SZPM BESPLATEN VESNIK» za sega{ni i za idni penzioneri

Izleguva edna{ mese~no. Redakcija tel. 02 3223 710 e-mail: kontakt@szpm.org.mk www.szpm.org.mk

VO OVOJ BROJ...

TRIBINA

INFO

ZABAVA

NOVINI OD FZOM

INTERVJU SO ACOSTOJANOVSKI

str. 2

str. 3

ENTUZIJAZMOTVODI

KON USPEH

str. 9

str. 8

25 april 2014 godinaGodina VII, broj 69

OT^ETNI SEDNICI

str. 10

str. 15

PENZIONER

U[TE EDNA USPE[NAGODINA NAZP [TIP IKARBINCI

str. 7

str. 16

So doa|aweto na prolettase razdvi`i se, a i penzi-onerite se razdvi`ija vo

svoite zdru`enija. Spored pro-gramite za 2014 godina, pokrajdrugite aktivnosti, zapo~naa ipodgotovkite za reviite na pes-na, muzika i igri, koi imaat celda gi za~uvaat kulturnoto i et-ni~koto bogatstvo na site koi`iveat na ovie prostori i da giostavat vo nasledstvo. Naedno

zapo~naa i sportskite natpre-vari koi se prenesuvaat od god-ina na godina i koi se tradicijave}e mnogu godini.

Reviite }e se odr`at po 12-tipat, a sportskite natprevari po19-ti, i istite bea so natpreva-ri vo nekolku disciplini i somal broj natprevaruva~i, a pre-rasnaa vo vistinska Sportskapenzionerska olimpijada, na ko-ja se zastapeni duri 11 disci-plini. Samiot fakt {to oviemanifestacii se odr`uvaat po-ve}e godini e dokaz deka penzi-onerite iako vo poodminata vo-zrast mo`at da se natprevaru-vaat vo igrawe i vo peewe, a i da

gi odmerat svoite intelektual-ni i fizi~ki sposobnosti voigrawe {ah, vo vle~ewe ja`e ilivo tr~awe.

Vo organizacija na SZPM igodinava }e se odr`at region-alnite revii na pesni, muzika iigri i regionalnite sportskinatprevari, zavr{uvaj}i so Re-

publi~kata revija na pesni, mu-zika i igri i Republi~kite spo-rtski natprevari na koi }e nas-tapat najdobrite i najpodgot-venite.

Da se bide doma}in na regio-nalna revija na pesni, muzika iigri ili na regionalen sportskinatprevar, za sekoe zdru`eniepretstavuva posebna ~est. Zatoamora da se vnimava na toa damo`at site da ja do`iveat ovaa

privilegija. No, za uspe{nostane se trudat samo penzioneritei zdru`enijata. Vo organizacija-ta i vo obezbeduvaweto na {topodobri uslovi pomagaat i op-{tinite i gradona~alnicite,za{to denovite koga se odr`u-vaat penzionerskite revii ilisportskite natprevari se praz-

nik za site, za celiot grad, zavozrasnite i za mladite, za sta-rite, no i za nivnite vnuci!

Izvr{niot odbor na Sojuzot nazdru`enija na penzionerite na

Makedonija, ja potvrdi opredel-bata na Komisijata za kultura igodinava da se odr`at {est re-gionalni revii. Doma}ini na re-viite }e bidat slednite zdru-`enija: na 3.5.2014 - ZP Berovo,na 9.5.2014 - ZP Sveti Nikole,na 11.5.2014 - ZP Struga, na15.5.2014 - ZP Negotino, na20.5.2014 - ZP Solidarnost Ae-rodrom i na 22.5.2014 - ZP \or~ePetrov.

Republi~kata revija na pesni,muzika i igri }e se odr`i na 10juni vo Univerzalna sala voSkopje. Reviite i godinava Mi-nisterstvoto za kultura gi pro-glasi za manifestacii od nacio-nalen interes vo kulturata zadr`avata, so {to penzioneritese ~uvstvuvaat po~esteni i gordi.

Devetnaesettite regionalnisportski igri }e se odr`at od22 maj do 21 juni 2014 godina, ana istite doma}ini }e bidatslednite zdru`enija: prv regionZP Butel na 30.5. 2014, vtor re-gion ZP OVR na 25.5.2014, tretregion ZP Kru{evo na 21.6.2014,~etvrti region ZP MakedonskiBrod na 18.6.2014, petti regionZP Bogdanci (5.6.2014), {estiregion ZP Zletovo na 31.5.2014,sedmi region ZP Sveti Nikole

na 22.5.2014 i osmi region na ZPBerovo na 14.6.2014 godina.

19. republi~ki sportski nat-prevari }e se odr`at na 6 sep-temvri 2014 godina vo Tetovo.

Denovive doma}inite odr`aasostanoci so pretstavnici nazdru`enijata na koi bea izvr-{eni podgotovki za poorganizi-ran i pouspe{en nastap nau~esnicite.

So zavr{uvaweto na natpre-varite site }e slavat i site }ebidat pobednici vo dobro poz-natite disciplini: dru`ewe,so`ivot i aktivno stareewe.

Kalina S. Andonova

Revii i sportski igri vo 2014 godina

Podgotovkite se vo zavr{na faza

str. 11

str. 4

str. 5

str. 12

POSETENOSTA NA WEBSTRANATA NA SZPM SE POGOLEMA

Zdravko Petkovski,pretsedatel na Komisijataza sport i rekreacija:

- Na Penzionerskata sports-ka olimpijada mo`at da nipozavidat mnogu zemji vo Ev-ropa. Penzionerite-sportis-ti se navistina za pofalba ikoga se natprevaruvaat i koganavivaat. Masovnosta e mnogugolema. Ovie natprevari op-fa}aat okolu 250.000 penzio-neri, a na zavr{nata mani-festacija prisustvuvaat nad1.500 natprevaruva~i i gosti.Taka be{e vo minatite godi-ni, taka }e bide i sega.

Milevka Zdarvkovska,pretsedatel na Komisijataza kultura:

- Reviite imaat revijalenkarakter, a zdru`enijata ov-de se natprevaruvaat koj naovoj javen nastap }e izigrapodobro, koj }e bide vo pou-bava narodna nosija... Istotaka i masovnosta e se pogo-lema, kako na regionalnite,taka i na Republi~kata zavr-{na revija, koja ovaa godina}e se odr`i po tret pat ed-nopodrugo vo Univerzalnatasala vo Skopje, na 10 juni2014 godina. I u{te edna{penzionerite }e poka`atkako se ~uva folklorot iidentitetot od zaborav.

^ESTIT 1VIMAJ - DEN NA TRUDOT

FZO - LISTA SO LEKOVI BEZDOPLATA

PENZIONER KOLEKCIONER

VAN\EL NAUMOVSKI

TAKIM SHUMETNIK IPENSIONISTËVE NË

TETOVË

AKTUELNOSTI PENZIONER plus april 20142

FZOM donese izmeni vo zakon-skata regulativa koi se od-nesuvaat na olesnuvawa na

osigurenite lica pri koristewe naspecijalisti~ko-konsultativna ibolni~ka zdravstvena za{tita vozdravstveni domovi, op{ti bolnici,op{ti i klini~ki bolnicii univerzitetski klinikii toa:

Koga osigurenoto licee primeno kako iten slu-~aj, pove}e nema potrebada se gri`i za adminis-trativnite raboti, bidej}izdravstveniot sistem, vonegovo ime }e gi zavr{isite neophodni adminis-trativni proceduri.

Dokolku osigurenotolice e primeno kako itenslu~aj (bez upat od mati-~en lekar, so upat od itna medicin-ska pomo{, ili so upat od de`urnaslu`ba), pove}e nema potreba daodi kaj mati~niot lekar, bidej}ispecijalistot kreira specijalis-ti~ki/subspecijalisti~ki upat, kojgo potvrduva so svoj potpis i fak-simil. Dokolku specijalistot izvr-{il samo ambulantski pregled inema potreba od bolni~ko leku-vawe, toga{ zdravstvenata ustanovagi fakturira do Fondot zdravs-tvenite uslugi kako specijalisti~kipaket, so upatot izdaden od speci-jalistot/subspecijalistot.

Dokolku pri pregledot, specijal-istot/subspecijalistot utvrdideka postojat medicinski indika-cii za bolni~ko lekuvawe na osi-gurenoto lice, toga{ pove}e nemapotreba da odi kaj mati~niot le-

kar za bolni~ki upat, bidej}i spe-cijalistot vedna{ kreira bolni~kiupat, koj go potvrduva so svoj potpisi faksimil.

Vo slu~ai koga specijalistot/su-bspecijalistot smeta deka osigu-renoto lice treba da bide prepra-

teno na ponatamo{ni medicinskiispituvawa kaj drug specijalist/su-bspecijalist, toga{ kreira inter-specijalisti~ki upat, upat za radi-odijagnostika (RDU 2) ili upat zabiohemiski laboratoriski ispitu-vawa (LU 2) i osigurenoto lice na-ma potreba da odi kaj mati~enlekar za da gi obezbedi ovie upati,bidej}i specijalistot kreira upat,koj go potvrduva so svoj potpis ifaksimil.

So noviot na~in na upatuvawe,lekarot specijalist/subspecijalistpo izvr{en prv pregled na osigure-noto lice, za sekoj nareden kontro-len (periodi~en) pregled izdavaspecijalisti~ki/subspecijalisti~kiupat. So ovie izmeni, pove}e nemapotreba za site naredni kontrol-ni periodi~ni pregledi da se

prepra}a osigurenoto lice kaj ma-ti~niot lekar. Dosega ovie kontro-lni pregledi nepotrebno se zaka`u-vaa preku „Moj termin” kako nov pre-gled, so {to se prolongira{e vre-meto za ~ekawe za kontrolen pre-gled. Va`nosta na specijalisti~k-

iot/subspecijalisti~kiotupat sega e edna godina,namesto kako dosega edenmesec. Ova e golemo ole-snuvawe za osigureniciteso hroni~ni zaboluvawa koise lekuvaat ambulantski inema ve}e potreba sekojmesec da obezbedat upat odmati~niot lekar. Takvizaboluvawa se hemodijali-za, ve`bi na vid, sluh, go-vor i glas, hemoterapija iradioterapija vo dnevnabolnica. Pru`enite zdrav-

stveni uslugi se fakturiraat sekojmesec do Fondot so kopija od pr-vi~no izdadeniot upat.

Po zavr{uvawe na lekuvaweto, vorok od 5 dena, osigurenoto licetreba da ja odnese ceokupnata medi-cinska dokumentacija za lekuvawe-to kaj svojot mati~en lekar.

So ovaa novina FZOM obezbedu-va administrativno olesnuvaweza site u~esnici vo zdravstveniotsistem, i za mati~nite lekari, zapacientite, no i za zdravstveniteustanovi.

Sire ovie izmeni osobeno se ko-risni za populacijata od treta do-ba koja ima naru{eno zdravje za{to penzionerite se posebno bla-godarni, bidej}i polesno }e doj-dat do potrebnite pregledi.

K.S.A.

Novini i olesnuvawa pri upatuvawe osigureni lica kaj specijalist - subspecijalist

Vo ramkite na aktivnostite {to zaedni~ki gi spro-veduvaat SZPM, Fondot za zdravstveno osiguru-vawe i Crveniot krst na Makedonija vo Prilep, na

osmi april se odr`a rabotilnica na tema „Informacijai edukacija za podobro zdravje na penzionerite”.

Klubot na ZP Prilep be{e prepoln so zainteresiranikoi zedoa aktivno u~estvo vo rabotata na ovaa zdrav-stvena rabotilnica. Vakvi rabotilnici se odr`aa i voKavadarci, Valandovo i Radovi{.

Vo klubot na penzionerite vo Valandovo za zna~ewetona ovaa zaedni~ka akcija na SZPM i Fondot na FZO gov-orea direktorkata na zdravstveniot fond Maja Parnar-xieva-Zmejkova i pretsedatelot na makedonskite pen-zioneri Dragi Argirovski, istaknuvaj}i deka vo tekotna 2014 godina }e se organiziraat nad 20 vakvi rabotil-nici vo pove}e gradovi na na{ata dr`ava.

Celta na ovie rabotilnici e pripadnicite na tretatadoba blagovremeno da bidat informirani za site novi-ni vo zdravstvenoto osiguruvawe, da im bide uka`ano na

odredeni problemi i kako istite da gi nadminat, da imse objasnat pravata {to gi imaat penzionerite za damo`at polesno i pobrzo da si gi otstvarat. Na rabotil-nicata penzionerite se educiraa, no i postavuvaapra{awa za prevencijata na zdravjeto, za kardiovasku-larni i nefrolo{ki zaboluvawa i drugi, a osobeno seinteresiraa za dijabetesot. Pove}eto pra{awa bea odoblasta na zdravstvenata za{tita, za namaluvawe nacenite na lekovite i sli~no.

Na ovie edukativni i prakti~ni rabotilnici u{teedna{ se poka`a deka tie se neposreden na~in, penzio-nerite da se informiraat za zdravjeto, zdravstvenotoosiguruvawe i prevencijata, so {to se pridonesuva daimaat zdravo, aktivno i dostoinstveno stareewe i da gi

koristat site benefiti {to im gi pru`a Fondot zazdravstveno osiguruvawe na Makedonija odnosno dr`a-vata, za {to penzionerite im se osobeno blagodarni ivakvi i sli~ni rabotilnici treba da se organiziraat ivo idnina.

Direktorkata na FZOM m-r Maja Parnarxieva-Zmej-kova vo ovoj period ima{e poseti i rabotni sredbi vopove}e bolnici i zdravstveni ustanovi. Vo ramkite natoa taa ostvari rabotna sreba i vo op{tata bolnicata„Borka Taleski” vo Prilep kade ima{e mo`nost li~noda se uveri kako funkcioniraat novite metodi za sni-mawe na osteoporoza, kako i aparatot za PRP (terapijaso plazma zbogatena so trombociti, ili avtotranspla-ntacija), pri {to direktorot na bolnicata, d-r. IlijaBogatonovski izrazi zadovolstvo deka otsega ovieuslugi }e im bidat dostapni na pacientite koi graviti-raat kon ovaa op{tina. K. R.

FZOM i SZPM

Organizirani pove}e rabotilnici zazdravstvena edukacija na penzionerite

Ura.... Ura ... Ura... yune{e vo pro-storot dodeka so eden star i po-tro{en amerikanski „Dajc” ka~e-

ni na karoserijata se pribli`uvavmekon mladinskata naselba vo srceto nabitolska Pelagonija. Nekolku pret-stavnici na Op{tinskiot komitet namladinata od Prilep na ~elo soStanko Koneski i Milorad Dumbalos-ki od sindikatot, odevme vo poseta naPrilepskata mladinska brigada kojarabote{e na ureduvawe na koritotona Crna reka. Se sproveduva{e pro-ekt za odvodnuvawe na rekata, koja~esto gi poplavuva{e plodnite pela-goniski povr{ini i gi namaluva{eplaniranite koli~ini na o~ekuvanrod p~enica. Jas ja nosev opremata naprilepskiot fotograf Metodija Ris-teski. Moite roditeli mnogu sakaa dastanam fotograf, i ne znam kako, meimaa „glaveno” kaj nego da go u~am za-naetot. Metodija ima{e siten rast, ajas toga{ bev izvi{eno dete na pre-minot kon mom~e, skoro bevme izedna-~eni po rastot, i site mislea dekasme „kompawoni”.

Metodija be{e fotografski hroni-~ar na Prilep. Nabrzo otkako slegov-me od „Dajcot”, be{e vreme na ru~ek, ibrigadata be{e postroena da trgnekon menzata, koga komandantot na bri-gadata, toga{ nade`niot artist Bla-goja Iv~eski, komanduva{e pozdrav zarakovodstvoto, i dodeka nie u{te jamestevme opremata za slikawe, odgrlata na mladincite ponovo se zaorigromoglasnoto Ura... Ura ... Ura...

Potoa, komitetlijata i komandan-tot odr`aa govor i podelija udarni~-ki zna~ki. Samo nekolku brigadiri janemaa sre}ata da se zakitat so zna~-kite...

Sledniot den, istiot sostav lu|e senajdovme pred Bezistenot za da jaslikame rabotni~kata parada nizkallivite ulici na gradot, na prosto-rot pred po{tata. Starata kaldrmabe{e raskopana i te{ko se ode{e ponea. Dodeka se podgotvuvame za zada-~ata, nekoj izvika: Paradata zapo~na!Taka, tokmu taka! I paradata zapo~na.

Be{e Prvi maj, se slave{e denot naBogot na trudot - rabotnikot! Toa dago znaete. Toga{ ima{e eden vrhovenBog vo dr`avata, po eden golem Bog vorepublikite i osum Bogovi vo na{iteokolii. No, site go slavea Bogot natrudot - rabotnikot. Jas, i sega neznam kolku ja razbirav toga{ taa hie-rarhija, no mojot fotografski u~itelMetodija Risteski, postojano mi zbo-ruva{e, vnimavaj dete, Pretsedatelotna partijata, edikojsi, da bide vo gro-plan na silikite {to gi pravime. Itaka be{e. Arno ama, neli se slave{epraznikot na Bogot na trudot - rabot-nikot, Metodija otstapi od toa pravi-lo, i fati edna poza od prviot red naparadata vo koja bea istaknatite ra-botnici od prilepskite pretprijatija,udarnicite Rada od Monopolot, \oreod Crn bor, tatko mi Stefo od grade-`noto Prilepec, Cena od Tekstilnatazadruga Ridot, Spase od Crveni Stenii Tozo od kasapite. Site bea svetnatii ispraveni kako mladi topoli, voednata raka nosea transparenti nakoj{to so neizedna~eni bukvi pi{u-va{e „Da `ivee 1-vi maj, denot na

trudot” , druga na koj{to pi{uva{e da`ivee toj i toj, i se taka...

Transparentite go pokrivaa vido-gledot, i od ramna povr{ina nemo`eada se vidat u~esnicite vo vtoriot,tretiot i site natamo{ni redovi voparadnata kolona. Po nekolku takvireda so rabotnici od site struki, sedvi`ea stari kamioni, po nekoj trak-tor, i na krajot zapre`nite koli,„arabaxiite” koi na prilep~ani, odmlinot i od magacinite kaj `elezni~-kata stanica im gi raznesuvaa dodomovite bra{noto, drvata, kameniotjaglen. Po nekoi gra|ani bea uslu`u-vani i od amalite, ~ij glaven pretsta-vnik be{e „Ap~e” siten i `ilav, duho-vit ~ovek koj na takov na~in si go za-rabotuva{e akot za `ivotot!

Kolku se izmenil `ivotot, a sitekritikuvame deka propadnala dr`a-vata, nemalo razvoj, bila bezraboti-ca, opozicijata go ukrala kapitalot, avlasta nedovono donela stranski ka-pital za investirawe i sozdavawe narabotni mesta. Prosto da ne mo`e ~o-vek da sfati koj za {to e kriv, koj za{to e odgovoren, koj za {to treba dabide proglasen za udarnik! I se taka...

Odime vo presret na Denot na Tru-dot 1-vi maj. Namerno zborot trudotgo napi{av so Golema bukva. Da seznae deka Trudot e ve~niot Bog na ~o-ve~kiot opstanok. Arno ama, kako dase zaboravi toa, se smenija rabotite,izlegoa nekoi drugi prioriteti i segase smenija duri i Bogovite. Neli gle-date, nikoj ne zboruva za Trudot. Ne-kako spontano i bez kompromis, a kamoli so koncenzus, za Bog se proglasiPolitikata. A narodot odamna zboru-va{e deka politikata e ...Aj razberisega {to e {to. Zabranija otvorawejavni ku}i, ~ij delokrug na rabota be-{e sosem jasno definiran, a otvorijapoliti~ki rabotilnici pove}e otko-lku fabriki i profesionalni zadru-gi. Duri ni sindikatot ne e toj {to be-{e. I toj nekako se vrti na kaj noviotBog, namesto da si ostane veren na vr-hovniot Bog na ~ove~kiot rod, Trudot.No, }e vidime. Mo`ebi odnovo }e zas-tane na ~elo na Prvomajskata paradana trudbenicite, koi o~igledno, se-kojdnevno imaat se pogolema potrebaod predvodnik. Za nekoj nov, pobor-ben, po`ilav, posamostoen, pojasno-viden voda~ koj nema da flertuva sosite Bogovi, za da ne ostane Trudot „udrugo stawe” {to bi rekol mojot kole-ga Mom~ilo od Tetovo.

Da `ivee 1-vi maj, denot na Trudot!Moite, na{ite ~estitki i po`ela-

nija za vistinski praznik na Trudot.Mo`e da se odi i do Saraj ili Matka,na Tribor ili na [atorov kamen, ilibilo kade po milost na trudbenicite,i da se pravi skara ili sli~no, notreba da se vrati verbata vo Trudot.I, ne samo verbata. Da se vrati i Ce-nata na Trudot. Mojata generacija jau~ea deka stranskite investicii koga,toga{ }e i dojdat do ak na dr`avata.Ne daj Bo`e da se potvrdi toa u~ewe,a ima mo`nost. Kaj bi bile nie toga{?!Zar doma{nite investitori se pone-inventivni od stranskite koi znaatsamo dve operacii, podeli i vladaj!Aj, kaj otidov jas!

Tuku, da se vratam na praznuvaweto.Praznik vo ti{ina ne e praznik. EdenGolemec od sosedstvoto, mnogu odam-na, gi pra{uval svoite a|utanti: Kakoe me|u narodot, {to pravat lu|eto,{to zboruvaat? - „Mnogu zboruvaatGospodaru, kritikuvaat, se `alat!”va{e Veli~estvo, odgovarale gavazi-te. - „Dobro e, si zaklu~il Golemecotvo sebe! Dobro e!” No nekoe vreme Go-lemecot zabele`al nekakvo neraspo-lo`enie kaj svoite a|utanti. - „[to e,pra{al toj, {to ve ma~i, moi skapigavazi?! - „Gospodaru, rekle tie, nar-odot naedna{ kako da zamolkna,ni{to ne zboruva!” - „E, toa ne ~ini!odgovoril Golemecot, i se povlekolvo gluv~evata dupka.

Da e ~estit Prvi maj denot na ve~-niot Trud, ve~niot ~ove~ki Bog!

Mojata generacija i ovoj den }e goslavi vo svoite stari maniri, ne setura lesno pepel nad cel eden `ivot!Ura.... Ura ... Ura... u{te mi yuni vou{ite gromoglasniot pozdrav na mla-dincite od prilepskata brigada koja goureduva{e koritoto na Crna reka voPelagonija bitolska... iljadadevet-stotinipedeset i nekoja godina vo pre-sret na Danot na trudot - Prvi maj...

Ura... Ura...Ura...Metodija St. To{evski

Kolumna

\

INTERVJUPENZIONER plus april 2014 3

Na po~etokot od na{iot razgovor kakopretsedatel na Upravniot odbor na Fo-ndot na PIOM, ka`ete ni kon koi pra-

{awa vo minatiot period ja imavte naso~enosvojata rabota i aktivnost?

- [to se odnesuva do rabotata na UO na Fon-dot na PIOM, mo`am da ka`am deka vo 2013 go-dina, ne samo po brojot na odr`anite sednici(vkupno 22), tuku i po razgledanite, diskuti-

rani i vrednuvani materijali (vkupno 81), no ipo brojot na pove}eto doneseni odluki, izvr{iisklu~itelno golema i zna~ajna aktivnost ipostigna rezultati koi zaslu`uvaat istaknu-vawe deka Fondot na PIOM lani, odgovorno,kvalitetno i navreme ja realizira programataza rabota. I, {to e osobeno va`no, rabotata seodviva{e po principot na isklu~itelno po~i-tuvawe na zakonskite dokumenti: Zakonot zapenzisko i invalidsko osiguruvawe, Statutotna Fondot i Delovnikot za rabota na Upravniotodbor. Vo ovaa prilika, isto taka, treba da senaglasat u{te slednite fakti: vladee{e kole-ktivna i kvalitetna kooperativna sorabotkana ~lenovite na UO, po~ituvaweto na subordi-nacijata i odgovornosta vo realizacijata nadonesenite odluki i zaklu~oci na sednicite nana{iot UO, potoa redovnosta, tolerancijata iserioznosta iska`a i vo diskusiite po oddel-ni materijali, kako i sorabotkata vo izrabotu-vaweto i nivnata distribucija za podobro da serazberat postignatite rabotni rezultati, socel sproveduvawe na op{testveno-odgovor-nite zada~i vo interes na korisnicite na uslu-gite na Fondot, kako i vospostavuvawe tesna ikvalitetna usluga i vzaemna doverba so fir-mite.

Va`no e da go istaknam i toa deka go prifa-tivme Strategiskiot plan za periodot od 2014do 2016 god., Buxetot na Fondot za ovaa godina,no i izvr{enite proda`bi na akciite i udeliteod vkupniot kapital na Fondot na PIOM stek-nat po osnova na transformacija na pretpri-jatijata so op{testven kapital so sostojba dodekemvri 2012 god., a deka odgovorno rabotime,poka`a i revizijata na finansiskite izve{taii revizijata za vkupnata rabota, {to ja izvr{iDr`avniot zavod za revizija. Na krajot od od-govorot na ova pra{awe bi ka`al deka vo 2014god., Fondot na PIOM }e raspolaga so buxet vovisina od 57.035.290.000 den., koi }e se obezbe-dat izvornite, transfernite i drugi prihodi.

Od pogornoto proizleguva deka i ovaa godina,UO na Fondot na PIOM, odgovorno i spored za-konskite propisi celosno }e ja ostvari progra-mata za rabota koja e vo direkten interes napenzionerite vo Republika Makedonija.

Spored ka`anoto mo`e li da se konstati-ra deka koordinacijata me|u Upravniot od-bor i Menaxerskiot tim e na visina?

- To~no taka, vo dosega{nata sorabotka nesamo {to ne sme imale nikakvi nedorazbirawaso Menaxerskiot tim i direktorot Bekim Nezi-ri, tuku naprotiv, imame mo{ne kooperativnasorabotka. Toa e rezultat na isklu~itelno ra-botnata atmosfera i harmonizacijata na odno-site vo Fondot na PIOM od edna, i odlukite{to gi donesuvame, a se o`ivotvoruvaat vopraktikata, od druga strana. U{te edna{ }e po-vtoram, deka rezultatite {to gi ostvaruvamevo rabotata se zasluga na Menaxerskiot tim idirektorot Bekim Neziri, koi predano i odgov-orno ja realiziraat programata za rabota, aimaat vospostaveno i zna~ajna i kvalitetna so-rabotka so nekolku ministerstva srodni na na-{ata dejnost i so Vladata na RM, od koja seko-

ga{ imame pomo{ i poddr{ka na se ona {to gorabotime.

Otsekoga{ se vodelo gri`a za redovnoodr`uvawe i podobruvaweto na uslovite za`iveewe vo penzionerskite domovi vo sops-tvenost na Fondot na PIOM i na prostoriite- klubovite za penzioneri. Kolku sredstvavlo`ivte minatata godina, a kolku e pla-nirano da vlo`ite vo 2014 godina za inves-ticiono odr`uvawe?

- Vedna{ da istaknam, na Fondot na PIOM,otsekoga{ prioritet mu bilo podobruvaweto nauslovite vo penzionerskite domovi so koi ras-polagame, a gi ima 15 na broj, kako i penzioner-skite klubovi, no i prostoriite vo koi rabotatvrabotenite vo Fondot. Za ova najdobro zboru-vaat i samite brojki, a imeno vo 2013 god. za re-konstrukcija i adaptacija na delovnite objektina Fondot, bea planirani 9.470.000 den., i toa3.770.000 den. za investiciono odr`uvawe naobjektite na Fondot - Centralata, filijalitei delovnicite i 5.700.000 den. za investicionoodr`uvawe na penzionerskite domovi.

