlera neto e pasurisë se

një personi të gjallë ose

të vdekur, të drejtat

ligjore, interesat dhe të

drejtat për pronën e çdo

lloji përfshirë edhe

detyrimet/obligimet e

tij/sajë.

Imovina

Neto vrednost imovine

ţivog ili mrtvog lica,

zakonska prava,

interesi i prava na

imovinu bilo koje vrste,

uključujući njegove/

njene duţnosti /

obaveze.

Environment Impact

Statement (EIS)

Deklarata e Ndikimit

në Mjedis

Paraqet një kërkesë e

bazuar në ligje për

Deklaracija o uticaju

na ţivotnu sredinu

Predstavlja zahtev

zasnovan na zakonu o


xxxii

shqyrtimin e cilësisë së

mjedisit para se të fillojë

ose të ndryshojë

përdorimin e tokës.

razmatranju kvaliteta

ţivotne sredine pre

nego što zemljište

počne da koristi ili

menja zemljište.

Eviction / eviction

order

Urdhër dëbimi

Akt juridik nga gjykata

me të cilin kërkohet

largimi nga prona e

uzurpuar në mënyrë të

kundërligjshme.

Nalog za iseljenje

Pravna radnja suda

kojom se traţi

uklanjanje iz

nezakonito zauzete

imovine.

Execution

Ekzekutim

Procedurë e zbatimit të

një vendimi gjyqësor.

Izvršenje

Postupak sprovođenja

sudske odluke.

Exhausting national

legal remedies

Shterim i mjeteve të

brendshme juridike

Njëra nga kriteret

kryesore procedurale

për të paraqitur karkës

pranë GjEDNj:

ndërmarrja e të gjitha

veprimeve procedurale,

ligjore dhe gjyqësore të

parapara me

legjislacionin vendor

para adresimit të

çështjes tek GjEDNj

Iscrpljivanje domaćih

pravnih lekova

Jedan od glavnih

proceduralnih

kriterijuma za

podnošenje zahteva

ESLJP: preduzimanje

svih procesnih, pravnih

i sudskih postupaka

predviđenih

nacionalnim

zakonodavstvom pre

nego što se predmet

uputi ESLJP

Expropriation Shpronësim

Veprim i autoriteteve

shtetërore me të cilin

titulli i pronës nga

individi privat kalon tek

Eksproprijacija

Radnja drţavnih

organa kojom pravo na

imovinu privatnog lica

prelazi na drţavu,


xxxiii

shteti, kryesisht për

qëllim të interesit

publik

uglavnom u cilju

javnog interesa

Fair balance Baraspeshë e drejtë

Term i interpretuar në

mënyrë autonome nga

GjEDNj; kërkesë e

Konventës në kuadër të

rregullave të Nenit 1 të

Protokollit 1 me të cilën

i kërkohet shteteve që,

në rastet e ndërhyrjes

me të drejtën në pronë,

ndërhyrja e tillë të jetë

bërë vetëm pasi të jetë

garantua ekuilibër në

mes të interesit të

përgjithshëm shoqëror

dhe interesave

individuale

Pravična ravnoteţa

Pojam koji ESLJP

tumači autonomno;

uslov iz Konvencije u

okviru pravila iz člana

1 Protokola 1 kojim se

od drţava traţi da u

slučaju mešanja u

pravo na imovinu,

takvo mešanje moţe da

se izvršši samo kada je

zagarantovana

ravnoteţa između

opšteg društvenog

interesa i interesa

pojedinca

Final Judgment Vendim i formës së

prerë

Vendim gjyqësor i cili

ka arritur shkallën e

plotfuqishmërisë dhe

nuk mund të atakohet

më tutje me mjete të

rregullta juridike

Pravosnaţna presuda

Sudska odluka koja je

postala pravosnaţna i

koja se više ne moţe

napadati redovnim

pravnim sredstvima

Freehold owners Pronaret e lirë

Janë pronarët e çdo

pasurie e cila është "e

lirë nga mbajtja".

