Embed Size (px)
Citation preview
WYZWANIA W TERAPII ADHD
ZDROWIE DZIECKA
Dr n. med. Artur Kołakowski: : ADHD jest zaburzeniem neurorozwojowym. Daleki jestem od sformułowania, że osoba z ADHD jest chora.
FOT: ISTOCKPHOTO.COM
NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ
WakacjeUzupełnij apteczkę przed wyjazdem
CukrzycaJakie objawy powinny niepokoić
DO ZDROWIA DZIECKA
DO ZDROWIA
5KROKÓW
DR N.MED. ARTUR KOŁAKOWSKICentrum CBT – Centrum Psychoterapii Poznawczej i Behawioralnej
Nr 1/Czerwiec 2010
niepokoić
2 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ
WYZWANIA
ADHD – co się za tym kryje
Osoba z ADHD ma pewne defi cyty (zaburzenia kon-centracji, nadruchliwość, nadmierną impulsywność), które podobnie jak wada wzroku, wymagają leczenia.
WEuropie domi-nuje leczenie wielokierun-kowe, w USA większe zna-czenie przy-
pisuje się leczeniu farmakologicz-nemu.
W terapii ADHD kluczową kwe-stią jest psychoedukacja, pozwa-lająca lepiej rozumieć problemy dziecka. W modelu europejskim, kolejnym celem jest moduł tera-peutyczny oparty na terapii po-znawczo-behawioralnej. Pożąda-ne rezultaty dają warsztaty dla rodziców, którzy uczą się wycho-wywać dzieci z trudnym tempe-ramentem. Równolegle powinny się odbywać zajęcia terapeutycz-ne dla dzieci. Przykładowo trening umiejętności społecznych, czy ra-dzenia sobie z agresją przynoszą tutaj dobre efekty. Ciężkie ADHD lub z powikłaniami, wymagają jed-nak leczenia farmakologicznego. Szacuje się, że 30% -50 % pacjen-tów powinno być objętych takim
leczeniem. Budzi to obawy rodzi-ców, lecz bywa konieczne. W Pol-sce dostęp do farmakoterapii jest ograniczony. Zarejestrowane są dwie różne substancje czynne. W Polsce tylko jedna z nich jest re-fundowana.
Nieleczone ADHD u dzieci skut-kuje powikłaniami i wpływa na jakość ich życia w przyszłości. Do powikłań zaliczamy depresję, zachowania opozycyjno-buntow-nicze, uzależnienia, które są częst-sze niż u dzieci z populacji kon-trolnej.
Kiedy najwcześniej można wykryć ADHD ?
1 Objawy ADHD pojawiają się przed 6 rokiem życia. W okre-
sie przedszkolnym postawienie ostatecznej diagnozy jest jednak trudne. Podejrzenie rozpoznania cech ADHD jest wystarczające by rozpocząć terapię, nawet u przed-szkolaka. Ostateczne postawienie diagnozy następuje na poziomie klas I-III, kiedy dziecko musi się
zmierzyć z zadaniami wymagają-cymi koncentracji, długiego sie-dzenia w miejscu, panowania nad impulsywnością.
Czy z ADHD można się wyleczyć czy jedynie zniwelować symptomy?
2 W praktyce klinicznej nie ma metod terapeutycznych,
które mogłyby zmniejszyć pro-blemy osiowe ADHD – zaburzenia koncentracji uwagi, nadruchli-wości, nadmiernej impulsywno-ści . Zwykle metody terapeutycz-ne koncentrują się na osiowych dodatkowych problemach osób z ADHD, takich jak umiejętność kontaktów społecznych, dobre ro-dzicielstwo, wspieranie dziecka. Symptomy ADHD zmieniają się z wiekiem. Objawy tego zaburze-nia ma większość dorosłych. Trwa-ją badania nad kryteriami diag-nostycznymi ADHD u dorosłych. Osoba z ADHD może osiągnąć ży-ciowy sukces, ale musi włożyć w to więcej wysiłku.
„Współczesne leki, zwłaszcza nowej generacji, są zde-cydowanie bardziej korzystne dla organi-zmu z biologicznego punktu widzenia.”