Taka, od ovie sredstva, vo Penzionerskiotdom vo Del~evo e izvr{eno preadaptirawe nadel od prostorot vo kancelariite za potrebitena Filijalata na Fondot, dodeka vo Domot napenzioneri vo Kriva Palanka, izvr{eni se gra-de`no-zanaet~iski raboti vo iznos od 473.700den., so toa {to e izvr{ena rekonstrukcija nadel od pokrivnata konstrukcija koja be{e do-traena, zamena na stolarijata, sanacija na san-itarnite jazli i na yidovite i drugi raboti. VoPenzionerskiot dom vo ^air, pak, za 1.898.084den., izvr{ena e popravka na del od pokrivna-

ta konstrukcija, zamena na dotraenata stolar-ija so nova, pregradeni se prostorii so yidovi,izvedeno e molerisuvawe i kerami~ki raboti,a vo Domot na penzioneri vo \or~e Petrov, pot-ro{eni se 1.829.486 den., pri {to e izvr{enakompletna zamena na nadvore{nata stolarija idrugi dopolnitelni zanaet~iski raboti. Istotaka, za potrebite na Fondot na PIOM i nego-vata Komisija za ocena na rabotnata sposob-nost, izvr{ena e adaptacija na prostorot za2.183.000 den. vo Op{tina Centar.

Zna~i, od predvidenite sredstva za investi-ciono odr`uvawe na delovnite objekti na Fon-dot - domovite za `iveewe so koi toj stopani-suva, iskoristeni se sredstva vo iznos od4.201.270 den., taka {to ostanaa za koristeweu{te 1.498.730 denari, a ovie neiskoristenisredstva dopolnitelno se vlo`ija za rekons-trukcija na pokrivnata konstrukcija na Pen-zionerskiot dom vo ^air-Skopje.

Istaknuvam deka spored usvoeniot finan-siski plan na Fondot na PIOM za 2014 god., is-to taka, tolku sredstva se planirani za inves-ticioni zafati vo penzionerskite domovi idrugi prostorii so koi raspolagame.

Vo Fondot na PIOM se realiziraa pove}eprogrami vo interes na penzionerite, a predse, gri`ata za postojanoto zgolemuvawe napenziite i za{tita na penzionerskiot stan-dard. Za {to stanuva zbor?

- Poznato e deka usoglasuvaweto na penziitepo~na od januari 2013 god., i toa za 50% odporastot na prose~no isplatenata plata na si-te vraboteni vo RM i 50% od dvi`eweto na in-deksot na tro{ocite na `ivot. Pokraj usogla-suvaweto na penziite lani, site vidovi na pen-zii dopolnitelno se usoglasuvaa, zgolemeni za5% podelen so brojot na korisnicite na penz-ija vo fevruari 2013 god. Penziite se usoglasu-vaat dva pati godi{no, vo januari i juli spored

procentot koj se dobiva kako zbir na dvi`ewe-to na indeksot na tro{ocite na `ivot voprethodnoto polugodie i procentot na porastotna prose~no isplatenata neto plata po vrabo-ten vo RM vo prethodnoto polugodie.

Treba da se znae deka vo periodot od 2008 do2013 godina, penziite najmnogu se zgolemija vo2008 god., poradi dopolnitelnoto usoglasuvawena penziite so Odluka na Vladata na RM, {topridonese da se zgolemi realniot iznos napenziite i da se podobri materijalnata i soci-jalna sigurnost na korisnicite na penzija. Sovkupnoto usoglasuvawe na penziite vo 2013 god.(1,15% od januari, dopolnitelno 5% od fevru-ari i 0,75% od juli), prose~nata penzija, naprimer, za mesec septemvri lani iznesuva{e11.833 den. i istata vo odnos na dekemvri 2012god. e zgolemena za 7,2% kako rezultat na re-dovnoto i dopolnitelno usoglasuvawe na pen-ziite. Vkupnata prose~na penzija koja iznesuva11.833 den. vo odnos na prose~nata plata voRepublikata vo juli 2013 god. (21.013 den.), u~e-stvuva so 56,3%, dodeka prose~nata starosnapenzija za septemvri 2013 god. iznesuva 13.283den. i istata vo prose~nata plata u~estvuva so63,2%. So usoglasuvaweto na penziite od juli2013 god. najniskata minimalna penzija iznesu-va 6.562 den., a najvisokata penzija 37.173 den.Od vkupniot broj na korisnici, 160.591 koris-nik ili 55,5% primaat penzija do iznosot naprose~nata penzija, odnosno 11.833 den.

Da go istaknam i toa deka, od vkupniot brojkorisnici, 166.632 ili 58,2% se korisnici nastarosna penzija, 42.842 ili 15% se korisnicina invalidska penzija i 76.940 ili 26,8% se

korisnici na semejna penzija. Pokraj ovie kori-snici, Fondot ispla}a penzii i na 944 korisni-ci na minimalni zemjodelski penzii i na 1.854korisnici na voeni penzii i zaedno so ovie,vkupniot broj na korisnici na penzija za sep-

temvri 2013 god. iznesuva 289.212 korisnici,dodeka sega e zna~ajno zgolemena ovaa brojka.

Ako kon ova se dodade i najnovoto linearnozgolemuvawe od 600 denari za sekoj na{ pen-zioner, toga{ so pravo mo`am da re~am dekaVladata zaedno so Fondot na PIOM i SZPM,permanentno se gri`at za za{tita i maksimal-no unapreduvawe na penzionerskiot standard.

Koga stanuva zbor za Solidarniot fond,toga{ interesot kaj penzionerite, sosemarazbirlivo, golem, pa kakva e sostojbata naovoj plan. Ima li mesto za voznemirenost?

- Dozvolete da go povtoram ona {to se znae,deka visinata na zadr{kata za Solidarenfond iznesuva 120 den., a visinata na ~lenu-

vaweto vo penzionerskoto zdru`enie iznesuva30 den., ili vkupnata zadr{ka od penzijataiznesuva 150 den. Visinata na posmrtnata po-mo{ iznesuva 30.000 den., soglasno donesenataOdluka od Odborot na sojuzite na zdru`enijatana penzionerite na Makedonija. Ovie sredstvaza Solidaren fond - posmrtna pomo{, Fondotgi uplatuva na posebna podsmetka vo ramkite naTrezorskata smetka i tuka rabotite se sosema~isti i jasni. Taka, vo periodot od januari donoemvri 2013 god., presmetani se i zadr`anisredstva za Solidaren fond-posmrtna pomo{vo vkupen iznos od 358.993.560 den. od prose~no271.965 korisnici na penzija, na koi se vr{izadr{ka i istite se dozna~eni na posebnatasmetka za ovaa namena. Treba da se znae dekalani samo za edinaeset meseci, vo Fondot seisplateni sredstva za posmrtna pomo{ vo iznosod 367.200.000 den. za 12.240 po~inati. Vosporedba so istiot period vo 2012 god. koga seisplateni 372.030.000 den. za 12.401 po~inatkorisnik, vo 2013 god. toj broj e namalen za 161po~inat korisnik i se isplateni pomalku sred-stva vo iznos od 4.830.000 den.

Vo 2013 god. po osnov na zadr{ki na sredstvaza Solidaren fond se akumulirani vkupno358.993.560 denari koi zaedno so prenesenitesredstva od 2012 god. vo iznos od 25.760.540den., iznesuvaa vkupno 384.754.100 den. Vo is-tiot period se isplateni sredstva za posmrtnapomo{ za korisnicite na penzija vo iznos od378.990.000 den., a saldoto na smetkata vo noe-mvri lani be{e 5.818.530 den. Mese~niot iznosna sredstvata od zadr{kite na korisnicite napenzija za Solidaren fond vo prosek iznesuvaokolu 32.630.000 den. Od ovoj soodnos proizle-guva deka sredstvata koi se izdvojuvaat ne sedovolni da ja pokrijat tekovnata isplata nasredstvata za posmrtna pomo{ na po~inatitekorisnici i za del od niv, odnosno za okolu 30po~inati korisnici, isplatata se prenesuva vonaredniot mesec. I pokraj zgolemeniot iznos nadozna~eni sredstva za Solidaren fond, vo po-slednite meseci se konstatira deka vo Fondotse obezbeduvaat sredstva samo za 1.087 po~i-nati korisnici na penzija vo mesecot, odnosnopomalku za okolu 30 korisnika ili ima ne-dostatok na sredstva od 750.000 den. mese~no, agodi{no za okolu 300 korisnici ili za9.000.000 denari. Ova se faktite i zatoa pora-di vakvata sostojba se predizvikuva ponekoga{prolongirawe, odnosno zadocnuvawe vo ispla-tata na podnesenite barawa za po~inatite ko-risnici, za {to SZPM od svoja strana pretpo-stavuvam deka prezema soodvetni aktivnosti.

Treba da se znae deka Fondot na PIOM, re-dovno ja servisira isplatata na posmrtnatapomo{ za po~inatite korisnici na penzija, poisplata na penziite i prenesuvawe na sredst-vata od zadr{kata na korisnicite na penzija na`iro-smetkata na Fondot - sredstva za ispla-ta na Solidaren fond vo Trezorot na Minis-terstvoto za finansii.

Kako ja ocenuvate dosega{nata sorabotkaso SZPM. Vo UO ve}e ima pretstavnik od So-juzot i vo koja nasoka vo idnina }e prodol-`ite so sorabotkata?

- Dozvolete mi mala predistorija. Imeno, vominatoto, vo razli~ni periodi imalo pret-stavnik vo UO na Fondot na PIOM. No, do pred

nekoja godina, toa ne be{e slu~aj. Taka {to sonoviot Zakon za penzisko i invalidsko osigu-ruvawe, decidno e regulirano i ova pra{awe -zadol`itelno da ima pretstavnik od SZPM. I,ve}e ~len na na{iot UO e pretsedatelot naSZPM, Dragi Argirovski, koj, mo`am da ka`am emnogu aktiven vo rabotata na na{iot UO. Tojdiskutira po sekoja to~ka, gi iznesuva stavovi-te po oddelni pra{awa i na SZPM, taka {tomo`e da se re~e deka nekoga{nata nepravda eispravena, a vlogot na diskusiite i predlozitena Argirovski se sekoga{ dobrodojdeni za una-preduvawe na sevkupnata rabota.

Razgovorot go vode{em-r. Sne`ana Kutuzovska

Razgovor so Aco Stojanov, pretsedatel na Upravniot odbor na Fondot na PIOM

Sorabotkata sekoga{ dava rezultat

TRIBINAPENZIONER plus april 2014 5

Vesnik za sega{nite i za idnitepenzioneri

Izdava~:SZPM

Godina VII - broj 69april 2014 god.

BESPLATEN MESE^EN VESNIK

Izdava~ki sovet:Dragi Argirovski (pretsedatel)Besnik PocestaMetodija To{evskiStanka TrajkovaGido Boj~evskiQubomir \or|ievPavle SpasovSofija SimovskaMilan DimitrovskiE-mail: argirovski@szpm.org.mk

Redakciski odbor:

Metodija To{evskiGlaven i odgovoren urednik;Kalina Slivovska-Andonovazamenik glaven i odgovoren urednik;

^lenovi:Mendo Dimovski, urednik;Cvetanka IlievaBaki Bakiu,Milan Axievski,Fruska Kostadinovska

Lektor:Verica Tocinovska

Adresa:SZPM "12 udarna brigada”br. 2. zgrada na SSM - SkopjeP.fah. 440

Telefon: 02 3223 710tel-faks: 02 3128 390

Web: www.szpm.org.mkE-mail: kontakt@szpm.org.mk

Kompjuterska obrabotka:SZPM

Pe~ati:Grafi~ki centar Skopje

Rakopisite i fotografiite ne sevra}aat.

Spored Zakonot, za vesnikot se pla}adanok spored posebna namalenadano~na stapka.

PENZIONERplus

Na o~etnata sedica minatiov me-sec istaknavte deka Progra-mata za 2013 godina ste ja

realizirale so zabele`itelnirezultati vo site oblasti od rabota-ta i dejstvuvaweto na Zdru`enieto.Ima li ne{to posebno za izdvojuu-vawe i istaknuvawe?

- ZP Karpo{ navistina ima so {to dase pofali i da gi obele`i postig-natite uspesi. Koga stanuva zbor za2013 godina, re~isi od po~etokot dokrajot, imavme zgusnati aktivnosti isite planirani zada~i se odvivaa soutvrdenata dinamika od Programata.Rakovodstvoto glavno be{e fokusira-no na te`i{nite aktivnosti, koi sesproveduvaa vo sopstvena, no i vo or-ganizacija na Sojuzot na zdru`enijatana penzioneri na Makedonija. Ovde pr-venstveno mislam na gri`ata za ran-livite kategorii na ~lenstvoto isproveduvaweto vo praktika na soci-jalno-humanitarnata dimenzija, kako ina realizacijata na kulturno-zabav-nite i sportsko-rekreativnite aktiv-nosti. Na ovoj plan, na{eto u~estvo nareviite na pesni, muzika i igri i nasportskite igri na regionalno i repu-bli~ko nivo, be{e zabele`itelno.Poddr`ani od SZPM na regionalnitepenzionerski sportski natprevari sepoka`avme i kako dobri doma}ini, me-|utoa, imavme i drugi aktivnosti odoblasta na kulturata, kade {to na{etozdru`enie se pojavi vo uloga na izda-va~, konkretno na Monografijata popovod 35-godi{ninata i na knigi odna{i avtori penzioneri. Isto taka,imavme obvrska elektronski da ja sre-dime evidencijata na Zdru`enieto, notaa zada~a ni ostana nedozavr{enaporadi nere{eniot problem so para-lelnoto zdru`enie Taftalixe, okoluras~istuvaweto na pripadnosta na~lenstvoto. Ovie raboti bea istaknatii detalno analizirani na ot~etnatasednica {to ja spomnavte, na koja So-branieto, pokraj drugoto, zaklu~i dekaZdru`enieto doma}inski rabotelo i soplaniranite finansiski sredstva sitezada~i uspe{no gi realiziralo.

Zar, se u{te ne mo`ete da gi nad-minete nedorazbirawata so spomena-toto paralelno zdru`enie, duri i sopostojnite arbitri?

- Naprotiv, se mo`e da se nadmineako se saka, ako se ima dobra volja ime|usebno razbirawe. Predlo`eniotZakon za penzionersko organizirawe edeciden i so negovoto donesuvawe,problemot }e bide razre{en, me|utoa,

zo{to da se ~eka i da se defokusirana{ata aktivnost, koga site parametrise poznati. Postavuvaweto uslovi nevodi kon re{avawe na problemot.Potrebno e relaksirano, razumno i sofakti da se razgovara, a vo ramkite naStatutot da se ponudi i da se najdeobostrano prifatlivo re{enie. Ete,nie u{te edna{ ja podavame rakata io~ekuvame deka }e bideme pravilnorazbrani.

Se ~ini deka i ovaa godina ja za-po~navte so zasileno tempo. Imateli nekoi posebni zada~i ili }e sezadr`ite samo na onie {to gi pred-viduva Programata?

- Kako ~lenka na Sojuzot na{etozdru`enie se vklopuva vo Programata iaktivnostite na SZPM i neguva rela-cija na primerna sorabotka, kako i somnogu drugi zdru`enija od Republi-kava. Programata za rabota vo 2014 jadonesovme pred da po~ne godinata ivedna{ se vklu~ivme vo glavnite ak-tivnosti na regionalno i republi~konivo, a Aktivot na penzionerki be{einicijator i organizator na pove}esredbi i dru`ewa po povod minatitepraznici. Za odbele`uvawe na ovaagodina, koja SZPM ja proglasi za soli-darna, napravivme posebna programa vokoja gi nazna~ivme aktivnostite vosocijalno-humanitarnata oblast i de-finiravme konkretni zada~i i obvrs-ki. Taka, utvrdivme kriteriumi za da-vawe ednokratna pomo{ na ~lenovi soponiski penzii i kriteriumi za rekre-ativen odmor vo RC Katlanovo so 50otsto participacija, a vo sorabotka so„Negorski Bawi” sklu~ivme dogovor zakoristewe bawski uslugi so namaleniceni za na{i ~lenovi. Inaku, vo ogra-nocite se odvivaat podgotovkite zapretstojnite regionalni revii napesni, muzika i igri, kako i za sport-skite igri, za koi, pokraj internite ak-tivnosti vo zdru`enieto, tradicio-nalno op{tinata Karpo{ oganizira ta-kanare~ena sportka olimpijada za pen-zionerite, koja zna~i poddr{ka ipomo{ na na{ite aktivnosti, no i gene-ralna proba za nastap na regionalnitei republi~kite sportski natprevari.Isto taka, dosega se realiziraniplaniranite sredbi, dru`ewa i eks-kurzii, koi glavno se organiziraatspored iska`aniot interes na ~lens-tvoto i vakvite aktivnosti, pokraj za-bavno-rekreativniot karakter, imaatcel i zapoznavawe so kulturnoto boga-tstvo i istoriskite znamenitosti nana{ata zemja. U{te sakav da istaknam

deka Zdru`enieto tehni~ki se opremii prezede merki za sovremen na~in narabota, so elektronsko vodewe na evi-dencijata i arhivirawe na dokumen-tacijata. Toa stana u{te popoznato ipotransparentno so otvoraweto svojastranica na sajtot na SZPM, taka {to ipreku internetot vlegovme vo mnogupenzionerski domovi.

Imate li svoj posebno prepoznat-liv znak za va{eto Zdr`enie?

Sekako deka imame. Na{ najprepoz-natliv znak vo po{iroka smisla nazborot se na{ite aktivnosti, no kakopi{an trag e na{eto logo koe go imamevgradeno vo memorandumot na ZP Kar-po{, kako i na ~lenskite karti. Vsu{-nost, nas najmnogu ne prepoznavaat pohorot „Serenada”, koj nastapuva na na-{i, no i na drugi op{tinski i repub-li~ki manifestacii, na koi go afir-mira zdru`enieto. Horot }e ni bideglavniot adut i na pretstojnite regio-nalni revii na pesni, muzika i igri, nakoi se nadevame na uspe{en nastap. Zaovie kulturni aktivnosti posebna za-sluga ima i pretsedatelkata na Komi-sijata za kultura Lidija Lu~ko Jeremi},koja nastapuva so horot no i samostojnona razni poetski sredbi i drugi mani-festacii uspe{no pretstavuvaj}i gona{eto zdru`enie.

Koja e va{ata poraka do penzione-rite vo ovaa godina na solidarnost?

- Mojata poraka e da ima pove}e ak-tivnosti i manifestacii povrzani soodbele`uvaweto na ovaa zna~ajna go-dina vo koi treba site pomasovno da sevklu~ime i da dademe svoj li~en pri-dones. No, najmnogu bi sakal da imanovi sredbi i dru`ewa, da ima pove}ezabavno-rekreativni aktivnosti zaopu{tawe i relaksacija, za aktivno izdravo `iveewe i stareewe.

Mendo Dimovski

Sigurni dokazi za potekloto na {ahot nema.Spored edni {ahot poteknuva od Indija, aspored drugi od Kina. Sepak, preovladuva

misleweto deka kolevkata na {ahot e Indija.Ottamu {ahot se pro{iril na site kontinentivo svetot. Vo Makedonija {ahot po~nal da se ig-ra duri kon krajot na 19 vek, koga vsu{nost sepojavile prvite {ahisti i qubiteli na {ahot.Toga{ {ahot najprvin se igral vo ku}i i vo ka-feani. Po 1920 g., {ahot na na{ive prostori po-~nal da se igra poorganizirano i pomasovno,osobeno po formiraweto na prvite {ahovskiklubovi. Prviot {ahovski klub e „Vardar” voSkopje vo 1927 g. Interesot za {ahot osobeno sezgolemil vo 1936 g. koga vo Skopje gostuval sve-tskiot prvak Aleksandar Aqehin. Toj na 17 ap-ril, vo prostoriite na toga{niot Oficerskidom, odigral simultanka na 42 tabli pred po-ve}e od 200 qubiteli na {ahot, pri {to dobil36 partii, 4 remiziral i 2 izgubil.

Poseben pe~at vo {ahovskiot `ivot na Make-donija dadoa golem broj {ahovski mani-festacii, me|u koi: Olimpijadata vo Skopje vo1972 g.; Balkanijadata vo Skopje vo 1984 g.; Ev-ropskoto poedine~no prvenstvo vo 2001 g.; Ev-ropskiot klupski kup vo 2009 g.; turnirite „Sre-dba na solidarnosta”; turnirite „13 Noemvri”;

potoa, masovnite otvoreni me|unarodni turnirivo Skopje, vklu~uvaj}i go i me|unarodniot tur-nir „Open Karpo{“, inaku eden me|u pette naj-silni turniri vo Evropa, a koj ovaa godina seodr`a po ~etvrti pat. Na golem broj od spome-natite turniri zedoa u~estvo okolu desetinasvetski prvaci (Botvinik, Eve, Karpov, Petros-jan, Smislov, Spaski, Taq, Fi{er ...).

Bogatiot {ahovski `ivot vo na{ata zemjapridonese vidno da se zgolemi brojot na {ahis-tite i na qubitelite na {ahot, kako i na osvo-enite kategorii i tituli. Taka, denes vo Make-donija 9 {ahisti se nositeli na najvisokata ti-tula - [ahovski Velemajstor (Vlatko Bogdanov-ski, Kiril Georgiev, Vladimir Georgiev, Dra-goqub Ja}imovi}, Rolando Kutirov, NikolaMitkov, Toni Najdoski, Trajko Nedev i YvonkoStanojoski). Za razvojot i dostignuvawata na{ahot vo Makedonija, za ugledot na tatkovinatai za edukacijata na mladite {ahovski talentigolem pridones dadoa makedonskite {ahovskidoaeni, sega ve}e pokojnite Pavle Bidev, JovanSofrevski - legendata na {ahot vo Makedonija,\or|i Poqakov i Risto Ni~evski. Nivnoto {a-hovsko delo be{e, e i }e bide inspiracija nasega{nite i na idnite {ahovski talenti, kakoza nivnoto pobrzo navleguvawe vo tajnite na

{ahot. [ahovskata igra osobeno e ra{irena me|u

penzionerite, prete`no od ma{ki pol. Pritoa,{ahot se pove}e navleguva vo `ivotot na pen-zionerite i stanuva neodminliv del od nivniteaktivnosti vo slobodnoto vreme. Preku igrawe-to na {ahot i penzionerite go izrazuvaat svoetoduhovno bogatstvo. Pokraj toa, ovaa blagorodna ibo`estvena igra za niv zna~i zabava, razonoda irelaksacija, odnosno zadovolstvo. Umerenotoigrawe na {ahot pridonesuva za drugaruvawe, zasteknuvawe na novi prijateli, a so toa i za zb-li`uvawe na {ahistite, potoa, za me|usebno in-formirawe, za razvivawe i jaknewe na me|ugen-eraciska sorabotka i sl. Toa, pak, pridonesuvaza jaknewe na zdravjeto, za aktivno stareewe, zapomalku stresni situacii itn., {to se zaednopridonesuva za podolg `ivot na penzionerite.

Imaj}i go predvid vakvoto zna~ewe na ovaablagorodna vite{ka ve{tina, SZPM, a vo pos-ledno vreme i op{tinite, prezedoa niza aktiv-nosti za sozdavawe na {to podobri uslovi zaorganizirano koristewe na slobodnoto vreme napenzionerite. Vo taa nasoka na {ahovskata igrana penzionerite i se pridava golemo zna~ewe.Najdobar dokaz za toa se golemiot broj {ahovs-ki klubovi odnosno {ahovski kat~iwa vo golembroj ogranoci na penzionerite.

Lazar Krstevski

Zakon za dopolnuvawe naZakonot za PIO

Vo Slu`ben vesnik na RepublikaMakedonija e objaven Zakonot zadopolnuvawe na Zakonot za pen-

ziskoto i invalidskoto osiguruvawebroj 44/2014 godina. Ova dopolnuvawepretstavuva ~etvrta intervencija voZakonot za penziskoto i invalidskotoosiguruvawe, koj be{e donesen vo av-gust 2012 godina. Soglasno postojniot~len 100 od Zakonot za penziskoto iinvalidskoto osiguruvawe vo sta` naosiguruvawe se smeta vremeto {toosigurenikot od zadol`itelno pen-zisko i invalidsko osiguruvawe (~len11,12,13 i 14) po napolneti 15 godinivozrast go pominal vo raboten odnos,odnosno na rabota vrz osnova na koja ezadol`itelno osiguren i dokolku eplaten pridonesot.

So Zakonot za dopolnuvawe na Za-konot za penziskoto i invalidskotoosiguruvawe ~lenot 100 se dopolnuvaso nov stav 2 koj glasi:

"Po isklu~ok od stav 1 na ovoj ~lenvo sta` na osiguruvawe se smeta vre-meto {to osigurenikot do 29 godini gopominal vo raboten odnos ili samo-vraboten so polno rabotno vreme i zakoj e utvrdeno osloboduvawe odpla}awe na pridonesite od zadol`i-telno socijalno osiguruvawe vo peri-od do 12 meseci soglasno so Zakonot zavrabotuvawe i osiguruvawe vo slu~ajna nevrabtenost.”

Vo ~lenot 118 na postojniot Zakon zapenziskoto i invalidskoto ogiguru-vawe se dodava nov stav 4 koj glasi:

"Po isklu~ok od stav 1 na ovoj ~lenvo sta` na osiguruvawe se smeta vre-meto {to osigurenikot do 29 godini gopominal vo raboten odnos ili samo-vraboten so polno rabotno vreme i zakoj e utvrdeno osloboduvawe odpla}awe na pridonesite od zadol`i-telno socijalno osiguruvawe vo peri-od do 12 meseci soglasno so Zakonot zavrabotuvawe i osiguruvawe vo slu~ajna nevrabtenost, a ne e zadol`itelen~len vo vtoriot penziski stolb.

Analiziraj}i gi izvr{enite dopol-nuvawa na Zakonot za penziskoto iinvalidskoto osiguruvawe proizlegu-va deka vo propisite od penziskoto iinvalidskoto osiguruvawe ne postoitrajna sistemska regulativa za oslo-boduvawe od pla}awe pridones odpenziskoto i invalidskoto osiguru-

vawe.Imeno, pos-

toi samo regu-lativa za op{-testveno opra-vdani situaciikade kako ob-vrznik za pla-}awe na penzi-skoto i inva-lidskoto osig-uruvawe se javuva supstitut odnosnozamena za pla}awe na pridones. Toamo`e da bide rabotno anga`irawe nakorisnici na socijalna pomo{, volon-terska aktivnost, na obuka po pokanana organite na odbranata, na akcii zaspasuvawe i dr, a subjektot koj gianga`ira se javuva kako obvrznik zapla}awe na pridonesot za penziskotoi invalidskoto osiguruvawe. Mo`e dase ka`e deka osloboduvaweto odpla}awe na pridonesi e utvrdeno soZakonot za vrabotuvawe i osiguru-vawe vo slu~aj na nevrabotenostimaat za cel da pomognat na mladatapouplacija pri nejzino vrabotuvawe odedna strana, no vakvite re{enijapredizvikuvaat evazija od nepla}awena pridonesot, od druga strana. Soreformite vo penziskiot sistem jasnose dade na znaewe deka preku pen-ziskiot sistem ne treba da se re{avapra{aweto na vrabotuvawe i drugisocijalni pr{awa koi ne proizlegu-vaat od zadol`itelnoto penzisko iinvalidsko osiguruvawe. No, voslu~ajot sre}na okolnost e {to oslo-boduvaweto od pla}awe na pridonesod penziskoto i invalidskoto osigu-ruvawe se re{enija od temporalen,odnosno vremen karakter.

[to se odnesuva do novite sodr`a-ni vo ~len 2 ovie osigurenici ne se~lenovi vo vtoriot penziski stolbbidej}i za niv ne se pla}a pridones zapenziskoto i invalidskoto osiguruva-we, odnosno ne postojat sredstva koibi se prefrlile vo kasata na kapi-talno finasirano penzisko osiguru-vawe (vtor stolb).

