Ewa ChećkoZakład Ekologii Lasu

Instytut Badawczy Leśnictwa

POLFOREX. Lasy jako dobro publiczne. Oszacowanie społecznych i środowiskowych korzyści z lasów w Polsce

w celu poprawy efektywności ich zarządzania.

Miasta oraz nadleśnictwa wybrane do badań ankietowych

� PowstaPowstaPowstaPowstałłłła w wyniku zlodowacenia a w wyniku zlodowacenia a w wyniku zlodowacenia a w wyniku zlodowacenia śśśśrodkowopolskiego rodkowopolskiego rodkowopolskiego rodkowopolskiego wysoczyzna z rwysoczyzna z rwysoczyzna z rwysoczyzna z róóóóŜŜŜŜnymi formami morfologicznymi (wzgnymi formami morfologicznymi (wzgnymi formami morfologicznymi (wzgnymi formami morfologicznymi (wzgóóóórza, rza, rza, rza, kemy, ozy, zagkemy, ozy, zagkemy, ozy, zagkemy, ozy, zagłęłęłęłębienia bienia bienia bienia wytopiskowewytopiskowewytopiskowewytopiskowe). Charakterystyczne s). Charakterystyczne s). Charakterystyczne s). Charakterystyczne sąąąąstrome stoki i dustrome stoki i dustrome stoki i dustrome stoki i duŜŜŜŜe re re re róóóóŜŜŜŜnice wysokonice wysokonice wysokonice wysokośśśści dochodzci dochodzci dochodzci dochodząąąące do ce do ce do ce do kilkudziesikilkudziesikilkudziesikilkudziesięęęęciu mciu mciu mciu metrów.

� Ok. 20% obszaru to tereny Ok. 20% obszaru to tereny Ok. 20% obszaru to tereny Ok. 20% obszaru to tereny hydrogenicznehydrogenicznehydrogenicznehydrogeniczne, z czego ok. po, z czego ok. po, z czego ok. po, z czego ok. połłłłowa owa owa owa jest zatorfiona. jest zatorfiona. jest zatorfiona. jest zatorfiona.

� Jeden z najbardziej zabagnionych regionJeden z najbardziej zabagnionych regionJeden z najbardziej zabagnionych regionJeden z najbardziej zabagnionych regionóóóów w Polsce, z duw w Polsce, z duw w Polsce, z duw w Polsce, z duŜąŜąŜąŜąiloiloiloilośśśściciciciąąąą strumieni i mastrumieni i mastrumieni i mastrumieni i małłłłych rzek.ych rzek.ych rzek.ych rzek.

Białystok

Rez. Krasne

Za: Aotearoa , Wikipedia

� Puszcza KnyszyPuszcza KnyszyPuszcza KnyszyPuszcza Knyszyńńńńska to ska to ska to ska to rozlegrozlegrozlegrozległłłły obszar ley obszar ley obszar ley obszar leśśśśny (ok. ny (ok. ny (ok. ny (ok. 114 tys114 tys114 tys114 tys. ha) rozciha) rozciha) rozciha) rozciąąąągajgajgajgająąąący sicy sicy sicy sięęęęna pna pna pna póóóółłłłnoc i wschnoc i wschnoc i wschnoc i wschóóóód od d od d od d od BiaBiaBiaBiałłłłegostokuegostokuegostokuegostoku

� Jest pozostaJest pozostaJest pozostaJest pozostałłłłoooośśśściciciciąąąą po po po po zwartym kompleksie lezwartym kompleksie lezwartym kompleksie lezwartym kompleksie leśśśśnym nym nym nym popopopołłłłooooŜŜŜŜonym na pograniczu onym na pograniczu onym na pograniczu onym na pograniczu Korony i Wielkiego KsiKorony i Wielkiego KsiKorony i Wielkiego KsiKorony i Wielkiego Księęęęstwa stwa stwa stwa Litewskiego. ZasiLitewskiego. ZasiLitewskiego. ZasiLitewskiego. Zasięęęęg g g g dzisiejszej Puszczy dzisiejszej Puszczy dzisiejszej Puszczy dzisiejszej Puszczy KnyszyKnyszyKnyszyKnyszyńńńńskiej uksztaskiej uksztaskiej uksztaskiej ukształłłłtowatowatowatowałłłłsisisisięęęę w XVIII w. w XVIII w. w XVIII w. w XVIII w.

� Pomimo rabunkowej Pomimo rabunkowej Pomimo rabunkowej Pomimo rabunkowej gospodarki rozpoczgospodarki rozpoczgospodarki rozpoczgospodarki rozpoczęęęętej w tej w tej w tej w XIX w i modelu XIX w i modelu XIX w i modelu XIX w i modelu „„„„produkcyjnegoprodukcyjnegoprodukcyjnegoprodukcyjnego””””obowiobowiobowiobowiąąąązujzujzujzująąąącego do lat 70cego do lat 70cego do lat 70cego do lat 70----tych XX w wiele fragmenttych XX w wiele fragmenttych XX w wiele fragmenttych XX w wiele fragmentóóóów w w w Puszczy zachowaPuszczy zachowaPuszczy zachowaPuszczy zachowałłłło naturalny o naturalny o naturalny o naturalny charaktercharaktercharaktercharakter

� Cecha charakterystycznCecha charakterystycznCecha charakterystycznCecha charakterystycznąąąą jest jest jest jest subborealnysubborealnysubborealnysubborealnycharakter zbiorowisk lecharakter zbiorowisk lecharakter zbiorowisk lecharakter zbiorowisk leśśśśnych oraz krajobraz nych oraz krajobraz nych oraz krajobraz nych oraz krajobraz przypominajprzypominajprzypominajprzypominająąąący pocy pocy pocy połłłłudniowoudniowoudniowoudniowo----zachodnizachodnizachodnizachodniąąąą tajgtajgtajgtajgęęęę....

� Na glebach mineralnych dominujNa glebach mineralnych dominujNa glebach mineralnych dominujNa glebach mineralnych dominująąąą drzewostany drzewostany drzewostany drzewostany szpilkowe, z zajmujszpilkowe, z zajmujszpilkowe, z zajmujszpilkowe, z zajmująąąącym najwicym najwicym najwicym najwięęęększkszkszksząąąą powierzchnipowierzchnipowierzchnipowierzchnięęęęborem wysokim borem wysokim borem wysokim borem wysokim CariciCariciCariciCarici digitataedigitataedigitataedigitatae----PiceetumPiceetumPiceetumPiceetum , a tak, a tak, a tak, a takŜŜŜŜe e e e borem mieszanym wielogatunkowym borem mieszanym wielogatunkowym borem mieszanym wielogatunkowym borem mieszanym wielogatunkowym SerratuloSerratuloSerratuloSerratulo----PiceetumPiceetumPiceetumPiceetum i borem sosnowym i borem sosnowym i borem sosnowym i borem sosnowym PeucedanoPeucedanoPeucedanoPeucedano----PinetumPinetumPinetumPinetum. . . . Ok. 20% pow. zajmuje grOk. 20% pow. zajmuje grOk. 20% pow. zajmuje grOk. 20% pow. zajmuje grąąąąd d d d subkontynentalnysubkontynentalnysubkontynentalnysubkontynentalnyTilioTilioTilioTilio----CarpinetumCarpinetumCarpinetumCarpinetum, , , , ok. 10% (centralna czok. 10% (centralna czok. 10% (centralna czok. 10% (centralna częśćęśćęśćęść) ) ) ) ---- grgrgrgrąąąąd d d d miodownikowymiodownikowymiodownikowymiodownikowy MelittiMelittiMelittiMelitti----CarpinetumCarpinetumCarpinetumCarpinetum . . . . W W W W pnpnpnpn----wschwschwschwsch. i . i . i . i pnpnpnpn----zachzachzachzach czczczczęśęśęśęści Puszczy dobrze zachowany jest ci Puszczy dobrze zachowany jest ci Puszczy dobrze zachowany jest ci Puszczy dobrze zachowany jest krajobraz bagienny ze zbiorowiskami lekrajobraz bagienny ze zbiorowiskami lekrajobraz bagienny ze zbiorowiskami lekrajobraz bagienny ze zbiorowiskami leśśśśnymi na nymi na nymi na nymi na glebach glebach glebach glebach hydrogenicznychhydrogenicznychhydrogenicznychhydrogenicznych....

