TU SINH NGUYÊN THANH 1

TU VIEÄN CHÔN NHÖ

(2005 -2006)

TRÖÔÛNG LAÕO THÍCH THOÂNG LAÏC

TU SINH: NGUYEÂN THANH

NGAØY: 04-12-2005

BAØI SOÁ: 6

--o0o--

NHÂN QUẢ KHẨU HÀNH ÁI NGỮ

2

TU SINH NGUYÊN THANH 3

NHÂN QUẢ KHẨU HÀNH ÁI NGỮ Baøi laøm cuûa tu sinh Nguyeân Thanh

LỜI PHÊ CỦA THẦY

Baøi laøm aùi ngöõ raát ñaày ñuû yù nghóa nhaân quaû. Con haõy tieáp tuïc laøm baøi “Voâ thöôøng”.

BÀI LÀM

--o0o--

Ta thöôøng nghe caâu tuïc ngöõ: “Soáng laø ñaáu

tranh”, ta coù theå hoïc ñöôïc ñieàu gì töø caâu tuïc ngöõ

naøy? Haõy thöû ñaûo ngöôïc laïi noù xem ta coù gì naøo?

“Ñaáu tranh laø soáng”. Nhieàu ngöôøi trong chuùng ta

khoâng yù thöùc ñöôïc raèng, chính vì nhaän thöùc naøy

maø ta ñaõ, ñang vaø seõ tieáp tuïc ñaáu tranh. Coù theå

ta khoâng thích khaùi nieäm naøy nhöng söï thaät laø

“ñaáu tranh” laøm ta caûm thaáy cuoäc ñôøi mình ñaùng

soáng hôn! Trong nhieàu tröôøng hôïp chính taïo hoaù

ñaõ luoân göûi thoâng ñieäp ñoù ñeán cho ta. Baèng

chöùng caây thaûo moäc naøo phaûi thöôøng xuyeân ñoái

maët vôùi caùc traän baõo toá vaø cuoàng phong, khoâng

nhöõng khoeû maïnh hôn maø reã cuõng aên saâu vaøo

ñaát hôn. Nhöõng caây naøo phaûi ñaáu tranh ñeå giaønh

NHÂN QUẢ KHẨU HÀNH ÁI NGỮ

4

ñöôïc aùnh naéng maët trôøi trong caùc khu röøng nhieät

ñôùi raäm raïp, chaéc chaén seõ khoeû maïnh vaø cao to

hôn caùc gioáng caây leo baùm quanh chuùng vaø

nhöõng caây Döông xæ nuùp döôùi taøn cuûa chuùng.

Cuõng vaäy, chuùng ta ñang ñaáu tranh giöõa caùi

aùc vaø caùi thieän, ñeå giaønh laïi cho chính mình

nhöõng giaây phuùt thaät söï thanh thaûn; chuùng ta

ñang ñaáu tranh vôùi noäi taâm cuûa chính mình ñeå

noùi leân nhöõng lôøi aùi ngöõ, dòu daøng, khieâm haï,

chaân thaät, coâng bình, ngay thaúng vaø hôïp lyù.

Ñaáu tranh giöõa ngoân ngöõ thieän vaø ngoân ngöõ

aùc buoäc ta phaûi di chuyeån khi ta muoán ñöùng laïi.

Vaø noù höôùng ta ñeán moät nhaän thöùc hoaøn chænh

laø thaønh coâng chæ ñeán thoâng qua ñaáu tranh.

Khoâng coù moät caùi gì ñaùng giaù trong cuoäc soáng coù

theå ñaït ñöôïc maø khoâng qua söï reøn luyeän noã löïc

ñaáu tranh vôùi chính baûn thaân mình. Neáu coù ñöôïc

quaù deã daøng thì ai cuõng coù noù caû. Phaûi khoâng hôõi

caùc baïn!?

Vaäy thì chuùng ta haõy cuøng nhau tìm hieåu

xem muoán coù ñöôïc khaåu haønh AÙi ngöõ, chuùng ta

phaûi ñaáu tranh nhö theá naøo?

1- NHAÂN QUAÛ KHAÅU HAØNH AÙI NGÖÕ LAØ

GÌ?

Laø lôøi noùi chôn thaät, hôïp lyù, ñuùng lyù, coâng

baèng, luùc naøo cuõng oân toàn, nhaõ nhaën, dòu daøng,

TU SINH NGUYÊN THANH 5

töø toán, khieâm cung vaø lôøi noùi khoâng laøm khoå

mình, khoå ngöôøi vaø khoå taát caû chuùng sanh.