Stanka Trajkova

Intervju so Trajko Saveski, pretsedatel na IO na ZP Karpo{

Impulsi za novi uspesi

[ahot go jakne duhot na site generacii

Se rodiv ~ovekod tatko i majka`ivotot ubavkako vo bajka.

Porasnav, sfativQubovta {to ePodariv delOd srceto moe.

@ivotot sladokBez nikakva tajnaOd takva qubovBlesna yvezda sjajna.

Stanav i pojdovPo beliot svetDa najdam sre}aZa na{iot cvet!

I {to se vidov:I goli i bosiIzbledeni licaPobeleni kosi.

I tamu se znaeZa lebecot `e`okZa taga i sre}aZa `ivotot te`ok!

Pe~albata e te{kaNema{ blizok svojNo, se }e izdr`amZa sakaniot sin moj.

Vukica Petru{evapenzionerka

od Sveti Nikole

Nostalgija

Pre~isten tekst na zakonot za pen-ziskoto i invalidskoto osiguruvawee objaven vo Slu`ben vesnik na R. M.br. 53 od 11 april 2013 godina.

\

REKLAMI PENZIONER plus april 20146

HRONIKAPENZIONER plus april 2014 7

Pominaa tri godini otkako be{eizbrano novoto rakovodstvo naZP [tip i Karbinci so pretseda-

telot Mihail Vasilev, koj kako ekono-mist nametna zabrzano tempo i reali-zacija na zacrtanite celi i zada~i. Po-kraj rekonstrukcijata na pokrivot, serenovira{e i klub bifeto, se izvr{ijapopravki vo stambeniot del, se reno-viraa kancelariite i salata za sosta-noci, koi ne bea obnoveni otkako e iz-graden domot i u{te mnogu drugi akti-vnosti so cel `ivotot na penzioneritevo [tip i Karbinci da bide podobar ipokvaliteten.

Najnapred pretsedatele Vasilev,ka`ete ni dali ste zadovolen odsrabotenoto?

- Izminatata 2013 godina za mene enajplodna godina vo mojot mandat. Iz-gradivme tri penzionerski doma vo so-pstvenost na Zdru`enieto. Gi organi-ziravme 18-tite Republi~ki sportskiigri na penzionerite, koi bea golemnastan za site vo [tip, a posebno zanas penzionerite. Dobivme lokacija iklu~ na raka od restoranot na ARM odlokalnata samouprava, kade se planiranadgradba i dogradba na sobi i garson-ieri za 100 penzioneri. Vo tek e izda-vawe dokument so koj domot }e bide da-den na trajno koristewe na penzione-rite. Se nadevam deka proletva }estavime kamen temelnik.

Penzionerite se populacija kojaima energija i potreba za aktivnostii dru`ewa.

- Penzionerite sakaat dru`ewa iposeta na kulturno-istoriski spome-nici i manastiri. Tie u~estvuvaa namanifestacijata „Babino blakce” voVeles, na „Zelnikot na baba” vo Probi-{tip, „Simit em tatli” vo Radovi{ i„[tipska pastrmajlija” vo [tip, pri{to be{e poseten arheolo{kiot loka-litet Bargala. Posetata na manastiri idru`ewa na zeleno, se najmasovno po-seteni i najbarani od penzionerite.Penzionerite od ZP [tip i Karbincibea vo: Ran}anci, Beli, Pelince, Les-novskiot manastir, na Matka i dru`e-wa so penzionerite od Blagoevgrad iMelnik od R.Bugarija.

Na kulturen plan na{ata muzi~kapenzionerska grupa ima{e nastapi vopove}e gradovi: na manifestacijata

„Penzionerite peat” i na zavr{nataRepubli~ka revija na pesni, muzika iigri vo Univerzalna sala vo Skopje,{to ja organizira{e SZPM. Grupata

ima{e nastap i na [tipskoto kulturnoleto 2013 i na manifestacijata „Dru-`ewe so pesna” po povod Seslovenski-te prosvetiteli bra}ata ]iril iMetodija, kade nastapija grupi od 12Zdru`enija od Republikava. Na ovaakulturna manifestacija prisustvuvaagradona~alnikot na Op{tina [tip,Il~o Zahariev, funkcioneri, pretse-datelot na SZPM Dragi Argirovski ipretsedateli na pov}e zdru`enija. Po-etite prisustvuvaa na poetskite mani-festacii vo [tip i na „Muzi~ko poet-sko milje” vo Kumanovo.

Na sportski plan imavme pove}elokalni turniri vo {ah i mal fudbal,u~estvuvavme na Regionalnite sports-ki igri vo Radovi{ kade osvoivme po-ve}e prvi, vtori i treti mesta. Doma-}ini bevme na mini penzionerskataolimpijada vo edinaeset disciplini,{to ja organizira{e SZPM. Kako doma-}ini dobivme pofalbi za organizacija-ta. Sportistite i horistite, zaedno sorakovodstvoto, ovoj uspeh go zaokru-`ivme vo hotel „Vago” vo [tip, so {togo odbele`avme denot na penzionerite.

Koi aktivnosti }e gi prezeme zdru-`enieto na socijalen plan vo ovaagodina?

- Znaeme deka penzionerite se popu-lacija na koja im e potrebna nega i po-mo{ i dobra zdravstvena za{tita.Zatoa pomagame bawski lekuvawa so30% participascija, dodeluvame pari-~na pomo{ za bolni~ko lekuvawe i le-kovi i drugo. Organizirame predavawaza preventiva od odredeni bolesti sopoznati lekari i predavawa za bezbed-nost so policijata vo [tip. U~estvuva-me vo proekti so najmladite kade ba-bite i dedovcite gi pou~uvaat decata nana{ite stari igri. Sorabotuvame soCrveniot krst i lokalnata samouprava.Aktivot na penzionerki organizira{eposeti na stari iznemo{teni lica nakoi posetata im zna~i mnogu i na deca soposebni potrebi na koi im bea odneseniprigodni podaroci. Od ova mno`e da sevidi kolku aktivno rabotelo i rabotirakovodstvoto na ZP [tip i Karbinci.

Aktivnostite na ZP [tip i Karbin-ci, kako i Va{ite kako pretsedatel,ne ostanaa nezabele`ani od Lokalna-ta samouprava i gradona~alnikot naOp{tinata. Dobitnik ste na tradicio-nalnoto priznanie „19-ti dekemvri”.Za kakvo priznanie stanuva zbor?

- Na 19-ti dekemvri 2013 godinana, naSveti Nikola - patronot na gradot[tip, na sve~ena sednica mi be{e do-deleno priznanieto „19-ti dekemvri”,priznanie {to se dava za poseben pri-dones i postignuvawa za afirmacija naop{tina [tip. Zablagodaruvaj}i se zapriznanieto, istaknav deka e toa plodna dobrata sorabotka na celiot rakovo-den tim so site penzioneri so Lokalna-ta samouprava no i sorabotkata i gole-mata poddr{ka od strana na SZPM na~elo so pretsedatelot Dragi Argirovski.

Priznanieto e u{te eden pottik zaponatamo{na uspe{na rabota i posto-jano anga`irawe, se za dobroto na sitepenzioneri i pozitivna afirmacija nagradot [tip.

Moram da dopolnam deka posebnozna~ewe za mene ima priznanieto {to godobiv od moite sorabotnici, koi na sed-nica na IO ednoglasno predlo`ija i midodelija blagodarnica za uspe{no ra-botewe i rakovodewe so Zdru`enieto.

Neodamna, na sedmata sednica naSobranieto na ZP [tip i Karbinci,ednoglasno be{e usvoen Izve{tajot zarabotata i zavr{nata smetka na zdru-`enieto za 2013 godina, pri {to be{eistaknato deka rakovodstvoto rabote-lo vredno i doma}inski.

Cveta Spasikova

Sredba so pretsedatelot na ZP [tip i Karbinci Mihail Vasilev

U{te edna plodna godina so mnogu aktivnosti i rezultati

Sekoj zbor-altan vele{e baba, zasvojata prva vnu~ka. Ne dekadrdorlivite ne se vo moda de-

nes no, jas dolgo vreme ne mo`ev daodgatnam kako taa re~enica me defi-nira mene, ka`ana od blizok i mil~ovek, kako baba. Nejziniot zbor ima-{e golema sila i vlijanie kaj meneneli, {tom sum go zapametila i {tomnegovoto odgatnuvawe zazede golemdel od mojot `ivot. Se pra{uvam zo-{to zborot na nekoi lu|e ima golemasila? Zatoa {to onoj {to go progovo-ril ima qubov i se `rtvuva za bli`-nite. U{te edna{, zo{to samo takovzbor, re~enica, iskaz, stav imaat ta-kva graditelska mo}? Mene podvigotna mojata babi~ka koja be{e so mnogumalo obrazovanie, mi go izgradi `i-votot na pozitivna osnova. Nemam ~i-tano mnogu biografii na poznati iuspe{ni lu|e no, od nekoi radio i do-kumentarni emisii (vo koi be{e pri-ka`an eden uspe{en pari`anec voselskata ku}a vo koja se rodil i iz-rasnal) se pojavuva edna zagado~namisla za vrednostite. Patem, pari-`anecot raska`uva{e za svoeto det-stvo vo seloto, za bli`nite i za sre-dbata so Pariz preku nekoja koricaod kniga vo negovata rodna ku}a nakoja bila nacrtana tokmu ulicata vokoja toj denes `ivee i raboti vo Pa-riz. Ne e va`no kako se vika i koj eto~no toj ~ovek. Primeri kako negoima mnogu. Vsu{nost zagado~nosta namislata koja sakam da ja iznesam iformuliram, so tekot na vremetostanuva se pove}e i pove}e jasna. Kajmene dolgo vreme ima{e premnogupra{awa. No, vremeto i iskustvotopoka`uvaat {to e vrednost. Znaemekako bea izgradeni generaciite nana{ite babi i dedovci. Tie uspeaa netaka lesno no, so golema verba, pos-vetenost i entuzijazam da izgradat~esni i zdravi pokolenija. Znaeme

koi bea vrednostite koi im jadadoa graditelskata sila nana{ite babi i dedovci. Sila imo}? [to e toa? Ne deka sa-

mite ne gre{ea. No, jas sum im blago-darna na ona del~e od tradicijatakoja mi ja prenesoa. Malo del~e, zbor,natopeno so sila i mo}. Zna~i iakonie makedoncite nemavme dr`ava,iako mojata baba nema{e zavr{eno{kolo taa znae{e za i `ivee{e soqubov i `rtva i nejzinite zboroviimaa graditelska mo}. Ne razru{u-vaa, ne ubivaa, ne razvratuvaa... ne...ne... Vrednostite zasnovani na vis-tinata se vrednosti koi ostanuvaatzasekoga{ i vrz koi mo`e da se gradi.Vistinata! ^uden zbor! Neli! Pa imamnogu vistini, odgovaraat razbla`e-nite i razvodnetite i raslabenitelu|e koi velat deka e nemo`no da sespoznae taa - vistinata? Imam takvilu|e vo mojata okolina za koi meratae ne{to {to nemo`at da go vgradat vosvojot `ivot. Ja izgubile merata za-{to ja izgubile verata deka postoivistina i deka e spoznatliva.

Da se vratime na tradcijata, bi bilprost slogan koga ne bi postoele sel-skite ku}i vo preubavite sela vo koirasnea na{ite roditeli. Isto taka, ipisatelot i avijati~ar vo isto vremeAntoan de Sent Egizperi nema{e danapi{e vo bajkata "Maliot princ” de-ka dobro se gleda samo so srceto, vi-stinata e nevidliva za o~ite. ^ove-kot e ~udna ma{inerija! Gleda soo~ite, razbira so srceto... gradi soqubovta, povikan e na `rtva...

Vnucite, ili nekoi od niv uspeaa dase zadlabo~at vo nasledstvoto nazborot od na{ite predci, na{ite mi-li, koi ne izgledaa. Ponekoga{ e do-volna edna prikazna, edna pesna, ed-na qubovno iska`na misla, pa da ti sedade materijal za vnatre{en dijalog,a toa e zna~aen del od sozrevaweto.U{te podobro, ispeanata pesna, otiglasot gi poka`uva ni{kite na du{ataispolneta so qubov. Majkami pee{e -

}e re~e nekoj ili dedo mi pee{e, zna-~i bil sre}en. Ili igra{e, be{e spo-koen i vo negoviot spokoj odeknuva{espokojot na vselenata. Kako inaku vodnevnata vrvulica }e gi spoznaemearhetipite? Prvite sliki, na~elata,pri~inite? Misla, zbor, pesna, {tobilo iska`no vo spokoj dava trajnavrednost i izgraduva. Vo orata odek-nuva harmonijata na s¢ sozdadeno. Vonosiite razbliknuva sovr{enosta nadarbata na ~ovekot. No, i s¢ drugo, a goima tolku mnogu.

Tradicijata za `al vremeno nasil-no be{e prekinata i na{ite roditelikoi bea ubeduvani deka so ru{ewe sepostignuva sakanoto bea izla`ani.Nim im e te{ko su{tinski da se vra-tat i da ja ispolnat i formata prekukoja se za~uvuva tradicijata. Ako ne iveruvame na ulicata vo koja izrasna-vme, ili na selskoto soka~e ili akopar~eto predanie natopeno so preda-niskite doblesti ne go svitkame kakonavezeno so qubov i `rtva perni~e ine go stavime pod glavata sekoga{koga legnuvame, za preku no}ta da ne~uvaat lunata i srebrenite yvezdikoi otsekoga{ svetele nad glavite nasite lu|e koi potonuvale vo son... to-ga{ {to }e bide mera i {to, ba{ sepra{uvam {to }e ima graditelska mo}vo na{iot `ivot? Dali }e priznaenekoj od osporuva~ite deka go prek-inal svojot vnatre{en dijalog i sepredal potpolno na nadvore{noto ideka s¢ se gleda samo so o~ite? Da neja zaboravime, merata, da ne ja zabo-ravime vistinata i da ne ja zaborav-ime tajnata? Edna ku}a, edna kniga,edna pesna, eden zbor... dovolno e.

Kako }e im zboruvame na na{itemladi lu|e za vrednostite? Ne nie netreba da staneme ne{to drugo od ona{to ve}e sme. Dali prethodniot nega-tiven vo mnogu ne{ta socijalisti~kiperiod sega treba li da se ispolni sonedefinirani vlijanija i destruk-cii? Toa e samo lavirint koj treba dase izbegne. Venecot go dobiva samo

onoj koj vo trkata }e uspee da ja za-~uva oblekata na svoeto telo i du{ai da gi so~uva ~isti. Ideali i vred-nosti, zarem ima ne{to takvo bi seza~udil mladiot ~ovek na kogo e id-ninata? Pa zarem ne e se tolku obes-veteno i na poteg na rakata?

Dali sme go pottiknale vnatre{ni-ot dijalog kaj decata i mladite? Dalisme gi inspirirale na vrednost iideali, dali sme im postavile pozi-tivni zagatki? Dali na{iot `ivotima izgraduva~ka mo}, pa taka i na-{iot zbor, misla, pesna... Dali zra-~ime so spokoj i harmonija ili sonivnite sprotivnosti?

Zatoa babi i dedovci, sega{ni pen-zioneri i penzionerki vie koi ja zad-r`avte ili i se vra}ate na sopstve-nata tradicija ili mo`ebi s¢ u{te sedvoumite da najdete sovremen izrazna svedo{tvoto na pokolenijata zaizvorot na dobrinite i qubovta kojatlee, ponira i izvira vo du{ite nasite, vnimavajte {to }e im zboruvatena svoite vnu~iwa, kako, so kakvo ~u-vstvo, izraz na lice i zna~ewe. Mo-`ebi i bez da znaete nekoja va{a za-bele{ka, re~enica, opis na ne~ij ka-rakter ili odnesuvawe }e im donesena va{ite najmili `ivotna dobit.

Vo va{a odgovornost e za {to }ezboruvate, a se nadevam deka }e bide-te dovolno originalni i kreativni.Potrudete se, ako ne ste go storiletoa, raska`ete ne{to, dolovete nekojmoment od va{eto pametewe. Narodnamudrost pa {to! Gradete! U{te odmali noze na vnu~iwata treba da im japretstavite onaa stvarnost koja gio~ekuva, ona {to tie treba da stanat,doma}ini i doma}inki, majki i tatko-vci. Po~nete da gradite semejni vred-nosti. Pomognete im da uspeat da po-~nat da ja gradat svojata identifi-kacija. Samoidentifikacija neli,{to ima lo{o vo toa, naprotiv ni{tolo{o. Treba da se saka narodot, trebada se saka semejstvoto, treba da sesakaat lu|eto. Maja Beleva

Sekoj zbor - altan

Denovive, vo vozvratna poseta voNegotino, vo Klubot na penzio-nerite "Anri Dinan” pri Crveni-

ot krst, prestojuvaa triesetina ~lenkiod Klubot na penzioneri "Aktivno sta-reewe” pri Crveniot krst od KrivaPalanka.

Na gostite najprvo srde~no dobre-dojde i prijaten prestoj im posaka se-kretarot na Op{tinskata organizacijana Crveniot krst, Bla`o Nastov, a odimeto na ~lenovite na Klubot, gostitegi pozdravi koordinatorot na Klubotdoma}in - Petar Stefanov. Toj istak-na deka Klubot e formiran pred po-ve}e od 4 godini vo ramkite na Pro-ektot za intenzivna nadgradba na ka-paciteti (INK) so cel da se iskoristat`ivotnoto i rabotnoto iskustvo, kakoi slobodnoto vreme na penzi-onerite za nivno aktivnovklu~uvawe i pridones za po-uspe{no ostvaruvawe na hu-manata misija na Crveniotkrst. Klubot go dobi imeto pogolemiot humanist i osnova~na Crveniot krst - {vajcar-skiot trgovec Anri Dinan. VoKlubot ~lenuvaat okolu 30aktivni ~lenovi, a vo odre-deni aktivnosti u~evstvuvaatmnogu pove}e penzioneri ivolonteri od razni vozrasti.^lenovite aktivno se vklu~eni vorealizacijata na site programski ak-tivnosti na Crveniot krst, posebno vosocijalno-humanitarnata i zdravs-tveno-humanitarnata sfera kako i vokulturnoto `iveewe, sportot, rekrea-cijata, edukacijata, ekologijata i dru-go, a aktivnostite se realiziraat votesna sorabotka so mnogu aktivniot

Klub na mladite pri Crveniot krst,Aktivot na penzionerkite i drugi or-ganizacii i institucii.

Zablagodaruvaj}i se za srde~niotdo~ek, sekretarot na Op{tinskata or-ganizacija na Crveniot krst od KrivaPalanka, istakna deka i nivniot Klub

raboti na istiot na~in i realizirasli~ni aktivnosti so {to vo celost goopravduva svoeto postoewe. Vo negopenzionerite se anga`iraat i aktivnostareat. Zaedni~ki zaklu~ot be{e de-ka postoeweto i deluvaweto na klubo-vite i nivnoto dejstvuvawe posebno }ebide izrazeno i zna~ajno vo ovaa godi-na koja e proglasena za godina na soli-darnosta. Na sredbata be{e potpi{anMemorandum za ponatamo{na me|useb-na sorabotka, a potoa sleduva{e zaed-

ni~ko razgleduvawe na gradot i pose-ta na Muzejot na grad Negotino. Zaed-ni~koto dru`ewe prodol`i vo razgle-duvawe na manastirskiot kompleks"Sveti \or|ija”. Sredba vo koja sesklopija novi poznanstva i prijatel-stva zavr{i so dogovor za doviduvawevo Kriva Palanka.

P. Stefanov

ZP Negotino

Klubovite na penzioneri naCrveniot krst vo slu`ba nahumanosta i aktivnoto stareewe

I starosta e ubavaStarost, {to e toa!?Dali e ne{to te{ko ili stra{no!?Se pra{uvav mnogupati.

Koga rekata na `ivototme donese vo vodite na starosta,odgovrot sam si dojde.

Pa, toa e samo ostvaruvawena ubaviot `ivoten son,da se do`ivee starosta.Bingo na `ivotot, kruna na mladosta!Mladost, koga sozdadovme semejstvo.

Ubavinata ja ~ini harmonijata vo semejstvoto.Posebni ~uvstva i do`ivuvawa sedoa|aweto na vnucite i nivnoto obra}awe.- Dojdovme da ve vidime i ispo~ituvame.A toplinata {to go obleva srcetoi ispolnuva du{ata e lek za starosta.

Starosta, nitu obelenata oret~ena kosa koja pri najmalo vetre se lelee,nitu pak ne`nite i ne~ujni ~ekori,se pre~ka za pro{etka i dru`ewe.

Pak, kako vo mladosta si razmenuvamerecepti.No,toga{ bea za torti i kola~i.Sega, receptite se za ~aevi od lekovitibilki.

Ponekoga{ si pravime {ega.Pa, nie starite stanavme angli~ani, evrop-janipieme ~aj vo pet poru~ek, isto kako i tie.

I starosta ima svoja dru`ba,raka pod raka odi so zaboravnosta.Mnogupati partnerot }e pra{a- Ti dadov li bakne` za dobro utro ilidobra no}?So blaga nasmevka, odgvorot e- Ne znam, ne se se}avam, ajde dapoftorime.

Vzaemnata po~it i qubov neguvani so godini,kako i vedriot duh vlijaat starosta da eubava.

Borjana Rali}penzionerka od Kumanovo

SEDNICI PENZIONER plus april 20148

ZP Taftalixe DDD - Skopje na 4-tiapril 2014 godina ja odr`a ot-~etnata sednica vo pro{iren sos-

tav, na koja pokraj ~lenovite na Sob-ranieto, bea prisutni i pretsedate-lite na ogranocite, ~lenovite na Nad-zorniot odbor, pretstavnici na zdru-`enijata od Kisela Voda, \or~e Pet-rov, Aerodrom, Tetovo i Gostivar.

^lenovite na Sobranieto go razgle-daa i ednoglasno usvoija Izve{tajot zarabotata na Izvr{niot odbor na zdru-`enieto na penzioneri, Finansiskiotizve{taj na prihodite i rashodite nazdru`enieto Taftalixe DDD - Skopjeza 2013 godina so Izve{tajot na Nad-zorniot odbor, kako i Odlukata za us-vojuvawe na finansiskiot izve{taj naprihodite i rashodite na zdru`enietoza 2013 godina.

Vovedni napomeni po predlo`enitematerijali podnese sekretarot nazdru`eneto, Pavle Vasileski, toj na-

glasi deka odr`uvaweto naot~etnata sednica na ZPTaftalixe DDD - Skopje sesovpa|a so {estgodi{notopostoewe koe zapo~na odnula i denes broi 6.500 pe-nzioneri. Iako se sre}ava-{e so mno{tvo problemi,glavno tie uspe{no se re{avaat blago-darejki na anga`iranosta i nesebi~no-to zalagawe na panzionerite od {esteogranoci. Interesot i trendot za zgo-lemuvawe na ~lenstvoto i natamu pro-dol`uva {to govori deka rakovods-tvoto na zdru`enieto uspe{no i doma-}inski gi sproveduva zacrtanite za-da~i i zatoa postojano ~ekori napred.Izvr{niot odbor kako kolektiven or-gan lani odr`a osumnaeset sednici, odkoi pove}eto vo pro{iren sostav sopretsedatelite na ogranocite, zaradiu~estvo vo rabotata na zdru`enieto ineposredno informirawe za donese-

nite odluki, zaklu~oci, a napatstvijana IO. Preku svoite ~lenovi se infor-miraat {este ogranoci za nivno nata-mo{no postapuvawe. Vo prodol`eniena sednicata na sobranieto vo vrska soostvarenite prihodi be{e naglasenodeka Izvr{niot odbor doma}inski iracionalno gi tro{e{e vo soglasnostso planiranite rashodi za minatatagodina. Za odbele`uvawe e deka komi-siite na IO vo minatata godina us-pe{no gi realiziraa programskite ak-tivnosti na ZP Taftalixe DDD - Sko-pje, be{e naglaseno vo bogatata disku-sija na Sobranieto. S. Bilinski

„Na{eto Zdru`enie spa|a vo grupatapomali zdru`enija na penzioneri vorepublikata, koe broi okolu 1800 ~le-novi, organizirani vo ~e-tiri ogranoka vo nasele-nite mesta: Kadino, Ili-nden, Marino i Miladi-novci i ~etiri kluba. Voizminatata godina se po-stignati zna~ajni rezul-tati vo site sferi odrabotata”- istakna pret-sedatelot Cane Antov-ski na ot~etnata sednicana Sobranieto na ZP, {tose odr`a neodamna voprostoriite na ogranokotvo Marino. Na ovaa sednica se razgle-daa izve{taite za rabotata naZdru`enieto, na Nadzorniot odbor ifinansiskoto rabotewe vo 2013 godi-

na, kako i Programata za rabota ifinansiskiot plan za 2014 godina,koi, bez zabele{ki, bea usvoeni.

Izve{taj za rabotata na Izvr{niotodbor podnese pretsedatelot Miro-slav Stojanovski, pri {to naglasideka Odborot, komisiite, rabotnite

tela, kako i mesnite klubovi i ogra-noci, vo celost ja imaat realiziranozacrtanata programa. Vo odnos na so-rabotkata so Lokalnata samoupravaiska`a golemo zadovostvo so postig-natoto nivo, a posebno so gradona~al-nikot @ika Stojanovski. Potoa istak-na deka Komisijata za sport i rekrea-cija e edna od najaktivnite vo Zdru`e-nieto, iako se postignati zabele-`itelni rezultati i vo drugite oblas-ti, kako {to se zdravstvenata za{tita,kulturno-zabavniot `ivot, rekreaci-jata i drugo. Toj gi naglasi i humani-tarnite aktivnosti, kako i dodeluva-weto ednokratni nepovratni pari~nisredstva na socijalno-zagrozeni ibolni penzioneri.

Op{t zaklu~ok na Sobranieto be{edeka vo minatata godina se postignatipozitivni rezultati vo site oblasti, ana podobri uspesi se nadevaat i ovaagodina, vo koja se potencira pogolemazalo`ba za otvorawe novi klubovi.

V. Pa~emski

Na Devettata sednica na Sobra-nieto na ZP Prilep, ~lenovitego prifatija Izve{tajot za rabo-

tata na organite, telata i komisiiteza minatata 2013-ta godina. Izve{ta-

jot najprvo be{e razgledan pred Iz-vr{niot odbor na ZP Prilep, a po negoneposredno se izjasnija i penzioneritepreku posebni sednici na site 21 ogra-

nok, kolku {to gi ima Zdru`enieto.Pokraj mnogute temi po koi se raspra-va{e vo minatata godina na sednicitena IO bea razgledani i pove}e aktuel-ni pra{awa {to gi postavuvaa pen-

zionerite od vitalno zna-~ewe za niv. Sekako pose-ben interes e posveten naredovnoto ispla}awe napenziite, nivnoto usogla-suvawe, redovnoto snabdu-vawe so lekarstavata. Voizve{tajot posebno mestozazema i pozitivnoto fi-nansisko rabotewe na ovamo{ne aktivno Zdru`enie.Nabroeni se takare~i siteaktivnosti {to bile or-ganizirani od strana naKomisiite, posebno za kul-

tura, sport, kako i u~estvoto i aktiv-nostite na dvete kulturno-umetni~kidru{tva: "Penka Koteska” i "Penzio-ner”.

- Lani rabotevme dobro i dosta do-ma}inski, re~e na po~etokot od svoetoizlagawe pretsedatelot Kiril \or|i-oski, a za ovaa godina so sredstvata{to gi imame na raspolawe i ona {tona odreden na~in uspeavme da go za{-tedime za godinava, }e rabotime u{tepodobro i poaktivno. ]e se trudimekako Zdru`enie da im go olesnime `i-votot na odredeni socijalni kategoriina penzioneri. Za godinava imame pla-nirano da podelime 850 iljadi denariza ednokratna pomo{. Minatata godinapodelivme 650 iljadi, a godinava 200iljadi denari pove}e. Isto taka, }e sezalagame {to pove}e penzioneri daotidat na bawsko i klimatsko leku-vawe, na ekskurzii, {to }e bidat orga-nizirani i drugo. ]e u~estvuvame i naregionalnite i dr`avnite sportski ikulturni penzionerski sredbi i u{temnogu drugi aktivnosti - najavi vosvojata re~, pretsedatelot \or|ioski.