POLECAMYDr Piotr CzapińskiKierownik Cen-trum Leczenia Padaczki i Migreny w Krakowie
STRONA 5
Dr n.med Artur KołakowskiCentrum CBT – Centrum Psychoterapii Poznawczej i Behawioralnej
1 EDYCJA – CZERWIEC 2010
Bussines Developer: Adam Jabłoński
Treść:Agata Wojdalska
Project Manager: Dagmara ŁobodaTel.: +48 22 401 75 24E-mail: [email protected]
Dystrybuowane z: RzeczpospolitaDruk: Presspublica Sp. z o.oNakład: 115 000 egzemplarzy
Skład: Graphics & Design Studio, Marcin Ziółkowski, www.gdstudio.pl
Kontakt z Mediaplanet: Fax: +48 22 412 01 93E-mail: [email protected]
Mediaplanet jest wiodącym domem wydawniczym na rynku europejskim. Specjalizujemy się w tworzeniu wysokiej jakości publikacji tematycznych w prasie codziennej, online oraz broadcast. Mediaplanet nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam.
„ADHD mylonez zachowaniamiagresywnymipowoduje, żedzieci cierpiące na ADHD bywająstygmatyzowane”
ADHD, czyli zespół nadpobudliwo-ści psychoruchowej, jest zaburze-
niem neurorozwojowym, w którym czyn-nik genetyczny ma duże znaczenie. Da-leki jestem od sformułowania, że osoba z ADHD jest chora.
dr n. med. Artur Kołakowski.
WYZWANIA
3
Okres wakacyjny sprzyja częstym wyjaz-dom. W trosce o swoje pociechy, warto mieć przy sobie zestaw preparatów, które mogą okazać się zbawienne. Latem delikatną skó-rę dziecka trzeba chronić kremami z wyso-kim fi ltrem przeciwsłonecznym specjalnym dla dzieci (25 lub wyższym). Nakrycie głowy, chusta bawełniana na szyję i kark – o tym też należy pomyśleć. Dostępna jest specjal-na odzież z fi ltrami UV, przydatne zwłaszcza dla mniejszych dzieci. Na poparzenia dobre są preparaty z panthenolem i chłodzące okła-dy. W przypadku ukąszeń przez owady, swę-dzące zmiany najlepiej posmarować żelem z grupy leków przeciwhistaminowych i podać przy dużym nasileniu, lek przeciwalergiczny. Warto zaopatrzyć się w pincetę lub specjalny przyrząd do usuwania kleszczy.
Jak zareagować w przypadku przeziębienia?Najczęstszą przypadłością wakacyjną u dzie-ci jest infekcja górnych dróg oddechowych. Objawy to: gorączka, katar, lekki kaszel, ból gardła, osłabienie, rozdrażnienie. Kaszel zła-godzi syrop na bazie prawoślazu. Ból gardła ukoją tabletki do ssania zawierające wy-ciąg z szałwii, ziela tymianku, kory brzozy. Zaleca się lekką dietę, z dużą ilością pły-
nów. Można podać dziecku środek na zbicie gorączki.
Pierwsza pomoc na rozcięty palec i stłuczeniaRanę zdezynfekuje woda utleniona, spiry-tus salicylowy lub inne środki odkażające dostępne w tabletkach do sporządzenia roz-tworu lub specjalnie nasączonych gazikach. Skuteczne są plastry mocno zbliżające do sie-bie brzegi rozciętej skóry tzw. stripy chirur-giczne, przy małych skaleczeniach zastępują szwy. Stłuczeniom kolana pomogą specjalne kwaśne okłady np. z wody z octem lub z ta-bletki do rozpuszczenia dostępnych w apte-kach. Bandaż elastyczny, czy opaska podtrzy-mująca, przyda się na wypadek zwichnięcia lub złamania.
Biegunka i wymioty Kołem ratunkowym na zatrucie pokarmo-we lub infekcje wirusowe (potocznie zwaną grypą żołądkową) wywołane np. przez rota wirusy jest węgiel leczniczy (carbo medici-nalis) lub preparaty zawierające substancje wiążące toksyny odpowiedzialne za przyspie-szoną perystaltykę jelit oraz wodę w świe-tle jelit, dlatego skutecznie zwalczają przy-czynę biegunki. Koniecznie należy podawać probiotyki najlepiej zawierające drożdża-ki Saccharomyces boulardii oraz preparaty z bakteriami kwasu mlekowego najlepiej z rodziny Lactobacillus Rhamnosus GG. Istot-ne jest dostarczanie płynów, aby nie doszło do odwodnienia. Przy wymiotach, co kilka minut należy podawać kilka łyków zimne-go płynu elektrolitowego lub przegotowanej i wystudzonej wody mineralnej ze szczyptą soli. Ważne jest także stosowanie lekkostraw-nej diety, np. gotowych dań dla niemowląt i małych dzieci. Nie wolno stosować środków zatwardzających ani przeciwwymiotnych bez konsultacji z lekarzem.