Pronari i një pasurie të

tillë gëzon pronësinë e

Slobodni vlasnici

su vlasnici svake

imovine koja je "bez

drţavine". Vlasnik

takve imovine uţiva

slobodno vlasništvo za


xxxiv

lirë për përjetësi dhe

mund të përdorë

pronën/tokën për

çfarëdo qëllimi

megjithatë në përputhje

me rregulloret lokale.

ţivota nad

nepokretnom

imovinom i moţe

koristiti imovinu /

zemljište u bilo koju

svrhu, ipak, u skladu sa

lokalnim propisima.

Human Rights

Chamber

Oda për të Drejtat e

Njeriut

Trup i veçantë i

themeluar me

Marrëveshjen e Dejtonit

për Bosne dhe

Hercegovinën, i

mandatuar për

mbrojtjen e të drejtave

të njeriut, përfshirë këtu

edhe shqyrtimin e

kërkesave individuale

në karakter të një trupe

gjyqësore. Pas

përfundimit të

mandatatit të saj, rastet

e Odës u trashëguan

dhe trajtuan nga

Gjykata Kushtetuese e

Bosnës dhe

Herzegovinës.

Veće za ljudska prava

Posebno telo osnovano

Dejtonskim

sporazumom za Bosnu

i Hercegovinu, sa

mandatom za zaštitu

ljudskih prava,

uključujući i

razmatranje

pojedinačnih zahteva,

sa karakterom

pravosudnog organa.

Nakon završetka svog

mandata, predmete

Veća je nasledio i

rešavao Ustavni sud

Bosne i Hercegovine.

Integral part Pjesë përbërëse

Pjesë përbërëse, në

kuptimin e neneve

paraqet pjesë të

pandashme të asaj të

drejte.

Sastavni deo

Sastavni deo, u smislu

članova, predstavlja

neraskidiv deo tog

prava.


xxxv

Interference Ndërhyrje

Akt apo veprim, nga

autoritetet shtetërore

apo një individ me të

cilin kufizohet në

çfarëdo mënyrë

realizimi i plotë i një të

drejte

Mešanje

Akt ili postupak od

strane drţavnih organa

ili pojedinca kojim se

na bilo koji način

ograničava potpuno

ostvarivanje prava

Inalienability Patjetërsueshmëria

Koncepti në bazë të të

cilit të drejtat e njeriut

janë universale dhe se

ato nuk mund të merren

në asnjë rrethanë

Neotuđivost

Koncept prema kojem

su ljudska prava

univerzalna i da se ne

mogu oduzimati u bilo

kojim okolnostima

Judicial settlement Marrëveshje gjyqësore

Veprim apo akt me të

cilin palët në procedurë

gjyqësore pajtohen për

zgjidhje miqësore të një

mosmarrëveshjeje

Sudsko poravnanje

Radnja ili akt kojim se

stranke u sudskom

postupku slaţu sa

prijateljskim

rešavanjem spora

Just Satisfaction Shpërblim i drejtë

Bazë për dhënien e

dëmshpërblimit i dhënë

pas vërtetimit të

pretendimeve për

shkeljen e të drejtave te

njeriut.

Pravično obeštećenje

Osnova za odobravanje

obeštećenja nakon

potvrđivanja navoda o

kršenju ljudskih prava.

Jurisdiction Juridiksioni

Autoriteti i gjykatave

ose organeve të

ngjashme me gjykatat

Nadleţnost/

jurisdikcija

Ovlašćenja sudova ili

organa sličnih

sudovima da


xxxvi

për të dëgjuar dhe

vendosur pretendimet;

Mund t‟i referohet

aftësisë së gjykatës për

të dëgjuar lëndë të

veçanta dhe / ose për të

shqyrtuar rastet;

juridiksioni gjithashtu

mund t‟i referohet një

gjeografike ku shtrihet

autoriteti i caktuar.

raspravljaju i rešavaju

zahteve; Moţe se

odnositi na sposobnost

suda da raspravlja

konkretne predmete i /

ili da razmatra

slučajeve; nadleţnost se

takođe moţe odnositi

na geografsku

nadleţnost nadleţnog

organa.