Vo raspravata po izve{tajot zedoau~estvo pove}e ~lenovi, koi se inte-resiraa za odredeni pra{awa, a sob-ranieto ja razgleda i prifati Spogod-bata za ureduvawe na finansiskiteodnosi vo zdru`enijata i SZPM.

K. Risteski

Zdru`eneito na penzionerite od op{ti-nata Berovo go odr`a svoeto godi{no so-branie. Kako gosti na sednicata pri-

sustvuvaa i pretsedava~ot na Sovetot na op-

{tinata Berovo, pretstavnici na op{tinataBerovo i drugi.

Pokraj ostanatite to~ki na dnevniot red senajdoa i Predlog programata za rabota nazdru`enieto i Predlog buxetot za 2014 godina.

Vo Programata za rabota za godinava, koja{to be{e enoglasno usvoena, pokraj drugoto e

navedeno deka zdru`enieto vo 2014 godina }ese anga`ira na poleto na investicii za do-zaokru`uvawe na sistemot za solarno greewevo zgradata na Domot na penzionerite vo Be-rovo. Toa zna~i deka so sredstva od sopstveniizvori i donacii }e se zavr{i sistemot zakoristewe na son~evata energija. Zasega, vodomot energijata od sonceto se koristi za

zagrevawe na vodata za sanitarni potrebina korisnicite.

Za berovskite penzioneri godinava e zna-~ajna i zaradi toa {to treba da se poka`atkako dobri doma}ini na svoite kolegi odregionot bidej}i zdru`enieto }e bide do-ma}in na dve manifestacii: Regionalnatapenzionerska revija i na Regionalnite pen-zionerski sportski natprevari.

Isto taka, vo raboteweto na zdru`enietoposebno mesto }e i bide dadeno i na me|u-narodnata sorabotka. Tuka posebno vnima-nie }e bide posveteno na ve}e vosposta-venata sorabotka so penzionerite od op-

{tinata Milkrevo vo Republika Bugarija. So-rabotkata se planira da bide zbogatena nakulturen, sportski i drug plan.

Spored rekapitulacijata na prihodite i ra-shodite za 2013 godina, zdru`enieto godinataja zavr{i uspe{no.

D. Rolevski

ZP Berovo

Novi aktivnosti

Denovive Zdru`enietona penzionerite od Ki-~evo ja odr`a svojata

ot~etna sednica za 2013 go-dina. So sednicata rakovo-de{e pretsedatelot na Sob-ranieto Mehmed Mehmedi kojgi pozdravi delegatite i gos-tite na Sobranieto.

Na sednicata prv govore{epretsedatelot na IO na ZPKi~evo Qubomir Lukaros-ki, koj me|u drugoto re~e:

- Vo minatata godina vi vetiv deka}e se zalagam za uspe{na rabota, a toai go ispolniv. Vo 2013 godina za prvpat rabotevme pozitivno i bele`imei ostatok po zavr{nata smetka, a veuveruvam deka }e stavime kraj na lo-{oto rabotewe vo Zdru`enieto.

^lenot na Izvr{niot odbor na So-juzot na penzionerite na Makedonija,Du{an Ristoski govore{e za rabota-ta na Sojuzot vo 2013 godina, pritoaistakna deka SZPM celosno se zalagaza `ivotot na penzionerite bilo kadei da se. Posebno, istakna Ristoski,deka osnovnata zada~a e redovno pri-mawe na penziite kako i nivno uso-glasuvawe so `ivotnite tro{oci, sezalaga za celosno osloboduvawe napenzionerite od participacija vozdravstvenata za{tita, kako i izra-botkata na socijalnata karta kojatreba da se vovede vo site zdru`enijana Sojuzot.

Na sednicata stana zbor i za nova-ta penzionerska partija. Vo diskusi-jata bea osudeni proizvolnite obvin-uvawa za Sojuzot. So svoi diskusiiu~estvuvaa, sekretarot na Zdru`eni-eto Dobre Lazareski kako i pretse-datelkata na Aktivot na penzioner-kite, Angelina Ristoska. ^lenot naSobranieto Milan Kostadinoskipostavi pove}e pra{awa vo vrska soorganiziraniot prevoz {to go koris-tat penzionerite od Skopje i Bitola,koja privelegija treba da ja imaatsite penzioneri, odnosno treba prekuZELS da se najde re{enie preku lo-kalnata samouprava i za ki~evskitepenzioneri.

Po ovie diskusii be{e ednoglasnousvoena zavr{nata smetka za finan-siskoto rabotewe za 2013 godina, ka-ko i izve{tajot za rabota, kako iProgramata za 2014 godina.

A. Ristoska

ZP „Solidarni penzioneri” - Ilinden

Realizirawe na programata

ZP Taftalixe DDD - Skopje

Doma}insko rabotewe

ZP Ki~evo

Zalo`ba za pogolem uspeh

Vo prisustvo na prestavnici naZP Debar, Vev~ani, Ohrid i De-brca, Pogradec - Albanija, La-

buni{ta, i prestavnici na Borcite iOp{tinskiot Crveniot krst na Stru-ga, Sobranieto na ZP na Struga, na 22mart, ja odr`a svojata ~etvrtata ot-~etna sednica za 2013 godina. Sedni-cata ja otvori i prisutnite gosti gipozdravi pretsedatelot na Sobrani-eto Luman Polo`ani.

Izve{tajot za rabota vo 2013 go ob-razlo`i ~lenot na Izvr{niot odborIdriz Seqa. Toj potencira{e dekaProgramata za rabota za 2013 godinaostvarena e vo celost. Realiziranise site programski zada-~i i celi. Realiziranise, re~e Seqa planira-nite ednodnevni izleti,u~estvoto na folklor-nite revii, sportskitenatprevari, dadena e ed-nokratna pari~na pomo{na socijalno najzagrozenipenzioneri i drugo. Us-pe{no be{e oceneto fi-nanisko rabotewe koe seodvivalo ekonomi~no idoma}inski za {to zboruva i osta-vreniot vi{ok na sredstva koi sporedodlukata na sobranieto }e bidat pre-neseni za tekovno rabotewe na zd-ru`enieto vo 2014 godina.

Op{ta be{e ocenkata na ~lenovitena sobranieto deka zdru`enieto ra-botelo dobro, osobeno po doa|aweto

na aktuelnoto rakovodstvo.Vo po{irokata diskusija ne izosta-

naa pozitivnite ocenki deka SZPMmnogu napravilo za podobar i podos-toinstven `ivot na site penzioneri.

Otkako ednoglasno bea prifateniizve{taite za rabota na organite ikomisiite, Finaniskiot izve{taj zaminatata godina, kako i Programataza rabota vo 2014 godina, ~lenovitena Sobranieto ja prifatija Odlukataza pripojuvawe na semejnite, staros-nite i voenite penzioneri, dosega{ni~lenovi na ZP Struga, kon novofor-miranoto Zdru`enie na penzioneri naVev~ani.

Sednicata na Sobranieto ima{e isve~en karakter, bidej}i be{e potpi-{an Memorandum za sorabotka me|uZP Struga i Op{tinskiot Crven krst,a go potpi{aa pretsedatelot na stru-{kite penzioneri Luman Polo`ani isekretarot na Crveniot krst na Stru-ga, Adhurime Dauti. K.Spaseski

ZP Struga

Uspe{na 2013 godina

Na 3-ti april 2014 godina,Zdru`enieto na inva-lidski penzioneri od

Kumanovo ja odr`a svojata re-dovna godi{na sednica koja voisto vreme be{e i izborna bi-dej}i zavr{i ~etvorogodi{ni-ot mandat na prethodnoto ra-kovodstvo.

Pred delegatite be{e dadenot~et za dosega{nata rabota.Predsedatelot na zdru`enietopodnese Izve{taj za rabotata iza finansiskata sostojba, aNadzorniot odbor podnese svo-ja ocenka za rabotata nazdru`enieto. Vo diskusiite poizve{taite ima{e zabele{kiza nedoma}inskoto rabotewe narakovodstvoto do 2011 godina ipofalni zborovi za 2012 i 2013godina, koga e izvr{ena prome-

na na del od rakovodnite or-gani na vonrednoto izbornosobranie. Ottoga{ vo zdru`e-nieto se stabilizira i finan-siskata i organizacionata sos-tojba. Konsolidirano e ~lens-tvoto, a na odredeni penzio-neri im e pomognato da odat nabawsko lekuvawe vo NegorskiBawi, so popust od 10 % odnos-no 20% vo vonsezonski period.Isto taka, na nekolku penzio-nera im e pomognato da se snab-dat so ogrevno drvo po pat nauplata preku mese~ni rati.

Vo izve{tajot be{e potenci-rano deka zdru`enieto nasvoeto ~lenstvo redovno mudava pojasnuvawa i informa-cii za nivnite prava propi{a-ni so zakonskite regulativikako i odredeni povolnosti

{to gi nudat odredeni javni us-tanovi ili kompanii.

Posebno se istakna zadovol-stvoto od strana na penzio-nerite za na~inot na organi-zirawe rekreativni pro{etkiso poseta na planinski i isto-riski mesta. Pozitivna be{e iocenata i vospostavenata so-rabotka so soodvetni zdru`e-nija vo sosedna Republika Sr-bija, so napomena taa da stanetradicionalna i po mo`nost dase ostvari sorabotkata sosoodvetni zdru`enija i oddrugi sosedni zemji.

Na krajot Sobranieto izbranovo rakovodstvo i usvoi fina-nskiski plan i programa za po-natamo{na rabota na zdru`e-nieto vo 2014 godina.

S. Stefanovski

ZIP Kumanovo

Postignati pozitivni rezutati

ZP Prilep

Lani be{e dobro, a godinava}e bide u{te podobro

INFOPENZIONER plus april 2014 9

Vo mart, na prviot proleten den,na gradskiot plo{tad vo Pro-bi{tip, nad 2.000 gosti i u~es-

nici bea del od manifestacija voMakedonija "Zelnikot na baba”, koja zatri godini, od op{tinska, prerasna voRepubli~ka. Godinava ovoj neodmin-liv makedonski specijalitet, be{epredizvik na gradskot plo{tad da sesoberat pretstavnici na nad 30 op{-tini od na{ata ubava Makedonija itokmu ovde vo ovoj mal, no prekrasengrad da se ponudi "Zelnikot na baba”,onoj {to go sukale i go ostavile voamanet na{ite predci. Po vkusot nazelnikot ispe~en pod vr{nik, dopa-tuvaa i u~esnici od Skopje i [tip, ane ostanaa ramnodu{ni i pretstav-nicite od mirovniot korpus koi vo-lontiraat vo Probi{tip i ^e{inovo-Oble{evo. Keli i Zak ne ja kriejagolemata radost {to im se pru`ilamo`nost da bidat del od edna vakvamanifestacija, da ponudat i tie jade-wa {to gi nau~ile vo Makedonija. Ve-lat deka vakvo ne{to ne videle, dekase mnogu sre}ni i deka ova e najuba-viot moment vo nivniot `ivot i dolgo}e raska`uvaat vo nivnata zemja koga}e se vratat. Tie ovoj den go do`ive-ale kako del od vol{ebnata zemja

Makedonija, koja nikoga{ nema da jaistisnat od svoite srca.

Na tretata po red manifestacija"Zelnikot na baba”, osven pretstavni-cite od Ve{ta `ena, Organizacijatana `enite "Veselite Penzioneri”,Slou Fudot (bavna hrana), Zletov~anii detskata gradinka od Probi{tip, sozadovolstvo svoite specijaliteti giponudija i penzionerkite od ZP Ku-manovo, Kriva Palanka, Skopje, Kra-tovo, [tip, Negotino, Veles, Ko~ani,Makedonska Kamenica, ^e{inovo-Oble{evo, Del~evo, Prilep, SvetiNikole, pretstavni~ki na `eni volo-nterki i ~lenki na klubovite na pen-zioneri pri op{tinskite organizaciina Crveniot Krst na Kriva Palanka iNegotino, pretstavni~ki na penzio-nerite od ZP OVR Skopje i drugi.

Od ime na organizatorot, Op{tinaProbi{tip, prisutnite gi pozdravi iim posaka toplo dobredojde rakovo-ditelot na oddelenie za javni dejnos-ti pri Lokalnata samouprava Rado-slav Ilievski, koj, pokraj drugotore~e deka ova e ubav na~in da se na-vratime na minatoto, da go promovi-rame najstariot i najvkusniot zelnik,onoj babiniot, ispe~en pod vr{nik...

Nad 200 zelnici se prodavaa na

par~e po simboli~na cena, a sobrani-te sredstva }e se namenat za humani-tarni celi, za edna na{a mlada so-gra|anka, za koja `ivotot {totukuzapo~nal, a sudbinata se poigrala.

Prekrasnata manifestacija, vkus-nite zelnici,bea za~ineti i so bogatakulturno-zabavna programa. Za po~e-tok vikoi~ko trio so dve vikoi~kipesni bea vo kontekst na tradiciite,a potoa se pretstavija malite virtuo-zi od etno-grupata pri ni`oto muzi~-ko u~ili{te vo Probi{tip, nastapina pea~i od Probi{tip i KUD "Zle-tovski Rudar” pri Domot na kulturata.

M. Zdravkoska

Babinite zelnici predizvikza nekolku iljadi sladokusci

Otkako uspe{no zavr{i minatogodi{nata turneja naZP OVR - Skopje do poznati turisti~ki destinacii,gradovi i kulturno-istoriski mesta od na{ata zemja

i po{iroko, kako {to bea: Make-donska Kamenica, Dojran, Rado-vi{, Belgrad so Kalemegdan iSkadarlija, Vi{egrad so mostotna Mehmed-pa{a Sokolovi}, Sa-rajevo so Ba{-~ar{ija, grupa ak-tivisti go zapo~na i godina{ni-ot proleten pohod na izleti iosmisleno dru`ewe. Najprvo be-{e realizirana ekskurzija voStrumica so poseta na Smolars-kite i Kole{inskite vodopadi ipotoa, brzo na red dojde i Solun,od kade se vratija so impresii od krajbre`jeto na sosednaGrcija. Ekskurzijantite, raspolo`eni i sre}ni {to odatzaedno, polni so pozitivna energija, vo imeto na dolgogo-di{noto poznavawe i prijatelstvo steknato niz rabotniot

vek, im se prepu{tija na se}avawata pominato vo mlados-ta, koga vo toa vreme Solun kako do \or~e Petrov da be{e,koga se ode{e da se potro{i po nekoja marka za interesnopartal~e, za ~evli, ili ~anti~e... Sega poinaku razmislu-vaat i tamu, vo preubava atmosfera, obleani od morskotoproletno sonce, {etaa pokraj bregot vo Solun, evociraaspomeni, se smeea i prekrasno se dru`ea. Vpe~atocite }e

im ostanat dolgo vo se}avawe, a zapotsetuvawe na nastanot }e imbide ovekuvaweto so fotografija.

Impresivna be{e i posetata iu~estvoto na tradicionalnatasredba vo Probi{tip, koga so zel-nici napraveni od vrednite racena iskusnite penzionerki dadoapridones vo humanitarnata ma-nifestacija „Zelnikot na baba”, apo vra}aweto doma raska`uvaj}iim za nastanite na svoite kolegi,penzioneri i penzionerki, pri-jatelki i drugarki, gi pokanija na

narednite sredbi i dru`ewa so zborovite ,,povelete,pridru`ete ni se”!

Mara Ili} i S.C. - Sotirovska

Vo ramkite na programataza 2014 godina na ZPDemir Hisar se odvivaat

mnogubrojni aktivnosti. Voubaviot proleten den na 5-tiapril Demirhisarskite penzi-oneri bea na ednodnevna pro-{etka vo sosedna RepublikaAlbanija. Avtobusite so 170penzioneri i penzionerki, tr-gnaa vo ranite utrinski ~aso-vi. Se patuva{e pokraj bregot naPrespanskoto Ezero kade {to demir-hisarci bea voodu{eveni od pre-krasnata gletka na okolnite planini,ezeroto i ostrovot Mal Grad koj se na-o|a vo albanskiot del na ezeroto,vedna{ do seloto Pustec. Od Pustecse prodol`i kon gradot Kor~a, najgo-lem vo jugoisto~na Albanija, kade imaaprijatna pro{etka i panoramsko raz-gleduvawe so poseta na golemiot plo-{tad, a be{e posetena i preubavatacrkva. Vo popladnevnite ~asovi se tr-gna kon Pogradec, ubav grad na bregotna Ohridskoto Ezero kade po dolgotorazgleduvawe i u`ivawe vo ubavinite

na ezeroto, na menito gi ~eka{e nada-leku poznatata ohridska pastrmka.Pove}eto od penzionerite, za prvpatgi posetija ovie gradovi i bea voodu-{eveni od ona {to go vidoa. Ovoj denkaj site niv ostavi nezaboraven vpe-~atok, a od ednodnevnata ekskurzijaponesoa grst ubavi spomeni oveko-ve~eni so fotografii.

Pretsedatelot na ZP Demir Hisar,Pere Petreski izrazi zadovolstvo oduspe{no organiziranata i realizira-na ekskurzija i ova leto najavi posetana vodopadite vo Voden,vo RepublikaGrcija.

Zoran Stevanovski

ZP OVR - Skopje

Pridru`ete ni se

Na 21-mart, denot na proletta, apod mototo „Makedonija - Zemjana cvetot, Zemja na rozite”, oko-

lu ~etiriesetina penzionerki od ZPRadovo{ i drugi `eni od gradot,zaedno rabotea i se dru`ea vo dvorotna penzionerskit dom, pri {to zasa-dija dvaesetina ~empers drvca, obez-bedeni od Makedonski [umi - Pla~-kovica, a go zbogatija i parkot so ne-kolku beli rozi. So toa u~esnicite voovaa akcija pridonesoa da se razuba-

vi dvornata povr{ina na domot no ida se podobri ekolo{kata sostojba voRadovi{, koja }e ja po~ustvuvaat se-ga{nite i idnite generacii.

Na u~esnicite vo ovaa akcija im seobrati pretsedatelot na ZP JordanKostadinov, koj zboruva{e za penzi-

onerskoto organizirawe, za zna~ewe-to na ekolo{kite akcii i za potreba-ta od me|ugeneraciska sorabotka.Potoa toj posebno gi pofali penzion-erkite koi redovno u~estvuvaat vorazni humanitarni, ekolo{ki i drugiop{testveno-korisni aktivnosti,doka`uvajki deka se u{te se vitalnii polni so energija, deka sekoga{ isekade se prisutni i im slu`aat zaprimer na pomladite.

Predsedatelkata Pavlina ^abuko-va so zadovolstvo zboru-va{e za rabotata na Ak-tivot na penzionerki koii dosega redovno i ma-sovno u~estvuvaa vo siteorganizirani akcii popovod Denot na drvoto.

Vo ovoj ubav proletenden vo op{tinite Rado-vi{ i Kon~e bea organi-zirani akcii vo site os-novni u~ili{ta, SOU"Kosta Susinov# i vo Ru-

dnikot Bu~im. Se na se, bea zasadenimnogu rozi i ukrasni drvca, naslika-ni mnogu pejsa`i so motiv od prolet-ta, napi{ani mnogu ekolo{ki poraki,so {to do poln izraz dojde kreacija-ta na sekoj poedinec.

Liljana Mladenovska

ZP Radovi{ i Kon~e

Razubaven dvorot na penzionerskiot dom

Soglasno operativniot plan naZP Bitola, za aktivnosti koi }ese realiziraat vo 2014 godina,

kako godina na solidarnosta, a sogla-sno zaklu~okot na SZPM za realizi-rawe na aktivnosti po ovoj povod, na26.03. 2014 godina, vo prostoriite nazdru`enieto, se odr`a sredba napenzionerite so pretstavnici na or-ganizacii i asocijacii od gradot, nakoja se razgovara{e za problemite sokoi sekojdnevno se sre}avaat ~leno-vite na ZPB, kako i doobjasnuvawe navovedeni novini od strana na dr`av-nite institucii.

Na pokana na rakovodstvoto na bi-tolskite penzioneri na sostanokotprisustvuvaa: D-r Vasko Najdovski,direktor na Klini~ka bolnica Bito-la, Lidija Nastevska pretstavnik naSocijalni gri`i, zadol`ena za rabo-ta so penzioineri, Branka Stojanov-ska, direktor na podra~nata edinicana fondot za PIOM, Marica Todoro-vska, direktor na penzionerskiot dom“Sju Tajder”, Bitola i d-r Sowa Trpe-zanova, zamenik direktor na Klini~-ka bolnica Bitola

Interesot be{e o~igleden vo pre-polnetata sala, a pra{awata naso-~eni kon ostvaruvawata na pravata iprivilegiite na bitolskite penzio-neri, kako {to se: bolni~koto leku-

vawe, problemot okolu noviot metodza zaka`uvawe kaj lekar specijalist"moj termin”, mo`nosti za bawsko le-kuvawe, visinata na penziite i dru-go. Povikanite lica za sekoe pra{a-wa davaa poseben odgovor, ili poso-~uvaa na nivno re{avawe, soglasnozakonot. Sepak, pokraj drugite, o~e-kuvano, najgolem broj pra{awa beapostavuvani okolu na~inot na leku-vawe i tro{ocite za lekovi.

- Ova dosega ne be{e praktika, iliretko se slu~uva{e. Smetam deka va-kvite sostanoci se od isklu~itelnozna~ewe, ako se znae deka na{ite~lenovi se sekoga{ otvoreni i javnogi iznesuvaat problemite. Ova, oso-beno, koga odgovor na postaveno pra-{awe se dobiva direktno od stru~nolice, od oblasta za koja e interesot.Vo na{iot operativen plan, vo godi-nata na solidarnosta, planirani sepove}e vakvi i sli~ni sredbi. Rezul-tatite }e se sumiraat na krajot odgodinata, koga i }e se ceni nivnatauspe{nost, - veli Tome Iliovski,pretsedatel na ZPB.

I vo razgovorot po zavr{eniot sos-tanok preovladuva{e misleweto zapotrebata od po~esti vakvi sostano-ci, so pretstavnici koi imaat dopir-ni to~ki so penzionerskoto `iveewe.

Dobre Todorovski

ZP Bitola

Aktivnosti po povod godinata na solidarnosta

Makedonskata dobrotovorna or-ganizacija vo sorabotka so pe-nzionerskite grupi od zapad-

niot i severniot del na Melburn or-ganizira{e „Igri od na{eto detstvo”ili taka nare~eni “Village games”. Ce-lta na ovie igri be{e da se promovi-ra aktivnoto stareewe kaj povozras-noto makedonsko naselenie koe `iveevo Avstralija so aktivnosti koi seblisku do makedonskata tradicija ikultura.

Igrite se odr`aa na 30-ti mart2014 vo manastirot Sveti ProhorP~inski vo Donibruk. Vo ramkite na

istite, se igraa pove}e igri: {ah, da-ma, carica, petkamen, tr~awe na 50metri, igra so obra~i, beqot, pogodu-vawe gatanki i drugo. Interesot za

u~estvo vo ovieigri be{e ogromen,a u~esnicite koipobedija, dobijasertifikati zaosvoeni prvo, vto-ro i treto mesto.

Na manifesta-cijata prisustvu-vaa nad 400 gosti iu~esnici, me|u koiima{e prestavni-ci na Makedonskata zaednica, grado-na~alnikot na City of Whittelsea - MeriLalios i drugi, koi toplo gi pozdrav-

ija na ovoj nastan. Izrazuvame golema blago-

darnost do Biljana Stanoev-ska, pretstavnik na Makedon-skata dobrotvorna organiza-cija od Portkembla, Nov Ju-`en Vels, koja ni predadezname so 5 |evreci naredenikako znakot na Olimpiskiteigri, koe be{e izrabotenopred nekolku godini koga za-po~na realizacijata na ideja-

ta za organizirawe na ovoj prekrasennastan, bidej}i „Village games” pret-stavuvaat eden vid penzionerskiolimpiski igri na koi penzionerite -

Makedonci koi `iveat vo Avstralija,se potsetuvaat na detskite godini ina starite krai{ta, a pritoa aktivnostareat.

Posebena blagodarnost i do OtecGavril koj ni ovozmo`i ovie igri dase odr`at kaj manastirot Sveti Pro-hor P~inski.

Isto taka, bi sakale da izrazimeblagodrnost i do Avstraliskata Vla-da koja ni obezbedi sredstva zaorganizirawe na ovie igri, stavaj}ine i nas vo svojot proekt „Programa zazdravo straeewe”, kako i do City ofWhittelsea koj donira{e 500 {i{iwavoda i „Gazoza - Goce Ristevski” zadoniranite sokovi.

Nade Ristevska,Special Projects Coordinator

"Village Games“ 2014 - Igri od makedonskata tradicija i kultura

ZP Demir Hisar

Ekskurzija za pameteweHumanitarni predveligdenski paketi za poslabo mate-

rijalno situiranite penzioneri bea dodeleni odstrana na Zdru`enieto na penzionerite od op{tina

Berovo. Paketi dobija 26 penzioneri i nivnite semejstva.Vo zdru`enieto se vo tek podgotovkite za odr`uvawe na

dve regionani manifestacii: Regionalna muzi~ka revija iRegionalni sportski igri. Revijata e planirano da se odr-`i na 3 maj, dodeka pak sportskite igri na 14 juni.

Na sredbata na pretsedatelite na zdru`enijata napenzionerite od Ko~ani, Vinica, Makedonska Kame-nica, Del~evo, Peh~evo i Berovo, koja be{e odr`anavo Berovo be{e zaklu~eno deka berovskoto zdru`e-nie gi ispolnuva uslovite za oddr`uvawe i na dve-

te manifestacii.Vo berovskoto zdru`enie se vo tek i aktivnosti za spro-

veduvawe na ekskurzija so poseta na Ohridskoto Ezero voramkite na teritorijata na Republika Albanija. Ekskur-zijata e planirano da se realizira od 19 maj godinava i datrae 3 dena.

D. Rolevski

ZP Berovo

Proletna razdvi`enost

PANORAMA PENZIONER plus april 201410

„Duhovnoto ropstvo mo`e da imapopogubni i potrajni posledici odturskoto ropstvo, koe iako e dolgo-trajno, po svojata priroda e vreme-no”. Grigor Prli~ev

Brojni na{i avtori so dlaboki ko-reni vo egejskata po~va, tvore~kotovnimanie go naso~uvaat na nastanitepo Gra|anskata vojna vo Grcija i pro-gonot na Makedoncite, drugi pak se so-sredoto~uvaat na pri~inite vo po{i-rokiot istoriski kontekst za grozo-morata vo Belomorskata zemja i trau-mi vo celata tatkovina. Na vtoravagrupa tematski mu pripa|a romanotZmija na Ivan ^apovski (12. oktom-vri 1936 godina, selo Po`arsko, Vo-densko).

Metaforite za zloto: od zmijata izmijarnikot, zmiskiot otrov; mrakotvo ~ija temnina nekoj nazorum te sle-di, ja sti{uva stapkata, zdivot, ti jademne tragata, vo mislata ti presu-dil, go ~eka momentot da ti ja skusisenkata, da ti ja zeme, - ja izostruva-aat slikata na makedonskiot tragizami mrakobesie.

Dolgo i makotrpno e sobirana isto-riskata gra|a, fakti {to na temniteprikazni sogledani niz avtorovatafikcija }e im dade avtenti~na uver-livost. Romanesknoto vreme se poklo-puva so istoriskoto: posle Berlin-skiot kongres svikan od zapadnoevro-pskite sili za revizija na Sanste-fanskiot dogovor i trae do po~etokotna Prvata balkanska vojna. No, Zmijane e istoriski roman. Toj e edna {iro-ka, epska slika na stravotni sobi-tija vo doti~noto vreme.

