Ngày soạnhaiphong.edu.vn/sitefolders/thcsvothisau-cathai/2837/giao... · Web viewAB=AC và góc BAO= góc CAO theo tính chất hai tiếp tuyến cắt nhau . Từ các kết

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016Tuần 1: Ngày soạn:

Ngày dạy: CHƯƠNG I

HỆ THỨC LƯỢNG TRONG TAM GIÁC VUÔNGTiết 1.

§1.MỘT SỐ HỆ THỨC VỀ CẠNH VÀ ĐƯỜNG CAO TRONG TAM GIÁC VUÔNG.

I.Mục tiêu:1.Kiến thức: nhận biết được các cặp tam giác vuông đồng dạng trong hình vẽ 1.Biết thiết lập các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông ( định lí 1 và định lí 2) dưới sự dẫn dắt của giáo viên 2.Kĩ năng:biết vận dụng các hệ thức để giải bài tập.3.Thái độ: Học tập nghiêm túc,có tinh tu giác cao trong học tập4. Năng Lực: Năng lực vẽ hìnhII. Chuẩn bị: Gv: Thước kẻ ,tranh vẽ hình 1 và hình 2, phiếu học tập.Hs: Ôn lại các trường hợp đồng dạng của tam giác vuông.III. Các hoạt động dạy học:1. Ổn định tổ chức: Sĩ số..................... Có mặt.............. Vắng............( 1 phút)2. Kiểm tra: ( 5 phút)Cho tam giác ABC vuông tai A ,đường cao AH.a). Tìm các cặp tam giác vuông đồng dạng ?b). Xác định hình chiếu của AB ,AC trên cạnh huyền BC?3. Bài mới: Sử dụng PP vấn đáp gợi mở, đặt và giải quyết vấn đề, pp nhóm.

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạtHoạt động 1: . Hệ thức giữa cạnh góc vuông và hình chiếu cuả nó trên cạnh huyền. 15 phútGv giữ lại hình vẽ của phần kiểm tra bài củ và kí hiệu các độ dài đoạn thẳng lên hình vẽ.- Từ AHC BAC ta suy ra được tỉ lệ thức nào ?

Hs:

- Nếu thay các đoan thẳng trong tỉ lệ thức bằng các độ dài tương ứng thì ta được tỉ lệ thức nào?

Hs:

1. Hệ thức giữa cạnh góc vuông và hình chiếu cuả nó trên cạnh huyềnĐịnh lí 1:(sgk) ABC ,Â= 90o; AH BC; BC= a; AB = c; AC = Gt HB = c/ ; HC = b/ Kl b2 = ab/; c2 = ac/

chứng minh:ta có :

AHC BAC(góc C chung)

Suy ra:

GV:Hoàng Minh Luyện -------- ---------- TrườngTH& THCS Võ Thị Sáu1

b/c/

hb

c

aH CB

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016

- Từ tỉ lệ thức em hãy suy ra hệ

thức giữa cạnh góc vuông và hình chiếu của nó trên cạnh huyền? Hs: b2 = ab/ Hoạt động 2:Một số hệ thức liên quan tới đường cao. 15 phút- Tương tự em hãy thiết lâp hệ thức cho cạnh góc vuông còn lại?Hs: c2 = ac/

-Từ AHB CHA ta suy ra được tỉ lệ thức nào?

Hs:

- Thay các đoạn thẳng bằng các độ dài tương ứng ta được tỉ lệ thức nào?

Hs:

- Từ tỉ lệ thức hãy suy ra hệ thức

liên quan tới đường cao?Hs: h2 = b/c/ - Hãy nêu lại định lí? Hs: Nêu định lí như sgk.

Hay

Vậy b2 = ab/ Tương tự ta có :c2 = ac/

2. Một số hệ thức liên quan tới đường cao.Định lí 2(sgk)Gt ABC , ; AH = h;BH = c/ ;CH = b/

Kl h2 =b/c/

Chứng minh:Xét hai tam giác vuông AHB và CHA ta có:

( cùng phụ với góc ABH) do đó AHBCHA

Vậy h2 = b/c/

4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà: 9 phúta) Tổng kết . Bài tập1: Hướng dẫn:a). Tìm x và y là tìm yếu tố nào của tam gíc vuông ABC ?Hs: Tìm hình chiếu của hai cạnh góc vuông AB,AC trên cạnh huyền BC.- Biết độ dài hai cạnh góc vuông vậy sử dụng hệ thức nào để tìm x và y ? Hs: Hệ thức 1:-Để sử dụng được hệ thức 1 cần tìm thêm yếu tố nào?Hs: Độ dài cạch huyền - Làm thế nào để tìm độ dài cạnh huyền? Hs: Áp dụng định lí Pytago.Giải :Ta có

Ta lại có:


b/c/

hc b

HB C

A

yx

86

HB C

A

41

yx

HB C

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016Bài tập 2: Giải:Ta có: AB2 = BC.BH

Bài tập 3:(Dùng phiếu học tập) Tìm x trong mỗi trường hợp sau:Hình1: Hình 2:

Kết quả:H1: x = 4 ;H2 :x = 8*Cho tam giác ABC vuông tại A;đường cao AK.Hãy viết hệ thức giữa :1) cạnh huyền ,cạnh góc vuông và hình chiếu của nó trên cạnh huyền 2)Đường cao và hình chiếu của các cạnh góc vuông trên cạnh huyền b) Hướng dẫn học ở nhà:- Vẽ hình và viết được các hệ thức đã học.Xem lại các bài tập đã giải .Làm ví dụ 2/66 sgkRút kinh nghiệm giờ dạy:...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................


2

x

8

HB C

A

2

4

x

HB C

A




Ngày dạy: Tiết 2

§1.MỘT SỐ HỆ THỨC VỀ CẠNH VÀ ĐƯỜNG CAO TRONG TAM GIÁC VUÔNG(t.t)

I .Mục tiêu :1.Kiến thứcHọc sinh biết thiết lập các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông(Định lí 3 và định lí 4)giới sự dẫn dắt của giáo viên 2.Kĩ năng:HS biết vận dụng các hệ thức trên vào giả ài tập3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập. 4. Năng Lực: Năng lực vẽ hìnhII . Chuẩn bị :_-GV: Thước kẻ;Tranh vẽ hình 1 và 3 ,Phiếu học tập - HS:ôn tâp các trường hợp đồng dạng của tam giác vuông,công thức tính diện tích tam giác ,Định lí pitagoIII Hoạt động dạy học :1. Ổn định tổ chức: Sĩ số..................... Có mặt.............. Vắng............( 1 phút)2. Kiểm tra: ( 5 phút)1).Cho hình vẽ :-Hãy viết hệ thức giữa :a)cạnh huyền ,cạnh góc vuông và hình chiếu của nó trên cạnh huyền. b)Đường cao và hình chiếu của các cạnh góc vuông trên cạnh huyền. 2). Cho hình vẽ: Áp dụng công thức tính diện tích tam giác để chứng minh hệ thức b.c = a.h3. Bài mới : Sử dụng PP vấn đáp gợi mở, đặt và giải quyết vấn đề, pp nhóm.

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạtHoạt động 1: Định lí 3. 12 phútGv :Giữ lại kết quả và hình vẽ phần hai của bài cũ ở bảng rồi giới thiệu hệ thức 3.-Hãy chứng minh hệ thức bằng tam giác đồng dạng? Từ ABC HBA ta suy ra được tỉ lệ thức nào ?

Hs:

Định lí 3(sgk) ABC ;; AB = c; Gt AC = b; BC =a; AH = h; AH BC.


q

p

r/

rp/h

H

RQ

P

hc b

a

CB

A

H

hc b

a

CB

A

H

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016- Thay các đoạn thẳng trên bằng các độ dài tương ứng?

Hs:

- Hãy suy ra hệ thức cần tìm? Hs: b.c = a.hHoạt động 2: Định lí 4. 15 phút

- Bình phương hai vế của hệ thức 3 ta được hệ thức nào? Hs: b2c2 =a2h2 - Từ hệ thức b2c2 =a2h2 hãy suy ra h2 ?

Hs:

- Nghịch đảo hai vế ta được hệ thức nào?

Hs:

- Hãy phát biểu kết quả trên thành một định lí? Hs: Phát biểu định lí 4 sgk.

Kl b.c = a.hchứng minh:Ta có hai tam giác vuông ABC và HBA đồng dạng ( vì có góc B chung)

Vậy b.c = a.h.Định lí 4 (sgk) ABC ; AH BC, AB = c ;AH = h; Gt AC = b

Kl

Chứng mimh:Ta có : b.c = a.h ( hệ thức 3)

b2c2 =a2h2

Vậy

4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà:a) Tổng kết:Cho hình vẽ :Hãy viết các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông ?1.b2 = ab/; c2 = ac/

3. b.c = a.h

4.

Bài tập 3: Hướng dẫn:- Tìm x và y là tìm yếu tố nào trong hình vẽ ? Hs: AH và BC.- Làm thé nào để tính được BC ? Hs: Áp dụng định lí Pytago.

GV:Hoàng Minh Luyện -------- ---------- TrườngTH& THCS Võ Thị Sáu

2. h2 =b/c/

6

c b

CB

A

h

H

75 x

y

CB

A

H

b/c/

c b

aCB

A

h

H

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016 - Áp dụng hệ thức nào để tính AH ? Hs: Hệ thức 3.

Đáp số:

Bài tập 4:Hướng dẫn : - Tìm x và y là tìm yếu tố nào trong hình vẽ ?Hs: Cạnh góc vuông AC và hình chiếu HC của AC trên BC- Áp dụng hệ thức nào để tìm HC ?Hs : Hê thức 2 - Tính y bằng những cách nào ? Hs: Áp dụng định lí Pytago và hệ thức 1Đáp số : x = 4; b) Hướng dẫn học ở nhà:Vẽ hình và viết được các hệ thức đã học.Xem lại các bài tập đã giải.Làm các bài tập 5;6;7;8;9.Rút kinh nghiệm giờ dạy:............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................


21 x

y

CB

A

H




Ngày dạy: Tiết 3:

LUYỆN TẬPI.Mục tiêu:1. Kiến thức: Học sinh được củng cố các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông2. Kĩ năng: Học sinh biết vận dụng các kiến thức trên để giải bài tập. Có kĩ năng tính toán.3. Thái độ: Có ý thức học tập, rèn luyện tính cẩn thận.4. Năng Lực: Năng lực vẽ hìnhII. Chuẩn bị: Gv: Thước kẻ và tranh vẽ hình 1 cùng 4 hệ thức đã học trong tam giác vuông.Hs: Chuẩn bị các bài tập 5;6;7;8;9.III Hoạt động dạy học :1. Ổn định tổ chức: Sĩ số..................... Có mặt.............. Vắng............( 1 phút)2. Kiểm tra: ( 5 phút)Cho hình vẽ :Hãy viết các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông ? Hs: 1.b2 = ab/; c2 = ac/

3. b.c = a.h

4.

3. Luyện tập: Sử dụng PP vấn đáp gợi mở, đặt và giải quyết vấn đề, pp nhóm.Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt

Hoạt động 1: Bài Tập tính toán 20 phút)Gv yêu cầu sh vẽ hình ghi gt ; kl:Áp dụng hệ thức nào để tính BH ? Hs: Hệ thức 1- Để áp dụng được hệ thức 1 cần tính thêm yếu tố nào? Hs: Tính BC.- Cạnh huyền BC được tính như thế nào? Hs:Áp dụng định lí Pytago- Có bao nhiêu cách tính HC ? Hs: Có hai cách là áp dụng hệ thức 1 và tính hiệu BC và BH.

Bài tập 5: ABC ;

;Gt AB = 3 ; AC = 4 AH BC

Kl AH =?, BH = ? HC = ?Chứng minh:Ta có :Ta lại có:AB2 = BC.BH

GV:Hoàng Minh Luyện -------- ---------- TrườngTH& THCS Võ Thị Sáu

2. h2 =b/c/

9

b/c/

c b

aCB

A

h

H

43

H CB

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016- AH được tính như thế nào? Hs: Áp dụng hệ thức 3.

Gv yêu cầu hs vẽ hình ghi gt và kết luận của bài toán.Gv hướng dẫn sh chứng minh:Áp dụng hệ thức nào để tính AB và AC ?Hs : Hệ thức 1 - Để áp dụng được hệ thức 1 cần tính thêm yếu tố nào?Hs: Tính BC.- Cạnh huyền BC được tính như thế nào?Hs: BC = BH + HC =3 Hoạt động 2: Bài toán dựng hình. 18 phútGv: Treo bảng phụ vẽ hình 8,9 sgk lên bảng.Yêu cầu hs đọc đề bài toán.

O

ba

xO

b

a

x

Gv: Hình8: Dựng tam giác ABC có AO là đường trung tuyến ứng với cạnh BC ta suy ra được điều gì? Hs: AO = OB = OC ( cùng bán kính)? Tam giác ABC là Tam giác gì ? Vì sao ?Hs: Tam giác ABC vuông tại A ,vì theo định lí „ trong một tam giác có đường trung tuyến úng với một cạnh bằng nữa cạnh ấy thì tam giác đó là tam giác vuông.“

?Tam giác ABC vuông tại A ta suy ra được điều gìHs:AH2 = HB.HC hay x2 = a.bGv: Chứng minh tương tự đối với hình 9.Hs: Thực hiện như nội dung ghi bảng.

HC = BC - BH =5 - 1,8 =3,2Mặt khác : AB.AC BC.AH

Vậy AH=2,4; BH = 1,8 ; HC = 3,2.Bài Tập 6: ABC ;

; AH BCGt BH =1; HC = 2

Kl AB = ?; AC = ?

Chứng minh:Ta có BC = HB + HC =3

AB2 = BC.BH = 3.1 = 3 AB =Và AC = BC.HC =3.2 = 6 AC =Vậy AB = ;AC =Bài tập 7/69 sgk.GiảiCách 1:Theo cách dụng ta giác ABC có đường trung tuyến AO ứng với Cạnh BC và bằng nữa cạnh đó, do đó tam giác ABC vuông tại A . Vì vậy ta có AH2 = HB.HC hay x2 = a.bCách 2:Theo cách dụng ta giác DEF có đường trung tuyến DO ứng với Cạnh EF và bằng nữa cạnh đó, do đó tam giác DEF vuông tại D . Vì vậy ta có DE2 = EI.IF hay x2 = a.b

4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà: 1 phút.


? ?

21

H CB

A

IE F

D

O

b

a

x

a b

x

O

H CB

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016- Ôn tập các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông.Rút kinh nghiệm giờ dạy:........................................................................................................................................................................................................................................................................................................



Tuần 2: Ngày soạn: Ngày dạy:

Tiết 4: LUYỆN TẬP(tiếp)


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016I.Mục tiêu:1.Kiến thức: Học sinh được củng cố các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông2.Kĩ năng: Học sinh biết vận dụng các kiến thức trên để giải bài tập.3.Thái độ: Học tập ngiêm túc,có tính tư giác cao trong học tập4. Năng Lực: Năng lực vẽ hìnhII. Chuẩn bị: Gv: Thước kẻ và tranh vẽ hình 1 cùng 4 hệ thức đã học trong tam giác vuông.Hs: Chuẩn bị các bài tập 5;6;7;8;9.III Hoạt động dạy học :1. Ổn định tổ chức: Sĩ số..................... Có mặt.............. Vắng............( 1 phút)2. Kiểm tra: ( 5 phút)Cho hình vẽ , viết các hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông MNP3. luyện tập:

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạtHĐ 1: 15 phúta) ? Tìm x là tìm đoạn thẳng nào trên hình vẽ.Hs: Đường cao AH.? Để tìm AH ta áp dụng hệ thức nào.Hs : Hệ thức 2.Gv: Yêu cầu Hs lên bảng thực hiện.

b) Tính x và y là tính yếu tố nào trong tam giác vuông? Hs: Hình chiếu và cạnh góc vuông .- Áp dụng hệ thức nào để tính x ? vì sao? Hs: Hệ thức 2 vì độ dài đương cao đã biết.- Áp dụng hệ thức nào để tính y ? Hs : Hệ thức 1 - Còn có cách nào khác để tính y không? Hs : Áp dụng định lí Pytago.

c) ? Tìm x,y là tìm yếu tố nào trên hình vẽ.hs: Tìm cạnh góc vuông AC và hình chiếu của cạnh góc vuông đó.? Tính x bằng cách nào.Hs: Áp dụng hệ thức 2

Bài tập 8:Giải a) AH2 =HB.HC

x2 =4.9 x= 6

b) AH2 =HB.HC 22 =x.x = x2

x = 2Ta lại có: AC2 = BC.HC y2 = 4.2 = 8

y = Vậy x = 2; y =

c) Ta có 122 =x.16x = 122 : 16 = 9

Ta có y2 = 122 + x2 y =

Bài tập 9Giải:


y

y

x

x2

H

C

B

A

94

x

H CB

A

APB

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016? Tính y bằng cách nàoHĐ 2: 20 phútHs: Áp dụng hệ thức 1 hoặc định lí Pytago.Gv: Yêu cầu hai học sinh lên bảng thực hiện.- Để chứng minh tam giác DIL cân ta cần chứng minh hai đường thẳng nào bằng nhau? Hs: DI = DL- Để chứng minh DI = DL ta chứng minh hai tam giác nào bằng nhau? Hs: ADI = CDL - ADI = CDL vì sao?

Hs:

ADI = CDL Suy ra được diều gì?Hs: DI = DL. Suy ra DIL cân.

b).Để chứng minh không đổi

có thể chứng minh không đổi

mà DL ,DK là cạnh góc vuông của tam giác vuông nào?Hs: DKL - Trong vuông DKL DC đóng vai trò gì? Hãy suy ra điều cần chứng minh?

Hs: không đổi suy ra

kết luận.

a). Xét hai tam giác vuông ADI và CDL có AD =CD ( gt)

( cùng phụ với góc CDI )Do đó : ADI = CDL

DI = DL Vậy DIL cân tại D.b). Ta có DI = DL (câu a)

dođó:

Mặt khác trong tam giác vuông DKL có DC là đường cao ứng với cạnh huyền KL

Nên không đổi

Vậy không đổi.

4. Tổng kết và dướng dẫn học ở nhà : 4 phút Xem kĩ các bài tạp đã giải Làm các bài tập trong sách bài tập.Rút kinh nghiệm bài dạy : …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Tuần 3: Ngày soạn:

Ngày dạy: Tiết 5 §2.TỈ SỐ LƯỢNG GIÁC CỦA GÓC NHỌN


L

K

D

I

C

BA

A = C = 90o; AD = BC

ADL = CDL

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016I.Mục tiêu :1.Kiến thức: Học sinh nắm vững định nghĩa các tỉ số lượng giác của góc nhọn và hiểu được rằng các tỉ số này phụ thuộc vào độ lớn của góc nhọn .2.Kỉ năng: Học sinh tính được các tỉ số lượng giác của 3 góc đặc biệt : 300;450 ;600 3.Thái độ: H/S tư giác tích cực trong học tập4. Năng Lực: Năng lực vẽ hìnhII. Chuẩn bị :- Gv :Tranh vẽ hình 13 ;14 ,phiếu học tập ,thước kẻ.- Hs: Ôn tập cách viết các hệ thức tỉ lệ giũa các cạnh của 2 tam giác vuông .III. Hoạt động dạy học :1. Ổn định tổ chức:: Sĩ số..................... Có mặt.............. Vắng............( 1 phút)2. Kiểm tra: ( 5 phút) Cho hình vẽ ABC có đồng dạng với A/B/C/ hay không ?Nếu có hãy viết các hệ thức tỉ lệ giữa các cạnh của chúng?.3. Bài mới:

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạtHoạt động 1: Bài toán mở đầu:a) GV treo tranh vẽ sẵn hình?Khi thì ABC là tam giác gì. HS: ABC vuông cân tại A? ABC vuông cân tại A ,suy ra được 2 cạnh nào bằng nhau.HS :AB = AC

? Tính tỉ số

HS:

? Ngược lại : nếu thì ta suy ra

được điều gì .HS:AB = AC?AB = AC suy ra được điều gì.HS: ABC vuông cân tại A? ABC vuông cân tại A suy ra bằng bao nhiêu.HS :b) GV treo tranh vẽ sẵn hình ?Dựng B/ đối xứng với B qua AC thì ABC có quan hệ thế nào với tam giác đều CBB/ HS: ABC là nữa đều CBB/ .?Tính đường cao AC của đều CBB/ cạnh a

1. Khái niệm tỉ số lượng giác của góc nhọn:a). Bài toán mở đầu ?1. chứng minh: ta có: do đó

ABC vuông cân tại A AB = AC

Vậy

Ngược lại : nếu thì ABC vuông

cân tại ADo đó b)Dựng B/ đối xứng với B qua ACTa có : ABC là nữa

đều CBB/ cạnh a

Nên

Ngược lại nếu thì BC = 2AB

Do đó nếu dựng B/ đối xứng với B qua AC thì CBB/ là tam giác đều . Suy ra


C

B

A

600

B/

C

BA


HS:

? Tính tỷ số (Hs: )

Ngược lại nếu thì suy ra được

điều gì ? Căn cứ vào đâu.HS: BC = 2AB (theo định lí Pitago)Hoạt động 2 : Định nghĩa?Nếu dựng B/ đối xứng với B qua AC thì

CBB/ là tam giác gì ? Suy ra BHS: CBB/ đều suy ra B = 600 ?Từ kết quả trên em có nhận xét gì về tỉ số giữa cạnh đối và cạnh kề của Gv treo tranh vẽ sẵn hình 14 và giới thiệu các tỉ số lượng giác của góc nhọn

? Tỉ số của 1 góc nhọn luôn mang giá trị gì ? Vì sao.HS : Giá trị dương vì tỉ số giữa độ dài của 2 đoạn thẳng .? So sánh cos và sin với 1HS: cos < 1 và sin <1 do cạnh góc vuông nhỏ hơn cạnh huyền

B = =600 .

Nhận xét : Khi độ lớn của thay đổi thì tỉ số giữa cạnh đối và cạnh kề của góc củng thay đổi.b. Định nghĩa : sgk

sin = cạnh đối cạnh huyềncos = cạnh kề cạnh huyền tan = canh đối cạnh kề cot = cạnh kề cạnh đốiTỉ số lượng giác của 1 góc nhọn luôn dương cos < 1 và sin <1

4. Tỏng kết và hướng dẫn học ở nhà:a) Tổng kết:GV phát phiếu học tập theo từng nhóm .cho các nhóm thaỏ luận cvà chọn phương án đúng .* Đề :Cho hình vẽ :? Hệ thức nào trong các hệ thức sau là đúng

A) sin = B ) cot = C) tan = D) cot =

b. Hướng dẫn học ở nhà :- Vẽ hình và ghi được các tỉ số của góc nhọn- Xem lại các bài tập đã giảiRút kinh nghiệm tiết dạy: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


Tiết 6 §2.TỈ SỐ LƯỢNG GIÁC CỦA GÓC NHỌN (t.t)GV:Hoàng Minh Luyện -------- ---------- TrườngTH& THCS Võ Thị Sáu16

C

B

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016I.Mục tiêu :1.Kiến thức: HS nắm vững các hệ thức liên hệ giữa các tỉ số lượng giác của 2 góc phụ nhau2.Kĩ năng: HS biết dựng góc nhọn khi cho 1 trong các tỉ số lượng giác của nó3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập. II. Chuẩn bị :-GV tranh vẽ hình 19 ;phiếu học tập ;thước kẻ.HS Ôn tập 2 góc phụ nhau và các bước giải bài toán dựng hình III. Hoạt động dạy học :1. Ổn định tổ chức:: Sĩ số..................... Có mặt.............. Vắng............( 1 phút)2. Kiểm tra: ( 5 phút) ? Cho hình vẽ : ( GV vẽ hình trên bảng)-Tính tổng số đo của góc và góc -Lập các tỉ số lượng giác của góc và góc Trong các tỉ số này hãy cho biết các cặp tỉ số bằng nhau?3 .Bài mới :

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạtHoạt động 1: 15 phútGV giữ lại kết quả kiểm tra bài của ở bảng ? Xét quan hệ của góc và góc HS : và là 2 góc phụ nhau ? Từ các cặp tỉ số bằng nhau em hãy nêu kết luận tổng quát về tỉ số lượng giác của 2 góc phụ nhauHS: sin góc này bằng cos góc kia ;tan góc này bằng cot góc kia? Em hãy tính tỉ số lượng giác của góc 300 rồi suy ra tỉ số lượng giác của góc 600

HS :tính? Em có kết luận gì về tỉ số lượng giác của góc 450 .GV giới thiệu tỉ số lượng giác cuả các góc đặc biệt

Hoạt động 2 : 14 phútGV đặt vấn đề cho goc nhọn ta tính được các tỉ số lượng giáccủa nó .Vậy cho 1 trong

II. Tỉ số lượng giác của 2 góc phụ nhau :Định lí : Nếu 2 góc phụ nhau sin góc này bằng cos góc kia,tg góc này bằng cotg góc kiasin = cos cos = sintan = cot cog = tan

Ví dụ sin300 = cos600 =

Cos300 = sin600 = ; tan300 = cot600

=

Cot300 = tan600 = ;Sin 450 = cos450

=

tan450 = cot450 = 1Bảng tỉ số lượng giác của các góc đặc biệt : sgkIII . Dựng góc nhọn khi biết 1 trong các tỉ số lượng giác của nó


C

B

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016các tỉ số lượng giác của góc nhọn ta có thể dựng được góc đó không-Hướng dẫn thực hiện ví dụ? Biết sin = 0,5 ta được điều gì .? Như vậy để dựng được góc nhọn ta quy bài toán về dựng hình nào.HS: Tam giác vuông biết cạnh huyền bằng 2 đ.v và 1 cạnh góc vuông bằng 1 đ.v?Em hãy nêu cách dựng .? Em hãy chứng minh cách dựng trên là đúng.

VD:Dựng góc nhọn biết sin = 0,5 Giải : cách dựng

y

xO

B

A

-Dựng góc vuông xOy-Trên Oy dựng điểm A sao cho OA=1 -Lấy A làm tâm ,dụng cung tròn bán kính bằng 2 đ.v .cung tròn này cắt Ox tại B.Khi đó : = là góc nhọn cần dựngChứng minh:

Ta có sin = sin = = 0,5

Vậy góc được dựng thoả mãn yêu cầu của bài toán .

4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà:a) Tổng kết: Bài tập 11 :?Để tính được các tỉ số lượng giác của góc B trước hết ta phải tính độ dài đoạn thẳng nào ?( Cạnh huyền AB)? Cạnh huyền AB được tính nhờ đâu.HS: Định lí Pitago do tam giácABC vuông tại C và AC = 0,9m ;BC = 1,2m? Biết được các tỉ số lượng giác của góc B ,làm thế nào để suy ra được tỉ số lượng giác của góc AHS: Áp dụng định lí về TSLG của 2 góc phụ nhau do góc A phụ góc BGiải : Ta có AB = b) Hướng dẫn học ở nhà :-Học toàn bộ lí thuyết -Xem các bài tập đã giải -Làm bài tập 13 ,14, 15 ,16.Rút kinh nghiệm bài dạy:............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Tuần 4: Ngày soạn:

Ngày dạy: Tiết 7: LUYỆN TẬPI .Mục tiêu :


1,20,9

C

BA

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 20161.Kiến thức:-hs được rèn luyện các kĩ năng:dựng góc nhọn khi biết 1 trong các tỉ số lượng giác của nó và chứng minh 1 số hệ thức lượng giác .2.Kĩ năng: Biết vận dụng các hệ thức lượng giác để giải bài tập có liên quan 3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập. 4. Năng Lực: Năng lực vẽ hìnhII . Chuẩn bị :Gv: thước kẻ ,tranh vẽ hình 23HS:Ôn tập các tỉ số lượng giác của 1 góc nhọn và các hệ thức liên hệ giữa các tỉ số lượng giác của 2 góc phụ nhauIII. Hoạt động dạy học :1. Ổn định tổ chức:: Sĩ số..................... Có mặt.............. Vắng............( 1 phút)2. Kiểm tra: ( 5 phút)?Cho tam giác ABC vuông tại A .Tính các tỉ số lượng giác của góc B rồi suy ra các tỉ số lượng giác của góc C.3 .Luyện tập:

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạtHoạt động 1: 10 phút

b) Biết cos = 0,6 = ta suy ra được

điều gì ?

HS:

? Vậy làm thế nào để dựng góc nhọn HS: Dựng tam giác vuông với cạnh huyền bằng 5 và cạnh gócc vuông bằng 3? Hãy nêu cách dựng .HS: Nêu như NDGB? Hãy chứng minh cách dựng trên là đúng.

HS: cos = cosA=

? Biết cot = ta suy ra được diều gì.

HS :

? Vậy làm thế nào để dựng được góc nhọn HS: Dựng tam giác vuông với 2 cạnh góc vuông bằng 3 và 2 đ.vHoạt động 2: 12 phút? Em hãy nêu cách dựng.

Bài 13: sgkb) Cách dựng :

B

A

o

35

x

y

- Dựng góc vuông xOy.Trên Oy dựng điểm A sao cho OA = 3.Lấy A làm tâm ,dựng cung tròn bán kính bằng 5 đ.v.Cung tròn này cắt Õ tại B.- Khi đó :OBA = là góc nhọn cần dựng.d) Cách dựng :

2

B

A

o3

x

y

- Dựng xOy vuông tại O.Trên Oy dựng điểm A sao cho OA = 2 .Trên Ox dựng điểm B sao cho OB = 3.- Khi đó :OBA = là góc nhọn cần dựng.Bài tập 14:


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016HS: Như bảng? Hãy chứng minh cách dựng trên là đúng.

HS:cot =

Gv giữ lại phần bài cũ ở bảng

?Hãy tính tỉ số rồi so sánh với tan

HS: b) Giải tương tự:c)Hãy tính :sin2 ?cos2 ?

HS:sin2 = ; cos2 =

?Suy ra sin2 +cos2 ?

HS:sin2 +cos2 =

?Có thể thay AC2 +BC2 bằng đại lượng nào ? Vì sao?HS: Thay bằng BC2 ( Theo định lí Pitago)Hoạt động 3: 12 phút?Để tính các tỉ số lượng giác của góc C ta sử dụng hệ thức nào ?HS: Các hệ thức liên hệ giữa các TSLG của 2 góc phụ nhau?Để áp dụng các hệ thức trên cần phải biết thêm TSLG nào của góc B(sinB)_?Biết cosB=0,8;làm thế nào để tính sinBHS: Áp dụng hệ thức sin2 +cos2 = 1?Biết sinC,cosC;làm thế nào để tính tgC và cotgCHS: Sử dụng hệ thức a) của bài tập 14

C

B

A

Ta có:

Vậy tan =

b) Tương tự: cot =

c)Ta có sin2 =

và cos2 =

Suy ra : sin2 +cos2 =

Vậy:sin2 +cos2 = 1Bài tập 15 :Ta có :cos2B + sin2B = 1 ( bài tập 14)

sin2B = 1 - cos2B =1 - (0,8)2 = 0,36 sin2B = 0,6 sinC = cosB =0,8 ;cosC = sinB= 0,6

tanC =

Và cotC =

Vậy sinC = 0,8 ;cosC = 0,6 ;tanC = ;

cot =

4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà : 5 phút-Xem các bài tập đã giải - Làm bài tập 13 a,c và 16* Hướng dân xbài 16:Gọi độ dài cạnh đối diện với góc 600 của tam giac vuông là x Tính sin600 để tìm xRút kinh nghiệm bài dạy:


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………




Tiết 8 LUYỆN TẬP


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016I .Mục tiêu :1.Kiến thức:Củng cố lại các kiến thức tỉ số về cạnh và đường cao, tỉ số lượng giác của góc nhọn2.Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng tư duy và khã năng suy luận hình học 3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập. 4. Năng Lực: Năng lực vẽ hìnhII . Chuẩn bị :GV: Chuẩn bị bảng phụ,và các dạng bài tâp liên quanHS:Ôn lại các tỉ số lượng giác của góc nhọn ;quan hệ giữa các tỉ số lượng giác của 2 góc phụ nhau; các hệ thức giữa cạnh và gócIII. Hoạt động dạy học :1. Ổn định tổ chức: Sĩ số..................... Có mặt.............. Vắng............( 1 phút)2. Kiểm tra: ( 5 phút)? Vẽ tam giác ABC vuông tại A. Viết các hệ thức giữa các tỉ số lượng giác của góc B và góc C3.Bài mới :

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạtHoạt động 1: 16 phúta) ? Tìm x là tìm đoạn thẳng nào trên hình vẽ.Hs: Đường cao AH.? Để tìm AH ta áp dụng hệ thức nào.Hs : Hệ thức 2.Gv: Yêu cầu Hs lên bảng thực hiện.b) Tính x và y là tính yếu tố nào trong tam giác vuông? Hs: Hình chiếu và cạnh góc vuông .- Áp dụng hệ thức nào để tính x ? vì sao? Hs: Hệ thức 2 vì độ dài đương cao đã biết.- Áp dụng hệ thức nào để tính y ? Hs : Hệ thức 1 - Còn có cách nào khác để tính y không? Hs : Áp dụng định lí Pytago.c) ? Tìm x,y là tìm yếu tố nào trên hình vẽ.hs: Tìm cạnh góc vuông AC và hình chiếucủa cạnh góc vuông đó.? Tính x bằng cách nào.Hs: Áp dụng hệ thức 2? Tính y bằng cách nàoHs: Áp dụng hệ thức 1 hoặc định lí Pytago.Gv: Yêu cầu hai học sinh lên bảng thực hiện.