2- CAÂU CHUYEÄN VEÀ NHAÂN QUAÛ KHAÅU

HAØNH AÙI NGÖÕ

Chuùng toâi xin neâu leân caâu chuyeän nhaân quaû

khaåu haønh aùi ngöõ veà con ngöôøi; caâu chuyeän naøy

coù thaät trong ñôøi soáng cuûa chuùng ta; caâu chuyeän

naøy seõ giuùp cho caùc baïn hieåu roõ hôn veà ñöôøng ñi

nhaân quaû khaåu haønh qua lôøi noùùi aùi ngöõ.

Naêm toâi hai möôi hai tuoåi, caùch ñaây 5 naêm,

toâi ñeán tu vieän Chôn Nhö xin vaøo tu hoïc, khi ñoù

toâi môùi toát nghieäp ra tröôøng, ñöôïc ñi xa, neân

trong loøng toâi raát haùo höùc. Toâi ñeán tu vieän vaøo

moät buoåi saùng trôøi se laïnh caûnh vaät hai beân

ñöôøng laø caùnh ñoàng luùa xanh rôïp, laàn ñaàu tieân

xa gia ñình, xa baïn beø tröôøng lôùp, ñeán nôi ñaây,

moät thaân moät mình, toâi caûm thaáy thích thuù, vì

baûn tính töø beù trong toâi thích soáng moät mình,

laøm gì cuõng thích caëm cuïi moät mình, ñi ñaâu cuõng

thích ñi moät mình. Baây giôø ñeán nôi ñaây caûm thaáy

caùi töï do trong taâm thaät thoaûi maùi. Toâi ñöôïc

nhaän vaøo ñaây tu hoïc, ñöôïc ôû moät caùi thaát baèng

lieáp tre taàm voâng, laàn ñaàu tieân toâi ñöôïc tieáp xuùc

vôùi caùc phöông phaùp tu taäp, maø töø nhoû cho ñeán

lôùn toâi chöa bao giôø ñöôïc tu nhö vaäy, ngaøy aên

moät böõa, soáng ñoäc cö, im laëng khoâng noùi chuyeän.

NHÂN QUẢ KHẨU HÀNH ÁI NGỮ

6

Theá roài, neáp soáng thanh baàn cuõng laøm cho toâi

quen daàn ñi, vaø trôû thaønh moät neáp soáng thuaàn

thieän nhö bao ngöôøi khaùc. Ñieàu kì dieäu maø toâi

ñöôïc hoïc hoûi ôû nôi ñaây, ñoù laø töø göông haïnh nhaãn

nhuïc vaø tuyø thuaän, cuûa moät vò Thaày. Thaày coù

gioïng noùi nhoû nheï töø toán, dòu daøng, oân toàn caûm

hoaù ñöôïc traùi tim cöùng ñaàu cöùng coå cuûa toâi. Hoài

coøn ôû tröôøng ñaïi hoïc toâi laø moät ñöùa hoïc troø hay

tranh luaän nhaát lôùp vôùi caùc vò giaùo sö ôû tröôøng

neân trong lôùp hoïc, caùc baïn goïi toâi bieät danh laø

“sö caõi” nhöng ñeán nôi ñaây, caùi cöùng ñaàu ñoù, noù

ñaõ bieán maát, vì söï caûm hoaù baèng nhöõng lôøi noùi

nheï nhaøng, nhaõ nhaën, töø toán khieâm cung cuûa

Thaày, neân toâi ñaõ baét ñaàu thay ñoåi, veà caù tính hay

noùi nhieàu cuûa mình, thay ñoåi söï tranh luaän hôn

thua vôùi caùc vò giaùo sö ôû tröôøng. Con ngöôøi cuûa

toâi ñöôïc loät xaùc nhö moät caây chuoái vaäy, moãi ngaøy,

moãi thaùng ñöôïc loät töøng lôùp kieán chaáp maø toâi ñaõ

nhoài nheùt trong maáy naêm qua ôû caùc tröôøng ñaïi

hoïc. Toâi caûm meán vò Thaày qua lôøi noùi aùi ngöõ cuûa

Ngöôøi vaø qua neáp soáng cuûa moät ngöôøi coù giôùi

haïnh, coù ñaïo ñöùc, coù söï chöùng ngoä, nhôø söï caûm

meán vaø toân kính ñoù, maø toâi ñaõ ñöôïc loät ñi bao

caùi chaáp thuû cöùng ngaéc trong noäi taâm mình.