Romanot zapo~nuva so prolog, uslo-vno, edna mra~na „razglednica” na So-lun, pristani{teto, utvrduvaweto,Kriva Kula, Beaz Kule, Edi Kule.Neboto nad gradot i Beloto More eprituleno, temno i bu~no od razgraka-nite crni gavrani, kako zlokoba. Konprviot del pripa|aat u{te poglavjataGalik, Voden; a kon vtoriot: Predprokletstvoto, Prokletstvoto iepilog.

Glavniot nastan e izgradbata na`elezni~kata linija, od Solun doBitola, obvrska na Otomanskata im-perija da go povrze Evropskiot del so`eleznica, koja proizleguva od ~lenot10 od Berlinskiot kongres. German-skiot in`ener Alfred Kuala, od malme~tael da go gradi svetot, ja dobilrabotata blagodarenie na vrskite natatko mu so Doj~ebank, koja odobrila

pari~ni sredstva za is-plati i obvrznici za gra-de`ni materijali {to odEvropa do Solun gi pre-nesuva brodot Kvin Me-ri. Glaven nadzornik eAladin bej.

Rabotnicite se anga-`irani od okolnite mes-ta za samo nekolku gro{adnevnica, eden del sezatvorenicite od EdiKule, koi }e rabotat an-garija i grupa in`inerciod Avstrija, Italija, Germanija, [vaj-carija, ~ija dnevnica bila deset patipogolema od onaa na mesnoto nasele-nie. I ovaa gradba e nalik na zmija, nesamo poradi zmijulestata trasa, tuku ipo nesre}ite u{te na startot: nadoa|aGalik, }e go odnese nedogradeniotmost, i tri `ivoti...

Dodeka se raboti na trasata, i po-toa, se slu~uvaat edno~udo grozomorninastani, vo ~ija osnova e zmiskiot ot-rov: edna nemerliva, besmislena om-raza, nacionalisti~ka, negatorskapropaganda od sosedite, predavstva,ubistva, grabe`i.... Vo nemo`nost ko-rektno da se prenese nekoja od vpe~a-tlivite sliki {to }e ja dolovi op{-tata atmosfera, akcentot e staven naduhovniot napreg na nekolku likovizadoeni vo duhot na Prli~evata mislaso dlaboka smisla.

Sekako, onie koi go so~inuvaat ovajadro, se mladi lu|e koi zavr{ile ne-koe tu|o u~ili{te na tu| jazik. Tie setuka{ni napredni Makedonci, svesniza destruktivnite propagandi po na-cionalniot identitet: Bino Belomo-rov od Ber, Stojan ^akalinov od Ne-gu{, Dimitar Ko{uvalijata od Vo-den... Uranija Belomorova, Popot Zo-rafin, \or|i ]aata...

Temko Popov, naroden deec, se za-fatil da go prosvetuva Makedonecot:„U~i, ako saka{ da se bori{“, mu velina Dimitar. „A kakva e taa borba vokoja treba da se boram”? „^uv deka pi-{uva{ pesni i sobira{ starini, uba-vo od tebe. Ako si podgotven da gi pro-{iri{ duhovnite pati{ta, treba daznae{ deka vo Makedonija treba da sevodi i vakva borba: protiv grcizmot,bugarizmot, srbizmot, primitivizmot,katolicizmot... A taa borba mo`e dase vodi samo so znaewe, sinko. „ Akotoa e iskreno ka`ano, {to baratevie vo ovoj pansion, zo{to mu slu-`ite na bugarskiot jazik”. „Jas ovdese zasolnav da ne gnijam vo zandana” Idodal: vo Viena zavr{il gimnazija, avo Sofija so trojca istomisleniciformirale Taen komitet za za{titaod gr~kite i bugarskite propagandi,

od Srbite barale po-mo{ za izdavawe u~eb-nici na naroden make-donski jazik. Po vra-}aweto od Belgrad,dvajcata drugari bileuapseni kako ruski{pioni, a nemu edenSer~anec mu pomognalda pobegne. Dimitarza`alil oti ja nagovo-ril Uranija da ja smenigimnazijata, pred da sesretne so Popov. Pre-

minot na Uranija vo bugarskata gim-nazija i dvajcata gi isprava pred mnogute{kotii i podbiv. Dimitar e isfrlenod u~ili{te kako srpski agent: pro-na{le tetratkata so negovi pesni.Uranija ne mo`e da dobie rabota kakou~itelka: so tie race {to pi{uvalena takvo pismo, ne mo`e{ da dr`i{moliv, tuku motika, ja poni`uvaat Gr-cite.

Stojan sonuva da stane zograf, danapravi crkava vo Negu{, a koga od-rodeniot grkoman, popot Gerasim Na-um, }e go pra{a: kakva crkva - gr~kaili bugarska, odgovara: „Moja crkva,slovenska”. Gerasim vreska: „S¢ {tone e gr~ko treba da se uni{ti”! I „}ego goltnat virovite na valavicata”.Sekoja ramna povr{ina od drvo, odkamen, od metal ja koristi da grebe, daskicira ikoni, da ja zografisa Bogo-rodica, poubava od site, ja kreva ra-kata nad oko kon nebesnata sinevinakako tamu da ja sozdava. No niedna odtie sliki go nema obrazot na svetatamajka Bo`ja. Podocna }e sfati dekasekoga{ odnovo ja slikal `enata soizdol`ena i ta`na lika, negovatamajka Mitra. Svet son.

Ivan ^apovski e poet i romansier.Filolo{ki fakultet zavr{il voSkopje. Rabotel kako novinar vo Ve-~er i Nova Makedonija, a kako re`i-ser vo MTV. Bil glaven urednik i di-rektor na knigoizdatelstvoto Make-donska kniga. ^len e na DPM i Make-donskiot PEN centar. Objavil osumzbirki poezija, romanite: Granica,Magla, Zmija, Drvenite mostovi naVardar, Krstan i Sirak, Krv na euka-liptusot, Lazarovata yvezda nadWujork...

Nagradi: 13. Noemvri, Racinovopriznanie, Stale Popov, Kni`evenkrug.

Zmija e vozbudliv roman, gradenso mnogu detali, niz eden alinearenrealisti~ki diskurs. Po pro~ituva-weto `egnuva bolka, gor~livata ta-`noina potoa u{te dolgo go stega sr-ceto.

Boris [uminoski

PRO^ITAV ZA VAS

Zmija

Povod za intervju so pretsedate-lot na ZP Gostivar Nijazi Xe-lili, be{e godi{noto ot~etno

Sobranie na zdru`enieto, koe se odr-`a na 15.03.2014, kade preku godi{ni-ot izve{taj za rabotata na zdru`eni-eto, preku diskusiite na ~lenovite naSobranieto i na gostite, be{e konsta-tirono deka zdru`enieto uspe{no giizvr{uva programskite opredelbi.

Za po~etok, koj e Nijazi Xelili?Roden sum vo Srmnica-gostivarsko,

vo 1947 godina. Pedago{ka Akademija-grupa biologija-hemija, zavr{iv voSkopje. Imam zavr{eno i fakultet zamatemati~ko prirodni nauki, grupabiologija vo Pri{tina. Nekolku godi-ni rabotev kako profesor po biologi-ja vo u~ili{teto na rodnoto selo. Vo2000 godina se penzionirav, a vo 2008bev izbran za pretsedatel na ZPGostivar.

Ka`ete ni ne{to za li~nata kartana Zdru`enieto.

ZP Gostivar, bilo formirano ved-na{ posle Vtorata Svetska Vojna, novistinski po~nalo so rabotata kakoZdru`enie od 1965, koga e registrira-no kako Zdru`enie na penzioneri natdudot i invalidi. Vo momentov, zdru-`enieto raboti odvoeno od invalidi-te i broi 6 965 penzioneri. Zdru`eni-eto gi opfa}a penzionerite od op{ti-nite: Gostivar, Vrap~i{ta i Mavrovo- Rostu{e, so 23 ogranoci.

Koi aktivnosti bi gi izdvoile vominatata godina?

Vo godinata {to ostana zad nas, na-{eto zdru`enie ima ostvareno pove}eaktivnosti. Posebno bi gi izdvoil ak-tivnostite na Aktivot na penzionerki,uspesite i aktivnostite na sportskiteregionalni i republi~ki natprevari,kako i na Revijata na pesni, muzika iigri. Imame organizirano nekolkuekskurzii, kako i penzionerska ve~ervo mesec noemvri koja ni e ve}e tradi-cija, a na koja u~estvuvaa nad 400 pen-zioneri od site etniteti i koi peeja iigraa so muzika na albanski i make-donski jazik.

[to se odnesuva do ekskurziiterealiziravme dve ednodnevni ekskur-zii vo R. Makedonija, za tro{ocite gipokri zdru`enieto, a samo simboli~nopenzionerite. Za bawsko lekuvawe irehabilitacija, penzionerite se mnoguzainteresirani, osobeno za Debarski-te Bawi i za RC vo Katlanovo so koina{eto zdru`enie ima potpi{an do-govor i dobivame popust na cenite. Odna{eto zdru`enie, ovie bawi gi kori-stat zna~itelen broj na penzioneri.

Mo`eme da se pofalime, so uspesitena sportskite natprevari koi se per-manentni. Istoto e so reviite, kadena{eto zdru`enie u~estvuva so pesnina albanski i na makedonski jazik.

Na{eto zdru`enie, im izleguva vopresret i na penzionerite so niskipenzii kako i na tie koi se iznemo{-

teni. Pokraj drugoto, im pomaga i sosnabduvawe ogrevno drvo so poniskiceni i pla}awe na rati. Zdru`enietopomaga i za nabavka na lekovi.

[to se odnesuva do informirawetona ~lenstvoto, go pravime redovno itoa so soop{tenija koi gi istaknuvamena vidni mesta po site ogranoci, preku~lenovite na organite i telata nazdru`enieto, kako i preku vesnikot„Penzioner plus# kade ima stranica ina albanski jazik, preku vesnikot Kohai Nova Makedonija.

Kakva vi e sorabotkata so SZPM,drugite zdru`enija i lokalnatasamouprava?

So SZPM, na{eto zdru`enie sora-botuva odli~no i toa go pravime per-manentno. Zbratimeni sme so 15 drugizdru`enija i so niv zaedni~ki ostva-ruvame pove}e aktivnosti. Ni nedos-tasuva potrebnata sorabotka so lo-kalnata samouprava, koja vo idninaseako }e treba da ja podobrime.

Kako ja ocenuvate rabotata naZdru`enieto, dali ste zadovolni sopostignatoto i koi Vi se prioritetivo 2014 godina?

Kako pretsedatel na zdru`enietorabotam so volja i smetam deka posti-gnuvam rezultati. No, sakam da istak-nam deka postignatite rezultati ne sesamo moi kako pretsedatel tuku se us-peh na rakovodnite organi i rabotnitetela na zdru`enieto. Site rabotimezaedno i slo`no i so uspeh go ostvaru-vame toa {to e planirano. Zadovolnisme so postignatoto, no ne zaboravamedeka mo`e u{te podobro.

Prioritetite sme gi stavile voProgramata za rabota na zdru`enietovo 2014 godina. Kako poprioriteni bigi izdvoil: za{titata na pravata napenzionerite i gri`ata za nivnotozdravje, za relaksacija i odmorite,ekskurziite, bawskoro lekuvawe irekreacijata, gri`ata za penzioneriteso poniski primawa i drugo. So drugizborovi, prioritet ni e se ona {to gopravi `ivotot na na{ite ~lenovipokvaliteten i posodr`aen.

Baki Bakiu

Intervju so Nijazi Xelili, pretsedatel na ZP Gostivar

Zbratimeni sme so 15 zdru`enija, a peeme i igrame albanski i makedonski pesni i ora

Zdru`enieto na invalidi na tru-dot i korisnici na invalidskapenzija „^air” - Skopje, vo koe

~lenuvaat 1137 invalidi od razni ka-tegorii, postoi i funkcionira od 1990godina, a vo sekojdnevnoto dejstvuva-we, vo fokusot e ostvaruvawe na svo-ite programski opredelbi vo ramkitena Sojuzot na ZIT KIP. Postignatiterezultati se plod na `elbata i entuz-ijazmot na rakovodstvoto, da se posti-gnat {to podobri rezultati i pokrajskromnite sredstva. Stolbot na Zdru-`enieto go ~inat: Ismet Mustafa,pretsedatel na Zdru`enieto, Goce Mi-novski, potpresedatel i Siq Jati{isekretar.

Pretsedatelot Ismet Mustafa, za-poznavaj}i ne so Zdru`enieto, najna-pred go iska`a zadovolstvoto na ~le-nstvoto od dobrata kontinuirana so-rabotka i poddr{ka i pritoa gi poten-cira{e najzna~ajnite aktivnosti {to

se realizirani vo izminatiot period.Programata za vo idnina, opfa}a go-lem broj aktivnosti i pra{awa, za ~ierealizirawe e potreben pogolem na-por, kako na rakovodstvoto taka i na~lenovite. Spored Mustafa, re{ava-weto na nekoi klu~ni pra{awa, {to seod vitalno zna~ewe, a za koi postojatizvesni odredeni problemi, ne mo`eada se re{at, poradi nedostatok na fi-nansiski sredstva, no so pogolema an-ga`iranost, uspesite ne izostanaa.

- Strukturata na na{eto ~lenstvo epove}enacionalna, no site rabotimekako eden. Imame odli~na sorabotkaso Lokalnata samouprava. Ni dadoaprostorija vo zgradata na op{tinata,besplaten telefon, struja i kompjuter,za {to sme im blagodarni, a osobeno nagradona~alnikot Izet Mexiti, direk-torot na PIOM, na nekoi na{i akti-visti i sorabotnici i drugi. Sorabo-tuvame so pove}e nevladini organi-

zacii, i so Crveniot krst na Makedo-nija. Inicirame pove}e akcii, ekskur-zii i poseti na pote{ki invalidi idrugo. So humanitarnite organizaciise obezbeduva pomo{ vo hrana, inva-lidski pomagala i obleka. Vo tek eformirawe Aktiv na penzionerki, koj}e ja zbogati aktivnosta na zdru`eni-eto preku organizirawe sredbi idru`ewe so drugi aktivi vo republi-kata i nadvor od nea. Aktivnostiteglavno se naso~eni kon sportsko - re-kreativniot i kulturno - zabavniot`ivot na invalidite so u~estvo na go-di{nite penzionersko - invalidskisportski igri.

Vasil Pa~emski

Toa {to od poodamna go uka`uvaapove}emina invalidski penzio-neri deka rabotite vo prilep-

skoto zdru`enie ne se kako {to treba,se potvrdi i na neodamna odr`anataot~etna sednica na Sobranieto na ovaZdru`enie. Pretsedatelot na Zdru-`enieto Tome Mazgaloski, koj zemasoliden nadomest od ~lenarinata naokolu 1800 invalidski penzioneri, nadvaesetina ~lenovi na ZIP ne im doz-voli da prisustvuvaat na sednicata.

- Toj toa go pravi sekoja godina -velat penzionerite.

Godinava revoltot kulminira{e sotoa {to aktuelniot pretsedatel anga-`iral dvajca vraboteni od agencija zaobezbeduvawe, za da ne im dozvoli nazainteresiranite da prisustvuvaat nasednicata.

- Ne znam {to se slu~uva so nego,ili so nas. Ova e premnogu. Tolku go-dini sum ~len - invalid i slu{am lo-{i raboti za Zdru`enieto, no ova ne-ma smisla. Ne e vo red nekoj so moipari da pla}a obezbeduva~i za da ne

pla{i da ne prisustvuvame na sednica- veli 81 godi{niot Blagoja Pereski.

Na potpisnikot na ovoj tekst, istotaka, mu be{e zabraneto prisustvo.Iako na obezbeduva~ite i na pretse-datelot mu be{e predo~eno deka e do-pisnik na "Penzioner plus# i deka sonegovata profesionalna novinarskakni{ka pove}e od 40 godini ne mu bi-lo zabraneto da prisustvuva na bilokoj i toa mnogu pozna~aen nastan odovoj.

Ne znaeme kolku pari beaplateni za dvajcata obez-beduva~i od privatnata age-ncija, no se somnevame dekapretsedatelot gi platil odsvojot xeb. Inaku, na So-branieto, bez prethodno dase rasprava na Izvr{niotodbor, bila donesena odlu-ka da bide isklu~en ~len naovoj organ, koj na pretseda-telot mu uka`uval deka netreba da se tro{at i takamalkute pari {to gi imaZdru`enieto za nekorisniraboti, ru~eci i negovi pa-

tuvawa. Toa se i edinstvenite aktiv-nosti na ovie penzioneri, ako se iz-zeme toa {to na del od niv im se obe-zbeduvaat drva na rati za {to sporedka`uvawata na "nepo`elnite# ~lenovipretsedatelot dobiva soliden mese-~en nadomest.

- Vo Izvr{niot odbor i Sobranietosamo dva-trojca ne mu se rodnini, ilinegovi bliski - uka`a vo revolt predzatvorenata vrata Mirjana Dimeska,dodavaj}i deka ova ne e semejno, nego-vo li~no Zdru`enie, pa da ne znaeme{to se raboti.

Zdru`enieto "funkcuionira# bez og-ranoci, bidej}i pretsedatelot ne gipriznava formiranite od ~lenovitevo urbanite edinici Varo{ko maalo,Trizla, Korzo i \ogdere, iako na spi-socite ima preku stotina ~lenovi -invalidi. Toj go instruira sobranietoda go isklu~i od ~len na Nadzorniotodbor Zoran Jovanoski, oti mu uka`u-val i ne go potpi{al zapisnikot zatro{ocite vo tekot na predminatata iminatata godina.

Samovolijata na pretsedatelot, pose izgleda deka i natamu }e prodol-`at bidej}i osven "nepo`elnite# nikojdrug ne se interesira za ova prilep-sko zdru`enie na invalidi.

K. Risteski

ZIP Prilep

Samovolijata na pretsedatelot

ZIT KIP „^air” - Skopje

Entuzijazmot vodi kon uspeh

KULTURAPENZIONER plus april 2014 11

ZP Bogdanci prodol`uva so svojataaktivnost i vo 2014 godina. Popovod Svetskiot den na teatarot,

grupa penzioneri na Op{tina Bogdanciorganizirano prisustvuva{e na tea-

tarskata pretstava „Gospo|a minis-terka” od B.Nu{i}. Kolku {to penzio-nerite sakaa da „drugaruvaat so Nu-{i}”, u{te pove}e sakaa da go vidat no-

viot teatar.Vo Skopje pristignaa vo 15 ~asot, pa

ima{e vreme da se razgleda plo{tadotso site znamenitosti, istoriskili~nosti, mostovi {to gi povrzuvaat

dvata brega na Vardar idrugo. Vo 19,30 ~asot pe-nzionerite vlegoa vo te-atarskite prostorii vo-shituvaj}i se na enteri-erot na objektot. Ne izo-stana i zaedni~kata fo-tografija. Vleguvawetoi smestuvaweto do sala-ta pretstavuva{e poseb-no do`ivuvawe, bidej}ina desnata strana nascenata stoe{e fustanotna Meri Bo{kova ~ie te-

lo samo eden den pred teatarskatapretstava be{e isprateno do nejziniotve~en dom.

Po~etokot na pretstavata be{e oso-

beno interesen. So nekolkuminutno ob-ra}awe na Vesna Petru{evska beapro~itani dve poraki za teatarot kakomedium i kratko razmisluvawe na MeriBo{kova za teatarot i negovata ulogaza gleda~ite. Vredno e da se istaknemislata od vtorata poraka deka tea-tarot e mesto kade ne zavr{uva akti-vnosta, tuku mesto kade {to zapo~nuvada se traga po nova aktivnost, da seosoznavaat novi vozbuduvawa, noviiskustva, novi ~ove~ki sudbini...

Vo prepolanetata sala publikata sogromoglasen aplauz go pozdravi po~e-tokot na pretstavata. Deka Nu{i} bilgolem majstor na smeata, se potvrdi iovoj pat. Pretstavata izobiluva{e sokomi~ni situacii, a prisutnite sekoj nasvoj na~in gi do`ivuva. Pretstavatazavr{i re~isi na polno}, no iakoostanavme bez son, nikoj ne se `ale{ena potro{enoto vreme.

D. ^avdarov

ZP Bogdanci

Nezaboravna „Dru`ba so Nu{i}#

Yvoncite se li~na karta na `ivot-nite, spored koi sopstvenicite sigo prepoznavaat dobitokot, veli

67 godi{niot penzioner Van|el Naumo-vski, od seloto Mali Vlaj, koj sega `i-vee vo Struga. Van|el vo Stru{ko e po-znat kako kolekcioner na yvonci, koigi sobira celi 50 godini. Vo negovataneobi~na kolekcija ima najrazli~nipraporci i klopotarci, a toj e poznat ikako eden od poslednite izrabotuva~ina jamki za niv. Kaj nego sto~arite nesamo {to doa|aat da kupat yvona zasvoite: ovci, kozi, goveda, kowi i drugdobitok, tuku i da mu podarat po nekojunikaten primerok, a i da ja vidat ne-govata retka kolekcija.

- Ova e malo nacionalno bogatstvo,koe dava beleg na eden `ivot i na ednominato vreme, - veli penzionerot ko-lekcioner Naumovski. Vo izlo`beniotprostor vo potkrovjeto na negovata ku-}a vo naselbata Misle{evo, kraj Stru-ga, kade {to `ivee, site negovi 150zvona se podredeni, klasificirani, ie zapi{ano od kade se doneseni, od ko-go gi dobil ili kupil. Naj~esto mu gipodaruvaat, pred se, negovi rodnini,prijateli, drugari i bliski, koi znaatza ovaa negova pasija. Me|u yvonciteima i primeroci od Francija, [panija,Turcija, Albanija i od [vajcarija. Sitese so razli~ni golemini, vo zavisnostza kakov dobitok se nameneti.

- Specijalni se onie napraveni zapredvodnicite-ugi~ite, kako {to senarekuvaat voda~ite na stadoto. Tie sepote{ki i pojaki za da mo`at nivnotoyvonewe da go slu{nat i drugite `i-

votni {to gi sledat.Tie se i signal za ov-~arite kade se napasu-va stadoto - raska`uvaVan|el. Toj im dal iimiwa na svoite yvona,pa gi narekuva: skop-skiot, golemiot, elba-sanskiot, ru{eniot,raj~kiot, stru{kiot,malivlajskiot... spo-red mestoto od koe po-teknuvaat. Za nego zvo-ncite se od neprocen-liva vrednost i ne mo-`at da se kupat za ni-kakvi pari.

- Gi ukrasuvam i gi~istam redovno siteprimeroci vo mojataretka kolekcija, za dami bidat poli~ni, iakoovie predmeti poteknuvaat i se name-neti za doma{ni `ivotni - veli Na-umovski.

Neodamna vo poseta na domot - muzejna Naumovski bea negovite drugari, se-ga penzioneri, Jon~e i Stojan, koi zae-dno se fotografiraa. Nim Van|el imraska`a deka yvoncite go potsetuvaatna vremeto na negoviot tatko Velo, ko-ga vo rodnoto stru{ko selo Mali Vlaj,negovoto semejstvo odgleduvalo mnogudobitok, imale okolu 500 kozi i istotolku ovci. Naumovski vra}aj}i se na-zad vo vremeto, dojde vo periodot kogaimal 10 godini.

- Zakonot donesen vo 1948 godina zauni{tuvawe na kozite mnogu go o{teti

na{eto semejstvo.Prisilnoto pogubiva-we na dobitokot (ko-zite) za nas be{e fa-talno. Tatko mi Velovele{e deka se ~uv-stvuva isto kako nekojda mu otsekol del odteloto - raska`uvaVan|el, koj iako neprodol`il da se zani-mava so sto~arstvo,dodeka studiral voBitola na Vi{ata teh-ni~ka {kola i rabotelkako ma{inski in`e-ner vo ohridskata fa-brika EMO, dobil `e-lba da po~ne da sobirainteresni primerocina yvonci.

Sega e brojot na yvo-ncite vo negovata kolekcija dostigna500, kolku {to imalo kozi i ovci vostadoto na negoviot tatko. Zatoa ape-lira do site {to imaat vakov prime-rok, da mu go ponudat, dokolku sakaattoj da stane del od negovata retka ibogata zbirka.

- Golema `elba mi e eden den kolek-cijata da ja izlo`am pred javnosta voStruga i vo Ohrid i da ja za{titam kakotrajna vrednost, kako nacionalno bo-gatstvo i beleg na edno minato vreme -veli toj, nadevaj}i se deka nekoj od ne-govite vnuci ili pomladi ~lenovi nasemejstvoto }e poka`e afinitet naprodol`uvawe na `ivotot na negovotohobi. Stojan Kukune{oski

Penzionerot Vangel Naumovski kolekcioner na yvonci

Yvoncite, praporcite i klopotarcite na Van|el

Sedumdeset i ednogodi{niot novinar vo penzija i pi-satel za deca i vozrasni Mice Pa{oevski od DemirKapija e roden vo seloto Strupino, Egejska Makedo-

nija. Za vreme na gra|anskata vojna vo Grcija so semejstvotodo{ol vo Makedonija. Patot go odvel i vo Vojvodina, a od1951 god. do sega `ivee vo Demir Kapija.

Prvite ~ekori na literaturen plan Pa{oevski gi napra-vil u{te vo sedmo oddelenie, a prvata kniga proza ja ot-pe~atil vo 1980 godina. Ottoga{ ima objaveno deseticiknigi za deca i vozrasni. Za potrebite na amaterskite tea-tri toj napravil dramatizacii na pove}e poznati dela odna{i renomirani pisateli.

Nad ~etiri decenii Mice Pa{oevski bil aktiven novinari kulturen aktivist, dopisnik od op{tinata Negotino iDemir Kapija. Bil i akter i re`iser, kako i referent zakultura i direktor na kulturniot dom vo Demir Kapija. Zasvojata rabota ima dobieno niza nagradi, a najzna~ajni mu seosmonoemvriskata nagrada od op{tina Negotino i sedmo-noemvriskata nagrada na op{tina Demir Kapija.

Po penzioniraweto vo 2000 godina Mice Pa{oevski pro-dol`uva da raboti na site ovie poliwa. Potvrda za toa e idramatiziranata detska skazna „Bolnata princeza” {to iz-leze od pe~at ovaa godina potpomognata od SZPM.

Vo „Bolnata princeza” Mice Pa{oevski zema mo{ne ori-ginalna tema za obrabotka, koja istovremeno se potpira namotivite na klasi~nata skazna, no i na sovremenite `i-votni tekovi i tendencii. Neverojatniot zaplet i negovatauspe{na razra{nica gi pravi vrz nesekojdnevnite sposob-nosti na „Bolnata princeza”. Iako ambientot e prili~no re-alen, nadprirodnite mo`nosti na devojkata se do`ivuvaatisto taka kako realnost i kako nu`nost bez koja tekstot nebi imal smisla. Najgolemata vrednost na tekstot e sekakotoa {to Pa{oevski uspe{no gi spojuva skaznovidnosta imodernoto. Negovite likovi kako da doa|aat od skaznata, no`iveat ovde i sega. I damne{ni i moderni! I dale~ni, asepak bliski!

D-r Metodi Manev pokraj ~itaweto na rakopisot imalmo`nost da ja gleda i izvedena na scena od najmaliteakteri pri Domot na kulturata „Mirka Ginova” vo DemirKapija. Voodu{evuvaweto pri toa od interesniot tekst i od

igrata na akterite i kaj d-rManev i kaj publikata biloogromno. I ostanatite rece-nzenti na ovaa kniga PeniTrpkovski i Mi{o Kitanov-ski go naglasuvaat golemotozna~ewe na pisatelot MicePa{oevski i na negovatadramatizirana skazna „Bol-nata princeza”. Ovoj kultu-ren deec ima zna~ajno mestovo edna mala, no razvienasredina, a negoviot trud vona{ava sevkupna literatau-ra i kultura e korisen, zna-~aen, inspirativen, naglasu-vaat recenzentite. Site seedinstveni vo mislewetodeka se raboti za isklu~itelno talentirana, ambiciozna irabotliva li~nost. „Bolnata princeza” bezdrugo }e bideprifatena od teatrite i dramskite sekcii za postavuvawena scena za qubitelite na dramskata umetnost, dotolkupove}e {to kaj nas se ~uvstvuva nedostig od detski skazni,a osobeno od dramatizirani detski skazni koi se barani odamaterskite teatri i dramski sekcii.