Uchroń swoje dziecko
CIESZ SIĘ URLOPEMW trosce o swoje pociechy, warto mieć przy sobie zestaw preparatówFOTO: ISTOCKPHOTO.COM
AGATA WOJDALSKA
Pytanie: ■ W co wyposażyć „niezbędnik apteczny” przed wyjazdem wakacyjnym?
Odpowiedź: ■ Pamiętajmy o środ-kach na przeziębienie, oparzenia słoneczne, biegunkę, skaleczenia oraz ukąszenia przez owady.
NOWOŚCI
WYPOSAŻ APTECZKĘ
3
WYPOSAŻ
1KROK
lek.med. Katarzyna Bukol-Krawczykspecjalista medycyny rodzinnej z Centrum Medycznego ENEL-MED
4 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ
Cukrzyca to zaburzenie polegają-ce na nieprawidłowej przemianie glukozy w energię zasilającą każ-dą komórkę. Właściwego poziomu stężenia glukozy w surowicy „strze-że” hormon produkowany w trzust-ce - insulina. Jej zadaniem jest „do-prowadzenie” glukozy z krwi do ko-mórki. Zła praca trzustki ogranicza produkcję insuliny, a proces prze-miany materii zostaje poważnie za-burzony.
Jak się rozwija cukrzyca u dzieci i jakie są jej objawyU dzieci cukrzyca działa z ukrycia. Miesiącami, nawet latami nie daje objawów. Tymczasem w organizmie powstają przeciwciała degradujące komórki beta trzustki. Symptomy pojawiają się, gdy brakuje insuli-ny. Dziecko jest osłabione, łatwo się męczy, chudnie, następnie ma wzmożone pragnienie, często od-daje mocz. Kiedy badania labora-toryjne wykazują wysoki poziom cukru we krwi oraz obecność ace-tonu i glukozy w moczu, sprawa jest jasna – cukrzyca. Inne objawy, jak bóle głowy, nudności, wymioty,
bóle brzucha dowodzą, że zaburze-nia metaboliczne są poważne i do-szło do kwasicy ketonowej. Dole-gliwością towarzyszącą są infekcje
grzybicze jamy ustnej, zewnętrz-nych narządów płciowych, co wy-nika z poważnych zaburzeń ogólno-ustrojowych, utraty pierwiastków
śladowych i witamin z moczem oraz niedoborem ciał odpornościo-wych. Bywa że cukrzyca daje o so-bie znać natychmiast lub po kilku tygodniach od anginy, grypy, zwy-kłego przeziębienia. Dziecko czuje się coraz gorzej, jest słabe, apatycz-ne, zaczyna więcej pić, częściej od-dawać mocz, również nocą.
Hipo-glikemia a hiper-glikemiaOrganizm w trakcie hipoglikemii jest nastawiony na dostarczanie do mózgu jak najwięcej glukozy. Nie magazynuje jej jak np. wątroba, by korzystać z zapasów w trakcie hipo-glikemii. Wśród dzieci poniżej 5 ro-ku życia występują ciężkie hipogli-kemie z drgawkami, ponieważ ich mózg jeszcze się rozwija. Powtarza-jące się hipoglikemie w tym wieku, z utratą przytomności i drgawkami, oznacza ryzyko trwałego uszkodze-nia mózgu.
Hiperglikemia to stan podwyższo-nego lub wysokiego stężenia glukozy we krwi (<160 mg%). Obserwuje się również obecność glukozy w moczu (glikozuria). Przy stężeniach powyżej 250 mg% może występować kwasi-ca ketonowa (diabetic ketoacidosis). Objawy hiperglikemii to: pragnie-nie, senność, apatia, płytki oddech, wymioty, bóle głowy, w ostatnim stadium śpiączka.
CUKRZYCA DZIAŁA Z UKRYCIA. Bywa, że cukrzyca daje o sobie znać natychmiast lub po kilku tygodniach od anginy, grypy, zwykłego przeziębienia. FOTO: ISTOCKPHOTO.COM
Pytanie: ■ Jakie objawy u dziecka powinny niepokoić rodziców?