� Gatunki budujące drzewostany to świerk (ponad 30%), sosna (21%), olcha (17%), dąb i brzoza (po ok. 9%), mniejszy udział mają grab, jesion, osika, lipa i klon.

� 837 gatunków roślin naczyniowych (znaczący udziałgatunków borealnych i górskich), (391 rodzajów i 91 rodzin). 89 taksonów objętych jest ochroną gatunkową(73-ścisłą), a 6 umieszczonych jest w Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej

Chamedafne północna

(Chamaedaphne calyculata)

Fot. Annette Höggemeier

� Pełny zespół rodzimych kopytnych (jeleń, dzik, sarna, łoś, Ŝubr).

� Obecność duŜych drapieŜników – wilka oraz rysia

� Na terenie puszczańskim stwierdzono 154 gatunki ptaków, w tym 101 lęgowych. Co najmniej 38 gatunków lęgowych ptaków wymienionych w I Załączniku Dyrektywy Ptasiej

� Rzadki gatunek motyla – modraszek eroides(Polyommatus eroides).

Modraszek eroides (Polyommatus eroides)

Fot. Matt Rowlings

� W celu ochrony zbiorowisk roW celu ochrony zbiorowisk roW celu ochrony zbiorowisk roW celu ochrony zbiorowisk rośśśślinnych i zwilinnych i zwilinnych i zwilinnych i zwiąąąązanej zanej zanej zanej z nimi fauny na obszarze ostoi utworzono 21 z nimi fauny na obszarze ostoi utworzono 21 z nimi fauny na obszarze ostoi utworzono 21 z nimi fauny na obszarze ostoi utworzono 21 rezerwatrezerwatrezerwatrezerwatóóóów oraz Park Krajobrazowy Puszczy w oraz Park Krajobrazowy Puszczy w oraz Park Krajobrazowy Puszczy w oraz Park Krajobrazowy Puszczy KnyszyKnyszyKnyszyKnyszyńńńńskiej (zajmuje powierzchniskiej (zajmuje powierzchniskiej (zajmuje powierzchniskiej (zajmuje powierzchnięęęę 74 447 ha a 74 447 ha a 74 447 ha a 74 447 ha a jego otulina 52 255 ha) i dwa Obszary jego otulina 52 255 ha) i dwa Obszary jego otulina 52 255 ha) i dwa Obszary jego otulina 52 255 ha) i dwa Obszary Chronionego Krajobrazu. Puszcza objChronionego Krajobrazu. Puszcza objChronionego Krajobrazu. Puszcza objChronionego Krajobrazu. Puszcza objęęęęta jest ta jest ta jest ta jest rrrróóóówniewniewniewnieŜŜŜŜ programem Natura 2000 jako Specjalny programem Natura 2000 jako Specjalny programem Natura 2000 jako Specjalny programem Natura 2000 jako Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Ostoja KnyszyObszar Ochrony Siedlisk Ostoja KnyszyObszar Ochrony Siedlisk Ostoja KnyszyObszar Ochrony Siedlisk Ostoja Knyszyńńńńska ska ska ska PLH200006 oraz Obszar Specjalnej Ochrony PLH200006 oraz Obszar Specjalnej Ochrony PLH200006 oraz Obszar Specjalnej Ochrony PLH200006 oraz Obszar Specjalnej Ochrony PtakPtakPtakPtakóóóów Puszcza Knyszyw Puszcza Knyszyw Puszcza Knyszyw Puszcza Knyszyńńńńska PLB200003.ska PLB200003.ska PLB200003.ska PLB200003.

Fot. E. M. Sawiccy

� Utworzony w 1990 r. na Utworzony w 1990 r. na Utworzony w 1990 r. na Utworzony w 1990 r. na pow. 85,22 hapow. 85,22 hapow. 85,22 hapow. 85,22 ha

� Celem ochrony jest Celem ochrony jest Celem ochrony jest Celem ochrony jest zachowanie cennego zachowanie cennego zachowanie cennego zachowanie cennego fragmentu Puszczy fragmentu Puszczy fragmentu Puszczy fragmentu Puszczy KnyszyKnyszyKnyszyKnyszyńńńńskiej skiej skiej skiej obejmujobejmujobejmujobejmująąąącego dobrze cego dobrze cego dobrze cego dobrze wyksztawyksztawyksztawykształłłłcone cone cone cone zbiorowiska lezbiorowiska lezbiorowiska lezbiorowiska leśśśśne, ne, ne, ne, ggggłłłłóóóównie z grupy borwnie z grupy borwnie z grupy borwnie z grupy boróóóów i w i w i w i borborborboróóóów mieszanych.w mieszanych.w mieszanych.w mieszanych.

� 271 gatunk271 gatunk271 gatunk271 gatunkóóóów row row row rośśśślin lin lin lin naczyniowych, tym 9 naczyniowych, tym 9 naczyniowych, tym 9 naczyniowych, tym 9 gat. drzew, 16 gat. drzew, 16 gat. drzew, 16 gat. drzew, 16 ––––krzewkrzewkrzewkrzewóóóów, 202 gat. row, 202 gat. row, 202 gat. row, 202 gat. rośśśślin lin lin lin zielnych oraz 44 gat. zielnych oraz 44 gat. zielnych oraz 44 gat. zielnych oraz 44 gat. mszakmszakmszakmszakóóóów. 10 spow. 10 spow. 10 spow. 10 spośśśśrrrróóóód d d d wystwystwystwystęęęępujpujpujpująąąących tu cych tu cych tu cych tu gatunkgatunkgatunkgatunkóóóów row row row rośśśślin lin lin lin objobjobjobjęęęętych jest ochrontych jest ochrontych jest ochrontych jest ochronąąąąprawnprawnprawnprawnąąąą, w tym 7 , w tym 7 , w tym 7 , w tym 7 –––– śśśściscisciscisłąłąłąłą

TajęŜa jednostronna (Goodyera repens)

Fot. T Kucharzyk

� RRRRóóóównina morenowa z rozmaitymi formami wnina morenowa z rozmaitymi formami wnina morenowa z rozmaitymi formami wnina morenowa z rozmaitymi formami geomorfologicznymi (wydmy, wzggeomorfologicznymi (wydmy, wzggeomorfologicznymi (wydmy, wzggeomorfologicznymi (wydmy, wzgóóóórza morenowe, rrza morenowe, rrza morenowe, rrza morenowe, róóóówniny wniny wniny wniny denudacyjne, zagdenudacyjne, zagdenudacyjne, zagdenudacyjne, zagłęłęłęłębienia deflacyjne i in.) o wysokobienia deflacyjne i in.) o wysokobienia deflacyjne i in.) o wysokobienia deflacyjne i in.) o wysokośśśściach do ciach do ciach do ciach do 200 m n.p.m.200 m n.p.m.200 m n.p.m.200 m n.p.m.

