NOMENKLATURA NOMENKLATURA NEORGANSKIH NEORGANSKIH

SPOJEVASPOJEVACilj i zadaća hemijske nomenklature je Cilj i zadaća hemijske nomenklature je

propisivanje pravila imenovanja hemijskih tvaripropisivanje pravila imenovanja hemijskih tvari

Stalni razvoj hemijske nauke učinio je neophodnim da Stalni razvoj hemijske nauke učinio je neophodnim da se razvija i paralelno revidira sistem nomenklature se razvija i paralelno revidira sistem nomenklature hemijskih spojeva. hemijskih spojeva. Gotovo do početka 20. vijeka koristili su se Gotovo do početka 20. vijeka koristili su se trivijalni trivijalni nazivi hemijskih spojeva koji su se odnosili na njihova nazivi hemijskih spojeva koji su se odnosili na njihova fizička i neka druga posebna svojstva, na njihovo fizička i neka druga posebna svojstva, na njihovo dobivanje, mjesta nalaženja,na ime istraživača dobivanje, mjesta nalaženja,na ime istraživača (eponimi(eponimi).).Na primjer:Na primjer:HH22SOSO44 vitriolno ulje vitriolno uljeNaNa22SOSO44 10H 10H22O Glauberova solO Glauberova solKK44Fe(CN)Fe(CN)66 žuta krvna so žuta krvna soPrema službenim preporukama, koje su precizno Prema službenim preporukama, koje su precizno definirane od strane definirane od strane Komisije za nomenklaturu pri Komisije za nomenklaturu pri Međunarodnoj uniji za čistu i primijenjenu hemiju Međunarodnoj uniji za čistu i primijenjenu hemiju (IUPAC)(IUPAC), 1990.god. u stručnoj i naučnoj literaturi , 1990.god. u stručnoj i naučnoj literaturi neophodna je primjenaneophodna je primjena sistematske nomenklaturesistematske nomenklature..Bosanskohercegovačku nomenklaturu je potrebno Bosanskohercegovačku nomenklaturu je potrebno uskladiti sa međunarodnim terminološkim uskladiti sa međunarodnim terminološkim preporukama.preporukama.

Nazivi spojeva koji se tvore na osnovu Nazivi spojeva koji se tvore na osnovu sistemske sistemske anorganske hemijske nomenklature anorganske hemijske nomenklature označeni su označeni su kao kao sistemskisistemski ili ili racinalniracinalni nazivi. nazivi.Sistematsko imenovanje spojeva zasniva se na Sistematsko imenovanje spojeva zasniva se na hemijskom hemijskom sastavu i strukturisastavu i strukturi imenovanog spoja. imenovanog spoja. Poznavanjem pravila nomenklature moguće je iz Poznavanjem pravila nomenklature moguće je iz sistemskog imena spoja izvesti njegovu sistemskog imena spoja izvesti njegovu formuluformulu..Izuzetak čini riječ Izuzetak čini riječ kiselina kiselina koja opisuje hemijsko, a koja opisuje hemijsko, a ne ne strukturno svojstvo. ne ne strukturno svojstvo. Komisija za nomenklaturu anorganske hemije pri Komisija za nomenklaturu anorganske hemije pri IUPAC-u je u svojim posljednjim IUPAC-u je u svojim posljednjim PreporukamaPreporukama napravila popis dopuštenih, uvriježenih imena napravila popis dopuštenih, uvriježenih imena kiselina, uz preporuku da se u svim preostalim kiselina, uz preporuku da se u svim preostalim slučajevima koriste isključivo sistemska imena. slučajevima koriste isključivo sistemska imena.

