OCENA STANU JEDNOLITYCH CZĘŚCI WÓD · Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012 3 fizykochemicznymi i hydromorfologicznymi

Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012

OCENA STANU JEDNOLITYCH CZĘŚCI WÓD

RZECZNYCH NA OBSZARZE

WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO

W LATACH 2010-2012

Nysa Łużycka poniżej Gubina (fot. Liliana Słowińska)


2

1. Monitoring wód powierzchniowych

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Zielonej Górze w latach 2010-2012

prowadził monitoring wód powierzchniowych zgodnie z zapisami: Ramowej Dyrektywy

Wodnej (RDW), rozporządzenia Ministra Środowiska z 15 listopada 2011 r. w sprawie form

i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych

(Dz. U. Nr 258, poz. 1550) oraz Wojewódzkiego Programu Monitoringu Środowiska

(WPMŚ).

Na obszarze województwa lubuskiego wydzielonych zostało 205 jednolitych części

wód (jcw) rzecznych oraz 61 jcw jeziornych, przy czym w ujęciu zlewniowym na obszarze

województwa znajduje się 217 zlewni jcw powierzchniowych, w tym 212 zlewni jcw

rzecznych oraz 5 zlewni jcw jeziornych.

Do oceny stanu wód powierzchniowych na terenie województwa lubuskiego

wykorzystano wyniki uzyskane w ramach monitoringu diagnostycznego i operacyjnego.

Monitoring diagnostyczny

ustanawia się w celu oceny stanu

jcw, jak również w celu określenia

rodzajów oraz oszacowania wielko-

ści znacznych oddziaływań wynika-

jących z działalności człowieka, na

które narażone są określone części

wód. Umożliwia także dokonanie

oceny długoterminowych zmian

stanu jcw w warunkach naturalnych

oraz w warunkach szeroko rozu-

mianych oddziaływań antropogenicznych. Zakres pomiarowy oprócz elementów biologicznych,

hydromorfologicznych i fizykochemicznych z grup 3.1-3.5 oraz z grupy 3.6 (specyficzne

zanieczyszczenia syntetyczne i niesyntetyczne), obejmuje także badania substancji

chemicznych szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego – substancje priorytetowe

(np. kadm, nikiel, ołów, rtęć, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, pestycydy).

Monitoring operacyjny prowadzi się na jcw, które są zagrożone nieosiągnięciem

celów środowiskowych i służy do oceny stanu wód i zmian krótkoterminowych. Prowadzony

jest na podstawie badań elementów biologicznych wspomaganych elementami

Rzeka Pliszka w Uradzie (fot. Przemysław Susek)


3

fizykochemicznymi i hydromorfologicznymi oraz, jeżeli jest to uzasadnione, pomiarami

niektórych wskaźników chemicznych.

Ocenę stanu wód powierzchniowych wykonuje się w odniesieniu do jednolitych części

wód, na podstawie wyników państwowego monitoringu środowiska i prezentuje poprzez

ocenę stanu ekologicznego (w przypadku wód, których charakter został w znacznym stopniu

zmieniony w następstwie fizycznych przeobrażeń, będących wynikiem działalności człowieka

– poprzez ocenę potencjału ekologicznego), ocenę stanu chemicznego i ocenę stanu.

Stan/potencjał ekologiczny jest określeniem jakości struktury i funkcjonowania

ekosystemu wód powierzchniowych, sklasyfikowanej na podstawie wyników badań

elementów biologicznych oraz wspierających je wskaźników fizykochemicznych

i hydromorfologicznych. Stan ekologiczny jednolitych części wód powierzchniowych

klasyfikuje się poprzez nadanie jednolitej części wód jednej z pięciu klas jakości, przy czym

klasa pierwsza oznacza bardzo dobry stan ekologiczny, klasa druga – dobry stan ekologiczny,

zaś klasy trzecia, czwarta i piąta odpowiednio – stan ekologiczny umiarkowany, słaby i zły.

W przypadku potencjału ekologicznego, klasa pierwsza i druga tworzą wspólnie potencjał

„dobry i powyżej dobrego”. O przypisaniu ocenianej jednolitej części wód decydują wyniki

klasyfikacji poszczególnych elementów biologicznych, przy czym obowiązuje zasada, że

klasa stanu/potencjału ekologicznego odpowiada klasie najgorszego elementu biologicznego

(rys. 1.)

Rys. 1. Schemat klasyfikacji stanu ekologicznego (źródło: Poradnik REFCOND, CIS-WFD, Guidance

No 10)


4

Klasyfikacji stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych dokonuje

się na podstawie analizy wyników pomiarów zanieczyszczeń chemicznych, w tym tzw.

substancji priorytetowych. Podstawą analizy jest porównanie uzyskanych wyników ze

środowiskowymi normami jakości. Przyjmuje się, że jednolita część wód jest w dobrym

stanie chemicznym, jeżeli żadna z obliczonych wartości stężeń nie przekracza

dopuszczalnych stężeń maksymalnych i średniorocznych. Jeżeli woda nie spełnia tych

wymagań, stan chemiczny ocenianej jednolitej części wód określa się jako „poniżej dobrego”.

Stan jednolitej części wód ocenia się poprzez porównanie wyników klasyfikacji

stanu/potencjału ekologicznego i stanu chemicznego. Jednolita część wód może być oceniona

jako będąca w „dobrym stanie”, jeśli jednocześnie jej stan/potencjał ekologiczny jest

sklasyfikowany przynajmniej jako dobry, a stan chemiczny sklasyfikowany jest jako „dobry”.

W pozostałych przypadkach, tj. gdy stan chemiczny jest sklasyfikowany jako „poniżej

dobrego” lub stan/potencjał ekologiczny sklasyfikowano jako „umiarkowany”, „słaby”, bądź

„zły”, jednolitą część wód ocenia się jako będącą w stanie złym (tab. 1.)

Tab. 1. Schemat oceny stanu jednolitych części wód powierzchniowych

Stan wód

Stan chemiczny

Dobry stan chemiczny Stan chemiczny poniżej

dobrego

Stan

ekologiczny /

potencjał

ekologiczny

Bardzo dobry stan

ekologiczny / potencjał

ekologiczny dobry i

powyżej dobrego

Dobry stan wód Zły stan wód

Dobry stan ekologiczny /

potencjał ekologiczny

dobry i powyżej dobrego Dobry stan wód Zły stan wód

Umiarkowany stan

ekologiczny / umiarkowany

potencjał ekologiczny Zły stan wód Zły stan wód

Słaby stan ekologiczny /

słaby potencjał ekologiczny Zły stan wód Zły stan wód

Zły stan ekologiczny / zły

potencjał ekologiczny Zły stan wód Zły stan wód

Ocenę jednolitej części wód należy obniżyć do stanu „złego”, niezależnie od wyników

stanu/potencjału ekologicznego i stanu chemicznego, jeśli nie są spełnione określone dla niej

dodatkowe wymagania jakościowe związane z występowaniem w jej obrębie obszarów

chronionych lub ze względu na sposób jej wykorzystywania (rekreacja, ujęcia wody pitnej).


5

Z powyższych reguł wynika, że stan jednolitej części wód można ocenić jedynie na

podstawie jednego z trzech wymienionych wyżej elementów (nawet przy braku klasyfikacji

dla pozostałych), jeśli wskazuje on na stan zły.

Ze względu na dużą liczbę jednolitych części wód w Polsce objęcie ich wszystkich

monitoringiem jest niemożliwe. Z tego powodu przy prezentowaniu oceny stanu/potencjału

ekologicznego rozróżnia się wyniki dla jednolitych części wód monitorowanych, i dla

jednolitych części wód niemonitorowanych, które klasyfikowane są poprzez ekstrapolację, na

podstawie wyników uzyskanych dla części wód monitorowanych.

2. Ocena stanu jednolitych części wód rzek badanych w latach 2010-2012

Ocena stanu wód rzecznych została wykonana w oparciu o zapisy w projekcie

nowelizacji rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu

klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm

jakości dla substancji priorytetowych oraz w oparciu o wytyczne opracowane przez GIOŚ.

