TRÖÔÛNG LAÕO THÍCH THOÂNG LAÏCBLA-025040...phaûi thoï nhaän, sau khi ñaõ ñöôïc lang nghe lôøi noùi aùi ngöõ nheï nhaøng oân toàn eâm dòu aáy, nhöõng

TU SINH NGUYÊN THANH 1

TU SINH: NGUYEÂN THANH

NGAØY: 18/11/2005

BAØI SOÁ: 1

TU VIEÄN CHÔN NHÖ

(2005 -2006)

TRÖÔÛNG LAÕO THÍCH THOÂNG LAÏC

TU SINH: NGUYEÂN THANH

NGAØY: 08-12-2005

BAØI SOÁ: 6

--o0o--

NHÂN QUẢ ÁI NGỮ THUỘC VỀ TÀ NGỮ

2


NHÂN QUẢ ÁI NGỮ

THUỘC VỀ TÀ NGỮ CON NGƯỜI Baøi laøm cuûa tu sinh Nguyeân Thanh

LỜI PHÊ CỦA THẦY

BÀI LÀM ---o0o---

Theo taâm lyù hoïc Phaät giaùo, haàu heát

nhöõng raéc roái cuûa chuùng ta ñeàu do söï ham

muoán maõnh lieät vaø chaáp tröôùc vaøo caùc phaùp

maø ta hieåu laàm caùc phaùp aáy laø nhöõng thöïc theå

toàn taïi laâu daøi. Söï theo ñuoåi caùc khaùch theå laø

do loøng tham vaø söï chaáp tröôùc cuûa ta lieân quan

vôùi vieäc söû duïng söï gaây haán vaø tranh ñua nhö

laø moät coâng cuï hieäu nghieäm. Tieán trình taâm

linh nhö theá deã daøng chuyeån thaønh haønh ñoäng

cuûa con ngöôøi, nuoâi döôõng tính hieáu chieán nhö

moät haäu quaû taát yeáu. Nhöõng tieán trình nhö vaäy

ñaõ ñöôïc tieáp dieãn trong taâm thöùc nhaân loaïi töø


4

luùc naøo khoâng bieát ñöôïc. Moãi moät con ngöôøi

beân trong taän cuøng tieàm thöùc cuûa hoï luoân saün

saøng moät ñoäng cô thuùc ñaåy söï huûy dieät keû khaùc

ñeå ñem laïi tö lôïi cho mình. Chính vì nhöõng tö

lôïi rieâng tö töôûng chöøng nhö nhoû nhoi aáy noù

seõ ñöôïc boäc phaùt, seõ ñöa ñeán söï huûy dieät caû theá

giôùi. Bôûi nhöõng quyeàn löïc thoáng trò hieáu chieán

ñaày chaát tham voïng, chuùng ta coù theå laøm gì ñeå

kieåm soaùt vaø ñieàu chænh nhöõng ñoäc toá: voâ

minh, tham lam, saân haän? Vì chính nhöõng ñoäc

toá naøy laø haäu tröôøng cuûa haàu heát moïi phieàn

nhieãu treân cuoäc ñôøi naøy. Vaäy, chuùng ta haõy

cuøng nhau tìm hieåu xem do ñaâu maø coù nhöõng

ñoäc toá naøy?

I- NHAÂN QUAÛ AÙI NGÖÕ THUOÄC VEÀ

TAØ NGÖÕ CUÛA CON NGÖÔØI LAØ GÌ?

Laø lôøi noùi nheï nhaøng, oân toàn, eâm dòu

nhöng beân trong söï nhoû nheï oân toàn eâm dòu ñoù

laø chöùa ñöïng bieát bao nhieâu caùi khoå vaø cay

ñaéng ñôùn ñau cuûa ngoân ngöõ naøy. Ñaèng sau caùi

nheï nhaøng eâm dòu ngoït ngaøo ñoù laø caû moät

thoáng khoå ñaày nöôùc maét nöùc nôû maø con ngöôøi

phaûi thoï nhaän, sau khi ñaõ ñöôïc laéng nghe lôøi

noùi aùi ngöõ nheï nhaøng oân toàn eâm dòu aáy, nhöõng

tö töôûng naøy seõ gaët laáy nhöõng quaû khoå hay quaû


vui trong kieáp soáng hieän taïi, quaù khöù vaø töông

lai.

II- NHÖÕNG MAÃU CHUYEÄN NHAÂN

QUAÛ AÙI NGÖÕ (TAØ NGÖÕ)

Chuùng toâi xin neâu leân nhöõng caâu chuyeän

nhaân quaû aùi ngöõ thuoäc veà taø ngöõ cuûa con ngöôøi,

chuùng toâi hy voïng caâu chuyeän naøy seõ laø ñoäng

löïc khuyeán khích baïn ñöa tay cho ngöôøi khaùc

cuõng nhö môû roäng loøng vôùi nhöõng ai caàn bôø vai

ñeå chia seû noãi ñau. Hy voïng raèng nhöõng caâu

chuyeän naøy seõ mang ñeán cho baïn theâm nieàm

laïc quan, nieàm tin vaø tình yeâu cuoäc soáng, vôùi

nieàm tin saâu saéc vaøo luaät nhaân quaû veà con

ngöôøi ñeå thaáy moãi trôû ngaïi, thöû thaùch nhö moät

ñieàu caàn coù, ñeå baïn coù theå mæm cöôøi vaø traân

troïng nhöõng gì baïn ñaõ vaø ñang coù.

--o0o--

Caâu chuyeän thöù nhaát:

ÁI NGỮ (TÀ NGỮ)

Coù moät gia ñình noï cha meï maát sôùm ñeå

laïi hai chò em soáng beân nhau raát ñaàm aám, hoøa

thuaän. Chieàu hoâm ñoù ngöôøi chò ñi laøm veà keå

cho ngöôøi em nghe raèng: “Coù moät nhaø phaùp


6

thuaät raát gioûi, chöõa ñöôïc raát nhieàu beänh nan y

neân coù nhieàu ngöôøi keùo ñeán ñeå nghe nhaø phaùp

thuaät ñoù thuyeát giaûng vaø hoïc phaùp thuaät raát

ñoâng, hoâm naøo hai chò em mình leân ñoù xem

thöû…”.

Chieàu hoâm qua ñi hoïc veà nghe chò hai keå

laïi nhaø phaùp thuaät ôû tænh noï, Maän ôû trong

phoøng nghe keå voïng voâ, cuõng thaáy toø moø thích

thuù muoán ñi ñeán ñoù xem thöû. Sau khi ñöôïc nghæ

hoïc 2 tuaàn ñeå oân thi, Maän quyeát leân ñoù hoïc

phaùp thuaät. Maän khoâng muoán chò hai bieát

chuyeän cuûa mình, neân coâ beù noùi doái: “Em veà

queâ thaêm ngoaïi roài hoïc oân thi ôû ñoù luoân”. Maän

ñoùn xe vaø hoûi ñòa chæ ñöôøng ñi cuûa tænh noï. Khi

ñeán nôi thì trôøi cuõng ñaõ toái roài, coâ beù ñöôïc

nhaän vaøo tu hoïc. Thaáy moïi ngöôøi ôû laïi khu nhaø

phía sau vöôøn nhaõn raát ñoâng neân coâ beù yeân

taâm moät phaàn naøo ñoù. Vôùi tính caùch toø moø öa

phieâu löu maïo hieåm, neân Maän coù veû haùo höùc

vaø muoán tìm hieåu xem hoïc phaùp thuaät nhö theá

naøo maø moïi ngöôøi leân ñaây ñoâng döõ vaäy. Maän

ñöôïc ñöa tôùi dieän kieán vôùi moät ngöôøi ñaøn oâng

trung nieân toùc daøi ngang vai, raâu ria raäm, thaân

hình maäp uø vôùi ñoâi maét nhaém lim dim nhö

ñang taäp trung vaøo moät caùi gì ñoù. Maän phaûi

quyø xuoáng leã laïy vaø chaáp tay leân ngöïc caàu xin

ñöôïc hoïc phaùp thuaät. Sau khi laøm moïi thuû tuïc


nghi leã do moät ngöôøi phuï nöõ ñieàu khieån, moïi

ngöôøi ñöôïc ra ngoaøi, roài töøng ngöôøi moät ñöôïc

vaøo laøm leã thoï kyù vaø aên baùnh thaùnh.

Moãi ngaøy moïi ngöôøi ñöôïc leân gaëp ngaøi

ChingHai - teân goïi cuûa nhaø phaùp thuaän ñeå hoïc

caùch chöõa beänh vaø caùc caâu thaàn chuù kyø ñaëc.