Odpowiedź: ■ Pierwszym symptomem jest ogólne osła-bienie, powolna utrata wagi. Wzmożone pragnienie i częste oddawanie moczu to objawy, które sugerują cukrzycę.
AGATA WOJDALSKA
Cukrzyca u dzieci jest podstępna
Czy wiesz, że...
FAKTY
Najmłodsi diabetycy ■w 99 % chorują na cukrzycę typu 1, która charakteryzuje się defi cytem insuliny, hormonu warunkującego prawidłową przemianę węglowodanów, tłuszczów i białek
W Polsce na cukrzycę ■cierpi 1,5 miliona osób. Coraz częściej choroba ta dotyka dzieci w 1 i 2 roku życia. Szacuje się, że kilkanaście tysięcy diabetyków w Polsce to dzieci i młodzież do 18 roku życia
Diabetolodzy uważają, ■że cukrzyca u dzieci jest chorobą łatwą do rozpoznania, zwłasz-cza gdy z przeprowadzonego wywiadu wynika, że dziecko ma pragnienie i wielomocz, jest senne, straciło na wadze
Z obserwacji wynika, ■że początek cukrzycy u dzieci zawsze lub prawie zawsze jest nagły, wygląda to zupełnie inaczej niż w cukrzycy typu 2, kiedy pacjent przez długie lata może nie wiedzieć, że ma zaburzenia tolerancji węglowo-danów
NOWOŚCIOBSERWUJ
OBJAWY
NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ
Cukrzyca u dzieci OBSERWUJ
2KROK
Jedna nazwa – dwie chorobyCukrzyca jest to przewle-kła choroba metabolicz-na, której podstawowym objawem jest podwyższo-ny poziom cukru (glukozy) we krwi. Podstawowe rodzaje cukrzycy to:
Typ 1 cukrzycy zwany cukrzycą młodzieńczą lub insulinozależną spowodowany jest zniszczeniem komórek beta trzustki, które od-powiadają za produkcję i wydzie-lanie insuliny. Tego typu cukrzyca częściej pojawia się u ludzi mło-dych oraz dzieci. Metodą leczenia w tym przypadku, jest podawanie insuliny, dieta, wysiłek fi zyczny.
Cukrzyca typu MODYTyp 2 cukrzycy występuje głow-nie u dorosłych, jednak może doty-czyć również dzieci. Jest to cukrzy-ca typu MODY, czyli z genetyczny-mi defektami czynności komórek beta w cukrzycy dorosłych u dzie-ci. Cukrzyca typu 2 jest cukrzycą insulinoniezależną, tzn. przyczy-ną podwyższonego poziomu cu-kru nie jest brak insuliny, lecz jej nieprawidłowe działanie w orga-nizmie. Chorobie tej towarzyszy często otyłość i nadciśnienie tęt-nicze. Ta postać choroby obecna jest najczęściej u ludzi starszych. Leczenie wstępne bazuje na włą-czeniu odpowiedniej diety, która jest skorelowana z możliwościa-mi chorego do wysiłku fi zyczne-go oraz doustnymi lekami prze-ciwcukrzycowymi.
AGATA WOJDALSKA
5NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ
Innowacja w leczeniu epilepsji
LECZENIE EPILEPSJILeczenie nowoczesną terapią zasadniczo poprawia jakość życia pacjentówFOTO: ISTOCKPHOTO.COM
Stosowanie nowoczesnej terapii zasadniczo poprawia jakość życia pacjentów.
Współczesne leki, nowej gene-racji, są lepiej tolerowane przez organizm, z biologicznego punktu widzenia – podkreśla dr Piotr Cza-piński. Pierwsze objawy choroby pojawiają się przeważnie do 2 ro-ku życia. Większość padaczek wy-stępuje do 20 roku życia. Częstotli-wość zachorowania wzrasta u osób po 60 roku życia. Powodem jest sta-rzenie się i choroby mózgu. Napa-dy częściowe biorą swój początek z „ogniska” w mózgu i obejmują jegookolice lub rozprzestrzeniają się na caly mozg. Występują: napady czę-ściowe proste, złożone albo wtórnie uogólniające. W wieku dziecięco–młodzieżowym częściej uaktyw-nia się padaczka idiopatyczna (bez uchwytnych przyczyn), z napada-mi uogólnionymi. Napad częścio-wy prosty objawia się drgawka-mi np. policzka lub ręki, cierpnię-
ciem w tym rejonie , stosownie do obszaru, w którym nastepuje „wy-ładowanie”, bądź jedynie napado-wymi zawrotami głowy. W przy-padku napadów częściowych zło-żonych „wyładowanie” tworzy się w ognisku padaczkowym ale prze-
chodzi do drugiej półkuli, najczę-ściej w okolice płata skroniowego. Charakteryzują się one utratą świa-domości lub jej znacznym zawę-żeniem. Jeden i drugi napad możewtórnie się uogólnić, czyli z „ognis-ka wyładowania” przechodzi na
cały mózg. Dochodzi wtedy do utra-ty przytomności, co skutkuje upad-kiem, drgawkami, bezwiednym oddaniem moczu, przygryzieniem języka.