� DominujDominujDominujDominująąąą gleby gleby gleby gleby brunatnebrunatnebrunatnebrunatne wywywywyłłłługowane i bielicowe, w dolinach ugowane i bielicowe, w dolinach ugowane i bielicowe, w dolinach ugowane i bielicowe, w dolinach ciekciekciekciekóóóów: torfowe, w: torfowe, w: torfowe, w: torfowe, pobagiennepobagiennepobagiennepobagienne, murszowe i glejowe, murszowe i glejowe, murszowe i glejowe, murszowe i glejowe

LUBLIN

Rez. Kozie Góry

Lublin Lublin -- Lasy Lasy KozKozłłowieckieowieckie

Za: Aotearoa , Wikipedia

� Lasy Lasy Lasy Lasy KozKozKozKozłłłłowieckieowieckieowieckieowieckie ----najwinajwinajwinajwięęęększy kompleks kszy kompleks kszy kompleks kszy kompleks leleleleśśśśny (ok. 5500 ha) w ny (ok. 5500 ha) w ny (ok. 5500 ha) w ny (ok. 5500 ha) w okolicy Lublinaokolicy Lublinaokolicy Lublinaokolicy Lublina

� stanowi stanowi stanowi stanowi „„„„zaplecze zaplecze zaplecze zaplecze rekreacyjnerekreacyjnerekreacyjnerekreacyjne”””” dla Lublina dla Lublina dla Lublina dla Lublina i Lubartowai Lubartowai Lubartowai Lubartowa

� Charakterystyczne dla Charakterystyczne dla Charakterystyczne dla Charakterystyczne dla tego rejonu jest silne tego rejonu jest silne tego rejonu jest silne tego rejonu jest silne rozdrobienie lasrozdrobienie lasrozdrobienie lasrozdrobienie lasóóóówwww

� PrzewaPrzewaPrzewaPrzewaŜŜŜŜajajajająąąą lasy w lasy w lasy w lasy w zarzzarzzarzzarząąąądzie PGL LP dzie PGL LP dzie PGL LP dzie PGL LP ––––NadleNadleNadleNadleśśśśnictwo Lubartnictwo Lubartnictwo Lubartnictwo Lubartóóóówwww

Nasięźrzał pospolity (Ophioglossum vulgatum )

Wielosił błękitny (Polemonium caeruleum)

Fot. M. Karczewska

Radom - Puszcza Kozienicka

Radom

Rez. Jedlnia

Równina Radomska oraz Równina Kozienicka to obszar denudacyjny o zdegradowanej pokrywie utworów czwartorzędowych na warstwach jurajskich i kredowych, zapadających się ku północno-wschodowi. Na powierzchni Równiny Kozienickiej zalegają zwydmione piaski.Część północna jest uboga w cieki, południowa ma rozbudowaną sieć wodną, mimo silnego odpływu wód południowa część puszczy jest zabagniona. Brak jest jezior – istniejące zbiorniki to zamknięte w starorzecza zakola Wisły. Częste sąśródleśne zalewane torfowiska.

Za: Aotearoa , Wikipedia

PoPoPoPołooooŜona na szlaku Krakona na szlaku Krakona na szlaku Krakona na szlaku Krakóóóówwww----Wilno Wilno Wilno Wilno Puszcza Kozienicka byPuszcza Kozienicka byPuszcza Kozienicka byPuszcza Kozienicka była a a a tradycyjnym terenem polowatradycyjnym terenem polowatradycyjnym terenem polowatradycyjnym terenem polowańJagiellonJagiellonJagiellonJagiellonóóóów (dworek w Jedlni)w (dworek w Jedlni)w (dworek w Jedlni)w (dworek w Jedlni)

Od XVI w. nad Od XVI w. nad Od XVI w. nad Od XVI w. nad łowiectwem zaczowiectwem zaczowiectwem zaczowiectwem zaczęła a a a przewaprzewaprzewaprzewaŜaaaać gospodarka drzewna i gospodarka drzewna i gospodarka drzewna i gospodarka drzewna i bartnictwo. bartnictwo. bartnictwo. bartnictwo.

W XVIII w.W XVIII w.W XVIII w.W XVIII w. Karol Karol Karol Karol MehlingMehlingMehlingMehling wykonawykonawykonawykonałw puszczy urzw puszczy urzw puszczy urzw puszczy urządzanie lasu, dzanie lasu, dzanie lasu, dzanie lasu, zawierajzawierajzawierajzawierające ogce ogce ogce ogóóóólny opis lasu i plan lny opis lasu i plan lny opis lasu i plan lny opis lasu i plan zrzrzrzrębbbbóóóów. Miaw. Miaw. Miaw. Miało to poprawio to poprawio to poprawio to poprawićsytuacjsytuacjsytuacjsytuację puszczy po rabunkowej puszczy po rabunkowej puszczy po rabunkowej puszczy po rabunkowej gospodarce z epoki Sasgospodarce z epoki Sasgospodarce z epoki Sasgospodarce z epoki Sasóóóów.w.w.w.

Dzisiejsza Puszcza zajmuje pow. Dzisiejsza Puszcza zajmuje pow. Dzisiejsza Puszcza zajmuje pow. Dzisiejsza Puszcza zajmuje pow. 30,5 tys. ha i kszta30,5 tys. ha i kszta30,5 tys. ha i kszta30,5 tys. ha i kształtem niewiele tem niewiele tem niewiele tem niewiele odbiega od osiemnastowiecznego, odbiega od osiemnastowiecznego, odbiega od osiemnastowiecznego, odbiega od osiemnastowiecznego, poza wipoza wipoza wipoza większym kszym kszym kszym rozczrozczrozczrozczłonkowaniem. onkowaniem. onkowaniem. onkowaniem.

� SpotkaSpotkaSpotkaSpotkaćććć tu motu motu motu moŜŜŜŜna wszystkie na wszystkie na wszystkie na wszystkie nizinne typy siedliskowe lasu nizinne typy siedliskowe lasu nizinne typy siedliskowe lasu nizinne typy siedliskowe lasu od boru suchego do olsu. od boru suchego do olsu. od boru suchego do olsu. od boru suchego do olsu.

� W drzewostanie dominuje sosna sosna sosna sosna –––– 84% powierzchni. Domieszk84% powierzchni. Domieszk84% powierzchni. Domieszk84% powierzchni. Domieszkęęęęstanowistanowistanowistanowiąąąą ddddęęęęby szypuby szypuby szypuby szypułłłłkowy i kowy i kowy i kowy i bezszypubezszypubezszypubezszypułłłłkowy kowy kowy kowy –––– 5,5%, olsza 5,5%, olsza 5,5%, olsza 5,5%, olsza czarna, czarna, czarna, czarna, jodjodjodjodłłłłaaaa, brzoza , brzoza , brzoza , brzoza brodawkowata i omszona i brodawkowata i omszona i brodawkowata i omszona i brodawkowata i omszona i nielicznie osika, grab, lipa, nielicznie osika, grab, lipa, nielicznie osika, grab, lipa, nielicznie osika, grab, lipa, jesion, trzejesion, trzejesion, trzejesion, trześśśśnia, nia, nia, nia, śśśświerk, wierk, wierk, wierk, modrzew, cis, modrzew, cis, modrzew, cis, modrzew, cis, buk, jaworbuk, jaworbuk, jaworbuk, jawor. . . .

� Z Puszczy podawane jest ok. Z Puszczy podawane jest ok. Z Puszczy podawane jest ok. Z Puszczy podawane jest ok. 600 gat. ro600 gat. ro600 gat. ro600 gat. rośśśślin naczyniowych lin naczyniowych lin naczyniowych lin naczyniowych (65 obj(65 obj(65 obj(65 objęęęętych ochrontych ochrontych ochrontych ochronąąąą śśśściscisciscisłąłąłąłą lub lub lub lub czczczczęśęśęśęściowciowciowciowąąąą), ok. 230 gat. ), ok. 230 gat. ), ok. 230 gat. ), ok. 230 gat. porostporostporostporostóóóów, 94 gat. mszakw, 94 gat. mszakw, 94 gat. mszakw, 94 gat. mszakóóóów (24 w (24 w (24 w (24 objobjobjobjęęęęte ochronte ochronte ochronte ochronąąąą )110 gat. )110 gat. )110 gat. )110 gat. glonglonglonglonóóóów i ok. 300 gat.w i ok. 300 gat.w i ok. 300 gat.w i ok. 300 gat. grzybgrzybgrzybgrzybóóóów w w w (44 z (44 z (44 z (44 z Czerwonej listy Czerwonej listy Czerwonej listy Czerwonej listy ).).).).