Land Lease Qiraja e Tokës

Paraqet një situatë në të

cilën një ndërtesë

dhe/ose objekte të tjera

te tokës janë marrë me

qira për një periudhë

prej disa vitesh. Në

fund të afatit të qirasë, e

drejta e posedimit

shuhet dhe kthehet

përsëri te pronari i

tokës. Në atë kohë

qiramarrësi humbet çdo

interes të kapitalit të

mbetur në pronë.

Zakup zemljišta

Predstavlja situaciju u

kojoj se objekat i / ili

drugi objekti na

zemljištu iznajmljuju na

period od nekoliko

godina. Na kraju

trajanja zakupa, pravo

posedovanja se gasi i

vraća vlasniku

zemljišta. U to vreme

zakupoprimalac gubi

svaki interes na kapital

preostao na imovini.

Leading Judgment /

Landmark (case)

Aktgjykim precedent

Aktgjykim i parë për një

çështje të caktuar që

vendos standard që

duhet të zbatohet nga

gjykatat në raste të

ngjashme.

Presuda

presedan/Landmark

Prva presuda o

određenom pitanju

koja postavlja standard

koji će sudovi

primenjivati u sličnim

slučajevima.


xxxvii

Lease Kontratë qiraje

Kontratë me të cilën

njëra palë ia përcjell

tokën, pasurinë,

shërbimet, etj., në një

tjetër për një kohë të

caktuar, zakonisht në

këmbim të pagesës

periodike.

Ugovor o zakupu

Ugovor kojim jedna

strana prenosi

zemljište, imovinu,

usluge i slično drugoj,

na određeni period,

obično u zamenu za

periodično plaćanje

Legitimate expectation Pritje Legjitime



GjEDNj: Pritje e bazuar

e një individi se një

kërkesë e tij për

realizimin e një të drejte

mund të realizohet në të

ardhmen

Legitimno očekivanje

Pojam koji ESLJP

tumači autonomno:

očekivanje pojedinca

da se njegov/njen

zahtev za ostvarivanje

prava moţe ostvariti u

budućnosti

Legitimate/illegitimate

birth

Fëmijë Martesor/

Jashtëmartesor

Fëmijë të lindur nga dy

prindër në një martesë të

ligjshme dhe në të

kundërtën nga një

bashkësi jashtëmartesore

Dete rođeno u

braku/vanbračno

Dete rođeno od oba

roditelja u zakonskom

braku i suprotno, u

vanbračnoj zajednici

Lengthy proceedings Tej zgjatje e

procedurave

Kohëzgjatje e

procedurave ligjore

përtej kohës së

arsyeshme të paraparë

me Konventë

Dugotrajni postupci

Trajanje pravnih

postupaka izvan

razumnog roka

predviđenog

Konvencijom


xxxviii

Liquidity damages Dëmet e likuiduara

Shuma e rënë dakord që

duhet të paguhet si

kompensim për shkelje

të kontratës.

Ugovorna kazna

Iznos dogovoren za

plaćanje kao

nadoknada za kršenje

ugovora.