Toâi hay quan saùt ñeå hoïc hoûi nhöõng ñöùc tính

nôi vò Thaày ñoù, ñieàu laøm toâi caûm kính nhaát laø

thaùi ñoä nhaõ nhaën oân toàn cuûa Thaày, duø ôû hoaøn

TU SINH NGUYÊN THANH 7

caûnh naøo toâi cuõng thaáy Thaày raát bình thaûn, toâi

hoïc ñöôïc ôû vò Thaày nhöõng lôøi noùi aùi ngöõ raát dòu

daøng khieâm cung, khieâm haï. Toâi ñang coá gaéng

hoïc hoûi ñöùc haïnh aùi ngöõ nôi baäc Thaày cuûa mình.

Coù moät hoâm toâi ñang ngoài trong thaát tu, toâi

bò Töôûng uaån neân bò Töôûng löïc ñaåy khoâng theå ñi

kinh haønh ñöôïc, vì moãi laàn oâm phaùp Thaân Haønh

Nieäm tu laø Töôûng uaån laïi xuaát hieän vaø taïo ra

moät löïc ñaåy maïnh döôùi ñoâi chaân. Coù hoâm noù ñaåy

toâi ñi löôùt treân maët ñaát, toâi khoâng laøm chuû ñöôïc

noù, neân bò ñaåy maïnh nhaøo teù vaøo cöûa soå, keát quaû

laø caùi ñaàu troïc cuûa toâi bò baàm tím. Coù moät laàn

vaøo buoåi toái luùc 8 giôø thì phaûi, toâi ñang ñi kinh

haønh ôû ngoaøi trôøi ñeán khi löïc ñaåy xuaát hieän, toâi

khoâng theå tieáp tuïc ñi ñöôïc nöõa, caùc baïn coù bieát,

toâi phaûi boø vaøo trong thaát, maø hai tay hai chaân

phaûi baùm chaët caû ngöôøi döôùi ñaát, chöù khoâng thoâi

noù seõ haát tung caû ngöôøi bay leân. Vaäy laø Thaày

bieát ñöôïc caùi khoù khaên cuûa toâi ñang tu taäp. Thaày

goïi toâi ra Toå ñöôøng giaûng daïy vôùi gioïng noùi nheï

nhaøng, töø aùi, caûm thoâng, Thaày chæ daïy cho toâi

caùch phaù Töôûng löïc raát coù keát quaû.

Thaày goïi toâi: “Nguyeân Thanh con haõy tu taäp

trôû laïi khoâng kheùo con seõ beänh maát”, lôøi Thaày

bao thaân thöông trìu meán, an uûi cho toâi moät

phaàn naøo ñoù, vì luùc aáy, toâi ñang gaëp khoù khaên

trong khi oâm phaùp Thaân Haønh Nieäm, toâi nhaäp

NHÂN QUẢ KHẨU HÀNH ÁI NGỮ

8

thaát gaàn ba thaùng khoâng nguû, moät ñeâm chæ nguû

hai tieáng oâm phaùp Thaân Haønh Nieäm ñi suoát

ngaøy. Thaày daïy baûo toâi, laøm cho toâi caûm ñoäng.

Thaày quan taâm lo laéng cho moãi ñöùa hoïc troø ñang

noã löïc tu nhö toâi.

Coù hoâm toâi bò caûm naëng, Thaày goïi toâi leân

Toå ñöôøng vaø giaûng daïy cho toâi nghe veà thaân voâ

thöôøng, thaân hoaïi dieät, phaûi coá gaéng vöôït qua

khi thaân coù beänh. Lôøi Thaày daïy thaät aám aùp söôûi

aám bao caùi giaù laïnh trong traùi tim toâi, toâi uoáng

ngoït töøng lôøi daïy cuûa Thaày, lôøi noùi cuûa Thaày thaät

eâm ñeàm, dòu daøng nhö moät ngöôøi meï, tieáp söùc

cho ñaøn con treân böôùc ñöôøng tu taäp ñaày nhöõng

khoù khaên naøy.