Pierwszy atak padaczki u dziecka – jak zareagować ?Jeśli nasze dziecko ma napad z utra-tą przytomności, połóżmy je w tzw. pozycji ustalonej bocznej, czyli na boku, unieruchamiając głowę. Na-stępnie zapewnijmy drożność dróg oddechowych, szczególnie, gdy kon-sekwencją napadu są wymioty. Je-śli pacjent nie ma napadu z pełną utratą przytomności oraz drgawek – należy zadbać o „komfort napadu”do momentu, kiedy odzyska świa-domość.
LeczenieRozpoznanie padaczki warunku-je dobór leczenia. Leki klasyczne, jak kwas walproinowy, czy karba-mazepina, powoli są zastępowane innowacyjnymi substancjami. Le-kiem nowej generacji w stosunku do karbamazepiny jest okskarba-zepina, stosowana w napadach czę-ściowych. Preparat jest pochodną karboksamidu, ma jednak inne wła-ściwości farmakologiczne. Wykazu-je mniejsze działanie uczuleniowe i nie obciąża wątroby.
„Współczesne leki, zwłaszcza nowej gene-racji, są zdecydowanie bardziej korzystne dla organizmu z biologicz-nego punktu widzenia.”
Dr Piotr CzapińskiKierownik Centrum Leczenia Padaczki i Migreny w Krakowie
AGATA WOJDALSKA
Pytanie: ■ Czy istnieją skuteczne leki przeciwpadacz-kowe, które przynoszą pozytywne rezultaty i nie wpływają negatywnie na jakość życia?
Odpowiedź: ■ Tak. Stosu-jąc nowoczesną terapię można normalnie żyć, a co ważne jest ona mniej ryzykowna w porównaniu z innymi lekami.
INSPIRACJENOWOCZESNA
TERAPIA
NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ
NOWOCZESNA
3KROK
Czy wiesz, że...
FAKTY
Padaczka (epilepsja) ■ jest chorobą o złożonej etiologii, towarzyszy wielu schorzeniom ośrodkowego układu nerwowego. Aspekt genetyczny tego schorzenia występuje bardzo rzadko.
W Polsce na padaczkę ■cierpi ok. 400 tysięcy osób. To najczęstsza choroba układu nerwowego u dzieci i jedna z najczęstszych u dorosłych.W 80% przypadków ujawnia się przed 20 rokiem życia
Napad padaczkowy ■ znamio-nuje przejściowe zaburzenia czyn-ności mózgu wskutek nadmier-nych i gwałtownych wyładowań bioelektrycznych w komórkach nerwowych. Te wyładowania roz-przestrzeniają się w mózgu, po-wodując napad padaczki.
Jednorazowy napad ■drgawek z utratą świadomości nie oznacza padaczki. Drgawki mogą być obecne w przebiegu chorób o innej etiologii np. w przypadku niedocukrzenia (hipoglikemii).
Początek leczeniaW chwili rozpoczęcia kuracji pa-cjentka miała 12 lat. U dziewczyn-ki występowały napady częścio-we padaczki. Zastosowanym le-kiem był kwas walproinowy. Re-zultaty nie były zadowalające.
Zmiana – wprowadzenie karbamazepinyLeczenie zostało zmienione na karbamazepinę. Nastąpiła cał-kowita remisja napadów, któremiały ciężki przebieg (utrata przy-tomności, bezwiedne oddawanie moczu). Zmiana leczenia wpły-nęła pozytywnie na sposób za-chowania pacjentki oraz postę-py w nauce.
Złe wyniki badańkontrolnychW 18 roku życia, podczas rutyno-wych badań kontrolnych okazało się, że pacjentka ma kilkakrotnie przekroczony poziom enzymu wątrobowego (GGTP), odpowie-dzialnego za metabolizm karba-mazepiny.