Manifestly unfounded Qartazi e pabazuar

Formë me të cilën

gjykata konstaton se një

pretendim nuk ka

mbështetje ligjore për tu

trajtuar në meritat e

rastit

Očigledno neosnovano

Forma kojom sud

nalazi da navod nema

pravnu podršku da bi

se rešavala

osnovanost/ meritum

predmeta

Margin of

appreciation

Hapësirë vlerësimi

Diskrecion që u takon

shteteve të vlerësojnë

rrethanat dhe të

veprojnë sipas

vlerësimit të tyre në

përcaktimin e

legjislacionit dhe

veprimeve të tjera

ligjore për t‟i

përmbushur obligimet e

tyre të dala nga

Konventa

Slobodna

procena/diskrecija

Diskreciono pravo koje

priprada drţavama da

procene okolnosti i

postupaju prema

njihovoj proceni

prilikom utvrđivanja

zakonodavstva i drugih

pravnih radnji za

ispunjavanje svojih

obaveza koje proističu

iz Konvencije

Market Value Vlera e tregut

Vlerësim i çmimit të një

prone në bazë të çmimit

të të njëjtit produkt në

tregun aktual të

pasurive të paluajtshme.

Trţišna vrednost

Cena imovine na

osnovu cene istog

proizvoda na

aktuelnom trţištu

nepokretnosti.


xxxix

Matrimonial home Shtëpi e përbashkët

bashkëshortore

Pronë e paluajtshme e

përbashkët e dy

bashkëshortëve e krijuar

gjatë kohës në martesë

Zajednički bračni dom

Zajednička nepokretna

imovina dvoje

supruţnika stvorena

tokom braka

Mortgage registers Regjistri i hipotekave

Zyre administrative

shtetërore ku mbahen

informatat për hipotekat

ekzistuese

Registar hipoteka

Drţavna

administrativna

kancelarija u kojoj se

čuvaju informacije o

postojećim hipotekama

Nationalization Nacionalizim

Veprim i organeve

shtetërore më të cilën

merr në pronësi të veten

toka, korporata apo

burime të pronarëve,

për qëllim të

shndërrimit në pronë

publike shpeshherë pa

kompensim

Nacionalizacija

Radnja drţavnih

organa kojom se u

njeno vlasništvo

preuzima zemljište,

korporacija ili sredstva

vlasnika, sa ciljem

pretvaranja u javnu

imovinu, često bez

nadoknade

Non pecuniary

damages

Dëme jo materiale

Dëme si pasojë e

dhimbjes apo vuajtjes

nga një shkelje e të

drejtës.

Nematerijalna šteta

Šteta kao posledica

bola ili patnje od

povrede prava.

Occupation Uzurpim

Veprim me të cilin

prona e një individi

merret apo mbahet në

posedim me dhunë, dhe

Uzurpiranje

Radnja kojom se na

nezakonit način

imovina pojedinca

uzima ili drţi u


xl

në mënyrë të

kundërligjshme

nasilnom posedu

Optional protocol Protokol shtese

Dokument ligjore

plotësues/shtesë i një

marrëveshjeje

ndërkombëtare në të

cilën Shtetet

palët duhet të pajtohen

veç e veç; vendos

detyrime shtesë ndaj

palëve.

Dodatni protokol

Dopunski / dodatni

pravni dokument

međunarodnog

sporazuma u kojem se

drţave strane moraju

posebno dogovoriti;

nameće dodatne

obaveze stranama.

Partly dissenting

opinion

Mendim pjesërisht

mospajtues

Mendim i veçantë i

dhënë nga një apo më

shumë gjyqtarë që bie

në kundërshtim me

vetëm një pjesë të

mendimit të shumicës

Delimično izdvojeno

mišljenje

Posebno mišljenje koje

je dao jedan ili više

sudija, koje je u

suprotnosti sa samo

jednim delom mišljenja

većine

Peaceful enjoyment

(of property)

Gëzim paqësor

(i pasurisë)

E drejtë e garantuar me

Nenin 1 të Protokollit 1

me të cilën synohet që

individët të kenë të

drejtë të disponojnë në

mënyrë të lirshme me

pasurinë e tyre, pa

çfarëdo ndërhyrje nga

një individ tjetër apo

autoritet shtetëror

Mirno uţivanje

(imovine)