Wytyczne te zawierały procedurę postępowania przy weryfikacji oceny stanu jcw oraz

procedurę dziedziczenia oceny (zastosowana po raz pierwszy), przez którą rozumie się

przeniesienie wyników oceny elementów biologicznych, fizykochemicznych,

hydromorfologicznych oraz chemicznych na kolejny rok w przypadku, gdy nie były one

objęte monitoringiem. Dziedziczenie oceny jest więc procesem aktualizacji wykonanej oceny

o wyniki uzyskane w kolejnych latach realizacji monitoringu wód powierzchniowych.

Ponowna weryfikacja oceny polegała m.in. na nieuwzględnianiu wybranych

wskaźników w ocenie stanu jcw ze względu na wyniki uzyskane podczas odbiegających od

Fitoplankton – sinice (Anabaena spiroides)

(fot. Irena Kaczmarczyk)

Fitoplankton – zielenice (Pediastrum boryanum

i Pediastrum duplex) (fot. Irena Kaczmarczyk)


6

normalnych warunkach hydrometeorologicznych, niespełnieniu wymagań dotyczących granic

oznaczalności i liczebności zbiorów wyników oraz niskiej wiarygodności niektórych

wskaźników biologicznych ze względu na ustalane obecnie metodyki oraz warunki

referencyjne.

Podstawą oceny są wybrane elementy biologiczne, które uzależnione są od typologii

abiotycznej i są najbardziej wrażliwe na presję. Wśród elementów biologicznych badano:

indeks fitoplanktonowy (IFPL), Makrofitowy Indeks Rzeczny (MIR), wskaźnik okrzemkowy

(IO) oraz makrobezkęgowce bentosowe (MZB). Ponadto przy ocenie posłużono się wynikami

badań ichtiofauny, które zostały przeprowadzone przez wykonawcę zewnętrznego.

Spośród 26 typów abiotycznych rzek występujących na terenie kraju, w województwie

lubuskim występuje 10 typów, z dominacją czterech: typ 17 (potok nizinny piaszczysty), typ

19 (rzeka nizinna piaszczysto-gliniasta), typ 21 (wielka rzeka nizinna) oraz typ 24 (mała

i średnia rzeka na obszarze będącym pod wpływem procesów torfotwórczych.

Obszar badań w województwie lubuskim obejmował dorzecze Odry, region wodny

Środkowej Odry, Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego oraz Warty.

W latach 2010-2012 w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska przebadanych

zostało 104 jcw rzeczne, w tym 55 naturalnych, 44 silnie zmienionych i 5 sztucznych.

Badaniami objęto również 1 zbiornik zaporowy (zbiornik zaporowy Bledzew) położony na

rzece Obrze, niebędący osobną jednolitą częścią wód.

Badania makrobezkręgowców na Młynówce Kosierskiej

(fot. Sławomir Rubacha)


7

W ramach monitoringu diagnostycznego przebadano 16 jcw (w 17 ppk na rzekach

oraz w 1 ppk na zbiorniku Bledzew), natomiast w ramach monitoringu operacyjnego

przebadano 101 jcw (w 104 ppk na rzekach i w 1 ppk na zbiorniku zaporowym). Dodatkowo

w 3 jcw badana była tylko ichtiofauna.

2.1. Klasyfikacja stanu/potencjału ekologicznego jcw rzek

Spośród 104 przebadanych jcw stan/potencjał ekologiczny określono dla 99 jcw. Na

ciekach naturalnych dobry stan ekologiczny odnotowano na 24 jcw, stan umiarkowany

stwierdzono na 26 jcw, a słaby na 2 jcw. Na ciekach sztucznych i silnie zmienionych

potencjał dobry i powyżej dobrego charakteryzował 22 jcw, umiarkowany odnotowano dla 18

jcw, zaś słaby dla 7 jcw. Na żadnej przebadanej i ocenionej jcw nie stwierdzono zarówno

bardzo dobrego jak i złego stanu/potencjału ekologicznego (rys. 2.-4., tab. 5.).

Klasyfikacja elementów biologicznych wykazała bardzo dobry stan (I klasa) w 16 jcw,

dobry (II klasa) w 50 jcw, umiarkowany (III klasa) w 27 jcw, słaby (IV klasa) w 9 jcw. Złego

stanu nie odnotowano na żadnej jcw, zaś na 2 jcw nie badano żadnego elementu

biologicznego (tab. 5).

W klasyfikacji elementów hydromorfologicznych kierowano się zasadą, że ciekom

naturalnym przypisano I klasę. W przypadku cieków sztucznych i silnie zmienionych nadano

maksymalny potencjał ekologiczny (I klasa) wszystkim tym jcw, dla których zmiany

hydromorfologiczne dotyczyły zaburzeń SNQ (wahań przepływów) spowodowanych pracą

małych elektrowni wodnych, działaniem zapór przeciwpowodziowych lub będących drogami

2444%

2647%

24%

35%

bardzo dobry

dobry

umiarkowany

słaby

zły

brak oceny

Rys. 2. Ocena stanu ekologicznego jcw rzek w województwie lubuskim badanych

w latach 2010-2012


8

wodnymi. Zbiornikowi zaporowemu Bledzew nadano maksymalny potencjał ekologiczny,

gdyż zbiornik ten nie jest zlokalizowany na głównym ciągu szlaku ryb wędrownych (tab. 5).

Klasyfikacja elementów fizykochemicznych wspierających elementy biologiczne

z grup 3.1-3.5 wykazała, że w 7 jcw spełniały one kryteria dla stanu/potencjału bardzo

dobrego, w 59 jcw ich stan/potencjał określono jako dobry, w pozostałych 35 jcw ich jakość

określono jako stan/potencjał poniżej dobrego. Zadecydowały o tym głównie

ponadnormatywne wartości stężeń azotu Kjeldahla i fosforanów. W przypadku elementów

fizykochemicznych z grupy 3.6 (specyficzne zanieczyszczenia syntetyczne i niesyntetyczne)

przekroczenie średniorocznej wartości dopuszczalnej dotyczyło jedynie glinu i zostało

odnotowane na Nysie Łużyckiej w ppk poniżej Gubina (jcw Nysa Łużycka od Lubszy do

Odry) (rys. 4. i tab. 5.).

2245%

1837%

714%

24%

dobry i powyżej dobrego

umiarkowany

słaby

zły

brak oceny

Rys. 3. Ocena potencjału ekologicznego jcw rzek w województwie lubuskim badanych

w latach 2010-2012


9

Rys. 4. Stan i potencjał ekologiczny jednolitych części wód rzek w województwie lubuskim badanych

w latach 2010-2012 z uwzględnieniem oceny jcw niemonitorowanych


10

2.2. Klasyfikacja stanu chemicznego jcw rzek

Spośród 104 badanych jcw stan chemiczny oceniono dla 18 jcw, z czego 9 jcw

charakteryzował dobry stan chemiczny. Zły stan chemiczny w większości był spowodowany

przekroczeniami stężeń średniorocznych sumy benzo(g,h,i)perylenu i indeno(1,2,3-cd)pirenu

oraz przekroczeniami średniorocznych stężeń kadmu na Nysie Łużyckiej w ppk powyżej

m. Żarki Wielkie (jcw Nysa Łużycka od Skrody do Chwaliszówki) (rys. 5. i 6, tab. 5.)

Rys. 5. Ocena stanu chemicznego jcw rzek w województwie lubuskim badanych w latach 2010-2012

98%

99%

8683%

dobry

poniżej dobrego

nie badano


11

Rys. 6. Stan chemiczny jednolitych części wód rzek w województwie lubuskim badanych w latach

2010-2012 z uwzględnieniem oceny jcw niemonitorowanych


12

2.3. Ocena spełnienia wymagań dodatkowych dla obszarów chronionych

Na terenie woj. lubuskiego oceniono wody płynące należące do trzech rodzajów

obszarów chronionych:

– obszary będące jednolitymi częściami wód przeznaczonymi do poboru wody na

potrzeby zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia,

– obszary przeznaczone do ochrony gatunków zwierząt wodnych o znaczeniu

gospodarczym oraz obszary przeznaczone do ochrony siedlisk lub gatunków, dla

których utrzymanie lub poprawa stanu wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie

(wody przeznaczone do bytowania ryb),

– obszary wrażliwe na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze

źródeł komunalnych.