Neáu vieát veà nhaân quaû khaåu haønh aùi ngöõ,

ñieàu tröôùc tieân toâi phaûi vieát veà Thaày toâi caùc baïn

aï! Vì Thaày toâi laø ngöôøi coù lôøi noùi aùi ngöõ tuyeät vôøi

nhaát, cho neân toâi phaûi hoïc hoûi töø ngöôøi Thaày cuûa

mình tröôùc, ñoù laø moät söï thaät, ñuùng khoâng hôõi

caùc baïn?!

Vaø toâi ñaõ giôùi thieäu phaàn treân seõ keå nhieàu

caâu chuyeän veà lôøi noùi aùi ngöõ, nhöng toâi xeùt thaáy,

neáu toâi coù keå thì cuõng khoâng ai coù theå coù lôøi noùi

aùi ngöõ nhö Thaày cuûa toâi ñöôïc, vì ngöôøi ñôøi keùm

tu, neân lôøi noùi cuûa hoï vaãn chöùa ñöïng nhieàu tham,

saân, si, maïn, nghi. Nhö caùc baïn ñaõ bieát, trong

TU SINH NGUYÊN THANH 9

caùc thi ca vaên chöông cuõng vaäy, nhöõng lôøi noùi

ngoït ngaøo nheï nhaøng nhö:

“Cöôøi cöôøi noùi noùi ngoït ngaøo

Hoûi chaøng môùi ôû choán naøo laïi chôi”

(Nguyeãn Du)

Hoaëc nhö baøi thô cuûa Huy Caän vieát:

“Soùng gôïn tröôøng giang buoàn ñieäp ñieäp

Con thuyeàn xuoâi maùi nöôùc song song

Thuyeàn veà nöôùc laïi saàu traêm ngaû

Cuûi moät caønh khoâ, laïc maáy doøng”

Hay caâu ca dao cuûa thaát tình luïc duïc:

“Em ôi chua ngoït ñaõ töøng

Göøng cay muoái maën xin ñöøng queân nhau”

“Qua ñình ngaû noùn troâng ñình

Ñình bao nhieâu ngoùi thöông mình baáy nhieâu”

Hoaëc baøi thô cuûa Taûn Ñaø:

“Queâ höông khuaát boùng hoaøng hoân

Treân soâng khoùi soùng cho buoàn loøng ai”

Nhö baøi thô, nhôù thöông choàng aùi kieát söû

cuûa Chinh Phuï Ngaâm vieát raèng:

“Chaøng ñi thì coõi xa möa gioù

NHÂN QUẢ KHẨU HÀNH ÁI NGỮ

10

Thieáp thì veà buoàng cuõ chieáu chaên”.

Ñoù laø nhöõng baøi thô thi ca vaên chöông

khieán loøng ngöôøi teâ taùi nhôù thöông khoå ñau, chöù

khoâng phaûi laø lôøi noùi aùi ngöõ, caùc baïn aï!

Taát caû nhöõng lôøi noùi yeâu thöông naøy naèm ôû

trong thaát tình luïc duïc. Nhö chuùng ta ñaõ bieát

loaøi ngöôøi thöôøng chòu nhieàu ñau khoå laø do thaát

tình luïc duïc taïo neân. Theá maø ngöôøi ta thöôøng

tìm moïi caùch laøm cho noù soáng laïi, ñeå maø khoå ñeå

maø ñau.

Loøng yeâu thöông trong thaát tình luïc duïc laø

tình yeâu haïn heïp trong tình caûm caù nhaân, tình

thöông yeâu aáy thöôøng laøm khoå cho mình, cho

ngöôøi khaùc.

Noãi ñau cuûa thaát tình luïc duïc khieán cho trai

gaùi ñi ñeán noãi tuyeät voïng phaûi töï töû, khieán cho

con gieát cha, cha gieát con, meï gieát con, choàng

gieát vôï, anh gieát em, em gieát anh, v.v..

Noãi ñau aáy thuùc duïc chuùng ta xaû thaân vaøo

choã cheát maø khoâng heà bieát sôï haõi vaø cuõng khoâng

thaáy traùch nhieäm boån phaän ñaïo ñöùc laøm ngöôøi

cuûa mình, ñoái vôùi mình, cuûa mình, ñoái vôùi ngöôøi

khaùc, v.v..