Pravo garantovano

članom 1 Protokola 1

kojim se predviđa da se

pojedincima omogući

pravo slobodnog

raspolaganja njihovom

imovinom bez mešanja

drugog pojedinca ili

drţavnog organa


xli

Pecuniary damages Dëme Materiale

Dëme që kanë rezultuar

si rezultat i shkeljes

ligjore të cilat mund të

shprehen, llogariten apo

konsistojnë në të holla

Materijalna šteta

Šteta nastala kao

rezultat kršenja zakona,

koja se moţe izraziti,

obračunati ili se

sastojati od

gotovinskog novca

Penalty interest Kamatë ndëshkuese

Kamatë e cila aplikohet

me automatizëm në rast

të vonesave të paarsye-

shme në ekzekutimin e

një vendimi

Zatezna kamata

Kamata koja se

primenjuje po

automatizmu u slučaju

nerazumnog odlaganja

izvršenja odluke

Possession Pasuri/ posedim



GjEDNj si pjesë

qenësore e garantimit të

synuar nga Neni 1 i

Protokollit 1.

Brenda kuptimit të

Nenit 1 të Protokollit 1

paraqet pasuri.

Në rastet tjera përdoret

si posedim, sh. posedim

i tokës

Imovina/ posedovanje

Pojam koji ESLJP

tumači autonomno kao

suštinski deo

predviđene garancije iz

člana 1 Protokola 1.

U smislu člana 1

Protokola 1, predstavlja

imovinu.

U drugim slučajevima

koristi se kao

posedovanje, na pr.

posedovanje zemljišta

Premiums Këst sigurimi

Një shumë që duhet

paguar për një politikë

sigurimi ose një shumë

shtese për një çmim ose

pagesë të zakonshme.

Rata

osiguranja/Premija

Iznos koji treba platiti

za polisu osiguranja ili

dodatni iznos za

uobičajenu cenu ili

naknadu.


xlii

Property deed Aktin e pronësisë

Dokument me të cilin

dëshmohet titulli ligjor i

pronësisë mbi një pasuri

të caktuar

Vlasniči list

/dokument

Dokument koji

potvrđuje zakonsko

pravo vlasništva nad

određenim imovinom

Property right E drejta pronësore

E drejta e një individi në

pasuri të luajtshme apo

paluajtshme, ekzistuese

apo për të cilën ka një

kërkesë me pritje

legjitime për ta realizuar

atë

Imovinsko pravo

Pravo pojedinca na

pokretnu ili

nepokretnu imovinu,

postojeću ili za koju

postoji legitimno

očekivanje da će ga

ostvariti

Preemption

Parablerje

Blerje e mallrave ose

aksioneve nga një

person ose palë para se

oferta ‟'u ofrohet të

tjerëve.

Preča kupovina

Kupovina roba ili

deonica od nekog lica

ili stranke pre nego što

se ponuda ponudi

drugima.

Procedural

requirements

Kërkesat procedurale

Kërkesat teknike që

duhet të plotësohen për

të sjellë një

pretendojnë, dallohen

nga kërkesat thelbësore.

Proceduralni zahtevi

Tehnički

zahtevi/uslovi koji se

moraju ispuniti da bi se

podneo zahtev,

razlikuju se od

osnovnih zahteva

Quashed (the

decision)

Prishi vendimin

Veprim me të cilin një

gjykatë e shkallës më të

lartë shpall të

pavlefshme vendimin e

Ukinuti (odluku)

Radnja kojom sud

najviše instance

proglašava nevaţećom

odluku nekog niţeg


xliii

një gjykata të shkallës

më të ulët

suda

Reasonable prospect

of success

Gjasa të arsyeshme për

të qenë e suksesshme

Standard vlerësimi i

pretendimeve të një

palë lidhur me atë sa

janë argumentet të

arsyeshme dhe ka gjasa

të jenë të suksesshme.