Kolejna zmiana – zastosowanieokskarbazepiny W ciągu kilu miesięcy od zmia-ny leku poziom enzymu wątro-bowego (GGTP) spadł do granic normy. Ponadto, pacjentka po-czuła brak „ciężaru” leczenia po-przedniego.
Efekty jakie przyniosła terapia Dziewczyna skończyła studia, ma dwoje dzieci i, co istotne, w czasie ciąży przyjmowała okskarbaze-pinę. Lek uważany za mało ry-zykowny i potencjalnie nie tera-togenny. Pacjentka nadal przyj-muje okskarbazepinę, chociaż spełnia kryteria odstawienia le-czenia. Mimo że, nie ma napadów od wielu lat, nadal chce zażywać lek, ponieważ boi się nawrotu choroby.
NiewiadomaNie każde leczenie przeciwpa-daczkowe da się odstawić. Jeśli w ciągu 3 lat u pacjenta nie wy-stąpiły napady, a zapis EEG jest właściwy, to można taką decy-zje podjąć. Dopiero w momencie odstawienia leku, dowiadujemy się czy, odnieśliśmy sukces, czy porażkę. Ta niewiadoma sprawia, że decyzja pacjentów o nieprze-rywaniu leczenia jest wielce uza-sadniona.
PRZYKŁAD PACJENTKI LECZONEJ OD 12 ROKU ŻYCIA
6 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ
Cukier mi nie podskoczy!
Łukasz ma cukrzycę, dlatego jego codzienny rytm życia powinien być uporządkowany a dieta pod stałą kontrolą. Utrzymywanie odpowiedniego poziomu cukru we krwi to podstawa. Jak jednak udowadnia, trudności z tym związane nie przeszkadzają mu w realizacji marzeń.
Łukasz Piórkowski ma 16 lat, pochodzi z Ko-walewa Pomorskiego. Jest jednym z uczest-ników ogólnopolskiej akcji prospołecznej skierowanej do osób
z cukrzycą i ich rodzin. Łukasz ma cukrzycę, ale jednocześnie ma nie-zwykłą pasję – uprawia Free Run.
Free Run to w Polsce mało popular-ny sport. Zaliczany jest do sportów eks-tremalnych. Polega na szybkim prze-mieszczaniu się z punktu A do punktu B w jak najbardziej efektownym sty-lu. Biegnąc przez kolejne przeszko-dy wysokie poręcze, barierki, nasypy etc. zawodnicy nierzadko wykonują niebezpieczne figury akrobatyczne i skomplikowane tricki, które mają wartość pokazową. Sport ten tworzy całą kulturę i styl poruszania się. Lu-dzie trenujący Free Run na przeszko-dę patrzą z zamysłem pokonania jej w jak najbardziej ekwilibrystyczny sposób. Jednak Łukasz nie zawsze uprawiał ten sport a cukrzycy nie miał od urodzenia.
Dzień, w którym usłyszałem diagnozęŁukasz zna życie bez cukrzycy. Dzień, w którym dowiedział się, że ma cukrzycę pamięta bardzo dobrze. Był wtedy w 6 klasie szkoły podsta-
wowej. Poszedł z mamą na zwykłe badania okresowe. Wspomina, że przy wynikach badania krwi lekarzenieco pobledli. „Zobaczyli poziomcukru 370! Usłyszeliśmy pierw-szą diagnozę. Nagle, wszystko sięzatrzymało. W gabinecie nastała dłuższa cisza. Mama zaczęła pła-kać…” Niedługo zaczęły się pomiary,zastrzyki, nauka wszystkiego o cuk-rzycy. W teorii i w praktyce. Szybko okazało się, że potrzebna jest konkret-na zmiana trybu życia. To jednak go nie załamało.
Czy cukrzyca musi być przeszkodą w realizacji marzeń?Łukasz jest członkiem grupy X-Sty-lers, z którą trenuje Free Run już od 2 lat. Jest to aktywność, w której cu-krzyca przeszkadza. Jednym z man-kamentów jest fakt, że zawsze na czas treningu trzeba zdjąć pompę insulinową, ale Łukasza to nie znie-chęca. Mimo wszystkich trudności twierdzi, że nie jest to duży „koszt” w porównaniu z pasją, którą mo-że realizować. Choć ma 16 lat jest bardzo odpowiedzialny jak na swój wiek i wie, że musi się do każdego treningu odpowiednio przygotować. „Przede wszystkim zawsze mam coś słodkiego pod ręką. Ponadto wszyscy moi koledzy z zespołu wiedzą, co mi jest i jak, w razie potrzeby, mi po-
móc. Wiem, że mogę na nich polegać, dlatego czuję się bezpiecznie”.