Bài tập 8:Giải a) AH2

=HB.HC x2 =4.9 x= 6

b) AH2 =HB.HC 22 =x.x = x2

x = 2Ta lại có: AC2 = BC.HC y2 = 4.2 =

8y =

Vậy x = 2; y =

c) Ta có 122 =x.16


y

y

x

x2

H

C

B

A

94

x

H CB

A

APB

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016Hoạt động 2: Bài tập thêm: 15 phútDựa vào bài tập 14 thực hiện bài tập sau. Chứng minh rằng: Nếu thì a) sin2 + sin2 = 1b) tan .tan = 1 GV Hướng dẩn giải-GV Yêu câu học sinh đọc kĩ đề bài và xem lại kết quả của bài 14 sin2 + cos2 = 1 tan .cot = 1-Em hãy nhắc lại t/c của hai góc phụ nhauTừ đó: sin2 = ? tan =?Từ đó em hãy rút ra Đ.P.C.MGV: Yêu cầu học sinh lên bản tham gia trình bay lời giải - Yêu cầu các học inh khác tham gia nhận xét

x = 122 : 16 = 9Ta có y2 = 122 + x2

y = H/s Xem lại bài tâp 14-Nhắc lại khái niêm hai góc phụ nhau - Theo giỏi giáo vên hướng dẩn và tham gia trả lời câu hỏi

sin2 = cos2

tan = cot-Từ kết quả đó h/s rút ra điều phải chứng minh-H/s tham gia lên bảng trình bày lời giải cho cả lớp- Các học sinh khác tham gia nhận xét lời giải của bạn

4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà: 7 phúta) Tổng kết:- Qua tiêt học này các em được củng cố thêm các kiến thức về tỉ số lượng giác của góc nhọn.- Các em được củng cố thêm các hệ thức về cạnh và đường cao- Các em cần chú ý: Trong quá trình giải toán ta có thể áp dụng bài tập này để giải bài tập khácb)Hướng dẫn học ở nhà :- Về nhà: +các em học kỉ các hệ thức về cạnh và góc+Xem lại các tỉ số lượng giác+ Thực hiện các dạng bài tập còn lại ở SG + Chuẩn bị trước các kiến thức bài một số hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuôngRút kinh nghiệm bài dạy:…………………………………………………………………………………………………


Tiết 9: §4. MỘT SỐ HỆ THỨC VỀ CẠNH VÀ GÓCTRONG TAM GIÁC VUÔNG


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016I .Mục tiêu 1.Kiến thức: HS biết thiết lập và nắm vững các hệ thức giữa cạnh và góc của 1 tam giác vuông2.Kĩ năng: HS vận dụng được các hệ thức trên để giải 1 số bài tập trong thực tế 3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập. II . Chuẩn bị :GV: Bảng số ; máy tính bỏ túi HS: Bảng số ; máy tính bỏ túi ;Ôn lại các tỉ số lượng giác của góc nhọn, các hệ thức giữa các tỉ số lượng giác của 2 góc phụ nhau.III. Hoạt động dạy học :1. Ổn định tổ chức:: Sĩ số..................... Có mặt.............. Vắng............( 1 phút)2. Kiểm tra: ( 5 phút)Cho tam giác ABC vuông tại A; BC = a; AC = b ;AB = c

a) Viết các tỉ số lượng giác của góc B và Cb) Tính mỗi cạnh góc vuông qua các cạnh và các góc còn lại.

* Trả lời :Sin B = cos C = ; cos B = sin C =

Tan B = cot C = ; cot B = tan C =

b) b = a sin B = a cos C ; c = a sin C = a cos B b = c tan B = c cot C ;c = b=tan C= =b cotB3. Bài mới :

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạtHoạt động 1: Các hệ thức 15 phút- GV giữ lại hình vẽ và kết quả kiểm tra bài cũ ở bảng.

? Em hãy nêu kết luận tổng quát từ các kết quả trên-GV tổng kết lại và giới thiệu định lí .

Hoạt động 2: Áp dụng (20 phút)

? Giả sử AB là đoạn đường máy bay lên tronh 1 ,2 phút thì độ cao máy bay đạt được sau 1,2 phút là đoạn nào .HS: Đoạn BH? BH đóng vai trò là cạnh nào của tam

I .Các hệ thức :1.Định lí : sgk

a)b = a sin B = a cos C ; c = a sin C = a cos Bb) b = c tan B = c cot C ;c = b=tan C= =b cotB

2. Âp dụng :VD1: SGK

Giải : 1,2 = giờ

Ta có : BH = AB.sin A

= 500 . .sin 300


B

CA b

ca

B

CA b

ca

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016giiác vuông.HS: Cạnh góc vuông và đối diện với góc 300.? Vậy BH được tính như thế nào .HS: BH = AB.sin A? Em hãy tính và nêu kết quảHS: BH = 5km? Giả sử BC là bức tường thì khoảng cachds từ chân chiếc cầu thang đến bức tưòng là đoạn nào .HS: Đoạn AB? AB đóng vai trò là cạnh nào của tam giác vuông ABC và có quan hệ thế nào với góc 650

HS: Cạnh góc vuông và kề với góc 650.?Vậy AB được tính như thế nào .HS: AB = AC.cos A

= 10 . = 5 km

Vậy sau 1,2 phút máy bay bay cao được 5 kmVD2: sgk

Giải : Ta có AB = AC.cos A= 3 cos 650 1,72mVậy chân chiếc cầu thang phải đặt cách chân tường 1 khoảng là 1,72m

4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà :a) Tổng kết :? Cho tam giác ABC vuông tại A. Hãy viết các hệ thức về cạnh và góc trong tam gíac vuông đó * Bài tập 26 /88? Chiều cao của tháp là đoạn nào trên hình vẽ ( hs: AB)? AB đóng vai trò là cạnh nào của tam giác vuông ABC và có quan hệ thế nào với góc 340

HS: Cạnh góc vuông và đối diện với góc 340.? Vậy AB được tính như thế nào .HS:AB = AC.tanCGiải : Ta có AB = AC.tanC = 86 tan340 86 58mVậy chiều aco của tháp là 58mb) Hướng dẫn học ở nhà :- Học kĩ bài - Xem kĩ các ví dụ và bài tập đã giảiRút kinh nghiệm bài dạy:……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………Tuần 5: Ngày soạn:

Ngày dạy: Tiết 10

§4. MỘT SỐ HỆ THỨC VỀ CẠNH VÀ GÓC


?500km/h

300H

B

A

600

3m

C

?BA

86m340

C

?

B

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016TRONG TAM GIÁC VUÔNG(t.t)

I .Mục tiêu 1.Kiến thức:HS được củng cố các hệ thức giữa cạnh và góc của 1 tam giác vuông-HS hiểu được thuật ngữ “tam giác vuông” là gì ? 2.Kĩ năng: HS vận dụng được các hệ thưc trên trong tam giác vuông.3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập. 4. Năng Lực: Năng lực vẽ hìnhII . Chuẩn bị :GV: Bảng số ; máy tính bỏ túi HS: Bảng số ; máy tính bỏ ;Ôn tập các hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuôngIII. Hoạt động dạy học :1. Ổn định tổ chức:: Sĩ số..................... Có mặt.............. Vắng............( 1 phút)2. Kiểm tra: ( 5 phút)Cho ABC vuông tại A cạnh huyền a và các cạnh góc vuông b,c. Hãy viết các hệ thức về cạnh và góc trong vuông đó 3. Bài mới :

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạtHoạt động 1: Giải tam giác vuông: 20 Phút-GV giải thích thuật ngữ “tam giác vuông” (Giải tam giác vuông là tìm tất cả các cạnh và góc còn lại khi biết trước 2 cạnh ,1 cạnh và 1 góc nhọn. HS thực hiện VDGV.Góc nhọn B được tính như thế nào .HS: B = 90o- C? Biết b = 10cm và C=300,làm thế nào để tính c.HS: c = b tg C? Tính a bàng mấy cách .HS: 2cách :(C1 định lí Pitago ;c2 áp dụnh hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông)? Em hãy tính a theo 2 cách trên.

b)Góc nhọn B được tính như thế nào .

II .Áp dụng giải tam giác vuông:Giải :GT ABC;A = 90o B = 10cmKL B=?; a=?; c = ?

Ta có B = 90o – C = 900 - 300 = 600

Ta lại có:c = b tg C =10tg 300=

mặt khác b= a.sinB

suy ra a = =

vậy :B = 600 ;c = (cm);a =

(cm)b) GT ABC A = 900; C =450

C = 10cmKL b = ?; a = ?

Ta có B = 900 C=900-450=450


450

?10

C?

B

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016HS: B = 90o - C? Biết c = 10;C =450 làm thế nào để tính b.HS: b = c cot B ? Tính b bàng cách nào nữa.HS: tam giác ABC vuông cân tại A nên b = c = 10 cmHS: tính a tương tự a)

c) Góc nhọn c được tính như thế nào ?HS:C =900 - B? Biết cạnh huyền a bằng 20 cm và số đo B;C.Làm thế nào để tính b; c.HS: b = a. SinB = a cos C; c = a.sinC = a cos B? Nếu biết b hoặc c ta có thể tính cạnh còn lại bằng cách nào nữaHS: b = ctan B= ccot C; c = btanC = bcot Cd) Góc nhọn B được tính như thế nào HS: Tính tann B rồi suy ra góc B? Góc nhọn C được tính như thế nào .HS: C = 900 - B? Cạnh huyền a được tính bằng những cách nào .HS: c1: định lí Pitagoc2 :áp dụng hệ thức:b = a. SinB = a cos C hoặc c = a.sinC = a cos B? Hãy tính a theo cách 2 và kết luậnHoạt động 2: Hướng dẫn bài tập 27 sgk

Ta lại có b = c.tanB=10tan450=10.1=10cm.Mặt khác: b = a.sinB

Suy ra a= =

Vậy B =450 b = 10cm ;a = c) Gt ABC;A = 900

B =350;a = 20cm Kl C=?;b = ?; c= ?Ta có C = 900 – B = 900 -350=550 Ta lại có: b = a. Sin B =20.sin 350 11,47cm c = a.sinC=20.sin550 16,38cmd)

Gt ABC;Â = 900 AB=21cm,AC=18cm Kl B =?,C =?, a=?

Ta có :tgB=

B = 410 C =490

Ta lại có: b = a.sinB a= =

Vậy :B = 410 C=490 ;a 27,44 cm4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà :- Học kĩ bài - Xem kĩ các ví dụ và bài tập đã giải- Làm các bài tập 26, 28 sgk.Rút kinh nghiệm bài dạy:Tuần 6: Ngày soạn:

Ngày dạy: Tiết 11 LUYỆN TẬPI .Mục tiêu


?

10C

?

300

B

A

?

20350

?

C?

B

A

21

18

??

C?

B

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 20161.Kiến thức: HS được củng cố định nghĩa các tỉ số lượng giác của góc nhọn- các hệ thưc giữa cạnh và góc của 1 tam giác vuông2.Kĩ năng :HS vận dụng được các kiến thức trên để giải các bài tập liên quan3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập. 4. Năng Lực: Năng lực vẽ hìnhII . Chuẩn bị :GV: Thước kẻ ; máy tính bỏ túi; tranh vẽ hình 31 ;32. HS: Ôn lại định nghĩa các tỉ số lượng giác của 1 góc nhọn, các hệ thức giữa các cạnh và góc trong tam giác vuông.máy tính bỏ túi; bảng số III. Hoạt động dạy học :1. Tổ chức lớp .2. Kiểm tra bài cũ :Cho ABC vuông tại A .Hãy viết công thức tính cos B; tg C;AB?

* Trả lời :cos B= ;tan B = .

AB = Bcsin C = BC cos B = Actan C = Accot B.3 .Luyện tập :

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạtGV treo tranh vẽ hình 31? Hãy xác định chiều cao của cột đèn và bóng của nó trên mặt đất .HS: -AB chiều cao của cột đèn -AC bóng của nó trên mặt đất .? Góc cần tìm quan hệ thế nào với ABHS: góc đối của AB? Độ dài 2 cạnh góc vuông AB,AC đã biết .Vậy được tính như thế nào.

tan = hoặc cot

GV treo tranh vẽ hình 32? Xác định chiều rộng của khúc sông và đoạn đường chiếc đò đi.HS: -AB chiều rộng của khúc sông -BC đoạn đường chiếc đò đi.? Góc cần tìm quan hệ thế nào với ABHS: Kề với cạnh AB? Độ dài cạnh huyền BC và cạnh kề AB đã biết vậy được tính như thế nào .HS: Tính cos rồi suy ra -HS vẽ hình ghi giả thiết ,kết luận

Bài tập 25: GT AB AC tại A AB=7m;AC=4mKL ?Chứng minh:

Ta có :tan = =

Vậy 65015/

Bài tập 29:GT AB AC tại A AB=250m;BC=320mKL ?Chứng minh:

Ta có :cos = = 0,7813 = 390.Vậy dòng nước đã đẩy đò lệch đi 1 góc 390.


C

B

A

C

B

A

320m

C

B

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016- GV hướng dẫn chứng minh.? Em hãy xác định chiều rộng khúc sông và quảng đường thuyền đi.HS: -AB chiều rộng khúc sông - BC quảng đường thuyền đi.?Quảng đường thuyền đi được tính như thế nào .

HS: BC = v.t = 2 . giờ )

? Chiều rộng khúc sông được tính như thế nào .

HS: AB =BC.sinC = .sin 700 157 m

Bài tập 32GT AB AC tại A C = 70o

V = 2km/h;t=5/

KL AB?Chứng minh:

5/ =

Quảng đường thuyền đi :

BC = 2. = (km/h)

Chiều rộng khúc sông:

AB =BC.sinC = .sin 700

157 m

Gv: Cho HS làm bài kiểm tra 15 phút.4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà:?.1 Nêu tầm quan trọng của việc ứng dụng các tỉ số lượng giác để giải các bài toán thực tế.?.2 Đã vận dụng thế nào để giải quyết bài toán thực tế trên.- Xem kĩ các bài tập đã giải- Làm các 30,31.Rút kinh nghiệm bài dạy:…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


Tiết 12 LUYỆN TẬP (tt)I .Mục tiêu


700

?

C

B

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 20161.Kiến thức: HS được củng cố các hệ thức giữa cạnh và góc của 1 tam giác vuông .2.Kĩ năng :HS vận dụng được các kiến thức trên để giải các bài tập liên quan3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập.II. Chuẩn bị :GV: Thước kẻ ; máy tính bỏ túi; tranh vẽ hình 33.HS:Máy tính bỏ túi ,Bảng số . III. Hoạt động dạy học :1. Ổn định lớp:2. Kiểm tra bài cũ : Tính: cos 220? Sin 380? Sin 540 ?sin 740?*Trả lời :cos 220 0,9272 Sin 540 0,8090 Sin 380 0,6157 Sin 740 0,96133 .Luyện tập :

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạtHS vẽ hình ,ghi giả thiết ,kết luận GV hướng dẫn chứng minh: ABC là tam giác thường và ta chỉ mới biếtg 2 góc nhọn và độ dài BC ? Vậy muốn tính đường cao AN ta phải tính đoạn nào .HS: Đoạn AB hoặc AC.?Để thực hiện được điều đó ta phải vuông có chứa BA hoặc AC là cạnh huyền .Theo em ta phải làm thế nào .HS: Kẻ BK AC ?Nêu cách tính BK.HS: BK là cạnh góc vuông của tam giác vuôngBKCBK =BC.sinC = 11.sin 300 =11.0,5 =5,5?Hãy tính số đo KBAHS:KBC = 900-KCB =900-300 =600.

KBA = KBC- ACB=600 -380=220.?Hãy tính ABHS: AB là cạnh huyền của tam giác vuông AKB.

?Nêu cách tính AN.HS:AN là cạnh góc vuông của tam giác vuông ANB.

Bài tập 30:

GT ABC;AN BC tại N BC =11 cm;ABC = 38o ACB = 30o

KL a)K AN? B)AC? a)Kẻ BK AC với K AC Ta có :BK là cạnh góc vuông của tam giác vuông BKC.Nên :BK =BC.sinC=11.0,5.Ta lại có : BKC vuông tại KNên KBC= 900-KCB =900-300 =600.

KBA = KBC- ACB = 600 -380=220.Mặt khác AB là cạnh huyền của tam giác vuông AKB.

Nên: AB =

Vậy AN = AB sin B

5,932.0,6157 3,652 (cm)b)Ta có:AC là cạnh huyền của vuông ANC


300380

K

NCB

A


Nên AN = AB sin B

5,932.0,6157 3,652? Nêu cách tính AC.HS: AC là cạnh huyền của tam giác vuông ANC

AN =

GV treo tranh vẽ hình 33:? Nêu cách tính AB.HS:- AB là cạnh góc vuông của tam giác vuông ABC- AB = AC sin C =8 sin 450 =8.0,8090 64,72 cmb)Góc ADC cần tính là góc nhọn của tam giác thường ADC; để tính được số ddo của ADC ta phải tạo ra 1 tam giác vuông chứa ADC? Theo em ta làm thế nào.HS:kẻ AH CD?Nêu cách tính AH.HS: AH là cạnh góc vuông của vuông AHCAH =AC sin C=8.sin 740 7,690? Nêu cách tính số đo ADC

HS: Tính sinD=

Suy ra : D53013/ 530.

Nên:

Vậy AC 7,304

Bài tập 31 :

a)Ta có:AB là cạnh góc vuông của tam giác vuông ABC.Nên: AB = AC sin C =8 sin 450 64,72 cmVậy AB 64,72 cm

b) kẻ AH CDTa có: AH là cạnh góc vuông của vuôngAHCNên:AH =AC sin C=8.sin 740 8. 0,9613 7,690

Ta lại có :sinD=

Suy ra : D53013/ 530.Vậy ADC 530.

4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà:1 Qua 2 bài tập 30 và 31 vừa giải ,để tính cạnh và góc còn lại của 1 tam giác thường em cần làm gì?2. Hãy phát biẻu định lí về cạnh và góc trong tam giác vuông .- Xem kĩ các bài tập đã giải.- Mỗi tổ chuẩn bị 1 giác kế,1 e ke,1 thước cuộn .Rút kinh nghiệm bài dạy:


Tiết 13: §5. ỨNG DỤNG THỰC TẾ CÁC TỈ SỐ LƯỢNG GIÁC CỦA GÓC NHỌN. THỰC HÀNH NGOÀI TRỜI

I .Mục tiêu


?740540

8cm9cm

DH

700

?

C

B

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016 1.Kiến thức: HS biết xác định chiều cao của 1 vật thể mà không cần lên điểm cao nhất của nó 2.Kĩ năng : HS được rèn luyện kĩ năng đo đạc trong thực tế .3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động và có ý thức làm việc tập thể 4. Năng Lực: Năng lực vẽ hìnhII . Chuẩn bị :GV: Giác kế ,eke đạc , tranh vẽ hình 34.HS:Thước cuộn ,Máy tính bỏ túi ,giấy ,bút .III. Hoạt động dạy học :1. Tổ chức lớp .2. Kiểm tra bài cũ :3. Bài mới : * LÍ THUYẾT

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt - GV treo tranh vẽ sẵn hình 34 lên bảng -GV nêu nhiệm vụ : Xác định chiều cao của 1 tháp mà không cần lên đỉnh của tháp -GV giới thiệu: độ dài AD là chiều cao của 1 tháp mà khó đo trực tiếp được.- Độ dài OC là chiều cao của giác kế - CD là khoảng cách từ chân tháp tới nơi dặt giác kế ? Trong hình vẽ trên theo em những yếu tố nào ta có thể xác định trực tiếp được . HS: Xác định góc AOB bằng giác kế trực tiếp - Xác định trực tiếp đoạn OC ,CD bằng đo đạc ? Để tính độ dài AD em sẻ tiến hành như thế nào .-Các bước ở cách thực hiện ? Tại sao ta có thể coi AD là chiều cao của thápHS: vì tháp vuông góc với mặt đất ,nên tam giác AOB vuông góc tại B.AD = AB + BD

-GV treo tranh vẽ sẵn hình 35 tr 31 lên bảng

I .Xác định chiều cao :

1.Cách thực hiện - Đặt giác kế thẳng đứng cách chân tháp 1 khoảng bằng a.- Đo chiều cao của giác kế (OC = b)- Đọc trên giác kế số đo góc AOB =Ta có : AB = OB tan AD = AB + BD = a tan +b 2.Chứng minh AD là chiều cao của tháp :Vì tháp vuông góc với mặt đất .Nên tam giác AOB vuông tại BTa có : OB =a; AOB =

AB = a tan Vậy AD = AB + BD = atan +b

II. Xác định khoảng cách :

1.Cách thực hiện :


ba

O

DC

B

A

xC

B

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016-GV nêu nhiệm vụ : Xác định chiều rộng của 1 khúc sông mà việc đo đạc chỉ tiến hành tại 1 bờ sông.+ Hướnh dẫn : Ta coi 2 bờ sông song song với nhau Chọn 1 điểm B phía bên kia sông làm mốc ( thường lấy 1 cây làm mốc )? Để tính độ dài AB em sẽ tiến hành như thế nào.HS : Trả lời các bước như ở cách thực hiện ?Tại sao ta có thể coi AB là chiều rộng của khúc sông .HS : Vì 2 bờ sông coi như song song và AB vuông góc với 2 bờ sông .Nên chiều rộng khúc sông chính là đoạn AB

-Lấy điểm A bên này sông sao cho AB vuông góc với các bờ sông- Dùng eke đạc kẻ đường thẳng Ax sao cho Ax AB- Lấy C Ax- Đo đoạn AC ( giả sử AC = a)- Dùng giác kế đo góc.2.Chứng minh AB là chiều rộng khúc sông :Ta có :Tam giác ABC vuông tại A và AC = aACB = Vậy AB = a tan

* Hướng dẫn tiết sau thực hành:1. Lớp được chia thành bốn nhóm thực hành theo bốn tổ,Tổ trưởng làm nhóm trường.2. Các nhóm trưởng phân công tổ viên chuẩn bị dụng cụ:- 2 thước cuộn- 1 Giác kế- Máy tính bỏ túi- Hai cọc tiêu bằng tre- mẫu báo cáo thực hànhBÁO CÁO THỰC HÀNH -TIẾT 13 HÌNH HỌC CỦA TỔ ...LỚP...... Xác định chiều cao (hình vẽ ) Đo chiều cao của cây ở trong sân trường THCS Cẩm Ngọca)Kết quả đo :

- CD = - = - OC =b) Tính AD = AB + BD * Điểm thực hàmh của tổ được đánh giá như sau:- điển chuẩn bị dụng cụ 2 điểm - Ý thức kĩ luật 3điểm - KĨ năng thực hành 5 điểm * Xác định khoảng cách giữa hai điểm cột mốc theo yêu cầu.Mẫu báo cáo như trên.Rút kinh nghiệm bài dạy:……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………





Tuần 7 Ngày soạn: Ngày dạy:

Tiết 14 ỨNG DỤNG THỰC TẾ CÁC TỈ SỐ LƯỢNG GIÁCTHỰC HÀNH NGOÀI TRỜI

I .Mục tiêu :


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 20161.Kiến thức:HS biết xác định , chiều cao, khoảng cách giữa 2 địa điểm ,trong đó có 1 địa điểm khó tới được 2.Kĩ năng : HS được rèn luyện kĩ năng đo đạc trong thực tế .3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động và có ý thức làm việc tập thể 4. Năng Lực: Năng lực vẽ hìnhII . Chuẩn bị :GV: Giác kế ,eke đạc , tranh vẽ hình 34.HS:Thước cuộn ,Máy tính bỏ túi ,giấy ,bút . 2 thước cuộn , 1 Giác kế* THỰC HÀNH - Đo chiều cao của cây- Đo khoảng cách hai điểm trên sân trường theo yêu cầu của giáo viên - Các bước thực hiện như tiết 131. Chuẩn bị thực hành :- GV yêu cầu các tổ trưởng báo cáo viêc chuẩn bị thực hành về dụng cụ và phân công nhiệm vụ - GV kiểm tra cụ thể các nhóm- GV giao mẫu báo cáo thực hành cho các tổ BÁO CÁO THỰC HÀNH - HÌNH HỌC CỦA TỔ ...LỚP...... Xác định chiều cao (hình vẽ ) Đo chiều cao của cây ở trong sân trường THCS Cẩm Ngọca)Kết quả đo :

- CD = - = - OC =b) Tính AD = AB + BD * Điểm thực hàmh của tổ được đánh giá như sau:- điển chuẩn bị dụng cụ 2 điểm - Ý thức kĩ luật 3điểm - KĨ năng thực hành 5 điểm 2. Học sinh thực hành - GV đưa hs tới địa điểm thực hành và phân công vị trí từng tổ .- GV kiểm tra kĩ năng thực hành của các tổ ,nhắc nhở ,hướng dẫn thêm cho hs.- Mỗi tổ cử 1 thư kí ghi lại kết quả đo đạc và tình hình thực hành của tổ sau khi thực hành xong các tổ tiếp tục vào lớp để hoàn thành và báo cáo .3 Hoàn thành báo cáo -Nhận xét -đánh giá - Các tổ làm báo cáo thực hành theo nội dung+ Về phần tính toán kết quả thực hành cần được các thành viên trong tổ kiểm tra vì đó là kết quả chung của tập thể ,Căn cứ vào đó GV đánh giá cho điểm thực hành của từng tổ .-Các tổ tính điểm cho từng cá nhân và tự đánh giá theo mẫu báo cáo - Sau khi hoàn thành các tổ nộp báo cáo cho GV -GV thu báo cáo thực hành của từng tổ


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016-Thông qua báo cáo và thực tế quan sát , kiểm tra ,nêu nhận xét - đánh giá và cho điểm thực hành từng tổ .4. Hướng dẫn học ở nhà :- Ôn các kiến thức đã học - Làm các câu hỏi ôn tập chương - Làm bài tập 33, 34, 35 ,36 ,37.Theo hướng dẫn trên các em sẽ tiến hành đo đạc thực hành ngoài trời …………………………………………………………………………………………………


Tiết 15 ÔN TẬP CHƯƠNG I (tiết 1)I .Mục tiêu :1.Kiến thức:-HS được hệ thống hoá các kiến thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông ;


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016-HS được hệ thống hoá các công thức định nghĩa các tỉ số lượng giác của 1 góc nhọn và quan hệ giữa các tỉ số lượng giác của 2 góc phụ nhau 2.Kĩ năng : HS được rèn luyện kĩ năng tra bảng ( hoặc sử dụng máy tính bỏ túi )để tìm các tỉ số lượng giác hoặc số đo góc .3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập. 4. Năng Lực: Năng lực vẽ hìnhII . Chuẩn bị :- GV : +Bảng tóm tắt các kiến thức cần nhớ có chỗ trống để học sinh điền cho hoàn chỉnh . + Bảng phụ ghi câu hỏi và bài tập .Thước thẳng ,compa ,eke, thước đo độ ,phấn màu ,máy tính bỏ túi (hoặc bảng lượng giác )- HS: + Làm các câu hỏi và bài tập chương I. Thước thẳng ,compa ,eke, thước đo độ ,máy tính bỏ túi ; bảng lượng giác .III. Hoạt động dạy học :1. Ổn điịnh tổ chức lớp:2. Kiểm tra bài củ.Em hãy viết một số hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông3. Ôn tập :

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh I. Tổng hop kiến thức chương I-GV treo bảng phụ có ghi tóm tắt các kiến thức cần nhớ .? Công thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông 1.b2 = .....; c2 = ... 2. h2 = ....3. a.h = ......

4. = ...+ ...

- GV yêu cầu hS điền vào dấuHS: điền như nội dung ghi bảng.2 Định nghĩa tỉ số lượng giác của góc nhọn

sin =

cos = ......

tan = ;

1.Công thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông

1.b2 = ab/; c2 = ac/ 2. h2 =b/c/

3. b.c = a.h

4.

2. Định nghĩa tỉ số lượng giác của góc nhọn

tan = cot =3. Một số tính chất của các tỉ số lượng giác


b/c/

c b

aCB

A

h

H

C

B

A

b/c/

c b

aCB

A

h

H

C

B

A


cot =

- GV yêu cầu hS điền vào dấuHS: điền như nội dung ghi bảng?Cho và là hai góc nhọn phụ nhau khi đó :sin = .......... ;cos = ......... tan = ...........;cot = ........Hãy điền vào dấu ......HS: điền như nội dung ghi bảng .? Cho góc nhọn .Ta còn biết những tính chất nào của các tỉ số lượng giác của góc

HS: Kết quả trả lời như ghi bảng .? Khi tăng từ 00 đến 900 thì nhưng tỉ số lượng giác nào tăng. Những tỉ số lượng giác nào giảm . HS: Khi tăng từ 00 đến 900 thì sin và tan ; cos và cot giảm -GV treo bảng phụ ghi đề và hình vẽ ? Hãy chọn phương án đúng :HS: a) C ;b) D ;c) C-GV treo bảng phụ ghi đề và hình vẽ bài 34:? Hãy chọn phương án đúng :HS: a) C ;b) C- GV goi học sinh dọc đề ghi GT và KL: - GV treo bảng phụ vẽ hình và hướng dẫn chứng minh.? Để chứng minh Tam giác ABC vuông tại A ta làm thế nào .HS: Áp dụng định lí đảo của định lí Pitago.?Làm thế nào để tính góc B và C.HS:-Áp dụng định nghĩa tỉ số lượng giác để tính . - Sử dụng tính chất B + C = 90o để tính C? Đường cao AH được tính như thế nào HS: - C1:Sử dụng hệ thức BC .AH = AB .AC - C2: Sử dụng hệ thức :

a.Cho và là hai góc nhọn phụ nhausin = cos ;cos = sin tan = cot ;cot = tanb. Các tính chất khác0<sin <1; 0<cos <1Sin2 +cos2 =1

tan .cot =1Khi tăng từ 00 đến 900 thì sin và tan;cos và cot giảm

II Bài tập:Bài tập 33:a) C ;b) D ;c) CBài tập 34:a) C ;b) C

Bài tập 37:

a) Ta có :AB2 +AC2=62

+(4,5)2=56,25 =(7,5)2 -BC2.Vậy ABC vuông tại A

Ta có tanB =

B 36052/. C 900- B 5308/.

Ta lại có:thức BC .AH = AB .AC

Vậy B36052/.;C 5308/;AH 3,6 cmb) Ta có : MBC và ABC có cạnh BC chung và diện tích bằng nhau.

M Phải cách BC 1 khoảng bằng AH

Vậy:Mnằm trên 2 đường thẳng song song với BC và cách BC 1 khoảng bằng AH (3,6 cm)


7,5cm

6cm4,5cm

H CB

A


? MBC và ABC có dặc điểm gì chungHS: Có cạnh BC chung và diện tích bằng nhau.?Vậy đường cao ứng với cạnh BC của 2

này phải như thế nào .HS: đường cao ứng với cạnh BC của 2 này phải bằng nhau.? Lúc đó điểm M nằm trên đường nào .HS :Mnằm trên 2 đường thẳng song song với BC và cách BC 1 khoảng bằng AH (3,6 cm)? Hãy đơn giản các biểu thức :a). 1- sinb). ( 1 - cos ) .(1 + cos )c) .1+ sin2 +cos2

-HS thảo luận nhóm và đại diện nhóm trình bày bài giải .+ Kết quả như nội dung ghi bảng .

