Områdereguleringsplan Storebø - Austevoll · forskrift – TEK 10). FOR-2010-03-26-489 2010 Kommunal- og regionaldepartementet 1.4.3 Lov om planlegging og byggesaksbehandling (plan-

Områdereguleringsplan

Storebø

Risiko- og sårbarhetsanalyse

Oppdragsnr: 5153092 Dokumentnr: 5153092-ROS Versjon: 001

2017-02-01

Oppdragsnr.: 5153092 Dokumentnr.: 5153092-ROS Versjon: 001


2017-02-01 | Side 2 av 31

Oppdragsgjevar: Austevoll kommune

Oppdragsgjevars

kontaktperson:

Stina Nordbakk

Rådgjevar: Norconsult AS

Oppdragsleiar: Mona Hermansen

Fagansvarleg: Øystein Skofteland

Andre nøkkelpersonar: Anine Jensen

001 2017-02-01 ROS Analyse OYSKO ANJEN MOHER

Versjon Dato Skildring Utarbeidd Fagkontrollert

Godkjent

Dette dokumentet er utarbeidd av Norconsult AS som del av det oppdraget som dokumentet

omhandlar. Opphavsretten tilhøyrer Norconsult. Dokumentet må berre nyttast til det føremålet som

oppdragsavtalen skildrar. Det skal ikke kopierast eller gjerast tilgjengeleg på annen måte eller i større

utstrekning enn føremålet tilseier.



2017-02-01 | Side 3 av 31



2017-02-01 | Side 4 av 31

INNLEIING 5

BAKGRUNN 5

FØRESETNADAR OG AVGRENSINGAR 5

OMGREP OG FORKORTINGAR 6

STYRANDE DOKUMENT 7

GRUNNLAGSDOKUMENTASJON 7

OM ANALYSEOBJEKTET 9

SKILDRING AV ANALYSEOMRÅDET 9

PLANLAGDE TILTAK 10

METODE 11

FAREIDENTIFIKASJON OG SÅRBARVURDERING 15

INNLEIANDE FAREKARTLEGGING 15

SÅRBARVURDERING 17

RISIKOANALYSE 24

KONKLUSJON OG OPPSUMMERING AV TILTAK 30

OVERORDNA RISIKOBILETE 30

OPPSUMMERING AV TILTAK 30



2017-02-01 | Side 5 av 31

Innleiing

Bakgrunn

Plan- og bygningslova stiller krav om gjennomføring av risiko- og sårbaranalyser (ROS-analyser) ved

all arealplanlegging, jf. § 4.3:

- Ved utarbeidelse av planer for utbygging skal planmyndigheten påse at risiko- og sårbarhetsanalyse

gjennomføres for planområdet, eller selv foreta en slik analyse. Analysen skal vise alle risiko- og

sårbarhetsforhold som har betydning for om arealet er egnet til utbyggingsformål, og eventuelle

endringer i slike forhold som følge av planlagt utbygging. Område med fare, risiko eller sårbarhet

avmerkes i planen som hensynssone, jf. §§ 11-8 og 12-6. Planmyndigheten skal i arealplaner vedta

slike bestemmelser om utbyggingen i sonen, herunder forbud, som er nødvendig for å avverge skade

og tap. -

Vidare stiller NVE sine retningslinjer 2-2011 «Flaum og skredfare i arealplanar» krav om at det ikkje

skal byggast i utsette område. Tilsvarande stiller også andre lover og forskrifter krav om tryggleik mot

farar. Blant anna skal ein ta omsyn til berekningar om klimaet i framtida. Sjå oversikt over styrande

dokument i kapittel 1.4.

Denne ROS-analysen vurderer og analyserer relevante farar, sårbarheit og risikotilhøve ved det

aktuelle planområdet, og identifiserer behov for risikoreduserande tiltak i samband med framtidig

utvikling av området. Forhold knytt til forventa framtidig klima er ein integrert del av analysen.

Føresetnadar og avgrensingar

Fylgjande føresetnadar og avgrensingar er gjeldande for denne analysen:

• ROS-analysen er ein overordna og kvalitativ grovanalyse.

• Den er avgrensa til temaet samfunnssikkerheit slik dette vert brukt av Direktoratet for

samfunnssikkerhet og beredskap (DSB).

• Analysen omfattar farar for tredje person, ytre miljø og materielle verdiar.

• Vurderingane i analysen er basert på føreliggande dokumentasjon om prosjektet.

• Analysen tar for seg tilhøve knytt til driftsfasen (ferdig løysing), dersom ikkje heilt spesielle

tilhøve knytt til anleggsfasen som vil ha betyding for driftsfasen vert avdekka.

• Analysen omhandlar enkelthendingar, ikkje fleire uavhengige og samanfallande

hendingar.



2017-02-01 | Side 6 av 31

Omgrep og forkortingar

Tabell 1.3 Omgrep og forkortingar

Uttrykk Skildring

Konsekvens Mulig følge av ei uønskt hending. Konsekvensar kan uttrykkast med ord eller som ein talverdi for omfanget av skadar på menneske, miljø eller materielle verdiar. Det vil alltid være usikkerheit knytt til kva som vil bli konsekvensane.

Risiko Uttrykk for kombinasjonen av sannsyn for, og konsekvensen av ei uønskt hending.

Risikoanalyse Systematisk framgangsmåte for å skildre og/eller berekne risiko. Risikoanalysen vert utført ved kartlegging av uønskte hendingar, deira årsaker, sannsyn og konsekvensar.