Nhöõng baøi phaùp thuaät ñaõ laøm cho coâ beù meâ

muoäi. Sau hai tuaàn Maän khoâng muoán veà nhaø

nöõa. Nhöng Ngaøi ChingHai khuyeân baûo: Maän

phaûi veà nhaø keå chuyeän cho gia ñình bieát. Neáu

muoán theo hoïc phaùp thuaät thì phaûi xin gia

ñình. Vaäy laø Maän veà nhaø, noùi vôùi chò hai: “Em

muoán nghæ hoïc ñeå theo ngaøi ChingHai hoïc

phaùp thuaät”. Moïi ngöôøi trong gia ñình ngaên

caûn nhöng Maän quyeát khoâng nghe. Vì naêm nay

Maän phaûi thi toát nghieäp Trung hoïc, duø coù ñi

hoïc phaùp thuaät cuõng phaûi hoïc xong ñaõ, chò hai

noùi vaäy nhöng Maän nhaát quyeát khoâng chòu, ñoøi

ñi theo ngaøi ChingHai ñoù cho baèng ñöôïc. Roài

ñeâm hoâm sau Maän troán nhaø ra ñi. Chò hai leân

goïi Maän veà, coâ beù nhaát quyeát khoâng veà. Thaáy

ñöùa em mình cöùng ñaàu cöùng coå khoâng nghe lôøi,

neân chò hai buoàn phieàn boû veà queâ ngoaïi ôû.

Maän ôû ñoù ñöôïc 2 thaùng, ngaøy ngaøy coâ beù

thöùc khuya daäy sôùm ñeå hoïc caùc caâu thaàn chuù

raát chaêm chæ. Thì moät hoâm ngaøi ChingHai goïi


8

Maän vaøo phoøng noùi raát nheï nhaøng ngoït ngaøo:

“Töø ngaøy con theo ta ñeán nay, con laø ngöôøi

sieâng naêng chaêm chæ nhaát, hoïc raát mau thuoäc

caùc caâu thaàn chuù cuûa ta daïy, cho neân ta muoán

truyeàn cho con moät bí quyeát luyeän thaønh linh

ñôn, vaø ta seõ cho con moät vieân thuoác linh ñôn

maø ta vöøa luyeän xong uoáng vaøo ñeå taêng löïc, coù

söùc khoûe, tröôøng sinh baát laõo, con laø ngöôøi coù

höõu duyeân laém ñoù. Vaäy, chieàu nay con haõy ñeán

phoøng luyeän linh ñôn nheù, khi naøo ñeán nhôù

rung chuoâng cho ta bieát…”.

Maän sung söôùng gaàn khoùc vì caùi ñam meâ

phaùp thuaät laâu nay maø Maän coá ñeo ñuoåi, baây

giôø ñaõ ñöôïc ngaøi ChingHai thoï kyù cho thuoác

linh ñôn, caùi sung söôùng cuûa Maän vui quaù neân

chieàu hoâm ñoù Maän khoâng aên côm noåi. Maän taém

röûa saïch seõ, maëc boä quaàn aùo môùi maø ngaøi

ChingHai vöøa cho roài ñeán phoøng luyeän thuoác

linh ñôn sôùm hôn moät chuùt, vöøa möøng, vöøa lo

trong tim Maän, Maän ngoài chôø, ngoù leân chieác

kim ñoàng hoà nhích töøng chuùt moät maø loøng nao

nao, hoài hoäp quaù chöøng. Ñuùng giôø, Maän rung

chuoâng, 10 phuùt sau coù 1 ngöôøi phuï nöõ xuaát

hieän ñöa Maän vaøo 1 caên phoøng toaøn laø maøu

traéng. Sau nhöõng thuû tuïc nghi leã vôùi ngaøi

ChingHai, Maän quyø xuoáng vaø haù mieäng ñeå thoï

kyù thuoác linh ñôn tröôøng sinh baát laõo. Sau khi


thuoác ngaám daàn, Maän thaáy böùt röùt vaø noùng

naûy. Maän thaáy ñaàu oùc quay cuoàng roài chuyeän

gì ñaõ ñeán, maëc cho baõo taùp möa sa phuû xuoáng.

Ñeâm hoâm ñoù, Maän môùi bieát mình bò rôi vaøo

moät caùi baãy vaø chôït hieåu aâm möu hieåm aùc cuûa

ngaøi ChingHai. Trong loøng Maän raát hoái haän,

thöông mình, thöông chò hai, nhôù baø ngoaïi.

Maän khoùc loùc thaûm thieát, coâ beù keâu cöùu: “Chò

hai ôi, baø ngoaïi ôi, cöùu con vôùi … Chò hai ôi!”

nhöng tuyeät nhieân chaúng coù ai nghe tieáng keâu

cöùu cuûa em caû. Coâ beù khoùc heùt leân ñau ñôùn.

Ñeâm hoâm aáy ngaøi ChingHai loä taåy laø moät con

quyû raâu xanh, cöôõng hieáp coâ beù ñeán noãi hoân

meâ vaø baát tænh.

Sau 2 ngaøy bò giam trong phoøng kín, Maän

ñöôïc thaû ra ngoaøi, coâ beù ñau ñôùn toät cuøng, bao

giaác mô ñeå trôû thaønh moät nhaø phaùp thuaät ñaõ

voã caùnh bay ñi. Coâ beù ñau khoå quaù, thaät nhuïc

nhaõ! Ñeâm hoâm sau, coâ beù gieo mình xuoáng

doøng soâng maø töï vaãn cheát. Thaät ñaùng thöông

vaø toäi nghieäp cho cuoäc ñôøi baát haïnh cuûa em.

Hai tuaàn sau, coù moät ngöôøi ñaùnh caù ôû

ngoaøi bieån vôùt ñöôïc xaùc cuûa Maän, lieàn keùo vaøo,

roài leân trình coâng an. Coâng an khaùm nghieäm

töû thi thì bieát ñaây laø moät vuï aùn cöôõng hieáp naïn

nhaân, böùc töû ñeán cheát vaø cho ñaêng baùo ai laø


10

thaân nhaân cuûa naïn nhaân haõy leân nhaän xaùc veà.

Vaø coâng an baét ñaàu ñieàu tra vuï aùn xaûy ra.

Laâu roài khoâng nhaän ñöôïc tin gì veà em cuûa

mình, chò hai thaáy nhôù em vaø thöông em quaù

neân ñoùn xe leân tænh noï ñeå thaêm em. Nhöng chò

hai ñöôïc bieát Maän ñaõ boû ñi hôn 2 tuaàn roài

khoâng thaáy veà. Ngöôøi quaûn lyù ôû ñoù noùi laø Maän

veà thaêm gia ñình. Chò lo aâu vì khoâng bieát em

mình ñi ñaâu, chò xin ngöôøi quaûn lyù ôû ñoù cho chò

vaøo phoøng cuûa Maän ñeå thu xeáp aùo quaàn vaø doïn

deïp chôû ñoà ñaïc veà nhaø. Chò vaøo phoøng saép xeáp

quaàn aùo vaø chôït thaáy moät phong thö daùn kín

ñeà teân gôûi cho chò. Chò môû ra xem, chò ñoïc

chöøng naøo nöôùc maét tuoân traøo nöùc nôû chöøng

naáy, böùc phong thö cuûa Maän ñeå laïi laø xin chò

hai tha thöù caùi khôø daïi loãi laàm cuûa Maän vì ñaõ

khoâng nghe lôøi cuûa chò. Taát caû söï thaät ñeàu ñöôïc

phôi baøy trong böùc phong thö cuûa Maän ñeå laïi.

Chò ñau khoå toät cuøng, khoùc loùc thaûm thieát. Chò

ñeán baùo coâng an nhöõng haønh vi löøa ñaûo vaø

cöôõng hieáp em gaùi mình do ngaøi ChingHai gaây

neân.

Sau khi coâng an ñieàu tra vuï aùn maïng xaûy

ra thì baét ñöôïc moät oå ñoàng boïn ñoäi loát nhöõng

nhaø tu haønh giaû maïo chuyeân ñi löøa ñaûo döôùi

hình thöùc boác thuoác chöõa beänh vaø daïy phaùp


thuaät, roài haønh ngheà meâ tín dò ñoan, chuyeân

ñi löøa ñaûo nhöõng ngöôøi nheï daï ham thích phaùp

thuaät thaàn thoâng, nhaát laø giôùi treû hieän nay, vaø

khoâng chæ moät ngöôøi bò haïi maø ngaøi ChingHai

ñoù ñaõ löøa ñaûo cöôõng hieáp raát nhieàu coâ gaùi vaø

phuï nöõ ñaõ theo y hoïc phaùp thuaät vaø chöõa beänh.

Chæ vì hoï ñam meâ phaùp thuaät thaàn thoâng neân

ñaõ daïi doät nghe theo lôøi ñöôøng maät ngoït ngaøo

cuûa haén neân keát quaû laø thaân taøn, bò vuøi daäp

trong söï im laëng ñau ñôùn, vì söï ham thích thaàn

thoâng phaùp luaät neân caùc coâ gaùi ñaõ phaûi chòu

nhöõng noãi khoå ñau cay ñaéng tuûi hôøn nuoát

ngheïn vaøo loøng maø chòu ñöïng, im laëng khoâng

daùm noùi toá caùo haønh vi löøa ñaûo cöôõng hieáp cuûa

ngaøi ChingHai.