Cho neân, ñöùc Phaät daïy: Muoán cho con ngöôøi

thoaùt khoå neân phaûi vöôït thoaùt ra khoûi nhöõng lôøi

TU SINH NGUYÊN THANH 11

aùi ngöõ cuûa thaát tình luïc duïc. Ñoái vôùi ñaïo Phaät lôøi

noùi aùi ngöõ thaát tình luïc duïc laø moät loaïi tình yeâu

thöông haïn heïp, nhoû moïn, ích kyû, phaûi ñöôïc thay

theá baèng lôøi noùi aùi ngöõ thöông yeâu roäng lôùn, ñoù

laø taâm Töø, Bi, Hyû, Xaû. Lôøi noùi aùi ngöõ maø chöùa

ñöïng taâm Töø, Bi, Hyû, Xaû thì ñích thöïc laø coù loøng

thöông yeâu roäng lôùn voâ bôø beán, vì theá noù khoâng

bao giôø laøm khoå mình, khoå ngöôøi vaø khoå chuùng

sanh. Nhôø coù taâm naøy ñöôïc thay theá thì chuùng

ta môùi thoaùt ra khoûi lôøi noùi aùi ngöõ cuûa thaát tình

luïc duïc.

Cho neân, toâi khoâng muoán ñöa vaøo baøi vieát

khaåu haønh aùi ngöõ naøy nhieàu, toâi chæ neâu leân moät

soá baøi ñeå cho caùc baïn coù theå so saùnh phaân bieät

ñaâu laø lôøi AÙi ngöõ thaát tình luïc duïc, ñaâu laø lôøi aùi

ngöõ cuûa taâm Töø, Bi, Hyû, Xaû. Vì vaäy, toâi chæ xin

vieát veà ngöôøi Thaày cuûa mình ñeå hoïc hoûi nhöõng

lôøi aùi ngöõ cuûa Thaày, coøn nhöõng thi ca vaên chöông

naøy, khoâng theå giuùp cho toâi coù ñöôïc lôøi aùi ngöõ

ñuùng theo tieâu chuaån cuûa ñaïo ñöùc nhaân quaû khaåu

haønh ñöôïc.

Toâi nhôù coù hai baøi kinh phaùp cuù Ñöùc Phaät

daïy raát hay veà lôøi noùi aùi ngöõ:

“Noùi leân lôøi oân toàn

Lôïi ích vaø chaân thaät

NHÂN QUẢ KHẨU HÀNH ÁI NGỮ

12

Khoâng maát loøng moät ai

Ta goïi Baø La Moân”

(Kinh phaùp cuù phaåm 408)

Hoaëc laø:

“Chôù noùi lôøi thoâ aùc

Noùi aùc bò noùi laïi

Khoå thay lôøi thuø haän

Hình phaït taát ñeán thaân”

(Kinh phaùp cuù phaåm133).

Ñaây laø nhöõng lôøi noùi AÙi ngöõ hay tuyeät nhaát,

maø ñöùc Phaät ñaõ ñeå laïi cho haøng ñeä töû cuûa mình.

Ñöùc Phaät daïy chuùng ta noùi lôøi aùi ngöõ, töùc laø lôøi

noùi hieàn laønh, lôøi noùi khoâng laøm khoå mình, khoå

ngöôøi, lôøi noùi ñuùng söï thaät, lôøi noùi khoâng thieân

vò, khoâng xuyeân taïc, khoâng noùi chuyeän phieám,

chuyeän taøo lao, khoâng noùi ñuøa, khoâng noùi lôøi chia

reõ, khoâng noùi mæa mai, noùi chôi, noùi giôõn côït, noùi

tranh luaän hôn thua xæ vaû, noùi lôøi maéng chöûi, naït

noä huø doïa la heùt, khoâng noùi theâm noùi bôùt loãi laàm

cuûa ngöôøi khaùc, khoâng noùi lôøi laøm cho ngöôøi

khaùc töùc giaän, khoâng noùi lôøi laøm cho ngöôøi khaùc

buoàn phieàn ñau khoå, khoâng noùi lôøi gieát haïi chuùng

sanh, khoâng noùi lôøi xui khieán ngöôøi gieát haïi

chuùng sanh, khoâng noùi lôøi troäm caép cöôùp giaät cuûa

TU SINH NGUYÊN THANH 13

ngöôøi khaùc, khoâng noùi lôøi daâm tuïc tóu, khoâng noùi

lôøi böôùm ong traêng gioù maän ñaøo, v.v..