Bài tập 81 sách bài tập:

a)1- sin = sin2 +cos2 - sin2 = cos2

b)( 1 - cos ) .(1 + cos ) = 1-cos2 = sin2

c)1+ sin2 +cos2 = 1 +1 =2

4 .Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà:- Ôn tập theo bảng “ Tóm tắt kiến thức cần nhớ” của chương I-Làm bài tập 38,39,40.Rút kinh nghiệm…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………



Tuần8: Ngày soạn: Ngày dạy:

Tiết 16 ÔN TẬP CHƯƠNG I (t.t)I .Mục tiêu :1.Kiến thức:-HS được hệ thống hoá các hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông ;


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 20162.Kĩ năng HS được rèn luyện kĩ năng dựng góc nhọn khi biết 1 tỉ số lượng giác của nó ; kĩ năng giải tam giác vuông và vạn dụng vào tính chiều cao ,chiều rộng của vật thể trong thựch tế.3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập. 4. Năng Lực: Năng lực vẽ hìnhII . Chuẩn bị :- GV : +Bảng tóm tắt các kiến thức cần nhớ có chỗ trống để học sinh điền cho hoàn chỉnh . + Bảng phụ ghi câu hỏi và bài tập . + Thước thẳng ,compa ,eke, thước đo độ ,phấn màu ,máy tính bỏ túi (hoặc bảng lượng giác )- HS: + Làm các câu hỏi và bài tập chương I + Thước thẳng ,compa ,eke, thước đo độ ,máy tính bỏ túi ; bảng lượng giác .III Tiến trình dạy học :1. Tổ chức lớp .2. Ôn tập :

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt

Tiết 17:- GV treo bảng phụ ghi câu hỏi 3 và hình vẽ 37+ HS làm câu hỏi 3 bằng cách điền vào dấu (....) của phần 4 “ Tóm tắt các kiến thức cần nhớ “Kết quả của học sinh như phần nội dung ghi bảng .? Hãy trả lời câu hỏi 4:Để giải 1 tam giác vuông ta cần biết điều gì .HS: Để giải 1 tam giác vuông cần biết 2 cạnh hoặc 1 cạnh và 1 góc nhọn .- Ít nhất là 1 cạnh Học sinh đọc đề :-GV treo bảng phụ vẽ hình 50 và hướng dẫn chứng minh.? Chiều cao của cây là đoạn nào trên hình vẽ : CD = AD + AC.? AD dược tính như thế nào .HS: AD = BE =1,7 m? AC Được tính như thế nào .HS:-AC là cạnh góc vuông của tam giác vuôngABC

A .Lí thuyết :1.Các hệ thức về cạnh và góc trong vuông .1) b= a.sin B= a.cos Cc = a.sinC =a.cosB2) b = ctan B = c cot CC = b tanC = b cot B* Chú ý : Để giải 1 tam giác vuông cần biết 2 cạnh hoặc 1 cạnh và 1 góc nhọn .B .Bài tập :Bà tập 40:Ta có : AC là cạnh góc vuông của tam giác vuôngABC .Nên :AC = AB tg B = 30 tg 500

= 30.0,7 21 (m)Ta lại có : AD = BE =1,7 mVậy chiều cao của cây là:CD = AD + AC =1,7 +21 = 22,7 (m)


c

b

a

C

B

A

350

DE 30m1,7m

C

B A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016- AC = AB tan BGV tre bảng phụ ghi đề bà và hình vẽ ? Khoảng cách giữa 2 chiếc thuyền là doạn nào trên hình vẽ HS : Đoạn AB? Đoạn AB được tính như thế nào .HS:AB =IB -IA? Nêu cách tính IB.HS: : IB là cạnh góc vuông của tam giác vuôngIBK -IB =IK .tan650(IKB =500+150 =650.? Nêu cách tính IAHS:IA là cạnh góc vuông của tam giác vuông IAK- IA =IK tan 500

Dựng góc nhọn biết :a) sin = 0,25 ;c) tan = 1-GV yêu cầu học sinh thảo luận nhóm và đại diện các nhóm lên dựng hình ? Biết sin =0,25 ta suy ra được điều gì . HS : cạnh đối 1 Cạnh huyền 4?Như vậy để dựng góc nhọm ta quy bài toán về dựng hình nào .HS : vuông ABC với A = 900;AB =1 ;BC =4?Biết tg =1 ta suy ra được điều gì .?Hãy suy ra cách dựng góc nhọn HS: Dựng vuông ABC với AB =1;AC =1; = ACBTiết 18:

? y/c HS đọc và tóm tắt đề bài?

GT: BCD có: BD=CD=BC= 5cm DAB = 40o

KL: AD, AB =?

? Ta có áp dụng được các hệ thức lượng

Bài tập 38:

Ta có : IB là cạnh góc vuông của tam giác vuôngIBK Nên IB =IK .tan( 500+150)=IB tan 600 =380.tan 650

814,9 (m)Ta lại có IA là cạnh góc vuông của tam giác vuông IAKNên IA =IK tan 500= 380 .tan 500 452,9 (m)Vậy khoảng cách giữa 2 chiếc thuyền là:AB =IB -IA 814,9 -452,9 36,2 (m)

a)Dựng xOy =900

- Trên Ay dựng điểm B sao cho AB =1- Dựng (b ,4cm) cát Ax tạ C- Lúc đó = ACB là góc cần dựng.

b) Dựng vuông ABC với AB =1;AC =1-Lúc đó đó = ACB là góc cần dựng.Bài 61 (sbt):

40

HA BC

D


500

150

KI 38cm

B

A

41

y

xC

B

A

1

1

y

xC

B

A

=

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016đã học không? Vì sao?

? Làm thế nào để có tam giác vuông?? Tính DH?? ÁP dụng hệ thức nào để tính AD?

? Muống tính AB ta phải tính cạnh nào?

Y/c HS đọc đề bài?

? Viết GT và KL của bài toánGV HD HS phân tích bài toán?

O

E

D

M H N CB

A

? Tứ giác ADHE là hình gì ? Vì sao?? Tính DE ta phải tính cạnh nào??C/m DOM = HOM ?? C/m DMB cân tại M ?Y/ c HS c/m tương tự?

? Tứ giác EDMN là hình gì?

- Kẻ đường cao DH ( H thuộc BC)BCD đều nên: DH = 4.33 cmADH vuông tại H => AD = DE : ( sin 40)=> AD = 6.74 cm* AE = DE. tan 40 => AE = 3.6cm=> AB = AE - BE = 3,6 - 2,5 = 1.1 cmĐS: AD = 6.74 cm; AB = 1.1 cmBài 96 (sbt):

Chứng minha) ta có:A = E = D = 90o => ADHE là hình chữ nhật. Nên: DE = AHABC vuông tại A , đường cao AH nên:AH2 = BH.CH = 4.9 = 36 => AH = 6cmDo đó DE = 6 cmb)Xét các tam giác vuôngDOM và HOM có:DO = HO, OM chung=> DOM = HOM ( cạnh huyền và cạnh góc vuông)=> DM = MH (1) và MHD = MDH* Mặt khác: MBD = MDB ( cùng phụ với góc MHD) => DMB cân tại M Nên DM = MB (2)Từ (1) và (2) suy ra : MB = MH hay M là trung điểm của BH* CM tương tự N là trung điểm của HCc) Do DM DE và EN DE nên DM// EN=> EDMN là hình thang vuông Các đáy : DM = 1/2 BH = 2cm EN = 1/2 CH = 4,5 cmĐường cao: DE = 6 cmDo vậy: SEDMN = 19,5 cm2

4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà:- Ôn tập lí thuyết và bài tập của chương I- Chuẩn bị giấy và dụng cụ học tập để tiết sau kiểm tra -Làm bài tập 41, 42 .Rút kinh nghiệm:


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016………………………………………………………………………………………………


Tiết 17 KIỂM TRA 45’I .Mục tiêu :1.Kiến thức: Học sinh được kiểm tra các kiến thức cơ bản của chương I- Học sinh được giáo dục và rèn luyện tính nghiêm túc trong kiểm tra thi cử 2.Kỉ năng: Rèn luyện kỉ năng trình bày, kỉ năng sui luận hình học, rèn luyện tính tư duy độc lập.3.Thái độ: Làm việc nghiêm túc, cẩn thận, không quay cópII. Chuẩn bị:


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016GV: Đề kiểm tra HS: Giấy , bút ,thước kẻ ,bảng số hoặc máy tính bỏ túi .III. Hoạt động dạy học :1. tổ chức lớp 2. Ma trận đề kiểm tra:

MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA

Chủ đề

Các cấp độ tư duy

CộngNhận biết Thông hiểuVận dụng

Cấp độ thấp Cấp độ caoTL TL TL TL

Hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông.

Vận dụng được hệ thức để giải bài toán có liên quan.

Số câu: Số điểm: Tỉ lệ %:

1 Câu 1)3,0

1 câu3,0 điểm30 %

Tỉ số lượng giác của góc nhọn.

Biết được mối liên hệ giữa tslg của các góc phụ nhau.

Biết vận dụng được định nghĩa tslg để tính toán.


1/3 Câu 2) 1,0

2/3 Câu 2) 2,0


Hệ thức về cạnh và góc trong tam giác vuông.

Vận dụng được các hệ thức giữa cạnh và góc để giải tam giác vuông..

Vận dụng các hệ thức giữa cạnh và góc để ch/minh một hệ thức khác.


1 Câu 3)a2,5

1 Câu 3) b1,5


Tổng số câu: Tổng số điểm: Tỉ lệ %:

1/3 Câu1,010 %

2/3 Câu2,020 %

2 Câu5,555 %

1 Câu1,515 %

4 câu10,0 điểm100 %

3. Đề kiểm tra :Câu 1: (3 điểm) Cho tam giác ABC vuông tại A và đường cao AH. Biết AB = 6 cm, hình chiếu của AB trên BC bằng 4,8 cm. Tính BC, AC, AH. Câu 2: (3 điểm) Tam giác PQR vuông tại P có PR = 9 cm, QR = 15 cm. Tính các tỉ số lượng giác của góc Q và góc R.Câu 3: (4 điểm) Cho tam giác ABC vuông tại A, biết AB = 5 cm, BC = 7 cm.

a) Không dùng định lý Py-ta-go, hãy giải tam giác vuông ABC.


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016b) Kẻ đường cao AH. Chứng minh: AH = BC.sinB.cosB.

Ghi chú: Kết quả làm tròn đến độ, đến chữ số thập phân thứ tư. ( Hết đề kiểm tra.)

4. ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM BÀI KIỂM TRA CHƯƠNG I Câu 1: (3,0 điểm) Hình vẽ + GT/KL: (0,5 đ ) ABC vuông tại A nên AB2 = BC.BH.

Suy ra BC = = = 7,5 (cm). (1,0 đ )

Ta có CH = BC – BH = 7,5 – 4,8 = 2,7 (cm) (0,5 đ ) Do đó AC2 = BC.CH = 7,5 . 2,7 = 20,25

Suy ra AC = 4,5 cm. (0,5 đ ) Ta cũng có AH2 = BH .CH = 4,8 . 2,7 = 12,96.

Suy ra AH = 3,6 cm. (0,5 đ )

Câu 2: (3,0 điểm) Hình vẽ + GT/KL: (0,5 đ )

Theo đề PQR vuông tại P nên: PQ = =

= = = 12 (cm) (0,5 đ )

Vậy sin Q = = = = 0,6 (0,25 đ )

cos Q = = = = 0,8 (0,25 đ )

tan Q = = = = 0,75 ; cot Q = = = = 1,(3)

(0,5 đ ) Vì và là hai góc phụ nhau nên sin R = cos Q = 0,8 ; cos R = sin Q = 0,6 (0,5 đ )

tan R = cot Q = 1,(3); cot R = tan Q = 0,75 (0,5 đ )

Câu 3:(4,0 điểm) Hình vẽ + GT/KL: (0,5 đ )

a, Ta có sin C = = 0,7143 suy ra ≈ 46 0 (1,0 đ )

từ đó = 900 – ≈ 44 0 (0,5 đ ) và AC = BC.sinB = 7.sin440

≈ 7. 0,6947 ≈ 4,8626 (cm) (0,5 đ ) b, Do AHB có = 900 nên AH = AB.sinB (1) (0,5 đ ) và ABC có = 900 nên AB = BC.cosB (2) (0,5 đ ) thay (2) vào (1) ta được AH = BC.sinB.cosB. (0,5 đ )*) Ghi chú: - Các cách giải đúng đều đạt điểm tối đaGV:Hoàng Minh Luyện -------- ---------- TrườngTH& THCS Võ Thị Sáu48

7

5

A

B CH

4,8

6

B

A

CH

15

9

P

R Q

9




CHƯƠNG II ĐƯỜNG TRÒNTuần 10: Ngày soạn:

Ngày dạy: Tiết 18 §1. SỰ XÁC ĐỊNH ĐƯỜNG TRÒN .

TÍNH CHẤT ĐỐI XỨNG CỦA ĐƯỜNG TRÒNI.Mục tiêu :1.Kiến thức:-Học sinh nắm đượ định nghĩa đường tròn ,các cách xác định một đường tròn ,đường tròn ngoại tiếp tam giác và tam giác nội tiếp đường tròn .HS nắm được đường tròn là hình có tâm đối xứng ,có trục đối xứng 2.Kĩ năng:HS biết dựng đường tròn qua 3 điểm không thẳng hàng ,biết chứng minh một điểm nằm trên,nằm bên tronng ,nằm bên ngoài đường tròn.


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016HS biết vận dụng các kiến thức trong bài vào các tình huống thực tiễn đơn giản như tìm tâm của 1 vật hình tròn , nhạn biết các biển giao thông , hình tròn có tâm đối xứng ,trục đối xứng3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập. II . Chuẩn bị :GV :Một tấm bìa hình tròn thước thẳng ,com fa ,bảng phụ ghi sẵn 1 số nội dung của bài học .HS : Thước thẳng com pa và 1c tấm bìa hình trònIII Hoạt động dạy học :1. Tổ chức lớp .2. giới thiệu 4 chủ đè chính của chương .-Chủ đề 1:Sự xác định đường tròn và các tính chất của đường tròn .-Chủ đề 2:Vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn.-Chủ đề 3: Vị trí tương đối của 2 đường tròn . -Chủ đề 4:Quan hệ giữa đường tròn và tam giác .3. Bài mới :

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt -GV yêu cầu hs vẽ đường tròn tâm O bán kính R.- Nêu định nghĩa đường tròn.?Hs: phát biểu được định nghĩa đường tròn như SGK .tr.97-GV treo bảng phụ giới thiệu 3 vị trí tương đối của điểm M đối với (O;R)?Em hãy cho biết các hệ thức liên hệ giữa độ dài OM và bán kính R của (O) trong từng trường hợp a)OM>R ;b)OM = R ;OM<R-GV treo bảng phụ vẻ hình 53- Để so sánh ÔKH và ÔHK ta so sánh hai đoạn thẳng nào ? vì sao?Hs:OH và OK theo quan hệ giữa cạnh và góc trong tam giác .- Làm thế nào để so sánh OH và OK.?Hs:so sánh OH và OK với bán kính R của (O)-OH>R(Do điểm H nằm ngoài (O;R)-OK<R (Do điểm K nằm trong (O;R)_OH>OK ÔKH > ÔHK

- Một đường tròn được xác định khi biết những yếu tố nào?

I .Nhắc lại về đường tròn : (sgk)-Kí hiệu :( O;R ) hoặc (O) a)Điểm M nằm ngoài (O;R) OM>Rb) Điểm M nằm trên (O;R) OM=Rc) Điểm M nằmbên trong (o;R) OM<R

Giải : Ta có :OH>R(doH nằm ngoài (o;R) OK<R( do K nằm trong (o;R) OH>OKVậy: ˆ ÔKH OHK (theo định lý về góc và cạnh đối diện trong tam giác )II .Cách xác định đường tròn:1.Đường tròn qua 2 điểm :có vô số đường tròn qua 2 điểm.Tâm của các đường tròn đó nằm trên đường trung trựccủa đt nối 2 điểm đó .


R

O

H

K

O

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016Hs: Tâm và bán kính . -Một đoạn thẳng là đường kính của đường trònGV cho hs thực hiện ?.2a) Hãy vẽ một đường tròn qua 2 điểm A và B?b) Có bao nhiêu đường tròn như vậy? Tâm của chúng nằm trên đường tròn nào ?Hs: Có vô số đường tròn qua A và B.Tâm của các đường tròn đó nằm trên đường trung trực của AB ,vì OA =OB GV cho HS thực hiện ?.3-Cho 3 điểm A ,B ,C không thẳng hàng. Hãy vẽ đươnngf tròn qua 3 điểm đó-Vẽ dược bao nhiêu đường tròn? vì sao ?Hs: chỉ vẽ được 1 đường tròn ,vì trong tam giác 3 trung trực cùng đi qua 1 điểm - Vậy qua bao nhiêu điểm ta vẽ được một đường tròn duy nhất ?.Hs :qua 3 điểm không thẳng hàng .- Tại sao qua 3 điểm thẳng hàng khônng xác dịnh được đường tròn?.Hs :vì đường trung trực của 2 đoạn thẳng không giao nhau.- Có phải đường tròn là hình có tâm đối xứng không ?.Em hãy thực hiện ?.4 rồi trả lời .Hs :ta có OA = OB mà OA = R nên OB = R

B OHS: kết luận đường tròn là hình có tâm đối xứngGV hướng dẫn HS thực hiện :-Lấy miếng bìa hình tròn- Vẽ 1 đường thẳng đi qua tâm của miếng bìa -Gấp miếng bìa hình tròn đó theo đường thẳng vừa vẽ.- Hãy nêu nhận xét?

O2O1

B

A

2.Đường tròn qua 3 điểm không thẳng hàng :Qua 3 điểm không thẳng hàng ta vẽ được 1 vàChỉ 1 đường tròn, -Tâm của đường tròn là giao điểm của 2 đường trung trực hai cạnh của tam giác Tam giác ABC gọi là nội tiếp đường tròn(O)

III. Tâm đối xứng:?.4 Ta có OA=OA/mà OA=Rnên có O/A=R A/ R.

Kết luận (SGK)

IV.Trục đối xứng:

-Kết luận :SGK.

?5 Ta có :C và C/ đối xứng nhau qua


CB

A

O

RRBA

O

O

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016Hs :nêu dược hai phần bìa hình tròn bằng nhau và đường tròn là hình có trục đối xứng.Đường tròn có bao nhiêu trục đối xứng?HS : đường tròn cố vô số trục đối xứng( HS gấp hình theo 1 vài đường kính khác )- Hãy thực hiện ?5- Để chứng minh O(O;R),cần chứng minh điều gì?Hs: OC, = R - Để chứng minh OC, =R,cần chứng minh điều gì?( HS: AB là tt )- AB là trung trực của CC/ , vì sao ?Hs: tính chất đối xứng

AB.Nên AB là trung trực của CC/.Ta lại có O AB OC/=OC=R.Vậy C (O;R)

4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà:-Nêu cách nhận biêt 1 điểm nằm trong ,nằm ngoài hay nằm trên đường tròn ?-Nêu các cách xác định 1 đường tròn? -Nêu các tính chất của đường tròn?-Học thuộc bài ; Xem kỹ các bài tâp đã giải; Làm bài tập 3,4

Rút kinh nghiệm: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


C/CB

A

O


Tuần 11: Ngày soạn: Ngày dạy: Tiết 19: §1. SỰ XÁC ĐỊNH ĐƯỜNG TRÒN .

TÍNH CHẤT ĐỐI XỨNG CỦA ĐƯỜNG TRÒN LUYỆN TẬPI .Mục tiêu:1.Kiến thức:-HS được củng cố các kiến thứ về sự xác định đường tròn, tính chất đối xứng của đường tròn qua 1 số bài tập.2.Kĩ năng:-HS được rèn luyện kĩ năng vẽ hình;suy luận ;chứng minh hình học.3.Thái độ: -HS tự giác tích cực chủ động trong học tập. II. Chuẩn bị:-GV: thước thẳng , compa ,bảng phụ ghi trước 1 vài bài tập ,bút dạ ,phấn màu-HS: thước thănngr ,compaIII.Các hoạt động dạy học:1.Ổn định lớp :2.Kiểm tra bài cũ :?.1Một đường tròn được xác định khi biết những yếu tố nào?-Cho 3 điểm A,B,C hãy vẽ đường tròn qua 3 điểm này??.2Giải bài tập 3b/100 SGK*Trả lời :?.1 Một đường tròn được xác định khi biết:


O

C

BA

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016-Tâm và bán kính đường tròn,hoặc biết 1 đoạn thẳng là bán kính đường tròn đó-Hoặc biết 3 điểm thuộc đường tròn đó.Ta có :tam giác ABC nội tiếp đường tròn đường kính BCSuy ra :OA=OB=OC .suy ra góc BAC =90o ( tam giác ABC có trung

tuyến AO = cạnh BC

3. Luyện tậpHoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt

-GV treo bảng phụ ghi đề bài 7(sgk) và yêu cầu hs nối mỗi ô ở cột trái với mỗi ô ở cột phải để được 1 khẳng định đúng HS (1)và(4) ; (2)và (6);(3) và (5)_Gv treo bảng phụ vẽ hình (giả sử đã dựng được ) bài tập 8 và yêu cầu hs phân tích để tìm tâm O

?Đường tròn cần dựng qua B và C;Vậy tâm nằm ở đâu?HS: trung trực d của đoạn BC? Tâm của đường tròn cần dựng lại nằm trên Ay.Vậy tâm đó nằm ở đâu?HS: tâm O là giao điểm của d và Ay?Bán kính của đường tròn cần dựngHS: OB hặc OCGV treo bảng phụ ghi đề bài 12 sbt và yêu cầu Hs đọc đề và vẽ hình a)Để chứng minh AD là đường kính của (o) ta chứng minh điều gì ?HS: O AD? Làm thế nào để chứng minh O ADHS: Tam giác ABC cân tại A đường cao AH là đường trung trực D AH

O AD(do D AH)b) Làm thế nào để tính số đo ÂCD ?

HS: trung tuyến CO= 12

AD ACD

vuông tại c ÂCD =90o

Bài tập 7/101(1)và(4) ; (2)và (6);(3) và (5)Bài tập 8/101-Dựng trung trực d của BC-Gọi O là giao điểm của d và Ay

-Dựng (O;OB) ta được đường tròn cầndựng Bài tập 12:SBT/130a)Ta có ABC cân tại A.Do đó đường cao AH đồng thời là đường trung trực O AHMà D AH Nên O AD


d

y

x

O

CBA

H

D

O

CB

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016Vậy AD là đường kính của (o)

b) Ta có : 12

CD AD ACD tạiC

Vậy : ÂCD =90o

4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà: 1.Tâm của đường tròn ngoại tiếp của tam giác vuông nằm ở đâu? -HS:Tâm của đường tròn ngoại tiếp của tam giác vuông là trung điểm cạnh huyền 2 .Nếu 1 tam giác có cạnh là đường kính của đường tròn ngoại tiếp tam giác thì đó là tam giác gì -HS: Tam giác vuông -Ôn các kiến thức đã học của tiết 20-Xem kĩ các bài tập đã giải * Rút kinh nghiệm giờ dạy: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….Tuần 11: Ngày soạn:

Ngày dạy: Tiết 20 §2 . ĐƯỜNG KÍNH VÀ DÂY CỦA ĐƯỜNG TRÒNI.Mục tiêu:1.Kiến thức: HS nắm đường kính là dây lợi nhất trong các dây của đường tròn , nắm được 2 định lý về đường kính vuông góc với dây và đường kính đi qua trung điểm của 1 dây không đi qua tâm.-HS biết vận dụng các định lý để chứng minh đường kính đi qua trung điểm của 1 dây ,đường kính vuông góc với dây.2.Kĩ năng:HS được rèn luyện kĩ năng lập mệnh dề đảo, kĩ năng suy luận và chứng minh3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập. II.Chuẩn bị:GV:Thước thẳng ,compa ,phấn mầu ,bảng phụ.HS: Thước thẳng ,compa.III.Tiến trình dạy học:1 .Tổ chức lớp:2 .Kiểm tra bài cũ :?Vẽ đường tròn ngoại tiếp của tam giác vuông (ˆ 90OA ) Hãy chỉ rõ tâm ,đường kính,và các dây của đường tròn đó ?

-Trả lời :Tâm là trung điểm của đoạn BC. Đường kính là BC;Dây là AB,ACGv đặt vấn đề : Cho (O;R) trong các của đường tròn , dây lớn nhất là dây như thế nào ?Dây đó có độ dài bằng bao nhiêu 3 . Bài mới


O CB

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt

-GV yêu cầu hs đọc đề bài toán ? Đưòng kính có phải là dây của đường tròn không?HS: Đưòng kính là dây của đường tròn ?Vậy ta cần xét AB trong mấy trường hợp?HS: Hai trường hợp AB là đường kính và AB không là đường kính? Nếu AB là đường kính thì độ dài AB là boa nhiêu?HS: AB = OA + OB = R + R = 2R? Nếu AB không là đường kính thì dây AB có quan hệ thế nào với OA + OB? Tại sao?HS: AB < OA + OB =2R (theo bất đẳng thức tam giác)? Từ hai trường hợp trên em có kết luận gì về độ dài của dây AB?HS: AB 2R ? Vậy thì lúc nào thì dây AB lớn nhất .HS: đọc định lí 1.tr:103 (sgk)GV vẽ đường tròn (O;R); đường kính AB với dây CD tại I.?Em hãy so sánh độ dài IC và ID? Có bao nhiêu cách để so sánh .HS:-C1: COD cân tại O đường cao OI là trung tuyến IC=ID C2: OIC = OID IC=ID? Nếu CD là đường kính thì kết quả trên còn đúng không -HS: CDAB tại O OC = OD AB qua trung điểm O của CD.? Em hãy rút ra nhận xét từ kết quả trên.HS: đọc định lí 2.tr 103 SGK?Hãy thực hiện ?.1HS: Hình vẽ :AB không vuông góc với CD.?Cần bổ sung thêm điều kiện nào thì đường kính AB đi qua trung điểm của dây CD sẽ vuông góc với CD.

I.So sánh độ dài của đường kính và dây :1.Bài toán (sgk) Giải:a) Trường hợp dây AB là đường kính:AB=2.R

RRO

BA

b) Trường hợp dây AB không là đường kính:

RO

BA

Ta có AB<OA+OB=2R(bất đẳng thức )Vậy :AB 2R2.Định lí 1(SGK)II.Quan hệ vuông góc giữa đường kính và dây:1.Định lí 2 (SGK)

GT: ( ; )

2ABO

;CD:dây AB CD tại I

KL IC=ID Ta có COD cân tại O (OC=OD=R).Do đó đường cao OI đồng thời là trung tuyến Vậy :IC=ID2.Định lí 3 ( đảo của định lí 2)

-AB là đường kính -AB cắt CD tại I AB CD - I 0;IC=ID?.2 -( O;13cm) -AB:dây; GT -AM=MB OM =5cm KL AB?


I D

O

C

B

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016HS : điều kiện :dây CD không đi qua tâmHS: đọc định lí 3 .tr:103 sgk? Hãy thực hiện ?.2?Từ giả thiết:AM=MB,suy ra được điều gì? Căn cứ vào đâu?HS:OMAB theo định lí quan hệ vuông góc giữa đường kính và dây .?Như vậy để tính độ dài dây AB ta chỉ cần tínhđộ dài đoạn nào .HS :độ dài đoạn AM.? Làm thế nào để tính AM.HS: sử dụng định lí pitago vào vuông AMO với OA=13cm;CM=5cm. AB=2.AM

CM: Ta có MA=MB (theo gt) OM AB(định lí quan hệ vuông góc giữa đường kính và dây)

AMO vuông tại M

2 2AM OA OM (định lí pitago)

2 213 5 12AM cm

AB = 2.AM = 2.12 = 24cm Vậy :AB = 24 (cm)

4 .Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà: 1.Phát biểu định lí so sánh độ dài của đường kính và dây?2 Phát biểu định lí quan hệ vuông góc giữa đường kính và dây ?Hai định lí này có mối quan hệ như thế nào với nhau?Nêu điều kiện để dịnh lí đảo hoàn toàn đúng ?*Rút kinh nghiệm giờ dạy: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..


M

O

BA





Tiêt 21 §3.LIÊN HỆ GIỮA DÂY VÀ KHOẢNG CÁCH TỪ TÂM ĐẾN DÂYI.Mục tiêu1.Kiến thức: Học sinh nắm được các định lí về liên hệ giữa dây và khoảng cách từ tâm đến dây.Học sinh vận dung các định lí trên để so sánh độ dài hai dây , so sánh các khoảng cách từ tâm đến dây 2.Kĩ năng:Học sinh được rèn luyện tính chính xác trong suy luận và chứng 3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập. II.Chuẩn bị.Giáo viên: Thước thẳng ,com pa ,bảng phụ phấn màuHọc sinh: Thước thẳng ,com pa.III. Các hoạt động dạy học

1.Tổ chức lớp 2.Kiểm tra bài cũ:Phác biểu định lí quan hệ vuông góc giữa đường kính và dâyTrả lời: Định lí 2,3 trang 103 sgk.3.Bài mới:



Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016 HS: OH2+HB2=OK2+KD2

? Hãy chứng minh phần chú ýHS: AB là đường kính thì HO lúc đó HB2=R2=OK2+KD2, AB và CD là đường kính thì K và H đều O, lúc đó HB2=R2=KD2

? Hãy thực hiện ?1a). Nếu AB = CD thì HB=HD HB2=KD2

OH2=OK2 OH=OK? Hãy phát biểu kết quả trên thành định líHS: Trong một đườnh tròn hai dây bằng nhau thì cách đều tâmNếu OH =OK thì OH2 = OK2 HB2 = KD2

HB=KD.? Hãy phát biểu kết quả trên thành định líHS: Trong một đường tròn hai dây cách đều tâm thì bằng nhau.? Hãy thực hiện ?2a). AB > AC HB > KD HB2 > KD2 OH2 < OK2 OH <OK.? Hãy phát biểu kết quả trên thành định líHS: Trong hai dây của đường tròn ,dây nào lớn hơ thì dây đó gần tâm hơn.b). OH < OK OH2 < OK2 HB2 >KD2

HB > KD AB>CD? Hãy phát biểu kết quả trên thành định líHS:Trong hai dây của đường tròn ,dây nào gần tâm hơn thì dây đó lớn hơn.? Hãy thực hiện ?3 ?Từ gt: O là giao điểm của các đường trung trực của tam giác ABC ta suy ra được điều gì HS: O là tâm đường tròn ngoại tiếp tam giác ABCGV:Như vậy so sánh BC và AC; AB và AC là ta so sánh 2 dây của đường tròn.?Vậy làm thế nào để so sánh . HS: Sử dụng định lí 1 và2 về liên hệ giũa dây và k/c đến tâm

1.Bài toán(sgk)Áp dụng định lí Pytago vào tam giác vuông OHB và OKD ta có:OH2 + HB2 =OB2

=R2 (1)OK2 +KD2 =OD2=R2

(2)Từ (1) và (2) suy ra OH2+HB2=OK2+KD2

Chú ý : Kết luận của biểu thức trên vẫn đúng nếu một dây hoặc hai dây đều là đường kính

2. Liên hệ giữa dây và khoảng cách từ tâm đến dây:a). Định lí 1( sgk)

AB = CD OH = OKb). Định lí 2(sgk)AB > CD OH < OKÁp dụng

?3

a). Ta có :OE = OFnên BC = AC (định lí1)b). Ta có : OD > OE và OE = OF(GT)Nên OD > OFVậy AB < AC( định lí 2b)


RO

K

H

D

C

BA

OF

E

D

CB

A

RO

K

H

D

C

BA

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 20164. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà: :a) Tổng kếtLBài tập 12/106sgk. HS thảo luận nhóm và đại diện nhóm trình bày :-Hướng dẫn:a) Nêu cách tính DE?b)Để chứng minh CD=AB ta phải làm điều gì?-Kẻ OH vuông góc với CD rồi chứng minh OH=OE? Nêu cách chứng minh OH=OE.-HS :Tứ giác OEIH có: vàOE=EI=3cmNên OEIH là hình vuôngb) .Hướng dẫn học ở nhà :-Học thuộc các định lí 1 và 2- Xem kĩ các ví dụ và bài tập đã giải.- Làm bài 13,14,15,16.sgk* Tự rút kinh nghiệm:……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Tuần 12: Ngày soạn:

Ngày dạy: Tiết 22- 23: LUYỆN TẬP

I .Mục tiêu:1.Kiến thức-HS được khắc sâu kiến thức đường kính là dây lớn nhất của đường tròn và các định lí về quan hệ vuông góc giữa đường kính và dây qua 1 số bài tập.2.Kĩ năng:-HS được rèn luyện kĩ năng vẽ hình , suy luận ,chứng minh .3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập. II. Chuẩn bị:

1.GV: thước thẳng ,compa, phấn màu2. HS: Thước thẳng ,compa.