Mice Pa{oevski prodol`uva da sozdava. I vo ovaa ~eti-rinaeseta godina od penzioniraweto pi{uva novi knigi,aktivno raboti vo Kulturniot dom vo Demir Kapija, kade{to podgotvuva detska piesa za festivalot vo Ko~ani. Voovaa rabota sekako mu pomognaa i kursevite po re`ija {togi imaa zavr{eno kako i toa {to na ovoj na~in Mice gio`ivuva likovite od negovite dela. Mice Pa{oevski japrodol`uva i novinarskata rabota, izvestuvaj}i gi penzio-nerite za zna~ajnite nastani i aktuelnosti od Demir Kapijavo „Penzioner-Plus”.

Seto ova ni potvrduva deka Pa{oevski dovolno dobro goznae dramskiot, teatarskiot i novinarskiot zanaet. Muposakuvame dolg `ivot, dobro zdravje i u{te mnogu knigi ,dramatizacii, re`iserski ostvaruvawa i sekako novi-narski tekstovi. Cvetanka Ilieva

Ansamblot „Vawa Lazarova” odAktivot na penzioneri pri Cr-veniot krst - ^air Skopje, u~e-

stvuva{e na 6-tiot me|unaroden fes-tival na narodni pesni i ora, koj se

odr`a na 21. i 22. Mart vo Praga, Re-publika ^e{ka.

Toa {to ~lenovite na Ansamblot godo`iveaa vo Praga i na festivalotmo`e da se vidi i do`ivee samo vobajkite. Ubavinite na Praga se poz-nati, no nastapot na Ansamblot nafinalnata ve~er be{e vistinskoiznenaduvawe i za u~esnicite i za

gostite. Ispeavme ~etiri makedonskinarodni pesni vo traewe od 15 minu-ti, a aplauzot trae{e celi 20 minuti.Uspehot be{e vidliv u{te na gener-alnata proba, kade bevme vnimatelnoslu{ani i poddr`ani od site u~esni-ci na festivalot.

Inaku, na ovaa me|unarodna mani-festacija u~estvu-vaa 17 horovi, grupii ansambli i 14 ig-raorni grupi, a fe-stivalot ima{erevijalen karak-ter. Vedna{ po na-{iot nastap, od me-naxerot na Me|una-rodniot festivalvo Francija, Ansa-

mblot dobi direktna pokana za u~es-tvo na ovaa manifesatacija vo Pariz,po na{ izbor, dali vo ovaa ili na-rednata godina. So ogled na golemataanga`iranost na Ansablot i podgo-tovkite za nastapi vo Ruse i Velin-grad, Republika Bugarija, pokanata japrifativme za 2015 godina.

Milorad Ili}

Bajka vo Praga

U~itelot Simeon Zlatev - Mone na po{irokatajavnost i stana poznat vo 1991 godina so for-miraweto na najmaliot etnolo{ki muzej vo

svetot vo Xep~i{te - Tetovo, so koj go promovira{evekovnoto kulturno nasledstvo na Makedonija odsite konfesii. Roden e 1943 godina vo Skopje, kadego zavr{il Arhitektonsko-grade`niot fakultet,otsek arhitektura pri Univerzitetot „Sv. Kiril iMetodij”, dodeka sredno obrazovanie steknal vogimnazijata „Kiril Pej~inovi}” vo Tetovo.

Qubovta kon minatoto Mone ja preto~uva i vo ne-govata izdava~ka dejnost preku: „Etno brojnica” -2005 godina, „Monografija” - 2009 godina, „U kata-kombete na Tetoo” - 2011 godina i „Etno riznica” -2012 godina.

I ovie 365 amaneti so haiku poezija ja iska`uvaatnegovata neizmerna qubov kon korenite i Makedonija.

Vo pretstavuvaweto na knigata, poznatiot makedonski novinar, poet i filo-log Vasko Markovski, pokraj drugoto, }e zabele`i: „Vo ovie sedumdesetina stra-nici, ~itatelite dobivaat re~nik na podzaboraveni i nikoga{ ~ueni zborovi odmakedonskiot jazik. Ovaa kniga e katalog na neobi~ni i podzaboraveni predmetikoi sme gi gledale vo domovite na na{ite dedovci i babi, no ne sme znaele za{to se koristele. Vo nea }e najdete 365 minijaturni intimni prikazni - herojs-ki, mominski, damne{ni, ve~ni, za verata, za qubovta, za nade`ta...” M.D.

Nova kniga na u~itelot Simeon Zlatev - Mone

365 amaneti

Od 7-mi do 14-ti april, naSkopskiot Saem, se odr`a 24-iot Saem na knigata. Ne samo

qubitelite na ubaviot pi{an zbor,tuku i mnogu qubopitni koi sakaa daja posetat ovaa ubava tradicionalnamanifestacija so interes gi razgle-duvaa mnogubrojnite {tandovi napoznatite pogolemi izdava~ki ku}i,no i na pomalku eksponiranite izda-va~i. Jasno, vnimanieto go privle-kuvaat raznovidno i bogato uredeni-te {tandovi na Kultura, Matica Ma-kedonska, Tabernakul, \ur|a, Tri, Ma-gor, Ili-Ili, kade{to mnogubrojnitenovi izdanija, a i reizdadenite,nudat knigi za se~ij interes. Da sespomene i podatokot deka site izda-va~i na saemot ponudija golemi po-pusti na cenite na svoite knigi, a ne-koi se prodavaa i vo mal, paket, oddve-tri knigi zaedno za navistinaprifatliva cena. Ima{e knigi od ve-}e poznati i priznati avtori od Ma-kedonija, no i avtori koi se afirmi-rani vo svetot, a i se dostapni na na-{ata ~itatelska javnost prevedenina makedonski. Vnimanieto, jasno, se-koga{ pove}e go privlekuvaat best-selerite, odnosno najprodavaniteknigi, a takvi knigi navistina ima{eza site vozrasti, pa i za nas penzio-nerite. Ubavo podredenite {tandovi,qubeznite lica na vrabotenite i po-dgotvenosta da im pojasnat ili po-nudat ne{to od izlo`enite knigi nasvojata izdava~ka ku}a na postarite~itateli, sekako pridonesuva{e dase zgolemi interesot i ovie poseti-telite da kupat kniga. Da ne navedu-vame naslovi, za{to gi ima{e pre-mnogu, no da ka`eme deka ima{e knigikoi zboruvaat za se {to go interesira~itatelot- nau~na fantastika, qu-bov, zaguba, prijatelstvo, fantazija,razonoda, so drugi zborovi se {to do-pira do se~ija du{a, a e raska`ano nastranicite na knigata.

Vo rekata posetiteli koi gi ima{evo golem broj i vo nedelata, na pret-

posledniot den od saemot, prisustvo-to na povozrasnite posetiteli be{evidlivo i toa ne samo kako „pridru`-nici” na svoite pomladi ~lenovi nasemejstvoto, tuku i aktivni prebaru-va~i i kupuva~i na knigi od `ivotna-ta oblast {to gi interesira najmnogu.Vakvi manifestacii se i mesta kade{to povozrasnite mo`at da se sret-nat so svoite vrsnici, prijateli, po-znati, nekoga{ni kolegi i da si raz-menat misli, malku da se dru`at dase po~uvstvuvaat del od site genera-cii, koi gi povrzuva najubavata `i-votna ni{ka - duhovnoto, mislovnoto,ubavoto. Za{to da saka{ da se dru-`i{ so knigata zna~i da razbere{, dase informira{ i da spodeluva{ raz-misluvawe, raska`uvawe, iznesuva-we tu|i, poinakvi ili bliski na svo-ite `ivotni sfa}awa za `ivotot vo-op{to, a toa najdobro go znaat povo-zrasnite ~itateli. Tretata doba nudivreme da se dru`ime so najdobriotprijatel na ~ovekot, so knigata., kojai da ne gi ispolni na{ite o~ekuvawa,i da ne rasta`i, da ne ne ispolni ko-lku {to sme o~ekuvale, sepak }e bidesredba, razgovor, razmisla, spodelu-vawe misli so „drugiot” odnosno pi-satelot, }e ni gi obogati mislite, }eni ja dopre du{ata, }e napravi da gopo~uvstvuvame `ivotot, zo{to kniga-ta e prijatel po kogo mo`eme da po-segneme koga sakame, prijatel kakov{to sakame pokraj sebe, tivok pri-dru`nik, koj sekoga{ ni e pri raka, ikoj nikoga{ ne ne napu{ta.

Taska Gavrovska

Penzionerite na saemotna knigata

Mice Pa{oevski, novinar vo penzija i pisatel za deca i vozrasni

Penzioniraweto - mo`nost za tvorewe

IZBOR OD ALBANSKI PENZIONER plus april 201412

Më 14 mars të vitit 2014, LShPM,mbajti mbledhjen e saj raportu-ese. Fillimisht, të pranishmit në

mbledhje i përshëndeti kryetari i LShPM,Dragi Argirovski. Përkrah rezultatevetë arritura dhe të realizuara, ai theksoiedhe për sulmet e më parandaj Lidhjes nga ana e “Par-tisë së pensionistëve dheqytetarëve të bashkuar”, përçka, ndër të tjerat ai theksoi:

- Faktet dhe e vërteta janënë anën e Lidhjes. Të arritu-rat tona janë evidente, punajonë është transparente.Rruga nëpër të cilën ecimështë rruga e drejtë, ndër-kaq, rrugët nëpër të cilatecin disa të cilët na sulmojnëjanë të liga. Se është ashtu,do të tregojë koha dhe rezul-tatet tona të më tejme.

Më pas, mbledhja vazhdojë punën si-pas renditjes së propozuar. Së pari, nërend të ditës ishin Raporti për punë dheLlogaria përfundimtare për vitin 2013për të cilat fjalën hyrëse e pati nënkry-etari i KE të LShP, Metodija Toshevski.Ai i theksoi të arriturat më të rëndë-sishme në Raportin për punën e Lidhjes,duke konstatuar se gjithnjë mund të jetë

edhe më mirë.Në diskutimin e sajë, Stanka Trajko-

va, sekretare e KE të LShPM potencoise askush nuk ka të drejtë të nënvlerë-sojë rezultatet e arritura të Lidhjes, ngaqë ai është subjekt serioz në funksion-

imin e shoqërisë qytetare.Raporti për punën e Lidhjes u vlerë-

sua nga të pranishmit si shumë me ku-alitet, gjithëpërfshirës dhe se në të kaanalizë të asaj që është punuar, por ed-he disa sugjerime dhe konstatime të ci-lat të pranishmit i pranuan njëzëri.

Në fjalën e tij, Besnik Pocesta, nën-kryetar i Kuvendit të LShPM, potencoi:

Askund, në asnjë Parti ose Asociacion

nuk ekzistojnë raporte ndër etnike tëmira siç janë në LShPM. Ndër anëtarët eLidhjes ekziston shoqërim dhe bashkë-jetesë që mund të shërbej shembull gje-neratave që vijnë pas. Ishte konkluzion imbledhjes se rezultatet e arritura janë

vepër e të gjithë pensionistëveanëtarë të Lidhjes dhe se atopasqyrojnë masivitetin dhetransparencën, të cilat e bëjnëLidhjen të jetë Evropiane.

Sa i përket llogarisë për-fundimtare për punën financia-re të Lidhjes në vitin 2013, ishtekonstatuar edhe në Raportin eKëshillit mbikëqyrës, se ështëpunuar me nikoqirllëk dhesipas dispozitave ligjore. Që tëdy dokumentet ishin votuar një-zëri. Kuvendi i LShPM num-ëron 68 anëtarë, ndërkaq 6 del-

egat ishin të abstenuar. Vendimi përvërtetimin e kritereve për punën finan-ciare-materiale të shoqatave dhe Lid-hjes ishte aprovuar me votë pozitive të60 delegatëve nga 62 të pranishëm, njëishte i përmbajtur dhe një kundër. Edheky votim tregoi dhe vërtetoi se anëtarët eLShPM janë të bashkuar edhe nëveprim edhe në vendime.

Kalina S. Andonova

Nga mbledhja raportuese e Kuvendit të LShPM

Të bashkuar në vendime dhe punë

LShPM i kushton kujdes të madhinformimit të anëtarëve dhe tëgjitha ngjarjeve në Lidhjen dhe

shoqatat si dhe për opinionin më tëgjerë. Në vitin 2014, ajo vazhdon të real-izohet përmes gazetës “Penzioner plus”,shtojcës “Penzionerski vidici” nëgazetën Nova Makedonia dhe faqen për

popullatën pensioniste në gazetënKoha në gjuhën shqipe. Informimi i anë-tarëve dhe i publikut më të gjerë bëhet

edhe përmes shtypit dhe mediat elek-tronike, në nivel nacional dhe lokal. Sidhe gjer tani, gazeta “Penzioner plus”edhe më tej do të del një herë në muaj,në të premten e fundit të muajit, shtojcës“Penzionerski vidici” në gazetën NovaMakedonia të enjten javën e dytë,ndërkaq, faqja për më të rriturit, respek-tivisht popullatën pensioniste nëgazetën Koha të enjten javën e tretë tëmuajit. Në këtë mënyrë, gjithë muaji dotë mbulohet me informacione.

Sa i përket veb-faqes të LShPM, ajoka fituar pamje dhe përmbajtje të re.Nga fillimi i këtij viti ekziston arkiv i tëgjitha të rejave, gazetave dhe buletin-eve. Është risi e bukur që tani në tëështë vendosur edhe nën faqja eshoqatave anëtare të Lidhjes. Tani përtani, nën faqe të veta kanë këto shoqa-ta: ShP Gazi Babë, ShP Gjorçe Petrov,ShP Dojran, ShP Karposh, ShP KiselaVoda, ShP Tavtalixhe DDD, ShPKrushevë, ShP Ohër dhe Debarcë, ShPRadovish dhe Konçe, ShP Solidarnost-Aerodrom dhe ShP Butel. Pritet që nëperiudhën e ardhshme të punohen nënfaqe edhe për shoqatat tjera. Në nënfaqet e shoqatave janë vënë: letërnjofti-mi i shoqatës, fotografi dhe përbërja eudhëheqësve, trupat dhe komisionet,Programet e tyre për punë e të tjera. Në

këtë mënyrë, afirmimi i shoqatave dhe iLidhjes në tërësi, do të jetë edhe më ekompletuar, ndërkaq, komunikimi ndërshoqatat shumë më i mirë.

Kur jemi tek veb-faqja, mundemi tëlavdërohemi se ajo nga dita në ditëështë gjithnjë e më e vizituar. Për shem-bull, nga 11 mars deri më 10 prill 2014,numri i vizitorëve ishte 573, ose në kra-hasim me dhjetorin 2013, është rritur për40%, kur faqja kishte pasur 335 vizitor.Që nga ky numër, pothuajse të gjithëvizitorët janë të rinj. Më së shumti faqene vizitojnë vizitorë nga Maqedonia 53%,ndërkaq 19% nga Shkupi.

Nga të dhënat mund të shihet se mësë shumti vizitorët janë të moshës 25deri 34 vjeç, por 23,5% janë vizitorë mbi45 vjeç. Numrat janë dëshmi se faqjavizitohet pothuajse nga të gjitha gjener-atat. Nga vizitorët ka organizata qever-itare dhe jo qeveritare, punëtorë turistik,punëtorë kompjuterësh, sociologë,sportistë, folkloristë, instruktorë përushqim të shëndoshë e të tjerë.

Sa i përket shteteve dhe fushave tëgjuhës, vizitorë më të shumtë janë ngagjuha angleze. Me përmbajtjet të vënanë www.szpm.org.mk është siguruarinformim dhe transparencë e tërësishmenë punën e LShPM në vend dhe jashtë.

Kalina S. Andonova

Vizita e VEB faqes të LShPM gjithnjë më e madhe

Më 12 prill të vitit 2014, ShP Teto-vë, ishte nikoqire e parë e takimitshumetnik të pensionistëve nga

Maqedonia, në të cilën morën pjesë mbi600 pensionistë pothuajse nga të gjitha

shoqatat e vendit tonë. Ishte kënaqësidhe përjetim i vërtetë të jesh në mespensionistëve, të cilët u shoqëruan padallim të përkatësisë kombëtare dhefetare.

“Tetova, jo rastësisht ishte zgjedhurqë të ishte nikoqire e takimit të tillë. Qy-teti ynë dhe i gjithë regjioni i poshtëm iPollogut, dallohet me popullatë të përzi-er nacionale. Për të gjitha bashkësitënacionale që i takojnë moshës së tretëka vetëm një dispozitë – pensionistë. Nënjë frymë të tillë, realizojmë aktivitete,shoqërim të përbashkët në ekskursione,shëtitje, verime, gara sportive e të tjera.Një shoqërim të tillë të përbashkët, pen-sionistët tetovarë e vërtetojnë sidomosnë pjesëmarrjet në revyalet kulturore-zbavitëse. Anëtarët tonë i kultivojnë dhe

publikisht paraqesin kulturën dhe melo-sin folklorik burimor, duke afirmuar vler-at kulturore të të gjitha bashkësive et-nike. Për na, nuk ka më të dobishme seshoqërimi dhe jeta e përbashkët, ndar-

jen e të mirës dhe të keqes me ko-mshiun, sepse, atdheu ynë ju për-ket të gjithëve. Nuk ka alternativtjetër”, ka theksuar në fjalën për-shëndetëse Gojko Eftovski, kryetari Kuvendit dhe Shaban Azizi,kryetar i Këshillit Ekzekutiv të ShPTetovë.

Të pranishëm në këtë takimishin edhe Dragi Argirovski, kryetari LShPM, Besnik Pocesta, nën-kryetar i Kuvendit dhe Metodija To-

shevski, nënkryetar i KE të LShPM, sidhe Zdravko Petkovski, kryetar i Komi-sionit për sport i Lidhjes. Duke i përshë-ndetur të pranishmit në takim, kryetariDragi Argirovski, kujtoi për aktivitetet më

të rëndësishme të realizuara në Lidhjedhe në shoqatat në periudhën e kaluar.Ndërkaq, për ShP të Tetovës ai ka thënëse është një ndër më e madhja dhe mëaktivja. Këtu, në kuptimin e plotë të fja-lës, kultivohet bashkëjetesa, gjë e cilavërtetohet edhe në këtë takim”. Në fundtë fjalimit, kryetari Dragi Argirovski, ta-kimin e shpalli të hapur.

Mysafir në takim ishte edhe kreu i pa-rë i Tetovës, Teuta Arifi. “Edhe pse kamshumë angazhime të lidhura me funk-sionin tim në komunë, megjithatë, deshapak të jem me ju, t’ju përshëndes dhet’ju dëshiroj shëndet dhe jetë të gjatë.Në shekullin e juaj të punës, ju kenidhënë kontribut në ndërtimin e vendit

për çka meritoni respekt. Na, gjen-eratat më të reja, me të vërtet kemise çka të mësojmë nga ju”, katheksuar Teuta Arifi.

Takimi shumetnik në Tetovë, pa-ti edhe dy dimensione të tjera:humanitare sepse mjetet e grum-bulluara u ishin dedikuar shërimittë djalit 14 vjeç Tome Kostadinov-ski nga fshati tetovar Sedllarcë ePoashtme. Në takim, si kontributpër Tomen, nga pensionistët ishingrumbulluar 17.500 denarë. Përm-bajtje e dytë ishte përfaqësimi ipensionistes nga Tetova, Hasëhu-

she Miftari, e cila përgatiti ekspozitë prejdhjetë fotografish në vaj. Takimi mbaroime përshëndetje të përzemërta medëshirë për takime të serishme.

S. Dimovski, V. Sadiku

ShP Tetovë

Takim shumetnik i pensionistëve në Tetovë

Sipas Programit për vitin 2014 të Li-dhjes së shoqatave të pension-istëve, erdhën në radhë përgatitjet

për revyalet e këngëve muzikës dhelojërave, të cilat kanë për qëllim të rua-

jnë pasurinë kulturore të të gjithëvetë cilët jetojnë në këto hapësira, sidhe garat sportive të cilat janë tra-ditë prej më shumë vitesh.

Këshilli ekzekutiv i Lidhjes së sho-qatave të pensionistëve të Maqedo-nisë, e vërtetoj përcaktimin e Komi-sionit për kulturë që edhe këtë vit tëmbahen gjashtë revyale regjionaleedhe atë prej 9 deri më 22 maj 2014.Nikoqir i revyalit të 12-të do të jenëshoqatat: më 03.05.2014 – ShPBerovë, më 09.05.2014 – ShP SvetiNikolë, më 11.05.2014 – ShP Strugë, më15.05.2014 ShP Negotinë, më20.05.2014 – ShP Solidarnost Aerodromdhe më 22.05.2014 – ShP Gjorçe Pet-rov.

Revyali republikan i këngëve, muzikës

dhe lojërave do të mbahet më 10 qer-shor në Sallën universale në Shkup.Këto revyale, Ministrija e kulturës edhekëtë vit i shpalli manifestime me interesnacional në kulturë për shtetin, për çka

pensionistët ndjehen të nderuar.Lojërat e 19-ta regjionale spor-

tive do të mbahen prej 21 maj derimë 20 qershor 2014, për të cilatnikoqir do të jenë: regjioni i parëShP Butel më 30.05.2014, regji-oni i dytë ShP ShPB (OVR) më25.05.2014, regjioni i tretë ShPKrushevë më 21.06.2014, regjionii katërt ShP Makedonski Brod më18.06.2014, regjioni i pestë ShPBogdanci (6.06.2014), regjioni i

gjashtë ShP Zlletovë më 31.05.2014,regjioni i shtatë ShP Sveti Nikolë më22.05.2014 dhe regjioni i tetë ShPBerovë më 14.05.2014.

Garat sportive republikane do të mba-hen më 22.05.2014 në Tetovë.

Kalina S. Andonova

Revyal dhe lojëra sportive në vitin 2014

Përgatitjet janë në përfundim

Ministri për punë dhe politikë so-ciale Dime Spasov, në korniza tëprojektit “Rekreimi klimatik në

banja”, këto ditë vizitoi pensionistët të

cilët qëndrojnë në banjën e Katllanovës.- Planifikojmë që këtë vit të përfshijmë

numrin rreth 5.500 pensionistë, të cilëtdo të shfrytëzojnë këtë shërbim pa pa-gesë, e që përbëhet nga 6 racione tëplota, transport pa pagesë, kontrollimemjekësore dhe tretman në banjë. Përmua është shumë me rëndësi që pen-sionistët të cilët deri më tani kanë shfry-tëzuar këtë shërbim me të cilët edhekam pasur takime, vërtet janë të këna-qur me realizimin e projektit në fjalë dhe

me kushtet të cilat i ofrojnë banjat përata në Maqedoni – ka thënë ministri nëSpasov.

Ministri Dime Spasov, më 22 mars viz-itoj edhe pensionistët të cilëtqëndrojnë në banjat e Dibrës -Capa (Banishtë), në korniza tëprojektit në fjalë. Para mediave,Spasov deklaroi se edhe këtë vit,rekreimi klimatik në banja e arrinefektin, e atë e vërteton edhereagimi i pensionistëve. Ai tha seprojekti është përfshirë me Pro-gramin për punën e Qeverisë tëRM për 2011- 2015, në sferën ePolitikës sociale. Spasov kapotencuar se ky projekt realizo-het tani më pesë vite dhe se nëvitet e kaluara me të janë përf-shirë mbi 22 mijë pensionistë, e

ai do të vazhdojë edhe në katër vitet nëvijim. Gjithashtu, në Banjat e Dibrës,ministri Spasov ka lajmëruar se projektetë tilla të ngjashme me të cilët përmirë-sohet jeta sociale dhe shëndeti i pen-sionistëve, do vazhdojë të realizohet.

Në takim ishte i pranishëm edhe Bes-nik Pocesta, nënkryetar i Kuvendit tëLSHPM i cili shprehu kënaqësinë ngarealizimi i suksesshëm dhe i dobishëm iprojektit.

Vjollca Sadiku

Ministri Spasov në vizitë pensionistëve në banjat

Dibër, 20 mars- Komuna Dibër ës-htë një ndër pesë komunat në Ma-qedoni ku është duke u realizuar

projekti i Kryqit të Kuq të Maqedonisë“Përkujdesja për moshën e tretë”, gjeg-jësisht të moshuarve të vetëm. Është njëprojekt i cili ka për qëllim përkujdesjennë sferën e shëndetit, ushqimit dhe veshmbathjes për kategorinë të pleqve tëvetmuar .

Këtë projekt në Dibër është dukje erealizuar Organizata komunale e Kryqittë Kuq dhe sipas tyre projekti realizohetderi tani me sukses. Kryetari i organiza-tës në fjalë Fitim Alili na informoi se bë-het fjalë për 30 persona të cilët marrinpërkujdesje të rregullt në sferat në fjalë.Janë pleq të cilët kanë nevojë për traj-timin mjekësor por njëkohësisht ata mar-rin edhe artikuj ushqimor dhe veshmbat-hje pa pagesë. Jemi të vetëdijshëm senë Dibër ka një numër më të madh tëpleqve në nevojë, por projekti në fjalëështë i përcaktuar në 30 persona.

Sekretari i organizatës komunale eKryqit të Kuq Isni Telqiu thekson se përrealizimin e projektit janë angazhuar 10aktivistë të Kryqit të Kuq të Dibrës dhe

një motër e medicinave. Po ashtu përrealizimin e këtij projekti humanitar Kryqii Kuq ka një bashkëpunim shumë të mirëme Qendrën për punë sociale në Dibër ecila ka përcaktuar 30 pleqtë më në nevo-jë të cilët jetojnë të vetmuar. Nga ana tje-tër po ashtu rreth këtij projekti organiza-ta e jonë thotë Telqiu bashkëpunon meshoqatën e pensionistëve duke marrëparasysh se edhe grupi i projektit janëpensionistët. Sekretari Telqiu shton seprojekti në fjalë e financon kompaniaEVN.

Në organizatën e Kryqit të Kuq thek-sojnë se popullata në komunën e Dibrëska nevojë për realizimin e projektevehumanitare. Është një komunë ku bano-rët kanë probleme të shumta sociale pornjëkohësisht është një komunë e cila kamigracion të madh dhe numri i pleqve qëjetojnë të vetmuar është tejet i theksuar.Jo zyrtarisht, mbi 200 pleq jetojnë të vet-muar të cilët kanë nevojë të përditshmepër një përkujdesje shëndetësore si dhepër furnizimin me ushqime. Fenomeninë fjalë është prezent si në qytet ashtuedhe në fshatra.

Vjollca Sadiku

Projekt humanitar përkujdesin ndaj të moshuarve

ZDRAVSTVOPENZIONER plus april 2014 13

Ako na nekoj prose~en ~ovek mu po-stavite pra{awe {to se adapto-geni, mnogumina po zborot }e ja

prepoznaat smislata, no mehanizmite ivistinskata priroda na tie bilki naj-verojatno nema da ja znae. Toa ne e ~u-dno, oti poimot „adaptogen” se pojavuvaduri vo sredinata na 20 stoletie, do-deka poaktivno vo upotreba e voposlednite 15 godini.

Definicijata na zborot „adaptogen”podrazbira nekolku raboti:

adaptogenot ja zgolemuva otporno-sta na organizmot na {irok spektar na„neprijatelski” sostojbi na organizmot,vo {to spa|aat fizi~ki, hemiski ibiolo{ki faktori

adaptogenot ima uloga na normal-izacija na organizmot, odnosno ispra-vuvawe na poremetuvawata pri~inetiod stresni sostojbi i agensi

adaptogenot mora da ima ne{tetnodeluvawe na organizmot (ako se zema vopropi{an oblik i propi{ani dozi), bezrazlika na toa {to deluva na {irokspektar na poremetuvawa.