Za anorgansku hemiju značajna su tri sistema nomenklature:Za anorgansku hemiju značajna su tri sistema nomenklature:1. 1. Nomenklatura binarnog tipa Nomenklatura binarnog tipa (iskazuje sastav tvari odgovarajućim rasporedom (iskazuje sastav tvari odgovarajućim rasporedom imena elemenata ili njihovih skupina, koji mogu biti modificirani, zajedno sa imena elemenata ili njihovih skupina, koji mogu biti modificirani, zajedno sa numeričkim prefiksima (ako je potrebno). Primjer: numeričkim prefiksima (ako je potrebno). Primjer: PClPCl3 3 - fosforov trihlorid- fosforov trihlorid2.2. Koordinacijska nomenklatura Koordinacijska nomenklatura (aditivni sistem za imenovanje anorganskih (aditivni sistem za imenovanje anorganskih koordinacijskih –kompleksnih spojeva, u kojem se kompleksni spoj promatra koordinacijskih –kompleksnih spojeva, u kojem se kompleksni spoj promatra kao kombinacija središnjeg atoma i za njega vezanih liganada). Primjer: kao kombinacija središnjeg atoma i za njega vezanih liganada). Primjer: PClPCl3 3 - - trihlorofosfortrihlorofosfor3.3. Supstitucijska nomenklatura Supstitucijska nomenklatura (sistem imenovanja zastupljen u organskoj (sistem imenovanja zastupljen u organskoj hemiji, ali se koristi i za imenovanje anorganskih spojeva; zasniva se na hemiji, ali se koristi i za imenovanje anorganskih spojeva; zasniva se na koncepciji osnovnog hidrida, iz kojega se pojedini spojevi izvode zamjenom koncepciji osnovnog hidrida, iz kojega se pojedini spojevi izvode zamjenom vodikovih atoma skupinama -“radikalima”) Primjer: vodikovih atoma skupinama -“radikalima”) Primjer: PClPCl3 3 -trihlorofosfan-trihlorofosfan Sva tri sistema se, pri tvorbi imena hemijskih spojeva, koriste odgovarajućim Sva tri sistema se, pri tvorbi imena hemijskih spojeva, koriste odgovarajućim poretkom strukturnih jedinica. poretkom strukturnih jedinica. Osnovne jedinice u imenima spojevaOsnovne jedinice u imenima spojeva su: su:- osnova imena elementa- osnova imena elementa- numerički prefiksi- numerički prefiksi- mjesne oznake (lokanti)- mjesne oznake (lokanti)- prefiksi koji označavaju atome ili skupine (supstituenti ili ligandi)- prefiksi koji označavaju atome ili skupine (supstituenti ili ligandi)- sufiksi koji pokazuju naboj- sufiksi koji pokazuju naboj- sufiksi koji označavaju karakteristične skupine – supstituente- sufiksi koji označavaju karakteristične skupine – supstituente- infiksi- infiksi- aditivni prefiksi- aditivni prefiksi- supstraktivni sufiksi-prefiksi- supstraktivni sufiksi-prefiksi- deskriptori (strukturni, geometrijski, stereohemijski)- deskriptori (strukturni, geometrijski, stereohemijski)- interpunkcija- interpunkcija

Nazivi ionskih spojeva

Ime ionskog spoja sastoji se (složenica) od imena kationa i aniona, i to ime kationa uvijek

je prvo.

KATIONIKATIONI

Kation je monoatomna ili poliatomna vrsta s jednim ili Kation je monoatomna ili poliatomna vrsta s jednim ili više pozitivnih elementarnih naboja. Naboj kationa više pozitivnih elementarnih naboja. Naboj kationa označava se u imenu i formuli nabojnim brojem ili označava se u imenu i formuli nabojnim brojem ili oksidacijskim brojem.oksidacijskim brojem.Riječ ion ili kation mogu se dodati iza imena, ako time Riječ ion ili kation mogu se dodati iza imena, ako time ime postaje jasnije.ime postaje jasnije.

Primjer:Primjer:CrCr3+3+, ili ion Cr, ili ion Cr3+3+ ili Cr ili Cr3+3+-ion ili Cr-ion ili CrIIIIII ili ion Cr ili ion CrIIIIII ili Cr ili CrIIIIII-ion -ion ili hrom(3+) ili hromov(3+) ion ili ion hroma(3+) ili hrom(3+) ili hromov(3+) ion ili ion hroma(3+) ili hromov(III) kation, itd.ili hromov(III) kation, itd.

Ime monoatomnog Ime monoatomnog kationakationa

Primjeri: Cr3+ hromov(3+) ion ili hromov(III) kation Na+ natrijev(1+) ion ili natrijev(I) kation ili natrijev ion*

K+ kalijev ion Ba2+ barijev ion

*Ako je naboj kationa nedvosmisleno poznat tada se nabojni broj može ispustiti.

Ime monoatomnih kationa sadržava ime elementa iza kojeg Ime monoatomnih kationa sadržava ime elementa iza kojeg se bez razmaka može u zagradi navesti nabojni broj (nabojni se bez razmaka može u zagradi navesti nabojni broj (nabojni broj se sastoji iz arapskog broja iza kojeg dolazi pozitivni ili broj se sastoji iz arapskog broja iza kojeg dolazi pozitivni ili negativni predznak). Alternativno se u zagradi može negativni predznak). Alternativno se u zagradi može naznačiti rimskim brojem i oksidacijski broj. Ime se može naznačiti rimskim brojem i oksidacijski broj. Ime se može nadopuniti riječima „ion“ ili „kation“ iza zagrade.nadopuniti riječima „ion“ ili „kation“ iza zagrade.