Dana jednolita część wód powierzchniowych na obszarze chronionym osiąga stan

dobry, jeśli jednocześnie spełnia

wymagania dla dobrego lub wyższego

stanu/potencjału ekologicznego,

dobrego stanu chemicznego oraz

wymagania dla obszaru lub kilku

obszarów chronionych, które

określone zostały w osobnych

przepisach. Jeśli jednak wymagania

dla obszaru/obszarów chronionych nie

są spełnione, wówczas stan jednolitej

części wód zostaje określony jako zły.

2.3.1. Obszary chronione będące jednolitymi częściami wód przeznaczonymi do poboru

wody na potrzeby zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia

Ocena jakości wód rzeki Obrzycy pod kątem spełnienia wymagań jakim powinny

odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę

przeznaczoną do spożycia wykonana została zgodnie z rozporządzeniem (Dz. U. Nr 204, poz.

1728 z 2002 r.) oraz zgodnie z wytycznymi opracowanymi przez Główny Inspektorat

Ochrony Środowiska. Badania rzeki Obrzycy realizowane były w omawianym okresie przez

laboratorium WIOŚ w Zielonej Górze, przy udziale jednostek Państwowej Inspekcji

Sanitarnej. Jednolita część wód spełnia wymagania dla obszaru chronionego, jeśli stężenia

Obra w Trzcielu (fot. Przemysław Susek)


13

wskaźników fizykochemicznych nie przekraczają norm dla kategorii A2, a wskaźniki

bakteriologiczne nie przekraczają norm dla kategorii A3.

Analiza wyników badań z lat 2010-2012 wykazała, że wody Obrzycy nie spełniają

dodatkowych wymagań dla obszaru chronionego. Przekroczenia norm wystąpiły w

przypadku: OWO, nasycenia tlenem, ChZT-Cr, BZT5, azotu Kjeldahla, fosforanów i manganu

(tab. 3.1.)

Wody ujmowane z Obrzycy, w celu poprawy jakości, mieszane są z wodami

podziemnymi z ujęcia głębinowego w Zawadzie. Przed przesłaniem do miejskiej sieci

wodociągowej, wody poddawane są wysokosprawnym procesom technologicznym na Stacji

Uzdatniania Wody w Zawadzie (tab. 2 i tab. 4.).

Tab. 2. Ocena spełnienia wymagań dla obszaru chronionego będącego jednolitą częścią wód

przeznaczoną do poboru wody na potrzeby zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia

Rok

badań

Nazwa

jednolitej

części wód

Nazwa

punktu

pomiarowo-

kontrolnego

Kategoria

fizykochemii

Kategoria

bakteriologii

Ocena

spełnienia

wymagań

(TAK/NIE)

Wskaźniki

decydujące

o ocenie

2010

Obrzyca od

Ciekącej do

ujścia z jez.

Rudno

Obrzyca –

ujście do Odry

(teren CUW

„Sadowa”)

poza A2 A2 NIE

OWO,

nasycenie

tlenem,

ChZT-Cr, azot

Kjeldahla,

fosforany,

mangan

2011 poza A2 A2 NIE

OWO,

nasycenie

tlenem, azot

Kjeldahla,

mangan

2012 poza A2 A2 NIE BZT5, OWO,

nasycenie

tlenem, mangan

2.3.2. Obszary przeznaczone do ochrony gatunków zwierząt wodnych o znaczeniu

gospodarczym oraz obszary przeznaczone do ochrony siedlisk lub gatunków, dla

których utrzymanie lub poprawa stanu wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie -

wody przeznaczone do bytowania ryb

Ocenę wykonano w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4

października 2002 r. w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe

będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych (Dz. U. Nr 176, poz. 1455),

uzupełnione o zapisy w wytycznych opracowanych przez Główny Inspektorat Ochrony

Środowiska. Oceniano następujące wskaźniki: temperatura, zawiesina ogólna, tlen


14

rozpuszczony, BZT5, odczyn pH, azot amonowy, fosfor ogólny, fenole lotne - indeks

fenolowy, węglowodory ropopochodne - indeks oleju mineralnego, amoniak niejonowy, chlor

całkowity, cynk ogólny oraz miedź rozpuszczoną.

W latach 2010-2012

monitoring wód powierzchnio-

wych przeznaczonych do

bytowania ryb w warunkach

naturalnych prowadzony był

w 39 ppk (tym samym w 39

jcw). Po dokonaniu oceny,

wymogi dla obszaru chronionego

spełniło zaledwie 8 jcw.

O deklasyfikacji zadecydowały

głównie ponadnormatywne

stężenia fosforu ogólnego, azotu

amonowego, BZT5 oraz niskie wartości tlenu rozpuszczonego (tab. 4.).

2.3.3. Obszary chronione wrażliwe na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami

pochodzącymi ze źródeł komunalnych

Najważniejszymi dyrektywami Unii Europejskiej poruszającymi problem eutrofizacji

są: tzw. dyrektywa ściekowa (91/271/EWG), dotycząca punktowych zrzutów ze źródeł

komunalnych, dyrektywa azotanowa (91/676/EWG), która dotyczy zagrożenia związkami

azotu ze źródeł pochodzenia rolniczego oraz Ramowa Dyrektywa Wodna (2000/60/WE).

Celem Ramowej Dyrektywy Wodnej jest osiągnięcie dobrego stanu wód do 2015 r.,

co wiąże się m.in. z przeciwdziałaniem eutrofizacji, czyli zapobieganiu wzrostowi trofii

(żyzności wód), a co za tym idzie ograniczeniu dopływu substancji biogennych do wód.

Na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012 nie zostały wyznaczone obszary

szczególnie narażone na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych. W związku

z uznaniem całego obszaru Polski za zagrożony eutrofizacją spowodowaną

zanieczyszczeniami pochodzenia komunalnego, ocenę eutrofizacji za lata 2010-2012

wykonano dla wszystkich badanych punktów pomiarowo-kontrolnych, tym samym dla

wszystkich monitorowanych jednolitych części wód.

Szczupak (Esox lucius) (fot. Przemysław Susek)


15

Rys. 7. Średnioroczne stężenie azotu ogólnego

w rzekach w latach 2004-2012

Rys. 8. Średnioroczne stężenie fosforu ogólnego

w rzekach w latach 2004-2012

Rys. 9. Średnioroczne wartości BZT5 w rzekach

w latach 2004-2012

Rys. 10. Średnioroczne stężenie ogólnego węgla

organicznego w rzekach w latach 2004-2012

Podstawą do wykonania oceny było rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9

listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód

powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U.

Nr 257, poz. 1545) oraz wytyczne opracowane przez Główny Inspektorat Ochrony

Środowiska. Ocenę eutrofizacji wykonano na podstawie wyników uzyskanych dla elementów

biologicznych (fitoplankton, fitobentos, makrofity) i fizykochemicznych (wybrane wskaźniki

charakteryzujące warunki biogenne oraz warunki tlenowe i zanieczyszczenia organiczne:

BZT5, OWO, azot amonowy, azot Kjeldahla, azot azotanowy, azot ogólny, fosfor ogólny oraz

fosforany – rys. 7.-10.). Jako wartość graniczną, powyżej której występuje eutrofizacja,

przyjmowano stężenia właściwe dla dobrego stanu wód (II klasa).

Przy wykonywaniu oceny brano pod uwagę wyniki jedynie z punktów pomiarowo-

kontrolnych, dla których spełnione było kryterium minimalnej ilości 4 pomiarów


16

W przypadku, gdy dla danego punktu nie był spełniony powyższy warunek, oceny

eutrofizacji nie przeprowadzano.

Tab. 3. Ocena eutrofizacji monitorowanych rzek w punktach pomiarowo-kontrolnych zlokalizowanych

na terenie województwa lubuskiego w latach 2010-2012

2010 r. 2011 r. 2012 r.

Liczba

badanych ppk

Liczba ppk

spełniających „

wymagania

Liczba

badanych ppk

Liczba ppk

spełniających

wymagania

Liczba

badanych ppk

Liczba ppk

spełniających

wymagania

27 18 41 22 36 20

(100%) (66,7%) (100%) (53,7%) (100%) (55,6%)

Razem: 104 ppk

Analiza wyników oraz wykonana ocena za lata 2010-2012 wykazały, że spośród 104

badanych punktów, w 60 ppk zostały spełnione wymagania dla obszarów chronionych (brak

eutrofizacji). Najczęstsze przekroczenia odnotowano w przypadku ogólnego węgla

organicznego, azotu Kjeldahla i fosforanów, natomiast w przypadku elementów

biologicznych najczęściej stwierdzono przekroczenia wartości granicznych dla fitobentosu

(tab. 3. i tab. 4.)..