Razumni izgledi za

uspeh

Standardna procena

navoda jedne stranke u

vezi sa tim šta su

opravdani argumenti i

postoji verovatnoća da

će biti uspešni.

Redress Zhdëmtim

Veprim nga autoritetet

shtetërore me të cilin

ndaj personit që janë

shkaktuar dëme merren

veprime për të

minimizuar ato

Obeštećenje

Radnja drţavnih

organa kojom se protiv

lica koje je

prouzrokovalo štetu

preduzima radnja da se

ona smanji

Residential property Pronë e banesore

Zonë e caktuar e

destinuar për banim

nga organet kompetente

Stambena imovina

Određena zona

namenjena za

stanovanje od strane

nadleţnih organa

Right to petition E drejta për ankesë

individuale

E drejtë që i takon

individit për të sjellë një

ankesë individuale

lidhur me mos zbatimin

e një të drejte

Pravo na individualnu

ţalbu

Pravo koje pripada

pojedincu da podnese

pojedinačnu ţalbu u

vezi sa neizvršavanjem

nekog prava

Rent Qira

Pagese për përdorim:

zakonisht prona, tokë,

Zakup

Plaćanje za korišćenje:

obično imovine,


xliv

ndërtese, pjesë e

ndërtesës, makinë, ose

diçka tjetër.

zemljišta, zgrada, dela

zgrade, auta ili nečeg

drugog.

Rent –to-own Blerje me qira

Lloj transaksioni i

dokumentuar ligjërisht

nën të cilin prona e

prekshme, siç janë

mobiliet, elektronika e

konsumit, automjetet

motorike, aparatet

shtëpiake dhe pasuria e

paluajtshme, është

dhënë me qira në

këmbim të pagesës

javore ose mujore.

Iznajmljivanje

Vrsta transakcije

propisana zakonom

prema kojoj se

materijalna imovina,

kao što su nameštaj,

potrošačka elektronika,

motorna vozila, kućni

aparati i nepokretna

imovina, iznajmljuju u

zamenu za nedeljno ili

mesečno plaćanje.

Seize(d) Sekuestrim

Marrje e përkohshme e

pronës, gjatë zhvillimit

të procedurave

gjyqësore, deri në pritje

të një vendimi tjetër

Zaplena

Privremeno

oduzimanje imovine

tokom sudskih

postupaka, do čekanja

druge odluke

Specially protected

tenancy

E drejta banesore

E drejtë e fituar pas një

numri të caktuar të vite-

ve shërbimi për organe

të ndryshme publike, e

paraparë kryesisht në

vendet e ish-Jugosllavi-

së, pas fitimit të së cilës

individët fitonin edhe të

drejtën për ta blerë atë

pronë nga shteti.

Posebno zaštićeno

stanarasko pravo

Pravo stečeno nakon

određenog broja

godina rada u raznim

drţavnim organima,

predviđeno uglavnom

u zemljama bivše

Jugoslavije, nakon čega

su pojedinci stekli

pravo da kupe tu

imovinu od drţave.


xlv

State bonds Letra me Vlerë

Dokumente të shkruara

nga shteti me të cilat

mund të përcaktohet

ndonjë e drejtë

pasurore, të lëshuara

kryesisht si mjet

kompensimi për pasuri

kundrejt individëve të

cilët pësuan ndërhyrje

në të drejtën e tyre në

pronë.

Drţavne obveznice/

Hartije od vrednosti

Drţavni pisani

dokumenti koji se

mogu koristiti za

utvrđivanje bilo kojeg

imovinskog prava, koji

se izdaju, prvenstveno,

kao pravno sredstvo za

naknadu štete prema

licima koja su pretrpela

mešanje u njihovo

imovinsko pravo.

State Submissions Paraqitja shtetërore e

kundërshtimit

Kundërshtimi Shtetëror

është një formë e provës

që paraqitet nga shteti

kundër të cilit është

ngritur ankesa ose

shtetit tjetër qe ka

ndonjë interes për të

kundërshtuar ose

anuluar prova e

paraqitura nga pala qe e

ka ngritur ankuesen.