Ngaøy 20 / 8 / 2001, Vieän kieåm saùt nhaân

daân ñaõ khôûi toá nhöõng haønh vi löøa ñaûo cöôõng

hieáp ngöôøi voâ toäi vaø toøa aùn toái cao ñaõ tuyeân aùn

toäi töû hình cho ngaøi ChingHai. Vì toäi cöôõng

hieáp raát nhieàu ngöôøi, vaø duøng aâm möu cöôõng

hieáp moät coâ gaùi 17 tuoåi laøm cho coâ gaùi töï töû

cheát vì moái nhuïc nhaõ ñau ñôùn naøy. Coøn taát caû

ñoàng boïn cuûa y thì phaûi ôû tuø theo möùc aùn maø

chuùng ñaõ gaây neân.

Vuï aùn ñöôïc kheùp laïi ôû ñaây, ñeå laïi trong

loøng ngöôøi ñoïc bieát bao söï phaãn noä vaø cuõng


12

ñaùng maø suy ngaãm cho nhöõng haønh ñoäng con

ngöôøi ñaõ gaây ra cho nhau. Chæ vì si meâ, môø aùm

maø con ngöôøi gaây ra bieát bao caûnh khoå ñau cho

nhau. Chính söï si meâ naøy laø moät taám maøn daøy

ñaëc ñen toái truøm leân trí tueä cuûa ta, laøm cho ta

khoâng theå nhìn thaáy söï thaät, phaùn ñoaùn ñöôïc

caùi hay, caùi dôû, caùi toát, caùi xaáu. Do ñoù, ta gaây

ra khoâng bieát bao nhieâu toäi loãi laøm haïi mình,

haïi ngöôøi maø khoâng hay. Vì si meâ maø loøng

tham trôû thaønh khoâng ñaùy, bôûi vì neáu ngöôøi ta

saùng suoát thaáy caùi tai haïi cuûa tham thì ngöôøi

ta ñaõ kieàm haõm ñöôïc moät phaàn naøo taùnh tham.

Vì si meâ maø löûa saân töï do buøng chaùy. Neáu

ngöôøi ta saùng suoát bieát caùi tai haïi cuûa löûa saân

thì ngöôøi ta ñaõ khoâng ñeå cho noù hoaønh haønh

nhö theá. Ngöôøi xöa ñaõ noùi: “Baát uyù tham saân

khôûi, duy khuûng töï giaùc tri” Nghóa laø: “Khoâng

sôï tham vaø saân noåi leân maø chæ sôï mình giaùc

ngoä chaäm”. Noùi moät caùch deã hieåu laø: “Khoâng

sôï tham saân noåi leân maø chæ sôï si meâ”. Thaät

ñuùng nhö theá: Neáu tham, saân noåi leân, maø coù

trí saùng suoát ngaên chaën laïi thì tham, saân

khoâng laøm gì ñöôïc. Noùi moät caùch roát raùo hôn,

neáu ñaõ coù trí tueä saùng suoát thì tham, saân khoâng

theå toàn taïi ñöôïc, nhö khi ñaõ coù aùnh saùng maët

trôøi leân thì boùng toái taát phaûi tan bieán. Cho

neân, ngöôøi hoïc ñöôïc ñaïo ñöùc nhaân quaû thì phaûi


deïp tröø loøng si meâ cuûa mình, luùc naøo cuõng phaûi

saùng suoát ñoái vôùi taát caû moïi hoaøn caûnh ñang

xaûy ra chung quanh ta ñang soáng. Nhö theá,

môùi goïi laø ngöôøi coù taâm nhaãn nhuïc tuyø thuaän,

baèng loøng; nhö theá, môùi goïi laø ngöôøi coù tri kieán

saéc beùn ñeå ngaên vaø dieät caùc aùc phaùp ñang xaûy

ra trong noäi taâm cuûa chính mình.

1- Ñaëc töôùng cuûa lôøi noùi AÙi ngöõ (Taø

ngöõ)

Ñaëc töôùng naøy vöøa vi teá, vöøa thoâ thieån.

Ngaøi ChingHai coù caùi töôùng ñaïo maïo, toùc daøi,

raâu raäm, thaân hình maäp uø, nhìn vaøo ta thaáy

raát ñaïo ñöùc, ta cöù nghó ñoù laø nhaø tu haønh chaân

chính. Noùi nheï nhaøng, oân toàn, eâm aùi neân ñaõ

laøm cho nhieàu ngöôøi thích nghe vaø meâ nhöõng

baøi thuyeát giaûng phaùp thuaät cuûa ngaøi

ChingHai. Vôùi chieâu baøi qua söï tín ngöôõng toân

giaùo cuûa moïi ngöôøi, nhaát laø ñoái vôùi nhöõng coâ

gaùi treû vaø caùc thieáu phuï nheï daï, caû tin. Nhöõng

ngöôøi naøy ñaët nieàm tin vaøo nhöõng lôøi noùi ngoït

ngaøo ñöôøng maät cuûa boïn chuyeân ñi löøa ñaûo söï

tín ngöôõng. Ñaèng sau nhöõng lôøi noùi oân toàn, eâm

dòu, ngoït ngaøo laø caû moät aâm möu, thuû ñoaïn

cöôõng hieáp ngöôøi khaùc ñeå thoaû maõn taâm duïc

thaáp heøn, cho neân ñaëc töôùng naøy raát vi teá caùi

hung döõ khoâng loä ra beân ngoaøi nhieàu.


14

2- Ñaëc tính cuûa lôøi noùi AÙi ngöõ (Taø

ngöõ)

Ñaëc tính naøy caùi aùc nhieàu hôn caùi thieän,

vì ham muoán tình duïc neân ngaøi ChingHai ñaõ

lôïi duïng loøng tin cuûa moïi ngöôøi ñeå löøa gaït caùc

coâ gaùi treû ham meâ phaùp thuaät thaàn thoâng vaø

daãn ñeán nhöõng vuï cöôõng hieáp raát thaûm thöông.

Coù söï saép xeáp chuaån bò tröôùc ñeå moïi ngöôøi

khoâng nghi ngôø, neân ngaøi ChingHai ñaõ noùi cho

thuoác linh ñôn, ñaùnh vaøo taâm lyù khaùt khao

mong öôùc ñöôïc tröôøng sanh baát laõo, neân caùc coâ

gaùi treû nheï daï caû tin neân bò cöôõng hieáp raát

thaûm thöông. Vì söï si meâ laàm laãn neân Maän

cheát oan uoång. Ñaëc tính naøy raát aùc, laøm cho

bieát bao ngöôøi khoå ñau, caùi ñau ñôùn cuûa hoï laø

nuoát ngheïn vaøo loøng chöù khoâng daùm noùi ra vì

sôï moïi ngöôøi cheâ cöôøi, khinh reû neân hoï ñaønh

im laëng trong ñau ñôùn, cho neân nhöõng haønh vi

cöôõng hieáp ñoù vaãn tieáp tuïc toàn taïi cho ñeán moät

ngaøy caùi quaû ñaõ baét ñaàu chín tôùi. Theá laø, coâ beù

Maän 17 tuoåi cuõng vì ham meâ phaùp thuaät neân

bò cöôõng hieáp raát thaûm thöông, caùi cheát cuûa coâ

beù ñaõ phôi baøy toäi aùc cuûa nhöõng teân quyû raâu

xanh ñoäi loát haønh ngheà toân giaùo naøy. Cho neân,

ñaëc tính naøy caùi aùc nhieàu hôn caùi thieän, raát vi

teá tieàm aån beân trong khoâng loä ra beân ngoaøi.


3- Duyeân hôïp cuûa AÙi ngöõ (Taø ngöõ)

Duyeân kieáp coù ñuû laø vì chieàu hoâm ñoù nghe

chuyeän chò Hai keå, maän cuõng muoán ñi nhöng

vì chöa coù dòp naøo. Hoâm sau, ñöôïc nghæ hoïc 2

tuaàn ñeå oân thi, Maän quyeát leân ñoù hoïc phaùp

thuaät, xem thöû coù haáp daãn khoâng. Vôùi baûn tính

toø moø, thích phieâu löu, maïo hieåm neân coâ beù ñaõ

bò cuoán huùt nhöõng baøi phaùp thuaät vaø nhöõng

caâu thaàn chuù kyø ñaëc, khieán noãi ñam meâ caøng

lôùn, daãn ñeán söï boû hoïc ñeå theo tu hoïc phaùp

thuaät. Maän khoâng nghe lôøi cuûa chò Hai, boû

ngoaøi tay taát caû, khieán chò Hai buoàn phieàn

phaûi veà ngoaïi ôû. Duyeân hôïp laø ngay ôû ñieåm

naøy.