Tab. 4. Ocena spełnienia wymagań dodatkowych dla obszarów chronionych jednolitych części wód

rzek badanych w latach 2010-2012 na obszarze województwa lubuskiego

Nazwa ocenianej jcw Nazwa ppk

Ty

p a

bio

tycz

ny

Sil

nie

zm

ien

ion

a l

ub

szt

ucz

na

jcw

(T

/N)

Ocena spełnienia wymagań dla

obszaru chronionego

Og

óln

a o

cen

a s

peł

nie

nia

wym

aga

ń d

la

ob

sza

rów

ch

ron

ion

ych

Ob

sza

ry c

hro

nio

ne

będ

ące

jcw

,

prz

ezn

acz

on

ym

i d

o p

ob

oru

wo

dy

na

po

trze

by

zao

pa

trze

nia

lu

dn

ośc

i w

wo

dę

prz

ezn

acz

on

ą d

o s

po

życi

a

Ob

sza

ry c

hro

nio

ne

prz

ezn

acz

on

e d

o

och

ron

y g

atu

nk

ów

zw

ierz

ąt

wod

ny

ch

o z

na

czen

iu g

osp

od

arc

zym

i o

bsz

ary

chro

nio

ne

prz

ezn

acz

on

e d

o o

chro

ny

sied

lisk

lu

b g

atu

nk

ów

(w

od

y

pre

zezn

acz

on

e d

o b

yto

wan

ia r

yb

)

Ob

sza

ry c

hro

nio

ne

wra

żliw

e n

a

eutr

ofi

zacj

ę w

yw

oła

ną

zan

iecz

ysz

czen

iam

i p

och

od

zący

mi

ze

źró

deł

kom

un

aln

ych

Obrzyca do Ciekącej z jez.

Sławskim, Tarnowskim

Dużym

Obrzyca - powyżej ujścia

Ciekącej (m. Konotop)

17 N

T T

Czernica - dopływ jez.

Sławskiego A-21 (m.

Sława) N T N

Gniła Obra do wypływu z

jez. Wojnowskiego Zach.

z jez. Wojnowskim Wsch.

i jez. Różańskim

Gniła Obra - odpływ jez.

Wojnowskiego

Zachodniego O-31

17 N T T

Kanał Obrzycki Kanał Obrzycki - ujście do

Obrzycy (m. Ostrzyce) 17 T N T N


17

Obrzyca od Ciekącej do

ujścia z jez. Rudno

Obrzyca - ujście do Odry

(teren CUW "Sadowa") 19 N N N T N

Bóbr od Bobrzycy do

Kwisy

Bóbr - poniżej ujścia

Szprotawy (m. Małomice) 20 N T T

Sucha

Sucha - ujście do

Szprotawy (m. Sucha

Dolna)

17 N N N

Szprotawa od

Chocianowskiej Wody do

Bobru

Szprotawa - ujście do

Bobru 19 T N N

Iławka

Iławka (Młynówka,

Szprotawka) - ujście do

Bobru (most na drodze

Szprotawa - Żagań)

18 N T T

Ruda

Ruda - ujście do Bobru

(most na drodze Szprotawa

-Małomice)

17 T N N

Kwisa od Kliczkówki do

Bobru

Kwisa - ujście do Bobru

(m. Trzebów) 20 N N T N

Czernica

Czerna (Czernica) - ujście

do Czernej Małej (m.

Czyżówek)

18 T N N N

Czerna Mała do Czernicy Czerna Mała - powyżej

Czernej (m. Iłowa) 18 T N T N

Złota

Złota Struga - ujście do

Czernej Wielkiej (m.

Żagań)

18 N N N

Łubianka Łubianka - m. Żaganiec 18 T T T Czerna Wielka od Ziębiny

do Bobru

Czerna Wielka - ujście do

Bobru (m. Żagań) 20 N T T

Bóbr od Kwisy do Kanału

Dychowskiego

Bóbr - m. Nowogród

Bobrzański 20 N T T

Brzeźnica od źródła do

Szumu Brzeźnica - m. Brzeźnica 18 N N N

Brzeźnica od Szumu do

Bobru

Brzeźnica - ujście do Bobru

(m. Nowogród Bobrzański) 20 N N N

Kosierska Młynówka Młynówka Kosierska - m.

Brzeźnica 18 N T T

Bóbr od Kanału

Dychowskiego do zb.

Raduszec

Bóbr (Starorzecze) - m.

Prądocinek 20 T T T

Bóbr od zb. Raduszec do

Odry

Bóbr - ujście do Odry (m.

Stary Raduszec) 20 N T T

Lińska Struga

Lińska Struga - poniżej

dopływu z jeziora Grochoń

(most na drodze

Radomicko - Dabrówka)

17 N T T

Biela do wypływu z jez.

Głębokiego z jez.

Bytnickim

Biela (Biała) - odpływ jez.

Głębokiego k. Bytnicy 17 N N N

Biela od jez. Głębokiego

do ujścia

Biela (Biała) - ujście do

Odry (m. Osiecznica) 19 N T T

Zimny Potok od źródła do

Kanału Łącza

Zimna Woda (Zimny

Potok) - powyżej ujścia

Łączy (m. Wysokie)

17 N T T

Odra od Czarnej Strugi do

Nysy Łużyckiej Odra - m. Połęcko 21 T N N N

Nysa Łużycka od Lubszy

do Odry

Nysa Łużycka - poniżej

Gubina 19 N T T

Lubsza od Pstrąga do

Nysy Łużyckiej

Lubsza - ujście do Nysy

Łużyckiej (m. Gubin) 19 N T T

Śmiga

Zaborski Potok (Śmiga) -

ujście do Odry (m.

Tarnawa)

23 N N N N

Sulechówka Sulechówka - ujście do

Odry 17 N N N


18

Jabłonna

Jabłonna (Rakówka) -

ujście do Odry (m.

Laskowo)

17 N N N

Kanał Pomorski Kanał Pomorski - ujście do

Odry (m. Brody) 17 N N N

Ołobok do Świebodki z

jez. Niesłysz i

Wilkowskim

Ołobok - powyżej ujścia

Świebodki 17 T T T

Ołobok od zal. Skąpe (z

zalewem) do Odry

Ołobok - ujście do Odry

(most drogowy w rejonie

m. Bródki)

19 T T T

Gryżynka Gryżynka - ujście do Odry

(m. Szklarka Radnicka) 17 N T T

Kanał Łącza

Łącza (Kanał Łącza) -

ujście do Zimnej Wody (na

południe od m. Dobrzęcin)

17 N N N

Zimny Potok od Łączy do

ujścia

Zimna Woda (Zimny

Potok) - ujście do Odry (na

północ od m. Ciemnice)

19 N T T

Nysa Łużycka od

Żareckiego Potoku do

Żółtej Wody

Nysa Łużycka - m.

Sobolice 19 N N N

Nysa Łużycka od Żółtej

Wody do Skrody

Nysa Łużycka - powyżej

EW Przysieka 19 N N N

Nysa Łuzycka od Skrody

do Chwaliszówki


m. Żarki Wielkie 19 N T T

Nysa Łużycka od

Chwaliszówki do Lubszy


Gubina 19 N T T

Żółta Woda Żółta Woda - m. Sanice 17 N N T N

Skroda

Skroda - ujście do Nysy

Łużyckiej (na południe od

m. Przewoźniki)

17 N N T N

Trzebna

Trzebna (Lanka) - ujście do

Nysy Łużyckiej (m.

Siedlec)

17 T N N

Lubsza od źródła do

Uklejnej

Lubsza - poniżej ujścia

Uklejnej (m. Świbna) 18 N T T T

Lubsza od Uklejnej do

Pstrąga

Lubsza - poniżej Lubska

(m. Mierków) 19 N N N

Tymnica

Tymnica - ujście do Lubszy

(pierwszy most na drodze

Lubsko-Brody)

17 N T T T

Pstrąg

Pstrąg - ujście do Lubszy

(drugi most na drodze

Lubsko-Brody)

17 N T T T

Golec Golec - m. Dobrzyń 17 T T T Wełnica Wełnica - m. Żenichów 17 T N N Krzycki Rów do dopł. ze

Wschowy z jez. Krzyckim

Wielkim

Krzycki Rów - na południe

od Wschowy (m. Siedlnica) 17 T N N N

Krzycki Rów od dpł. ze

Wschowy do Odry

Krzycki Rów - ujście do

Odry (most na drodze

Nowa Sól - Stany)

19 T N T N

Odrzysko Kanał Krzycki - m.