Toùm laïi, lôøi noùi aùi ngöõ laø nhöõng lôøi noùi luoân

luoân luùc naøo cuõng oân toàn, nhaõ nhaën, dòu daøng, töø

toán, khieâm cung vaø lôøi noùi khoâng bao giôø laøm

khoå mình, khoå ngöôøi, khoå caû hai. Neáu chuùng ta

lôõ noùi khoâng aùi ngöõ khieán cho mình khoå, ngöôøi

khaùc khoå thì ta nhaát ñònh phaûi töø boû khoâng ñöôïc

duøng lôøi noùi ñoù nöõa. Vì vaäy, moãi khi noùi moät ñieàu

gì ta phaûi tö duy suy nghó cho thaät kyõ roài môùi

noùi.

Treân ñaây, Ñöùc Phaät nhaéc nhôû chuùng ta gìn

giöõ lôøi noùi qua hai baøi keä, trong kinh phaùp cuù.

Neáu chuùng ta giöõ gìn ñuùng lôøi daïy treân ñaây, ñoù

laø ta ñang tu taäp neûo veà aùi ngöõ. Lôøi noùi aùi ngöõ

raát lôïi ích cho ñôøi soáng cuûa ta, neáu ta bieát caån

thaän deø daët, bieát giöõ gìn ñuùng aùi ngöõ nhö treân

Ñöùc Phaät daïy thì ta ñaõ ñem laïi cho mình cho

ngöôøi thaät söï an vui thanh thaûn an laïc giaûi thoaùt

duø baát cöù ôû nôi ñaâu.

a. Ñaëc töôùng cuûa lôøi noùi aùi ngöõ:

Ñaëc töôùng naøy vi teá, vì hay tranh luaän vôùi

caùc vò giaùo sö, neân caùi giaän ít khi boäc loä ra beân

ngoaøi, neân ñaëc töôùng raát khoù thaáy caùi giaän döõ,

vì caùi thoâ ñaõ giaûm, neân caùi vi teá vaãn coøn.

NHÂN QUẢ KHẨU HÀNH ÁI NGỮ

14

b. Ñaëc tính cuûa lôøi noùi aùi ngöõ:

Ñaëc tính naøy coù caùi thieän nhieàu hôn caùi aùc,

tính tình raát ngay thaúng, thaáy ñieàu gì sai traùi laø

noùi thaúng lieàn, khoâng vò neå ai caû, lôøi noùi maïnh

meõ saéc beùn, neân ñoâi khi ngöôøi khaùc nghó laø coù

söï phaãn noä nhöng söï thaät khoâng phaûi vaäy, maø

ñoù laø tính caùch cuûa nhöõng lôøi noùi saéc beùn maïnh

meõ ñeå ñaäp phaù nhöõng caùi chaáp thuû hay nghi ngôø,

voâ minh cuûa ngöôøi khaùc, vì caùi thoâ thieån cuûa saân

haän ñaõ giaûm ñi raát nhieàu, chæ coøn vi teá maø thoâi,

chöù caùi giaän ít khi boäc loä ra beân ngoaøi.

c. Duyeân hôïp cuûa lôøi noùi aùi ngöõ:

Sau khi toát nghieäp ra tröôøng, coù duyeân laønh

ñöôïc ñoïc nhöõng baøi ñaïo ñöùc cuûa Thaày neân ñaõ tìm

veà tu vieän xin tu taäp vaø caûm meán giôùi haïnh cuûa

vò Thaày qua ngoân ngöõ töø aùi, nheï nhaøng, khieâm

cung cuûa söï nhaãn nhuïc, tuyø thuaän, baèng loøng.

d. Duyeân tan cuûa lôøi noùi aùi ngöõ:

Khi hoïc ñöôïc göông haïnh soáng cuûa vò Thaày

haèng ngaøy, thì baét ñaàu thay ñoåi, töø boû söï tranh

luaän hôn thua, bôùt noùi nhieàu vaø coá gaéng tu taäp.

e. Söï chuyeån ñoåi cuûa lôøi noùi aùi ngöõ:

Chuyeån ñoåi lôøi noùi khoâng AÙi ngöõ, thaønh lôøi

noùi coù AÙi ngöõ nheï nhaøng, oân toàn, khieâm cung,

TU SINH NGUYÊN THANH 15

noùi ñuùng luùc, ñuùng choã, khoâng bao giôø noùi sai söï

thaät, khoâng thieân vò, thaáy dôõ noùi hay, khoâng

xuyeân taïc, nghe moät ñöôøng noùi moät ngaõ. Ngöôøi

tu theo haïnh AÙi ngöõ raát thaän troïng lôøi noùi tröôùc

khi muoán noùi gì phaûi suy nghó coi coù lôïi ích vaø

chaân thaät khoâng.