4- Duyeân tan cuûa AÙi ngöõ (Taø ngöõ)

Duyeân tan cuûa haønh ñoäng naøy laø sau khi

ôû ñöôïc hai thaùng, Maän ñaõ loït vaøo ñoâi maét ñeå yù

cuûa ngaøi ChingHai, haén beøn goïi coâ beù leân

phoøng duï doã ñeå cho uoáng thuoác linh ñôn, Maän

töôûng thaät neân chieàu hoâm ñoù laø moät buoåi chieàu

baát haïnh trong ñôøi coâ beù. Nhöng coâ beù naøo coù

bieát, vaãn chôø ñôïi haùo höùc ñeå ñöôïc uoáng linh

ñôn tröôøng sanh baát laõo, sau khi uoáng thuoác

Maän khoâng coøn bieát gì nöõa heát. Ñeâm hoâm ñoù,

coâ beù bò cöôõng hieáp raát thaûm thöông. Coâ beù bò

giam trong phoøng kín 2 ngaøy sau thì môùi ñöôïc


16

thaû ra ngoaøi, ñau khoå quaù lieàn gieo mình xuoáng

doøng soâng maø töï töû cheát. Nhôø phong thö cuûa

Maän ñeå laïi neân moïi toäi aùc cuûa ngaøi ChingHai

ñöôïc phôi baøy. Toaø tuyeân aùn toäi töû hình cho

ngaøi ChingHai vì ñaõ aâm möu cöôõng hieáp raát

nhieàu phuï nöõ vaø cöôõng hieáp moät coâ gaùi 17 tuoåi

daãn ñeán laøm cho coâ gaùi phaûi töï töû cheát. Phaù aùn

ñöôïc moät boïn toäi phaïm chuyeân ñi löøa ñaûo moïi

ngöôøi döôùi hình thöùc toân giaùo. Duyeân tan laø

ngay ôû ñieåm naøy.

5- Söï chuyeån ñoåi cuûa lôøi noùi AÙi ngöõ

(Taø ngöõ)

Muoán chuyeån ñoåi lôøi noùi aùi ngöõ thuoäc veà

taø ngöõ naøy chuùng ta phaûi töï ñieàu phuïc töùc laø

laøm chuû ñöôïc baûn thaân mình laø cheá ngöï ñöôïc

tham duïc, saân haän, aùc yù. Nhö vaäy, töï ñieàu phuïc

mình coù nghóa laø ñaït ñöôïc söï töï do. Töï do laø

khaùt voïng muoân ñôøi cuûa nhaân loaïi, laø nhu caàu

thieát yeáu sau nhu caàu aên uoáng nhöng baûn chaát

cuûa söï töï do laø gì thì khoâng gioáng vôùi nhau.

Con ngöôøi caøng tìm kieám töï do ôû beân ngoaøi thì

caøng maát töï do, ñeán noãi coù ngöôøi noùi: “Con

ngöôøi chæ coù töï do löïa choïn söï maát töï do”. Khaùi

nieäm veà maát töï do trong ñaïo Phaät laø söï bò troùi

buoäc, bò vöôùng maéc vaøo duïc voïng, saân haän, haõm

haïi. Cho neân, töï ñieàu phuïc mình, cheá ngöï baûn


naêng duïc voïng cuûa mình, töï chieán thaéng mình

laø söï vöôn tôùi töï do cuûa söï chuyeån ñoåi.

Ñöùc Phaät daïy theâm raèng: “Ngöôøi Phaät töû

coù khaû naêng ñieàu phuïc mình thì duø möu caàu

lôïi loäc, coâng danh, söï nghieäp, xaây döïng tình

yeâu... Khi nhöõng caùi aáy bò baát baïi, bò thay ñoåi,

bò phaûn boäi..., ngöôøi aáy vaãn an oån, vöõng chaõi,

khoâng bò öu saàu phieàn muoän, khoùc than phaùt

cuoàng, töï töû...”. Ñoù laø söï chuyeån ñoåi cuûa Ñaïo

Phaät.

6- AÙp duïng lôøi noùi AÙi ngöõ (Taø ngöõ)

Söï an laïc tuøy thuoäc vaøo tö duy, caûm xuùc

cuûa con ngöôøi. Neáu taâm tö cuûa moät ngöôøi bò chi

phoái, bò cheá ngöï bôûi söï lo laéng, buoàn raàu, sôï

haõi thì hoï khoâng theå coù an laïc. An laïc vaø haïnh

phuùc ñi ñoâi vôùi nhau, haïnh phuùc coù hay khoâng

tuyø thuoäc vaøo thaùi ñoä taâm lyù oån ñònh hay

khoâng. Moät ngöôøi maïnh khoûe vaø giaøu coù,

nhöng trong loøng soâi suïc duïc voïng hay haän thuø

thì ngöôøi aáy khoâng theå coù söï an laïc vaø haïnh

phuùc. Moät ngöôøi ñaày danh voïng vaø söï thaønh

ñaït maø trong loøng söï lo laéng baát an, sôï haõi cheá

ngöï thì khoâng theå coù haïnh phuùc ñöôïc.

Ñöùc Phaät daïy raèng: “Moät ngöôøi ñaït ñöôïc

söï thanh thaûn, an laïc laø ngöôøi khi coù ñieàu

khoâng vui ñeán, nhöõng ñieàu lo aâu, sôï haõi ñeán


18

thì khoâng bò chuùng laøm chi phoái, vöôùng baän:

Raèng moät ngöôøi khoâng bò chi phoái, vöôùng baän

vôùi caùi tö duy tham duïc, saân haän vaø aùc yù; raèng

moät ngöôøi ñaït ñöôïc caùc traïng thaùi taâm ñònh

nhö Sô Thieàn cho ñeán Töù Thieàn”. Nhö theo lôøi

Kinh phaùp cuù daïy: “Khoâng coù haïnh phuùc naøo

lôùn baèng söï yeân tónh cuûa taâm trí”. Vì theá, ñaïo

Phaät khoâng coù heä thoáng tín ñieàu, khoâng laáy tín

ñieàu laøm caên baûn nhö haàu heát caùc toân giaùo

khaùc vaø khoâng ham meâ thaàn thoâng. Ñöùc Phaät

daïy thaàn thoâng chæ laø söï löøa ñaûo vaø laø boùng

daùng cuûa aûo aûnh. Ñöùc tin cuûa ñaïo Phaät luoân ñi

ñoâi vôùi caùi Thaáy, moät trong nhöõng ñònh nghóa

veà giaùo phaùp laø “Ñeán ñeå maø thaáy” chöù khoâng

phaûi “Ñeán ñeå maø tin”. Vì vaäy, chaùnh kieán luoân

ñöùng ñaàu trong caùc ñöùc tính. Lôøi Phaät daïy cho

daân Kaølama ñöôïc caùc nhaø hoïc giaû phöông Taây

coi nhö laø baûn tuyeân ngoân veà töï do tö töôûng

cuûa nhaân loaïi: “Naøy caùc Kaølama, ñöøng ñeå söï

daãn daét bôûi nhöõng baùo caùo hay nhöõng truyeàn

thoâng, hay bôûi tin ñoàn, ñöøng ñeå bò daãn daét bôûi

thaåm quyeàn kinh ñieån, hay bôûi lyù luaän suoâng,

hay bôûi suy lyù, hay bôûi söï xeùt ñoaùn beà ngoaøi,

hay bôûi vì thích thuù trong nhöõng lyù luaän, hay

bôûi nhöõng ñieàu döôøng nhö coù theå xaûy ra, hay

bôûi yù nghó ñaây laø baäc ñaïo söï cuûa chuùng ta.

Nhöng naøy caùc Kaølama, khi naøo caùc oâng bieát


chaéc raèng nhöõng ñieàu aáy thieän laø toát haõy chaáp

nhaän vaø theo chuùng”.

Baùc boû caùc tín ñieàu vaø ñöùc tin muø quaùng,

khuyeán khích töï do phaân tích, khaûo saùt, ñoù laø

moät ñaëc ñieåm cuûa Phaät giaùo.

AÙp duïng vaøo baûn thaân con, con luoân coù

nhaän ñònh saùng suoát trong moïi vaán ñeà, treân cô

sôû laáy ñaïo ñöùc nhaân quaû laøm noøng coát, laáy Baùt

chaùnh ñaïo laøm cöûa ngoõ ñi vaøo ñöùc tin toân giaùo.

Con ñeán tu vieän ñeå hoïc ñaïo ñöùc nhaân quaû laøm

ngöôøi, chöù khoâng phaûi hoïc thaàn thoâng, phaùp

thuaät. Cho neân, nieàm tin cuûa con ñöôïc ñaët treân

neàn taûng giôùi luaät, töï mình laøm choå nöông töïa

cuûa chính mình, nöông töïa vôùi chaùnh phaùp,

ñöøng nöông töïa vôùi moät phaùp naøo khaùc, con töï

nhaéc nhôû con nhö vaäy. Vaø con yù thöùc ñöôïc

raèng: Con ngöôøi soáng maø bieát soáng cho mình

vaø cho ngöôøi thì chaéc chaén con ngöôøi tìm ra yù

nghóa soáng, bieát toân troïng vaø yeâu thöông cuoäc

soáng. Con ngöôøi khaùc vôùi caùc loaøi ñoäng vaät

khaùc khoâng phaûi chæ vì con ngöôøi bieát söû duïng

ngoân ngöõ, coù yù thöùc ñaïo ñöùc cao, maø ñaëc bieät

hôn caû laø con ngöôøi coù lyù tính, cuoäc soáng lyù

tính taïo ra khaû naêng cho con ngöôøi töï sieâu vieät

thaân phaän laøm ngöôøi cuûa mình, soáng nhö baäc

Thaùnh vaø trôû thaønh baäc Thaùnh thaät söï. Ñöùc


20

Phaät Thích Ca vaø nhieàu theá heä hoïc troø cuûa

Ngaøi ñaõ soáng nhö vaäy vaø trôû thaønh baäc sieâu

phaøm, nhöõng baäc Thaùnh treân theá gian naøy. Vaø

con cuõng vaäy, seõ noã löïc soáng nhö theá vaø laøm

nhö theá ñeå cho cuoäc ñôøi con bôùt khoå ñau vaø

ñöôïc thanh thaûn, an laïc vaø voâ söï.