III.Tiến trình dạy học1 .Tổ chức lớp :2.Kiểm tra bài cũ:?Phát biểu định lí quan hệ vuông góc giữa đường kính và dây. Chứng minh định lí đó?-Trả lời :_Định lí 2 và 3.tr.103 sgk-Hình vẽ 66.tr103sgk-CM: Ta có : COD cân tại O(OC=OD=R).do dó trung tuyến OI đồng thời là đường cao OIAB,Hay ABCD3 .Bài mới


H

I

O

E

D

C

BA

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt

_GV yêu cầu học sinh đọc đề bài ,vẽ hình ,ghi gt và kết luận của bài toán :? Để chứng minh 4 điểm B,E,D,D cùng thuộc 1 đường tròn ta phải chứng minh diều gì.HS: B,E ,D ,C cách đều tâm O? Tâm o của đường tròn qua 4 điểmB,E,D,C nằm ở đâu.?Vì sao.HS:Do BDAC vàCEAB nên tâm O của đường tròn qua B,E,D,Clà trung điểm

của BC vì 2BCOE OD

theo tính chất đường trung tuyến của vuông? Hãy chứng minnh DE<BC.HS: DE là dây ,BC là đường kính của (o) nên DE<BC theo định lí quan hệ giữa đường kính và dây.GV yêu cầu HS đọc đề bài toán ,vẽ hình ghi giả thiết ,kết luận.GV hướng dẫn kẻ đường phụ:OICD?Nêu cách tính HC và DK.HS:HC=IH-IC và DK=IK-ID?Như cvậy để chứng minh :HC=DK ta phải làm điều gì.HS: c/m IH=IK và IC=ID?Hãy chứng minh IH=IKHS:OIAHBK vì cùng CD OA=OB=Bán kính IH=IK( theo định lí 1 về đường trung bình của hình thang)?Hãy chứng minh IC=IDHS:OICD IC=ID (theo quan hệ vuông góc giữa đường kính và dây)

Bài tập 10/104.sgk

GT ABC;BDAC CEAB

KL a)B,E,D,C(O) b)DE<BCC/M :Gọi O là rung điểm của BCTa có :BDAC vàCEAB(gt)Do đó: BEC và BDC vuông tại E và D

2BCOE OD

theo tính chất đườngtrung tuyến của vuông

Vậy: B,E,D,C cùng (o)b) Ta có:DE là dây và BClà đường kính của(o) .Vậy DE<BCBài tập :11/104.sgk

GT ( ; )

2ABO

;CD:dây AH CD; BK C KL CH=DKC/M: kẻ OI CD.Ta có OI CD tại INên IC=ID(định lí quan hệ vuông góc giữa đường kính và dây)Ta lại có: OIAHBK(vì cùng vuông góc AB)Và:OA=OB(bán kính)Nên IH =IK( định lí 1 về đường trung bình của hình thang)Mặt :CH=IH-IC vàDK=IK-IDVậy:CH=DK

4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà:a) Tổng kết:1.Phát biểu định lí so sánh độ dài của đường kính và dây cung.2. Phát biểu định lí quan hệ vuônng góc giữa đường kính và dây cungb) Hướng dẫn học ở nhà:-Khi làm bài tập cần đọc kĩ đề ,nắm vửng giả thiết ,kết luận.


E D

O CB

A

KI

HD

O

C

BA

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016-Cố gắng vẽ hình chuẩn xác và rõ đẹp .-Vận dụng linh hoạt các kiến thức đã học ,cố gắng suy luận lozic-Làm bài tâp:22,23.SB* Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


Tiêt 24 §4. VỊ TRÍ TƯƠNG ĐỐI CỦA ĐƯỜNG THẲNGVÀ ĐƯỜNG TRÒN

I. Mục tiêu : 1.Kiến thức-Học sinh nắm được 3 vị trí tương đối của dường thẳng và dường tròn, các k/n tiếp điểm ,tiếp tuyến, các hệ thức liên hệ các khoảng cách từ tâm đường tròn đến đường thẳng và bán kính đường tròn ứng với từng vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn 2.Kĩ năng:-Học sinh biết vận dụng các kiến thức trong bài để nhận bíêt các vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn .

-Học sinh thấy được 1 số hình ảnh về vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn trong thực tế

3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập. II. Chuẩn bị :

-GV: +1que thẳng ,thước thẳng ,compa ,phấn màu. + Bảng phụ ghi bài tập 17 ,sgk tr109.-HS: Compa ,thước thẳng ,1 que thẳng.

III .Các hoạt động dạy học:1 Ổn định lớp:2 Kiểm tra bài cũ :- Thảo luận nhóm và đại diện từng nhóm trả lời :Cho đường thẳng a, đường tròn (O;R) .Hãy xác định các vị trí tương đối của a và (O;R)?Trả lời:



O

a

3. Bài mới

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt GV giữ lại các hình vẽ của phần bài cũ và yêu cầu h/s phát hiện các vị trí tương đối của (O;R) và a?HS: Phát hiện ra có 3 vị trí tương đối ?Hãy tìm giao điểm của (O) và a.HS: Không có điểm chung. ?Hãy so sánh khoảng cách từ (O) đến a.HS: Do (O) ở ngoài a .Nên H ở bên ngoài

Cho (O;R) và đường thẳng a ,gọi d là khoảng cách từ O dến a

I.Đường thẳng không giao(cắt) đườngtròn.

1:Số điểm chung: 02. Hệ thức giữa d và Rd > R

(O;R).Suy ra :OH>R .Vậy d > R?Hãy tìm giao điểm của (O) và a .HS: có 2 điểm chung là A và B?Hãy so sánh khoảng cách từ O đến a với R.HS:Do a cắt (O;R) nên H thuộc dây AB.Do đó H ở bên trong (O;R) Suy ra OH <R .Hay d <R.

?Hãy tìm điểm chung của (O) và a.HS: có 1 điểm chung là A.GV giới thiệu A là tiếp điểm và A là tiếp tuyến của(O;R)? Vậy thế nào là tiếp tuyến của đường tròn .HS: Tiếp tuyến của đường tròn là đường thẳng tiếp xúc với đường tròn tại 1 điểm .? Hãy so sánh khoảng cách từ o đến a.HS: Do OA là khoảng cách từ o đến a và A thuộc (O;R) .Nên OA =R;Hay d=R.? Từ kết luận trên suy ra được điều gì

H

O

a

II.Đường thẳng cắt đường tròn :*Số điểm chung là 2*Hệ thức giữa d và R là d < R-Đường thẳng a gọi là cát tuyến của (O)III. Đường thẳng tiếp xúc với đường tròn : *Số điểm chung :1*Hệ thức giữa d với R

d=R-A :gọi là tiếp điểm-a : gọi là tiếp tuyến của (o)* Định lí :(sgk)A là tiếp tuyến của (o) tại A

?.3 a cắt (0,5cm) do d=3cm<R=5cm


O

a

O

a

A BH

O

a

H

O

a


HS: Tiếp tuyến vuông góc với bán kính tại tiếp điểm .HS đọc định lí SGK .tr108

4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà: -Bài tập 17.sgk.tr109:GV treo bảng phụ ghi đề bài 17 yêu cầu HS điền vào chỗ trống .*Hướng dẫn:+ Làmthế nào để giải quyết bài toán?

Sử dụng các hệ thức liên hệ giữa d và RGiải: 1) Cắt nhau do d=3cm<R=5cm

2)Do a tiếp xúc với (O;6cm) nên d=R=6cm 3)Không cắt do d=7cm>R= 4cmHọc thuộc bài Xem kĩ các bài tập đã giải

Làm bài 18,19.sgk.tr110* Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………





Ngày soạn:

Ngày dạy:

Tiết 25 §5. DẤU HIỆU NHẬN BIẾT TIẾP TUYẾN CỦA ĐƯỜNG TRÒNI.Mục tiêu:1.Kiến thức-HS nắm được các dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến của đường tròn-HS biết vẽ tiếp tuyến tại 1 điểm của dường tròn,vẽ tiếp tuyến đi qua điểm nằm bên ngoài đường tròn .2.Kĩ năng:-HS biết vận dụng c dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến của đường tròn vào các bài tập tính toán và chứng minh .-HS thấy được hình ảnh về tiếp tuyến của đường tròn trong thực tế3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập. II.Chuẩn bị:GV:Thước thẳng,compa,phấn màu.HS:Thước thẳng,compa.III.Các hoạt động dạy học:1.Ổn định lớp:2.Kiểm tra bài cũ:HS1 Nêu các vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn cùng các hệ thức tương ứng.HS2 Vẽ hình trường hợp tiếp xúc3. Bài mới

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt -GV giữ lại hình vẽ của bài cũ?Đường thẳng a có là tiếp tuyến của đường tròn (o) không ? Tại sao?HS: Có –theo dấu hiệu nhận biếtthứ 2(định lí)

I.Dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến của đường tròn:Định lí 1(sgk)


C

a


?Hãy nêu dấu hiệu nhận biết 1 đường thẳng là 1 tiếp tuyến của đường tròn.HS đọc định lí tr.110.sgk?Hãy thực hiện ?.1-C1:Sử dụng định lí dấu hiệu nhận biết 1 đường thẳng là 1 tiếp tuyến của đường tròn.-C2:Sử dụng định nghĩa tiếp tuyến của đường tròn(Đường thẳng tiếp xúc với đường tròn d=R)_GV yêu cầu h/s đọc đề và thực hiện bước phân tích.Giả sử qua A ta đã dựng được 2 tiếp tuyến AB,AC của (O)?AB,AC là tiếp tuyến của (O) ta suy ra được điều gì?Tại sao?HS: tại Bvà tại C(tính chất của tiếp tuyến)Các tam giác ABO và ACO có OA là cạnh huyền .Vậy làm thế nào để xác định B,C?HS :B,C cách trung điểm M của AO một

khoảng bằng

?Suy ra B,C nằm trên đường nào.

HS:

?Nêu cách dựng tiếp tuyến AB,AC.HS;Tình bày như ở nội dung ghi bảng.?Để chứng minh AB,AC là tiếp tuyến của (O) ta chứng minh điều gì.HS: tại B và tại C.?Làm th nào để chứng minh.HS:Sử dụng tính chất trung tuyến của tam giác vuông.

a là tiếp tuyến của (O)

?1Giải : C1 :Ta có : tại

Vậy BC là tiếp tuyến của(A;AH)C2:Ta có AH=RVậy BC là tiếp tuyến của (A;AH)II.Áp dụng:Bài toán (sgk)Giải : * Cách dựng : -Dựng M là trung điểm của OA-Dựng (m M ;MO) cắt (O) tại BC_Dựng các đường thẳng AB,AC ta được các tiếp tuyến cần dựng

*Chứng minh : Ta có MB=CM=1/2AODo đó :các tam giác ABO và ACO vuông tại B và CSuy ra: tại B tại CVậy :AB,Aclà tiếp tuyến của (O)

4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà: a.Bài tập 21/tr 111.sgk:HS đọc đề vẽ hình ghi gt, kl

*.Hướng dẫn:?Để chứng minh :AC là tiếp tuyến của (B;BA) ta chứng minh điều gì.

HS: tại A?Để c/m: tại A ta chứng minh điều gì.


C

A

B H

M

C

A

B

O

5

43

C

A

B

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016HS : tam giác ABC vuông tại A. ? Căn cứ vào đâu để chứng minh tam giác ABC vuông tạiA. .HS : Định lí đảo của định lí pitago : vuông tại ABài tập 23/111.sgk :-Hãy giải thích :+Chiều quay của đường tròn tâm A và đường tròn tâm C cùng chiều với chièu quay của kim đồng hồ.b .Hướng dẫn học ở nhà : -Học thuộc bài ,xem kĩ các bài tập đã giải.-Làm bài tập 24,25.sgk * Tự rút kinh nghiệm:……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………Ngày soạn:Ngày dạy: Tiết 26 LUYỆN TẬPI.Mục tiêu : 1.Kiến thức-HS được rèn luyện kĩ năng nhận biết tiếp tuyến của đường tròn .2.Kĩ năng:-HS được rèn luyện kĩ năng chứng minh,giải bài tập dựng tiếp tuyến3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập. II.Chuẩn bị : -GV : Thước thẳng ,com pa, phấn màu ,eke.-HS : Thước thẳng ,compa, eke.III. Các hoạt động dạy học:1.Ổn định tổ chức lớp.2.Kiểm tra bài cũ:?.1Nêu các dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến của đường tròn.?.2 Giải bài tập 22.tr111sgk.Trả lời: ?.1sgk.tr 110. ?.2: Bài tập 22 -Tâm O là giao điểm của đường vuông góc.3 .Luyện tập:

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt -GV yêu cầu h/s đọc đề ,vẽ hình ghi giả thiết ,kết luận.-Gọi H là giao điểm của AB và OC.? Để chứng minh CB là tiếp tuyến của (O) ta làm điều gì.HS: CB OB tại B Hay ˆ 90OCBO

? Để chứng minh ˆ 90OCBO ta chứng minh điều gì.HS: c/m CBO = CAO

Bài tập 24 tr 111.sgk

Chứng minh:Gọi H là giao điểm của OB và OC ta có ABC cân tại O nên OA=OB


HA

C

B

O

21

dA

B

O


? Hãy c/m CBO = CAO.HS: Tam giác ABC cân tại O đường cao OH đồng thời là phân giác 1 2

ˆ Ô O

CBO = CAO(c.g.c)? TừCBO = CAO ta suy ra được điều gì .Tại sao?HS : 0ˆˆ 90CBO CAO ( Do CA là tiếp tuyến của (o) nên CA OA ˆCAO = 90o )? ˆCAO = 90o suy ra được điều gì.HS: CBOB tại B.Hay CB là tiếp tuyến của (O).GV yêu cầu h/s đọc đề ,vẽ hình ,ghi giả thiết ,kết luận của bài toán .? Hai đường chéo của tứ giác OCAB có đặc điểm gì.HS: MO=MA(gt) MB=MC(do BCOA tại M)? Từ khẳng định trên suy ra tứ giác OCAB là hình gì.HS: hình thoi( tứ giác có 2 đường chéo vuông góc tại trung điểm của mỗi đường )? BE là hình gì của (o).HS : BE=BO.tg ˆBOE

GV :OB đã biết R .?Hãy nêu cách tính ˆBOE .HS: ABC đều ˆBOE =60o .?Em nào có thể phát triển thêm câu hỏi của bài tập này .HS:- Hãy chứng minh EC là tiếp tuyến của (O)?Giải tương tự bài 24

1 2ˆ Ô O ( đường cao OH đồng thời là

phân giác) CBO = CAO(c.g.c) ˆCBO = ˆCAO

Ta lại có CA OA tại A(tính chất tiếp tuyến)

ˆCAO =90o ˆCBO =90o CB CO tại B

Vậy CB là tiếp tuyến của (O)Bài tập 25 tr 112 SGK.

MO E

C

B

A

a) Ta có :BCOA tại M(gt)Suy ra : MB=MC (định lí quan hệ vuông góc giữa đường kính và dây )Ta lại có :MO=MA( gt)Vậy tứ giác OCAB là hình thoi.

b) Ta có BEOB taị B (tính chất tiếp tuyến)Suy ra : OBE vuông tại B

BE=OB.tg ˆBOE .Ta lại có : AOB đều (do OA=OB=AB=R)

ˆBOE = 60o Vậy BE=R.tg60o = 3R

c) Ta có : OCE=OBE(c.g.c) ˆ ˆ 90OOCE OBE

CEOC tại CVậy :CE là tiếp tuyến của (O)

4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà : -Nắm vững định nghĩa ,tính chất ,dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến .-Xem kĩ các bài tập đã giải.-Làm bài tập 46,47 sách bài tập............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................



Ngày soạn: Ngày dạy:

Tiết 27: LUYỆN TẬP A .Mục tiêu:1 .Kiến thức:-Học sinh được củng cố tính chất hai tiếp tuyến căt nhau tiếp tuyến của đường tròn; đường tròn nội tiếp tam giác.2 .Kĩ năng: -Học sinh được rèn luyện kĩ năng vẽ hình, vận dụng cấc tính chất của tiếp tuyến vào các bài tập về tính toán và chứng minh.-Học sinh bước đầu vận dụng tính chất của tiếp tuyến vào bài tập quỷ tích, dựng hình.3 Thái độ: Tự giác tích cực trong học tập, có thái độ yêu thích môn họcB.Chuẩn bị:GV: Bảng phụ ghi câu hỏi,bài tập hình vẽ,thước thẳng ,compa,eke.HS: Ôn tập các hệ thức lượng trong tam giác ,các tính chất của tiếp tuyến đường tròn. Thước thẳng ,compa,eke.C. Hoạt động dạy học:1. Ổn định tổ chức lớp.2. Kiểm tra bài củ. + Em hãy nhắc lại tính chât hai tiếp tuyến căt nhau, thế nào là đường tròn nội tiếp, đường tròn bàng tiếp3.Bài mới

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh-GV treo bảng phụ vẽ hình bài 32 và yêu cầu học sinh phân tích bài toán

Theo cách gọi Hãy c/m ba điểm A,H,O thẳng hàng?

Tính AH=?

Bài tập 32 tr 116 sgk


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016Hãy tính diện tích tam giác ABC

HS: Dựa vào tính chất của 2 tiếp tuyến cắt nhau.c)Để chứng minh AC.BD không đổi ta nên quy về chúng minh tích nào không đổi? Tại sao?HS: CM . DM vì CM=AC và MD=BD?Hãy nêu tất cả các cách để chứng minh CM.MD không đổi.C1 :Áp dụng hệ thức lượng trong tam giác vuông.C2 :Chứng minh 2 tam giác đồng dạng.GV treo bảng phụ vẽ hình bài 31 tr 116 sgk và yêu cầu h/s hoạt động theo nhóm rồi cử đại diện nhóm trình bày.Gợi ý: ? Hãy tìm các cặp đoạn thẳng bằng nhau trên hình vẽ.HS: AD=AF;BD=BE; CF=CE theo tính chất của 2 tiếp tuyến cắt nhau.?Hãy tìm các hệ thức tương tự.HS:-2BE=BA+BC-AC -2CF=CA+CB-ABGV yêu cầu h/s vẽ hình và tìm các bước phân tích.? Tâm O của đường tròn cần dựng phải thoả mãn điều kiện gì.

H

O

B C

A

Goị O là tâmđường tròn ngoại tiếp tam đều ABC, H là tiếp điểm thuộc BC, đường phân giác OA cũng là đường cao. Nên: O,A,H thẳng hàng Do đó: BH = HCMà AH = 3.OH = 3 cmHC = AH.tan 30 = cm

Diện tích tam giác ABC là: 1/2.BC.AH Thay số ta có : Diện tích tam giác ABC là: 3 cm2

Bài 31 tr 116 sgk

F

E

D

CB

A

O

Ta có AD=AF;BD=BE; CF=CE (tính chất của 2 tiếp tuyến cắt nhau.)Suy raAB+AC-BC=AD+BD+AF+FC-BE-BC =AD+DB+AD+FC-BD-FC=2AD(đpcm)b) 2BE=BA+BC-AC 2CF=CA+CB-AB


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016HS: Đường tròn (O) tiếp xúc với Ax tại B nên tâm O phải nằm trên đường thẳng d vuông góc với Ax tại B- Đường tròn (O) tiếp xúc với Ay nên tâm O phải nằm trên tia phân giác Az của góc xAy.?Vậy tâm O là giao của nhửng đường nào.

Bài tập 29 tr 116 sgkCách dựng:-Dựng đường thẳng d vuông góc Ax tại B-Dựng tia phân giác Az của góc xAy-Gọi d là giao điểm của d và Ay-Dựng (O;OB) ta được đường tròn cần dựng

D .Hướng dẫn học ở nhà :-Xem kĩ các bài tập đã giải-Hướng dẫn bài 28: Tâm O thuộc tia phân giác Az của góc xAy






Tiết 28 : §6. TÍNH CHẤT CỦA HAI TIẾP TUYẾN CẮT NHAUI.Mục tiêu : 1.Kiến thứcHS nắm được tính chất của hai tiếp tuyến cắt nhau, nắm được thế nào là đường tròn nội tiếp tam giác ,tam gíac ngoại tiếp đường tròn ,hiểu được đường tròn bàng tiếp tam giác .2.Kĩ năng:HS biết vẽ đường tròn nội tiếp 1 tam giác cho trước .Biết vận dụng tính chất của hai tiếp tuyến cắt nhau vào các bài tập về tính toán và chứng minh.HS biết tìm tâm của một vật hình tròn bằng « thước phân giác »3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập. II.Chuẩn bị : -GV : Thước thẳng ,compa,eke,phấn màu , thước phân giác -HS : Thước kẻ ,compa, eke.III.Tiến trình dạy học:1 Ổn định tổ chức lớp:2 Kiểm tra bài cũ:?.1Phát biểu định lí ,dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến của đường tròn.?.2Cho (O) và 1 điểm A ở ngoài (O).Hãy dựng tiếp tuyến AB,AC của (O)3. Bài mới :

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt GV: giữ lại hình vẽ ở phần bài cũ ?Hãy so sánh tam giác ABO và ACOHS: tam giác vuông ∆ABO=∆ACO vì có OB=OC=R và OA chung.? Tam giác vuông ∆ABO=∆ACO ta suy ra được điều gì.HS: AB=AC, ˆ ˆ ˆ ˆ;BAO CAO AOB AOC

? Từ các két quả trên em hãy nêu tính chất của 2 tiếp tuyến cắt nhau tại một điểm .HS: Nêu nội dung định lí tr 114 sgk -GV giới thiệu ứng dụng của định lí này là

I. Định lí về hai tiếp tuyến cắt nhau(sgk)AB,AB là tiếp tuyến của đường tròn (O)

ˆ ˆ

ˆ ˆ

AB AC

BAO CAO

AOB AOC

Ứng dụng:Đặt miếng gỗ hình


C

A

B

O

C

A

B

O


tìm tâm của các vạt hình tròn bằng thước phân giác HS quan sát thước phân giác mô tả cấu tạo và thực hiện ?.2? Thế nào là đường tròn ngoại tiếp tam giác ? Tâm của đường tròn ngoại tiếp tam giác được xác định như thế nào .?Hãy thực hiện ?.3 theo nhóm.

? Để chứng minh D,E,F nừm trên I ta chứng minh điều gì.HS: ID=IE=IF.? Làm thế nào để chứng minh ID=IE=IF.ID=IE vì I thuộc phân giác góc CID=I F vì I thuộc phân giác góc BSuy ra ID=IE=I F Giáo viên giới thiệu (I: ID) là đường tròn bàng tiếp tam giác ABC và tam giác ABC là tam giác ngoại tiếp đường tròn( I ).? Vậy thế nào là đường tròn nội tiếp tam giác ,tâm của đường tròn được xác định như thế nào.

tròn tiếp xúc với hai cạnh của thước .Kẻ theo tia phân giác cua thước ta được 1 đường kính.Xoay miếng gỗ rồi tiếp tục làm như trên ta được đường kính thứ hai.Giao điểm của hai đường kính là tâm của miếng gỗ hình tròn .II. Đường tròn nội tiếp tam giác(sgk).(I; ID) là đường tròn nội tiếp tam giác ABCTâm I là giao điểm của 3 đường phân giác tam giác ABC.

4.Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà:a) Tổng kếtBài tập 26/ 115( sgk) Hướng dẫn: Từ gt AB,AC là hai tiếp tuyến của (O) ta suy ra được điều gì? Vì sao ? AB=AC và góc BAO= góc CAO theo tính chất hai tiếp tuyến cắt nhau . Từ các kết luận trên ta suy ra được điều gì? Tam giác BAC cân tại A nên phân giác OA đồng thời là đường cao OA BC tại I b). Hãy nêu các cách chứng minh BD// OA? Cách1: BD và OA cùng vuông góc vói BCCách 2: OI là đường trung bình tam giác BCDb) Hướng dẫn học ở nhà:Học thuộc bài xem kĩ các bài tập đã giải Làm bài tập 27,28,30,31 (sgk)

* Tự rút kinh nghiệm:


IO

D B

C

A

F E

D

I

C

A

B

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..


Tiết 29: LUYỆN TẬPA .Mục tiêu:1 .Kiến thức:-Học sinh được củng cố tính chất tiếp tuyến của đường tròn; đường tròn nội tiếp tam giác .2 .Kĩ năng: -Học sinh được rèn luyện kĩ năng vẽ hình, vận dụng cấc tính chất của tiếp tuyến vào các bài tập về tính toán và chứng minh.-Học sinh bước đầu vận dụng tính chất của tiếp tuyến vào bài tập quỷ tích ,dựng hình.3 Thái độ: Tự giác tích cực trong học tậpB.Chuẩn bị:GV: Bảng phụ ghi câu hỏi,bài tập hình vẽ,thước thẳng ,compa,eke.HS: Ôn tập các hệ thức lượng trong tam giác ,các tính chất của tiếp tuyến đường tròn. Thước thẳng ,compa,eke.C. Hoạt động dạy học:1. Ổn định tổ chức lớp.2.Kiểm tra bài cũ:?.1 Nêu các tính chất của tiếp tuyến căt nhau của đường tròn.?.2 Áp dụng giải bài tập 27 sgk.*Trả lời?.1 HS nêu các tính chất sgk tr 108 và tr 114?.2 Ta có :DM=DB và ME=CE(tính chất của 2 tiếp tuyến cắt nhau) Vậy chu vi (ABC) =AD +DE+EA+ =AD+DM+ME +EA== AD+DB+CE+EA =AB+AC=2AB(đpcm)3.Luyện tập:

Hoạt đông của giáo viên Hoạt động của học sinh -Hãy thực hiện ?4 Học sinh thực hiện suy luận như ?3.Giáo viên giới thiệu (K ,KD) là đường tròn bàng tiếp tam giác .? Vậy thế nào là đường tròn bàng tiếp tam giác ?, tâm của đường tròn bàng

III. Đường tròn bàng tiếp tam giác (sgk) . (K; KD)là đường tròn bàng tiếp trong góc A của tam giác ABC


M

E

D

C

B

AO

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016tiếp nằm ở vị trí nào?* Có 3 đường tròn bàng tiếp tam giác , bàng tiếp góc A bàng tiếp góc B, bàng tiếp góc C.

-GV treo bảng phụ vẽ hình bài 30 và yêu cầu học sinh ghi giả thiết ,kết luận.a) Trên hình vẽ:góc COD bằng tổng những góc nào?HS:?Để chứng minh góc COD = 90o ta chứng minh điều gì?HS: ? Dựa vào đâu để chứng minh được

ˆ ˆ 90OCOM MOD

b)Trên hình vẽ CD bằng tổng nhửng đường thẳng nào?HS: CD=CM+MD?Vậy để chứng minh CD=CM+MD ta chứng minh điều gì.HS: c/m AC=CM; BD=MD.? Dựa vào đâu để chứng minh AC=CM; BD=MD.c)Để chứng minh AC.BD không đổi ta nên quy về chúng minh tích nào không đổi? Tại sao?HS: CM . DM vì CM=AC và MD=BD?Hãy nêu tất cả các cách để chứng minh CM.MD không đổi.

Tâm K là giao điểm 2 đường phân giác ngoài của tam giác.


a) ta có OC và OD là phân giác của ÂOM và ˆMOB ( tính chất của 2 tiếp tuyến

cắt nhau)Ta lại có: ÂOM và ˆMOB là 2 góc kề bù.Nên OC OD.Vậy ˆ 90OCOD

b)Ta có :AC=AM ; BD=MD(tính chất của 2 tiếp tuyến cắt nhau)Vậy :CD=CM+MD=AC+BD.

c) Ta có OM CD (tính chất của tiếp tuyến) Suy ra:CM.MD=OM2 =R(hệ thức lượng trong tam giác vuông)Mà: CM=AC;MD=BDVậy AC . BD = R2 :không đổi.

D .Hướng dẫn học ở nhà :-Xem kĩ các bài tập đã giải-Hướng dẫn bài 28: Tâm O thuộc tia phân giác Az của góc xAy

* Tự rút kinh nghiệm:


yx

M

O

D

C

BA

K

F E

D C

A

B

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Ngày soạn:Ngày dạy: Tiết 30 §7. VỊ TRÍ TƯƠNG ĐỐI CỦA HAI ĐƯỜNG TRÒNA.Mục tiêu:1 Kiến thức: -Học sinh nắm được 3 vị trí tương đối của 2 đường tròn ,tính chất của 2 đường tròn tiếp xúc nhau(tiếp điểm nằm trên đường nối tâm),tính chất của 2 đường tròn cắt nhau(hai giao điểm đối xứng nhau qua đường nối tâm)2 Kĩ năng :-Học sinh biết vận dụng tính chất 2 đường tròn cắt nhau,tiếp xúc nhau,vào các bài tập về tính toán và chứng minh.-Học sinh được rèn luyện tính chính xác trong tính toán, phát biểu ,vẽ hình.3 Thái độ: HS tự giác tích cực trong học tập. B .Chuẩn bị:-GV: Một đường tròn bằng dây thép ,thước thẳng ,compa,eke,phấn màu.-HS: Ôn tập sự xác định đường tròn,tính chất đối xứng của đường tròn ,thước kẻ ,eke.C. Các hoạt động dạy học:1 .Ổn định tổ chức.2 . Kiểm tra bài cũ :?.1 Hãy xác định đường tròn (O) qua 3 điểm không thẳng hang.?.2 Vì sao 2 đường tròn phân biệt không thể có quá 2 điểm chung.* Trả lời:?.1

?.2 Vì theo sự xác định đường tròn qua 3 điểm không thẳng hàng ta vẽ được 1 và chỉ 1 đường tròn .Do đó nếu có 2 đường tròn có từ 3 điểm chung trở lên thì chúng trùng nhau.Vậy 2 đường tròn phân biệt không thể có 2 điểm chung3. BÀI MỚI



O

CB

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016GV giũ nguyên hình vẽ phần bài cũ cầm đường ròn (O) bằng dây thép dịch chuyển để học sinh thấy sự xuất hiện lần lượt 3 vị trí tương đối của 2 dường tròn.?Có bao nhiêu vị trí tương đối giữa 2 đưòng tròn .HS: có 3 vị trí tương đối :1) cắt nhau;2)tiếp xúc nhau ; 3)ngoài nhau-đựng nhau.-GV treo hình vẽ trường hợp cắt nhau.Hãy xác dịnh số giao điểm của (O) và (O’).HS: có 2 giao điểm là A và B-GV giới thiệu :AB là dây chung của hai đường .GV treo bảng phụ vẽ hình trường hợp tiếp xúc ?Hãy xác dịnh số giao điểm của (O) và (O/).HS : có 1 giao điểm (điểm chung) A-GV giới thiệu :điểm A gọi là tiếp điểm .GV treo bảng phụ vẽ hình trường hợp không cắt nhau.? ?Hãy xác dịnh số giao điểm của (O) và (O/).HS: trả lời là không có điểm chung.-GV giới thiệu :3 trường hợp không cắt nhau:+ Ngoài nhau+ Đựng nhau.+ Đồng tâm.-GV giũ lại hình vẽ trường hợp ngoài nhau và giới thiệu: đường nối tâm, đoạn nối tâm.?Tại sao đường nối tâm có là trục đối xứng của hình gồm cả 2 dường tròn (O) và (O/).HS: AB là trục đối xứng của (O) và CD là trục đối xứng của (O/).Mà A,B,C,D thuộc đường tròn nối tâm O O/ .Nên O O/ là trục đối xứng của (O) và (O/).

I.Ba vị trí tương đối của hai đường tròn:1.Hai đường tròn cắt nhau: Là 2 đường tròn có 2 điểm chung .Đoạn nối 2 điểm chung gọi là dây chung của 2 đường tròn.