Vaäy, phaøm nhöõng lôøi noùi ñuùng lyù, hôïp leõ, coù

lôïi ích cho toaøn theå moïi ngöôøi laø AÙi ngöõ. Nhöõng

lôøi noùi aáy chuùng ta phaûi tin theo vaø taäp noùi cho

ñuùng nhö theá.

f. AÙp duïng lôøi noùi aùi ngöõ vaøo baûn

thaân:

Khi con yù thöùc ñöôïc nhöõng khoå ñau do lôøi

noùi thieáu chaùnh nieäm gaây ra, con coá gaéng hoïc

theo haïnh AÙi ngöõ vaø laéng nghe ñeå daâng taëng

nieàm vui cho ngöôøi vaø laøm vôi bôùt khoå ñau cuûa

ngöôøi. Bieát raèng lôøi noùi coù theå ñem laïi haïnh phuùc

hoaëc khoå ñau cho ngöôøi. Con nguyeän chæ noùi

nhöõng lôøi coù theå gaây theâm nieàm töï tin, an vui vaø

hi voïng. Nhöõng lôøi chaân thaät coù giaù trò xaây döïng

söï hieåu bieát vaø hoaø giaûi. Con nguyeän khoâng noùi

nhöõng ñieàu sai vôùi söï thaät, khoâng noùi nhöõng lôøi

gaây chia reõ vaø caêm thuø. Con nguyeän khoâng loan

truyeàn nhöõng tin maø con khoâng bieát chaéc laø coù

thaät, khoâng pheâ bình vaø leân aùn nhöõng ñieàu con

NHÂN QUẢ KHẨU HÀNH ÁI NGỮ

16

khoâng bieát chaéc. Con nguyeän khoâng noùi nhöõng

ñieàu coù theå laøm tan vôõ gia ñình vaø ñoaøn theå.

Khi con ñeán tu vieän Chôn Nhö tu taäp, thöïc

haønh giôùi thö tö, con khoâng noùi chuyeän thò phi

cuûa baát cöù ai vaø cuûa baát cöù cô sôû naøo, trong ñoù coù

caùc quyù Sö thaày, caùc quyù Sö coâ, vaø caùc cö só. Con

cuõng khoâng nghe chuyeän thò phi, thì giôø cuûa con

laø ñeå thöïc taäp: thieàn thôû, thieàn ñi, thieàn ngoài,

thieàn laøm vieäc vaø aên côm trong chaùnh nieäm. Ñeå

söï thöïc taäp ñöôïc saâu saéc con caàn phaûi theo doõi

hôi thôû, vì vaäy con khoâng noùi chuyeän, tröø nhöõng

giôø phaùp thoaïi, khi leân thöa hoûi phaùp vôùi Thaày.

Trong thôøi gian thöa hoûi ñoù, con chæ trình baøy

veà söï tu taäp cuûa con maø thoâi. Im laëng naøy khoâng

phaûi laø moät thöù im laëng teû nhaït hoaëc naëng neà

maø laø moät thöù im laëng linh ñoäng ñaày söùc soáng,

goïi laø im laëng nhö Thaùnh hay goïi laø im laëng

huøng traùng (Noble silence), raát caàn thieát cho

khung caûnh thöïc taäp cuûa con. Im laëng nhö

Thaùnh taïo neân naêng löôïng chuyeån hoaù vaø trò lieäu

caùc veát thöông tham, saân, si, maïn, nghi xoùi moøn,

vaø con seõ coá gaéng noã löïc tích cöïc ñoùng goùp cho

phaåm chaát tu hoïc cuûa ñoaøn theå veà phöông dieän

naøy.