--o0o--

Caâu chuyeän thöù hai: ÁI NGỮ THUỘC VỀ TÀ NGỮ

Ñeâm giao löu vaên ngheä giöõa sinh vieân

naêm thöù 2 vaø thöù 4 dieãn ra raát soâi noåi, beân naøo

cuõng chuaån bò cho lôùp mình nhöõng tieát muïc

ñaëc saéc vaø thuù vò. Haèng cuõng chuaån bò baøi haùt

maø maáy tuaàn qua taäp dôït raùo rieát. Toái nay, coù

tieát muïc cuûa Haèng haùt song ca vôùi Vuõ - anh

sinh vieân khoa Luaät hoïc treân Haèng 2 naêm,

Haèng caûm thaáy meán Vuõ qua taøi chôi ghi-ta raát

hay, qua nhöõng tieát taáu laøm Haèng thích thuù.

Ñeâm hoâm ñoù, phaàn tieát muïc cuûa Haèng vaø Vuõ

ñaõ haùt song ca baøi: Yeâu nhau - Gheùt nhau cuûa

Nhaïc só Vy Nhaät Taûo, baøi haùt ñoù ñaõ ñöôïc moïi

ngöôøi voã tay noàng nhieät. Vaø töø nhöõng laàn gaëp

nhau ôû tröôøng, ôû nhöõng Caâu laïc boä theå duïc,

Haèng caûm thaáy thích Vuõ, Haèng thích gaëp Vuõ


hôn vaø Haèng ñaõ tìm caùch gaëp gôõ. Coøn Vuõ thì

anh lo hoïc vì naêm nay laø naêm toát nghieäp ra

tröôøng, anh khoâng muoán nghó ñeán chuyeän gì

caû ngoaøi vieäc hoïc. Vì anh ñaõ coù gia ñình roài,

ngöôøi vôï ñang mong chôø anh ôû döôùi queâ, coøn

anh thì leân thaønh phoá hoïc. Maáy naêm qua Vuõ

mieät maøi, chaêm chæ hoïc laø mong muoán toát

nghieäp ra tröôøng ñeå trôû veà queâ thaêm meï vaø gia

ñình nhoû beù cuûa anh.

Töø ngaøy yeâu thaàm nhôù troäm Vuõ, vieäc hoïc

haønh cuûa Haèng caøng ngaøy caøng xao laõng. Haèng

luoân tìm caùch ñeå gaëp Vuõ, tình caûm caøng ñöôïc

daáu kín bao nhieâu thì noù naûy sinh bao söï khaùt

khao vaø mong ñôïi. Sau khi tìm hieåu lai lòch veà

thaân phaän cuûa Vuõ, Haèng bieát Vuõ seõ chaúng bao

giôø yeâu mình, vì anh hay traùch Haèng vaø Vuõ ñaõ

coù vôï döôùi queâ, neân Haèng caøng muoán chieám

ñoaït Vuõ hôn nöõa.

Hoâm ñoù, Haèng ñeán gaëp Vuõ vaø noùi raát nheï

nhaøng ngoït ngaøo: “Em môøi anh ñeán nhaø em

giuùp cho em laøm baøi, em khoâng hieåu caùi yù

töôûng trong baøi luaät saùng nay, anh giaûng hoä

cho em hieåu nheù!”. Ngaøy hoâm ñoù, gia ñình

Haèng veà queâ, neân Haèng môùi môøi Vuõ ñeán. Vuõ

ñeán thaät, vì anh nghó chuyeän giaûng baøi giuùp

cho Haèng laø ñieàu bình thöôøng thoâi, chöù anh

khoâng ngôø laø Haèng ñaõ chuaån bò saún ñeå chieám


22

höõu anh. Chieàu hoâm ñoù, Haèng môøi Vuõ vaøo

phoøng cuûa mình xem caùc böùc tranh maø Haèng

veõ, roài Haèng khoùa cöûa laïi vaø noùi vôùi anh taát caû

nhöõng ñieàu thaàm kín maáy thaùng nay daáu kín

trong tim Haèng, Haèng muoán anh ñaùp laïi tình

yeâu ñoù. Roài chuyeän gì ñaõ xaûy ra trong chieàu

hoâm ñoù: Ñöùng tröôùc moät coâ gaùi vôùi söï daâng

hieán khaùt khao nhö vaäy, ñöùng tröôùc moät cô theå

ñaày ñaën vaø haáp daãn quyeán ruõ nhö theá, anh ñaõ

khoâng laøm chuû ñöôïc mình, anh thaû troâi ñi taát

caû vaø chieàu hoâm ñoù anh ñaõ thuoäc veà Haèng.

Haèng sung söôùng maõn nguyeän vì mình ñaõ

thaønh coâng moät nöõa. Sau nhöõng giaây phuùt

noâng noåi vaø boàng boät aáy, anh caûm thaáy hoái haän

vaø thaáy coù loãi vôùi ngöôøi vôï ôû queâ nhaø, nhöng

ñöùng tröôùc Haèng anh khoâng sao laøm chuû ñöôïc

mình. Sau buoåi chieàu aáy, 2 ngöôøi trôû neân thaân

thieát vôùi nhau hôn, Haèng trôû thaønh ngöôøi tình

cuûa anh töø ñaáy. Sau nhöõng laàn qua laïi quan heä

vôùi nhau thì Haèng coù thai, Haèng baùo tin ñoù cho

Vuõ bieát. Taát nhieân ñieàu ñoù ñoái vôùi anh chaúng

vui veû gì, anh khoâng muoán coù noù, anh noùi vôùi

Haèng haõy phaù caùi thai ñoù ñi vì anh chöa coù söï

chuaån bò ñeå laøm boá noù caû, vôùi laïi Haèng coøn

phaûi hoïc nöõa chöù, coâ sinh vieân naêm thöù 2

khoâng leõ mang baàu ñi hoïc hay sao. Haèng

khoâng chòu, nhaát ñònh ñoøi giöõ laïi vaø yeâu caàu


anh phaûi toå chöùc ñaùm cöôùi. Anh caûm thaáy aân

haän vì ñaõ quan heä vôùi Haèng, laøm sao coù theå toå

chöùc ñaùm cöôùi ñöôïc, trong khi anh ñaõ coù vôï

döôùi queâ maø gia ñình beân vôï laïi lo cho anh hoïc

haønh raát chu ñaùo, vôï cuûa anh laïi laø con cuûa oâng

Chuû tòch xaõ, laøm sao anh coù theå ly dò vôï ñöôïc.

Anh noùi söï thaät cho Haèng bieát raèng anh khoâng

theå. Ñieàu ñoù laøm Haèng giaän döõ vaø ñau khoå. Caùi

thai trong buïng moãi ngaøy moät lôùn, noù phaûi coù

cha chöù! Haèng van naøi xin anh haõy thöông

Haèng, anh noùi anh raát thöông Haèng nhöng

anh khoâng theå laøm khaùc ñöôïc. Haèng giaän döõ

vaø ñau khoå, töø söï ñau khoå aáy Haèng naûy sinh

ra yù ñònh traû thuø - Töø yeâu thöông böôùc sang söï

haän thuø trong choác laùt. Ñeâm hoâm ñoù, Haèng heïn

anh ra gaëp Haèng treân laàu thöôïng cuûa kyù tuùc

xaù sinh vieân. Sau khi ngoài noùi chuyeän beân

nhau, anh thaáy Haèng noùi toaøn chuyeän chia ly

ñau khoå, anh an uûi, voã veà coâ ñeå coâ hieåu cho noãi

loøng cuûa anh: “...Anh baây giôø roái laém, ñeå töø töø

anh tính cho em, ñöøng laøm khoå anh, ñeå anh

tính, em ñöøng khoùc nöõa...”. Haèng ñöùng daäy ra

veà, anh ñi theo ñöa Haèng xuoáng caàu thang thì

baát ngôø anh heùt vang leân, anh thaáy noùng vaø

raùt quaù, coù 1 caùi gì ñoù taït thaúng vaøo maët anh,

anh vöøa chaïy vöøa heùt leân hoaûng hoát. Moïi ngöôøi

trong kyù tuùc xaù nghe tieáng keâu cöùu voäi chaïy


24

ñeán ñöa anh ñi caáp cöùu, anh bò taït acid laøm

cho 1 con maét bò muø vaø khuoân maët bò bieán

daïng, coøn Haèng sau khi haønh ñoäng lieàn nhaûy

töø saân thöôïng xuoáng, cheát ngay töùc khaéc.