Postoje li različito valentni ioni istog atoma, stavlja se Postoje li različito valentni ioni istog atoma, stavlja se valencija u zagradu uz ime iona.valencija u zagradu uz ime iona.

• Fe2+ željezov(II) kation ili željezov(2+) ion• Fe3+ željezov(III) kation ili željezov(3+) ion• H+ vodikov(1+) ion ili vodikov(I) kation• V5+ vanadijev(5+) ion ili vanadijev(V)

kation• Cu+ bakrov(1+) ion ili bakrov(I) kation • Cu2+ bakrov(2+) ion ili bakrov(II) kation

Ime Ime poliatomnogpoliatomnog kationakationaIme Ime homopoliatomnoghomopoliatomnog kationa tvori se dodavanjem kationa tvori se dodavanjem nabojnog broja imenu neutralne vrste. Ako je potrebno može nabojnog broja imenu neutralne vrste. Ako je potrebno može se upotrijebiti oksidacijski broj. Treba obratiti pažnju na se upotrijebiti oksidacijski broj. Treba obratiti pažnju na upotrebu zagrada koje u nekim slučajevima mogu biti upotrebu zagrada koje u nekim slučajevima mogu biti korisne.korisne.

U nekoliko se slučajeva još dopuštaju trivijalna (nesistemska) nekoliko se slučajeva još dopuštaju trivijalna (nesistemska) ili polusistemska imena:ili polusistemska imena:

HH33OO++ oksonijev ion ili hidronijev ion, hidroksonijev ion oksonijev ion ili hidronijev ion, hidroksonijev ionNHNH44

++ amonijev ion ili azanij amonijev ion ili azanij

(O(O22))++ dikisikov(1+) iondikisikov(1+) ion(S(S44))2+2+ tetrasumporov(2+ )iontetrasumporov(2+ )ion(Hg(Hg22))2+2+ diživin(2+) ion ili diživin(I) kation diživin(2+) ion ili diživin(I) kation (H(H33))++ trivodikov(1+) iontrivodikov(1+) ion

ANIONIANIONIAnion je monoatomna ili poliatomna vrsta s jednim ili više Anion je monoatomna ili poliatomna vrsta s jednim ili više elementarnih naboja. U poliatomnim vrstama negativni naboj elementarnih naboja. U poliatomnim vrstama negativni naboj može biti lokaliziran na atomu ili pak može biti delokaliziran. može biti lokaliziran na atomu ili pak može biti delokaliziran. U imenu ili formuli naboj se može označiti nabojnim brojem U imenu ili formuli naboj se može označiti nabojnim brojem ili oksidacijskim brojem. Imenima, koja moraju završavati ili oksidacijskim brojem. Imenima, koja moraju završavati nastavcima koja upućuju na negativni naboj mogu se dodati nastavcima koja upućuju na negativni naboj mogu se dodati i riječi „ion“ ili „anion“. i riječi „ion“ ili „anion“.

Nastavci koji se koriste za anione su:Nastavci koji se koriste za anione su: -id-id (za monoatomne i homopoliatomne vrste),(za monoatomne i homopoliatomne vrste), -at-at (u koordinacijskoj nomenklaturi za (u koordinacijskoj nomenklaturi za heteropoliatomne vrste) heteropoliatomne vrste)

ii ––itit (koristi se u nekim trivijalnim imenima)(koristi se u nekim trivijalnim imenima)

Ime monoatomnogIme monoatomnog anionaaniona

• F- fluorid, fluoridni ion• Br- bromid, bromidni ion• O2- oksid, oksidni ion• S2- sulfid, sulfidni ion• N3- nitrid, nitridni ion,• P3- fosfid, fosfidni ion• As3- arsenid, arsenidni ion• C4- karbid, karbidni ion• Si4- silicid, silicidni ion• Se2- selenid, selenidni ion

Monoatomnim anionima se imena izvode iz imena Monoatomnim anionima se imena izvode iz imena elemenata i to tako da im se završetak zamijeni anionskim elemenata i to tako da im se završetak zamijeni anionskim nastavkom –id. U imenima nekih monoatomnih aniona nastavkom –id. U imenima nekih monoatomnih aniona dolazi do sažimanja ili modifikacija osnove.dolazi do sažimanja ili modifikacija osnove.