TU SINH NGUYÊN THANH 17

3- PHAÀN KEÁT LUAÄN

Nhaân quaû khaåu haønh aùi ngöõ ñem ñeán cho

chuùng ta söï hieåu bieát ñaâu laø con ñöôøng thieän, ñaâu

laø con ñöôøng aùc, ñeå chuùng ta traùnh moïi ñieàu aùc,

laøm moïi ñieàu laønh, goät röûa noäi taâm ñeå trôû thaønh

moät con ngöôøi coù lôøi noùi aùi ngöõ dòu daøng khieâm

haï; moät con ngöôøi hoaøn thieän veà ñöùc haïnh vaø trí

tueä. Moãi con ngöôøi chuùng ta ñeàu coù khaû naêng vaø

boån phaän thöïc haønh böùc thoâng ñieäp ñoù, böùc

thoâng ñieäp baát huû maø ñöùc Phaät ñaõ trao cho loaøi

ngöôøi, cho moãi chuùng ta.

Lôøi noùi aùi ngöõ laø lôøi noùi cuûa trí tueä coù tình

thöôøng roäng lôùn, ñem laïi cho moïi ngöôøi nhieät

tình soáng, moät cuoäc soáng coù ñaïo ñöùc; soáng moät

cuoäc soáng taâm linh cao caû, cuoäc soáng trong saùng,

thanh tònh, ñaày loøng bao dung… Neáu taát caû moïi

ngöôøi ñeàu vaâng theo lôøi daïy minh trieát cuûa ñöùc

Phaät, soáng tænh taùo, luoân luoân quan saùt vaø phaân

tích, döïa vöõng vaøng vaøo caùc söï kieän thöïc teá cuûa

ñôøi soáng, keå caû ñôøi soáng noäi taâm, thì lòch söû nhaân

loaïi, keå caû quaù khöù vaø hieän taïi seõ giaûm bôùt bao

nhieâu toäi aùc tang toùc vaø ñau thöông, bao nhieâu

maùu bôùt chaûy, bao nhieâu nöôùc maét ñôõ tuoân rôi,

bao nhieâu quaû tim ñôõ tan naùt... töø nhöõng khaåu

haønh aùc naøy.

NHÂN QUẢ KHẨU HÀNH ÁI NGỮ

18

Giaùo lyù nhaân quaû daïy con ngöôøi thöùc tænh

trong caùc haønh ñoäng taïo taùc cuûa mình ñeå xa laùnh

caùc vieäc aùc vaø noã löïc laøm caùc vieäc laønh nhaèm

ñem laïi söï an vui, thanh bình cho cuoäc soáng. Vaø

giaùo lyù nhaân quaû chuù troïng ñeán vaán ñeà thieän aùc,

con ngöôøi phaûi hoaøn toaøn chòu traùch nhieäm veà

nhöõng tö duy vaø haønh ñoäng cuûa chính mình.

Haïnh phuùc hay khoå ñau laø do mình töï taïo cho

mình. ÔÛ ñaây, khoâng heà coù moät söï tröøng phaït hay

ban thöôûng naøo, cuõng khoâng coù moät giaùo ñieàu

hay tín lyù naøo, coù theå thieát laäp treân cô sôû nhaân

quaû cuûa Phaät giaùo. Moät neàn luaân lyù ñaïo ñöùc nhö

theá; nhaân baûn vaø tích cöïc nhö theá; trí tueä vaø ñaày

tình thöông nhö theá, neáu ñöôïc aùp duïng vaøo moãi

con ngöôøi, gia ñình, hoïc ñöôøng vaø xaõ hoäi: aét haún

seõ ñöa ñeán moät cuoäc soáng an laïc, haïnh phuùc.

Tu vieän Chôn Nhö

Ngaøy 4 / 12/ 2005

--------

TU SINH NGUYÊN THANH 19

MUÏC LUÏC

Lời pheâ của Thầy 3

1- Nhaân quaû khaåu haønh aùi ngöõ laø gì? 4

2- Caâu chuyeän veà nhaân quaû khaåu haønh aùi ngöõ 5

a. Ñaëc töôùng cuûa lôøi noùi aùi ngöõ: 13

b. Ñaëc tính cuûa lôøi noùi aùi ngöõ: 14

c. Duyeân hôïp cuûa lôøi noùi aùi ngöõ: 14

d. Duyeân tan cuûa lôøi noùi aùi ngöõ: 14

e. Söï chuyeån ñoåi cuûa lôøi noùi aùi ngöõ: 14

f. AÙp duïng lôøi noùi aùi ngöõ vaøo baûn thaân: 15

3- Phaàn keát luaän 17

Muïc luïc 19

NHÂN QUẢ KHẨU HÀNH ÁI NGỮ

20