Caâu chuyeän thaät laø bi ñaùt, chæ vì muø

quaùng trong tình yeâu maø coâ gaùi ñaõ daïi doät coù

nhöõng haønh ñoäng nhö vaäy, laøm haïi cho hai gia

ñình ñeàu ñau khoå. Gia ñình cuûa Haèng - nhaát

laø ngöôøi meï - khoùc nöùc nôû vì maát con gaùi,

thöông cho ñöùa con toäi nghieäp ngu muoäi ñaõ daãn

ñeán caùi cheát thaät thaûm thöông; coøn gia ñình

Vuõ - ngöôøi vôï cuûa anh sau khi bieát söï tình, raát

khoå taâm, nhaát laø meï cuûa anh, coøn Vuõ mang

thöông tích suoát ñôøi, veát thöông cuûa anh coù theå

laønh nhöng veát thöông loøng cuûa anh vaãn coøn

ñoù sau caùi cheát cuûa Haèng laøm cho anh maát trí

töø ñaáy, anh phaûi boû hoïc vaø taâm hoàn hoaûng

loaïn. Hai naêm tröôùc, toâi coù gheù vaøo thaêm anh,

baây giôø anh ñôõ nhieàu roài, nhöng vaãn coøn söï

laõng trí hay queân, thaät baát haïnh cho cuoäc ñôøi

cuûa anh - trong moät giaây phuùt boàng boät khoâng

laøm chuû ñöôïc mình maø ñaõ gaây neân moät thaûm

caûnh bi ñaùt.

Loøng thöông ôû ngoaøi ñôøi coù nhieàu khi raát

muø quaùng. Khi thöông thì traùi aáu cuõng troøn,

khi gheùt traùi boà hoøn cuõng meùo, thöông thì xaáu

cuõng thaønh toát, gheùt thì toát cuõng hoaù xaáu, nhaát


laø tình yeâu laïi muø quaùng hôn. Trong baùo chí,

khoâng ngaøy naøo laø khoâng coù 5, 3 vuï cheùm

nhau, gieát nhau vì tình yeâu. Tình yeâu vaø thuø

oaùn ñi song song nhau. “Khoâng yeâu ñöôïc thì

gheùt”, moät nhaø taâm lyù Phaùp ñaõ noùi raát ñuùng

nhö theá. Tình yeâu thöông giöõa ñôøi sôû dó muø

quaùng nhö theá laø vì noù xuaát phaùt töø thaát tình

luïc duïc; laø vì noù döïa leân tình thöông mình, leân

caùi ngaõ.

Trí tueä cuûa Phaät laø ñaùnh tan caùi ngaõ cho

neân töø bi cuûa Phaät khoâng döïa leân caùi ngaõ heïp

hoøi. Do ñoù, töø bi raát saùng suoát, tình thöông aáy

khoâng chæ haïn cuoäc trong trong phaïm vi nhaân

loaïi maø coøn lan ñeán muoân vaät coû caây nghóa laø

toaøn theå chuùng sinh, nhöõng gì coù söï soáng. Vì

sao laïi phaûi thöông yeâu chuùng sinh? Vì nhöõng

chuùng sinh luaân hoài, laên loän trong 6 caûnh giôùi:

Thieân nhaân, Atula, Ngaï quyû, Suùc sanh, Ñòa

nguïc, tieáp noái khoâng ngöøng, khi laøm Trôøi, khi

laøm Ngöôøi, khi xuoáng ñòa nguïc. Töø muoân trieäu

kieáp, chuùng sinh ñoái vôùi nhau, ñaõ töøng laøm cha

meï, oâng baø, anh em, chò em, thaân baèng quyeán

thuoäc cuûa nhau cho neân phaûi thöông yeâu nhau.

Maëc duø hình thöùc coù khaùc nhau nhöng söï

soáng chæ laø moät. Söï soáng ñaõ laø moät thì tình

thöông sao laïi phaân chia? Laøm ñau khoå moät

phaàn naøo, trong khía caïnh naøo cuûa söï soáng, taát


26

cuõng laøm ñau khoå söï soáng cuûa mình, vì söï soáng

cuûa mình vaø cuûa chuùng sinh laø moät. Traùi laïi,

thöông yeâu moät sinh vaät naøo ñoù cuõng chính laø

thöông yeâu mình. Tình thöông coù theå giaûi

quyeát taát caû moïi vaán ñeà, duø khoù khaên bao

nhieâu, tình thöông laø ñoäng löïc chính, thuùc ñaåy

ngöøôi ta hy sinh taát caû nhöõng gì quí baùu nhaát:

tieàn taøi, danh voïng, sinh maïng. Traùi laïi, thieáu

tình thöông thì khoâng coù moät coâng cuoäc gì coù

theå thöïc hieän ñöôïc. Moät gia ñình thieáu tình

thöông laø 1gia ñình buoàn thaûm, toái taêm; moät

ñoaøn theå thieáu tình thöông thì ñoaøn theå aáy seõ

tan raõ; moät xaõ hoäi thieáu tình thöông thì xaõ hoäi

aáy seõ laø moät maûnh ñaát toát cho nhöõng maàm

moùng baát hoøa xung ñoät, chieán tranh naûy nôû.

Khi ñaõ thöông nhau, thì ai coøn tranh chaáp

vôùi ai laøm gì. Traùi laïi, caøng hy sinh cho ngöôøi

mình thöông yeâu chöøng naøo caøng gaây taïo haïnh

phuùc cho ngöôøi thaân chöøng ñoù, laïi caøng thaáy

sung söôùng chöøng aáy. Vì chöùa chaát moät tình

thöông bao la nhö theá, neân Phaät ñaõ coù nhöõng

lôøi daïy ñeä töû raát ñeïp laøm phöông chaâm cho

muoân ñôøi: “Khoâng neân laáy oaùn baùo oaùn, chæ neân

laáy aân baùo oaùn”, “Trong theá gian naøy chaúng

phaûi laáy oaùn tröø ñöôïc oaùn chæ laáy nhaãn môùi tröø

ñöôïc oaùn” hay “Vôùi ngöôøi döõ ta neân ôû laønh,

vôùi ngöôøi caâu neä ta khoâng neân caâu neä, vôùi


ngöôøi gian tham ta chôù neân gian tham. Laáy töø

bi ñaùp laïi noä khí, laáy thaønh thaät ñaùp laïi ñieâu

ngoa, laáy laønh ñaùp döõ”. Khoâng phaûi chæ daïy

suoâng, ñöùc Phaät ñaõ hieåu thaáu taâm lyù cuûa nhöõng

ngöôøi nuoâi döôõng oaùn thuø trong taâm nhö theá

naøo, neân ñaõ chæ baøy phöông phaùp ñeå tieâu dieät

oaùn thuø:

“Noù maéng toâi, ñaùnh toâi

Noù haïi toâi, cöôùp toâi

Ñi oâm aáp nieäm aáy

Haän thuø khoâng theå nguoâi”

--o0o--

“Noù maéng toâi, ñaùnh toâi

Noù haïi toâi, cöôùp toâi

Khoâng oâm aáp nieäm aáy

Haän thuø seõ töï nguoâi”

(Kinh Phaùp Cuù)

Toùm laïi, töø bi laø moät phöông phaùp trò taâm

saân haän, saân haän laø moái ñaàu saùt haïi gheâ gôùm,

laø caùi chìa khoaù cuûa taát caû caùc kho toäi loãi. tröø

ñöôïc noù töùc laø tröø ñöôïc gieát choùc vaø daäp taét

ñöôïc caùi ngoøi bieán loaïn. Bao nhieâu suùng ñaïn

vaø nhaát laø bom nguyeân töû seõ trôû thaønh voâ

duïng. Trong nhaân loaïi, khoâng coøn ai laø cöùu


28

tinh, khoâng coøn coù giai caáp boùc loät, ñaáu tranh.

Ai cuõng laø ngöôøi ñaùng thöông, ñaùng giuùp ñôõ,

giöõ ngöôøi vaø ngöôøi, giöõ ngöôøi vaø vaät seõ coù söï

lieân laïc ñoaøn keát maät thieát. Con ngöôøi seõ voâ

cuøng sung söôùng khi thaáy chung quanh mình

ñieàu laø baø con quyeán thuoäc, boán bieån ñeàu laø

anh em vaø cuøng chan hoaø trong neàn ñaïo ñöùc

nhaân quaû nhaân baûn, khoâng laøm khoå mình ,

khoå ngöôøi.

1- Ñaëc töôùng cuûa nhaân quaû AÙi ngöõ

(Taø ngöõ)

Ñaëc töôùng naøy, coù caùi vi teá vaø thoâ thieån,

khi yeâu thaàm nhôù troäm Vuõ. Haèng khoâng noùi,

chæ ñôïi ñeán dòp thì môùi noùi, vaø saép ñaët tröôùc

ñeå quyeán ruõ anh, baèng nhöõng lôøi noùi ngoït ngaøo

nhoû nheï, Haèng ñaõ ñaùnh truùng taâm lí cuûa Vuõ.

Cho neân, ñaëc töôùng naøy vi teá, caùi vi teá chæ loä

ra beân ngoaøi khi coù dòp, coøn caùi thoâ thieån thì

baèng söï quyeán ruõ ngoït ngaøo cuûa Haèng, neân Vuõ

ñaõ khoâng laøm chuû ñöôïc mình vaø anh ñaõ quan

heä vôùi Haèng trong chieàu hoâm ñoù.