Siedlisko 23 N N N

Biała Woda Biała Woda - ujście do

Odry (m. Rejów) 17 T N N N

Odra od Kanału

Wschodniego do Czarnej

Strugi

Odra - powyżej Nowej Soli

(most na drodze Nowa Sól

- Przyborów)

21 T N T N

Solanka Solanka - ujście do Odry

(m. Nowa Sól) 17 T N N N

Mirotka Mirotka - ujście do Czarnej

Strugi (m. Studzieniec) 17 T T T


19

Kożuszna

Kożuszna - ujście do

Czarnej Strugi (m.

Lubieszów)

17 T N N

Czarna Struga od Mirotki

do Odry

Czarna Struga - ujcie do

Odry (m. Nowa Sól -

Koserz)

19 T N N N

Śląska Ochla od Kanału

Jeleniówka do Odry Śląska Ochla - m. Ługi 17 T N T N

Śląska Ochla od Kanału

Jeleniówka do Odry

Śląska Ochla - ujście do

Odry (m. Bobrowniki) 19 T N T N

Strumień od Raczy do

Odry

Strumień - ujście do Odry

(poniżej Steklnika) 19 N N T N

Chwaliszówka

Chwaliszówka - ujście do

Nysy Łużyckiej (m. Żarki

Wielkie)

17 T T T

Ilna Młynica - ujście do Nysy

Łużyckiej (m. Późna) 17 T T T

Werdawa z jez. Brodzkim

Wodra (Werdawa) - ujście

do Nysy Łużyckiej (na

południe od m. Sękowice)

17 T N T N

Kanał Młyński Kanał Młyński (Ług) - m.

Lubsko 17 T N N N

Kurka z jez. Jańsko Kurka (Górzynka) - m.

Raszyn 17 T N N N

Kanał Postomski do

Lubniewki

Kanał Postomski - m.

Kołczyn 17 T T T

Kanał Postomski od

Rudzianki do ujścia

Kanał Postomski - m.

Przyborów 24 T N T N

Maszówek (Kanał

Maszówek)

Kanał Maszówek - m.

Warniki 0 T N N N

Łęcza Łęcza (Ośnianka) - m.

Słońsk 17 N N N

Obra od wpływu do Zb.

Bledzew do ujścia Obra - m. Skwierzyna 0/24 T N N

Obra od wypływu z

jeziora Rybojadło do

Paklicy

Obra - m. Międzyrzecz 24 N N N

Obra od Paklicy do

wpływu do Zb. Bledzew Obra - m. Gorzyca 24 N N N

Postomia Postomia - m. Krzeszyce 17 N N N Racza Struga do dopł. z

Czarnowa

Racza Struga (Czerwony

Kanał) - m. Czarnów 17 T N T N

Rudzianka Rudzianka - m. Łukomin 17 N N N Warta od Kamionki do

Obry Warta - m. Skwierzyna 21 T N N N

Witna Witna - m. Białczyk 23 N T T

Warta od Noteci do ujścia Warta - m. Santok

21 T T T

Warta - m. Kostrzyn N N N Noteć od Kanału

Goszczanowskiego do

Otoka

Noteć - m.Santok 21 T N T N

Ilanka od Rzepi do ujścia Ilanka - m. Świecko 24 T N T N

Odra od Nysy Łużyckiej

do Warty

Odra - m. Kostrzyn 21 T

N N N Odra - m. Kłopot N N

Pliszka od Konotopu do

ujścia Pliszka - m. Urad 24 T N T N

Obra od Kan.

Dzwińskiego do Czarnej

Wody

Obra - m. Trzciel 25 N N N

Konotop Kanał Konotop - m.

Krzesin 17 N T T T

Dopływ z Grzmiącej Dopływ z Grzmiącej - m.

Grzmiąca 17 N T T


20

Dopływ z Mielesznicy Dopływ z Mielesznicy - m.

Mielesznica 17 N N N

Kanał Luboński

Kanał Luboński -

przepompownia przy

kanale Cybinka

0 T T T

Kłodawka Kłodawka - m. Gorzów

Wielkopolski 17 T N N

Czarna Woda od dopływu

spod Chudobczyc do

ujścia

Czarna Woda - m. Trzciel 19 N T T

Paklica Paklica - m. Międzyrzecz 25 N N N Noteć od Drawy do

Rudawy Noteć - m.Drezdenko 21 T N N

Dopływ ze Strzelec

Krajeńskich

Dopływ ze Strzelec

Krajeńskich (Młynówka) -

m. Zwierzyn

18 N N N

Miała od dopływu z

Pęckowa do ujścia Miała - m. Drezdenko 20 T T T T

Kanał Otok Kanał Otok (Pulsa) - m.

Santok 0 T T T T

Stara Noteć Stara Noteć - m. Santok 23 T T T T Ilanka od źródeł do Rzepi Ilanka - m. Starościn 23 T T T Noteć od Rudawy do

Kanału

Goszczanowskiego

Noteć - m. Trzebicz 21 T T T

Pliszka od źródeł do

Konotopu Konotop - m. Kosobudki 23 T T T

Warta od Obry do Noteci Warta - m. Stare Polichno 21 T T T

Ocena spełnienia wymagań dodatkowych dla obszarów chronionych dotyczyła 104 ppk (101

jcw) i wykazała, że w 42 ppk (tj. 40,4%) wymagania te zostały spełnione. W przypadku 9 ppk (9 jcw)

niespełnienie wymagań dodatkowych dla obszarów chronionych spowodowało obniżenie stanu

ogólnego na zły (tab. 5).

2.4. Ocena stanu jednolitych części wód rzek

Spośród wszystkich badanych

jcw ocenę stanu wykonano dla 69,

z czego 2 charakteryzowały się

stanem dobrym, natomiast 67

oceniono jako zły stan jcw. W 35 jcw

ze względu na brak badań substancji

chemicznych, bądź brak badań

biologicznych nie można było

określić ogólnego stanu wód (rys. 11.

i rys 12., tab. 5.)

22%

6764%

3534%

dobry

zły

brak oceny

Rys. 11. Ocena stanu jcw rzek w województwie

lubuskim badanych w latach 2010-2012 po spełnieniu

wymogów dodatkowych


21

Rys. 12. Stan jednolitych części wód rzek w województwie lubuskim badanych w latach

2010-2012 z uwzględnieniem oceny jcw niemonitorowanych


22

Tab. 5. Ocena stanu jednolitych części wód rzek badanych w latach 2010-2012 na obszarze województwa lubuskiego

Na

zwa

oce

nia

nej

jcw

Ko

d o

cen

ian

ej j

cw

Rze

ka

Na

zwa

pu

nk

tu

po

mia

row

o-k

on

tro

lneg

o

Sil

nie

zm

ien

ion

a l

ub

sztu

czn

a j

cw (

T/N

)

Kla

sa e

lem

entó

w

bio

log

iczn

ych

Kla

sa e

lem

entó

w

hy

dro

mo

rfo

log

iczn

ych

Kla

sa e

lem

entó

w

fizy

ko

chem

iczn

ych

(g

rup

a

3.1

-3.5

)

Kla

sa e

lem

entó

w

fizy

ko

chem

iczn

ych

(gru

pa

3.6

)

Sta

n/

po

ten

cja

ł ek

olo

gic

zny

Sta

n c

hem

iczn

y

Sp

ełn

ia w

ym

ag

an

ia d

la

ob

sza

ró

w c

hro

nio

ny

ch (

T/N

)

Sta

n j

cw p

o o

kre

ślen

iu

speł

nie

nia

wy

mo

gó

w

do

da

tko

wy

ch

Krzycki Rów do

dopł. ze Wschowy

z jez. Krzyckim

Wielkim

PLRW600017154332 Krzycki Rów

Krzycki Rów -

na południe od

Wschowy (m.