Zad site ovie visokointelektualnidefinicii stoi grupa na bilki koja e,nakratko, zadol`ena za normalizacijana rabotata na organizmot posle stre-snite sostojbi ili prevencija za da dotie sostojbi voop{to ne dojde. Mnogu-mina mislat deka adaptogenite sevsu{nost stimulansi, iako tie delumnoi se. Po svojot sostav se razlikuvaat odklasi~nite stimulativni supstanci, noglavnata razlika e vo deluvaweto.Stimulansite glavno rabotat na krat-kotrajno podobruvawe na metabolizmotna kletkite, no potoa se zabele`uvanaglo pa|awe na potencijalot i se pro-dol`uva terminot na oporavuvawe, zarazlika od adaptogenite koi deluvaat

posporo i pogolgo. Eve nekoi adapto-geni bilki, koi oficijalno se prizna-eni od strana na naukata preku temelniistra`uvawa i nau~ni trudovi.

Rozov `ednik (Rhodiola rosea) - Ovojadaptogen e najsiguren za upotreba odsite navedeni, a ima najistaknati ada-ptogeni karakteristiki. Ima razniimiwa: zlaten koren, arkti~ki korenili ednostavno rodiola. Stanal poznatna na{ite podra~ja otkako po~nale daja upotrebuvaat mnogu sportisti i qu-biteli na ekstremni aktivnosti. Naro-dnata medicina go potvrdila negovotovlijanie vrz depresijata, stimulaci-jata na nervniot sistem, povolno delu-vawe na umor i psihofizi~ki napori.Vo drevnata medicinska dokumentacijase spomnuva u{te od anti~ko doba. Voposledno vreme se slu{a deka radio-lata, vo kombinacija so guaranata, sta-nala ~esto upotrebuvana bilka kaj stu-dentite vo fazite na u~ewe. Radiola-ta e mnogu vredna bilka so nesomnenpotencijal vo adaptegoena smisla.

Kineski/korejski ginseng (Panaxginseng) - Japonski ginseng (Panax ja-ponicus) - Amerikanski ginseng (Pa-nax quinquefolius)- Ginseng e edna odnajpoznatite adaptogeni bilki, ekst-raktite se dobivaat od gorenavedenitetri vida ginseng, iako gi ima preku 10vidovi. Samoniknatiot ginseng e vsu{-nost mnogu redok, poradi toa vo posle-dno vreme se upotrebuvaat kultiviranibilki Germanskata Komisija E go priz-nala ginseng kako tonik protiv slabosti umor, korisen za rekonvalescencija ioporavuvawe na fizi~kite i mental-nite sposobnosti i koncentracijata,osobeno kaj povozrasnite lu|e. Ginsengse spomenuva i kako sredstvo vo borbaprotiv rakot i mikroorganizmite, a imai svojstva na za{tita od rendgenskozra~ewe i ostanatite patogeni vli-janija na organizmot.

Sibirski ginseng (Eleutherococcussenticosus) - Iako deli ime so vistin-skiot ginseng, toj ne mu e sroden ni porod, ni po vid, no po deluvaweto ne sedaleku. Masovno se upotrebuva na pod-ra~jeto na porane{niot Sovetski sojuzza isti bolesti za koi se upotrebuva ipraviot ginseng. Glavno toa e rekonva-lescencija i oporavuvawe od napornifizi~ki i mentalni sostojbi. Brojniteistra`uvawa, poka`ale zna~aen po-tencijal vo borbata protiv infekcii,kade e utvrdeno zgolemuvawe na nivotona T- limfociti vo krvta, potoa nama-luvawe na nivoto na {e}er vo krvta idrugo. Isto taka tradicionalno se upo-trebuval i za namaluvawe na masnotiii trigliceridi vo krvta. Zabraneto enegova upotreba kaj visok pritisok, ze-mawe zaedno so drugi stimulansi le-kovi za odredeni psihi~ki sostojbi,kardiolo{ki i antikoagulantni leko-vi, a posebno vnimanie se prepora~uvana onie koi zemaat lekovi za namalu-vawe na {e}erot vo krvta.

Indiski ginseng (Withania som-nifera) - Indija e golem „potro{uva~” naovaa bilka, vo glavno za koskeno-musk-ulnite poremetuvawa, revmatskitepromeni, protiv stres, za oporavuvaweposle bolest ili kako prevencija. Nau-~nite istra`uvawa spomnuvaat pro-tivvospalitelni, antioksidaciski iimunomodulatorni deluvawa i drugo.

Ma~ja kanxa/noktec (Uncaria tomen-tosa) e efikasna bilka koja deluvakako imunomodulator, no zapazeni se inekoi drugi svojstva kako protivvospa-litelno i deluvawa na krvo`ilniotsistem. Ima i potencijalno antikance-rogeno deluvawe, {to e zabele`ano vonekoi avstriski istra`uva~ki krugovi.Narodnata medicina bele`i upotrebakaj reuma, nekoi oblici na gastritis iza zarastuvawe na rani.

T.G.

Adaptogeni

Borbata so otka`uvaweto od ciga-rite deneska e najprisutna voprezemaweto merki za za~uvu-

vawe na zdravjeto. Za da im izlezat vopresret na pu{a~ite koi sakaat daprestanat, razli~ni proizvoditelinudat flasteri, elektronski cigari,lekovi, mastiki... no na krajot povtor-no se ostava na niv samite.

Doktor Arun Kumar dolgi godini impomaga na pu{a~ite da se otka`at odcigarite. Toj veli deka prvo mora da se

utvrdi za kakov pu{a~ stanuva zbor,odnosno vo koi situacii posegnuva pocigara. Soznavaweto na pri~inata,zna~i soznavawe na na~inot za spro-tivstavuvawe na pu{eweto.

Povikuvaj}i se na praktikata d-rKumar veli deka fizi~kata aktivnostzna~itelno ja namaluva potrebata odnikotin. Toa ne zna~i da tr~ate mara-ton, no obi~na pro{etka mo`e mnogu dapomogne. Glavno, potrebno e da se znaedeka pu{eweto e antistresna navika,

odnosno gi smiruva lu|eto. Zatoa, tre-ba da se najde pomalku {tetna alter-nativa za osloboduvawe od stresot,kako {to se: meditacijata, jogata,masa`ata i drugo.

Eve {to se mo`e da se koristi vo„borbata” so cigarite:

- xvakaweto cimet ja ubiva `elbataza nikotin;

- solenata hrana ja ubiva `elbata zacigara, ako nemate ~ips, stavete malkusol na vrvot na jazikot;

- isto taka, koga po~ustvuvate pot-reba za cigara, zemete orevi, le{nici,bademi ili suvo ovo{je;

- sekoga{ imajte mastika so sebe;- pred da zapalite cigara, ispijte

malku mleko ili izedite celer ilimorkov, poradi gor~liviot vkus, sigu-rno nema da vi prija cigarata;

- vitaminot C vi e najgolemiot so-juznik vo borbara so cigarite, zatoakonzumirajte limoni, portokali, crve-na piperka i sli~no.

So `elba i upornost }e postigneteefekt koj mnogu }e vi zna~i vo `ivotot,so toa {to }e go izbegnete pu{eweto, a}e dobiete ogromen plus za va{etozdravje. Pa, sre}no!

Blagoj Arsov

Kako da se otka`ite od cigarite

Osteoporozata e bolest na koski-te koja go zgolemuva rizikot odfrakturi. Taa se karakterizira

so namaluvawe na koskenata masa koevodi do namaluvawe na cvrstinata nakoskite i pojava na skr{enici, naj~es-to vo oblasta na kolkovite i zglobo-vite. @enite mnogu po~esto stradaatod osteoporoza otkolku ma`ite. Fra-kturite od osteoporoza se skoro dvap-ati po~esti kaj `enite. Najzasegnatise `enite koi se vo menopauza ili koija pominale ovaa faza od `ivotot.Osteoporozata ne poka`uva vidlivisimptomi. Naj~esto lu|eto ja otkrivaatduri otkako }e nastradaat od skr{e-nica. Poradi toa, taa se narekuva u{tei „tivka epidemija”. Brojot na zabole-ni od osteoporoza postojano se zgole-muva vo svetski ramki, pa zatoa pre-vencijata e osobeno va`na. Genite semnogu va`ni koga stanuva zbor za cvr-stinata na koskite, no i na~inot na`ivot ima golemo vlijanie. Vodewetona zdrav `ivot e najdobriot na~in dago namalite rizikot od pojava na oste-oporoza. Nikoga{ ne e premnogu rano,nitu premnogu docna za da zapo~neteda prezemate merki za za{tita odovaa tivka bolest. Postojat tri fak-tori koi se najva`ni za za~uvuvawe nazdravjeto na koskite vo tekot naceliot `ivot:

vnesuvawe na kalcium;vnesuvawe na vitamin D;redovna fizi~ka aktivnost.

Vnesuvawe na kalcium - Kalciumote neophoden za odr`uvawe na zdravje-to na koskite. Okolu 99% od ovoj zna-~aen mineral vo na{eto telo se skla-dira vo koskite i zabite. Se prepora-~uva kalciumot da se prima vo sled-nite dnevni dozi: Deca (1-3 godini) -500 mg, Deca (4-8 godini) - 800 mg, De-ca (9-18 godini) -1300 mg, Vozrasni(19-50 godini) – 1000mg, Vozrasni (51godina i nagore) – 1200mg

Samo za orientacija, vo edna ~a{a

mleko ima pribli`no 300mg kalcium,vo edna ~a{a urda - 130 mg, vo 85 gbademi - 210 mg, vo 60g sardini sokoski - 210 mg kalcium.

No, retki se lu|eto koi uspevaat dago vnesat prepora~anoto koli~estvokalcium preku ishranata. Zatoa seprepora~uva dopolnitelno vnesuvaweso pomo{ na suplementi.

Vnesuvawe na vitamin D - Vnesu-vaweto na dovolno koli~estvo vita-min D e isto tolku va`no vo prevenci-jata od osteoporoza kolku i vnesuva-weto na dovolno kalcium. VitaminotD ja pomaga apsorpcijata na kalcium odteloto. Nedostigot na vitamin D mo`eda predizvika slabeewe na koskite izgolemuvawe na rizikot od skr{enici.Se prepora~uva da se vnesuva 600 IUvitamin D dnevno. Licata koi se navozrast nad 70 godini prepora~livo eda vnesuvaat 800 IU. Vitaminot D doa-|a od ishranata i od ko`ata. Kaj lu|etokoi po~esto se izlo`eni na sonce sesozdava pove}e vitamin D. Toj najmnogue zastapen vo mesoto od riba, ribino-to maslo i `ol~kata od jajceto. Posto-jat i produkti koi se zbogateni vo vi-tamin D, kako kornfleksite, kravjotomleko, sireweto i margarinot. No,mnogu malku lu|e gi konsumiraat ovieproizvodi sekojdnevno, pa zatoa seprepora~uva vitaminot D da se vnesu-va i preku suplementi.

Redovna fizi~ka aktivnost -Ve`baweto go podobruva zdravjeto namnogu razli~ni na~ini i ima klu~nauloga vo za{titata od osteoporoza.Fizi~kata aktivnost ja podobruvafleksibilnosta i stabilnosta i sotoa ja namaluva verojatnosta od pa|a-we koe mo`e da predizvika skr{e-nici. Se prepora~uva vozrasnite licada ve`baat po 30 minuti, barem 3 patinedelno. Najdobri ve`bi za podobru-vawe na zdravjeto na koskite se ve`-bite vo koi nozete i racete ja ponesu-vaat celata te`ina na teloto i ve`-

bite na fitnes spravi so otpor. Pre-pora~livo e da se praktikuva: pe{a~e-we, tr~awe, ka~uvawe po skali, skoka-we vo mesto, skokawe na ja`e, aerobik,aerobik vo voda i joga. Osobeno sekorisni ve`bite na fitnes spravi sootpor. Plivaweto, vozeweto velosi-ped i ve`baweto na elipti~ni stati~-ni velosipedi se odli~ni kardio ve`-bi, no ne se tolku polezni za koskitekako pogorespomenatite ve`bi.

Vnimanie - Lu|eto kaj koi e dijag-nosticirana osteoporoza i lu|eto koiimaat nad 50 godini i stradaat od vi-sok krven pritisok, dijabetes ili bo-lest na srceto, treba da se konsulti-raat so specijalist pred da zapo~natso ve`bawe. Toj treba da im prepora~asoodvetni ve`bi, a vo nekoi slu~aipotreben e i nadzor od stru~no lice.

Dopolnitelni soveti - Za dopol-nitelno da go namalite rizikot odosteoporoza ne treba da gi ignoriratei slednite soveti:

Otka`ete se od pu{eweto. Otka-`uvaweto na cigarite treba da bideprioritet za sekoj {to saka da u`ivavo dolg `ivot i da gi izbegne posetitena bolnica. Me|u drugoto, pu{eweto epovrzano i so zgolemen rizik od poja-va na osteoporoza.

Namalete ja konsumacijata na ko-fein i alkohol. Lu|eto koi stradaatod osteoporoza treba da ja reduciraatkonsumacijata na kofein i alkohol. Zada se za{titite od osteoporoza, pijtealkohol i kafe samo vo umereni koli-~ini. @enite ne treba da konsumiraatpove}e od edna ~a{ka alkohol dnevnoi nikoga{ ne pove}e od 5 kafiwa dne-vno. Se {to e nad ovie granici ve iz-lo`uva na visok rizik od pojava na os-teoporoza.

Izbegnuvajte gi kola sokovite.Postojat dokazi deka kola sokovite janamaluvaat koskenata masa, pa zatoase prepora~uva da se eliminiraat odishranata. Zora Kaceska

Kako da se za{titite od osteoporoza Norve{kite nau~nici tvrdat dekakaj eden od ~etiri slu~ai na rakna dojka ne postoji potreba da se

pravat tretmani i ispituvawa bidej}itoa na bolnite ne im predizvikuva ni-kakvi problemi.

Za laici, no za `al i za mnogu leka-ri, mo`ebi ova zvu~i v~udoviduva~kibidej}i se indoktrinirani so idejatadeka rakot na dojkata, no i na nekoidrugi organi e medicinski itna sostoj-ba koja treba da bide dijagnosticiranai tretirana {to e mo`no poskoro.

Studijata objavena vo spisanietoAnnals of Internal Medicine ne e prva kojauka`uva na za~estenite nepotrebnidijagnozi niz mamografski uredi zaskrining, bidej}i toa mo`e da zna~ideka e pronajden tumor koj nikoga{ nebi predizvikal nikakvi simptomi nitubi bil pri~ina , nedaj bo`e za smrt.

So analiza na sedum sli~ni studiiobjaveni minatata godina nau~nicitezaklu~ile deka 30% `eni koi dobiledijagnoza deka imaat rak na dojka prekumamografski ured ili so palpacijapredstavuvaat slu~aevi na predijag-nosticirani i nepotrebni tretirawa.

Norve{kata studija ne spomnuva da-li ova se odnesuva na site vidovi narak na dojka bidej}i raznite vidovi ba-raat i razli~ni vidovi na ispituvawe,analiza i tretman. .

So sporeduvawe na sobranite poda-toci Norve`anite mo`ele da utvrdatdeka incidencijata na rak na dojka semenuva so tekot na vremeto. Taka kogaintenzivno bila rasprostaneta hor-monskata terapija vo menopauza brojotna dijagnosticirani slu~aevi na rak nadojka porasnal, a odedna{ opadnal ko-ga lekarite prestanale da prepora~u-vaat da se zemaat hormoni.

Istra`uva~ite zakqu~ile deka 15-25% slu~aevi na rak na dojka ~estopatinepotrebno se dijagnosticirana i tre-tirani, {to zna~i deka na sekoi 2500mamografski snimawa 6-10 bile nepo-trebni.Spored postoe~kata praksa, kajtie `eni napravena e biopsija i tret-man (hemoterapija i zra~ewe) za rak nadojka koj nikoga{ ne bi bil otkrien

nitu bi bil pri~ina za bilo kakvizdravstveni problemi, ako ne oti{lena rutinska mamografija.

Avtorite na norve{kata studija jaanaliziraat i opravdanostta na tvrde-weto deka so pomo{ na mamografskosnimawe se pronao|aat pove}e slu~ae-vi na rak vo ran stadium koga izleku-vaweto e polesno. Vistina e deka sovoveduvawe na mamografija vo Nor-ve{ka do{lo do reducirawe na brojotna otkrieni slu~aevo na rak na dojka vopoodminata faza, no taka bilo i kaj`eni koi bile podvrgnati na mamogra-fiji i kaj onie koi ne bile. Spored niv,ova ne e posledica na rutinsko preven-tivno snimawe na mamografski ured,tuku e posledica na faktot deka sovreme se podignala svesta kaj `eniteza nivnoto zdravje blagodarenie natelevizijata, Internetot i drugo, a nena preventivna mamografija.

Problemot so rakot na dojka sli~en eso dilemata so koja se sretnuvaat qu-|eto na koi so pomoo{ na PSA test im edijagnosticiran rak na prosta. Me|u nivgolem e brojot na onie kaj koi rakot to-lku sporo raste {to nikoga{ ne bi bilpronajden bez ovoj test, zaradi {toamerikanskiot Ured za prevencija pre-dlo`il da se ukine rutinska proverkana PSA.

Norve{kata studija go ostava otvo-reno pra{aweto {to treba da se na-pravi so slu~aevite koi imaat statusna predijagnosticirawe.

Vo sekoj slu~aj ovo e predupreduvawedeka treba da se zavzeme zaedni~kistav za serioznosta na nepotrebniteprerani i prebzani dijagnozi, bidej|iprevzemenite nepotrebni tretmani mo-`at da ostavat seriozni zdravstveniposledici kaj odreden broj pacienti.

- Tie koi gi tuma~at naodite od ma-mografija ili od PSA bi morale da bi-dat mnogu vnimatelni vo proglasuvawena ne{to dali e normalno ili nenor-malno, - velat dr. Joanne Elmore odUniverzitetot Washington i dr. Suzan-ne Fletcher od Harvar, vo nivniot kome-ntar za ovaa studija.

M. Damjanoska

Nepotrebni tretmani

REKLAMI PENZIONER plus april 201414

Ulogata na Fondot za zdravstveno osi-guruvawe i na Ministerstvoto za zdravstvo.Kako ovie institucii u~estvuvaat vo zdravstve-nata za{tita?

Po~ituvani ~itateli, so ovoj i so napisivo idnite broevi na vesnikot }e Ve informi-rame za pra{awa od oblasta na zdravstvoto.Pokraj neposrednoto informirawe sakame dapomogneme penzionerite polesno da sesnao|aat koga se obra}aat za nekoe pravo iliza ispolnuvawe na obvrskite vo glavnitezdravstveni institucii. Za napisite koris-teni se zakoni i drugi propisi i dokumentiod instituciite i od sednicite na Upravniotodbor na FZOM.

Fond za zdravstveno osiguruvawe naMakedonija

Fondot za zdravstveno osiguruvawe na Ma-kedonija (FZOM) e osnovan so Zakonot za zdrav-stveno osiguruvawe kako samostojna finansiskainstitucija so prava i obvrski za sproveduvawena zadol`itelnoto zdravstveno osiguruvawe nateritorijata na Republika Makedonija. So Za-konot za zdravstveno osiguruvawe se ureduvazdravstvenoto osiguruvawe na gra|anite, prava-ta i obvrskite od zdravstvenoto osiguruvawe,kako i na~inot na sproveduvawe na zdravstve-noto osiguruvawe. Fondot vr{i dejnost od javeninteres i vr{i javni ovlastuvawa utvrdeni soZakon. Dadeni mu se prava, obvrski i odgov-ornosti da gi planira i pribira sredstvata odpridonesot za zadol`itelno zdravstveno osig-uruvawe, so op{ti akti poblisku da go utvrduvana~inot na ostvaruvawe na pravata i obvrskitena osigurenite lica, da obezbeduva ostvaruva-we na prava od zadol`itelnoto zdravstvenoosiguruvawe na osigurenite lica, da gi pla}azdravstvenite uslugi i pari~ni nadomestoci, daprezema merki za efikasno, efektivno i ekono-mi~no koristewe na sredstvata, kako i drugiprava i obvrski od zadol`itelnoto zdravs-tveno osiguruvawe.

Vo Fondot se obezbeduvaat sredstvata za

osnovnata zdravstvena za{tita, za mre`ata nazdravstvenite organizacii i finansirawe nadejnosta na zdravstvenite organizacii vrzosnova na ceni na zdravstveni uslugi odnosnoprogrami i dogovori za sproveduvawe na zdrav-stvenata za{tita na osigurenicite. Sredstvataza rabota na Fondot se obezbeduvaat od nekolkuizvori od koi najgolem del se pridonesite. Po-kraj pridonesite od zadol`itelnoto zdrav-stveno osiguruvawe, vo Buxetot na Republikatase obezbeduvaat del od sredstvata za sprovedu-vawe na posebnite programi za preventivnazdravstvena za{tita, programi za za{titata odposebni zaboluvawa koi vo isto vreme pret-stavuvaat socijalen problem, lekuvaweto naneosigurenite lica i zdravstvenata za{tita naposebnite grupi na naselenie. Vo finansirawe-to na zdravstvenata za{tita, bolnite u~estvu-vaat so li~ni sredstva vo tro{ocite na zdrav-stvenite uslugi i lekovite (participacija). Os-tvarenite sredstva vo Fondot se koristat zapokrivawe na tro{ocite za: zdravstveni uslugina osigurenite lica; lekovi, medicinski i san-itetski materijal za lekuvawe; protezi, orto-pedski i drugi pomagala; pari~ni nadomestoci,investicioni vlo`uvawa; vr{ewe funkcija naFondot; del od preventivnite programi i zadrugi potrebi za sproveduvawe na zadol`itel-noto zdravstveno osiguruvawe vospostaveno zasite gra|ani vrz na~elata na seopfatnost, so-lidarnost, ednakvost i efikasno koristewe nasredstvata.

So rabotata na Fondot upravuva Upraven od-bor, kako najvisok i edinstven organ na upravu-vawe so rabotata na Fondot. Upravniot odborraboti na sednici na koi soglasno zakonite,statutot na Fondot i delovnikot nosi podzako-nski akti na Fondot, odluki i zaklu~oci koi seodnesuvaat na sproveduvaweto na Zakonot zazdravstveno osiguruvawe i rabotata na stru~-nata slu`ba na Fondot. So rabotata na Fondotrakovodi direktorot na Fondot. Stru~nata slu-`ba e organizirana vo: centralna slu`ba so se-di{te vo Skopje i trieset podra~ni slu`bi vovnatre{nosta.

So zadol`itelnoto zdravstveno osiguru-vawe na osigurenite lica im se obezbeduvaatzdravstveni uslugi vo primarnata zdravstvenaza{tita, vo specijalisti~ko-konsultativnatazdravstvena za{tita i vo bolni~kata zdravs-tvena za{tita, i se pokrivaat i preventivnimerki i aktivnosti. Osigurenoto lice mo`e da

koristi bolni~ko lekuvawe vo stranstvo soodobrenie na Fondot, ako e vo pra{awe zabolu-vawe koe ne mo`e da se lekuva vo zdravstveniteustanovi vo Republikata. Osigurenoto lice mo-`e da ostvari pravo na specijalizirana medi-cinska rehabilitacija kako prodol`eno bolni-~ko lekuvawe so re{enie na Fondot. Vo zdrav-stvoto na Makedonija intenzivno se razviva iimplementira integralen Informacionen sis-tem. Fondot za zdravstveno osiguruvawe na Ma-kedonija e eden od najva`nite u~esnici vo im-plementacijata na Integriraniot zdravstveninformacionen sistem i Sistemot za Elektron-skata zdravstvena karti~ka, pri {to obemno sekoristi informati~ka tehnologija so internet.

Fondot za zdravstveno osiguruvawe na Ma-kedonija kontinuirano se zalaga osigurenicitena najdobar mo`en na~in da go ostvaruvaatpravoto na lekuvawe spored propisite odoblasta na zadol`itelnoto zdravstveno osigu-ruvawe i za pokvalitetna zdravstvena usluga vointeres na kvalitetno lekuvawe i za{tita nazdravjeto. Taka vo specijalisti~ko-konsulta-tivnata zdravstvena za{tita za zdravstvenatadejnost - dijaliza, so nova organizacija, {to za-po~na od 15 fevruari 2014 godina, se vospos-tavi javno privatno partnerstvo. Za prv pat voMakedonija e otvorena kardiohirurgija vo javnasopstvenost i Fondot ve}e obezbedi finansis-ki sredstva za nejzinoto funkcionirawe. Voprimarnata zdravstvena za{tita, lekovite narecept se obezbeduvaat preku apteki so koiFondot ima sklu~eno dogovor i ~ij broj sedobli`uva do 800. Specifi~na novina }e bidataptekite vo ruralnite mesta i podvi`niteapteki. Brojot na lekovi koi se izdavaat natovar na FZOM i rashodite na FZOM za lekoviimaat kontinuiran trend na rast. Se pogolem ebrojot na lekovi na pozitivnata lista od koive}e vo golem broj se bez doplata. Trendot nanamaluvawe na cenite na lekovite rezultira sozgolemuvawe na brojot na lekovi koi seobezbeduvaat za osigurenite lica. Postoi ten-dencija brojot na lekovi koi se bez doplata dase zgolemuva i ponatamu.

Fondot za zdravstveno osiguruvawe na Ma-kedonija se stremi za transparentna i konstru-ktivna sorabotka so site ~initeli vo zdravs-tveniot sistem. Kontinuirano se odr`uvaatsredbi so zdru`enija na pacienti i bolni ododredeni bolesti so cel za podobruvawe naostvaruvaweto prava od zdravstvenoto osiguru-

vawe. Na poleto na edukacijata intenzivno seodr`uvaat seminari so zdravstvenite rabotni-ci (doktori, farmacevti) pri {to se unapreduvai olesnuva primenata na propisite, dogovoritei uslugite. Vo tekot na 2014 godina se sprovedu-va nov proekt za informirawe i edukacija napenzionerite vo dve oblasti: zdravstvenotoosiguruvawe i prevencija na zdravjeto, za 3-tenaj~esti nezarazni zaboluvawa (kardiolo{ki,nefrolo{ki zaboluvawa i dijabet).

D-r Ilija Gligorov,primarius, magister, specijalist

vo penzija

Sama osamena@ivot-borba, skalilaso mnogu podvizi i padovimnogu ubavini no malku impresiiDodeka se toa misli{ si go prebrodildoa|a ne{to {to te sovladuva.Nastanuva nevreme, a vo taa burajas potprena na mojot sto`er,no, od silnite buristo`erot po~na da se klatii viorot od mene go odvoi iostanav sama-osamena.Imav krilja no tie zaminaaNad mene na nebotosvetea zvezdi koi me greeja.Moite deca, moite vnucidoa|aa odvreme navremei tie si zaminuvaaostanav sama- osamena.Mnogu no}i, neprospienimnogu denovi, bezcelnimnogu planovi, neipolnetimnogu pra{awa, neodgovorenimnogu `elbi, neostvareniJas sama-osamena.Samo pesnata mi ostanapesno moja, posestrimo milabidi so mene verna drugarketi znae{ mnogu pati{tavodi me so tebe, da ne bidam osamena.

Mare Maneva

ZABAVAPENZIONER plus april 2014 15

Pero go pra{uva Trpe:- Kako Trpana skija?- Kako grom. Sekoj pat vo drugo drvo.

* * *Razgovaraat dvajca prijateli vo kafeana.- Dali se pla{i{ od pajaci?- Ne osobeno...- Dobro e, zatoa {to eden vo momentov ti go odnese avto-

mobilot.* * *

Tatko i sin gledaat TV koga odedna{ yvoni nekoj na vrata.Sinot stanal da otvori, i mu vika na tatko mu:

- Tatooo, ovde ima eden ~ovek koj bara donacija za noviotakva park.