Risikoreduserande tiltak Tiltak som påverkar sannsynet for eller konsekvensen av ei uønskt hending. Risikoreduserande tiltak består av førebyggande tiltak og konsekvensreduserande tiltak.

Samfunnstryggleik Evna samfunnet har til å oppretthalde viktige samfunnsfunksjonar og å ivareta borgaren sitt liv, helse og grunnleggande behov under ulike former for påkjenningar.

Sannsyn I kva grad det er truleg at ei hending vil kunne inntreffe.

Sårbarheit Manglande evne hos eit analyseobjekt til å motstå verknadar av ei uønskt hending, og til å få attende sin opphavlege tilstand eller funksjon etter hendinga.

DSB Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap

NGU Norges geologiske undersøking

NVE Norges vassdrags- og energidirektorat

SVV Statens vegvesen



2017-02-01 | Side 7 av 31

Styrande dokument

Tabell 1.4 Styrande dokument

Ref. Tittel Dato Utgivar

1.4.1 NS 5814:2008 Krav til risikovurderingar 2008 Standard Norge

1.4.2 Forskrift om tekniske krav til byggverk (Byggteknisk forskrift – TEK 10). FOR-2010-03-26-489

2010 Kommunal- og regionaldepartementet

1.4.3 Lov om planlegging og byggesaksbehandling (plan- og bygningsloven)

2008 Miljøverndepartementet

1.4.4 Lov om Brann- og eksplosjonsvern 2002 Justis- og beredskapsdepartementet

1.4.5 Storulykkeforskrifta 2005 Justis- og beredskapsdepartementet

1.4.6 Forskrift om strålevern og bruk av stråling 2010 Helse- og omsorgsdepartementet

1.4.7 Samfunnssikkerhet i arealplanlegging 2011 Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap

1.4.8 Samfunnssikkerhet i plan- og bygningsloven 2011 Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap

1.4.9 NVEs retningslinjer nr. 2-2011: Flaum og skredfare i arealplanar

2014 Norges vassdrags- og energidirektorat

1.4.10 Retningslinjer for Fylkesmannens bruk av motsegn i plansaker etter plan og bygningsloven

2010 Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap

1.4.11 Strålevern Info 14:2012 Radon i arealplanlegging 2012 Statens strålevern

1.4.12 Havnivåstigning. Estimat av framtidig havnivåstigning i norske kystkommuner. Revidert utgåve.

2009 Klimatilpassing Norge

1.4.13 Økt sikkerhet og beredskap i vannforsyningen - Veiledning

2006 Mattilsynet mfl.

Grunnlagsdokumentasjon

Tabell 1.5 Grunnlagsdokumentasjon

Ref. Tittel, skildring Dato Utgivar

1.5.1 Kommuneplanens arealdel 18.06.2013 Austevoll kommune

1.5.2 KommuneROS 2014 2014 Austevoll kommune

1.5.3 KystROS 2014 2014 5 kommunar vest for Bergen

1.5.4 FylkesROS Hordaland 2009 HFK



2017-02-01 | Side 8 av 31

Ref. Tittel, skildring Dato Utgivar

1.5.5 NVE-rettleiar nr. 8-2014: Sikkerhet mot skred i bratt terreng. Kartlegging av skredfare i arealplanlegging og byggesak.

2014 Norges vassdrags- og energidirektorat

1.5.6 Rettleiar ROS-analyser i arealplanlegging

2013 Plan- og temadatautvalget i Oslo og Akershus

1.5.7 GIS i samfunnssikkerhet og arealplanlegging

2011 Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap, FM Rogaland, FM Hordaland, FM Sogn og Fjordane, Statens kartverk

1.5.8 Handtering av havnivåstigning i kommunal planlegging

2015 Klimatilpasning Norge

1.5.9 Klimahjelperen 2015 Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap

1.5.10 Offisielle kartdatabaser og statistikk

Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap, Norges vassdrags- og energidirektorat, Norges geologiske undersøkelse, Statens vegvesen, Miljødirektoratet, Statens strålevern, Riksantikvaren, Statens kartverk, mfl.



2017-02-01 | Side 9 av 31

Om analyseobjektet

Skildring av analyseområdet

Storebø er kommunesenteret og største tettstad i Austevoll kommune. Utviklinga på Storebø har dei

siste 20-30 åra vore orientert mot hovudvegen gjennom området. Kommunen ønskjer no å styre

utviklinga slik at fokus i større grad blir mot sjøen – slik tradisjonen er i resten av Austevoll. I tillegg ligg

det føre ein rekkje reguleringsplanar for Storebø, som ikkje fungerer heilt slik kommunen ønskjer.

Kommunen ønskjer difor å utarbeide ein ny heilskapleg områdereguleringsplan for Storebø.

Storebø ligg nord i kommunen, på øya Huftarøy. Planområdet omfattar dei sentrale delane av Storebø

samt bustadområde/næringsområde omkring. Evt potensielle utviklingsområde, i utkanten av

tettstaden er og tatt med i planen.

Utarbeiding av områdereguleringsplan for Storebø er eit stadutviklingsprosjekt. Gjennom arbeid med

planen skal ein skape eit sjørelatert sentrumsområde med levande bumiljø, arbeidsplassar,

kulturtilbod, servicefunksjonar, næringsliv og grøne kvalitetar.