(AB là dây chung)2.Hai đường tròn tiếp xúc nhau:Là 2 đường tròn chỉ có 1 điểm chung .Điểm chung đó được gọi là tiếp điểm .a)Tiếp xúc ngoài b)Tiếp xúc trong

O/O A

3 Hai đường tròn không cắt nhau: Là 2 đường tròn không cố điểm chung.a) Ngoài nhau b) Đựng nhau

B O/DC

OA

II Tính chất đường nối tâm:1.Định lí : sgk- O và O/ cắt nhau tại A và B

Tại I-- O và O/ tiếp xúc nhau tại A suy ra O,O/ và A thẳng hàngÁp dụng: ?.3 Giải

a)Hai đường tròn - O và O/ cắt nhau tại


O/O A

O/O

B

A

D CI

B

A

O/ O

B O/DC

OA

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016?Hãy thực hiện ?.2HS: Do OA=OB=R(O)và O/ A= O/ B=R (O/ ) Suy ra : O O/ là trung trực của ABVì A là điểm chung duy nhất của 2 đường tròn suy ra A O O/ GV treo bảng phụ vẽ hình ?.3a)?Hãy xác dịnh vị trí tương đôi của (O) và (O/)HS: cắt nhau tại A và B? Để chứng minh : BC// O O/ ta chứng minh điều gì .HS: BC // IO do I O O/ ? Để chứng minh BC // IO ta chứng minh điều gì HS: IO là đường trung bình của tam giác ABC.? Căn cứ vào đâu để chứng minh IO là đường trung bình của tam giác ABC. HS :-Giả thiết AC là đường kính của (O) suy ra :AC=OC-Tính chất đường nối tâm: IA=IB? Để chứng minh C,B,D thẳng hàng ta chứng minh điều gì.HS:BD//O O/ rồi kết hợp BC//OO/ .suy ra C,B,D thẳng hàng

Avà Bb)Gọi I là giao điểm của AB và O O/

Ta có OA=OB (gt) IA =IB ( tính chất đường nối tâm)

Do đó IO là đường trung bình của tam giác ABC.Vậy IC //BC Hay O O///BC(1)Tương tự:O O/ //BD (2)Từ (1) và (2) suy ra C,B,D thẳng hàng (theo tiên đề ơ clít)Lưu ý : Không thể chứng minh trực tiếp CD//OO/ vì 3 điểm C,B,D chưa thẳng hàng

D .Luyện tập củng cố :Bài tập 33 tr 119 sgkHướng dẫn:-Để chứng minh OC//O/C ta chứng minh điều gì?-HS: : ở vị trí so le trong? Để chứng minh HS: : đối đỉnh ,vì (O) và (O/) tiếp xúc tại A nên A thuộc đường nối tâm O O/

E .Hướng dẫn học ở nhà:-Học thuộc bài và xem kĩ các bài tập đã giải.-Làm bài tập 34 SGK* Tự rút kinh nghiệm:……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


B O/DC

OA B O/DC

OA

21

1

1

O/

D

C

O A

B O/DC

OA B O/DC

OA

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..


Tiết 31. VỊ TRÍ TƯƠNG ĐỐI CỦA HAI ĐƯỜNG TRÒN (t .t)A.Mục tiêu:1Kiến thức:-HS nắm được hệ thức giữa đoạn nối tâm và các bán kính của 2 đường tròn ứng với từng vị trí tương đối của 2 đường tròn - Hiểu được khái niệm tiếp tuyến chung của 2 đường tròn 2 Kĩ năng:-HS biết vẽ 2 đường tròn tiếp xúc ngoài ,tiếp xúc trong , tiếp tuyến chung của hai đường tròn ,biết xác định vị trí tương đối của 2 đường tròn dựa vào hệ thức giữa đoạn nối tâm và các bán kính ._HS thấy được hình ảnh của 1 số vị trí tương đối của 2 đường tròn trong thực tế .3 Thái độ: HS tự giác tích cực trong học tập.B .Chuẩn bị:_GV: Bảng phụ vẽ sẵn các vị trí tương đối của 2 đường tròn, tiếp tuyến chung của 2 đường tròn, hình ảnh của 1 số vị trí tương đối của 2 đường tròn trong thực tế , Thước thẳng ,eke ,compa, phấn màu.- HS: Ôn tập bất đẳng thức tam giác ,tìm hiểu các đồ vật có hình dạng và kết cấu lien quan tới những vị trí tương đối của 2 đường tròn,thước thẳng , bút chì.C .Tiến trình dạy học :1. Ổn định tổ chức lớp :2. Kiểm tra bài cũ :?.1 Nêu các vị trí tương đối giữa 2 đường tròn .?.2 Phát biểu tính chất của đường nối tâm ,định lí về 2 đường tròn cắt nhau,hai đường tròn tiếp xúc nhau.*Trả lời :SGK3. Bài mới :



Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016- GV treo bảng phụ vẽ sẵn vị trí 2 đường tròn cắt nhau.? Em có nhận xét gì về độ dài đoạn nối tâm OO/ với các bán kính R,r.HS: R-r< OO/ <R+r( bất đẳng thức tam giác )?Để chứng minh (O;R) cắt (O/;r) ta chứng minh điều gì.HS: R-r< OO/ <R+r

GV treo bảng phụ vẽ sẵn vị trí tiếp xúc ngoài và tiếp xúc trong của 2 đường tròn .? Hãy tính OO/ rồi nêu mối quan hệ giữa OO/ với các bán kính .HS: OO/ =OA+OA/ =R+r Quan hệ OO/=R+r? Hãy tính OO/ rồi nêu mối quan hệ giữa OO/ với các bán kính .HS: OO/=OA-O/A Hay OO/ =R-r?Để chứng minh (O;R) tiếp xúc trong (ngoài) với (O;r) ta chứng minh điều gì .HS: OO/ =R-r (OO/ <R+r)

GV treo bảng phụ vẽ sẵn hình a) ? Hãy tính OO/ ?Rút ra mối quan hệ giữa OO/ với các bán kính R,r?HS:OO/=OA+AB+BO/=R+AB+r

OO/ > R + rb);c) Thực hiện tương tự a)HS: OO/=OA-AB-O/A=R-r-AB

OO/ > R - rHS: OO/ =O? Để chứng minh (O;R) và (O/ ;r) ngoài nhau hoặc đựng nhau hoặc đồng tâm ta chứng minh điều gì . HS: OO/ > R + r hoặc OO/ > R - r hoặc OO/ =O

-GV nêu khái niệm tiếp tuyến chung của

I .Hệ thức giữa đoạn nối tâm và các bán kính1.Hai đường tròn cắt nhau:

r

d/

d

R - r < OO/<R + r

O/O

RA

2 .Hai đường tròn tiếp xúc nhau :a) Tiếp xúc ngoài:

OO/=R +r

r

d

O/OR A

b)Tiếp xúc trong:

OO/=R -r

d

O/OA

3 .Hai đường tròn không giao nhau:a) Ngoài nhau:

d2d1

r OO/=R-rO/BARO

b) Đựng nhau: c) Đồng tâm

OO/>R -r

O/O

II.Tiếp tuyến chung của 2 đường


OO/=O

O/O

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 20162 đường tròn rồi yêu cầu 4 nhóm thảo luận và vẽ tiếp tuyến vào các hình vẽ phần hệ thức .?Hãy thực hiện ?.3HS: thảo luận nhóm và vẽ được tiếp tuyến

tròn : là đường thẳng tiếp xúc với cả 2 đường tròn đó.?.3-H 97a: Tiếp tuyến chung ngoài :d1và d2-TT chung trong : m-H 97b:Tiếp tuyến chung ngoài : d1và d2

-H 97c: Tiếp tuyến chung ngoài :d-H 97d: Không có tiếp tuyến chung

D .Luyện tập củng cố :Bài tập 35 : Học sinh thảo luận nhóm và điền vào chổ trống Vị trí tương đối của 2 đường tròn

Số điểm chung Hệ thức giữa d,R,r

(O;R) đựng (O/;r) 0 d<R-rỞ ngoài nhau 0 d> R-rTiếp xúc trong 1 d=R-rTiếp xúc ngoài 1 d =R+ rCắt nhau 2 R-r<d<R+rE .Hướng dẫn học ở nhà :-Học thuộc bài và xem kĩ các bài tập đã giải.-Làm bài tập 36,37,38,39 SGK

* Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..




Tiết 32. LUYỆN TẬPA .Mục tiêu:1 Kiến thức :- HS được củng cố các kiến thức về vị trí tương đối của 2 đường tròn, tính chất của đường nối tâm, tiếp tuyến chung của 2 đường tròn.2 Kĩ năng : -HS được rèn kĩ năng vẽ hình , phân tích chứng minh thông qua các bài tập -HS thấy được ứng dụng thực tế của vị trí tương đối của 2 đường tròn ,của đường thẳng và đường tròn.3 Thái độ : HS nghiêm túc trong học tập.B. Chuẩn bị:GV: Bảng phụ ghi đề bài tập, hình vẽ 99,100,101,102,103 sgk, thước thẳng ,eke ,compa,phấn màu.HS: Ôn các kiến thức về vị trí tương đối của 2 đường tròn , thước thẳng ,compa.C .Các hoạt động dạy học:1 Tổ chức lớp:2 Kiểm tra bài cũ :?.1 Điền vào ô trống trong bảng sau ở bài tập 35?.2 Giải bài tập 36:3 .LUYỆN TẬP

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt -GV treo bảng phụ vẽ hình ?Đường tròn (O/;1cm) tiếp xúc ngoài với (O;3cm) thì O O/ bằng bao nhiêu HS: O O/ =3+1=4cmVậy các tâm O/ nằm trên đường nào ?HS: Nằm trên (O;4cm)? Các(I;1cm) tiếp xúc trong với (o;3cm) thì OI bằng bao nhiêu.HS:OI=3-1=2cm

Bài tập 38 tr 123 SGK:


2

21

DC

A O/O

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016? Vậy các tâm I nằm trên đường nàoHS: nằm trên (O;2cm)-GV treo bảng phụ vẽ sẳn hình và hướng dẫn học sinh vẽ hình ?Để chứng minh ta chứng minh điều gì.HS: chứng minh tam giác ABC vuông tại A? Để chứng minh tam giác ABC vuông tại A ta chứng minh điều gì ?Vì sao?HS: c/mIA=IB=IC= .Theo tính chất trong tiếp tuyến của tam giác vuông ?Căn cứ vào đâu để chứng minh IA=IB=IC .HS: Tính chất của 2 tiếp tuyến cắt nhau: IA=IB ;IA=IC IA=IB=IC=

? Để chứng minh ,ta chứng minh điều gì .HS: là góc tạo bởi 2 tia phân giác của 2 góc kề bù và ? Căn cứ vào đâu để khẳng định IO và IO/

là phân giác của AIB ˆ và .HS: Tính chất 2 tiếp tuyến cắt nhau.? Hãy nêu cách tính BC.HS: BC=2IA do IA=IB=IC.? Làm thế nào để tính IA.HS: Áp dụng hệ thức lượng trong tam giác vuông OIO/ tính được IA=6

BC=12cm-GV treo bảng phụ vẽ sẵn hinh 99 a,b,c sgk và hướng dẫn học sinh xác định chiều quay của các bánh xe tiếp xúc nhau.+ Hai đường tròn tiếp xúc ngoài ( nội dung ghi bảng )++ Hai đường tròn tiếp xúc trong (nội dung ghi bảng )--GV treo bảng phụ vẽ sẵn hình 100, 101 sgk+ Ở hình 100: đường thẳng AB tiếp xúc với nên AB được vẽ chắp nối trơn với

a) Nằm trên ( 0 ;4cm)b) Nằm tren ( 0;2cm)Bài tập 39 tr 123 sgk:

a) Ta có IA=IB, IA=IC( tính chất 2 tiếp tuyến cắt nhau)

ABC vuông tại AVậy :b)Ta có :IO và IO/ là phân giác của góc BIA và AIC ( tính chất 2 tiếp tuyến cắt nhau)Mà góc BIA kề bù với góc AICVậy góc OIO/=90o c)Ta có :IA O O/( tính chất của tiếp tuyến chung trong)Suy ra :IA2=OA.O/A( Hệ thức lượngtrong tam giác vuông)

IA2=9.4=36 IA=6cm BC=2IA=12cm Vậy BC =12 cm

Bài tập 40 tr 123 sgk:1) Trên các hình 99a, 99b hệ thống bánh răng chuyển động được-Trên hình 88c hệ thống bánh răng


O/

I

I O/O

A

IC

O/O

B


+ Ở hình 101: MN không tiếp xúc với cung NP nên MNP bị gãy tại N

không chuyển động được.2) Giải thích về chhiều quay của từng bánh xe-Nếu 2 đường tròn tiếp xúc ngoài thì 2 bánh xe quay theo 2 chiều khác nhau

D Hướng dẫn học ở nhà:-Xem kĩ các bài tập đã giải .-Làm bài 70 tr 138 sbt-Làm 10 câu hỏi Ôn tập chương II-Đọc và ghi nhớ “ tóm tắt các kiến thức cần nhớ * Tự rút kinh nghiệm:Tuần 20: Ngày soạn:

Ngày dạy: Tiết 33 ÔN TẬP CHƯƠNG II

A .Mục tiêu:1)Kiến thức:-HS được ôn tập các kiến thức đã học về tính chất đối xứng của đường tròn , liên hệ giữa dây và khoảng cách từ tâm đến dây ,về vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn của 2 đường tròn -HS biết vận dụng các kiến thức đã học vào các bài tập về tính toán và chứng minh.2) Kĩ năng :HS được rèn luyện cách phân tích , tìm toìu lời giải bài toán và trình bày lời giải, làm quen với dạng bài tập về tìm vị trí của 1 điểm để một đoạn thẳng có đọ dài lớn nhất .3) Thái độ : HS tự giác tích cực trong học tậpB Chuẩn bị :-GV: Bảng phụ ghi câu hỏi , bài tập, hệ thống kiến thức ,bài giải mẫu.,thước thẳng compa ,eke , phấn màu .-HS: Ôn tập theo câu hỏi ôn tập chương và làm bài tập. Thước kẻ, compa, eke ,phấn màu.C .Các hoạt động dạy học: 1. Ổn định tổ chức lớp. 2. ÔN TẬP:

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt Gv:Treo bảng phụ ghi đề bài tập 41sgk.Yêu cầu học sinh đọc đề và nhắc lại các khái niệm đường tròn ngoại tiếp tyam giác và tam giác nội tiếp đường tròn.Gv : hướng dẫn hs vẽ hình ghi GT KLa). Hãy tính OI ,OK,IK rồi kết luận ?HS: OI= OB –IB: (I ) tiếp xúc trong với (O)

A.Tóm tắt các kiến thức cần nhớ (sgk)B .Bài tập: * Bài tập 41 tr 128 sgk:


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016OK=OC-KC (K) tiếp xúc trong với (O)IK=IH_KH : ( I ) tiếp xúc ngoài với (K) GV: Hãy nêu cách chứng minh hai đường tròn tiếp xúc ngoài?,tiếp xúc trong và các vị trí tương đối của hai đường tròn?HS: Tính đoạn nối tâm bằng tổng hai bán kính thì hai đường tròn tiếp xúc ngoài, nếu đoạn nối tâm bằng hiệu hai bán kính thì hai đường tròn tiếp xúc trong. ( vị trí tương đối (sgk)).b). Hãy dự đoán tứ giác AEHF là hình gì?HS: Hình chữ nhậtGV: Nên sử dụng dấu hiệu nhận biết nào để chứng minh tứ giác AEH F là hình chữ nhật?HS: Tứ giác có ba góc vuông vì đã có

ta chỉ cần chứng minh góc A bằng .GV: Căn cứ vào đâu để chứng minh góc A bằng 900 ?HS: Sử dụng tính chất nếu tam giác nội tiếp nội tiếp đường tròn có một cạnh là đường kính thì tam giác đó là tam giác vuông.c). Hãy nêu các cách chứng minh :AE.AB=AF.AC? HS: Sử dụng hệ thức lượng trong tam giác vuông, sử dụng tam giác đồng dạng.Gv: cần sử dụng hệ thức lượng vào tam giác vuông nào? Vì sao? Hs: Tam giác vuông AHB và AHC vì có AH chung d) hãy nêu dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến ?Hs: Trả lời như (sgk) Gv: Để chứng minh E F là tiếp tuyến của ( I ) và ( K ) ta chứng minh điều gì? Hs: E F IE tại E và E F KF tại F

B21

21

D

C

F

A

KH OI

E

Chứng minh:a) Ta có : OI = OB –IB

Vậy ( I ) tiếp xúc tron với đường tròn ( O ) Ta có: OK = OC –KC Vậy ( K) tiếp xúc tron với ( O) Ta có : IK = IH + HK Vậy (I) tiếp xúc ngoài với (K)

b) Ta có : ABC nội tiếp đường tròn đường kính BC (gt)

Nên ABC vuông tại A góc EAF=900

Tứ giác AEH F có 0ˆ ˆ ˆ 90A E F

Vậy tứ giác AEH F là kình chữ nhật

c) AHB vuông tại H và HE AB nên AH2=AC. AE (1)

AHC vuông tại H và HF AC nên

AH2 = AC.A F (2) Từ (1) và (2) AE.AB= A F. AC

d)Gọi N là giao điểm của E F và AH . Ta có EN =HN ( tính chất đường chéo hình chữ nhật) EHN cân tại N

2 2ˆ Ê H

Ta lại có EIH cân tại I ( IE =IH) 1 1

ˆ Ê H


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016Gv: Để chứng minh E F IE ta chứng minh điều gì? ( ) GV: Trên hình vẽ : bằng tổng của hai góc nào? Hs: Gv: Hãy so sánh gócE1 với góc H1 và góc E2 với góc H2 ? Hãy tính tổng góc H1 với góc H2 rồi kết luận ?Hs: Trả lời như nội dung ghi bảng Tương tư đối với đường tròn (K) e) Để chứng minh E F lớn nhất ta qui về chứng minh đoạn nào lớn nhất ? Vì sao? Hs: AH lớn nhất vì E F=AH và đoạn AH liên quan đến vị trí điểm HGv: Hãy so sánh AH và AO ?Hs: quan hệ giữa đường vuông góc và đường xiên Gv: Vậy AH lớn nhất khi nào? Khi đó vị trí điểm H ở đâu? Hs: AH=AO .Lúc đó tức là AD

BC tại O Gv: còn cách chứng minh nào khác ?

Hs: 12

EF AH AD EF lớn nhất AD

lớn nhất AD=BC HO( đường kính là dây lờn nhất của đường tròn )

0

1 2 1 2ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ 90E E H H AHB ( Do AD

BC tại H ) Góc IE F= 900 E F IE tại E E F là tiếp tuyến của đường tròn

(I) Tương tự : EF là tiếp tuyến của đường tròn (K) Vậy E F là tiếp truyến chung của đường tròn (I) và đường tròn (K)

e). Ta có AHAC ( quan hệ giữa đường vuông góc và đường xiên) do đó : AH lớn nhất AH = AO H

O ta lại có E F =AH (tính chất đường chéo hình chữ nhật) vậy E F lớn nhất HO , tức là dây ADBC tại O.Cách 2:

Ta có : 12

EF AH AD

E F lớn nhất AD lớn nhất AD = BC HO (đường kính là dây lớn nhất của đường tròn)

D.Hướng dẫn học ở nhà : - học thuộc bảng tóm tắc kiến thức cần nhớ - Xem kĩ các bài tập đã giải .- Làm bài tập 42,43 sgk* Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..






Tiết 34 -35 ÔN TẬP HỌC KÌ IA. Mục tiêu:1Kiến thức :-HS được hệ thống lại các kiến thức của học kì I( Hệ thức lượng trong tam giác vuông-Đường tròn)2 Kĩ năng :Rèn kĩ năng giải một số dạng toán trắc nghiệm .3 Thái độ :HS tự giác tích cực trong học tập.B. Chuẩn bị:-GV:Bảng phụ ghi tóm tắt các kiến thức cần nhớ của chương I,II và bảng phụ ghi đề bài tậpC. Các hoạt động dạy học:1 .Ổn định tổ chức lớp 2 .Kiểm tra vở ghi chép và vở bài tập của 1 số học sinh3.ÔN TẬP:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung kiến thức cần đạt

GV treo bảng phụ ghi tóm tắt các kiến thức cần nhớ của chương I ,II để HS theo dõi và nhớ lại lí thuyết . GV treo bảng phụ ghi bài t ập 1- trắc nghiệm và yêu cầu h/s chọn phương án đúng

HS: Kết quả:a) B; b)B ;c) B ;d) C

I.Lý thuyết :

II.Bài tập trắc nghiệm Bài 1:chọn phương án đúng :Cho tam giác DEF có .Đường cao DI

a)Sin E bằng:

b) TgE bằng :


F

I

D

E


GV treo bảng phụ ghi bài t ập 2- trắc nghiệm và yêu cầu h/s chọn phương án đúngHS:Kết quả: A:Đúng ; B:Sai; C:Sai ;D:ĐúngGV treo bảng phụ ghi bài t ập 3- trắc nghiệm và yêu cầu h/s điền vào ô hệ thức

c) cos F bằng :

d) cotg F bằng:

Kết quả:a) B; b)B ;c) B ;d) C Bài 2 :Các đẳng thức sau đúng hay sai:Cho góc nhọn

Kết quả:A:Đúng ;B:Sai ;C:Sai ;D: ĐúngBài 3: Hãy điền vào hệ thức:

Vị trí tương đối của (O;R)và (O/ ;r)với R>r

Hệ thức

Hai đường tròn tiếp xúc ngoài O O/ =R +rHai đường tròn tiếp xúc trong OO/ = R-rHai đường tròn cắt nhau R-r<O O/<R+rHai đường tròn ở ngoài nhau OO/ > R+rHai đường tròn đựng nhau OO/ < R-rHai đường tròn đồng tâmHS: điền được như nội dung ở bảng GV treo bảng phụ ghi bài t ập 4 ,5- trắc nghiệm và yêu cầu h/s điền vào ô trống HS:Kết quả: 1) Trung trực ; 2) trung điểm của cạnh huyền .

Kết quả: a)2cm<OO/ <8cmb) OO/ =8cm hoặcOO/ =2cm

OO/ =OKết quả : phần chữ đậmBài 4: Hãy diền vào chỗ trống (....) để được 1 khẳng định đúng:1) Nếu 2 đường tròn cắt nhau thì đường nối tâm là..........của dây chung.2) Tâm của đường tròn ngoại tiếp tam giác vuông là........Kết quả: 1) Trung trực ; 2) trung điểm của cạnh huyền .Bài 5:Hãy diền vào chỗ trống (....) để được 1 khẳng định đúng:Cho (O;5) và (O/ ;3)a)Để (O;5) cắt (O/ ;3) thì đoạn nối tâm phải thoả mãn ........b) Để (O;5) tiếp xúc với (O/ ;3) thì OO/ bằng.... Kết quả: a)2cm<OO/ <8cmb) OO/ =8cm hoặcOO/ =2cm

IV.Hướng dẫn về nhà:-Ôn kĩ bài -Chuẩn bị tốt kiến thức và dụng cụ để chuẩn bị thi học kì Itam giác





CHƯƠNG III: GÓC VỚI ĐƯỜNG TRÒN

Tiết 37 GÓC Ở TÂM -SỐ ĐO CUNGI.Mục tiêu:1.Kiến thức: -HS nắm được định nghĩa góc ở tâm và cung bị chắn -HS thấy được sự tương ứng giữa số đo(độ) của cung và góc ở tâm chắn cung đó trong truờng hợp cung nhỏ hoặc cunng nữa đường tròn và biết suy ra số đo của cung lớn -HS bết so sánh 2 cung trên 1 đường tròn căn cứ vào số đo của chúng -HS hiểu định lí về cộng 2 cung.2.Kĩ năng: HS nhận biết được góc ở tâm bằng thước đo góc ;Biết so sánh 2 cung trên 1 đường tròn và chứng minh được định lí về cộng 2 cung.3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tậpII.Chuẩn bị của GV và HS: GV:thước thẳng ,compa thước do góc -Bảng phụ vẽ hình 1 ,3HS:thước thẳng ,compa thước đo góc.III.Các hoạt động dạy-học:1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ : * Giới thiệu chương :GV giới thiệu các nội dung chính của chương III3.Bài mới :

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt GV treo bảng phụ vẽ hình 1sgk để HS quan sát ? Đỉnh của AOBcó đặc điểm gì.HS: Trùng với tâm của đường tròn .GV giới thiệu “AOBlà góc ở tâm”? Góc ở tâm là gì .HS: phát biểu định nghĩa tr 66 sgk

I.Góc ở tâm:1.Định n ghĩa :Góc ở tâm là góc có đỉnh trùng với tâm của dường tròn .VD: là góc ở tâm chắn AmB


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016? Số đo của góc ở tâm có thể là những giá trị nào .HS:? Mỗi góc ở tâm ứng với mấy cung .HS: 2 cung :AmB và AnB? Hãy chỉ ra cung bị chắn ở hình 1a(AmB)?Hãy đo góc ở tâm của hình 1a rồi điền vào chổ trống AOB = 600 Số đo AmB = 600 ?Vì sao AOB và AmB có cùng số đo.

HS: Vì AOB chắn AmB? Từ kết quả trên hãy suy ra cách tính số đo cung AB nhỏ .

? Số đo của cunng đường tròn bằng

bao nhiêu? Vì sao.? Số đo cung lớn AB bằng bao nhiêu? vì sao.HS: Trả lời như phần nội dung ghi bảng ? Hãy thực hiện /.2Nếu AB bằng CD thì ta suy ra được điều gì HS: sđAB = sđCD?Nếu AB >CD thì ta suy ra được điều gì HS:sđ AB > sđ CD?Em thử tìm điều kiện để kết luận trên hoàn toàn đúng .HS: Trả lời như phần ghi bảng GV treo bảng phụ vẽ hình 3 sgk?AOB bằng tổng của những góc nào .HS:AOB=AOC + COB?AOB;AOC; COB chắn cung nào .?Theo định nghĩa về số đo cung ta suy ra được điều gì.HS:sđ AB = sđ AC + sđ CB? Từ kết quả trên hãy phát biểu tổng quát về “phép cộng 2 cung”.HS: Phát biểu định lí tr 68 sgk

O

BA

2.Cung bị chắn :là cung nằm bên trong góc .

II. Số đo cung :1.Định nghĩa (sgk)-sđ AB nhỏ = sđ AOB =

-Số đo của cung đường tròn =1800 .

-sđAB lớn =3600-sđ AB nhỏ.2.Chú ý :-Cung nhỏ có sđ < 1800.-Cung lớn có sđ >1800 .-“Cung không ”có sđ bằng 00 và cung cả đường tròn có sđ bằng 3600 .III .So sánh hai cung:1.AB = CD sđ AB = sđ CD.2..AB > CD sđ AB > sđ CD.Điều kiện :2 cung đang xét phải thuộc 1 đường tròn hoặc 2 đường tròn bằng nhau.IV.Cộng 2 cung:Định lí : sgk

C

B

O

A

sđAB=sđ AC+sđCB

4.Tổng kết: Bài tập 1 tr 68 sgk


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016Kết quả:a)900 ;b) 1500 ;c) 1800 ;d) 00 ;e) 1200.Bài tập 2 tr 69 sgk?xOycó quan hệ thế nào với sOxHs:Kề bù ?Vậy sOt được tính như thế nào .sOt = 1800-sOx = 1800- 400 = 1400.?Làm thế nào để tính tOy, yOs5.Hướng dẫn về nhà:-Học thuộc bài -Xem kĩ các bài tập đã giải ; Làm bài 4,5,6,7,8 (sgk)


Tiết 38. LIÊN HỆ GIỮA CUNG VÀ DÂYI.Mục tiêu: 1.Kiến thức :HS biết sử dụng các cụm từ “cung căng dây”và “dây căng cung”-HS phát biểu được các định lí 1,2 và hiểu được vì sao cá c định lí 1,2 chỉ phát biểu đối với các cung nhỏ trên 1 đường tròn hay hai đường tròn bằng nhau.2.Kĩ năng: HS vận dụng được các định lí trên vào giải 1 số bài tập liên quan3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập.II.Chuẩn bị của GV và HS:GV: Thước thẳng ,compa, Bảng phụ vẽ sẵn hình 9,10,11 SGKHS: Thước thẳng ,compa, III.Các hoạt động dạy học:1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số : 2.Kiểmtra bài cũ :? Hãy vẽ 1 đường tròn tâm O rồi vẽ 2 cung bằng nhau cung AB và cung CD?So sánh số đo của 2 góc ở tâm chắn cung AB và Cung CD.3.Bài mới :

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt GV treo bảng phụ vẽ hình mở đầu bài học và giới thiệu cụm từ “cung căng dây”và “dây căng cung”GV giữ nguyên phần bài cũ ở bảng ? Hãy so sánh 2 dây AB và CD.? Nếu AB = CD thì AB có bằng CD không.

AOB COD (c.g.c) AOB = COD AB = CD? Hãy phát biểu các kết luận trên trongn trường hợp tổng quát.

I.Định lí 1:SGK

AB = CD AB=CDChứng minhTa có: AOB = COD(do AB =CD)

AOB COD (c.g.c) AOB = COD AB = CD


?

?

?O

t

sy

x

O

D

B

C

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016HS: định lí 1 tr 71 sgkGV treo bảng phụ vẽ hình 11 và giới thiệu nội dung định lí 2 .?Hãy so sánh AB và CD của (O) và (O/)

O/O

DCBA

?Hãy rút ra kết luận :HS: rút ra được như phần chú ý của nội dung ghi bảng .C.Luyện tập củng cố ? Hãy đọc đề vẽ hình,ghigt, kl bài 13. ?Để c/m AC = BD ta c/m điều gì? Cănh cứ vào đâu.HS: Tứ giác ABCD là hình thang cân ?Để c/m tứ giác ABCD là hình thang cân ta c/m điều gì .HS:EF là trục đối xứng của hình thang ABCD(AB và CD)?Căn cứ vào đâu chứng minh để khẳng định trên HS:AB//CD EFAB và CD tại trung điểm của AB và CD theo quan hệ giữa đường kính và dây?Hãy trình bày bài giải .? Hãy đọc đề vẽ hình ,ghi gt, kl bài 12?Để c/m OH>OK ta chứng minh điều gì ?Căn cứ vào đâu.HS:BD>BC theo liên hệ giưa dây và khoảng cách từ tâm đến dây .Căn cứ vào đâu để c/m BD>BC .HS: Căn cứ vào gt và bđt tam giác : BD=BA+AD=BA+AC>BC?Làm thế nào để so sánh 2 cung nhỏ BD và BC.HS: so sánh 2 dây BD và BC theo định

Vậy AB = CD AB=CDĐịnh lí 2:sgk AB > CD

AB > CD

* Chú ý :định lí 1 và2 chỉ đúng trong trường hợp 2 cung dang xét phải nằm trên 1 đường tròn hay 2 đường tròn bằng nhauBài tập 13 tr 72 sgk:Chứng minh :

Kẻ EF AB và CD tại H và KTa có: HA=HB và KC=KD và E,H,O,K,F thẳng hàng

EF là trục đối xứng của hình thang ABCD

Hình thang ABCD cân AC=BDVậy :AC = BDBài tập 12 tr 72 sgk

Ta có :BD=BA+ADMà AD=AC (gt)Nên BD=BA+AC >BC(bất đẳng thức tam giác)


O

C

DBA

O

F

K

H

E

DC

BA

O

F

K

H

E

DC

BA

OK

H

D

CB

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016lí 1 về liên hệ giữa cung và dây.?Hãy trình bày c/m:HS: trình bày được như nội dung ghi bảng

Vậy OH >OK và BD > BC

4. Tổng kết : Giáo viên cho hs làm bài tập 11sgk5.Hướng dẫn học ở nhà :-Học thuộc bài ,Xem kĩ các bài tập đã giải-Xem bài 13 như 1 định líđể áp dụng giải bài tập về sau.-Làm bài 10,11,14,sgkRút kinh nghiệm:Tuần 22: Ngày soạn:

Ngày dạy:Tiết 39-40 LUYỆN TẬP

I.Mục tiêu:1. Kiến thức: Học sinh được củng cố về số đo của góc nội tiếp và các hệ quả2. Kỹ năng : Học sinh vận dụng được dịnh lí và hệ quả vào giải bài tập.3. Thái độ : Học sinh nghiêm túc , tích cực chủ động trong học tập II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:Gv: Compa thước kẻ , phấn màu:Hs: Com pa, thước kẻ.III. Tiến trình dạy học:1. Ổn định tổ chức : Kiểm tra sĩ số : 2. Kiểm tra bài cũ. Phát biểu định lí và hệ quả của góc nội tiếp?.Đặt vấn đề: Các em đã nắm vững định lí và hệ quả của góc nội tiếp . Tiết học hôm nay các em được vận dụng kiến thức trên vào giải các bài tập liên quan.3. Bài mới :

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt ? Hãy đọc đề , vẽ hình, ghi GT,KL bài toánHS: (Hình vẽ gt,kl như nội dung ghi bảng)? Để cm SH AB ta cm điều gì HS: H là trực tâm của tam giác SAB.? Để cm H là trực tâm của tam giác SAB ta cm điều gì? Vì sao?Hs :BM SA và AN SB vì BM cắt AN tại H? Để cm BM SA và AN SB ta cm điều gì?

Bài tập 19/75(sgk)

S ở ngoài

GT SA,SB cắt (O) tại M,N AN cắt BM tại H

KL SH AB

Chứng minh:Ta có:AMB =


NM

OBA

H

S

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016Hs :AMB = ANB =90o

?Căn cứ vào đâu để chứng minh được AMB = ANB = 90o? Hs: Hệ quả của góc nội tiếp.