Siedlnica)

T III I PPD I Umiarkowany n.b. N Zły

Krzycki Rów od

dopł. ze Wschowy

do Odry

PLRW60001915499 Krzycki Rów

Krzycki Rów -

ujście do Odry

(most na drodze

Nowa Sól -

Stany)

T II I II I

Dobry i

powyżej

dobrego

n.b. N Zły

Odrzysko PLRW60002315372 Kanał Krzycki Kanał Krzycki -

m. Siedlisko N III I II n.b. Umiarkowany n.b. N Zły

Biała Woda PLRW600017153499 Biała Woda

Biała Woda -

ujście do Odry

(m. Rejów)

T IV I PPD I Słaby n.b. N Zły

Odra od Kanału

Wschodniego do

Czarnej Strugi

PLRW60002115379 Odra

Odra - powyżej

Nowej Soli

(most na drodze

Nowa Sól -

Przyborów)

T I II II n.b. N Zły

Solanka PLRW60001715369 Solanka

Solanka - ujście

do Odry (m.

Nowa Sól)

T II I PPD I Umiarkowany n.b. N Zły

Mirotka PLRW600017153869 Mirotka

Mirotka - ujście

do Czarnej

Strugi (m.

Studzieniec)

T II I II n.b. Dobry i

powyżej

dobrego

n.b. T


23

Kożuszna PLRW600017153889 Kożuszna

Kożuszna -

ujście do

Czarnej Strugi

(m. Lubieszów)

T IV I PPD n.b. Słaby n.b. N Zły

Czarna Struga od

Mirotki do Odry PLRW600019153899 Czarna Struga

Czarna Struga -

ujcie do Odry

(m. Nowa Sól -

Koserz)


Śląska Ochla od

Kanału Jeleniówka

do Odry

PLRW600017155272 Śląska Ochla Śląska Ochla -

m. Ługi T II I II I

Dobry i

powyżej

dobrego

n.b. N Zły

Śląska Ochla od

Kanału Jeleniówka

do Odry

PLRW600019155299 Śląska Ochla

Śląska Ochla -

ujście do Odry

(m.

Bobrowniki)


powyżej

dobrego

n.b. N Zły

Strumień od Raczy

do Odry PLRW60001917349 Strumień

Strumień -

ujście do Odry

(poniżej

Steklnika)

N I I II n.b. Dobry n.b. N Zły

Chwaliszówka PLRW600017174769 Chwaliszówka

Chwaliszówka

- ujście do

Nysy Łużyckiej

(m. Żarki

Wielkie)

T I II n.b. n.b. T

Ilna PLRW600017174774 Młynica

Młynica -

ujście do Nysy

Łużyckiej (m.

Późna)

T II I I n.b. Dobry i

powyżej

dobrego

n.b. T

Werdawa z jez.

Brodzkim PLRW600017174789 Wodra

Wodra

(Werdawa) -

ujście do Nysy

Łużyckiej (na

południe od m.

Sękowice)


powyżej

dobrego

n.b. N Zły

Kanał Młyński PLRW600017174829 Kanał

Młyński

Kanał Młyński

(Ług) - m.

Lubsko

T II I PPD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły

Kurka z jez.

Jańsko PLRW600017174849 Kurka

Kurka

(Górzynka) -

m. Raszyn

T III I PPD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły


24

Dopływ ze

Strzelec

Krajeńskich

PLRW600018188982 Młynówka

Dopływ ze

Strzelec

Krajeńskich

(Młynówka) -

m. Zwierzyn

N II I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły

Miała od dopływu

z Pęckowa do

ujścia

PLRW600020188929 Miała Miała - m.

Drezdenko T I I I n.b.

Dobry i

powyżej

dobrego

n.b. T

Kanał Otok PLRW60000188989

Kanał Otok

Kanał Otok

(Pulsa) - m.

Santok


powyżej

dobrego

n.b. T

Stara Noteć PLRW600023188974 Stara Noteć Stara Noteć -

m. Santok T II I II n.b.

Dobry i

powyżej

dobrego

n.b. T

Ilanka od źródeł

do Rzepi PLRW6000231786 Ilanka

Ilanka - m.

Starościn T II I I n.b.

Dobry i

powyżej

dobrego

n.b. T

Noteć od Rudawy

do Kanału

Goszczanowskiego

PLRW600021188971 Noteć Noteć - m.

Trzebicz T II I II n.b.

Dobry i

powyżej

dobrego

n.b. T

Pliszka od źródeł

do Konotopu PLRW60002317649 Konotop

Konotop - m.

Kosobudki T I I I n.b.

Dobry i

powyżej

dobrego

n.b. T

Warta od Obry do

Noteci PLRW60002118799 Warta

Warta - m.

Stare Polichno T II I II n.b.

Dobry i

powyżej

dobrego

n.b. T

Zimny Potok od

źródła do Kanału

Łącza

PLRW600017159659 Zimna Woda

Zimna Woda

(Zimny Potok)

- powyżej

ujścia Łączy

(m. Wysokie)

N II I II II Dobry Dobry T Dobry

Odra od Czarnej

Strugi do Nysy

Łużyckiej

PLRW6000211739 Odra Odra - m.

Połęcko T IV I II II Słaby Dobry N Zły

Nysa Łużycka od

Lubszy do Odry PLRW600019174999 Nysa Łużycka

Nysa Łużycka -

poniżej Gubina N II I II PSD Umiarkowany Dobry T Zły

Lubsza od Pstrąga

do Nysy Łużyckiej PLRW600019174899 Lubsza

Lubsza - ujście

do Nysy

Łużyckiej (m.

Gubin)

N II I II II Dobry PSD_śr T Zły


25

Śmiga PLRW60002315569 Śmiga

Zaborski Potok

(Śmiga) - ujście

do Odry (m.

Tarnawa)

N III I PSD I Umiarkowany n.b. N Zły

Sulechówka PLRW60001715729 Sulechówka Sulechówka -

ujście do Odry N II I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły

Jabłonna PLRW60001715749 Jabłonna

Jabłonna

(Rakówka) -

ujście do Odry

(m. Laskowo)


Kanał Pomorski PLRW6000171576 Kanał

Pomorski

Kanał

Pomorski -

ujście do Odry

(m. Brody)

N III I II n.b. Umiarkowany n.b. N Zły

Ołobok do

Świebodki z jez.

Niesłysz i

Wilkowskim

PLRW60001715859 Ołobok

Ołobok -

powyżej ujścia

Świebodki


powyżej

dobrego

n.b. T

Ołobok od zal.

Skąpe (z zalewem)

do Odry

PLRW6000191589 Ołobok

Ołobok - ujście

do Odry (most

drogowy w

rejonie m.

Bródki)

T I I II n.b. Dobry i

powyżej

dobrego

n.b. T

Gryżynka PLRW60001715929 Gryżynka

Gryżynka -

ujście do Odry

(m. Szklarka

Radnicka)

N II I II n.b. Dobry n.b. T

Kanał Łącza PLRW600017159669 Kanał Łącza

Łącza (Kanał

Łącza) - ujście

do Zimnej

Wody (na

południe od m.

Dobrzęcin)


Zimny Potok od

Łączy do ujścia PLRW60001915969 Zimny Potok

Zimna Woda

(Zimny Potok)

- ujście do

Odry (na

północ od m.

Ciemnice)


Nysa Łużycka od

Żareckiego Potoku

do Żółtej Wody

PLRW600019174579 Nysa Łużycka Nysa Łużycka -

m. Sobolice N III I II n.b. Umiarkowany n.b. N Zły


26

Nysa Łużycka od

Żółtej Wody do

Skrody

PLRW600019174599 Nysa Łużycka

Nysa Łużycka -

powyżej EW

Przysieka

N IV I PSD n.b. Słaby n.b. N Zły

Nysa Łużycka od

Skrody do

Chwaliszówki


Nysa Łużycka -

powyżej m.

Żarki Wielkie


Nysa Łużycka od

Chwaliszówki do

Lubszy


Nysa Łużycka -

powyżej

Gubina

N II I II II Dobry Dobry T Dobry

Żółta Woda PLRW600017174589

Żółta Woda

Żółta Woda -

m. Sanice N II I II I Dobry n.b. N Zły

Skroda PLRW60001717469 Skroda

Skroda - ujście

do Nysy

Łużyckiej (na

południe od m.