Brodaczka kępkowa (Usnea hirta)

� WystWystWystWystęęęępujpujpujpująąąą tu 54 gatunki tu 54 gatunki tu 54 gatunki tu 54 gatunki ssakssakssakssakóóóów (w tym 38 w (w tym 38 w (w tym 38 w (w tym 38 ––––chronione), w 1991r. chronione), w 1991r. chronione), w 1991r. chronione), w 1991r. introdukowanointrodukowanointrodukowanointrodukowano bobra, ktbobra, ktbobra, ktbobra, któóóórego rego rego rego populacja dynamicznie sipopulacja dynamicznie sipopulacja dynamicznie sipopulacja dynamicznie sięęęęrozwija. Sporozwija. Sporozwija. Sporozwija. Spośśśśrrrróóóód 14 gatunkd 14 gatunkd 14 gatunkd 14 gatunkóóóów w w w nietoperzy tu wystnietoperzy tu wystnietoperzy tu wystnietoperzy tu wystęęęępujpujpujpująąąących, cych, cych, cych, warto wymieniwarto wymieniwarto wymieniwarto wymienićććć nocka nocka nocka nocka Bechsteina, nocka Brandta, Bechsteina, nocka Brandta, Bechsteina, nocka Brandta, Bechsteina, nocka Brandta, borowiaczek, mroczka borowiaczek, mroczka borowiaczek, mroczka borowiaczek, mroczka posrebrzanego i pozposrebrzanego i pozposrebrzanego i pozposrebrzanego i pozłłłłocistego. ocistego. ocistego. ocistego.

� WWWWśśśśrrrróóóód 160 gatunkd 160 gatunkd 160 gatunkd 160 gatunkóóóów ptakw ptakw ptakw ptakóóóów w w w llllęęęęgowych ochronie gowych ochronie gowych ochronie gowych ochronie śśśściscisciscisłłłłej ej ej ej podlega 148 a czpodlega 148 a czpodlega 148 a czpodlega 148 a częśęśęśęściowej 6. ciowej 6. ciowej 6. ciowej 6.

� Zanotowano tu 13 gat. pZanotowano tu 13 gat. pZanotowano tu 13 gat. pZanotowano tu 13 gat. płłłłazazazazóóóów w w w i 6 gat. gadi 6 gat. gadi 6 gat. gadi 6 gat. gadóóóów w tym w w tym w w tym w w tym ŜŜŜŜóóóółłłłw w w w bbbbłłłłotny. otny. otny. otny.

Mroczek posrebrzany (Vespertilio murinus)

Fot. A. Kępel

� Od 1983 teren puszczy objOd 1983 teren puszczy objOd 1983 teren puszczy objOd 1983 teren puszczy objęęęęto ochronto ochronto ochronto ochronąąąą jako Kozienicki jako Kozienicki jako Kozienicki jako Kozienicki Park Krajobrazowy (aktualnie obejmujPark Krajobrazowy (aktualnie obejmujPark Krajobrazowy (aktualnie obejmujPark Krajobrazowy (aktualnie obejmująąąący cacy cacy cacy całłłły jej obszar).y jej obszar).y jej obszar).y jej obszar).

� 15 rezerwat15 rezerwat15 rezerwat15 rezerwatóóóów chroni najcenniejsze fragmenty Puszczy w chroni najcenniejsze fragmenty Puszczy w chroni najcenniejsze fragmenty Puszczy w chroni najcenniejsze fragmenty Puszczy KozienickiejKozienickiejKozienickiejKozienickiej

� Teren puszczy wraz z otulinTeren puszczy wraz z otulinTeren puszczy wraz z otulinTeren puszczy wraz z otulinąąąą wchodzi w skwchodzi w skwchodzi w skwchodzi w skłłłład ad ad ad Europejskiej sieci Natura 2000 jako obszar specjalnej Europejskiej sieci Natura 2000 jako obszar specjalnej Europejskiej sieci Natura 2000 jako obszar specjalnej Europejskiej sieci Natura 2000 jako obszar specjalnej ochrony ptakochrony ptakochrony ptakochrony ptakóóóów Ostoja Kozienicka PLB140013, a w Ostoja Kozienicka PLB140013, a w Ostoja Kozienicka PLB140013, a w Ostoja Kozienicka PLB140013, a jednoczejednoczejednoczejednocześśśśnie specjalny obszar ochrony siedlisk Puszcza nie specjalny obszar ochrony siedlisk Puszcza nie specjalny obszar ochrony siedlisk Puszcza nie specjalny obszar ochrony siedlisk Puszcza Kozienicka PLH 140035 Kozienicka PLH 140035 Kozienicka PLH 140035 Kozienicka PLH 140035 ---- na terenie Puszczy stwierdzono na terenie Puszczy stwierdzono na terenie Puszczy stwierdzono na terenie Puszczy stwierdzono 3 830 ha, tzw. siedlisk naturowych.3 830 ha, tzw. siedlisk naturowych.3 830 ha, tzw. siedlisk naturowych.3 830 ha, tzw. siedlisk naturowych.

� Ze wzglZe wzglZe wzglZe wzglęęęędu na wyjdu na wyjdu na wyjdu na wyjąąąątkowe walory Puszczy Kozienickiej tkowe walory Puszczy Kozienickiej tkowe walory Puszczy Kozienickiej tkowe walory Puszczy Kozienickiej utworzono tu w 1994 r. Leutworzono tu w 1994 r. Leutworzono tu w 1994 r. Leutworzono tu w 1994 r. Leśśśśny Kompleks Promocyjny ny Kompleks Promocyjny ny Kompleks Promocyjny ny Kompleks Promocyjny Tutejsze nadleTutejsze nadleTutejsze nadleTutejsze nadleśśśśnictwa oraz Onictwa oraz Onictwa oraz Onictwa oraz Ośśśśrodek Edukacji rodek Edukacji rodek Edukacji rodek Edukacji Ekologicznej i Integracji Europejskiej LP dysponujEkologicznej i Integracji Europejskiej LP dysponujEkologicznej i Integracji Europejskiej LP dysponujEkologicznej i Integracji Europejskiej LP dysponująąąąrozbudowanrozbudowanrozbudowanrozbudowanąąąą infrastrukturinfrastrukturinfrastrukturinfrastrukturąąąą turystyczno turystyczno turystyczno turystyczno –––– edukacyjnedukacyjnedukacyjnedukacyjnąąąą....

Fot. E. Chećko

� Utworzony w 1982 r. na Utworzony w 1982 r. na Utworzony w 1982 r. na Utworzony w 1982 r. na pow. 86,42 ha. pow. 86,42 ha. pow. 86,42 ha. pow. 86,42 ha.

� W drzewostanach 100W drzewostanach 100W drzewostanach 100W drzewostanach 100----200 letnich pochodzenia 200 letnich pochodzenia 200 letnich pochodzenia 200 letnich pochodzenia naturalnego dominuje naturalnego dominuje naturalnego dominuje naturalnego dominuje sosna zwyczajna i dsosna zwyczajna i dsosna zwyczajna i dsosna zwyczajna i dąąąąb b b b bezszypubezszypubezszypubezszypułłłłkowy i kowy i kowy i kowy i szypuszypuszypuszypułłłłkowy z domieszkkowy z domieszkkowy z domieszkkowy z domieszkąąąąbrzozy, jodbrzozy, jodbrzozy, jodbrzozy, jodłłłły i grabu. y i grabu. y i grabu. y i grabu.

� Na duNa duNa duNa duŜŜŜŜej powierzchni ej powierzchni ej powierzchni ej powierzchni wystwystwystwystęęęępuje podrost puje podrost puje podrost puje podrost pochodzenia naturalnego pochodzenia naturalnego pochodzenia naturalnego pochodzenia naturalnego (sosna pospolita, d(sosna pospolita, d(sosna pospolita, d(sosna pospolita, dąąąąb i b i b i b i jodjodjodjodłłłła pospolita) oraz a pospolita) oraz a pospolita) oraz a pospolita) oraz podsadzenia bukowe.podsadzenia bukowe.podsadzenia bukowe.podsadzenia bukowe.