2- Ñaëc tính cuûa nhaân quaû AÙi ngöõ (Taø

ngöõ)

Ñaëc tính naøy caùi aùc nhieàu hôn caùi thieän,

vì muoán chieám höõu Vuõ neân Haèng ñaõ tìm moïi

caùch ñeå gaëp gôõ, taïo ra nhieàu hoaøn caûnh ñeå buoäc


Vuõ phaûi yeâu mình. Roài khi Vuõ khoâng ñaùp laïi

nhöõng yeâu caàu cuûa Haèng, thì Haèng giaän döõ, vaø

muoán traû thuø anh, daãn ñeán keáp cuïc raát bi

thaûm, cho neân ñaëc tính naøy raát aùc, töï laøm khoå

mình, khoå ngöôøi.

3- Duyeân hôïp cuûa nhaân quaû AÙi ngöõ

(Taø ngöõ)

Vì giao löu vaên ngheä vôùi nhau, neân Haèng

gaëp Vuõ, roài haùt song ca vôùi nhau, Haèng meán

Vuõ töø ñoù, Haèng tìm caùch gaëp gôõ Vuõ, vaø taïo ra

nhieàu hoaøn caûnh ñeå gaàn guõi Vuõ, vaø chieàu hoâm

ñoù, Haèng ñaõ taïo ra moái quan heä aáy giöõa 2

ngöôøi. Haèng töï nguyeän hieán daâng cho Vuõ,

muoán Vuõ phaûi yeâu mình, Haèng nghó raèng coù söï

hieán daâng nhö vaäy thì Vuõ seõ laø cuûa Haèng.

Nhöng ñieàu ñoù khoâng phaûi vaäy? Vuõ chöa bao

giôø yeâu Haèng, chæ vì khoâng laøm chuû ñöôïc mình

tröôùc söï qöyeán ruõ cuûa Haèng maø Vuõ sa ngaõ,

nhöng trong tim anh vaãn chæ yeâu moät ngöôøi

duy nhaát ñoù laø vôï anh, cho neân anh caûm thaáy

hoái haän khi ñaõ quan heä vôùi Haèng. Vaø anh ñaõ

khoâng ñoàng yù khi Haèng ñoøi toå chöùc ñaùm cöôùi

maëc duø Haèng ñaõ lôõ coù thai vôùi anh. Anh vaãn

khoâng chaáp nhaän vaø yeâu caàu Haèng phaûi phaù

thai ñi. Duyeân hôïp laø ngay ôû ñieåm naøy.


30

4- Duyeân tan cuûa nhaân quaû AÙi ngöõ

(Taø ngöõ)

Khi coù thai thì moïi chuyeän baét ñaàu xaûy

ra. Vuõ khoâng chaáp nhaän chuyeän coù thai cuûa

Haèng, anh yeâu caàu boû ñi, nhöng Haèng khoâng

chòu, Haèng ñoøi phaûi toå chöùc ñaùm cöôùi thì Vuõ

khoâng ñoàng yù. Haèng töùc giaän vaø traû thuø anh

baèng caùch taït axit laøm cho anh bò muø 1 con

maét vaø khuoân maët bò meùo xeïo, coøn Haèng thì

nhaûy laàu töï töû cheát. Duyeân tan laø ngay ôû ñieåm

naøy.

5- Söï chuyeån ñoåi nhaân quaû AÙi ngöõ

(Taø ngöõ)

Nhö treân chuùng ta thaáy, nhöõng tö töôûng

haønh vi xaáu xa taïo cho con ngöôøi nhöõng haäu

quaû ñen toái, nhuïc nhaõ, khoå ñau nhö theá naøo,

thì nhöõng tö töôûng vaø haønh vi ñeïp ñeõ taïo cho

con ngöôøi nhöõng haäu quaû xaùn laïn, vinh quang

vaø an vui cuõng nhö theá aáy.

Ñöùng tröôùc moät hoaøn caûnh naøo, cöû chæ

chuùng ta luoân luoân dòu daøng, nhaõ nhaën, lôøi noùi

chuùng ta luoân luoân oân toàn ñieàm ñaïm, yù nghó

chuùng ta luoân saùng suoát ñeå phaân tích vì ñaâu coù

caûnh aáy, vì sao chuùng ta khoâng neân noùng giaän.

ta phaûi luoân luoân vaän duïng ñeán tình thöông,


laø moät thöù nöôùc cam loà coù theå daäp taét bao

nhieâu löûa döõ.

Noùi toùm laïi, moãi khi taâm chuùng ta moùng

leân moät yù nghó sai quaáy, muoán thöïc hieän moät

ñieàu aùc gì, chuùng ta phaûi tìm nhöõng lyù do chính

ñaùng, töôûng nghó ñeán haäu quaû tai haïi cuûa noù,

ñeå daäp taét ngay nhöõng yù nghó baát chính vì

ngaên ngöøa khoâng ñeå cho noù phaùt sinh trong

haønh ñoäng.

Söï ngaên chaën, giöõ gìn khoâng cho ñieàu aùc

phaùt khôûi naøy, khoâng phaûi haïn cuoäc trong moät

thôøi gian nhaát ñònh naøo, maø traùi laïi phaûi tieáp

tuïc luoân luoân trong töøng giaây phuùt, töøng ngaøy

thaùng, töøng naêm naøy sang naêm khaùc, cho ñeán

chöøng naøo taâm mình ñöôïc thuaàn thuïc an

nhieân, khoâng nghó ñeán ñieàu aùc nöõa môùi thoâi.

Coâng cuoäc ngaên chaën naøy ñoøi hoûi moät söï sieâng

naêng, tinh taán, deûo dai, beàn bó môùi coù hy voïng

thaønh töïu ñöôïc nhö yù muoán.

6- AÙp duïng nhaân quaû AÙi ngöõ (Taø

ngöõ) vaøo baûn thaân

Trong ñôøi soáng cuûa chuùng ta, nhaát laø khi

chöa hieåu bieát Phaät phaùp vaø khoâng tu haønh,

chuùng ta ñaõ phaïm raát nhieàu toäi aùc. Nhöõng toäi

aùc naøy laøm cho taâm cuûa chuùng ta caøng ngaøy

caøng toái taêm, lu môø, nhö moät taám göông boû laâu


32

ngaøy, khoâng ai chuøi röûa, khoâng theå soi ñöôïc

nöõa. Nay chuùng ta ñaõ nhaän thaáy caùi nguy haïi

cuûa nhöõng ñieàu aùc thì chuùng ta phaûi quyeát taâm

döùt tröø. Ñieàu aùc khoâng ôû ñaâu xa, chuùng phaùt leä

chính trong thaân, khaåu, yù chuùng ta. Vaäy tröø

toäi aùc, töùc laø ngaên chaën khoâng cho thaân, khaåu,

yù chuùng ta tieáp tuïc taïo nghieäp döõ. Nhöng caùi

ñaõ toäi loãi, nhö caùi ñaù moät chieác xe xuoáng doác,

caøng xuoáng caøng mau, caøng maõnh lieät, cho neân

muoán dieät tröø toäi loãi chuùng ta phaûi vaän duïng

nhieàu nghò löïc, nhieàu coá gaéng, phaûi luoân sieâng

naêng, tinh taán. Ñeå ngaên chaën caùi ñaø toäi loãi,

Phaät töû chuùng ta phaûi luoân luoân nhôù nghó nhö

vaäy:

˗ Saùt sanh laø ñieàu aùc ñaõ gaây toäi loãi cho

mình phaûi maéc nôï maùu thòt vaø maïng soáng, laøm

haïi cho ngöôøi laãn vaät.

˗ Troäm cöôùp laøm cho ngöôøi bò ngheøo ñoùi,

raùch röôûi, buoàn raàu, ñau khoå khoâng theå keå xieát.

˗ Taø daâm laø ñieàu khoâng hôïp leã tieát,

thöôøng gaây söï roái ren trong gia ñình vaø nhaát

laø mang tieáng xaáu hoå laøm maát phaåm giaù con

ngöôøi.

˗ Noùi doái maát loøng tin caäy.

˗ Noùi theâu deät laøm chia lìa aân nghóa.


˗ Noùi löôõi hai chieàu laøm taêng tröôûng oaùn

thuø.

˗ Noùi lôøi hung aùc, tröôùc dô mieäng, sau

chieâu laáy hoïa.

˗ Ham muoán quaù söùc (tham) thaáy mình

thieáu maõi caøng khoå thaân nhoïc trí.

˗ Giaän hôøn töùc toái, löûa saân noåi leân, laøm

hö coâng hoûng vieäc vaø bao nhieâu röøng coâng ñöùc

ñeàu tieâu hao.

˗ Si meâ khoâng roõ chaùnh taø, môø aùm, chaân

lyù, gaây ñuû caùc toäi xeùt nhö vaäy roài, neáu toäi aùc ñaõ

lôõ sinh thì baát cöù toäi naøo chaúng haïn chuùng ta

phaûi ñoaïn tröø goác reã ñöøng cho noù ñaâm choài naûy

nhaùnh nöõa. Trong luùc ñoù, chuùng ta laïi huaân taäp

caùc haït gioáng laønh thay theá vaøo taïng thöùc, thì

laàn hoài chuùng ta seõ trôû thaønh ngöôøi thuaàn

thieän.