Figur 1-1:Planområdet



2017-02-01 | Side 10 av 31

Planlagde tiltak

Planen legg opp til auka sentrumsmessig utbygging i dei sentrale deler av Storebø i tillegg til høgare

utnytting og auka funksjonsblanding mellom bustad, forretning og kontor nord i planområdet samt

noko industriutbygging ved Skurtevika.

Planen legg og opp til etablering av eit attraktivt turvegnett som skal henge saman med det overordna

turvegnettet i utmarka aust for bygda.

Det skal etablerast miljøgate for den strekninga av fv546 som går mellom avkøyringa til Fv 152 i sør

og avkøyring til Storebøportalen/ Bruvegen i nord. Formålet med å etablere miljøgate er betre

trafikksikring og auka attraktivitet for gåande og syklande.



2017-02-01 | Side 11 av 31

Metode

I denne analysen av risiko for liv og helse,

materielle verdiar og miljø, vert

hovudprinsippa i NS 5814:2008 Krav til

risikovurderingar følgt. Analysen følgjer og

retningslinjene i DSBs rettleiar

Samfunnsikkerhet i arealplanlegging (ref.

1.5 og 1.7).

Fareidentifikasjon

Fare er tilhøve som kan føra til konkrete, stadfesta

hendingar. Ein fare er ikkje stadfesta og kan

representere ei ”gruppe hendingar” med store like

trekk. Det vart halde ROS-seminar på Selbjørn skule

5.september 2012, der representantar frå ulike

interessentar og fagmiljø vart utfordra på å finne

aktuelle farar og hendingar. Dette ved sidan av

gjennomgang av ei sjekkliste for fareidentifikasjon

gjer at ein er rimeleg viss på at moglege farar er

vurdert som grunnlag for å definere uønskte

hendingar

Sjekklista som vert nytta i fareidentifikasjonen er basert på DSB si rettleiing Samfunnssikkerhet i

arealplanlegging (ref. 1.7) og GIS i samfunnssikkerhet og arealplanlegging (ref. 1.10) samt sjekklister

frå fleire Fylkesmenn.

På ROS-seminaret deltok fleire sentrale aktørar både innanfor planområdet, redningsetatane,

kommunen og statlege/regionale styresmakter. Dette seminaret var særs nyttig både for å skaffe

relevante innspel til analysen, men og for å auke merksemda kring ROS-arbeidet blant dei som skal

nytte planen og drive verksemd i området i framtida.

Sårbarvurdering

Aktuelle farar vert tatt med vidare til ei vurdering av sårbarheit. Sårbarheit vert definert som

manglande evne hos eit analyseobjekt til å motstå verknader av ei uønskt hending og til å opprette sin

opphavlege tilstand eller funksjon etter hendinga. Sårbarheita vert gradert etter følgjande: særs,

moderat, lite eller ikkje sårbart. Sårbarheit er ei skjønnsfagleg vurdering.

Risikovurdering

Figur 3-1: Framgangsmåte for ROS-analyse



2017-02-01 | Side 12 av 31

Risiko vert definert som kombinasjonen av

sannsynet for og konsekvensen av ei

uønskt hending. Den innleiande fare-

identifikasjonen og sårbarvurderinga vil

avdekke eventuell trong for ein meir

detaljert hendingsbasert analyse. I denne

analysen vert sannsynet for at ei hending

skjer, og konsekvensen av hendinga,

vurdert.

Risiko vurderast innanfor tre ulike

kategoriar:

Liv og helse

Miljø

Materielle verdiar

Risikoreduserande tiltak

Om det er vurdert at somme hendingar kan gje uakseptabel eller høg risiko vil denne analysen peike

på tiltak for å redusere risiko kring ei slik hending. Slike tiltak skal anten redusere sannsynet for at

hendinga skjer eller redusere konsekvensane av hendinga, eller båe delar.

Figur 3-3: Verknad av risikoreduserande tiltak

Vurderings- og risiko-akseptkriterium

Austevoll kommune vedtok i juni 2012 ei ROS-matrise til bruk i arealplansamanheng. Denne

vert nytta i denne analysen. Dei fastsette kriteria for sannsyn og konsekvens gjer det mogleg

Figur 3-2: Konsept for risikovurdering og risikoreduserande tiltak



2017-02-01 | Side 13 av 31

å vurdere risiko knytt til dei einskilde uønskte hendingane som er vurdert som aktuelle for

dette tiltaket.

Tabell 1: Kriterium for vurdering av sannsyn

Tabell 2: Kriterium for vurdering av konsekvens



2017-02-01 | Side 14 av 31

I tillegg er det vedteke risikomatriser som seier kva risiko som er akseptabel (grøn),

uakseptabel (raud), eller i det såkalla ALARP 0F

1 området (gul):

1 ALARP (As Low As Reasonably Practicable) – tyder at for hendingar som ligg i gul sone bør det vurderast risikoreduserande tiltak dersom det er samfunnsøkonomisk forsvarleg.

Figur 3-6: RIsikoakseptkriterium for LIV og HELSE

Figur 3-6: Risikoakseptkriterium for MILJØ

Figur 3-6: Risikoakseptkriterium for MATERIELLE VERDIAR



2017-02-01 | Side 15 av 31

Fareidentifikasjon og sårbarvurdering

Innleiande farekartlegging

Nedanfor følger en oversikt over relevante farar for planområdet. Oversikten tar utgangspunkt i DSB si

rettleiing Samfunnssikkerhet i arealplanleggingen, men tar også føre seg tilhøve som ein etter fagleg

skjønn vurderer som relevante for dette analyseobjektet.