Tatkoto:- E dobro de, napolni edna kofa so voda i daj mu ja...

* * *Doktore me boli ne{to pod gradniot ko{.- Pie{?- Da.- Spie{?- Da.- Od {ankot ti e...

* * *Bla`o mu vika, na sedumgodi{noto sin~e Pere:- Pere, ako saka{ da bidi{ silen kako tatko ti, mora{

cel spana} {to e vo ~inijata da go izede{!- Tato jas ne sakam da bidam silen kako tebe, jas sakam

kako mama da komanduvam.* * *

Dvajca penzioneri na onoj svet si sedat i si ~itaat vesni-ci. Po nekoe vreme edniot veli:

- E, najposle i Vasil }e dojde!- Od kade znae{?- Eve mu go nekrologot.

* * *Vo kafeana razluten gostin udira so tupanica vo masata:- Ova li go narekuva{ silno kafe?!- Da se razbira, mu veli kelnerot, gledate li kolku ste

silen samo od edna goltka!* * *

- Podobro da se oma`ev za crniot |avol, otkolku za tebe-mu veli razluteno `enata na svojot soprug.

- Nema da mo`elo, zabraneti se brakovi me|u bliski rod-nini!

Si bile dvajca bra}a Mari-ovci. Solta im se ~inela skapa,pa re{ile da ja sadat. Sadea,sadea. No, nitu edna godinasolta ne im niknuvala. Edenden stanale tie dvajca bra}aMariovci, ja zemale kopa~katai }e kopaat vo nivata da vidat„[to e toa {to im ja jade sol-ta”? Kopale, kopale. Najposlena{le edna zmija.

Edniot rekol: - Ajde da jalizneme, da vidime dali esolena - da ne ja jade taa solta?

Legnal, ja liznal zmijata, a taa go fatila za jazik! Toj po~nal da vadipeni od ustata. Drugiot mu rekol: - Aj, solena! [to saka{, ti se jade leb?Viknal, ajde, mu dale leb da jade. A toj u{te se peni.

- Saka{ i kromid? Mu dale i kromid. Se sobrale negovite rodnini irekle:

- Viknete go Itar Pejo! Toj mo`e da znae nekoj iqa~, toj i nikoj drug!Go viknale. Do{ol Pejo i im rekol:- Se~ete mu ja glavata - druga }e mu kladime!

Itar Pejo znae iqa~

M.T.

Humor

KRSTOZBOR

Interesni fakti za Albert Ajn{tajn Mrazel igri so zboroviOsven omilen sport - edreweto, Ajn{tajn slabo stoel so kakvabilo rekreaciska aktivnost koja barala mentalno napregawe.Kako {to izjavil vo edna prigoda za New York Times, "Koga }e za-vr{am so rabotata, ne sakam ni{to {to bara rabota na mozokot".

Mnogu te{ko speluvalIako `iveel mnogu godini vo SAD i kompletno go vladeel jazikot,Ajn{tajn tvrdel deka nikoga{ nema da nau~i da pi{uva angliski.Nikoga{ ne go izgubil svojot prepoznatliv germanski akcent.

Ne mo`el da smisli nau~na-fantastikaSmetal deka fantastikata mo`e da dade pogre{no nau~no razbi-rawe na rabotite i sovetuval kompletna apstinencija od bilokakva nau~na fantastika."Nikoga{ ne mislam na idninata. Dovolno brzo doa|a". Isto takavelel deka site onie {to tvrdat deka videle leta~ki ~inii sela`govci.

Preterano pu{elKako do`ivoten ~len na Montrealskiot Klub na pu{a~i na lule,Ajn{tajn rekol:"Pu{eweto lule dava pridones na objektivnoto gledawe i sudewena me|u~ove~kite odnosi".Vo edna prilika propadnal vo voda za vreme na nekoja ekspedi-cija, no herojski uspeal da go so~uva svoeto lule.

Ne bil dobar muzi~arAjn{tajn se odmoral vo svojata kujna so negovata violina, tvr-doglavo obiduvaj}i se da improvizira nekoja melodija. Koga ne muodelo od raka so violinata, bil lut na Mocart.

Ne pielNa pres - konferencijata pri negovoto pristignuvawe vo NewYork vo 1930 godina, vo vrska so prohibicijata ima izjaveno: "Jasne pijam alkohol taka za mene e isto dali e zabraneto ili ne#.Mnogu pati ima upatuvano kritiki do "zakonite koi {to ne mo`atda se primenat"

Gi poistovetuval monotonija so monogamija"Site brakovi se opasni", ima edna{ izjaveno. "Brakot e neuspe-{en obid od nekoja rabota bazirana na ~ista slu~ajnost, da na-pravite da trae#. Bil mnogu neveren kako soprug.

Pamteweto mu bilo mnogu slaboVeruvaj}i deka rodendenite se samo za mali deca, negovotovistinsko mislewe za ovaa rabota se gleda od pismoto koe goispratil do negovata devojka Milena Mari}. "Moja draga... prvo,moi iskreni ~estitki za tvojot rodenden v~era, {to go zaboravivu{te edna{#.

Negovata ma~ka patela od depresijaPrijatel na `ivotnite, Ajn{tajn imal ma~ka {to stanuvala dep-resivna sekoga{ koga }e zavrnelo. Ernst [traus ima izjaveno de-ka vo edna prigoda Ajn{tajn i rekol na melanholi~nata ma~ka."Znam {to e problemot, drago prijatel~e, no navistina ne znamkako da ti pomognam#. Z.K.

ZANIMLIVOSTI

Dime

M.T.

ENERGIJAENERGIJA SKANDISKANDIVIDVID

@ENSKA@ENSKAMODAMODA

“OBEDINETA“OBEDINETAARAPSKAARAPSKA

REPUBLIKA“REPUBLIKA“

NNNN AAAA [[[[ AAAAPPPP EEEE JJJJ AAAA ^̂̂̂KKKK AAAA

NNNN AAAA FFFF OOOO TTTT OOOO --SSSS OOOO TTTT

VOVEDUVOVEDU--VAWEVAWE

INSTAINSTA--LACIJALACIJA

@AK@AKARTINARTIN

ME\UNAROME\UNARO--DNA UNIJADNA UNIJAZA FINANZA FINAN--

SISKOSISKOPRAVOPRAVO

GERM.GERM.TENISERTENISERMIHAILMIHAIL

INIC. NAINIC. NAPISATELOTPISATELOTARSOVSKIARSOVSKI

FRAN.FRAN.KOMPO-KOMPO-ZITORZITOREDUAREDUAR

ZEMJINAZEMJINAKORA ODKORA OD

SIL. I AL.SIL. I AL.GRAD VOGRAD VO

S. GRCIJAS. GRCIJA

EDMONEDMONROSTANROSTAN

PREPIRKAPREPIRKA

VID PTICAVID PTICA

IGRAWEIGRAWE

AMADEOAMADEOAVOGADROAVOGADROPESO^ENPESO^EN

RIDRID

FUDFUD--BALEROTBALEROTPAN^EVPAN^EV[EV NA[EV NA

@. ^ORAP@. ^ORAP

ENERGIJA ENERGIJA EMILIJAEMILIJA

ANDREEVAANDREEVA

EDUAREDUARLALOLALO

NATRIUMNATRIUM

GNOJNOGNOJNO^IR^E ZA^IR^E ZAVREME NAVREME NA

PUBER.(GR^.)PUBER.(GR^.)ARTISK. LIARTISK. LI

BELGISKIBELGISKIISTORI^ARISTORI^AR

@OZEF@OZEF[IROK[IROKBALKONBALKON

E.A.E.A.INIC. NAINIC. NA

ARTISKATAARTISKATABEKOLBEKOL

IMETO NAIMETO NATENISEROTTENISEROT

AGASIAGASIANRI RABOANRI RABO

AZOTAZOTELENAELENA

ANDREVSKAANDREVSKA

OZBORUOZBORU--VAWEVAWE

EDEN, SAMEDEN, SAM

ALEK-ALEK-SANDARSANDARIVANOV-IVANOV-

SKISKILUKAVLUKAV

OSTROVIOSTROVIVO TIHIOTVO TIHIOT

OKEANOKEAN]OR]OR

ELIZABETAELIZABETABO@INOV-BO@INOV-

SKASKACENTAR NACENTAR NAROTACIJAROTACIJA

BAL@EN-BAL@EN-STVOSTVO

POKAZNAPOKAZNAZAMENKAZAMENKA

SKELESKELEVULKAN VOVULKAN VOSICILIJASICILIJA

AMPERAMPERUGOSTIUGOSTI--TELSKITELSKIOBJEKTOBJEKT

ZAKUPNI]ZAKUPNI]AMERIKANAMERIKAN--

SKASKAPEJA^KAPEJA^KA

MA[KOMA[KOIMEIME

AMER.AMER.ARTISTARTISTXOZEFXOZEF

EGIPETSKIEGIPETSKIBOGBOG

PRA[ALNAPRA[ALNAZAMENKAZAMENKA

VIDVIDKOWSKIKOWSKI

ODOD

DEL ODDEL ODLICETOLICETOGRAD VOGRAD VO

KINAKINA

PARI^NAPARI^NAEDINICAEDINICAVO KOREAVO KOREAVID MLE^.VID MLE^.PROIZVODPROIZVOD

HENRIHENRIKISINXERKISINXERPEJA^KATAPEJA^KATAFRENSISFRENSIS

SPECIJALSPECIJAL--NA TORBANA TORBAZA HRANAZA HRANA

VOLTVOLT

SKIJA-SKIJA-^KATA^KATAAPLEAPLE

SELO VOSELO VOSVETISVETI

NIKOLENIKOLE

@ENSKO@ENSKOIMEIMESKANDISKANDI

ALBANSKAALBANSKATELE-TELE-

GRAFSKAGRAFSKAAGENCIJAAGENCIJA

ARTISKATAARTISKATAVESTVEST

RUSKARUSKANEGACIJANEGACIJA

RADIUSRADIUS

ETALONETALON

ANIANI@IRARDO@IRARDO

STARO-STARO-GR^KIGR^KI

VOJSKO-VOJSKO-VODECVODEC

KOBILATAKOBILATANA DONNA DONKIHOTKIHOT

VULKAN VOVULKAN VOINDO-INDO-

NEZIJANEZIJA

SKANDI

PRISVOJNAPRISVOJNAZAMENKAZAMENKA

PRECIZNAPRECIZNAPU[KAPU[KA

SELO VOSELO VOMAKE-MAKE-

DONSKIDONSKIBRODBROD

VIDVIDGORIVOGORIVO

NOVINSKANOVINSKAAGENCIJAAGENCIJAOD [VAJOD [VAJ--CARIJACARIJA

LI^NALI^NAZAMENKAZAMENKA

SULFURSULFUR

PRILOG ZA MESTOPRILOG ZA MESTO

PLANINSKI VRV VOPLANINSKI VRV VOTURCIJATURCIJA

VIDICI PENZIONER plus april 201416

Sojuzot na zdru`enija na penzio-neri na Makedonija mu davaposebna va`nost na informira-

weto na ~lenstvoto, no i na site slu-~uvawa vo Sojuzot i zdru`enijata zapo{irokata javnost. Vo 2014 godinatoj trend prodol`uva, se razbira,preku vesnikot „Penzioner plus”, do-datokot "Penzionerski vidici” vovesnikot "Nova Makedonija# i strani-cata za povozrasnata, odnosno pen-zionerskata populacija vo vesnikotKOHA na albanski jazik. Informira-weto na ~lenstvoto i na po{irokata

javnost se odviva i preku pe~atot ielektronskite mediumi, na nacional-no i na lokalno nivo.

Kako i do sega, vesnikot „Penzionerplus” i ponatamu }e izleguva edna{mese~no, vo posledniot petok od me-secot, dodatokot "Penzionerski vi-dici” vo vesnikot "Nova Makedonijavo ~etvrtok vtorata nedela, a stran-ica za povozrasnata, odnosno pen-zionerskata populacija vo vesnikotKOHA vo ~etvrtok tretata nedela odmesecot. Na ovoj na~in celiot mesec}e bide pokrien so informacii.

[to se odnesuva do veb-stranicatana SZPM, taa dobi nov izgled i sodr-`ina. I ponatamu }e bide pomestuvanvesnikot „Penzioner plus”, no od po-~etokot na ovaa godina postoi arhivana site info-novosti, kako {to pos-toi od minatata godina arhiva na siteizdanija na vesnikot. Na veb-strani-

cata objaveni se i biltenite za sporti folklornite revii, a taka }e bide iponatamu. Ubava novina e, koga stanu-va zbor za veb-stranicata na SZPM,toa {to sega na istata se pomesteni ipodstranici na zdru`enija ~lenki naSojuzot. Sega zasega, svoi podstrani-ci imaat slednite zdru`enija: ZPGazi Baba, ZP \or~e Petrov, ZP Doj-ran, ZP Karpo{, ZP Kisela Voda, ZPTaftalixe DDD, ZP Kru{evo, ZPOhrid i Debrca, ZP Radovi{ i Kon~e,ZP Solidarnost-Aerodrom i ZP Bu-tel. Vo naredniot period se o~ekuva

da bidat izraboteni pods-tranici i za drugi zdru`enija.Na podstranicite na zdru`e-nijata pomesteni se: li~natakarta na zdru`enieto, foto-grafii i sostavi na rakovod-stvata, telata i komisiite,nivnite Programi za rabota idrugo. Na ovoj na~in afirma-cijata na zdru`enijata i naSojuzot kako celina, }e bideu{te pokompletna, a komuni-kacijata me|u zdru`enijatamnogu podobra.

Koga sme kaj veb-stranicata,mo`eme da se pofalime deka

istata od den na den e se poposetena.Na primer od 11mart do 10 april 2014godina, brojot na posetiteli iznesu-val 573, odnosno vo odnos na dekem-vri 2013 godina se zgolemil za 40 %,koga stranicata imala 335 poseti. Odovoj broj re~isi site posetiteli senovi. Stranicata najmnogu ja posetu-vaat posetiteli od R. Makedonija53%, a 19 % od Skopje.

Od podatocite se gleda deka naj-mnogu posetiteli se na vozrast od 25do 34 godini, no 23, 5 % se posetitelinad 45 godini. Brojkite se dokaz dekastranicata ja posetuvaat re~isi sitegeneracii, a {to se odnesuva do polotsostojbata e sledna: `eni: 45.84%,ma`i: 54. 16%. Me|u posetitelite imavladini i nevladini organizacii,turisti~ki rabotnici, kompjuterxii,sociolozi, sportisti, folkloristi,instruktori za zdrava hrana i drugi.

[to se odnesuva pak do dr`avite ijazi~nite podra~ja, najgolem broj od po-setitelite se od angliskoto jazi~nopodra~je odnosno od zemjite kade {tose koristi angliskiot jazik i toj brojiznesuva 80.28% vo poso~eniot period.

So sodr`inite pomesteni nawww.szpm.org.mk obezbedeno e celosnoinformirawe i transparentnost voraboteweto na Sojuzot na zdru`enijana penzionerite na Makedonija vo ze-mjata i nadvor od nea. K.S. Andonova

VEB-stranica na SZPM

Posetenosta od den na den se pogolema

Tetovo be{e doma}in na prvata multietni~ka sredbana penzionerite od Makedonija, vostanovena so opre-delba na Sojuzot na zdru`enijata na penzionerite na

Makedonija. Nad 600 penzioneri od re~isi site zdru`enijana na{ata zemja, vo sabotata vo restoranot „Arena” se

dru`ea i razonoduvaa pove}e od pet ~asa. Be{e golemo za-dovolstvo i vistinsko u`ivawe da se bide me|u penzio-nerite, ~ija pripadnost ovde se gleda{e samo po toa dekase penzioneri.

„Tetovo ne slu~ajno e izbrano da bide doma}in na vakvasredba. Na{iot grad i celiot dolnopolo{ki region seodlikuva so nacionalno me{ano naselenie. Za site nacio-nalni zaednici {to pripa|aat na „tretotodoba” ima samo edna opredelba - penzio-neri. Vo toj duh sproveduvame aktivnostiso zaedni~ko dru`ewe na ekskurzii, pro-{etki, letuvawa, bawski odmori, sports-ki natprevari i drugi sobiri. Vakvotozaedni~ko dru`ewe tetovskite penzione-ri osobeno go potvrduvaat na nastapite nakulturno-zabavnite revii. Na{ite ~le-novi gi neguvaat i javno prika`uvaat iz-vorniot naroden folklor i kultura,afirmiraj}i gi kulturnite vrednosti nasite etni~ki zaednici. Za nas nema pogo-lema pridobivka od zaedni~koto dru`e-we, `iveewe, delewe na dobroto i zloto so sosedot, za{tona{ata zemja podednakvo im pripa|a na site. Drugi alter-nativi nemame”, istaknaa vo svoite pozdravni obra}awaGojko Eftoski, pretsedatel na Sobranieto i [aban Azi-zi, pretsedatel na Izvr{niot odbor na ZP Tetovo.

Me|u prisutnite bea i Dragi Argirovski pretsedatel naSZPM, Besnik Pocesta potpretsedatel na Sobranieto iMetodija To{evski, potpretsedateli na IO na SZPM, kakoi Zdravko Petkoski, pretsedatel na Komisijata za sportpri Sojuzot. Obra}aj}i im se na prisutnite na sredbata,

pretsedatelot Dragi Argirovski potseti na najbitniteaktivnosti sprovedeni preku Sojuzot i vo zdru`enijata voizminatata godina. Pritoa, za ZP Tetovo re~e deka „e ednood najgolemite i najaktivnite. Ovde vo vistinska smislana zborot se neguva zaedni{tvoto, {to se potvrduva i naovaa sredba”. Argirovski informira{e i deka prodol`u-vaat merkite za bawsko-klimatska rekracija na kategori-jata penzioneri so najniska penzija, deka }e se vovede ne-delen besplaten prevoz za penzioneri i deka vo podobru-vaweto na standardot na penzionerite be{e izvr{enaintervencija od 600 denari mese~no za sekoj penzioner. Nakrajot pretsedatelot Dragi Argirovski sredbata ja pro-glasi za otvorena.

Gostin na sredbata be{e i gradona~alni~kata na Tetovo,Teuta Arifi.

„Iako imam mnogu obvrski svrzani za mojata funkcija voop{tinata, sepak sakav barem malku da bidam so vas, da vepozdravam i da vi posakam zdravje i dolg `ivot. Vo va{iotraboten vek vie ste dale pridones vo izgradbata na zemjatai zaslu`uvate dostoen `ivot. Nie pomladite generacii na-vistina ima {to da nau~ime od vas”, podvle~e Teuta Arifi.

Multietni~kata sredba na penzionerite vo Tetovo ima-{e u{te dve drugi dimenzii. Potvrduvaj}i se kako pripad-nici vo „Godinata na solidarnost” {to 2014 godina be{eproglasena od SZPM, ovoj pat od site zdru`enija pristig-naa golem broj blagi i soleni proizvodi koi bea liciti-

rani, a sredstvata beanameneti za lekuvawe na14 godi{niot Tom~e Kos-tadinovski od tetovsko-to selo Dolno Sedlarce.Toj boleduva od svojata{esta godina. Sega e u~e-nik vo osmo oddelenie imo`e da se izlekuva samovo Kina so presaduvawemati~ni kletki. Bidej}iova lekuvawe e eksperi-mentalno, ne se predvi-deni sredstva od dr`av-

ni izvori. Operacijata e mnogu skapa. Na sredbata, kakoprilog za Tom~e od penzionerite bea sobrani 17.500 dena-ri, koi naredniot den mu bea predadeni na semejstvoto.

Vtorata sodr`ina be{e pretstavuvaweto na penzion-erkata od Tetovo, Hashu{e Miftari, koja podgotvi izlo`-ba od deset sliki vo maslo, koi bea prezentirani predprisutnite.

Sredbata zavr{i so srde~ni pozdravi i so `elbi zanovi dru`ewa.

Sveto Dimovski

ZP Tetovo

Prva multietni~ka sredba na penzionerite

ZP Solidarnost - Aerodrom -Skopje napolni 5 godini od osno-vaweto. Ne mo`e da se re~e deka

toa se „samo” pet godini, od pri~ina{to toa proizleze so izdvojuvawe odprethodnoto zaedni~ko Zdru`enie napenzioneri „Kisela Voda”vo koe aktivno pove}e go-dini ~lenuvaa penzione-rite od ovaa zdru`eniespored starata teritori-jalna podelba.

Vo sve~ena i prijatnaatmosfera na 14 april2014 godina, se odbele-`aa 5 godini od osno-vaweto na Zdru`enietona penzioneri Solidar-nost - Aerodrom. Na sve-~enosta prisustvuva: Dragi Argirovskipretsedatel na SZPM, Besnik Pocestapotpretsedatel na Sobranieto iMetodija To{evski potpretsedatel naIO na SZPM, pretsedatelot na SZP nagrad Skopje Krsto Angelovski, kako iBlagoje Arsi} i \or|i Trp~eski odzbratimenite zdru`enija ZP KiselaVoda i ZP Ohrid i Debrca,

Na po~etokot na prisutnite im seobrati pretsedatelot na Izvr{niotodbor, Dimitrija Bogatinoski. Toj, povovednite pozdravi, detalno ja obraz-lo`i inicijativata i potrebata za os-novawe zdru`enie vo novata Op{tinaAerodrom so izdvojuvawe od ZP Kise-la Voda vo soglasnost so Statutot naZP Kisela Voda i Zakonot za zdru`e-nija i fondacii.

ZP Solidarnost - Aerodrom e ~len-ka vo SZPM i vo SZP na grad Skopje.Zdru`enieto ima 11.150 ~lenovi, 5 og-

ranoci i 7 klubovi, solidno opremeniso inventar i rekviziti za aktivnos-tite na ~lenovite. Vo prodol`enie nasvoeto obra}awe Bogatinovski gi ob-razlo`i programskite celi i postig-natite rezultati, delo na site ~le-

novi koi se involvirani vo vkupniteaktivnostite so svojot intelektualen,kulturno-umetni~ki, sportski i humanpotencijal. Sve~enata proslava japozdravija i prestavnici na gostitepome|u koi I pretsedatelot DragiArgirovski koj, megu drugoto, re~e:

- ^ove~kite potencijali i materi-jalnite uslovi se osnova za dobrotoorganizirawe, uspe{noto vodewe iodli~nata realizacija na celite zakoi i postoi zdru`enieto vo soglas-nost so sevkupnoto penzionersko orga-nizirawe vo Makedonija, koe naskoro}e bide opfateno i so poseben zakon.

Vo ramkite na proslavata, od imetona Zdru`enieto, za odredeni posebnizaslugi bea dodeleni blagodarnici naosnova~ite, na prvite rakovoditelina organite, telata i komisiite, naistaknati aktivisti i na zbratimeni-te zdru`enija. Ilija Gligorov

ZP "Solidarnost - Aerodrom” - Skopje

Sve~eno odbele`ani 5 godini od osnovaweto

So prviot den na proletta vogradot pod Isarot [tip se sa-dea rozi. I penzionerite u~es-

tvuvaa vo akcijata na lokalnata sa-mouprava „Zasadi rozi-razubavi gosvojot grad”. Taka suvodolicata Oti-wa, koja minuva vo centarot nagradot se pretvori vo ubav, nese-kojdneven park so cve}e, pe{a~kipateki i klupi na koi vo po~inkau`ivaat penzionerite. Tie ovdeevociraa spomeni za praznikot„^etrse” i „Mladenci”.

- Na ovoj ubav praznik gizaponavme vo mladosta sakanite,po doma slavevme „Mladenci” sogosti koi nosea darovi za mla-diot bra~en par za sre}en po~e-tok i dolg zaedni~ki `ivot. Idenes prodol`uva ovaa tradici-ja. Slavime mladenci na sinovitei kerkite, a po~navme i na vnucite.Od pamtivek vo [tip se slavi i„^etrse” i toa samo ovde vo gradot podIsarot, - gordo si spomnuvaat pen-zionerite.

Od ovaa godina, 22.03.2014 prazni-kot „^etrse” vleze kako duhovno boga-tstvo na [tipjani vo UNESKO. Ovojunikaten obi~aj se praktikuva so is-ka~uvawe na centralniot rid Isarkade na vrvot stoi tvrdinata. Posta-rite palat sve}i vo crkvata posvete-na na „Arhangel Mihail”, koja ne e `i-vopisana ili e mo`ebi uni{ten `i-vopisot vo tursko, i nare~ena e fi-tija. Mladite se iska~uvaat do tvr-

dinata so ~etirieset rakuvawa i ~e-terieset kamen~iwa, {to se frlaatkon rekata Bregalnica, a ~etiriese-toto kam~e ne se frla tuku se stavapod pernica za da se sonuva toj ilitaa so kogo }e se mine `ivotot.

Ovaa godina vo ~estvuvaweto sevklu~i i gradskoto rakovodstvo sogradona~alnikot na Op{tina [tipprimarius m-r Il~o Zahariev i repu-bli~kiot vrv so pretsedatelot naRepublika Makedonija profesor d-r.\orge Ivanov. Visokiot gostin ovaaposeta na [tip ja iskoristi da gi po-seti i penzionerite vo novootvore-niot Klub vo naselbata „Babi”, kadepretsedatelot na ZP [tip i KarbinciMihail Vasilev gi zapozna gostite soaktivnostite {to gi imaat penzione-rite, a pretsedatelot Ivanov najdevreme da odigra i partija {ah so pen-zionerite. Cveta Spasikova

I ovaa godina se praznuva{e„^etrse# vo [tip

Pred izvesno vreme, `ena mi se vrati od Negorskitebawi kade {to gi koriste{e pogodnostite {to gi davaVladata na penzioneri so niski penzii. Treba da se

napomene deka penzioneri so povisoki penzii ne gi koristatovie benificii, no neli ni{to ne e sovr{eno i idealno.

Nejzinite vpe~atoci se izvonredni, kako za prestojot vobawata, taka i od odnosot na personalot. Me|utoa, me za-gri`i edna informacija {to mi ja prenese taa, a toa e neo-pravdanoto nezadovolstvo na edna grupa penzioneri. Dabideme objektivni, nezadovostvoto ne e izrazeno kon uslo-vite na prestojot vo Negorskite bawi, tuku od kusiot pre-stoj vo niv. Vakviot neskromen odnos na ovie penzioneri eza osuda, bidej}i ako vo naredniot period im se udovolatnivnite barawa, tie pak }e bidat nezadovolni i }e baraatu{te pove}e. Vo interes na site penzioneri, vakva postap-ka ne treba da se dozvoli.

Vtora neprijatna pojava se slu~uva pri koristeweto najavniot prevoz od strana na penzionerite koi si dozvolu-vaat na gorniot sprat od avtobusot da si igrat {ah! Da vidi~ovek i da ne veruva. Drugi penzioneri, nemaj}i {to darabotat, neprekinato se vozat so avtobusot i na predupre-duvawe na voza~ot na avtobusot da se simnat od vozilotona krajnata avtobuska stanica, tie davaat otpor.

Blagodetite od besplatnoto koristewe na avtobusitetreba racionalno da se koristat, za da ne se ostavi pros-tor kaj ostanatite gra|ani da predizvika revolt i da sezgolemuva animozitetot me|u gra|anite, a na javnoto pret-prijatite da mu se nanesuva {teta. Po`elno e penzioner-ite zaradi zadovoluvawe na sopstvenite potrebi, koris-teweto na avtobusite da go praktikuvaat otkako }e pomi-nat {picovite vo soobra}ajot, so toa }e pridonesat zanamaluvawe na me{anicite vo niv. Se razbira, ovie pojavine se masovni, no sepak, tie ostavat lo{a slika za sitepenzioneri.

Da bideme blagodarni, korektni i dostoinstveni, kako{to ni dolikuva na godinite!

Boris Apostolov, penzioner

Neopravdan revoltPISMO