Przewoźniki)

N I I II I Dobry n.b. N Zły

Trzebna PLRW600017174772 Trzebna

Trzebna

(Lanka) - ujście

do Nysy

Łużyckiej (m.

Siedlec)

T III I PPD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły

Lubsza od źródła

do Uklejnej PLRW600018174816 Lubsza

Lubsza -

poniżej ujścia

Uklejnej (m.

Świbna)

N II I II I Dobry n.b. T

Lubsza od

Uklejnej do

Pstrąga

PLRW600019174871 Lubsza

Lubsza -

poniżej Lubska

(m. Mierków)


Tymnica PLRW600017174869 Tymnica

Tymnica -

ujście do

Lubszy

(pierwszy most

na drodze

Lubsko-Brody)


Pstrąg PLRW6000171748729 Pstrąg

Pstrąg - ujście

do Lubszy

(drugi most na

drodze Lubsko-

Brody)


Golec PLRW600017174889 Golec Golec - m.

Dobrzyń T II I II n.b.

Dobry i

powyżej

dobrego

n.b. T


27

Wełnica PLRW600017174892 Wełnica Wełnica - m.

Żenichów T I I PPD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły

Warta od Noteci

do ujścia PLRW6000211899 Warta

Warta - m.

Kostrzyn T IV I PPD II Słaby Dobry N Zły

Noteć od Kanału

Goszczanowskiego

do Otoka

PLRW60002118899 Noteć Noteć - m.

Santok T III I II II Umiarkowany Dobry N Zły

Ilanka od Rzepi do

ujścia PLRW60002417899 Ilanka

Ilanka - m.

Świecko T IV I II II Słaby Dobry N Zły

Odra od Nysy

Łużyckiej do

Warty

PLRW60002117999 Odra

Odra - m.

Kostrzyn,

Odra - m.

Kłopot

T IV I II II Słaby PSD_śr N Zły

Pliszka od

Konotopu do

ujścia

PLRW60002417699 Pliszka Pliszka - m.

Urad T III I II II Umiarkowany Dobry N Zły

Obra od Kan.

Dzwińskiego do

Czarnej Wody

PLRW6000251878719 Obra Obra - m.

Trzciel N III I PSD II Umiarkowany Dobry N Zły

Konotop PLRW60001717529 Kanał

Konotop

Kanał Konotop

- m. Krzesin N II I II n.b. Dobry n.b. T

Dopływ z

Grzmiącej PLRW60001717564

Dopływ z

Grzmiącej

Dopływ z

Grzmiącej - m.

Grzmiąca


Dopływ z

Mielesznicy PLRW60001717562

Dopływ z

Mielesznicy

Dopływ z

Mielesznicy -

m. Mielesznica

N I I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły

Kanał Luboński PLRW6000017569 Kanał

Luboński

Kanał

Luboński-

przepompownia

przy kanale

Cybinka

T II II II n.b.

Dobry i

powyżej

dobrego

n.b. T

Kłodawka PLRW60001718929 Kłodawka

Kłodawka - m.

Gorzów

Wielkopolsk

T II I PPD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły

Czarna Woda od

dopływu spod

Chudobczyc do

ujścia

PLRW6000191878729 Czarna Woda Czarna Woda -

m. Trzciel N I I II n.b. Dobry n.b. T

Paklica PLRW600025187889 Paklica Paklica - m.

Międzyrzecz N III I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły

Noteć od Drawy

do Rudawy PLRW600021188931 Noteć

Noteć - m.

Drezdenko T II I PPD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły


28

Obrzyca do

Ciekącej z jez.

Sławskim,

Tarnowskim

Dużym

PLRW60001715632 Obrzyca

Obrzyca -

powyżej ujścia

Ciekącej (m.

Konotop)

N I I II n.b. Dobry n.b. T

Gniła Obra do

wypływu z jez.

Wojnowskiego

Zach. z jez.

Wojnowskim

Wsch. i jez.

Różańskim

PLRW60001715687 Gniła Obra

Gniła Obra -

odpływ jez.

Wojnowskiego

Zachodniego

O-31


Kanał Obrzycki PLRW60001715694 Kanał

Obrzycki

Kanał Obrzycki

- ujście do

Obrzycy (m.

Ostrzyce)

T II I I I

Dobry i

powyżej

dobrego

n.b. N Zły

Obrzyca od

Ciekącej do ujścia

z jez. Rudno

PLRW60001915699 Obrzyca

Obrzyca -

ujście do Odry

(teren CUW

"Sadowa")

N III I II II Umiarkowany PSD_śr N Zły

Bóbr od Bobrzycy

do Kwisy PLRW60002016599 Bóbr

Bóbr - poniżej

ujścia

Szprotawy (m.

Małomice)


Sucha PLRW600017164699 Sucha

Sucha - ujście

do Szprotawy

(m. Sucha

Dolna)

N IV I II n.b. Słaby n.b. N Zły

Szprotawa od

Chocianowskiej

Wody do Bobru

PLRW60001916499 Szprotawa Szprotawa -

ujście do Bobru T II I PPD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły

Iławka PLRW600018165899 Iławka

Iławka

(Młynówka,

Szprotawka) -

ujście do Bobru

(most na drodze

Szprotawa -

Żagań)

N III I II n.b. Umiarkowany n.b. T Zły

Ruda PLRW60001716549 Ruda

Ruda - ujście

do Bobru (most

na drodze

Szprotawa -

Małomice)

T I I PPD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły


29

Kwisa od

Kliczkówki do

Bobru

PLRW600020166999 Kwisa

Kwisa - ujście

do Bobru (m.

Trzebów)

N II I I II Dobry PSD_śr N Zły

Czernica PLRW6000181686899 Czernica

Czerna

(Czernica) -

ujście do

Czernej Małej

(m. Czyżówek)

T III I PPD I Umiarkowany n.b. N Zły

Czerna Mała do

Czernicy

PLRW600018168679

Czerna Mała

Czerna Mała -

powyżej

Czernej (m.

Iłowa)

T III I II I Umiarkowany n.b. N Zły

Złota PLRW600018168969 Złota Struga

łota Struga -

ujście do

Czernej

Wielkiej (m.

Żagań)


Łubianka PLRW60001816889 Łubianka Łubianka - m.

Żaganiec T II I I n.b.

Dobry i

powyżej

dobrego

n.b. T

Czerna Wielka od

Ziębiny do Bobru PLRW60002016899

Czerna

Wielka

Czerna Wielka

- ujście do

Bobru (m.

Żagań)

N III I II n.b. Umiarkowany n.b. T Zły

Bóbr od Kwisy do

Kanału

Dychowskiego

PLRW60002016931 Bóbr

Bóbr - m.

Nowogród

Bobrzański


Brzeźnica od

źródła do Szumu PLRW600018169276 Brzeźnica

Brzeźnica - m.

Brzeźnica N III I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły

Brzeźnica od

Szumu do Bobru PLRW600020169299 Brzeźnica

Brzeźnica -

ujście do Bobru

(m. Nowogród

Bobrzański)

N I I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły

Kosierska

Młynówka PLRW60001816949

Kosierska

Młynówka

Młynówka

Kosierska - m.

Brzeźnica


Bóbr od Kanału

Dychowskiego do

zb. Raduszec

PLRW6000201695 Bóbr

Bóbr

(Starorzecze) -

m. Prądocinek

T II I II n.b.

Dobry i

powyżej

dobrego

n.b. T

Bóbr od zb.

Raduszec do Odry PLRW6000201699 Bóbr

Bóbr - ujście do

Odry (m. Stary

Raduszec)

T III I II II Umiarkowany PSD_śr T Zły


30

Lińska Struga PLRW60001717284 Lińska Struga

Lińska Struga -

poniżej

dopływu z

jeziora

Grochoń (most

na drodze

Radomicko -

Dabrówka)


Biela do wypływu

z jez. Głębokiego z

jez. Bytnickim

PLRW60001717239

Biela

Biela (Biała) -

odpływ jez.

Głębokiego k.

Bytnicy


Biela od jez.

Głębokiego do

ujścia

PLRW6000191729 Biela

Biela (Biała) -

ujście do Odry

(m. Osiecznica)


Kanał Postomski

do Lubniewki PLRW600017189619

Kanał

Postomski

Kanał

Postomski - m.