Podnesci drţave

Drţavni prigovor je

oblik dokaza koje

podnosi drţava protiv

koje je podnesena ţalba

ili neka druga drţava

koja ima bilo kakav

interes da ospori ili

poništi dokaze

podnesene od stranke

koja je podnela ţalbu.

Status of the victim Statusi i viktimës

Status ligjor i fituar me

ligje të veçanta i cili i

njihet një individi të cilit

i është shkelur një e

drejtë në kuadër të

Konventës dhe për të

cilën nuk ka pranuar

Status ţrtve

Pravno stanje stečeno

posebnim zakonima

koje se priznaje

pojedincu kojem je

povređeno pravo u

okviru Konvencije i za

koje nije primio


xlvi

zhdëmtim nga shteti nikakvu naknadu štete

od drţave

Statutory interest Kamatë e parashikuar

me ligj

Normë interesi e

kredive apo vonesave të

përcaktuar me ligj

Zakonska

kamata/kamata

predviđena zakonom

Kamatna stopa kredita

ili kašnjenja propisana

zakonom

Strike out Çregjistrim i kërkesës

Veprim me të cilin

Gjykata kompetencë të

deklaroj se një kërkesë

nuk duhet të

procedohet tutje

meqenëse ekziston një

nga kriteret e parapara

në nenin 37.

Otkazivanje zahteva

Postupak po kojem sud

ima nadleţnost da

izjavi da zahtev ne

treba dalje procesuirati

jer postoji jedan od

kriterijuma navedenih

u članu 37.

Supervisory review Rishikim i mbikëqyrur

Mjet i veçantë juridik,

procedurë e veçantë

ligjore e aplikuar

kryesisht në shtetet e Ish

BRSS, me të cilin lejohej

rishikimi i vendimeve të

formës së prerë.

Nadgledana revizija

Poseban pravni lek,

posebna pravna

procedura koja se

uglavnom primenjuje u

bivšim drţavama SSSR-

a, koji omogućava

reviziju/preispitivanje

pravosnaţnih odluka.

Tenants Qiraxhinj

Individë të cilët, në bazë

të kontratës për

qiramarrje, kanë të

drejtën e shfrytëzimit të

pronës së caktuar

Zakupoprimaoci

Pojedinci koji na

osnovu ugovora o

zakupu imaju pravo da

koriste odgovarajuću

imovinu


xlvii

Unanimity Unanimisht

Formë e vendimmarrjes

së gjykatës në të cilin

vendimi merret me

miratimin e të gjithë

gjyqtarëve pa ndonjë

kundërshtim

Jednoglasnost

Oblik donošenja odluke

suda u kojem odluku

bez prigovora, uz

odobravanje, donose

sve sudije

Unencumbered

Property

Pronë e pakufizuar

Prona që nuk i

nënshtrohet asnjë

pretendimi nga

kreditorët (p.sh. letrat

me vlerë të blera me

para në dorë, shtëpitë

me hipotekë të paguara.

Neopterećena

imovina/imovina bez

tereta

Imovina koja nije

predmet potraţivanja

od strane poverilaca

(kreditora) (npr. hartije

od vrednosti kupljene

gotovinom, kuće sa

plaćenom hipotekom.