Kompendium wiedzy w portalu Facebook oraz atrakcyjne fi lmy na YouTube Łukasz Piórkowski jest jednym z bohaterów akcji „Mam pasję! Cu-kier mi nie podskoczy!” pod patro-natem marki Accu-Chek. Uczestni-kami tego projektu są osoby w róż-nym wieku od 14 do nawet 75 lat, którzy pomimo cukrzycy realizująswoje pasje. Projekt powstał aby edukować społeczeństwo oraz by osoby z cukrzycą mogły się nawza-jem odnaleźć i wspierać. Celem jest zaprezentowanie diabetyków, któ-rzy nie poddali się i mimo chwil za-łamania, nie zrezygnowali ze swoichmarzeń. Wręcz przeciwnie, w niektó-rych przypadkach to właśnie diag-noza była impulsem do tego, by za-częli realizować swoje pasje.
Film z udziałem Łukasza można obejrzeć na stronie www.YouTube.pl/cukierminiepodskoczy
Kompendium wiedzy na temat cu-krzycy, poradnik, aktualności a tak-że więcej historii bohaterów pro-jektu „Mam Pasję!” można śledzić na specjalnie przygotowanej stro-nie portalu Facebook pod adresem: www.facebook.com/mampasje
Łukasz PiotrkowskiŁukasz ma cukrzycę, a jednocześnie ma pasję – uprawia Free Run
„Gdy biegami skaczę przez kolejne przeszko-dy czuję się tak, jak bym był sam na świecie, bez granic w powie-trzu. Mogę robić, co chcę. Jestem wolny”
SYLWETKA
PASJA – SZERMIERKA
1„Można pogodzić cukrzy-cę i realizowanie swoich marzeń. Wystarczy tylko
być konsekwentnym i wytrwale dążyć do wybranego celu”.
Paweł Nasuta ma 14 lat. Pochodzi z Białegostoku. Na cukrzycę choruje od 4 lat. Jego pasją jest szermierka.
PASJA – TANIEC
2 „Nie można się załamać i płakać po nocach. Cu-krzyk ma trochę więcej
obowiązków, które trzeba regular-nie wykonywać. Poza tym, życie jest tak samo fajne”.
Nadia Dudek ma 12 lat. Pochodzi z Działdowa. Na cukrzycę choruje od 4 lat. Trenuje taniec hip-hop i funk styles.
PASJA – JAZDA KONNO
3”Kontakt z końmi daje du-żo radości i wycisza we-wnętrznie a cukrzyca uczy
mnie odpowiedzialności i sumien-ności”.
Marta Gielejza ma 16 lat. Pocho-dzi z miejscowości Płoty. Od 9 lat ma cukrzycę. Mimo to, realizuje swoją pasję, skacze konno przez przeszkody.
PASJA – HOKEJ
4 „Od wykrycia choroby mi-nęły dwa lata. Wciąż jeżdżę na zagraniczne turnieje
i obozy. Przy cukrzycy można osią-gać dobre wyniki.”
Marcin Szproch ma 14 lat. Po-chodzi z Sosnowca. 2 lata temu wy-kryto u niego cukrzycę. Jego pasją jest hokej na lodzie.
“MAM PASJĘ – POSTACIE”
4BĄDŹ AKTYWNY
NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ
Utrzymywanie odpowiedniego poziomu cukru we krwi BĄDŹ
4KROK
co chcę. Jestem wolny”
Uczestnikami projektu „Mam pa-sję. Cukier mi nie podskoczy!” są
osoby w różnym wieku, od 14 do nawet 75 lat, którzy pomimo cukrzycy reali-zują swoje pasje. Projekt powstał, aby edukować społeczeństwo oraz by osoby z cukrzycą mogły się nawzajem odna-leźć i wspierać.
INSPIRACJE
7NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ
Epilepsja dziecięca
Osobom, które nigdy nie zetknęły się z padaczką, choroba i jej objawy kojarzą się przede wszystkim z na-głym atakiem, drgawkami i utratą przytomności. Jednak obraz napa-du padaczkowego zależy od miejsca w mózgu, w którym dochodzi do zaburzenia funkcji komórek ner-wowych. Przebieg napadów jest więc różnorodny – nie wszystkim napadom towarzyszy utrata przy-tomności – istnieją na przykład napady polegające na nagłym, nie-kontrolowanym skurczu mięśni lub na chwilowym spowolnieniu mówienia, zapatrzeniu się w je-den punkt.