Con cuõng ñang taäp soáng nhö vaäy, con

ñang coá gaéng taäp soáng nhö nhöõng ñieàu maø con

ñaõ trình baøy ôû trong baøi naøy.

III- KEÁT LUAÄN

Haïnh phuùc cuûa moãi ngöôøi khoâng ñöôïc traû

giaù vaø xaây döïng treân söï ñau khoå cuûa nhöõng

ngöôøi khaùc. Haïnh phuùc cuûa baûn thaân chæ troïn

veïn khi noù khoâng maâu thuaãn, laïi coøn giuùp taêng


34

cöôøng haïnh phuùc cuûa gia ñình, thaân thuoäc, baïn

beø vaø ñoàng loaïi.

Moïi ngöôøi haõy soáng theo moät loái soáng

giaûn dò, bieát ñuû, xa laùnh moïi thuù vui nhuïc duïc,

laøm giaûm giaù trò con ngöôøi, toån haïi ñeán söùc

khoûe con ngöôøi. Moät loái soáng nhö theá ñem laïi

nieàm vui thaät söï cho moät con ngöôøi laøm chuû

ñöôïc baûn thaân, laøm chuû ñöôïc hoaøn caûnh. Moät

loái soáng nhö theá seõ cho pheùp chuùng ta daønh

nhieàu thôøi giôø hôn ñeå lo laéng cho lôïi ích cuûa

xaõ hoäi vaø quoác gia.

Ñöùc Phaät Thích Ca, ñaáng boån sö cuûa taát

caû Phaät töû chuùng ta sau khi xuaát gia cuõng ñaõ

töøng soáng moät loái soáng giaûn dò vaø trong saùng

nhö theá, moät loái soáng coáng hieán toái ña cho

haïnh phuùc cuûa soá ñoâng cuûa loaøi ngöôøi.

Ñoù laø loái soáng ñaûm baûo söï haøi hoaø toát ñeïp

nhaát vôùi xaõ hoäi vôùi thieân nhieân vaø vôùi baûn

thaân mình.

Chuùng ta, trong cuoäc soáng phaûi phaân bieät

roõ raøng, döùt khoaùt theá naøo laø thieän, theá naøo laø

aùc. Nhö lôøi Phaät daïy: “Thieän vaø aùc ñoái vôùi

chuùng ta phaûi ñöôïc phaân bieät caùch xa nhau,

nhö ñaát vôùi trôøi, nhö bôø bieån beân naøy vaø bôø

bieån beân kia cuûa ñaïi döông, nhö choã maët trôøi

laën vaø choã maët trôøi moïc...”. Vaø chuùng ta haøng


ngaøy thöôøng xuyeân phaûi traùnh moïi ñieàu aùc,

laøm moïi ñieàu laønh treân cô sôû moät neáp soáng ñaïo

ñöùc trong saùng. Nhö vaäy, laøm noäi taâm thanh

tònh, môû cöûa cho toaøn boä taâm linh, cho caûnh

giôùi giaùc ngoä vaø giaûi thoaùt, caûnh giôùi cuûa baäc

Thaùnh.

Böùc thoâng ñieäp cuûa ñaïo Phaät ñoái vôùi theá

giôùi hieän ñaïi laø: Moïi ngöôøi haõy trôû veà vôùi con

ngöôøi thaät cuûa mình, soáng haøi hoaø vôùi con

ngöôøi thaät ñoù, thì seõ coù haøi hoaø xaõ hoäi vaø haøi

hoaø vôùi moâi tröôøng thieân nhieân, vaán ñeà moâi

tröôøng ñoái vôùi ñaïo Phaät khoâng phaûi chæ laø vaán

ñeà khoa hoïc coâng ngheä ñôn thuaàn maø laø vaán

ñeà caûi taïo moät loái soáng.

Hôn nöõa, caûi taïo moâi tröôøng ñeå laøm gì,

neáu moâi tröôøng xaõ hoäi - nhaân vaên khoâng ñöôïc

caûi taïo, moät moâi tröôøng nhaân vaên hieän nay ñaày

raãy nhöõng baïo löïc, baïo haønh, toäi aùc, ma tuyù,

baát coâng xaõ hoäi, v.v.. Maø noùi moâi tröôøng xaõ hoäi

- nhaân vaên laø noùi ñeán con ngöôøi.

Giaùo lyù nhaân quaû, nhaân baûn ñem laïi cho

chuùng ta moät nieàm phaán khôûi maïnh meõ voâ

cuøng, ñoù laø töï kieán taïo laáy ñôøi mình trong bao

nhieâu kieáp luaân hoài khoå ñau. Moãi chuùng ta laø

tay thôï xaây döïng laáy ñòa vò cuûa mình maø khoâng

hay. Do söï meâ môø aáy, chuùng ta ñaõ laøm haïi ñôøi


36

chuùng ta baèng caùch buoâng xuoâi tay, trao giöõ

nieàm tin vaøo nhöõng ñaáng thieâng lieâng töôûng

töôïng hay reân xieát, khoùc than traùch moùc ñònh

meänh khaéc nghieät ñaõ troùi buoäc ñôøi mình.

Giôø ñaây, chuùng ta ñaõ bieát chính moãi

chuùng ta ñaõ töï tay troùi buoäc chuùng ta trong

caûnh sinh töû luaân hoài. Chuùng ta ñaõ töï troùi

chuùng ta thì cuõng chæ coù chuùng ta laø coù theå côûi

môû cho chuùng ta maø thoâi. Ñöùc Phaät laø ñaáng

saùng suoát ñaõ chæ daïy cho chuùng ta nhöõng

phöông phaùp töï côûi troùi. Vaäy, chuùng ta coøn chôø

ñôïi gì, coøn luyeán tieác gì maø khoâng chòu baét tay

laøm ngay caùi cöû chæ môû troùi aáy? Chung quanh

chuùng ta ñaõ coù vò thaàn höôùng daãn böôùc ñaàu cuûa

chuùng ta, ñaõ coù nhöõng baïn ñoàng haønh trong

tinh taán, haêng haùi ngaøy ñeâm laøm caùi coâng vieäc

töï côûi môû aáy, hay noùi theo danh töø nhaø Phaät

laø laøm coâng vieäc giaûi thoaùt aáy. Noù coù nhöõng taùc

duïng quí baùu thieát thöïc, ích lôïi cho cuoäc ñôøi, coù

nhöõng aûnh höôûng toát ñeïp cho cuoäc soáng. Noù

laøm cho con ngöôøi trôû neân hieàn dòu, roäng raõi,

thoâng caûm vôùi ñoàng loaïi, vôùi muoân vaät coû caây,

bieát toân troïng söï soáng cuûa taát caû maø khoâng vì

moät lyù do gì maø taøn saùt sinh vaät, cuõng khoâng

vì moät lyù do gì maø gieát haïi ñoàng loaïi hay gaây

chieán tranh. Chæ rieâng maáy ñieåm aáy, ñaïo ñöùc


nhaân baûn - nhaân quaû cuõng ñaùng ñeå nhaân loaïi

caûm meán toân suøng. Baïn coøn ñôïi chôø gì?

Neáu baïn ñaõ laø Phaät töû, baïn haõy tinh taán

nöõa leân!

Neáu baïn chöa phaûi laø Phaät töû, baïn haõy

gaáp ruùt gia nhaäp vaøo ñaïo quaân giaûi phoùng hieän

ñang coù maët khaép naêm chaâu, ñaïo quaân giaûi

phoùng ñang theo daáu chaân ñöùc Phaät ñeå dieät tröø

voâ minh ñem laïi haïnh phuùc chaân thaät cho

mình vaø cho ngöôøi.

Xin kính chaøo baïn!

Ngaøy 08 thaùng 12 naêm 2005

Tu sinh Nguyeân Thanh

--------

HEÁT


38

MUÏC LUÏC

I- Nhân quả ái ngữ thuộc về tà ngữ của con người

là gì? 4

II- Những mẫu chuyện nhân quả ái ngữ (tà ngữ) 5

Câu chuyện thứ nhất: Ái ngữ (Tà ngữ) 5

1- Đặc tướng 13

2- Đặc tính 14

3- Duyên hợp 15

4- Duyên tan 15

5- Sự chuyển đổi 16

6- Áp dụng lời nói ái ngữ (tà ngữ) 17

Câu chuyện thứ hai: Ái ngữ thuộc về tà ngữ

20

1- Đặc tướng 28

2- Đặc tính 28

3- Duyên hợp 29

4- Duyên tan 30

5- Sự chuyển đổi 30

6- Áp dụng vào bản thân 31

III- Kết luận 33

Mục lục 38

Documents

TRÖÔÛNG LAÕO THÍCH THOÂNG LAÏCBLA-025040...phaûi thoï nhaän, sau khi ñaõ ñöôïc lang nghe lôøi noùi aùi ngöõ nheï nhaøng oân toàn eâm dòu aáy, nhöõng