Kołczyn

T I I II n.b.

Dobry i

powyżej

dobrego

n.b. T

Kanał Postomski

od Rudzianki do

ujścia

PLRW60002418969 Kanał

Postomski

Kanał

Postomski - m.

Przyborów

T III I II I Umiarkowany n.b. N Zły

Maszówek (Kanał

Maszówek) PLRW6000018949

Kanał

Maszówek

Kanał

Maszówek - m.

Warniki


Łęcza PLRW600017189669 Łęcza

Łęcza

(Ośnianka) - m.

Słońsk

N III I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły

Obra od wpływu

do Zb. Bledzew do

ujścia


Skwierzyna T III I PPD II Umiarkowany PSD_śr N Zły

Obra od wypływu

z jeziora

Rybojadło do

Paklicy


Międzyrzecz N II I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły

Obra od Paklicy

do wpływu do Zb.

Bledzew


Gorzyca N II I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły

Postomia PLRW600017189649 Postomia Postomia - m.

Krzeszyce N III I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły


31

Racza Struga do

dopł. z Czarnowa PLRW600017189686 Racza Struga

Racza Struga

(Czerwony

Kanał) - m.

Czarnów

T I I II n.b. Dobry n.b. N Zły

Rudzianka PLRW600017189634 Rudzianka Rudzianka - m.

Łukomin N I I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły

Warta od

Kamionki do Obry PLRW60002118779 Warta

Warta - m.

Skwierzyna T IV I PPD II Słaby PSD_śr N Zły

Witna PLRW60002318944 Witna Witna - m.

Białczyk N II I II n.b. Dobry n.b. T

Mierzęcka Struga

od jez. Wielgie do

ujścia

PLRW6000201888899 Mierzęcka

Struga

Mierzęcka

Struga - m.

Łęczyn

N III n.b. n.b. n.b. n.b.

Mierzęcka Struga

do wypływu z jez.

Wielgie

PLRW6000251888893 Mierzęcka

Struga N III n.b. n.b. n.b. n.b.

Lubniewka PLRW600025189629 Lubniewka N III n.b. n.b. n.b. n.b.

Objaśnienia:

PPD - poniżej potencjału dobrego

PSD - poniżej stanu dobrego

PSD_śr - przekroczone stężenia średnioroczne

n.b. - nie badano

T - tak

N - nie


32

3. Klasyfikacja stanu czystości zbiornika zaporowego Bledzew badanego

w 2012 r.

W roku 2012 w ramach monitoringu diagnostycznego i operacyjnego przebadano

reolimniczny zbiornik zaporowy Bledzew, położony na rzece Obrze. Elementy biologiczne

przyjmowały wartości dla stanu umiarkowanego. Klasyfikacja elementów fizykochemicznych

wspierających element biologiczny z grupy 3.1-3.5 wykazała, że wody zbiornika nie spełniają

kryteriów, w związku z czym potencjał ekologiczny określono jako potencjał poniżej

dobrego, zaś wskaźniki z grupy 3.6 (specyficzne zanieczyszczenia syntetyczne i

niesyntetyczne) przyjmowały wartości odpowiadające klasie II. W związku z

przekroczeniami stężeń średniorocznych sumy benzo(g,h,i)perylenu i indeno(1,2,3-cd)pirenu

stan chemiczny określono jako zły.

Na zbiorniku zaporowym Bledzew wymagania dodatkowe dla obszarów chronionych

wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł

komunalnych nie zostały spełnione, w związku z tym stan wód zbiornika, po określeniu

wymogów dodatkowych, oceniono jako zły (tab. 3)

Tab. 3. Ocena stanu wód zbiornika

zaporowego Bledzew badanego

w roku 2012

Nazwa zbiornika

zaporowego

Zbiornik

Bledzew

Nazwa punktu

pomiarowo-kontrolnego

Zbiornik

Bledzew -

stan. 01

Zbiornik zaporowy (T/N) T Klasa elementów

biologicznych III

Klasa elementów

hydromorfologicznych I

Klasa elementów

fizykochemicznych

(grupa 3.1-3.5) PPD

Klasa elementów

fizykochemicznych

(grupa 3.6) II

Potencjał ekologiczny Umiarko

wany Stan chemiczny PSD_śr Ocena spełnienia

wymagań dodatkowych

dla obszarów chronionych Nie

Stan jcw po określeniu

spełnienia wymogów

dodatkowych Zły

Zbiornik zaporowy Bledzew na rzece Obrze

(fot. Przemysław Susek)

UWAGA! Pełne zestawienie wyników oceny stanu jednolitych części wód rzecznych

badanych w latach 2010-2012 znajduje się w załączniku 2. do niniejszego opracowania.


33

4. Ocena jcw niemonitorowanych wykonana przez Ośrodek Monitoringu

Jakości Wód Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowego

Instytutu Badawczego w Katowicach

Na podstawie dokonanej weryfikacji oceny za lata 2010-2012 Ośrodek Monitoringu

Jakości Wód Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Katowicach dokonał oceny jcw

niemonitorowanych, czyli takich, na których nie ustanowiono żadnego punktu pomiarowo-

kontrolnego. Uwagę skoncentrowano na opracowaniu sposobu wykorzystania wyników

badań opomiarowanych jednolitych części wód do oceny niebadanych jednolitych części wód

– przeniesienie wyników oceny z monitorowanych na nie objęte monitoringiem. Podstawą

wykonania oceny przez IMGW były wyniki badań uzyskane w ramach Państwowego

Monitoringu Środowiska w zakresie jakości wód rzek, wykonane przez wojewódzkie

inspektoraty ochrony środowiska w latach 2010-2012, przy czym wyniki z lat 2010 i 2011

uwzględniono w ocenie w drodze dziedziczenia.

W przyjętej przez Instytut metodyce jcw niemonitorowane porównywane były do

objętych badaniami na podstawie zidentyfikowanych cech określających stopień

podobieństwa pomiędzy nimi. Im większa jest zgodność ustalonych cech tym lepszy jest

stopień dopasowania wyniku oceny. Ten sposób postępowania i realizowania prac wymagany

był ze względu m.in. na wielość jednolitych części wód i cech koniecznych do ustalenia

podobieństwa pomiędzy monitorowanymi, a niemonitorowanymi jednolitymi częściami wód.

O precyzji dopasowania wyników oceny stanu niemonitorowanych części wód

decyduje stopień zgodności ocenianych cech porównawczych, które podzielone zostały na

cechy obligatoryjne i fakultatywne. Ilość cech obligatoryjnych jest stała i przy porównaniu

dwóch jcw wymagana jest ich pełna zgodność. Do cech obligatoryjnych należy:

– kategoria jednolitej części wód (tj. rzeka, jezioro, wody przejściowe, wody przybrzeżne,

sztuczny zbiornik zaporowy),

– typologia jednolitych części wód (wyrażona kodem liczbowym od 1 do 26),

– status jednolitej części wód (naturalna, sztuczna lub silnie zmieniona)

Cechy fakultatywne służą do określenia wpływu wynikającego z działalności

człowieka. Dla potrzeb oceny zawężono je do cech najlepiej charakteryzujących zmiany

antropogeniczne badanej jcw:

– kategoria zagrożenia wg presji (zagrożone, niezagrożone i potencjalnie zagrożone),

– stan zagospodarowania powierzchni wg CORINE LAND COVER (tereny

zurbanizowane, tereny rolnicze, tereny mieszane oraz inne),

– powierzchnie jcw.


34

W Instytucie na potrzeby oceny jcw niemonitorowanych opracowano program oraz

mapy tematyczne z przestrzenną prezentacją wyników wykonanej oceny.

Spośród wszystkich 212 jcw rzecznych znajdujących się na obszarze woj. lubuskiego

ocena monitorowanych jcw została wykonana dla 69 części wód, natomiast dla pozostałych

143 niemonitorowanych jcw ocena została wykonana metodą przeniesienia. Należy

zaznaczyć, że poziom ufności oceny niemonitorowanych jcw został ustalony jako „niski”

(rys. 4., rys 6., rys.12).

Lubsza w Świbnej (fot. Przemysław Susek)

Documents

OCENA STANU JEDNOLITYCH CZĘŚCI WÓD · Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012 3 fizykochemicznymi i hydromorfologicznymi