Fare Vurdering

NATURBASERTE FARAR: naturlege, stedlege farar som gjer arealet sårbart og utsatt for uønska hendingar

Skredfare (snø, is, stein, leire, jord)

Det er ikkje registrert område der ein skal syne særleg aktsemd for skred i området. Området har heller ikkje lausmassar som kan indikere utfordringar knytt til kvikkleire.

Ustabil grunn I følgje NGU si kartlegging av lausmassar i området er det berre tynne morenelag i området. Under føresetnad om gjennomføring av naudsynte geotekniske vurderingar og forsvarleg fundamentering er dette ikkje vurdert å kunne gje utfordringar knytt til ustabil grunn.

Flom i vassdrag (herunder isgang)

Ingen større vassdrag i området

Dambrot Ingen registrerte dammar i området

Havnivåstigning (med stormflo og bølge-påverknad)

Planområdet ligg ved sjøen. Temaet vurderast

Vind/ekstremnedbør Tiltaka etter planen kan vere utsett for vind/ekstremnedbør. Temaet vurderast

Skog- / lyngbrann Deler av planområdet er skog-/lyngkledd og kan vere utsett. Temaet vurderast

Radon Omsyn til radon er no nedfelt i TEK10 §13-5. Nye bygg skal stette krav i TEK 10 §13-5. Temaet vurderast ikkje

VERKSEMDSBASERT FARE

Brann/eksplosjon ved industrianlegg

Det ligg industriområde i planområdet Temaet vurderast

Kjemikalieutslepp og anna akutt ureining

Industrien i området handterer kjemikaliar Temaet vurderast

Transport av farleg gods Det er registrert transport av farlig gods gjennom planområdet. Temaet vurderast

Ureining i grunn Det er ikkje registrert ureina grunn i planområdet.

Elektromagnetiske felt Det går høgspentliner gjennom delar av planområdet. Ein føreset at gjeldande sikkerheitssoner tilpassa spenningsnivået for desse vert handheva. Temaet vurderast ikkje.



2017-02-01 | Side 16 av 31

Fare Vurdering

Støy Eventuell auka støybelastning som følgje av tiltaka etter planen vert vurdert som konsekvensar av planframlegget. Temaet er ikkje relevant i ROS-analyse.

INFRASTRUKTUR

VA-anlegg Tiltaket legg opp til å auke bruk av drikkevatn og reinsekapasitet for VA-anlegg Temaet vurderast

VA-ledningsnett Med ein føresetnad om at rutinar for å unngå uhell knytt til brot i VA-leidningsnett i anleggsfasen for dei einskilde prosjekta i området er temaet ikkje vurdert som relevant.

Trafikktilhøve Tiltaka etter planen vil endre trafikkbilete i området Temaet vurderast

Eksisterande kraftforsyning

Ikkje relevant

Drikkevasskjelder Det er registrert 1 brønn i bruk til drikkevassforsyning i planområdet. Temaet vurderast

Tilkomst for utrykkings-køyretøy

Ein føreset at tilkomst for utrykkingskøyretøy vert sikra gjennom detaljplanar og søknad om tiltak etter pbl.

Sløkkevatn for brannvesenet

Byggteknisk forskrift (TEK10) §15-9 og forskrift om brannførebyggande tiltak og tilsyn §§ 4-3 og 5-4 set krav til sløkkevatn. Ein føreset at desse krava vert fylgd når tiltaka etter planen skal realiserast.

SÅRBARE OBJEKT: Anlegg, bygg, natur og kulturområde som er sårbare

Sårbare bygg* Det er fleire sårbare bygg i planområdet, Temaet vurderast

Kulturminne Tema kulturminne vurderast som konsekvens av planforslaget. Ikkje vurdert som relevant for ROS-analyse

Natur Tema naturmangfald vurderast som konsekvens av planforslaget. Ikkje vurdert som relevant for ROS-analyse

*"Sårbare bygg" samsvarar med datasettet i kartinnsynsløysinga til DSB og omfattar barnehagar,

leikeplassar, skular, sjukehus, sjukeheim, bu- og behandlingssenter, rehabiliteringsinstitusjonar, andre

sjukeheimar/aldersheimar og fengsel.



2017-02-01 | Side 17 av 31

Sårbarvurdering

Fylgjande farar er vurdert som relevante. Det vert gjort ei sårbarvurdering av desse:

Havnivåstigning VA-anlegg/leidningsnett

Vind/ekstremnedbør Trafikktilhøve

Skog- / lyngbrann Drikkevasskjelder

Brann/eksplosjon ved industrianlegg Tilkomst for utrykkingskøyretøy

Kjemikalieutslepp og anna akutt ureining Sløkkevatn for brannvesenet

Transport av farleg gods Sårbare bygg

Havnivåstigning

Springflo er særleg stor flo som følgje av månen og sola si gravitasjon og er periodiske hendingar. I

tillegg kan auke i havnivå skuldast atmosfæriske tilhøve som gjer at havvatn vert pressa mot

Norskekysten som følgje av vind og lufttrykk. Kombinasjonen av desse kallast stormflo og er

hendingar der havnivået når eit maksnivå. I tillegg kjem den globale havnivåstigninga som følgje av

klimaendringane. Det er periodar med slik ekstremt høgt havnivå der alle desse tre faktorane spelar

på lag som vurderast her.