Fot. Ł. Smolarczyk

� Urozmaicona rzeUrozmaicona rzeUrozmaicona rzeUrozmaicona rzeźźźźba terenu z duba terenu z duba terenu z duba terenu z duŜŜŜŜymi deniwelacjami, liczne ymi deniwelacjami, liczne ymi deniwelacjami, liczne ymi deniwelacjami, liczne strumienie spstrumienie spstrumienie spstrumienie spłłłływajywajywajywająąąące gce gce gce głęłęłęłębokimi dolinamibokimi dolinamibokimi dolinamibokimi dolinami

� ZnaczZnaczZnaczZnacząąąące nagromadzenie gce nagromadzenie gce nagromadzenie gce nagromadzenie głłłłazazazazóóóów narzutowych (eksploatowane od w narzutowych (eksploatowane od w narzutowych (eksploatowane od w narzutowych (eksploatowane od XIX w na potrzeby budowy drXIX w na potrzeby budowy drXIX w na potrzeby budowy drXIX w na potrzeby budowy dróóóóg)g)g)g)

� W rejonie Puszczy znajduje siW rejonie Puszczy znajduje siW rejonie Puszczy znajduje siW rejonie Puszczy znajduje sięęęę 13 jezior, po13 jezior, po13 jezior, po13 jezior, połąłąłąłączonych sieciczonych sieciczonych sieciczonych sieciąąąą ciekciekciekciekóóóów w w w wodnych ze znajdujwodnych ze znajdujwodnych ze znajdujwodnych ze znajdująąąącymi sicymi sicymi sicymi sięęęę w pobliw pobliw pobliw pobliŜŜŜŜu mniejszymi jeziorkami. u mniejszymi jeziorkami. u mniejszymi jeziorkami. u mniejszymi jeziorkami.

� BezpoBezpoBezpoBezpośśśśrednio jej terenem zarzrednio jej terenem zarzrednio jej terenem zarzrednio jej terenem zarząąąądza Nadledza Nadledza Nadledza Nadleśśśśnictwo Gryfino, z nictwo Gryfino, z nictwo Gryfino, z nictwo Gryfino, z wyjwyjwyjwyjąąąątkiem ptkiem ptkiem ptkiem póóóółłłłnocnonocnonocnonocno----zachodniego skraju (Lasy Miejskie Miasta zachodniego skraju (Lasy Miejskie Miasta zachodniego skraju (Lasy Miejskie Miasta zachodniego skraju (Lasy Miejskie Miasta Szczecina).Szczecina).Szczecina).Szczecina).

Szczecin

Rez. Źródliskowa Buczyna

Za: Aotearoa , Wikipedia

� Puszcza Bukowa to kompleks Puszcza Bukowa to kompleks Puszcza Bukowa to kompleks Puszcza Bukowa to kompleks leleleleśśśśny o pow. ok. 7600 ha, ny o pow. ok. 7600 ha, ny o pow. ok. 7600 ha, ny o pow. ok. 7600 ha, popopopołłłłooooŜŜŜŜony wzdony wzdony wzdony wzdłłłłuuuuŜŜŜŜpopopopołłłłudniowych granic udniowych granic udniowych granic udniowych granic SzczecinaSzczecinaSzczecinaSzczecina

� Intensywna eksploatacja od Intensywna eksploatacja od Intensywna eksploatacja od Intensywna eksploatacja od XIX w do 1958 r.XIX w do 1958 r.XIX w do 1958 r.XIX w do 1958 r.

� teren Puszczy Bukowej jest teren Puszczy Bukowej jest teren Puszczy Bukowej jest teren Puszczy Bukowej jest dla mieszkadla mieszkadla mieszkadla mieszkańńńńccccóóóów Szczecina w Szczecina w Szczecina w Szczecina jednym z gjednym z gjednym z gjednym z głłłłóóóównych obszarwnych obszarwnych obszarwnych obszaróóóów w w w weekendowego wypoczynku weekendowego wypoczynku weekendowego wypoczynku weekendowego wypoczynku Przecina jPrzecina jPrzecina jPrzecina jąąąą ok. 200 km ok. 200 km ok. 200 km ok. 200 km szlakszlakszlakszlakóóóów turystycznych w turystycznych w turystycznych w turystycznych pieszych oraz trasy rowerowe. pieszych oraz trasy rowerowe. pieszych oraz trasy rowerowe. pieszych oraz trasy rowerowe.

� W miejscowoW miejscowoW miejscowoW miejscowośśśści ci ci ci GlinnaGlinnaGlinnaGlinna, w , w , w , w ssssąąąąsiedztwie rezerwatu siedztwie rezerwatu siedztwie rezerwatu siedztwie rezerwatu „„„„ŹŹŹŹrrrróóóódliskowa Buczynadliskowa Buczynadliskowa Buczynadliskowa Buczyna””””znajduje siznajduje siznajduje siznajduje sięęęę ogrogrogrogróóóód d d d dendrologiczny z kolekcjdendrologiczny z kolekcjdendrologiczny z kolekcjdendrologiczny z kolekcjąąąąponad 600 gatunkponad 600 gatunkponad 600 gatunkponad 600 gatunkóóóów i w i w i w i odmian drzew i krzewodmian drzew i krzewodmian drzew i krzewodmian drzew i krzewóóóów. w. w. w.

� 1100 gat. ro1100 gat. ro1100 gat. ro1100 gat. rośśśślin naczyniowych lin naczyniowych lin naczyniowych lin naczyniowych (w tym 58 chronionych (w tym 58 chronionych (w tym 58 chronionych (w tym 58 chronionych –––– 18 18 18 18 gat. storczykgat. storczykgat. storczykgat. storczykóóóów), 280 gat. w), 280 gat. w), 280 gat. w), 280 gat. mszakmszakmszakmszakóóóów, 328 gat. grzybw, 328 gat. grzybw, 328 gat. grzybw, 328 gat. grzybóóóów w w w

� 86 zespo86 zespo86 zespo86 zespołłłłóóóów row row row rośśśślinnych, w tym linnych, w tym linnych, w tym linnych, w tym 13 le13 le13 le13 leśśśśnych. Najwinych. Najwinych. Najwinych. Najwięęęększkszkszksząąąąpowierzchnipowierzchnipowierzchnipowierzchnięęęę zajmuje buczyna zajmuje buczyna zajmuje buczyna zajmuje buczyna pomorska, znacznie mniejszpomorska, znacznie mniejszpomorska, znacznie mniejszpomorska, znacznie mniejsząąąą---- kwakwakwakwaśśśśna buczyna nina buczyna nina buczyna nina buczyna niŜŜŜŜowa owa owa owa Naturalne wystNaturalne wystNaturalne wystNaturalne wystęęęępowanie powanie powanie powanie borborborboróóóów ograniczone jest do w ograniczone jest do w ograniczone jest do w ograniczone jest do piaskpiaskpiaskpiaskóóóów na pw na pw na pw na póóóółłłłnocnym skraju nocnym skraju nocnym skraju nocnym skraju Puszczy Bukowej. W dolinach Puszczy Bukowej. W dolinach Puszczy Bukowej. W dolinach Puszczy Bukowej. W dolinach licznych cieklicznych cieklicznych cieklicznych ciekóóóów wodnych w wodnych w wodnych w wodnych wystwystwystwystęęęępujpujpujpująąąą, obok typowych dla , obok typowych dla , obok typowych dla , obok typowych dla ninininiŜŜŜŜu u u u łęłęłęłęggggóóóów jesionowow jesionowow jesionowow jesionowo----olszowych, takolszowych, takolszowych, takolszowych, takŜŜŜŜe jesionowe e jesionowe e jesionowe e jesionowe łęłęłęłęgi podggi podggi podggi podgóóóórskie. rskie. rskie. rskie.