Poliatomni anioniPoliatomni anioniHomopoliatomni anioniHomopoliatomni anioni

Ime homopoliatomnog aniona gradi se dodavanjem Ime homopoliatomnog aniona gradi se dodavanjem prefiksa di-, tri-, tetra-, itd i nabojnog broja imenu dotičnog prefiksa di-, tri-, tetra-, itd i nabojnog broja imenu dotičnog monoatomnog aniona.monoatomnog aniona.

Sistemsko imeSistemsko ime Alternativno imeAlternativno imeOO22

-- dioksid(1-)dioksid(1-) hiperoksid ili superoksidhiperoksid ili superoksid

OO222-2- dioksid(2-)dioksid(2-) peroksidperoksid

OO33-- trioksid(1-)trioksid(1-) ozonidozonid

II33-- trijodid(1-)trijodid(1-)

• TRIVIJALNA IMENA-NESISTEMSKA IMENA OH- hidroksid ion• Anioni oksokiselina Korisna su i još uvijek dopuštena imena nekih aniona sa

sufiksom (nastavkom) -it (koji označava niže oksidacijsko stanje).

• NO2- nitrit

• AsO33- arsenit

• SO32- sulfit

• ClO- hipohlorit• ClO2

- hlorit

S porastom oksidacijskog broja imamo ove dodatke (prefiks) i nastavke (sufiks) na latinsko ime:

• hipo---it • ---it • hipo----at • ---at • per---at. • Anioni s perokso-skupinom imaju u imenu dodatak

perokso----.

Primjeri:Primjeri:• ClO- hipohlorit, hipohloritni ion (oks. broj

atoma Cl = +1)• ClO2

- hlorit, hloritni ion (oks. broj atoma Cl = +3)

• ClO3- hlorat, hloratni ion (oks. broj

atoma Cl = +5)• ClO4

- perhlorat, perhloratni ion (oks. broj atoma Cl = +7)

iliili• SO2

2- hiposulfit, hiposulfitni ion (oks. broj atoma S = +2)

• S2O42- hipodisulfit, hipodisulfitni ion (oks. broj atoma S =

+3)• SO3

2- sulfit, sulfitni ion (oks. broj atoma S = +4)• S2O6

2- hipodisulfat, hipodisulfatni ion(oks. broj atoma S = +5)

• SO42- sulfat, sulfatni ion (oks. broj atoma S = +6)

• SO52- peroksosulfat, peroksosulfatni ion (oks. broj

atoma S = +6)• S2O8

2- peroksodisulfat, peroksodisulfatni ion (oks. broj atoma S = +6)

Anioni dobiveni iz neutralnih molekula uklanjanjemAnioni dobiveni iz neutralnih molekula uklanjanjemjednog ili više hidronajednog ili više hidrona

Ako su iz kiseline uklonjeni samo neki hidroni (vodikovi Ako su iz kiseline uklonjeni samo neki hidroni (vodikovi ioni) imena se grade dodavanjem riječi „hidrogen“, ioni) imena se grade dodavanjem riječi „hidrogen“, „dihidrogen“ itd. ispred imena aniona bez hidrona, kako bi „dihidrogen“ itd. ispred imena aniona bez hidrona, kako bi se označio broj preostalih hidronase označio broj preostalih hidrona

HCOHCO33-- hidrogenkarbonat(1-)hidrogenkarbonat(1-)

HSOHSO44-- hidrogensulfat(1-)hidrogensulfat(1-)

HH22POPO44-- dihidrogenfosfat(1-) dihidrogenfosfat(1-)

• (1) Osnovno ime daje centralni atom.

• Kod kompleksnog aniona doda se nastavak at, npr.: ferat, kobaltat, argentat, aurat, hromat, kuprat, cinkat, plumbat, aluminat, galat, stanat, antimonat, merkurat, itd.

• Kod kompleksnog kationa - bosanski naziv elementa bez nastavka (bakrov, hromov, kositrov, uranov, itd.....

Koordinacijska nomenklatura heteropoliatomnih aniona, kationa i

ionskih spojeva

• (2) Ispred osnovnog imena dolaze imena liganada.

• (3) Ispred imena liganda dolazi njegov broj u grčkom jeziku: mono-, di-, tri-, tetra- itd. Ako je ligand kompleksnog sastava ili organska molekula ili ion, stavlja se u okruglu zagradu, a ispred zagrade dolazi njegov broj, i to: bis-, tris-, tetrakis- itd.