Direktoratet for samfunnsikkerhet og beredskap (DSB) har utarbeidd ein rapport2 som anslår berekna

100 års stormflonivå for Austevoll for år 2100 til mellom 209 - 264cm, med ei uvisse på -20 til +35cm .

I tillegg kjem bølgjepåverknad, men i dette området er truleg potensiell bølgjepåverknad relativt liten

Havnivåstigning er handtert i føresegnene til planutkastet og stiller krav til at byggjehøgda for overkant

golv i 1.etasje ikkje skal vere lågare enn 3 m.o.h.

Ved ekstreme hendingar kan ein oppleve at sjøvatn fløymer over kai-kantar dersom desse er lågare

en ca 3m. Om ein føreset at nye bygg på Storebø følgjer føresegnene er det likevel vurdert at tiltaka i

planen er lite sårbare for havnivåstigning.

Vind/ekstremnedbør

Vind

En føresetnad for denne analysen er at alle bygg anlegg vert bygt i tråd med TEK10 og difor er

tilstrekkeleg sikra mot vind. Difor er det berre fare for hendingar utomhus som er vurdert som

relevante med omsyn på vind.

2 DSB: Havnivåstigning og stormflo - samfunnssikkerhet i kommunal planlegging (2016)



2017-02-01 | Side 18 av 31

Figur 4-1 viser fordeling av vindretning og hyppigheit av ulike vindstyrkar for de to nærmaste

målestasjonane til Storebø over en ti-års periode frå 2004-2015. Truleg gir observasjonane på

Flesland det beste bildet på vindstyrke på Storebø. Dominerande vindretningar er sør-søraust og

nord-nordvest. For begge disse vindretningane er sentrum på Storebø relativt gods skjerma. Dette

gjelde i alle fall nedanfor skuleområdet.

Planområdet er eksponert for sterk vind frå vest. Det er vurdert at planområdet er moderat sårbart for

sterk vind.

Ekstremnedbør.

Planområdet ligg i eit område der periodar med store nedbørsmengder skjer relativt hyppig. I framtida

vil slike periodar skje hyppigare og med større intensitet enn i dag grunna klimaendringane.

Utfordringa knytt til ekstremnedbør i dette området er knytt til å handtere overvatn i periodar med

mykje nedbør. Endringar i overflata frå naturtilstand til tette flatar inneber at vatnet kan finne nye vegar

å renne og gje til dels alvorlege skadar nedstrøms.

Føresegnene for områdereguleringsplanen krev utarbeiding av VA-rammeplan før søknad om tiltak

kan godkjennast. Ein slik plan vil handtere utfordringar knytt til ekstremnedbør på ein tilfredstillande

måte.

Det er ikkje vurdert at tiltaka etter planen er sårbare for ekstremnedbør.

Flesland Slåtterøy

Figur 4-1: Vindrose for Flesland og Slåtterøy



2017-02-01 | Side 19 av 31

Skog- / lyngbrann

Utmarka kring planområdet er

vurdert å vere høvesvis utsett for

branntilløp. Det skuldast innslag av

lyng og gras samt småvakse krat-

tskog som lett kan ta fyr. I tillegg er

området prega av mykje vind noko

som gjer at ein brann kan spreie

seg raskt. Det er mange eksempel

på skog-/lyngbrannar i tilsvarande

landskap som til dømes på Sotra i

2006

Skogbrannar i dette området

oppstår typisk om våren etter

lange, tørre periodar med

nordavind før sevja har stege i

trestammane og vegetasjonen er

lett å antenne. Truleg er sjølve

sentrumsområdet lite sårbart for

slike brannar men bygningar i

utkanten av planområdet særleg i

aust og bakom Prestaneset kan

vere utsett.

Det er vurdert at randområda i

planområdet som ligg inntil utmark

er moderat sårbart for skog-

/lyngbrann.

Brann/eksplosjon frå industrianlegg

Sør i planområdet ligg eit større industrianlegg som mellom anna er eit laksepakkeri. Det var nyleg ein

brann i dette anlegget som nesten førte til at heile Storebø måtte evakuerast. Trongen for evakuering

var ikkje direkte relatert til brannen, men at brannen kan føre til lekkasje av store mengder med

ammoniakk som er nytta i fryseanlegget til verksemda. Utslepp av ammoniakk vert vurdert under

kjemikalieutslepp.

I tillegg til industrianlegget kan bensin-/dieselpumpene ved Storebø gjestehamn vere kjelde til

brann/eksplosjon.

Områdeplanen legg både opp til ei utviding av industriareala på Storebø og til fortetting og

sentrumsutvikling. Dette gjer at tiltaket er vurdert som svært sårbart for brann/eksplosjon frå

industrianlegg.

Figur 4-2: Sårbarheit for skog-/lyngbrann



2017-02-01 | Side 20 av 31

Kjemikalieutslepp og anna akutt ureining

Som nemnd i førre avsnitt kan ei ulukke føre til utslepp av ammoniakk frå laksepakkeriet. I kontakt

med luft kan ammoniakk danne svært giftig gass som kan skade menneske som oppheld seg i

nærleiken. Eit føremon med ammoniakk-gassen er at han luktar ille slik at menneske normalt kan

komme seg vekk om utslepp skjer.

Planen legg til grunn utviding av industriarealet i området og ein auka utnytting av sentrum til handel,

næring og bustad. Det er difor vurdert at Storebø er moderat sårbart for ammoniakkutslepp.