� Z jeziorami zwiZ jeziorami zwiZ jeziorami zwiZ jeziorami zwiąąąązane szane szane szane sąąąąrzadkie gatunki, rzadkie gatunki, rzadkie gatunki, rzadkie gatunki, npnpnpnp. jezierza . jezierza . jezierza . jezierza gigigigięęęętka tka tka tka NajasNajasNajasNajas flexilisflexilisflexilisflexilis , , , , elismaelismaelismaelismawodna wodna wodna wodna LuroniumLuroniumLuroniumLuronium natansnatansnatansnatans, czy , czy , czy , czy papropapropapropaproćććć –––– salwinia psalwinia psalwinia psalwinia płłłływajywajywajywająąąąca ca ca ca SalviniaSalviniaSalviniaSalvinia natansnatansnatansnatans

Buławnik czerwony (Cephalanterarubra)

Fot. E. Chećko

� Zanotowano tu 48 gatunkZanotowano tu 48 gatunkZanotowano tu 48 gatunkZanotowano tu 48 gatunkóóóów ssakw ssakw ssakw ssakóóóów, 141 w, 141 w, 141 w, 141 gatunkgatunkgatunkgatunkóóóów ptakw ptakw ptakw ptakóóóów lw lw lw lęęęęgowych, 5 gatunkgowych, 5 gatunkgowych, 5 gatunkgowych, 5 gatunkóóóów gadw gadw gadw gadóóóów i w i w i w i 11 gatunk11 gatunk11 gatunk11 gatunkóóóów pw pw pw płłłłazazazazóóóów. w. w. w. ŚŚŚŚwiat bezkrwiat bezkrwiat bezkrwiat bezkręęęęgowcgowcgowcgowcóóóów w w w reprezentowany jest przez m.in. okoreprezentowany jest przez m.in. okoreprezentowany jest przez m.in. okoreprezentowany jest przez m.in. okołłłło 400 o 400 o 400 o 400 gatunkgatunkgatunkgatunkóóóów motyli, notowano tu rzadkie gatunki w motyli, notowano tu rzadkie gatunki w motyli, notowano tu rzadkie gatunki w motyli, notowano tu rzadkie gatunki chrzchrzchrzchrząąąąszczy, pajszczy, pajszczy, pajszczy, pajęęęęczakczakczakczakóóóów i miw i miw i miw i mięęęęczakczakczakczakóóóów . Ochronie w . Ochronie w . Ochronie w . Ochronie prawnej podlega 169 spoprawnej podlega 169 spoprawnej podlega 169 spoprawnej podlega 169 spośśśśrrrróóóód wystd wystd wystd wystęęęępujpujpujpująąąących tu cych tu cych tu cych tu gatunkgatunkgatunkgatunkóóóów zwierzw zwierzw zwierzw zwierząąąąt, ponadto wyznaczono strefy t, ponadto wyznaczono strefy t, ponadto wyznaczono strefy t, ponadto wyznaczono strefy ochronne dla bielika, kani rudej, orlika krzykliwego ochronne dla bielika, kani rudej, orlika krzykliwego ochronne dla bielika, kani rudej, orlika krzykliwego ochronne dla bielika, kani rudej, orlika krzykliwego i bociana czarnego i bociana czarnego i bociana czarnego i bociana czarnego

Fot. lop.szczecin.pl

� Od 1981 teren ten zostaOd 1981 teren ten zostaOd 1981 teren ten zostaOd 1981 teren ten zostałłłł objobjobjobjęęęęty ochronty ochronty ochronty ochronąąąą w ramach w ramach w ramach w ramach SzczeciSzczeciSzczeciSzczecińńńńskiego Parku Krajobrazowego Puszcza skiego Parku Krajobrazowego Puszcza skiego Parku Krajobrazowego Puszcza skiego Parku Krajobrazowego Puszcza Bukowa, o caBukowa, o caBukowa, o caBukowa, o całłłłkowitej powierzchni 20 938 ha (w tym kowitej powierzchni 20 938 ha (w tym kowitej powierzchni 20 938 ha (w tym kowitej powierzchni 20 938 ha (w tym otulina 11 842 ha). otulina 11 842 ha). otulina 11 842 ha). otulina 11 842 ha).

� Wraz z PuszczWraz z PuszczWraz z PuszczWraz z Puszcząąąą GoleniowskGoleniowskGoleniowskGoleniowskąąąą i i i i WkrzaWkrzaWkrzaWkrzańńńńskskskskąąąą wchodzi wchodzi wchodzi wchodzi rrrróóóówniewniewniewnieŜŜŜŜ w skw skw skw skłłłład utworzonego w 1996 roku Lead utworzonego w 1996 roku Lead utworzonego w 1996 roku Lead utworzonego w 1996 roku Leśśśśnego nego nego nego Kompleksu Promocyjnego, ktKompleksu Promocyjnego, ktKompleksu Promocyjnego, ktKompleksu Promocyjnego, któóóóry od 2004 roku nosi ry od 2004 roku nosi ry od 2004 roku nosi ry od 2004 roku nosi nazwnazwnazwnazwęęęę LKP LKP LKP LKP „„„„Puszcze SzczeciPuszcze SzczeciPuszcze SzczeciPuszcze Szczecińńńńskieskieskieskie””””. . . .

� W 2005 ustanowiono na tym terenie w ramach W 2005 ustanowiono na tym terenie w ramach W 2005 ustanowiono na tym terenie w ramach W 2005 ustanowiono na tym terenie w ramach programu Natura 2000 Specjalny Obszar Ochrony programu Natura 2000 Specjalny Obszar Ochrony programu Natura 2000 Specjalny Obszar Ochrony programu Natura 2000 Specjalny Obszar Ochrony „„„„WzgWzgWzgWzgóóóórza Bukowerza Bukowerza Bukowerza Bukowe”””” (PLH 320020).(PLH 320020).(PLH 320020).(PLH 320020).

� Najcenniejsze i najlepiej zachowane fragmenty Najcenniejsze i najlepiej zachowane fragmenty Najcenniejsze i najlepiej zachowane fragmenty Najcenniejsze i najlepiej zachowane fragmenty puszczy objpuszczy objpuszczy objpuszczy objęęęęte ste ste ste sąąąą ochronochronochronochronąąąą rezerwatowrezerwatowrezerwatowrezerwatowąąąą (7 obiekt(7 obiekt(7 obiekt(7 obiektóóóów w w w o o o o łąłąłąłącznej powierzchni ponad 560 ha). cznej powierzchni ponad 560 ha). cznej powierzchni ponad 560 ha). cznej powierzchni ponad 560 ha).

Fot. P Pawlaczyk

� Utworzony w 1956 r. na poUtworzony w 1956 r. na poUtworzony w 1956 r. na poUtworzony w 1956 r. na połłłłudniowych stokach Wzgudniowych stokach Wzgudniowych stokach Wzgudniowych stokach Wzgóóóórz rz rz rz Bukowych i czBukowych i czBukowych i czBukowych i częśęśęśęściowo w obniciowo w obniciowo w obniciowo w obniŜŜŜŜeniu pochodzenia eniu pochodzenia eniu pochodzenia eniu pochodzenia aluwialnego nad jeziorem aluwialnego nad jeziorem aluwialnego nad jeziorem aluwialnego nad jeziorem GlinnaGlinnaGlinnaGlinna ( pow. 155,33 ha)( pow. 155,33 ha)( pow. 155,33 ha)( pow. 155,33 ha)

� Celem ochrony jest zachowanie cech i procesCelem ochrony jest zachowanie cech i procesCelem ochrony jest zachowanie cech i procesCelem ochrony jest zachowanie cech i procesóóóów w w w naturalnych kompleksu buczyn, naturalnych kompleksu buczyn, naturalnych kompleksu buczyn, naturalnych kompleksu buczyn, łęłęłęłęggggóóóów i olsw i olsw i olsw i olsóóóów, w, w, w, ksztaksztaksztakształłłłtujtujtujtująąąącego sicego sicego sicego sięęęę w warunkach duw warunkach duw warunkach duw warunkach duŜŜŜŜego urozmaicenia ego urozmaicenia ego urozmaicenia ego urozmaicenia rzerzerzerzeźźźźby terenu (rby terenu (rby terenu (rby terenu (róóóóŜŜŜŜnice wysokonice wysokonice wysokonice wysokośśśści sici sici sici sięęęęgajgajgajgająąąą tu tu tu tu kilkudziesikilkudziesikilkudziesikilkudziesięęęęciu metrciu metrciu metrciu metróóóów) i warunkw) i warunkw) i warunkw) i warunkóóóów siedliskowych. w siedliskowych. w siedliskowych. w siedliskowych.