Upheld the decision Aprovoi/mbështeti

vendimin

Veprim me të cilin një

gjykatë e shkallës më të

lartë e konsideron të

drejtë vendimin e një

gjykata të shkallës më të

ulët

Potvrditi/ podrţati

odluku

Radnja kojom sud više

instance smatra da je

odluka niţestepenog

suda pravična

Winding-up Mbyllje e kompanisë

Procedurë me të cilën

aksionarët e kompanisë

vendosin të mbyllin

kompaninë dhe shesin

asetet

Likvidacija/zatvaranje

kompanije

Postupak kojem

deoničari kompanije

odluče da zatvore

kompaniju i prodaju

aktivu (imovinu)

xlviii

Sveti manastiri protiv Grčke - 13092/87; 13984/88

1


09.12.1994 [Veće]

Ĉlan 1 Protokola 1

Mešanje u pravo na mirno uţivanje imovine kao rezultat promene

zakonodavstva / postoje povrede koje se odnose na neke od podnosilaca

predstavke

Ĉlan 6 § 1

Mešanje u pravo na pravično suđenje usled promene zakonodavstva

/ postoje povrede u odnosu na neke od podnosilaca predstavke

Ĉlan 9

Povreda prava na slobodu mišljenja, savesti i vere kao rezultat

mešanja u mirno uţivanje imovine/ ne postoji povreda

Ĉlan 11

Povreda prava na slobodu okupljanja i organizovanja kao rezultat

mešanja u mirno uţivanje imovine / ne postoji povreda

Ĉlan 13

Mešanje u pravo na delotvorno rešenje / ne postoji povreda

Ĉlan 14 zajedno sa članovima 6, 9, 11 i članom 1 Protokola 1

Diskriminacija među manastirima / ne postoji povreda

Ključne reči: mirno uţivanje imovine / pristup sudu / eksproprijacija bez

nadoknade/ diskriminacija

Okolnosti predmeta

Podnosioci predstavke - osam grčkih manastira koji su tokom

proteklih vekova akumulirali veliku imovinu, pre stvaranja grčke drţave.

Drţava nije osporavala njihovu svojinu, pa čak je u mnogim slučajevima

potvrđena u Dekretima objavljenim u Sluţbenom listu. Na osnovu zakona

http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-57906http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-57906


2

4684/1930, njihovo zemljište i imovina su podeljeni na "nekretnine koje će

biti likvidirane‟‟ i imovinu koja će "ostati u posedu". Ustav iz 1952. godine

garantovao je grčkoj vladi da ekspropriše zemlju u korist siromašnih

poljoprivrednika i stočara. Kao rezultat toga, grčka pravoslavna crkva i

drţava potpisali su sporazum kojim će Crkva i manastiri preneti drţavi 4/5

svoje zemlje i 2/3 pašnjaka i dobiti 1/3 realne vrednosti te imovine.

Vaţeće grčko zakonodavstvo je predvidelo da, iako postoji

međuzavisnost između Crkve i drţave, Crkva i manastiri ponovo imaju

pravni subjektivitet u javnom pravu "kada se tiče njihovih pravnih odnosa".

Međutim, Crkva je bila obavezna da sarađuje sa drţavom u oblastima od

zajedničkog interesa. A Sveti manastiri su javno-pravni entitet i uţivaju

punu autonomiju. Oni mogu da se formiraju, ujedinjuju ili raspuštaju

dekretom predsednika, koji se usvaja na predlog ministra prosvete i

verskih odnosa, nakon konsultacija sa lokalnim episkopom i uz odobrenje

Stalnog svetog sinoda.

1987. godine, usvojen je Zakon br. 1700/1987, kojim se menjaju

pravila o upravljanju i zastupanju manastirske imovine za koju je

angaţovana Kancelarija za upravljanje imovinom crkve (KUIC) i prema

izmenama i dopunama zakona, većinu članova KUIC će imenovati drţava,

čiju je zakonitost grčka crkva pokrenula pred Vrhovnim upravnim sudom.

Ovim zakonom je, takođe predviđeno da u roku od šest meseci, drţava

po

Documents

PRAVO NA IMOVINU Jurisprudencija Evropskog Sudaoak-ks.org/repository/docs/PRAVO_NA_IMOVINU_Jurisprudencija_Evropskog... · Evropskog suda za ljudska prava (Evropski sud) (član 53)