Transport av farleg gods

I følgje DSB har TØI registrert fleire ulike typar av farleg gods som transporterast via fv.5463.

Hovuddelen av dette er gods i ADR klasse 3-brannfarlege væsker og dreier seg truleg om drivstoff

som bensin og diesel. I tillegg er ADR klasse 2, giftige gassar representert med ikkje ubetydelege

mengder. Sjølv om kartlegginga til DSB/TØI er grov og nokre år gamal, er det truleg

petroleumsprodukt og ammoniakk som nyttast til kjølemiddel i fiskeindustrien som utgjer hovuddelen

av transportvolumet.

Ein liten del av dette vert transportert gjennom sentrum ned på kaien til industriverksemdene og

gjestehamna.

Det er vurdert at Storebø sentrum er moderat sårbart for ulukker knytt til transport av farleg gods.

VA-anlegg/leidningsnett

Det er ikkje avdekka dokumentasjon på kapasitetsproblem knytt til drikkevatn eller reinsing i området.

Denne analysen føreset at slik kapasitet er dokumentert før tiltak som aukar forbruk av drikkevatn og

avlaupsreinsing vesentleg vert tillate etter planen.

Denne analysen føreset at gjeldande VA-norm for Austevoll kommune vert fylgt.

3 Rapportnr. 1293/2013: Kartlegging av transport av farlig gods i Norge, TØI 2014



2017-02-01 | Side 21 av 31

Trafikktilhøve

Figur 4-3 syner at det er registrert 4 ulukker

dei seinaste 10 åra. Totalt er det registrert

fem ulukker med alvorleg skade sidan

1977.

Tiltaka i planen inneber i utgangspunktet ei

betring av trafikktilhøva gjennom etablering

av miljøgate på delar av fv546 samt ei

utbetring av atkomstvegen frå industri-

området og kaien.

Planen legg opp til å auke arealet for

næringsverksemd i tilknyting til dagens

laksepakkeri samt ei auka utnytting i

sentrumsområdet som vil føre til ei

trafikkauke truleg også ei auke i mengda

tungtrafikk.

Det er difor vurdert at planområdet er

moderat sårbart for trafikkulukker.

Det er særleg ulukker med mjuke

trafikkantar som er vurdert som aktuelt

ettersom det særleg er denne trafikant-

gruppa som vil vekse som følgje av planforslaget.

Drikkevasskjelder

Dette avsnittet omhandlar drikkevasskjelder i planområdet. For kapasitet på offentleg

drikkevassforsyning sjå avsnittet om VA-

anlegg.

Det er registrert ein brønn i planområdet.

Denne forsyner truleg ein husstand med

drikkevatn.

Området brønnen ligg i er i dag prega av

landbruk og gardstun. Planen legg her opp

til bustadbygging.

Om ein føreset at brukarar av brønnen

anten vert kopla til offentleg vassverk ved

utbygging i området eller at kvaliteten på

vasskjelda vert teken i vare er det ikkje

vurdert sårbarheit for drikkevassforsyning.

Figur 4-3: Registrerte trafikkulukker i planområdet siste 10 år. (skadegrad, lettare skadd)

Figur 4-4: Brønn for drikkevassforsyning i planområdet



2017-02-01 | Side 22 av 31

Kapasitet på sløkkevatn

Austevoll brannvern har spelt inn utfordringar

knytt til sløkkevatn. Det er eit kommunalt

ansvar å sikre sløkkevatn og vatn til eventuell

sprinkling.

Figur 4-5 syner ulike område kring Storebø

med utfordringar knytt til sløkkevatn. Her

følgjer Austevoll brannvern sine kommentarar

til denne figuren:

Knivhaugane - Område 1, (farga raudt)

Leidningsnett 110 mm

Austevoll vassverk har planar om å knytte

leidningsnett til sjøleidning som kjem i land ved

Seilforeninga, (Gråsidalen)

Dette vil betre slokkekapasitet i Knivhaugane,

vassforsyning frå to sider.

Haugland sør – Område 2, (farga raudt)


Birkeland – Område 3, (farget rødt)


Fiskeindustri – Område 4, (farget grønt)

Leidningsnett 110 mm i området rundt Storebø

skule, men er knytt saman med leidningsnett frå 2

sider

Leidningsnett forbi fiskeindustri 160 mm, men er

avstengd grunna stort forbruk på fiskeindustrien

Dersom brann i dette området må ventilar på

leidningsnettet opnast

Austevoll vassverk har planar om å bygge ny

vassleidning fram til fiskeindustrien. Dette vil betre slokkekapasitet i området.

Områdeplanen er ikkje detaljert nok til å legge opp til konkrete sikringstiltak for dei ulike

utbyggingsområda i planen. Som svar på utfordringane er det lagt inn krav om brannplan knytt til

detaljplanar og byggesøknader etter planen. På grunnlag av desse føresegnene er det vurdert at

tilkomst for utrykkingskøyretøy og sløkkjevatn er tilstrekkeleg sikra i planen. Det er difor ikkje vurdert

noko auka sårbarheit for desse farane.

Sårbare bygg

Skuleområdet sentralt på Storebø samt sjukeheimen nord i området er saman med barnehagar

registrert som sårbare bygg i planområdet. Planen opnar ikkje for etablering av industri- eller andre

risikoutsette funksjonar i nærleiken av desse. I tillegg legg planen opp til ei betring av

transportsystemet i området særleg for gåande og syklande.