?Hãy đọc đề vẽ hình ,ghi gt,kl của bài toán :HS: Như nội dung ghi bảng .?Để chứng minh C,B,D thẳng hàng ta chứng minh điều gì.HS:CBD =1800

? CBD bằng tổng của những góc nào .HS:CBD = CBA +ABD?Hãy tính sđ của CBA và ABD rồi suy ra điều phải c/mHS:CBA và ABD là góc nội tiếp chắn

(O) và (O/) Nên CBA=ABD=900

theo hệ quả của góc nội tiếp đfcm?Hãy đọc dề vẽ hình ,ghi gt ,kl của bài toán .HS: Như nội dung ghi bảng ?Để c/m MA.MB=MC ta c/m điều gì .HS:MAD đồng dạng MCB suy ra được điều gì .

HS:MA MDMC MB

MA.MB=MC .MD

?Hãy trình bày c/m.HS:Trình bày như nội dung ghi bảng .?Hãy đọc dề vẽ hình ,ghi gt ,kl của bài toán .HS:thực hiện được như nội dung ghi bảng?Để chứng minh SM=SC ta c/m điều gì .HS:Tam giác MSC cân tại S?Để c/m Tam giác MSC cân tại S ta chứng mính điều gì .HS: SMC =SCM?Hãy tính số đo của SMC và SCM

ANB = 90o(góc nội tiếp chắn nửa đường tròn) H là trực tâm của tam giác SAB Vậy SH AB.Bài tập 20 tr 76 sgk:

O/O

DC B

A

Ta có CBA và ABD là góc nội tiếp chắn

(O) và (O/) Nên CBA = ABD=900

(Hệ quả của góc nội tiếp ) CBA+ABD = 900+900 =1800

Hay CBD =1800

Vậy C,B,D thẳng hàng Bài tập 23 tr 76 sgk

O

D

C

B

A

C/M:Xét MAD vàMCB ta có :

AMD =BMC( đ đ) .D =B( Góc nội tiếp cùng chắn cung AC)

Do đó MAD đồng dạng MCB (g.g)

MA MDMC MB

Vậy : MA.MB=MC .MDBài tập 26 tr 76 sgk: AB,BC,CA:dây MA=MBGT MN//BC MN cắt AC tại S

KL SM=SC


S NM

CB

A

O


HS::SMC = sđ NC và SCM = MA

?Như vậy để chứng minh SMC = SCM ta chứng minh điều gì .HS:NC =MA.?Hãy chứng minh NC = MA.HS: c/m như ndgb? Hãy trình bày bài giaỉ.HS: Trình bày như NDGB

Chứng minh:Ta có:SMC = sđ NC và

SCM= MA (đinhỵ lí về sđ của góc nội

tiếp )Ta lại có :NC = MB (Do MN//BC)Và:MA =MB(gt)Do đó :NC =MA SMC = SCMTam giác MSC cân tại S Vậy SM=SC

4. Tổng kết : GV nhắc lại kiến thức cho HS5.Hướng dẫn về nhà: Xem kĩ các bài tập đã giải . Làm bài tập 21,22.







Tiết 41-42: GÓC NỘI TIẾP- LUYỆN TẬPI.Mục tiêu: 1.Kiến thức :Học sinh nắm được định nghĩa góc nội tiếp .-HS nắm được định lí và các hệ quả về số đo của góc nội tiếp .2.Kĩ năng: HS nhận biết được các góc nội tiếp trên 1 đường tròn ,chứng minh được định lí về số đo góc nội tiếp và các hệ quả của định lí .3.Thái độ: HS tự giác tích cực chủ động trong học tập.II.Chuẩn bị của GV và HS:GV:Thước thẳng compa thước đo góc ,Bảng phụ vẽ các hình 13,14,15.HS: Thước, compa, sgkIII.Tiến trình dạy học:1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số : 2.Kiểmtra bài cũ :? Cho hình vẽ sau:Hãy tìm mối liên hệ giữa số đo của góc ABC và sđ của góc BOC .3.Bài mới :


-GV giữ lại hình vẽ và giới thiệu BAC là góc nội tiếp chắn BC.?Vậy góc nội tiếp là gì .HS:nêu như định nghĩa tr 72 sgk.?Hãy thực hiện ?.1HS:-Hình 14 :đỉnh không nằm trên đường tròn -Hình 15 :Hai cạnh không thuộc 2 dây của đường tròn .-GV treo bảng phụ vẽ sẵn hình 16,17,18sgk?Hãy thực hiện ?.2 HS: Số đo góc nội tiếp bằng 1/2 số đo cung bị chắn .?Hãy đọc định lí tr 73 sgk và ghi gt, kl. Hướng dẫn chứng minh:? BAC chắn cung nào .

I.Định nghĩa :SGKVD: BAC là góc nội tiếp chắn BC

A

O

CB

II.Định lí :SGK

Gt (O;R), BAC là góc nội tiếp

KL BAC = BC1)Tâm O nằm trên 1 cạnh của góc :


O

CB

A

A

O

CB

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016HS:Chắn cung BC?Trên hình vẽ còn có góc nào chắn cung BC nữa HS:BOC?Nêu mối quan hệ giữa BAC và BOC

HS:BAC = BOC (bài cũ )? BOC thuộc loại góc nào đã học?Hãy tính sđ BOC.HS :BOC là góc ở tâm chắn BC BOC =sđBC điều phải c/m?Làm thế nào để đưa trường hợp 2),3) về trường hợp 1).HS:Kẻ đường AD?Hãy trình bày chứng minh.-GV vẽ hình (Hệ quả)Cho DBC = EBC.Hãy so sánh DC và EC?HS:sđ DC = 2DBC và sđ EC=2EBC DC = EC?Hãy nêu kết luận tổng quát .HS:Nêu hệ quả 1 tr 74 sgk?Hãy tính sđ của DAC và DBC ?So sánh và rút ra kết luận tổng quát .HS:DAC =1/2sđ DC và DBC = 1/2sđ DC DAC = DBC

Hệ quả 2 tr 74 sgk?Hãy tìm mối liên hệ giữa góc ở tâm và góc nôi tiếp cùng chắn DC?Nêu kết luận tổng quátHS:Bài cũ Hệ quả 3 tr 74 sgk?Hãy tính BAC ?Nêu kết luận tổng quát HS:BAC = 1/2 sđ BC=1/2.1800=900 Hệ quả 4 tr 74 sgk

Ta có BOC là góc ngoài của tam giác

cân AOB Do đó :BOC = 2BACVậy BAC = BOC= BC2) Tâm O nằm bên trong góc :Kẻ đường kính AD 1)3)Tâm O nằm bên ngoài góc :Kẻ đường kính AD 1)

O

DC

B

A

D

A

O

C

B

III.Hệ quả :SGK

E

O CB

A

D

1)DBC = EBC => DC = EC 2)DAC = DBC(cùng chắn DC)DAC = DBC =EBC(cùng chắn DC và EC)3)DBC =1/2DOC(cùng chắn DC)4)BAC = 900(chắn cung 1/2đường tròn )Bài tập 15 tr 74 sgk

a) Đúng b) Sai

Bài tập 18 tr 75 sgk FAQ = PRQ = FCQ(cùng chắn FQ)

4. Tổng kết:HS:Nêu các hệ quả cuả góc nội tiếp ?Hãy so sánh và chỉ rõ căn cứ .5.Hướng dẫn học ở nhà:


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016-Học thuộc bài -chứng minh được định lí và các hệ quả-Xem kĩ các bài tập đã giải ; Làm bài 19,20,21,22.sgk Rút kinh nghiệm:Tuần 23: Ngày soạn:

Ngày dạy: Tiết 43 GÓC TẠO BỞI TIA TIẾP TUYẾN VÀ DÂY CUNG-LUYỆN TẬPI.Mục tiêu1.Kiến thức :HS nắm được khái niệm và định lí về số đo của góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung2.Kĩ năng:HS biết phân chia các trường hợp để tiến hành chứng minh định lí và áp dụng được định lí vào giải 1 số bài tập liên quan.3.Thái độ: HS nghiêm túc , tự giác tích, cực chủ động trong học tập.II.Chuẩn bị của GV và HS:Bảng phụ vẽ hình ,compa,thước thẳng ,thước đo góc .III.Tiến trình dạy học:1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số 2.Kiểmtra bài cũ :? Cho (O);Góc nội tiếp ACB và góc ở tâm AOB.Tính số đo của mỗi góc ?3.Bài mới :

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt GV giữ nguyên hình vẽ bài cũ và giới thiệu: “xAB là góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung”?Hãy nhận xét và nêu đặc điểm của góc .HS: nhận xét như nội dung ghi bảng ?Góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung có phải là trường hợp đặc biệt của góc nội tiếp không.HS: Phải (đó là trường hợp đặc biệt của góc nội tiếpkhi 1 cát tuyếnh trở thành tiếp tuyến )?Hãy thực hiện ?.1HS: 23,24,25 :không thoả mãn đặc điểm về cạnh .-26:Đỉnh ở ngoài (O)?Hãy thực hiện ?.2 rồi phát biểu thành định lí .HS:sđAB=600 ;sđBA=1800 ;sđBA=2400.?Hãy tính sđ của BAx và sđAB?So

I.Khái niệm góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung:-Đỉnh nằm trên dường tròn -Một cạnh là một tia tiếp tuyến còn cạnh kia chứa dây cung.VD:xAB là góc tạo bởi tia tia tiếp tuyến và dây cung

II.Định lí : SGKChứng minh :1) Tâm O nằm trên 1 cạnh của góc :


x

O

C

BA

x

O

BA

x

O

B

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016sánh và kết luận .HS: BAAx (tính chất của tiếp tuyến ) BAx = 900.Sđ AB =1800

(cung (O)) BAx = sđAB

?Hãy trình bày chứng minh.HS: trình bày được như nội dung ghi bảng .GV treo bảng phụ vẽ hình trường hợp 2 ?Để tính sđ BAx cần tìm mối liên hệ giữa BAx với các loại góc đã biết sđ rồi kẻ đường phụ :OHAB vì Ax

OA?Như vậy để tính sđ BAx ta tính sđ của góc nào ?Vì sao?HS:AOH vì BAx =AOH do cùng phụ với OAH ?AOH được tính nhờ đâu .HS:AOB cân tại O Đường cao AH đồng thời là phân giác

=> AOH = AOB = sđAB BAx =

sđAB

-Trường hợp 3 :Bài tập về nhà:

GV giữ nguyên phần hình vẽ bài cũ .?Hãy so sánh ACB và xAB.

HS:ACB =xAB (vì cùng sđAmB)

?Hãy phát biểu kết quả trên trong trường hợp tổng quát ./HS:Phát biểu hệ quả tr 79 sgkHS:Góc nội tiếp chắn CA của (O)

Ta có :BAAx(tính chất của tiếp tuyến) . BAx = 900

Ta lại có :sđAB=1800(cung (O))

Vậy :BAx = sđAB

2) Tâm O nằm bên ngoài góc Kẻ OHAB Ta có:BAx = AOH (cùng phụ với OAH )Ta lại có ::AOB cân tại O(OA=OB=b/k) Nên đường cao OH đồng thời là phân giác

Do đó :BAx = AOB = sđAB

Vậy :BAx = AB

III.Hệ quả:SGKBAx =BCA(cùng chắn cung AB)Bài tập 29 tr 79 SGK:

Ta có CBA là góc nội tiếp và A1 là góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung cùng chắn CA của (O)Nên CBA =A1

Tương tự : ABD = A2 (cùng chắn AD của (O/ )Mà A1 = A2(đ đ)


H

x

O

BA

x

C

O

BA

D

O/21

O

B

C

A


4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà :-Học thuộc và chứng minh được định lí hệ quả -Xem kĩ các bài tập đã giải -Làm bài tập 31 ,32,33,34,35.sgk


Tiết 44 GÓC TẠO BỞI TIA TIẾP TUYẾN VÀ DÂY CUNG-LUYỆN TẬP I.Mục tiêu1.Kiến thức :HS được củng cố định lí hệ quả về số đo của góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung2.Kĩ năngHS được vận dụng các kiến thức trên vào giải các bài tập liên quan.3.Thái độ: HS nghiêm túc , tự giác tích, cực chủ động trong học tập.II.Chuẩn bị của GV và HS:GV : Com pa ,thước thẳng HS; Làm các bài tập về nhà tiết trước .III.Tiến trình dạy học:1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số 2.Kiểm tra bài cũ :? Phát biểu định lí hệ quả về số đo của góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung .Vẽ hình minh hoạ.3.Bài mới :

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt ?Hãy đọc đề vẽ hình ghi gt,kl của bài toán HS: Như nội dung ghi bảng ?BAC Thuộc góc nào đã họcHS: Góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung?Vậy BAC được tính như thế nào .HS:BAC = BC?Hãy tính sđ của BC.HS:AB,AC: tiếp tuyến .Suy ra tam giác BAC cân tại A.Suy ra BAC = BCA =300

BAC.Hoặc sử dụng định lí tổng số đo các góc của tứ giác .?Hãy đọc đề vẽ hình ghi gt,kl của bài toán HS: Như nội dung ghi bảng ?Để chứng min h AB.AM=AC.AN ta chứng minh điều gì .

Bài tập 31 tr 79 sgk: (O;R);BC:dâyGT BC=R AB,AC:(t.t)KL BAC? BAO?

C/m: Ta có BC =OB=OC=R(gt)Do đó tam giác BOC đều

BOC = 600 sđBC = 600

BAC = BC = 600=300

BAC =1800-(ABC + BCA) =1800-(300+300)=1200

Vậy ABC =300; BAC = 1200.Bài tập 33 tr 80 sgk:


C

B

A

O

ot M

N

CB

A


HS:AM ANAC AB

?Để chứng minh được khẳng định trên ta chứng minh điều gì.HS:AMN đồng dạng ACB? Hãy trình bày chứng minh .HS: Trình bày được như nội dung ghi bảng

?Hãy đọc đề vẽ hình ghi gt,kl của bài toán HS: NDGB? Để chứng minh MT2=MA.MB ta chứng minh điều gì .

HS:MT MBMA MT

?Để chứng minh MT MBMA MT

ta chứng

minh điều gì .HS: MTA đồng dạng MTB.?Hãy chứng minh MTA đồng dạng MTB.HS: Như nội dung ghi bảng .?Hãy trình bày bài giải.HS: Trình bày như nội dung ghi bảng.

C/M:Ta có AMN = tAB( so le trong)Mà tAB =ACB( cùng chắn AB Theo hệ quả )

Nên AMN = ACB

AB.AM=AC.AN (đfcm)

Bài tập 34 tr 30 sgk:

C/M:Xét tam giác MTA và MBT ta có :

B chung;T=B (cùng chắn AT)Do đó : MTA đồng dạng MTB(g.g).

MT MBMA MT

Vậy :MT2=MA.MB

4. Tổng kết :-Xem kĩ các bài tập đã giải .-Làm bài tập 32,35.5 .Hướng dẫn về nhà :* Hướng dẫn bài 35:-Áp dụng kết quả bài 34 -Chú ý :MB=MA+2K



T

MB

A



Tiết 45 GÓC CÓ ĐỈNH Ở BÊN TRONG ĐƯỜNG TRÒNGÓC CÓ ĐỈNH Ở BÊN NGOÀI ĐƯỜNG TRÒN-LUYỆN TẬP

I.Mục tiêu1.Kiến thức :HS nhận biết được góc có đỉnh ở bên trong hay bên ngoài đường tròn-HS nắm được định lí về số đo của góc đỉnh ở bên trong hay bên ngoài đường tròn.2.Kĩ năng: HS vận dụng được các kiến thức trên vào giải các bài tập liên quan3.Thái độ: HS nghiêm túc , tự giác tích, cực chủ động trong học tập.II.Chuẩn bị của GV và HS:GV: Com pa, thước thẳng ,máy chiếu .HS: : Com pa, thước thẳng và ôn tập định lí về số đo của góc nội tiếp ,góc ngoại tiếp của tam giác .III.Tiến trình dạy học:1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số : 2.Kiểmtra bài cũ :? Cho hình vẽ:Hãy tính :DAB + ADC3.Bài mới :

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt ?Hãy vẽ 1 góc có đỉnh ở bên trong đường tròn và nêu đặc điểm của góc đó.HS: Vẽ được như nội dung ghi bảng(GV đưa hình vẽ và kết quả lên máy chiếu )?Hãy tính số đo của DFBHS:Nối AD nhằm liên kết DFB với các góc nội tiếp chắn AmC và BnD? Nêu quan hệ giữa DFB và tam giác ADFHS:DFB là góc ngoài của tam giác ADF? Vậy DFC được tính như thế nào.HS: Kết quả như bài cũ.? Góc ở tâm có phải là góc có đỉnh ở bên trong đường tròn không.(gv đưa hình vẽ và kết quả lên máy chiếu)

I.Các đỉnh có ở bên trong đường tròn :1) Đặc điểm:-Đỉnh ở bên trong đường tròn-Hai cạnh là 2 cát tuyến .2) Định lí : SGKNối AD ta có DFB là góc ngoài của tam giác ADFNên :DFB =DAB + ADC = =

Vậy DFB =*Chú ý :Góc ở tâm là trường hợp đặc biệt của góc ở đỉnh có ở bên trong


n

m

O

D

CB

A

F

On m

D

CB

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016? Hãy vẽ 1 góc có đỉnh ở bên ngoài đường tròn và nêu đặc điểm của góc đó HS: Vẽ được như ở bảng .? Hãy tính sđ của góc có đỉnh ở bên ngoài (O)

? Hãy đọc đề vẽ hình ,ghi gt,kl của bài 39HS: như nội dung ghi bảng .? Để chứng minh ES=EM ta chứng minh điều gì HS:ESM cân tại E? Để chứng minh :ESM cân tại E ta chhứng minh điều gì ?HS:MSE = CME? MSE và CME thuộc loại góc nào đã học.HS:MSE là góc có đỉnh ở bên trong đường tròn ;CME là góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung? Hãy tính sđ của MSE và CME ?So sánh ,kết luận .HS: Thực hiện được như nội dung ghi bảng .

đường tròn ( chắn 2 cung bằng nhau)II.Góc có đỉnh ở bên ngoài đường tròn :1)Đặc điểm :-Đỉnh ở bên ngoài đường tròn -Hai cạnh đều là tiếp tuyến hoặc 1 cạnh là cát tuyến ,1 cạnh là tiếp tuyến hoặc 2 cạnh đều jlà tiếp tuyến .Bài tập 39 tr 83 sgk:

C/M:Ta có là góc có đỉnh ở bên trong (O)

Và CME là góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung. CME= sđCM =

Ta lại có :CA=CB (3) do ABCD tại (O)Từ (1),(2),(3) MSE=CME ESM cân tại EVậy ES = EM

4.Hướng dẫn học ở nhà :-Học thuộc (Vẽ hình ,viết công thức tính số đo có đỉnh ở bên trong và bên ngoài (O)-Xem kĩ các bài tập đã giải .-Làm bài tập 38,39, 40,41,42 sgk* Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..


E

B

On

m

D

C

A

OS E

MD

C

BA



Tiết 46 GÓC CÓ ĐỈNH Ở BÊN TRONG ĐƯỜNG TRÒNGÓC CÓ ĐỈNH Ở BÊN NGOÀI ĐƯỜNG TRÒN-LUYỆN TẬP

I.Mục tiêu1.Kiến thức HS được củng cố xcác định lí về số đo của góc có đỉnh ở bên trong hay bên ngoài đường tròn, góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung.2.Kĩ năng: HS biết vận dụng các kiến thức trên vào giải các bài tập liên quan.3.Thái độ: HS nghiêm túc , tự giác tích, cực chủ động trong học tập.II.Chuẩn bị của GV và HS:Compa ,thước thẳng ,HS làm các bài tập về nhà tiết trước .III.Tiến trinh dạy học:1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số : 2.Kiểmtra bài cũ : ? Phát biểu định lí về góc có đỉnh ở bên trong đường tròn ,góc có đỉnh ở bên ngoài đường tròn?Vẽ hình minh hoạ.3. Bài mới :

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạtHS: Hoạt động nhóm và sau đó cử đại diện trình bày :-Nhóm 1:Tính số đo của góc trong trường hợp 2 cạnh đều là 2 cát tuyến -Nhóm 2: Tính số đo của góc trong trường hợp 1 cạnh là cát tuyến ,1 cạnh là tiếp tuyến .-Nhóm 2: Tính số đo của góc trong trường hợp cả 2 cạnh đều là tiếp tuyến .* GV hướng dẫn HS thực hiện -Nhóm 1:Nối AB rồi xét quan hệ giữa góc DAB với EAB-Nhóm 2: Nối AC rồi xét quan hệ giữa DAC với AEC-Nhóm 3: Nối AC rồi xét quan hệ giữa góc Cax với AEC.

2)Định lí:SGKC/M: a)Hai cạnh đều là cát tuyến :Nối ABTa có :DAB là góc ngoài của EAB

:DAB = DEB + ABCAEB =DAB - ABC =

b).Một cạnh là cát tuyến ,1 cạnh là cát tuyến :Nối ACTa có : DAC Là góc ngoài của EAC

DAC = DEC + ACE DEC=DAC-ACE = (sđ DC – sđ

AC): 2


E

On

m

D

C

A


_GV lần lượt đưa ra kết quả của mỗi trường hợplên máy chiếu .? Trong cả 3 trường hợp :sđ của góc có đỉnh ở bên ngoài đường tròn có quan hệ thế nào với sđ của 2 cung bị chắn ?Hãy phát biểu kết quả trên trong trường hợp tổng quát .-GV đưa nội dung định lí lên máy chiếuHãy đọc đề vẽ hình ,ghi gt,kl của bài 41.HS:như nội dung ghi bảng .

?Â và BSM thuộc loại góc nào đã học .HS::Â là góc có đỉnh ở bên ngoài(O) ;BSM là góc có đỉnh ở bên trong (O)? Hãy tính sđ của Â và BSM ?Suy ra tổng Â + BSMHS:Nội dung ghi bảng .?CMN thuộc loại góc nào đã học .HS: Góc nội tiêp sđường tròn ? ãy tính sđ của CMN.HS: Tính được như nội dung ghi bảng .? ừ 2 khẳng định trên hãy suy ra điều phải chứng minh.HS:Từ (1) và (2) Â+BSM =2CMN? ãy đọc đề vẽ hình ,ghi gt,kl của bài 42.HS: Nội dung ghi bảng .? ể chứng minh AP RQ ta chứng minh điều gì .HS:AER = 900 với E là giao điểm của AP và QP?AER thuộc loại góc nào đã học .HS:AER thuộc góc có đỉnh ở bên trong đường tròn ? Hãy tính số đo của AER? Suy ra điều phải c/mHS: Như nội dung ghi bảng .

c)Hai cạnh đều là tiếp tuyến :Nối AC

Ta có :CAx là góc ngoài của

Bài 41 tr 83 sgk:

C/M:Ta có:Âlà góc có đỉnh ở bên ngoài(O) và BSM là góc có đỉnh ở bên trong (O)Nên :Â =

và BSM = Â + BSM = sđCN(1)

Ta lại có :CMN là góc nội tiếp (O) Nên CMN = 1/2 sđCN(2)Từ (1) và (2) Â + BSM = 2CMNBài tập 42 tr 83 sgk:Gọi E là giao điểm của AP và QP Ta có :AER là góc có đỉnh ở bên tropng (O)

Nên AER = Vậy APQRb) Ta lại có :

Mà: AR=RB; CP = BP(gt) (3)Từ 1,2,3 CIP = PIC Tam giác CPI


N

OS MC

BA

RQ

P

I

O

E

CB

A

EOn

m

C

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016b)? Hãy nêu cách chứng minh.HS: Tính sđ CIP và PCI ? So sánh và kết luận .?Hãy trình bày bài giải.HS: TRình bay như nội dung ghi bảng.

cân tại P(đfcm)

4. Tổng kết : -Xem kĩ các bài tập đã giải .5.Hướng dẫn về nhà:-Làm bài tập 40,43 SGK* Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………............................................................................................................................................






Tiết 47 : CUNG CHỨA GÓC-LUYỆN TẬPI. Mục tiêu:1.Kiến thức : Học sinh hiểu quỷ tích cung chứa góc ,biết vận dụng cặp mệnh đề thuận đảocủa quỷ tích để giải toán.2.Kĩ năng: Học sinh biết sử dụng thuật ngữ cung chứa góc dựng trên một đoạn thẳng ,biết dựng cung chứa góc và biết áp dụng cung chứa góc váo bài tập dựng hình ,biết trình bày bài giải một bài toán quỷ tích gồm phần thuận ,phần đảo và kết luận.3.Thái độ: HS nghiêm túc , tự giác tích, cực chủ động trong học tập.II .Chuẩn bị của GV và HS :Gv: Thước ,compa, thước đo góc, bìa cứng, kéo ,đinhHs: Thước ,compa, thước đo góc, bìa cứng, kéo ,đinhIII. Tiến trình dạy học:1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số : 2.Kiểm tra bài cũ: 3. Bài mới:

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạtGv: Treo bảng phụ ghi đề bài toán ? Hãy thực hiện ?1 Hs : Vì CN1D = CN2D = CN3DNên N1, N2, N3 đường tròn đường kính CD? Hãy thực hiện ?2.Dự đoán : Quỷ tích của M là AmB? Để chứng minh AmB xác định và không phụ vào vị trí của M ta phải làm gì? Hs: Chứng minh tâm O của đường tròn chứa cung đó là một điểm cố định .? Làm thế nào để chứng minh tâm O cố định .Hs: Dựng tâm O như nội dung ghi bảng Vì d cố định ( do AB cố định ) và Ay không vuông góc với AB. Do đó AB luôn cắt d tại một điểm O cố định.? Lâý M/ M AmB, cần chứng minh điều gì.

I. Bài toán quỷ tích “cung chứa góc” :Giải: a) Phần thuận:

Xét M mp bờ AB

Dựng Ax hợp với AB một góc bằng Dựng Ay vuông góc với A x tại A Dựng trung trực d của AB Gọi O là giao điểm của d và Ay thì O cố định

Dựng (O;OA) thì AmB nằm trong

mặt phẳng bờ AB hoàn toàn xác định Vậy M AmB


m

d

M /

y

x

O

M

BA

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016Hs: M/ có tính chất của M

4.Tổng kết :Bài tập 45 tr 86 sgk:Hướng dẫn:a)Phần thuận : Hai đường chéo của hình thoi có tính chất gì? HS: Vuông góc ? Hãy suy ra số đo AOB.HS: AOB = 900

? Vậy điểm O có tính chất gì .HS: O nhìn AB cố định dưới 1 góc vuông ? Em thử dự đoán quỹ tích của O

HS:

b) phần đảo : Lấy O/ cần

chứng minh điều gì .HS:O/ có tính chất của O?Để chứng minhO/ có tính chất của O ta chứng điều gì .HS: O/ là giao điểm 2 đường chéo của hình thoi ? Để chứng minh O/ là giao điểm 2 đường chéo của hình thoi ta phải làm gì .HS: Dựng hình thoi ABC/D/.?Nêu cách dựng hình thoi ABC/D/.HS: Dựng C/ đối xứng với A qua O/ ,D/ dối xứng với B qua O/ ?Hãy chứng minh tứ giác ABC/D/ là hình thoi và kết luận .HS:O/ A=O/ C/;O/ B=O/ D/ và /AO B =900 (góc nội tiếp nữa đường tròn (I).Suy ra tứ giác ABC/D/ là hình thoi O/ có tính chất của O

c) Kết luận : Quỷ tích của O là với I là trung điểm của AB( trừ A,B)

5.Hướng dẫn học ở nhà :-Học thuộc bài -Xem kĩ các bài tập đã giải -Làm bài tập 48,49,50,51,52.* Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......


I

D/

C/

O/

O

D

C

B

A



Tiết 48 : CUNG CHỨA GÓC-LUYỆN TẬPI . Mục tiêu: 1.Kiến thức : HS được củng cố cách giải 1 bài toán quỷ tích ,quỹ tích là cung chứa góc .2.Kĩ năng: HS được vận dụng các kiến thức trên vào giải các bài tậpm liên quan .3.Thái độ: HS nghiêm túc , tự giác tích, cực chủ động trong học tập.II .Chuẩn bị của GV và HS :Com pa ,thước thẳng ,-HS làm các bài tập về nhà tiết trước .III .Các hoạt động dạy học :1.Ổn định lớp:2.Kiểmtra bài cũ: ? Nêu các bước giải 1 bài toán quỹ tích “ cung chứa góc “* Trả lời : SGK3. Bài mới :

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt-Hãy phân tích:Giả sử đã dựng được ABC thoả mãn đề ra ?Để dựng ABC cần xác định đỉnh nào ?Vì saoHS:Đỉnh A do BC=6 cm là dụng được ? Đỉnh A phải thoả mãn nhửng điều kiện nào .HS: Đỉnh A nằm trên cung chứa góc 400

dụng trên đoạn BC =6cm và nằm trên đường thẳng d //BC về 1 phía của BC và cách BC 1 khoảng bằng 4 cm.? Hãy trình bày cách dựng .HS: Trình bày như nội dung ghi bảng .? Hãy chứng minh và biện luận .HS: Bài toán có 2 nghiệm hình

?Hãy đọc đề vẽ hình ,ghi gt,kl của bài toán HS: Như nội dung ghi bảng .? Để chứng minh AIB ta phải làm gì .HS: tính số đo AIB?Hãy nêu cách tính sđ AIB

Bài tập 49 tr 87 sgk:Cách dựng :

Dựng đoạn thẳng BC =6cmDựng cung chứa góc 400 trên đoạn thẳng BCDựng đt d//BC và cách BC 1 khoảng bằng 4 cm.Đoạn thẳng d cắt cung chứa góc 400 tại ANối AB,AC ta được ABC cần dựng .Biện luận : bài toán có 2 nghiệm hình .Bài tập 50 tr 87 sgk:

a)Ta có AMB = 900

(O)Do đó MIB vuông tại M


d

6cm

4cm

400

400

400

A/

CB

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016HS:MIB vuông tại M(do AMB = 900 : MIB = 900)

tg AIB = = AIB 26034/: không

đổi .? Hãy trình bày chứng minh .HS: Trình bày như nội dung ghi bảng .? Điểm I có tính chất gì .HS: I nhìn AB cố định dưới 1 góc không đổi bằng 26034/: ? hãy dự đoán quỹ tích của x .HS: I thuộc 2 cung chứa góc 26034/: dựng trên đoạn AB?Hãy tìm dưới hạn của quỷ tích .HS: Khi M trùng A thì cát tuyến MA trở thành tiếp tuyến AA/.Lúc đó I A/

xA’MA?Lấy I/ IA’MB cần chứng minh điều gì .HS: I/ có tính chất của I; M/I/ =2 M/B.? Để chứng minh M/I/ =2 M/B ta làm gì HS:Nối I/ A cắt (O) tại M;Chứng minh

BM/I vuông tại M/ Tính tg I M/I/ =2 M/B.?Hãy kết luận quỹ tích của HS: như nội dung ghi bảng .

tg AIB= =

AIB 26034/: Vậy AIB không đổi b)Phần thuận :Ta có :AIB=26034/: và AB cố định Vậi I thuộc cung chứa góc 26034/: dựng trên 1 đoạn AB* Giới hạn:Khi MA Thì AM A/A IA/

Vậy IAmB* Phần Đảo :Lấy I/I AmB ;I/A cắt (O) tại M/Ta có BM/I vuông tại M/ .Nên tg I/= = tg26034/: =1/2

M/I/ =2 M/B.Vậy I/ có tính chất của I.* Kết luận :Quỹ tích của I là 2 cung A’mB và A”mB đối xứng qua AB

4. Tổng kết : -Xem kĩ các bài tập đã giải.5.Hướng dẫn về nhà:-Làm các bài tập còn lại.* Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......


A/

26034/

26034/m

M

I /

M /

O/

O BA



Tiết 49 TỨ GIÁC NỘI TIẾP- LUYỆN TẬPI. Mục tiêu:1.Kiến thức : -HS: nắm được khái niệm tứ giác nội tiếp -HS nắm được các điều kiện cần và đủ để 1 tứ giác nội tiếp .2.Kĩ năng: HS vận dụng được các kiến thức trên vào giải 1 số bài tập lien quan.3.Thái độ: HS nghiêm túc , tự giác tích, cực chủ động trong học tập.II.Chuẩn bị của GV và HS:-Thước thẳng ,compa ,Thước đo góc ,eke.III.Các hoạt động dạy học:1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số : 2.Kiểmtra bài cũ: ? Cho hình vẽ :?Tính sđ của góc BAD và BCD ?* Đặt vấn đề : T a luôn vẽ được 1 đường tròn đi qua các đỉnh của tam giác .Phải chăng ta củng làm được như vậy đối với 1 tứ giác ? Tiết học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu vấn đề này .3.Bài mới :

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT

(?) Hãy làm a, b

(?) Hãy đo và cộng các góc đối diện của

tứ giác ABDC (Â1+C

=?

?CB

)

(?) Hãy đo và cộng các góc đối diện của

tứ giác MNPQ.