• (4) Prvi od liganada dolaze u formuli anioni a zatim molekule i to abecednim redom. U imenu dolaze ligandi abecednim redom bez obzira na poredak u formuli.

• (5) Oksidacijski broj centralnog atoma dolazi u zagradi iza njegova imena (rimski broj).

Ime ligandaIme liganda

• NH3 = amin (ili ammin); H2O = akva; CO = karbonil; "en" = etilendiamin; H+ = hidrogen; NO+ = nitrozil

• Anionski ligand dobiva nastavak o. Dakle: F- = fluoro; Cl- = hloro; Br- = bromo; I- = jodo; O2- = okso; OH- = hidrokso; CN- = cijano; NO2

- = nitro; ONO- = nitrito; S2- = tio; SCN- = tiocijanato; NCS- = izotiocijanato; O2

2- = perokso; SO42- = sulfato; CO3

2- = karbonato; C2O4

2- = oksalato, S2O32- = tiosulfato, itd.

Primjeri:Primjeri:• [UO2]2+

– dioksouranov(VI) kation

• [CrCl2(H2O)4]+

– tetraakvadihlorohromov(III) kation

• [CoCO3(NH3)4]+ – tetraaminkarbonatokobaltov(III) kation

• [Co(ONO)(NH3)5]2+

– pentaaminnitritokobaltov(III) kation

• [CoCl(NO2)(en)2]+

– dietilendiaminhloronitrokobaltov(III) kation ili bis(etilendiamin)hloronitrokobaltov(III) kation

• [Fe(CN)6]4-

– heksacijanoferat(II) ion• [Fe(CN)6]3-

– heksacijanoferat(III) ion• [PtBr2CI4]2-

– dibromotetrahloroplatinat(IV) ion• [AlF6]3-

– heksafluoroaluminat(III) ion• [Cr(C2O4)3]3-

– trioksalatohromat(III) ion ili tris(oksalato)hromat(III) ion

• [Ag(S2O3)2]3-

– ditiosulfatoargentat(I) ion

• [Au(CN)2]-

– dicijanoaurat(I) ion

• [Hg(NCS)4]2-

– tetraizotiocijanatomerkurat(II) ion

• [Sb(OH)6]-

– heksahidroksoantimonat(V) ion

• [Sb(OH)4]-

– tetrahidroksoantimonat(III) ion

• [SnS3]2-

– tritiostanat(IV) ion

• [AsOS3]3-

– oksotritioarsenat(V) ion

• [HSO4]-

– hidrogentetraoksosulfat(VI) ion ili– hidrogensulfat ion

• [Cr2O7]2-

– heptaoksodihromat(VI) ion ili – dihromat ion

Nazivi spojevaNazivi spojeva• NaCl

– natrijev hlorid• FeO

– željezov(II) oksid • Fe2O3

– željezov(III) oksid • Cr2O3

– hromov(III) oksid• CrO3

– hromov(VI) oksid ili hromov trioksid• Mg3N2

– magnezijev nitrid

• Al4C3

– aluminijev karbid• KOH

– kalijev hidroksid• NaHS

– natrijev hidrogensulfid• CaSO4

– kalcijev sulfat• NaCIO

– natrijev hipohlorit ili natrijev monooksohlorat(I)

• K4[W(CN)8]– kalijev oktacijanovolframat(IV)

• Na2[Fe(CN)5NO]– natrijev pentacijanonitrozilferat(II)

• [CoSO4(NH3)5]NO3

– pentaaminsulfatokobaltov(III) nitrat• [CoOH(NH3)4(H2O)]SO4

– akvatetraaminhidroksokobaltov(IIl) sulfat • [Co(NH3)6][Cr(C2O4)3]

– heksaaminkobaltov(III) trioksalatohromat(III)

Nazivi kovalentnih spojevaNazivi kovalentnih spojeva• U nazivu kovalentnih spojeva također dolazi

najprije ime atoma manje elektronegativnosti, a zatim njegova stehiometrijska valencija, odnosno oksidacijski broj, ili se uz ime atoma stavi broj atoma na grčkom jeziku. Na primjer:

• SCl4

• sumporov(IV) hlorid ili sumporov tetrahlorid

• SO2

• sumporov(IV) oksid ili sumporov dioksid

• SO3

• sumporov(VI) oksid ili sumporov trioksid

• CO

• ugljikov(II) oksid ili ugljikov monoksid

• CO2

• ugljikov(IV) oksid ili ugljikov dioksid

• N2O5

• dušikov(V) oksid ili didušikov pentoksid

• HCl• hlorovodik ili vodikov hlorid

• H2S

• sumporovodik ili vodikov sulfid

• H2PtCl6

• heksahloroplatinatna(IV) kiselina ili vodikov heksahloroplatinat(IV)

• H2PtCl4

• tetrahloroplatinatna(II) kiselina ilivodikov tetrahloroplatinat(II)

• HAuCl4

• tetrahloroauratna(lII) kiselina ilivodikov tetrahloroaurat(Ill)

• Ni(CO)4

• niklov(0) tetrakarbonil ili

tetrakarbonilnikal(0).

Nazivi Nazivi oksooksokiselinakiselina Oksokiselina je spoj kojiOksokiselina je spoj koji sadrži kisik i bar jedan drugi sadrži kisik i bar jedan drugi

element te bar jedan atom vodika vezan za kisik.element te bar jedan atom vodika vezan za kisik.

Primjenom nomenklaturnih sistema, koriste se tri načina imenovanja kiselina:

1. Tradicijska imena: sastavljena iz dvije riječi, a druga od njih je “kiselina”. Prva riječ se sastoji iz osnovice latinskog naziva elementa na koju se doda nastavak –na (-ska) ili –asta da bi se označio sadržaj kisika, odnosno stepen oksidacije središnjeg atoma.

2. Vodikova nomenklatura: sistemska imena grade se poput imena soli tako da se vodikov atom smatra kationom. Ime se sastoji od dvije riječi: prvom se iskazuju kiseli vodikovi atomi (tj.riječ vodik, sa odgovarajućim umnožnim prefiksom). Druga riječ sadržava ime aniona koje se formira prema koordinacijskoj nomenklaturi.

3. Kiselinska nomenklatura: ime se sastoji od dvije riječi, pri čemu je druga uvijek “kiselina”. Prva riječ je složenica i čine je četiri sastavnice: prva je broj, koji služi za opis liganada vezanih za središnji atom, druga je ime središnjeg atoma, treća je nastavak –na ili –ska, dok je četvrta sastavnica oksidacijski broj (koji nije obavezan).

Formula Tradicijsko ime kiseline

Anion Strahalovsko ime kiseline

Vodikova nomenklatura

H3BO3 Borna Borat ion Boratna Trivodikov triokosoborat

H4SiO4 Ortosilicijska Ortosilikat Ortosilikatna Tetravodik tetraoksosilikat

H2CO3 Ugljična Karbonat Karbonatna Divodikov trioksokarbonat

HNO3 Dušična ili azotna

Nitrat Nitratna Vodikov trioksonitrat

HNO2 Dušikasta ili azotasta

Nitrit Nitritna Vodikov dioksonitrat

H3PO4 Fosforna Fosfat Fosfatna Trivodikov tetraoksofosfat

H3PO3 Fosforasta Fosfit Fosfitna Trivodikov trioksofosfat

Formula Tradicijsko imekiseline

Anion Strahalovsko ime kiseline

Vodikova nomenklatura

HClO Hipohlorasta kis.

Hipohlorit ion

Hipohloritna Vodikov monoksohlorat

HClO2 Hlorasta kis. Hlorit Hloritna Vodikov dioksohlorat

HClO3 Hlorna kis. Hlorat Hloratna Vodikovtrioksohlorat

HClO4 Perhlorna Perhlorat Perhloratna Vodikov tetraoksohlorat

H2SO4 Sumporna Sulfat Sulfatna Divodikov tetraoksosulfat

H2SO3 Sumporasta Sulfit Sulfitna Divodikov trioksosulfat

Formula Kiselinska nomenklatura Formula Kiselinska nomenklatura

H3BO3 Trioksoborna kiselina HClO Monooksohlorna kiselina

H4SiO4 Tetraoksosilicijska kiselina

HClO2 Dioksohlorna kiselina

H2CO3 Trioksougljična kiselina HClO3 Trioksohlorna(V) kiselina

HNO3 Trioksodušična ili trioksoazotna kis.

HClO4 Tetraoksohlorna(VII) kiselina

HNO2 Dioksodušična kiselina H2SO4 Tetraoksosumporna kiselina

H3PO4 Tetraoksofosforna kiselina

H2SO3 Trioksosumporna kiselina