Det er ikkje vurdert at tiltaka etter planen aukar sårbarheita knytt til desse bygga. Eventuell risiko knytt

til brann, transport av farleg gods, etc. vert vurdert under desse tema.

Figur 4-5: Status på sløkkevatn i Storebøområdet. (Kjelde: Austevoll brannvern)



2017-02-01 | Side 23 av 31

Oppsummering og uønskte hendingar

Sårbarvurderinga syner auka sårbarheit knytt til seks farar. Det er definert sju relevante uønskte

hendingar som vert vurdert med omsyn på risiko. Sjå

Tabell 4-1

Tabell 4-1: Oppsummering etter sårbaranalyse

Fare Sårbarheit Uønskt hending

Vind/Ekstremnedbør Moderat UH1: Vindkast sterkare enn 30m/s.

Skog/lyngbrann Moderat UH2: Skog eller lyngbrann i influensområdet.

Brann/eksplosjon frå industrianlegg

Svært UH3: Brann/eksplosjon i Laksepakkeriet, eventuell anna industri på kaien.

Kjemikalieutslepp Moderat UH4: Ammoniakklekkasje frå Kjøle/fryseanlegg knytt til fiskeriindustrien.

Transport av farleg gods Moderat UH5: Utslepp av ammoniakk/drivstoff frå tankbil

Trafikktilhøve Moderat UH6: Trafikkulukke med mjuke trafikkantar involvert



2017-02-01 | Side 24 av 31

Risikoanalyse

UH1: Vindkast over 30m/s.

Drøfting av sannsyn:

Drøfting av konsekvens:

Oppsummering:

Sannsyn Konsekvens Risiko

Verdi 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6

Liv og

helse

X X X

Miljø X X X

Materiell

e verdiar

X X X

Statistikk frå meteorologisk institutt indikerer 9 døgn med tilfelle av vindkast >30m/s i

tiårsperoden 1.1.2007-31.12.2016 på Flesland målestasjon

Sannsynet for periodar med vindkast sterkare enn 30m/s er S6 Svært sannsynleg

Konsekvensen av periodar med sterk vind er oftast knytt til fare for lause gjenstandar.

Liv og helse: K1

Miljø: K1

Materielle verdiar: K2



2017-02-01 | Side 25 av 31

UH2: Skog/lyngbrann



Oppsummering:


Verdi 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6

Liv og

helse

X X X

Miljø X X X

Materiell

e verdiar

X X X

I følge DSB er det registrert 10 krattbrannar i Austevoll kommune i tidsrommet 2010-2015. Det

er særleg i lange tørkeperiodar om våren skogbrannar skjer. Denne statistikken seier ikkje noko

om skadeomfanget.

Det er vurdert at sannsynet for ein større skogbrann i eller i nærleiken av planområdet er meget

sannsynleg

Liv og helse Det er berre vurdert mindre skadar på menneske som følgje av lyngbrann (K2)

Miljø: Det er ikkje vurdert at ytre miljø tar skade av lyngbrann (K1)

Materielle verdiar: Det er vurdert eit skadeomfang for materielle verdiar på mellom 1 og 10

MNOK (K3)



2017-02-01 | Side 26 av 31

UH3: Brann/eksplosjon i Laksepakkeriet, eventuell anna industri på kaien.



Oppsummering:


Verdi 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6

Liv og

helse

X X X

Miljø X X X

Materiell

e verdiar

X X X

Statistikk frå DSB syner at det er registrert 4 brannar i næringsbygg i Austevoll kommune i

tidsrommet 2009-2015

På landsbasis er det registrert i snitt 3 brannar årleg i næringsbygg knytt til fiskeriindustri.

Det er vurdert at ein større brann/eksplosjon i laksepakkeriet er sannsynleg (S4)

Liv og helse Ein større brann i Laksepakkeriet kan føre til store personskadar. Store delar av

Austevoll kan måtte evakuerast. Konsekvensen er større som følgje av planforslaget grunna

fleire brukarar av Austevoll sentrum. (K4)

Miljø: Det er vurdert til at ein brann i laksepakkeriet berre har lokale miljøkonsekvensar som vert

utbetra av seg sjølve etter kort tid (K2)

Materielle verdiar: Det er vurdert eit skadeomfang for materielle verdiar på mellom 1 og 10 MNOK

og noko tid med produksjonsstans (K3)



2017-02-01 | Side 27 av 31

UH4: Ammoniakklekkasje frå Kjøle/fryseanlegg knytt til fiskeriindustrien.



Oppsummering:


Verdi 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6

Liv og

helse

X X X

Miljø X X X

Materiell

e verdiar

X X X

ROS-analyse av beredskap for brann- og ulukke gjennomført av Ålesund brannvesen indikerer

ein årleg risiko for ammoniakkutslepp uansett grad av alvor i kommunen.

Hendinga som vurderast i denne analysen er ein stor ammoniakklekkasje kombinert med

ugunstige vindtilhøve avgrensa til planområdet for områdeplanen. Det er vurdert t sannsynet for

eit slikt utsleppe er vesentleg lågare enn vurderingane i ROS-analysen frå Ålesund. Sannsynet

er vurdert til S3

Liv og helse Eksponering for store mengder ammoniakkgass kan gi alvorlege skadar.