GV tứ giác nội tiếp

(?) Tứ giác MNPQ có mấy điểm

đường tròn tứ giác không nội tiếp.

1/ Khái niệm tứ giác nội tiếp


O

D

C

B

A

?1


(?) DAB và DCB

có mlh ntn với sd của

các cung bị chắn? vì sao?

GV treo bảng phụ vẽ hình 47?Hãy ghi gt,kl của bài toán .?Tứ giác ABCD nội tiếp suy ra được điều gì HS: ABC + ADC =1800 và BCD + BAD =1800

?Trên hình vẽ ABC và ADC bằng tổng nhửng góc nào ?Căn cứ vào đâu để tính được.HS: ABC =400+ BCE và ADC =200+(theo t/c góc ngoài của tam giác .)?Quan hệ của BCE và DCF

HS:: BCE = DCF (đ.đ)?Nếu đặt BCE = FCD =x thì ta được phương trình nào .HS: 2x+600=1800 ?Hãy giải pt tìm x rồi suy ra só đo các góc của tứ giác ABCD.HS: Tính được như nội dung ghi bảng .

* Đ/n: SGK

Tứ giác ABCD có 4 đỉnh 1 đường

tròn ABCD là nt2/ Định lí: SGK

gt Tứ giác ABCD nt

kl Â+ 0180 DBC

C/m :

DASdBC

DCSdBA

2121

Â 00 18036021

c

tương tự 0180 DB


Ta có : BCE = DCF (đ.đ)Đặt x= BCE = DCF thì : ADC =x+200 và ABC =x+400( Góc ngoài của tam giác )Ta lại vó : ABC + ADC =1800( định lí về tứ giác nộih tiếp )

2x+600=1800 x=600

ABC =600+400=1000 ADC =800

Và BCD =1800-600=1200 BAD =600 Vậy : A =600; B =1000; C =1200; D =800 .

4. Tổng kết :Bài tập 53 tr 89 sgk: Học sinh thực hiện.Hướng dẫn:? Để tính sđ các góc còn lại cần áp dụng định lí nào .(định lí thuận )


20/

400

x

x

F

E

D

CB

A


5.Hướng dẫn về nhà:-Học thhuộc bài -Xem kĩ các bài tập đã giải .-Làm bài tập 56,57,58,59,60.sgk* Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......






Tiết 50 TỨ GIÁC NỘI TIẾP- LUYỆN TẬP

I. Mục tiêu:1.Kiến thức : HS được củng cố các định lí về số đo góc của đường tròn ,Định lí về tứ giác nội tiếp ,quỷ tích ,”cung chứa góc”2.Kĩ năng: HS biết vận dụng các kiến thức trên vào giải các bài tập liên quan.3.Thái độ: HS nghiêm túc , tự giác tích, cực chủ động trong học tập.II.Chuẩn bị của GV và HS:Com pa ,thước thẳng ,thước đo góc -HS làm các bài tập về nhà tiết trước .III.Các hoạt động dạy học:1.Ổn định lớp:2.Kiểmtra bài cũ: ?Vẽ tứ giác nội tiếp (O)?Tứ giác nội tiếp (O) suy ra được điều gì .?Với điêù kiện nào thì tứ giác ABCD nội tiếp (O)* Trả lời : Tứ giác ABCD nội tiếp khi & chỉ khi A C =: B + D=1800 * Đặt vấn đề :Các em đã nắm được các định lí về sđ các góc với đường tròn và điều kiện để 1 tứ giác nội tiếp .Tiết học hôm nay các em được vận dụng vào giải các bài tập liên quan .3. Bài mới:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT (?) Những tứ giác đặc biệt nào thì nt được

đường tròn? (HCN, Hvuông) hình thang

cân

GV yêu cầu hs phát biểu định lý đảo dựa

vào định lý đã học ở tiết trước.

HS ;phát biểu định lý đảo.

GV :hướng dẫn hs chứng minh định lý đảo.

3/ Định lí đảo: SGK

gt Tứ giác ABCD có 0180 DB

kl Tứ giác ABCD nội tiếp

C/m: Vẽ (O) qua 3 đỉnh ABC khi đó 2

điểm A và C chia (O) thành 2 cung

CBA

và CmA . Trong đó CmA góc 1800-

B

dựng trên đoạn AC. Mặt khác từ giả

thiết BD

0180

vậy D cung AmC nói trên. Tức là tứ giác ABCD có cả 4 đỉnh nằm trên (O)


O

D

C

B

A


?Hãy vẽ hình , ghi gt,kl của bài toán .?Hãy so sánh DAC và DBC.HS:DAC =DBC.?Hãy xác định quỹ tích của A và BHS: A,B thuộc cung chứa góc dựng trên đoạn DC?Từ khẳng định trên ta suy ra được điều gì .HS:A,B,C,D thuộc 1 đường tròn Tứ giác ABCD nội tiếp .-GV giới thiệu phươpng pháp thứ 2 để chứng minh 1 tứ giác nội tiếp .Chú ý :Như nội dung ghi bảng .?Hãy đọc đề, vẽ hình , ghi gt,kl của bài toán .?Để chứng minh tứ giác ABCD nội tiếp ta chứng minh điều gì .HS: ABD = ABC + DBC và = ACB + DCB

?SSó đo ABC và ACD đã biết nhờ đâu.HS: ABC = ACD =600do tam giác ABC đều .? Hãy tính sđ của DCB và DBC

HS: DCB = DBC =12 ACB =

12 .600=300

?Hãy xác định tâm Ocủa đường tròn qua A,B,C,D.HS:Do ABD = =900 Tâm O là trung điểm của AD

Bài tập 57 tr 89 sgk:

Ta có DAC =DBC.(c.c.c) DAC = DBC

Ta lại có :DC cố định Do đó :A,B thuộc cung chứa góc dựng trên đoạn DCVậy hình thang cân ABCD nội tiếp * Chú ý :Nếu 1 tứ giác có 2 đỉnh cùng nhìn 1 cạnh dưới 1 góc không đổi thì tứ giác đó nội tiếp .Bài tập 58 tr 80 sgk:

Ta có :DB=DC(gt) BDC cân tại D

DCB = DBC

=12 ACB =

12 .600=300

ABD = ABC + DBC =600+300=900.Và: = ACB + DCB =600+300=900.

ABD + ACD =900+900=1800

Vậy tứ giác ABCD nội tiếp b)Tâm O là trung điểm củ AD

IV .Hướng dẫn về nhà:-Xem kĩ các bài tập đã giải .-Làm bài tập 59,60.* Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......


D C

BA

600 600

300300

O

D

CB

A



Tiết 51 ĐƯỜNG TRÒN NỘI TIẾP- ĐƯỜNG TRÒN NGOẠI TIẾPI. Mục tiêu:1.Kiến thức : HS hiểu được định nghĩa ,tính chất của đường tròn ngoại tiếp (nội tiếp )một đa giác -HS hiểu được bất kì một đa giác đều nào củng có một đường tròn nội tiếp và 1 đường tròn ngoại tiếp2.Kĩ năng: -HS biết vẽ tâm của đa giác đều (đó là tâm của đường tròn ngoại tiếp đồng thời là tâm của đường tròn nội tiếp ) từ đó vẽ được đường tròn ngoại tiếp và đường tròn nội tiếp của 1 đa giác đều cho trước .3.Thái độ: HS nghiêm túc , tự giác tích, cực chủ động trong học tập.II.Chuẩn bị của GV và HS:-GV : Bảng phụ vẽ sẵn hình :đường tròn ngoại tiếp vàđường tròn nội tiếpầtm giác đều ,tứ giác đều ,ngũ giác đều ,lục giác đều ,compa ,thước kẻ.-HS:Compa ,thước kẻ.III.Các hoạt động dạy học:1.Ổn định lớp:2.Kiểmtra bài cũ: ?Hãy vẽ đường tròn ngoại tiếp,đường tròn nội tiếp tam giác đều ,tam giác thường ,tứ giác đều (hình vuông)

*Trả lời :

* Đặt vấn đề : Các em đã biết với bất kì 1 tam giác nào cũng có 1 đường tròn ngoại tiếp và 1 dường tròn nội tiếp ,còn với đa giác thì sao ?Tiết học hôm nay cô cùng các em tìm hiểu vấn đề này .3.Bài mới :

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT

-GV giữ nguyên hình vẽ bài cũ ?Hãy phát biểu đường tròn ngoại tiếp, nội tiếp đa giác ?Hãy thực hiện ?1)Hãy vẽ lục giác đều ABCDEF nội tiếp (O;2cm)

I.Định nghĩa :SGK?.a)


RRRR

rrr

OOO

DCC C

B

BB

A

A

A

F2cm

O

E D

C

BA

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016HS: Trên (O;2cm) đặt liên tiếp các cung AB,BC,CD,DE,EF mà dây căng cung đó có độ dài bằng 2cm .Nối AB,BC...Ta được lục giác đều ABCDEF cần vẽ2) Hãy giải thích -GV giữ lại hình vẽ của bài cũ và hình vẽ của ? ?Hãy phát biểu đường tròn ngoại tiếp, nội tiếp đa giác đều HS: SGK tr 91.-GV giới thiệu nội dung định lí ? Em có nhận xét gì về tâm của đường tròn ngoại tiếp, nội tiếp đa giác đều HS: Trùng nhau

b)c) Ta có OA=OB=OC=OD=OE=OF=AB=BC=CD=DE=EF=FANên tâm O cách đều các cạnh của lục giác đều

II.Định lí :SGK* Chú ý :Trong đa giác tâm của đường tròn ngoại tiếptrùng với tâm của đường tròn nội tiếp và được gọi là tâm của đa giác đều .

4.Luyện tập củng cố :Bài tập 61, tr 91 : Giải : a),b): Vẽ (O;2cm)Vẽ 2 đường kính AC và BD vuông góc với nhau ,nối AB,BC,CD,DA ta được hình vuông ABCD nội tiếp (O;2cm)c) Kẻ OH vuông góc với AB ta có 2 2 22 2r OH r cm

Cách 2: r=OB.sin 450= Bài 62 tr91 sgk:

a),b) Tâm O của đường tròn ngoại tiếp tam giác đều ABCD là giao điểm của 3 đường cao(3 đường trung trực ,3 đường trung tuyến ,3 đường phân giác )

c)

5.Hướng dẫn học ở nhà:-Học thuộc bài -Xem kĩ các bài tập đã giải .-Làm bài tập 63,64 sgk* Tự rút kinh nghiệm:


O

450

2H

D

C

B

A

O

CB

A

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………Tuần 28: Ngày soạn:

Ngày dạy: Tiết 52 ĐỘ DÀI ĐƯỜNG TRÒN -CUNG TRÒN- LUYỆN TẬP

I. Mục tiêu:1.Kiến thức : HS nhớ công thức tính độ dài đường tròn C=2.3,14.R ( hoặc C=3,14.d)-HS nắm công thức tính độ dài cung tròn và hiểu được số 2.Kĩ năng: HS vận dụng được các kiến thức trên vào giải các bài tập liên quan3.Thái độ: HS nghiêm túc , tự giác tích, cực chủ động trong học tập.II.Chuẩn bị của GV và HS:Thước ,compa ,kéo,thước có chia khoảng ,sợi chỉ đay.III.Các hoạt động dạy học:1.Ổn định lớp: sĩ số : 2.Kiểmtra bài cũ: ?Viết công thức tính chu vi đường tròn đã học ở lớp 5.*Trả lời : C=2.3,14.R ( hoặc C=3,14.d) với R là bán kính,d là đường kính của đường tròn * Đặt vấn đề : Ở lớp 5 các em đã nắm được công thức tính chu vi đường tròn - Chu vi đường tròn còn được gọi là “ độ dài đường tròn “.Nếu nói đọ dài đường tròn bằng 3 lần đường kính thì đúng hay sai? Biết độ dài đường tròn ta có thể tính được độ dài cung tròn không ? Tiết học hôm nay các em cùng cô tìm hiểu vấn đề này .3.Bài mới :

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT -GV giới thiệu công thức tính độ dài đường tròn (chính là công thức tính chu vi đường tròn đã học ở lớp 5)?Từ công thức C= 2 .R hoặc C= .d hãy suy ra công thức tính R hoặc d(R=

2C ;d=

C )

? Hãy thực hiện ?.1 và nêu nhận xét .HS: thực hiện như nội dung ghi bảng .?Đường tròn bán kính R ( ứng với cung 3600) có độ dài là bao nhiêu.HS: 2 .R?Cung 10 có độ dài bằng bao nhiêu.

HS:. .2 .

360 180R Rl

??Cung n0 có độ dài bằng bao nhiêu.

I.Công thức tính độ dài đường tròn :C= 2 .R hoặc C= .d ( ) Với R là bán kính ,d là đường kính của đường tròn ?.1 .Nhận xét : Tỷ số của độ dài đường tròn và đường kính của đường tròn bằng số

II .Công thức tính độ dài cung tròn :. .

180R nl

( Trong đó R là bán kính đường

tròn ,n là số đo cung tròn )

Suy ra:.180

.lR

n

và



HS:. .

180R nl

?Từ công thức . .

180R nl

hãy suy ra công

thưc tính R,n.HS: Như nội dung ghi bảng ?Hãy nêu cách tính .a) Áp dụng công thức tính độ dài cung tròn b)Áp dụng công thức tính độ dài đường tròn .?Hãy trình bày bài giải .HS: trình bày như nội dungn ghi bảng .* Chú ý : Nếu đề không yêu cầu tính số tp thì nên giữ nguyên

III.Áp dụng :Bài tâp 66 tr 95 sgk:Giải :a) Độ dài cung 600 của đường tròn cố bán kính bằng 2 dm là:

3,14.2.60 2,09 2,1180

l dm

b) Chu vi vành xe đạp có đường kính 650 mm là:C 3,14.650 2041mm 2m

4.Luyện tập củng cố :Bài tập 67 tr 95 sgk: HS thực hiện :Kết quả: R 10cm 40,8cm 21cm 6,2cm 21cmn 900 500 570 410 250

l 15,7ccm 35,6cm 20,8cm 4,4cm 9,2cmBài tập 69 tr 95 sgk:Hướng dẫn :?Hãy nêu cách tính số vòng mà bánh xe trước lan được .HS: Lấy quảng đường mà bánh xe sau lăn được chia cho chu vi của bánh xe trước .?Hãy tính chu vi của bánh xe sau?chu vi bánh xe trước ?Quảng đường bánh xe sau lăn được trong 10 vòng .-1,672 (m); 0,88 (m); 16,72 (m)-Kết quả 19 vòng 5 .Hướng dẫn về nhà :-Học thuộc công thhức -Xem kĩ các bài tập đã giải .-Làm bài tập 70,71,72,73,74,75,76 sgk.* Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......




Tiết 53 ĐỘ DÀI ĐƯỜNG TRÒN -CUNG TRÒN- LUYỆN TẬP

I. Mục tiêu:1.Kiến thức : HS được củng cố công thức tính độ dài đường tròn , công thức tính độ dài cung tròn ,Bán kính ,đường kính ,số đo cung .2.Kĩ năng: HS vận dụng tốt các kiến thức trên vào giải các bài tập liên quan3.Thái độ: HS nghiêm túc , tự giác tích, cực chủ động trong học tập.II.Chuẩn bị của GV và HS:Thước ,compa ,máy tính bỏ túi ,HS làm các bài tập về nhà tiết trước .III.Tiên trình dạy học:1.Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: ?.1 Viết công thức tính độ dài đường tròn rồi suy ra công thức tính bán kính ,đường kính .?.2 Viết công thức tính độ dài cung tròn rồi suy ra công thức tính bán kính,số đo cung tương ứng *Trả lời :

?.1 C= 2 .R = .d ;

2C CR d

?.2 . . 180. 180.;

180 .2 .R n l ll R n

R

* Đặt vấn đề : Các em đã nắm được công thức tính độ dài đường tròn ,cung tròn ,bán kính ,đường kính và số đo cung tương ứng .Tiết học hôm nay các em được vận dụng các kiến thức trên vào giải các bài tập liên quan.3. Bài mới :

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT GV treo bảng phụ ghi đề bài 71 tr 96 sgk? hãy nêu cách vẽ đường xoắn AEFGH.HS: Nội dung ghi bảng ?Hãy nêu cách tính độ dài d của đường xoắn .HS: d = lAE + lEF = lFG + lGH

?Hãy tính AEl ? EF

l ? FGl ? GH

l ?HS: Tính được như NDGB.?Hãy trình bày bài giải .HS: NDGB

Bài tập 71 tr 96 sgka) Cách vẽ :Vẽ hình vuông ABCD có cạnh dài 1 cm-Vẽ (B;1cm) được AE

-Vẽ (C;2cm) được EF

-Vẽ (D;3cm) được FG

-Vẽ (A;4cm) được GHb) Ta có:d = lAE + lEF = lFG + lGH


?

O

BA


GV treo bảng phụ vẽ hình 72:?Hãy ghi giả thiết ,kết luận của bài toán .HS: Trình bày như NDGB.?Làm thế nào dể tính sđ AOEHS:C1:Ta có 540mm ứng với 3600 200mm ứng với x0

Suy ra :AOB = x0(AOE = sđAB)C2:Tính bán kính của bánh xe (R= )

rồi áp dụng công thức để có số

đo AOE

?Hãy nêu cách tính bán kính của trái đất

HS:R= 2C 6369(km)

GV treo bảng phụ ghi đề bài 75 và yêu cầu hs vẽ hình ,ghi gt, kl.?Để so sánh lMA và lMB ta phải làm gì .HS: Tính lMA và lMB ?Để tính lMA và lMB cần biết thêm yếu tố nào .HS: sđMA = sđMB?Làm thế nào để tính được sđMA và sđMBHS:Đặt MOA = thì MOB = 2 : quan hệ giữa góc nội tiếp và góc ở tâm cùng chắn MA sđMB = 2 ;sđMA =

1 1 1 1.2 .2 .2 .2 .3 .2 .4 5 ( )4 4 4 4

cm

Bài tập 72 tr 96 sgk :GT: C=540mm AE

l =200mmKL: AOETa có 540mm ứng với 3600 200mm ứng với x0

.

Vậy AOE = sđAB = 1330

Bài tập 73 tr 69 sgk:Ta có :2 R=40000(km)Vậy R= 6369(km)Bài tập 75 tr 96 sgk:

Đặt MOA = thì MO’B = (quan hệ giữa góc nội tiếp và góc ở tâm cùng chắn MB sđMB =2 ;sđMA =Ta có :lMA= lMB

4. Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà : -Xem kĩ các bài tập đã giải -Làm các bài tập còn lại .* Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......


2

O/M O

BA



Tiết 54: DIỆN TÍCH HÌNH TRÒN - HÌNH QUẠT TRÒN- LUYỆN TẬP

I. Mục tiêu:1.Kiến thức : Học sinh nhớ công thức tính diện tích hình tròn bán kính R là S = ,học sinh biết cách tính diện tích hình quạt tròn.2.Kĩ năng: Học sinh biết vận dụng các công thức trên vào giải một số bài tập.3.Thái độ: Có ý thức học tập xây dựng bài .II.Chuẩn bị của GV và HS:Gv : Compa, thước thẳng, máy tính bỏ túi.Hs: Compa, thước thẳng, máy tính bỏ túi.III.Tiến trình dạy học:1.Ổn định lớp:2.Kiểmtra bài cũ: Viết công thức tính độ dài cung tròn?*Trả lời :

180Rnl

3. Bài mới:HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT

GV: Hãy viết công thức tính diện tích hình dã học ở lớp 5? Hs: ( R bán kính hình tròn)Gv: Hình tròn bán kính R ( ứng với cung 3600) có diện tích là bao nhiêu? Hs: Gv: Vậy hình quạt tròn bán kính R ( cung 10) có diện tích là bao nhiêu?

Hs:

Gv: Suy ra hình quạt tròn bán kính R ứng với cung n0 có diện tích là bao nhiêu?

Hs:

Gv: Hãy viết công thức tính diện tích hình quạt tròn trên cơ sở công thức tính độ dài cung tương ứng?

I . Công thức tính diện tích hình tròn( R bán kính hình tròn)

II. Cách tính diện tích hình quạt tròn.

hay

Trong đó: n là số đo cung hình quạt R: Bán kính hình quạt tròn l: Độ dài cung hình quạt tròn.


R

n0

B

A

O


Hs:

4.Tổng kết và củng cố:Bài tập 82/99/sgk.Hs: Hoạt động nhóm , đại diện nhóm trình bày bài giải.

Hướng dẫn: Từ công thức hãy suy ra công thức tính R? Hs:

Từ công thức hãy suy ra công thức tính R?, n?.

Hs:

Kết quả:R C S(hình tròn) n0 S( quạt n0)

2,1cm 13,2cm 13,8cm2 47,50 1,83cm2

2,5cm 15,7cm 16,9cm2 229,60 12,50cm2

3,5cm 22cm 37,80cm2 1010 10,60cm2

Bài tập 80/99/sgk.Hướng dẫn: Theo cách buộc thứ nhất thì diện tích dành cho mỗi con bê có quan hệ thế nào với nhau? Hs: Bằng nhau.Gv: Hãy tính diện tích cỏ mỗi con ăn được?

Hs:

Suy ra: S1+S2 =2S =200 (cm2) (1)Gv: Theo cách buộc hai nhất thì diện tích dành cho mỗi con bê có quan hệ thế nào với nhau? Hs: Diện tích dành cho con bê buộc ở A lới hơn con bê buộc ở B.Gv: Hãy tính diện tích cỏ mỗi con bê ăn được?

(2)

Từ (1) và (2) kết luận.5. Hướng dẫn học ở nhà:- Học thuộc công thức .Xem kỹ các bài tập đã giải - Làm các bài tập 77,78,79,81,83,84,85.* Tự rút kinh nghiệm:……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......


Tiết 55: DIỆN TÍCH HÌNH TRÒN - HÌNH QUẠT TRÒN- LUYỆN TẬP

I. Mục tiêu:1.Kiến thức Học sinh được củng cố các công thức tính diện tích hình tròn ,hình quạt tròn.2.Kĩ năng: Học sinh có kỹ năng vận dụng các công thức trên vào giải toán.3.Thái độ: Có ý thức học tập ,phát triển tư duy năng động sáng tạo.II.Chuẩn bị của GV và HS:Gv:Bảng phụ ghi đề bài tập và vẽ sẵn các hình 62,63,64,65. máy tính bỏ túi.Hs: compa ,thước thẳng máy tính bỏ túi làm các bài tập cho về nhà .III.Các hoạt động dạy học:1.Ổn định lớp:2.Kiểmtra bài cũ: 1.Viết công thức tính diện tích hình tròn ? Áp dụng giải bài tập 78sgk.2. Viết công thức tính diện tích hình quạt tròn ?Áp dụng giải bài tập 79 sgk.*Trả lời : 1.

Áp dụng:

2.

3. Luyện tập:HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT

GV: Treo bảng phụ ghi đề và vẽ hình bài tập bài tập 83.Hs: Hoạt động nhóm.Gv: Hướng dẫn : Đặt diện tích hình HOABINH bằng S ,diện tích nữa đường tròn đường kính HI =S1 , diện tích nữa đường tròn đường kínhOB là S2 diện tích nữa đường tròn đường kính HO =S3

thì diện tích hình HOABINH được tính như thế nào?

Bài tập 83/99 sgk:a. Đặt S =diện tích hình HOABINH S1= diện tích nữa đường tròn đường kính HI.S2=diện tích nữa đường tròn đường kính OBS3= diện tích nữa đường tròn đường kính HO.Ta có:S=S1+S2-2S3


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016Hs: S=S1+S2-2S3 .Gv: Hãy tính S1?, S2,S3? Rồi suy ra S?Kết quả như nội dung ghi bảng.Gv: hãy tính diện tích hình tròn đường kính NA? Hs: S= .42=16 (cm2) Gv: So sánh với diện tích hình HOABINH rồi suy ra kết luận?Gv: Treo bảng phụ ghi đề và hình vẽ64/100sgk:? Hãy nêu cách tính diện tích hình viên phân AmB.Hs: S(VPAmB)S(quạt OAmB) -S(AOB)

? Hãy nêu cách tính S(quạt OAmB) .

S(quạt OAmB) =

? Hãy nêu cách tính diện tích tam giác OAB.Hs: Kẻ đường cao AH.

Vì tam giác AOB đều nên AH =

S(AOB)=

Thay số R=5,1cm S=2,4(cm2) Gv: Treo bảng phụ ghi đề bài tập86 và hình vẽ 65/100(sgk).? Hãy nêu cách tính diện tích hình vành khăn .Hs:SVK= R1

2- R22= (R1

2-R22) (R1>R2)

? Hãy tính diện tích hình vành khăn với R1=10,5cm ,R2=7,8cm.Hs:). SVK= (10,52-7,82) 155,1(cm2)Gv: Treo bảng phụ ghi đề bài tập 87 và hình vẽ .? Em có nhận xét gì về diện tích hai hình viên phân cần tính .Hs: Bằng nhau.? Vậy diện tích hình cần tìm được tính như thế nào.S= 2SvpNmC

b. Diện tích hình tròn đương kính NA :S= .42=16 (cm2) Vậy diện tích hình tròn đường kính NA= diện tích hình HOABINH Bài tập 85/100sgk.Ta có:S(vpAmB)=S(quạtOAmB)-S(OAB) Ta lại có :S ( quạtOAmB)

Và S(AOB) =

Suy ra :S(vpAmB)=

Thay R=5,1 ta được S(vpAmB)=2,4(cm2)Bài tập 86/100sgk:SVK= R1

2- R22

= (R12-R2

2)(R1>R2)b). SVK= (10,52-7,82)

155,1(cm2)Bàitập87/100/sgkS= 2SvpNmC

=


5,1cm

H

600

m

O

B

A

OR2

R1

CB

A

O

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 20164.Tổng kết và hướng dẫn học ở nhà:Xem kỹ các bài tập đã giải.Ôn tập chương III ( Trả lời các câu hỏi và học thuộc bảng tóm tắt kiến thức cần nhớ) * Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......





Tuần 30: Ngày soạn:Ngày dạy:

Tiết 56: ÔN TẬP CHƯƠNG III I.Mục tiêu:1. Kiến thức: Học sinh được ôn tập ,hệ thống hoá các kiến thức của chương 2. Kỉ năng: Vận dụng các kiến thức vào giải toán.3. Thái độ: Học tập ngiêm túc có thái độ yêu thích môn họcII. Chuẩn bị :Gv: Compa thước thẳng ,bảng phụ vẽ các hình 66,67,68,69,70,71sgkHs: Trả lời các câu hỏi và học thuộc bảng tóm tắt các kiến thức cần nhớ.III. Tiến trình dạy học :1. Tổ chức lớp:2. Kiểm tra bài cũ( Kết hợp trong khi ôn tập)3. Ôn tập:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT

OO O

O O

Gv: Yêu cầu hs đọc các góc ở hình 66/sgk.HS: Trả lời như nội dung ghi bảng.Gv: Treo bảng phụ vẽ sẵn hình 67 sgk:? Hãy vẽ góc ở tâm chăn cung AmB và tính số đo của góc đó .Hs: Vẽ hình và tính như ndgb.? Hãy vẽ góc nội tiếp đỉnh C chắn cung AmB,và tính số đo của góc đó .Hs:Vẽ hình và tính như ndgb.? Hãy vẽ góc tạo bởi tia tiếp tuyến Bt và dây cung AB và tính số đo của góc đó.

Hs:

? Hãy vẽ góc ADB có đỉnh bên trong đường tròn và so sánh góc ADB và góc

A. Tóm tắt kiến thức cần nhớ (sgk)Bài 88/103sgk:Hình vẽ 66:a). Góc ở tâm.b). Góc nội tiếp.c). Góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung.d). Góc có đỉnh bên trong đường tròn.e). Góc có đỉnh bên ngoài đường tròn.Bài tập 89/104sgk:sđAmB=600

a) AOB = sđ AmB = 60o

b) ACB = sđ AmB = 60o = 30o

c) ABt = sđ AmB = 60o = 30o

d) Tacó: ADB = (sđ AmB + sđ KnI ) Ta lại có:ACB = 30o

Vậy ADC > ACBe).AEB = (sđ AmB – sđ MN )Vậy :AEB < AEC


nNM

t

I

K

O D

E

m

C

A B

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016ACB.GV yêu cầu hs đọc đề, vẽ hình, ghi giả thiết ,kết luận? Hãy nêu phương pháp chứng minh tứ giác ABCD nội tiếp HS: Sử dụng quỷ tích của cung tồn tại góc?Đỉnh A của tứ giác ABCD nhìn đoạn BC cố dịnh dưới 1 góc bằng 900 Suy ra A nằm ở đâu.HS; Athuộc đường tròn đường kính BC.?Hãy dự đoán quỷ tích của D.

HS:BDC = 900 ( Góc nội tiếp bằng

(O))Nên Dthuộc đường tròn đường kính BC.?A và D cùng thhuộc đường tròn đường kính BC ta két luận được điều gì .HS: Tứ giác ABCD nội tiếp đường tròn đường kính BC .b) Tại sao ABD = ACD.Hai góc nội tiêp cùng chắn cung AD của đường tròn ngoại tiếp tứ gíac ABCD? bằng góc nào trên hình vẽ ?Vì sao.HS;vì C1 = D1 cùng chắn AB của đường tròn ngoại tiếp tứ gíac ABCD

? Hãy tính số đo cung AqB nêu cách tính.Hs: Tính số đo cung ApB rồi lấy 3600- sđcung AqB.? Hãy nêu cách tính và .Hs: Áp dụng công thức tính độ dài cung

.

? Hãy nêu các cách tính diện tích hình quạt tròn OAqB .Nên chọn cách giải nào?.

Hs: Cách 1. Áp dụng công thức S=

Bài tập 97 tr 105:

Ta có BAC = 90o (GT)Ta lại có MDC = 900( Góc nội tiếp bằng

(O))

Suy ra BDC = 900 (D thuộc BM)Tứ giác ABCD có đỉnh A và D cùng nhìn BC cố định dưới 1 góc 900 Vậy tứ giác ABCD nội tiếp đường tròn đường kính BC.b)Ta có ;ABD vàACD là 2 góc nội tiếp cùng chắn cung AD của đường tròn ngoại tiếp tứ giác ABCD Vậy :ABD = ACDc)Ta có C1 = D1 (cùng chắn của đường tròn ngoại tiếp tứ gíac ABCD)Ta lại có C2=D1(cùng bù với )Suy ra C1 = C2

Vậy CA là phân giác của Bài tập 91/104sgk:a). Ta có : sđ AqB = AOB = 75o

Vậy sđ ApB = 360o – 75o = 285o


2cm750

O

B A

21

1

S

MO

D

C

B

A


Cách 2: Áp dụng công thức S=

Nên chọn cách 1 vì đã biết (kết quả câu b)Gv: Treo bảng phụ vẽ các hình 69,70,71 sgk.? Hãy nêu cách tính diện tích hình 69.Hs: Áp dụng công thức tính diẹn tích hình vành khăn:S= ( ) ? Hãy nêu cách tính diện tích hình 70.Hs: S(quạtlớn)-S(quạtbé)

Bài tập 92/104sgk:

Vậy S=1,5-0,7=0,8(cm)2

c). S(hình vuông) =32=9(cm2)

S(quạt)=

Vậy S 9-4.1,77 1,1(cm2)

4. Hướng dẫn học ở nhà:Học thuộc bảng tóm tắt kiến thức cần nhớXe kỹ các bài tập đã giải Làm bài 95,96,97,98,99/105sgk.* Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......





Ngày dạy: Tiết 57 KIỂM TRA 45’

I.Mục tiêu:1. Kiến thức: Kiểm tra lại các kiến thức hình học trong chương III2. Kỉ năng : học sinh biết vận dụng linh hoạt các kiến thức vào làm bài3. Thái độ : Làm việc nghiêm túc, tư duy dộc lập II. Chuẩn bị :GV: Đề bàiHS:Chuẩn bị tốt các kiến thức đã học.III. Tiến trình dạy học :1. Tổ chức lớp:2. Tiến hành kiểm traĐề ra:

* Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......



Ngày dạy:

Ch¬ng IV: H×nh trô - h×nh nãn – h×nh cÇu.TiÕt 58 - 59 h×nh trô

diÖn tÝch xung quanh vµ thÓ tÝch cña h×nh trôi. Môc tiªu:

1. Kiến thức: Häc sinh ®îc nhí l¹i vµ kh¾c s©u çc kh¸i niÖm vÒ h×nh trô ( ®¸y cña h×nh trô, trôc, mÆt xung quanh, ®êng sinh, ®é dµi ®êng cao, mÆt c¾t khi nã song song víi trôc hoÆc song song víi ®¸y )

2. Kĩ năng: N¾m ch¾c vµ biÕt sö dông c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh, diÖn tÝch to¸n phÇn vµ thÓ tÝch cña h×nh trô .