� Na okoNa okoNa okoNa okołłłło 20% powierzchni rezerwatu wysto 20% powierzchni rezerwatu wysto 20% powierzchni rezerwatu wysto 20% powierzchni rezerwatu wystęęęępujpujpujpująąąą bardzo bardzo bardzo bardzo ŜŜŜŜyzne czarne ziemie, zasobne w wyzne czarne ziemie, zasobne w wyzne czarne ziemie, zasobne w wyzne czarne ziemie, zasobne w węęęęglan wapnia. Na glan wapnia. Na glan wapnia. Na glan wapnia. Na glebach tych wystglebach tych wystglebach tych wystglebach tych wystęęęępujpujpujpująąąą łęłęłęłęgi jesionowe oraz rzadki zespgi jesionowe oraz rzadki zespgi jesionowe oraz rzadki zespgi jesionowe oraz rzadki zespóóóółłłłtzw. buczyny tzw. buczyny tzw. buczyny tzw. buczyny źźźźrrrróóóódliskowej ze storczykami (dliskowej ze storczykami (dliskowej ze storczykami (dliskowej ze storczykami (MercurialiMercurialiMercurialiMercuriali----FagetumFagetumFagetumFagetum). ). ). ).

� DziDziDziDzięęęęki znacznemu zrki znacznemu zrki znacznemu zrki znacznemu zróóóóŜŜŜŜnicowaniu nicowaniu nicowaniu nicowaniu mikrosiedliskmikrosiedliskmikrosiedliskmikrosiedlisk, , , , zwzwzwzwłłłłaszcza w wilgotnych i aszcza w wilgotnych i aszcza w wilgotnych i aszcza w wilgotnych i ŜŜŜŜyznych dolinach z licznymi yznych dolinach z licznymi yznych dolinach z licznymi yznych dolinach z licznymi lukami, wywrotami, wykrotami i klukami, wywrotami, wykrotami i klukami, wywrotami, wykrotami i klukami, wywrotami, wykrotami i kęęęępami podrostu pami podrostu pami podrostu pami podrostu zanotowano tu wybitne bogactwo mchzanotowano tu wybitne bogactwo mchzanotowano tu wybitne bogactwo mchzanotowano tu wybitne bogactwo mchóóóów, ww, ww, ww, wąąąątrobowctrobowctrobowctrobowcóóóów i w i w i w i grzybgrzybgrzybgrzybóóóów.w.w.w. Fot. P Pawlaczyk

WaWaWaWał ZielonogZielonogZielonogZielonogóóóórski rski rski rski –––– to to to to glacitektoniczneglacitektoniczneglacitektoniczneglacitektoniczne wzniesienie zbudowane z wzniesienie zbudowane z wzniesienie zbudowane z wzniesienie zbudowane z zaburzonych skazaburzonych skazaburzonych skazaburzonych skał trzeciorztrzeciorztrzeciorztrzeciorzędowych. Obszar cechuje sidowych. Obszar cechuje sidowych. Obszar cechuje sidowych. Obszar cechuje się znacznymi znacznymi znacznymi znacznymi wysokowysokowysokowysokościami bezwzglciami bezwzglciami bezwzglciami bezwzględnymi dnymi dnymi dnymi (o(o(o(ok,. 220 m n.p.m.) i wzglk,. 220 m n.p.m.) i wzglk,. 220 m n.p.m.) i wzglk,. 220 m n.p.m.) i względnymi (do 100 dnymi (do 100 dnymi (do 100 dnymi (do 100 m). m). m). m).

ObniObniObniObniŜenie nowosolskie to typowa pradolina o piaszczystym dnie, z enie nowosolskie to typowa pradolina o piaszczystym dnie, z enie nowosolskie to typowa pradolina o piaszczystym dnie, z enie nowosolskie to typowa pradolina o piaszczystym dnie, z licznymi podmoklicznymi podmoklicznymi podmoklicznymi podmokłymi zagymi zagymi zagymi zagłębieniami. Forma bieniami. Forma bieniami. Forma bieniami. Forma pradolinnapradolinnapradolinnapradolinna wykazuje spadek wykazuje spadek wykazuje spadek wykazuje spadek ku wschodowi, ze spku wschodowi, ze spku wschodowi, ze spku wschodowi, ze spływajywajywajywającymi ku Odrze rzekami Czarna Strugcymi ku Odrze rzekami Czarna Strugcymi ku Odrze rzekami Czarna Strugcymi ku Odrze rzekami Czarna Strugą i i i i

Powierzchnie lePowierzchnie lePowierzchnie lePowierzchnie leśne dominujne dominujne dominujne dominują w centralnej czw centralnej czw centralnej czw centralnej części obnici obnici obnici obniŜenia.enia.enia.enia.

Lasy ZielonogLasy ZielonogóórskierskieZielona Góra

Rez. Zimna Woda

Za: Aotearoa , Wikipedia

� Region o najwyRegion o najwyRegion o najwyRegion o najwyŜŜŜŜszej szej szej szej lesistolesistolesistolesistośśśści w Polsce (ok. ci w Polsce (ok. ci w Polsce (ok. ci w Polsce (ok. 50%), niska g50%), niska g50%), niska g50%), niska gęęęęstostostostośćśćśćśćzaludnieniazaludnieniazaludnieniazaludnienia

� ŁŁŁŁagodny klimatagodny klimatagodny klimatagodny klimat� Niewielki udziaNiewielki udziaNiewielki udziaNiewielki udziałłłł laslaslaslasóóóów w w w prywatnych, wiprywatnych, wiprywatnych, wiprywatnych, więęęększokszokszokszośćśćśćść w w w w zarzzarzzarzzarząąąądzie PGL LP dzie PGL LP dzie PGL LP dzie PGL LP (Nadle(Nadle(Nadle(Nadleśśśśnictwo nictwo nictwo nictwo PrzytokPrzytokPrzytokPrzytok i i i i Zielona GZielona GZielona GZielona Góóóóra)ra)ra)ra)

� „„„„Kraina Kraina Kraina Kraina nordicnordicnordicnordic walkingwalkingwalkingwalking””””, , , , znane tereny znane tereny znane tereny znane tereny „„„„grzybiarskiegrzybiarskiegrzybiarskiegrzybiarskie””””

� PrzewaPrzewaPrzewaPrzewaŜŜŜŜajajajająąąą siedliska borowe z drzewostanami siedliska borowe z drzewostanami siedliska borowe z drzewostanami siedliska borowe z drzewostanami sosnowymi, sporadycznie wystsosnowymi, sporadycznie wystsosnowymi, sporadycznie wystsosnowymi, sporadycznie wystęęęępujpujpujpująąąą ŜŜŜŜyzne yzne yzne yzne siedliska z drzewostanami bukowymi i dsiedliska z drzewostanami bukowymi i dsiedliska z drzewostanami bukowymi i dsiedliska z drzewostanami bukowymi i dęęęębowymi bowymi bowymi bowymi

� WyrWyrWyrWyróóóóŜŜŜŜniajniajniajniająąąące sice sice sice sięęęę spospospospośśśśrrrróóóód monokultur sosnowych d monokultur sosnowych d monokultur sosnowych d monokultur sosnowych siedliska skupione ssiedliska skupione ssiedliska skupione ssiedliska skupione sąąąą w miejscach o wyw miejscach o wyw miejscach o wyw miejscach o wyŜŜŜŜszej szej szej szej wilgotnowilgotnowilgotnowilgotnośśśści, czci, czci, czci, częśćęśćęśćęść terenterenterenterenóóóów z ich nagromadzeniem w z ich nagromadzeniem w z ich nagromadzeniem w z ich nagromadzeniem objobjobjobjęęęęta jest ochronta jest ochronta jest ochronta jest ochronąąąą rezerwatowrezerwatowrezerwatowrezerwatowąąąą