Ammoniakk har ein svært sterk lukt noko som gjer at menneske stort sett kjem seg unna før

konsentrasjonane vert livstrugande store. Ein legg her til grunn operative rømmingsvegar. K3

Miljø: Ammoniakkgass kan løysast i vatn og verte skadeleg for organismar. Det er vurdert at

sjøen utanfor industriområda på Storebø er ein høvesvis god resipient samanlikna med mindre

vassdrag. K2

Materielle verdiar: Mindre alvorlege konsekvensar K1



2017-02-01 | Side 28 av 31

UH5: Utslepp av ammoniakk/drivstoff frå tankbil



Oppsummering:


Verdi 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6

Liv og

helse

X X X

Miljø X X X

Materiell

e verdiar

X X X

Ein legg til grunn ei trafikkmengd på ÅDT 9000 med ein tungtrafikkandel på 7%.

I følgje statistikk frå DSB skjer 31,5 ulukker som fører til lekkasje frå farleg gods i året.

Sannsynet for ei ulukke i kulverten er vurdert som (S3) noko sannsynleg

Liv og helse Eksponering for store mengder ammoniakkgass kan gi alvorlege skadar.

Ammoniakk har ein svært sterk lukt noko som gjer at menneske stort sett kjem seg unna før

konsentrasjonane vert livstrugande store. Hendinga vil innebere ein relativt storstilt evakuering.

Ein legg her til grunn operative rømmingsvegar. Konsekvensen er knytt til utslepp av drivstoff,

ikkje brann K3

Miljø: Ammoniakkgass kan løysast i vatn og verte skadeleg for organismar. Det er ingen særleg

økologisk verdifulle vassdrag i området, og sjøen er vurdert som ein relativt god resipient. K2

Materielle verdiar: Mindre alvorlege konsekvensar K1



2017-02-01 | Side 29 av 31

UH6: Trafikkulukke med mjuke trafikkantar involvert



Oppsummering:


Verdi 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6

Liv og

helse

X X X

Miljø X X X

Materiell

e verdiar

X X X

Data frå Vegdatabanken syner at det er registrert 16 ulukker med mjuke trafikkantar i

Storebøområdet sidan 1977. Fire av desse sidan år 2000.

Av desse ulukkene er ei dødsulykke, 5 ulukker med alvorleg skade og 10 ulukker med lettare

skade.

Sannsynet for ei alvorleg trafikkulukke i planområdet er vurdert til S6.

Konsekvensen er vurdert som ei ulukke med alvorleg skade.

Liv og helse: K4

Miljø: K1

Materielle verdiar: K1



2017-02-01 | Side 30 av 31

Konklusjon og oppsummering av tiltak

Overordna risikobilete

Risikovurderinga avdekkjer fire uønskte hendingar som gir uakseptabel risiko basert på kommunen

sine akseptkriterium. Dette gjeld periodar med sterk vind, skog/lyngbrann og brann/eksplosjon frå

fiskeriindustrien. Trafikkulukke med mjuke trafikkantar og ammoniakklekkasje er vurdert med gul risko.

At planen legg opp til vekst både i industrien og auka bruk og bygging i sentrum er ei utfordring. Det

ville vere eit risikomessig føremon om kommunen vurderte å flytte industrien ut av sentrum for å skilje

desse funksjonane betre. Når flytting ikkje er aktuelt er fokus på førebygging, varsling og øving både

frå verksemda, kommunen og lokalbefolkninga viktig.

For sterk vind og skogbrann er det ikkje vurdert at området er spesielt utsett sjølv om hendinga

hamnar i rød risikosone. Akseptkriteria som er nytta tenderer til å plassere slike hendingar i ei kunstig

høg risikokategori.

Når det gjeld trafikkulukker er det vurdert at planen bidrar til å auke sannsynet for hendinga ettersom

planen bidreg til sterk trafikkvekst. Samstundes er eit av hovudmåla med planen å gje gåande og

syklande eit betre og sikrare tilbod. Totalt sett er det ikkje vurdert at ein bør gjere større tiltak for å

redusere risiko ut over å følgje dei krav til trafikktryggleik som kjem fram av Vegvesenet sine normalar.

Oppsummert er det vurdert at det er risikomessige utfordringar knytt til samlokalisering mellom

fiskeriindustri og sentrumsføremål og monaleg vekst i begge desse kategoriane. Elles er det ikkje

vurdert at risikobilete er noko unormalt samanlikna med tilsvarande slike sentrumsplanar.

Oppsummering av tiltak

Uønskt hending Risiko-vurdering

Risikoreduserande tiltak

UH1 – Sterk vind Sikring av lause gjenstandar

Varsling

Strategisk plassering av bygg og bygningsmessige anlegg

UH2 – Skog/Lyngbrann Varslingsrutinar

Øving

Brannsikker atferd

UH3 – Brann/eksplosjon Flytting av verksemd frå sentrum

Varsling og førebygging

Øving

UH4 - Ammoniakklekkasje Øving

Varsling

Vedlikehald

UH5 – Ulukke med farleg gods

UH6 – Trafikkulukke, mjuke trafikkantar

Prosjektere i tråd med gjeldande normalar

Trafikktryggleiksvurderingar i prosjekteringsfasen



2017-02-01 | Side 31 av 31

Documents

Områdereguleringsplan Storebø - Austevoll · forskrift – TEK 10). FOR-2010-03-26-489 2010 Kommunal- og regionaldepartementet 1.4.3 Lov om planlegging og byggesaksbehandling (plan-