Rozpoznanie epilepsjiObecnie na padaczkę choruje około 50 mln ludzi na świecie. W Polsce
mówi się o 400 tys. chorych. Choro-ba ta często dotyka najmłodszych; najczęściej diagnozowana jest do 18 r.ż. oraz po 60 r.ż..
Padaczkę diagnozuje lekarz neu-rolog na podstawie badań oraz wy-wiadu z chorym i jego rodziną. W przypadku małych dzieci rodzice powinni być przygotowani na pyta-nia dotyczące m.in. przebiegu ciąży i porodu, przebytych chorób i ura-zów, przyjmowanych leków, obcią-żeń rodzinnych, przebiegu napadu padaczkowego.
Dokładny wywiad wpływa na po-stawienie prawidłowego rozpozna-nia, właściwy wybór leku i terapii.
Diagnoza i co dalej?Pierwsze pytanie, jakie nasuwa się rodzicom po usłyszeniu diagnozy to pytanie o kwestie związane z dal-szym rozwojem dziecka, jego funk-cjonowaniem w społeczeństwie.
Mimo szeroko rozpowszechnio-nych stereotypów, właściwie i wcze-śnie leczona padaczka nie odbiera dzieciom chorym możliwości roz-woju oraz nie ogranicza ich funkcji i perspektyw życiowych.
Moje dziecko ma padaczkęRodzice różnie reagują na chorobę dziecka. Niektórzy zaprzeczają ob-jawom i bagatelizują je. Normalną reakcją jest też poczucie bezradno-ści, osamotnienia. Jak sobie radzić? Oprócz pomocy, którą uzyskać moż-na w placówkach neurologicznych, organizacjach medycznych i spo-łecznych warto nawiązać kontakt z innymi rodzinami dotkniętymi epilepsją. Wymiana doświadczeń i informacji nie tylko poszerza wie-dzę na temat choroby, ale pozwala
również na zmianę w jej postrze-ganiu. Adresy grup samopomocy i organizacji zajmujących się pro-blematyką padaczki można uzyskać np. w placówkach medycznych, kuratoriach, wydziałach oświaty. W dotarciu do informacji oraz in-nych rodziców dzieci chorych du-żą rolę odgrywają też fora i serwi-sy internetowe propagujące wie-dzę na temat epilepsji m.in. wśród uczniów szkół podstawowych . Na ich stronach poza forum dysku-syjnym i informacjami o chorobie znaleźć można również poradnik dla rodziców dzieci chorujących na epilepsję. Poszerzanie wiedzy na te-mat epilepsji wśród dzieci i rodzin bezpośrednio dotkniętych epilepsją oraz ich bliskich, znajomych, są-siadów, nauczycieli jest niezwykle istotne – zwiększa u chorych dzieci poczucie bezpieczeństwa i pozwa-la im oraz środowisku zaakcepto-wać chorobę.
NIE WIERZ STEREOTYPOMWcześnie leczona padaczka nieodbiera dzieciom możliwościrozwoju FOT: ISTOCKPHOTO.COM
KAROLINA WOSIŃSKA
Pytanie: ■ U mojego dziecka zdiagnozowano epilepsję. Co to oznacza?
Odpowiedź: ■ O epilepsji mówimy, gdy wystąpiły minimum 2 napady oraz można zaobserwować zmiany w EEG mózgu.
NOWOŚCIWIZYTA
U NEUROLOGA
NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ
WIZYTA
5KROK
Fakty:Na padaczkę choruje około 1% ludzi.U ponad 70% chorych pod wpływem leczenia napady
ustępują.Większość (ponad 90%) ko-biet chorujących na padacz-
kę rodzi zdrowe dzieci.Większość chorych może być aktywna i efektywna
zawodowo.Aktywność psychoruchowa przeciwdziała występowa-
niu napadów.
Mity:Padaczka jest chorobą psy-chiczną.Leczenie padaczki jest mało skuteczne.Padaczka u wszystkich cho-rych jest chorobą całego życia.Napady padaczkowe zawsze mają charakter drgawkowy i zawsze wiążą się z utratą przyjemności.Padaczka jest chorobą dzie-dziczną.
FAKTY I MITY