� CzCzCzCzęśćęśćęśćęść obszarobszarobszarobszaróóóów lew lew lew leśśśśnych woknych woknych woknych wokóóóółłłł Zielonej GZielonej GZielonej GZielonej Góóóóry ry ry ry zostazostazostazostałłłła obja obja obja objęęęęta ochronta ochronta ochronta ochronąąąą w ramach programu Natura w ramach programu Natura w ramach programu Natura w ramach programu Natura 2000: Zimna Woda PLH080062 (2000: Zimna Woda PLH080062 (2000: Zimna Woda PLH080062 (2000: Zimna Woda PLH080062 (łęłęłęłęgi i grgi i grgi i grgi i grąąąądy), dy), dy), dy), Kargowskie Zakola Odry PLH080012 i Nowosolska Kargowskie Zakola Odry PLH080012 i Nowosolska Kargowskie Zakola Odry PLH080012 i Nowosolska Kargowskie Zakola Odry PLH080012 i Nowosolska Dolina Odry PLH080014 (Dolina Odry PLH080014 (Dolina Odry PLH080014 (Dolina Odry PLH080014 (łęłęłęłęgowe lasy gowe lasy gowe lasy gowe lasy ddddęęęębowobowobowobowo----wiwiwiwiąąąązowozowozowozowo----jesionowejesionowejesionowejesionowe, , , , łęłęłęłęgi wierzbowogi wierzbowogi wierzbowogi wierzbowo----topolowe, topolowe, topolowe, topolowe, grgrgrgrąąąądy, zbiorowiska dy, zbiorowiska dy, zbiorowiska dy, zbiorowiska łąłąłąłąkowe), Dolina kowe), Dolina kowe), Dolina kowe), Dolina ŚŚŚŚrodkowej Odry rodkowej Odry rodkowej Odry rodkowej Odry PLB080004PLB080004PLB080004PLB080004

Fot. J. Krassowski

� Lasy w okolicy Zielonej GLasy w okolicy Zielonej GLasy w okolicy Zielonej GLasy w okolicy Zielonej Góóóóry ry ry ry stanowistanowistanowistanowiąąąą wawawawaŜŜŜŜny korytarz ny korytarz ny korytarz ny korytarz migracyjny dla fauny, smigracyjny dla fauny, smigracyjny dla fauny, smigracyjny dla fauny, sąąąąsiadujsiadujsiadujsiadująąąąz cennz cennz cennz cennąąąą przyrodniczo dolinprzyrodniczo dolinprzyrodniczo dolinprzyrodniczo dolinąąąąOdryOdryOdryOdry

� Fauna regionu jest typowa dla Fauna regionu jest typowa dla Fauna regionu jest typowa dla Fauna regionu jest typowa dla rozlegrozlegrozlegrozległłłłych terenych terenych terenych terenóóóów lew lew lew leśśśśnych, ze nych, ze nych, ze nych, ze znaczznaczznaczznacząąąącym bogactwem cym bogactwem cym bogactwem cym bogactwem chiropterofaunychiropterofaunychiropterofaunychiropterofauny oraz licznymi oraz licznymi oraz licznymi oraz licznymi gatunkami zwigatunkami zwigatunkami zwigatunkami zwiąąąązanymi z zanymi z zanymi z zanymi z terenami otwartymi (w dolinie terenami otwartymi (w dolinie terenami otwartymi (w dolinie terenami otwartymi (w dolinie Odry oraz mniejszych ciekOdry oraz mniejszych ciekOdry oraz mniejszych ciekOdry oraz mniejszych ciekóóóów)w)w)w)

� Zanotowano tu ponad 150 gat. Zanotowano tu ponad 150 gat. Zanotowano tu ponad 150 gat. Zanotowano tu ponad 150 gat. ptakptakptakptakóóóów lw lw lw lęęęęgowych, m.in. gowych, m.in. gowych, m.in. gowych, m.in. ŜŜŜŜurawia, zimorodka, kilka urawia, zimorodka, kilka urawia, zimorodka, kilka urawia, zimorodka, kilka gatunkgatunkgatunkgatunkóóóów dziw dziw dziw dzięęęęciociociociołłłłóóóówwww

� CiekawostkCiekawostkCiekawostkCiekawostkąąąą jest wystjest wystjest wystjest wystęęęępowanie powanie powanie powanie ŜŜŜŜóóóółłłłwia bwia bwia bwia błłłłotnego, dla ktotnego, dla ktotnego, dla ktotnego, dla któóóórego rego rego rego wyznaczone zostawyznaczone zostawyznaczone zostawyznaczone zostałłłły strefy y strefy y strefy y strefy ochronneochronneochronneochronne

śuraw (Grus grus)Fot. T. Cofta

� Teren rezerwatu chroniony byTeren rezerwatu chroniony byTeren rezerwatu chroniony byTeren rezerwatu chroniony byłłłł przed II wojnprzed II wojnprzed II wojnprzed II wojnąąąą śśśświatowwiatowwiatowwiatowąąąą, z , z , z , z tego okresu pochodzi nazwa tego okresu pochodzi nazwa tego okresu pochodzi nazwa tego okresu pochodzi nazwa „„„„ Zimna WodaZimna WodaZimna WodaZimna Woda”””” ((((„„„„KalteKalteKalteKaltewasserwasserwasserwasser””””) ) ) )

� Ponownie powoPonownie powoPonownie powoPonownie powołłłłany w 1959 r., obecnie zajmuje 88, 09 any w 1959 r., obecnie zajmuje 88, 09 any w 1959 r., obecnie zajmuje 88, 09 any w 1959 r., obecnie zajmuje 88, 09 ha. ha. ha. ha.

� W wiW wiW wiW więęęększokszokszokszośśśści poci poci poci połłłłooooŜŜŜŜony jest na torfowisku niskim, na ony jest na torfowisku niskim, na ony jest na torfowisku niskim, na ony jest na torfowisku niskim, na obrzeobrzeobrzeobrzeŜŜŜŜach podlegajach podlegajach podlegajach podlegająąąącym procesom murszenia. Miejscami cym procesom murszenia. Miejscami cym procesom murszenia. Miejscami cym procesom murszenia. Miejscami gleby bielicowe na przeksztagleby bielicowe na przeksztagleby bielicowe na przeksztagleby bielicowe na przekształłłłconych eolicznie piaskach.conych eolicznie piaskach.conych eolicznie piaskach.conych eolicznie piaskach.

� GGGGłłłłóóóównym obiektem ochrony swnym obiektem ochrony swnym obiektem ochrony swnym obiektem ochrony sąąąą łęłęłęłęgi jesionowogi jesionowogi jesionowogi jesionowo----olszowe olszowe olszowe olszowe ((((CircaeoCircaeoCircaeoCircaeo----AlnetumAlnetumAlnetumAlnetum). W miejscach ze stagnuj). W miejscach ze stagnuj). W miejscach ze stagnuj). W miejscach ze stagnująąąąccccąąąą wodwodwodwodąąąąpojawiajpojawiajpojawiajpojawiająąąą sisisisięęęę siedliska siedliska siedliska siedliska olsoweolsoweolsoweolsowe i bory mieszane bagienne i bory mieszane bagienne i bory mieszane bagienne i bory mieszane bagienne ––––szczegszczegszczegszczegóóóólnie w miejscach po wydobyciu torfu. W plnie w miejscach po wydobyciu torfu. W plnie w miejscach po wydobyciu torfu. W plnie w miejscach po wydobyciu torfu. W póóóółłłłnocnej nocnej nocnej nocnej czczczczęśęśęśęści ci ci ci ---- fragmenty boru mieszanego fragmenty boru mieszanego fragmenty boru mieszanego fragmenty boru mieszanego śśśświewiewiewieŜŜŜŜego i lasu ego i lasu ego i lasu ego i lasu mieszanego mieszanego mieszanego mieszanego śśśświewiewiewieŜŜŜŜego z wyrego z wyrego z wyrego z wyróóóóŜŜŜŜniajniajniajniająąąącym sicym sicym sicym sięęęę udziaudziaudziaudziałłłłem em em em drzewostanu sosnowego. drzewostanu sosnowego. drzewostanu sosnowego. drzewostanu sosnowego.

� Zanotowano tu ponad 230 gat. roZanotowano tu ponad 230 gat. roZanotowano tu ponad 230 gat. roZanotowano tu ponad 230 gat. rośśśślin naczyniowychlin naczyniowychlin naczyniowychlin naczyniowychFot. J. Krassowki

DziDziDziDziDziDziDziDzięęęęęęęękujkujkujkujkujkujkujkujęęęęęęęę za uwagza uwagza uwagza uwagza uwagza uwagza uwagza uwagęęęęęęęę ☺☺☺☺☺☺☺☺

Ewa Chećko

Zakład Ekologii Lasu

Instytut Badawczy Leśnictwa

POLFOREX. Lasy jako dobro publiczne. Oszacowanie społecznych i środowiskowych korzyści z

lasów w Polsce w celu poprawy efektywności ich zarządzania