BiÕt çch vÏ h×nh vµ hiÓu ®îc ý nghÜa cña çc ®¹i lîng trong h×nh vÏ.

II. ChuÈn bÞ: GV: ChuÈn bÞ mét sè vËt thÓ h×nh trô nh: Cèc níc, èng nghiÖm

hë hai ®Çu d¹ng h×nh trô; B¶ng phô vÏ h×nh 73, 75 (Sgk -77), m¸y tÝnh bá tói, th-

íc kÎ. PhiÕu häc tËp.HS: §äc tríc bµi, dông cô häc tËp, quan s¸t nh÷ng vËt h×nh trô

cã ë trong gia ®×nh. III. TiÕn tr×nh d¹y häc:1. Tæ chøc líp: 2. KiÓm tra bµi cò:

§Æt vÊn ®Ò: - Trong ch¬ng IV chóng ta sÏ ®îc häc vÒ h×nh trô, h×nh nãn,

h×nh cÇu lµ nh÷ng h×nh kh«ng gian cã çc mÆt xung quanh lµ nh÷ng mÆt cong.

- §Ó häc tèt ch¬ng nµy ta cÇn t¨ng cêng quan s¸t thùc tÕ , nhËn xÐt h×nh d¹ng çc vËt thÓ quanh ta vµ lµm mét sè thùc nghiÖm ®¬n gi¶n vµ øng dông cña nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vµo thùc tÕ.

- HS nghe GV tr×nh bµy .3. Bµi míi:

Ho¹t ®éng cña giã viªn ho¹t ®«ng cña häc sinh


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016 - GV treo b¶ng phô vÏ h×nh 73 lªn b¶ng vµ giíi thiÖu víi häc sinh: Khi quay h×nh ch÷ nhËt ABCD vßng quanh c¹nh CD cè ®Þnh , ta ®îc mét h×nh g× ? ( h×nh trô ) - GV giíi thiÖu : + Çch t¹o nªn hai ®¸y cña h×nh trô , ®Æc ®iÓm cña ®¸y . + Çch t¹o nªn mÆt xung quanh cña h×nh trô . + §êng sinh, chiÒu cao, trôc cña h×nh trô - GV yªu cÇu ®äc Sgk - 107. - GV yªu cÇu häc sinh thùc hiÖn (Sgk - 107) H·y quan s¸t h×nh vÏ vµ tr¶ lêi c©u hái trong ( sgk - 107 ) ?- GV yªu cÇu häc sinh chØ ra mÆt xung quanh vµ ®êng sinh cña h×nh trô.+) Khi c¾t h×nh trô bëi mét mÆt ph¼ng song song víi ®¸y th× mÆt c¾t lµ h×nh g× ? ( HS dù ®o¸n , quan s¸t h×nh vÏ sgk nhËn xÐt) . GV ®a ra kh¸i niÖm . +) Khi c¾t h×nh trô bëi mét mÆt ph¼ng song song víi trôc DC th× mÆt c¾t lµ h×nh g× . häc sinh nhËn xÐt, GV ®a ra kh¸i niÖm. - GV ph¸t cho mçi bµn mét cèc thuû tinh vµ mét èng nghiÖm hë hai ®Çu yªu cÇu häc sinh thùc hiÖn ( sgk ) . - Gäi häc sinh nªu nhËn xÐt

1. H×nh trô: (10 phót)

Khi quay ABCD quanh CD cè ®Þnh ta ®îc mét h×nh trô.

- DA vµ CB quÐt nªn hai ®¸y cña h×nh trô lµ (D) vµ (C ) n»m trong hai mÆt ph¼ng song song - AB quÐt nªn mÆt xung quanh cña h×nh trô.- AB lµ ®êng sinh vu«ng gãc víi mÆt ph¼ng

®¸y. - DC lµ trôc cña h×nh trô .

(Sgk – 107) H×nh 74 (Sgk - 107) Lä gèm cã d¹ng h×nh trô.2. C¾t h×nh trô bëi mét mÆt ph¼ng: (7 phót)

- Khi c¾t h×nh trô bëi mét mÆt ph¼ng song song víi®¸y th× mÆt c¾t lµ h×nh trßn , b»ng h×nh trßn ®¸y .- Khi c¾t h×nh trô bëi mét mÆt ph¼ng song song víi trôc DC th× mÆt c¾t lµ h×nh ch÷ nhËt .

- MÆt níc trong cèc lµ h×nh trßn

(cèc ®Ó th¼ng) mÆt níc trong èng nghiÖm kh«ng ph¶i lµ h×nh trßn (®Ó nghiªng).

3. DiÖn tÝch xung quanh cña h×nh trô: (15 phót)H×nh 77 ( sgk - 108 )



vµ tr¶ lêi c©u hái ë .- GV vÏ h×nh 77 ( sgk ) phãng to yªu cÇu häc sinh quan s¸t tranh vÏ vµ h×nh 77 ( sgk ) ,+) GV híng dÉn ph©n tÝch çch khai triÓn h×nh trô. häc sinh thùc hiÖn theo nhãm . +) GV ph¸t phiÕu häc tËp cho häc sinh th¶o luËn nhãm lµm . - Çc nhãm lµm ra phiÕu häc tËp vµ nép cho GV kiÓm tra nhËn xÐt kÕt qu¶ . - GV ®a ra ®¸p ¸n ®óng ®Ó häc sinh ®èi chiÕu vµ ch÷a l¹i bµi vµo vë . - H·y nªu çch tÝnh diÖn tÝch xung quanh cña h×nh trô . - Nªu c«ng thøc tæng qu¸t . - Tõ c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh nªu c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch toµn phÇn . - H·y nªu c«ng thøc tÝnh thÓ tÝch h×nh trô - Gi¶i thÝch c«ng thøc . - ¸p dông c«ng thøc tÝnh thÓ tÝch h×nh 78 ( sgk ) - Häc sinh ®äc lêi gi¶i trong sgk . - GV kh¾c s©u çch tÝnh thÓ tÝch cña h×nh trong tr-êng hîp nµy vµ lu ý çch tÝnh to¸n cho häc sinh

Quan s¸t h×nh 77 vµ ®iÒn sè thÝch hîp vµo çc « trèng:

- ChiÒu dµi cña h×nh ch÷ nhËt b»ng chu vi ®¸y cña h×nh trô b»ng :

( cm ) = cm . - DiÖn tÝch h×nh ch÷ nhËt : . = (cm2 )- DiÖn tÝch mét ®¸y cña h×nh trô : R2 = . 5.5 = ( cm2 ) Tæng diÖn tÝch h×nh ch÷ nhËt vµ diÖn tÝch hai h×nh trßn ®¸y ( diÖn tÝch toµn phÇn ) cña h×nh trô + . 2 = ( cm2 ) Tæng qu¸t: (Sgk - 109 ) ( R : b¸n kÝnh ®¸y ; h chiÒu cao h×nh trô )4. ThÓ tÝch h×nh trô: (7 phót) C«ng thøc tÝnh thÓ tÝch h×nh trô: ( S: lµ diÖn tÝch ®¸y, h: lµ chiÒu cao ) VÝ dô: (Sgk - 109 )

Gi¶iTa cã : V =V1 - V2 = a2h - b2h

V = ( a2 - b2)h H×nh 78

4. Cñng cè: (2 phót)- GV kh¾c s©u c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh, diÖn tÝch toµn

phÇn, thÓ tÝch h×nh trô. 5. H íng dÈn vÒ nhµ : (6 phót)


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016- N¾m v÷ng çc c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh , thÓ

tÝch , diÖn tÝch toµn phÇn cña h×nh trô vµ mét sè c«ng thøc suy ra tõ çc c«ng thøc ®ã.

- Lµm bµi 2; 3; 4; 4; 9 (SGK – 111+ 112) Híng dÉn Bµi tËp 4 ( sgk - 110 )

- GV yªu cÇu häc sinh ®äc ®Ò bµi sau ®ã nªu çch gi¶i bµi to¸n . - ¸p dông c«ng thøc nµo ®Ó tÝnh chiÒu cao cña h×nh trô . h·y viÕt c«ng thøc tÝnh Sxq sau ®ã suy ra c«ng thøc tÝnh h vµ lµm bµi . - Häc sinh lµm lªn b¶ng , GV nhËn xÐt

Gi¶i:¸p dông c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh cña h×nh trô ta cã: Sxq = 2rh

h = h =* Tự rút kinh nghiệm:

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


TiÕt 60 LuyÖn tËpI. Môc tiªu:

- Th«ng qua bµi tËp gióp häc sinh hiÓu râ h¬n çc kh¸i niÖm vÒ h×nh trô. - HS ®îc rÌn luyÖn kü n¨ng ph©n tÝch ®Ò bµi, ¸p dông çc c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh, diÖn tÝch toµn phÇn, thÓ tÝch cña h×nh trô cïng çc c«ng thøc suy diÔn cña nã. - Cung cÊp cho häc sinh mét sè kiÕn thøc thùc tÕ vÒ h×nh trô.

II. ChuÈn bÞ: GV: B¶ng phô ghi ®Ò bµi h×nh vÏ bµi tËp 8; 9; 12, thíc kÎ, com

pa.HS: Häc thuéc kh¸i niÖm vµ c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung

quanh, thÓ tÝch h×nh trô.III. TiÕn tr×nh d¹y häc:1. Tæ chøc líp: 2. KiÓm tra bµi cò: xen kÏ khi luyÖn tÊp


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 20163. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn và

HSNội dung kiến thức

- GV yªu cÇu HS ®äc ®Ò bµi sau ®ã t×m ®¸p ¸n ®óng vµ khoanh vµo ch÷ çi ®Çu c©u . - GV treo b¶ng phô gäi HS lªn b¶ng khoanh vµo ®¸p ¸n ®óng .- GV yªu cÇu HS gi¶i thÝch kÕt qu¶ b»ng tÝnh to¸n . - GV nhËn xÐt ch÷a bµi vµ chèt l¹i çch tÝnh thÓ tÝch h×nh trô .GV yªu cÇu HS vÏ h×nh minh ho¹ .- Nªu c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh vµ thÓ tÝch cña h×nh trô . - Theo em ë bµi to¸n trªn ®Ó tÝnh diÖn tÝch xung quanh vµ thÓ tÝch h×nh trô tríc hÕt ta ph¶i ®i t×m yÕu tè g× ? dùa vµo ®iÒu kiÖn nµo cña bµi ? - HS nªu GV gîi ý : tÝnh b¸n kÝnh ®¸y dùa theo chu vi ®¸y . - GV cho HS lµm bµi sau ®ã gäi 1 HS ®¹i diÖn lªn b¶ng lµm bµi- GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 84 ( sgk - 112 ) sau ®ã nªu çch lµm bµi . - §Ó tÝch ®îc thÓ tÝch lîng ®¸ cã trong lä thuû tinh trªn ta ph¶i tÝnh thÓ tÝch cña phÇn chÊt láng nµo ? ¸p dông ®iÒu g× ? - H·y tÝnh thÓ tÝch phÇn chÊt láng d©ng lªn trong lä thuû

1. Bµi tËp 8: (Sgk - 111) (7 phót)- Khi quay h×nh ch÷ nhËt ABCD quanh AB ta ®îc h×nh trô cã thÓ tÝch lµ:

V1 = a2 . 2a = 2a3

- Khi quay h×nh chø nhËt ABCD quanh BC ta ®îc h×nh trô cã thÓ tÝch lµ:

V2 = (2a)2.a = 4a3

VËy V2 = 2V1 ®¸p ¸n ®óng lµ ( C ) 2. Bµi tËp 10: (Sgk - 112) (8 phót)- ¸p dông c«ng thøc

- DiÖn tÝch xung quanh cña h×nh trô lµ

Sxq = = 13 . 3 = 39 ( cm2 ) b) ¸p dông c«ng thøc V= r2 h ThÓ tÝch cña h×nh trô lµ :

V = . = 40,35 ( cm3 )3. Bµi tËp 11: (Sgk - 112) (5 phót)- H×nh 84 ( sgk )§æi 8,5 mm = 0,85 cm

Gi¶i:- ¸p dông c«ng thøc V = Sh VËy thÓ tÝch níc d©ng lªn trong lä lµ : V = 12,8 . 0,85 = 10,88 ( cm3 ) VËy thÓ tÝch cña lîng ®¸ lµ 10, 88 ( cm3 ) 4. Bµi tËp 13: (Sgk - 113) (8 phót)- H×nh vÏ 85 ( sgk - 113 ) - TÊm kim lo¹i cã d¹ng lµ mét h×nh


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016tinh . - GV cho HS lµm bµi sau ®ã ch÷a bµi vµ nhËn xÐt bµi to¸n .- GV ra bµi tËp gäi HS ®äc ®Ò bµi , tãm t¾t bµi to¸n . - CHo HS suy nghÜ th¶o luËn t×m lêi gi¶i bµi to¸n trªn . - §Ó tÝnh thÓ tÝch phÇn cßn l¹i cña tÊm kim lo¹i ta ph¶i t×m thÓ tÝch cña nh÷ng phÇn nµo? Dùa vµo nh÷ng c«ng thøc nµo? - H·y tÝnh thÓ tÝch tÊm kim l¹i khi cha khoan ( thÓ tÝch h×nh hép ch÷ nhËt ) ? .( V = Sh = 5 . 5 . 2 = 50 cm3 ) - H·y tÝnh thÓ tÝch cña mét lç khoan tõ ®ã suy ra thÓ tÝch cña 6 lç khoan ? ( thÓ tÝch h×nh trô cã r = 4 mm , h = 2 cm ) (V = r2h = 3,14. 0,42.2 = 1,0048 (cm3 ))- ThÓ tÝch phÇn cßn l¹i cña tÊm kim lo¹i lµ bao nhiªu ?

hép ch÷ nhËt ®¸y lµ h×nh vu«ng c¹nh 5 cm chiÒu cao cña h×nh hép lµ 2m thÓ tÝch h×nh hép lµ ¸p dông c«ng thøc: V = S h

V = 5.5.2 =50 (cm3)- Do mòi khoan lµ h×nh trßn, ®êng kÝnh mòi khoan lµ 8 mm b¸n kÝnh mòi khoan lµ 4 mm = 0,4 cm. ¸p dông c«ng thøc V = r2h ThÓ tÝch cña mét lç khoan lµ: V1-=3,14.0,42.2 =1, 0048 (cm3) - ThÓ tÝch cña c¶ 4 lç khoan sÏ lµ:

V = 4.1,0048 V 4 ( cm3 ) VËy thÓ tÝch cña phÇn cßn l¹i cña tÊm kim lo¹i lµ: V = 50 cm3 - 4 cm3 = 46 cm3 .

4. Cñng cè: (15 phót)- ViÕt c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh vµ thÓ tÝch cña h×nh trô . - GV treo b¶ng phô kÎ b¶ng ë bµi tËp 12 ( sgk - 112 ) yªu cÇu HS ®iÒn vµo « trèng cho phï hîp .

H×nhB¸n

kÝnh ®¸y

§êng kÝnh ®¸y

ChiÒu cao

Chu vi ®¸y

DiÖn tÝch ®¸y

DiÖn tÝch xung

quanh

ThÓ tÝch

25 mm 5 mm 7 cm 1,57

cm0,785 cm2

10,99 cm2

5,495 cm3

3 cm 6 cm 1m 18,84 cm

113,04 cm2

1884 cm2

11304 cm3

5 cm 10 cm 3,18 cm

31,4 cm 314 cm2 9,9852

cm21l= 1 dm3


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 20165. H íng dÈn vÒ nhµ (2 phót)- Häc thuéc çc kh¸i niÖm vÒ h×nh trô (b¸n kÝnh ®¸y, ®êng cao, mÆt xung quanh, thÓ tÝch)

- N¾m ch¾c çc c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh vµ thÓ tÝch h×nh trô .

- Xem l¹i çc bµi tËp ®· ch÷a . - Gi¶i çc bµi tËp cßn l¹i trong Sgk trang 112, 113.

Gîi ý bµi tËp 9 : S ®¸y = 3,14.10.10 = 314 cm2 S xq = 2.3,14.10.12 = 753,6 cm2 Stp = 2. 314 + 753,6 = 1381,6 cm2 .

- §äc tríc bµi “H×nh nãn – H×nh nãn côt” * Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......






TiÕt 61-62 - HÌNH NÓN - HÌNH NÓN CỤT diÖn tÝch xung quanh vµ thÓ tÝch h×nh nãn

I. Môc tiªu:

Häc sinh cÇn: - Nhí l¹i vµ kh¾c s©u çc kh¸i niÖm vÒ h×nh nãn: ®¸y cña h×nh

nãn, mÆt xung quanh, ®êng sinh, chiÒu cao, mÆt c¾t song song víi ®¸y vµ cã kh¸i niÖm vÒ h×nh nãn côt.

- N¾m ch¾c vµ sö dông thµnh th¹o c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh vµ diÖn tÝch

toµn phÇn cña h×nh nãn, h×nh nãn côt. - N¾m ch¾c vµ sö dông thµnh th¹o c«ng thøc tÝnh thÓ tÝch

h×nh nãn, h×nh nãn côt. II. ChuÈn bÞ:

GV: Mét sè vËt thÓ kh«ng gian vÒ h×nh nãn, h×nh nãn côt, çi phÔu, çi nãn, cèc thuû tinh, thíc kÎ, com pa.

HS: N¾m ch¾c çc c«ng thøc tÝnh ®é dµi ®êng trßn, cung trßn, diÖn tÝch h×nh trßn, qu¹t trßn.

III. TiÕn tr×nh d¹y – häc:1. Tæ chøc líp2. KiÓm tra bµi cò : GV ®Æt vÊn ®Ò vÒ h×nh nãn vµ çc yÕu tè vÒ h×nh nãn trong bµi nµy 3. Bµi míi:

- GV dïng m« h×nh vµ h×nh vÏ 87 trong Sgk – 114 vµ giíi thiÖu çc kh¸i niÖm cña h×nh nãn . - Quan s¸t m« h×nh vµ h×nh vÏ sgk nªu çc kh¸i niÖm vÒ ®¸y, mÆt xung

1. H×nh nãn: (7 phót)

- Quay vu«ng t¹i O mét vßng quanh c¹nh gãc


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016quanh, ®êng sinh, ®Ønh cña h×nh nãn, - GV cho häc sinh nªu sau ®ã chèt l¹i çc kh¸i niÖm - häc sinh ghi nhí . - H·y chØ ra trªn h×nh 87 (sgk) ®Ønh, ®êng sinh, ®êng cao, ®¸y cña h×nh nãn. - GV yªu cÇu häc sinh quan s¸t h×nh 88 - sgk vµ tr¶ lêi (sgk)- GV vÏ h×nh 89 giíi thiÖu çch khai triÓn diÖn tÝch xung quanh cña h×nh nãn, yªu cÇu häc sinh quan s¸t h×nh vÏ vµ cho biÕt h×nh khai triÓn cña mét h×nh nãn lµ h×nh g× ? - VËy diÖn tÝch xung quanh cña mét h×nh nãn b»ng diÖn tÝch h×nh nµo ?- VËy c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh cña h×nh nãn nh thÕ nµo ? - GV híng dÉn häc sinh x©y dùng c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh vµ diÖn tÝch toµn phÇn cña h×nh nãn nh sgk - 115 . ? TÝnh ®é dµi cung trßn . ? TÝnh diÖn tÝch qu¹t trßn theo ®é dµi cung vµ b¸n kÝnh cña qôt trßn . - VËy c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh lµ g× ? - Tõ ®ã cã c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch toµn phÇn nhthÕ nµo ?

vu«ng OA cè ®Þnh ta ®îc mét h×nh nãn. H×nh 87 (SGK – 114)- C¹nh OC quÐt nªn ®¸y cña h×nh nãn, lµ h×nh trßn t©m O. - C¹nh AC quÐt nªn mÆt xung quanh cña h×nh nãn - Mçi vÞ trÝ cña AC ®îc gäi lµ mét ®-êng sinh. - A gäi lµ ®Ønh vµ OA gäi lµ ®êng cao .

(Sgk - 114) 2. DiÖn tÝch xung quanh cña h×nh nãn: (8 phót)- Gäi b¸n kÝnh ®¸y h×nh nãn lµ r, ®-êng sinh lµ l Theo c«ng thøc tÝnh ®é dµi cung ta cã : §é dµi cung h×nh qu¹t trßn lµ

§é dµi ®êng trßn ®¸y cña h×nh nãn lµ 2r . Suy ra: r = DiÖn tÝch xung quanh cña h×nh nãn b»ng b»ng diÖn tÝch h×nh qu¹t trßn khai triÓn nªn : VËy diÖn tÝch xung quanh cña h×nh nãn lµ:

DiÖn tÝch toµn phÇn cña h×nh nãn ( tæng diÖn tÝch xung quanh vµ diÖn tÝch ®¸y) lµ :


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016- GV ra vÝ dô sgk - yªu cÇu häc sinh ®äc lêi gi¶i vµ nªu çch tÝnh cña bµi to¸n .- GV ph¸t dông cô nh h×nh 90 ( sgk ) cho çc nhãm yªu cÇu häc sinh lµm thÝ nghiÖm sau ®ã nªu nhËn xÐt. - NhËn xÐt g× vÒ thÓ tÝch níc ë trong h×nh nãn so víi thÓ tÝch níc ë trong h×nh trô- HS: KiÓm tra xem chiÒu cao cét níc trong h×nh trô b»ng bao nhiªu phÇn chiÒu cao cña h×nh trô .- VËy thÓ tÝch cña h×nh nãn b»ng bao nhiªu phÇn thÓ tÝch cña h×nh trô .- GV yªu cÇu häc sinh quan s¸t tranh vÏ trong Sgk sau ®ã giíi thiÖu vÒ h×nh nãn côt . - H×nh nãn côt lµ h×nh nµo ? giíi h¹n bëi nh÷ng mÆt ph¼ng nµo ?- GV vÏ h×nh 92 ( sgk ) sau ®ã giíi thiÖu çc kÝ hiÖu trong h×nh vÏ vµ c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh vµ thÓ tÝch cña h×nh nãn côt - Nªu çch tÝnh Sxq cña h×nh nãn côt trªn . B»ng hiÖu nh÷ng diÖn tÝch nµo ? VËy c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh cña h×nh nãn côt lµ g× ? - T¬ng tù h·y suy ra c«ng thøc tÝnh thÓ tÝch cña

VÝ dô: (Sgk - 115 )TÝnh diÖn tÝch xung quanh cña h×nh nãn cã chiÒu cao h =16cm vµ b¸n kÝnh ®êng trßn ®¸y R=12cm.

Gi¶i:§é dµi ®êng sinh cña h×nh nãn lµ:

DiÖn tÝch xung quanh cña h×nh nãn lµ:

3. ThÓ tÝch h×nh nãn: (8 phót)- ThÝ nghiÖm ( h×nh 90 - sgk )- Ta cã :

VËy thÓ tÝch cña h×nh nãn lµ :

(h lµ chiÒu cao h×nh nãn, r lµ b¸n kÝnh ®¸y cña h×nh nãn)4. H×nh nãn côt: (7 phót)- C¾t h×nh nãn bëi mét mÆt ph¼ng song song víi ®¸y th× phÇn mÆt ph¼ng n»m trong h×nh nãn lµ mét h×nh trßn . PhÇn h×nh nãn n»m gi÷a mÆt ph¼ng vµ mÆt ®¸y ®îc gäi lµ mét h×nh nãn côt .

5. DiÖn tÝch xung quanh vµ thÓ tÝch h×nh nãn côt: (10 phót)Cho h×nh nãn côt ( h×nh 92 - sgk ) +) r1 ; r2 lµ çc b¸n kÝnh ®¸y +) l lµ ®é dµi ®êng sinh .


V nãn = Vtrô

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016h×nh nãn côt . +) h lµ chiÒu cao

+) KÝ hiÖu Sxq vµ V lµ thÓ tÝch cña h×nh nãn côt

4. Cñng cè: (3 phót) - Nªu c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh vµ thÓ tÝch cña h×nh nãn , h×nh nãn côt . 5. H íng dÈn vÒ nhµ : (2 phót)

- Häc thuéc çc kh¸i niÖm , n¾m ch¾c çc c«ng thøc tÝnh . - Xem l¹i çc vÝ dô vµ bµi tËp ®· ch÷a . - Lµm bµi 15; 16; 20, 22 trong (Sgk - 117, 118) Gîi ý bµi tËp 16 : (Sgk -117)

* Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......




TiÕt 63 LuyÖn tËp A. Môc tiªu:

- Th«ng qua bµi tËp häc sinh hiÓu kÜ h¬n çc yÕu tè cña h×nh nãn.

- Häc sinh ®îc rÌn luyÖn kÜ n¨ng vËn dông çc c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh, diÖn tÝch toµn phÇn, thÓ tÝch cña h×nh nãn cïng çc c«ng thøc suy diÔn cña nã.

- Cung cÊp cho häc sinh mét sè kiÕn thøc vµ h×nh ¶nh thùc tÕ vÒ h×nh nãn


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016B. ChuÈn bÞ:

GV: Thíc kÎ , b¶ng phô vÏ h×nh 99, 100, bµi 26 ( sgk ) HS: Häc thuéc çc c«ng thøc tÝnh, gi¶i bµi tËp trong sgk - 118,

119.C. TiÕn tr×nh d¹y häc:1. Tæ chøc líp: 2. KiÓm tra bµi cò: (3 phót) ViÕt c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh vµ thÓ tÝch, diÖn tÝch toµn phÇn cña h×nh nãn.3. Bµi míi:

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh- GV ) treo b¶ng phô vÏ h×nh 100 yªu cÇu häc sinh ®äc ®Ò bµi 27 (Sgk – 119) sau ®ã vÏ h×nh vµo vë. - H·y nªu c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh cña h×nh nãn côt . - ¸p dông c«ng thøc ®ã vµo bµi to¸n trªn em h·y tÝnh diÖn tÝch cña h×nh nãn côt ®ã .

- GV yªu cÇu häc sinh tÝnh theo c«ng thøc . - NÕu a = 2 cm ; b = 3 cm , l = 6 cm th× Sxq lµ bao nhiªu ?- Em h·y cho biÕt dông cô trªn gåm nh÷ng bé phËn nµo ? lµ nh÷ng h×nh g× ? - §Ó tÝnh thÓ tÝch cña dông cô ®ã ta cÇn tÝnh thÓ tÝch cña nh÷ng h×nh nµo ?

2. Bµi tËp 27: (Sgk - 119) (10 phót)¸p dông c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh cña h×nh nãn côt ta cã : Sxq = Theo bµi ra ta cã : Sxq = VËy diÖn tÝch xung quanh cña h×nh nãn côt ®ã lµ:Sxq = ( ®¬n vÞ diªn tÝch )3. Bµi tËp 27: (Sgk - 119) (10 phót)H×nh vÏ ( sgk - 119 ) - H×nh 100

Bµi gi¶i:a) ThÓ tÝch cña dông cô lµ: V = Vtrô + Vnãn - Ta cã thÓ tÝch h×nh trô lµ: Vtrô =r2h = 3,14.(0,7)2.0,7 = 1,07702 (m3) - ThÓ tÝch h×nh nãn lµ:

Vnãn= r2h= .3,14.(0,7)2.(1,6-0,7)=0,46185 (m3) VËy thÓ tÝch dông cô ®ã lµ: V = 1,07702 + 0,46185 = 1,53887 ( m3)

V = 1 538 870 (cm3) b) DiÖn tÝch mÆt ngoµi cña dông cô kh«ng tÝnh n¾p ®Ëy chÝnh lµ tæng diÖn tÝch xung quanh cña h×nh trô vµ diÖn tÝch xung quanh cña h×nh nãn.

S = Sxqtrô + Sxq nãnSxq trô = 2rh ; Sxq nãn = rh


____

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016Gîi ý : TÝnh thÓ tÝch phÇn h×nh trô vµ thÓ tÝch phÇn h×nh nãn sau ®ã tÝnh tæng hai phÇn thÓ tÝch ®ã . - HS lµm bµi sau ®ã GV gäi lªn b¶ng tr×nh bµy bµi lµm cña m×nh . Çc häc sinh kh¸c nhËn xÐt , GV ch÷a vµ chèt l¹i bµi . - GV ra bµi tËp gäi häc sinh ®äc ®Ò bµi sau ®ã vÏ l¹i h×nh nh sgk - 120

- Bµi to¸n cho g× ? yªu cÇu g× ? - H·y nªu çch tÝnh diÖn tÝch xung quanh cña x« ? - Em h·y cho biÕt diÖn tÝch xung quanh cña x« chÝnh lµ diÖn tÝch xung quanh cña h×nh nµo ? - H·y nªu çch ¸p dông c«ng thøc ®Ó tÝnh diÖn tÝch xung quanh cña x« trªn. - Häc sinh lµm bµi sau ®ã nªu çch lµm . GV gäi 1 häc sinh ®¹i diÖn lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i . - NhËn xÐt bµi lµm cña b¹n .

- Theo h×nh vÏ ta cã : +) Sxqtrô = 2. 3,14 . 0,7 . 0,7 = 3,0772 m2 +) Sxq nãn = 3,14 . 0,7 . ( 1,6 - 0,7 ) = 1,9782 m2 - DiÖn tÝch mÆt ngoµi cña dông cô lµ: S = 3,0772 + 1,9782 = 5,0554 m2

- H×nh vÏ ( sgk - 120 ) h×nh 101 . 3. Bµi tËp 28: (Sgk - 120) (15 phót)a) DiÖn tÝch xung quanh cña x« chÝnh lµ diÖn tÝch h×nh nãn côt cã b¸n kÝnh hai ®¸y lµ 9 vµ 21 . Sxq = ( r1 + r2 )l DiÖn tÝch xung quanh cña x« lµ : Sxq = 3,14 ( 9 + 21 ) . 36 = 3391,2 ( ®vdt) b) Dung tÝch cña x« chÝnh b»ng thÓ tÝch cña nãn côt. - ¸p dông c«ng thøc: V = h

- Theo h×nh vÏ ta cã chiÒu cao cña x« lµ: h = h1 - h2 (h1 lµ chiÒu cao cña nãn to, h2 lµ chiÒu cao cña nãn nhá) S = 4R2

= d2 h =

VËy dung tÝch cña x« lµ: V = . 3,14 . 33,6 ( 212 + 92 + 21.9) = 25004,448 (®v tt)

4. Cñng cè: (3 phót)- Gv kh¾c s©u cho häc sinh çch tÝnh thÎ tÝch, diÖn tÝch xung

quanh vµ diÖn tÝch toµn phÇn cña h×nh nãn, h×nh trô vµ çc øng dông thùc tÕ ®Ó tÝnh

to¸n.5. HDHT : (2 phót)

- Häc thuéc c«ng thøc , xem l¹i çc bµi tËp ®· ch÷a .


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016- Lµm bµi tËp : 23; 24; 29 trong (Sgk – 119- 120)

Gîi ý bµi tËp 23 : (Sgk - 119) TÝnh sin theo tØ sè tõ ®ã tÝnh gãc khi biÕt tØ sè sin .

Sq = Sxq = rl = 14028’ * Tự rút kinh nghiệm:……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………Tuần 33: Ngày soạn:

Ngày dạy: TiÕt 64H×nh cÇu - DiÖn tÝch mÆt cÇu vµ thÓ tÝch h×n h cÇu (tiÕp)

I. Môc tiªu: - Häc sinh n¾m v÷ng çc kh¸i niÖm cña h×nh cÇu: T©m, b¸n

kÝnh, ®êng kÝnh, ®êng trßn lín, mÆt cÇu . - Häc sinh hiÓu ®îc mÆt c¾t cña h×nh cÇu bëi mét mÆt ph¼ng

lu«n lµ mét h×nh trßn. - N¾m v÷ng c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch mÆt cÇu . - ThÊy ®îc øng dông thùc tÕ cña h×nh cÇu. - Häc sinh ®îc giíi thiÖu vÒ vÞ trÝ cña mét ®iÓm trªn mÆt cÇu -

To¹ ®é ®Þa lý. II. ChuÈn bÞ:

GV: M« h×nh h×nh cÇu, tranh vÏ mÆt c¾t cña mÆt cÇu, thíc kÎ com pa, phÊn mÇu.

HS: Häc thuéc çc c«ng thøc ®· häc, mang çc vËt cã d¹ng h×nh cÇu. III. TiÕn tr×nh d¹y häc:1. Tæ chøc líp: 2. KiÓm tra bµi cò:

ViÕt c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh vµ thÓ tÝch cña h×nh nãn, nãn côt.

3. Bµi míi :Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn và HS Nội dung kiến thức

- GV treo tranh vÏ h×nh 103 sgk sau ®ã giíi thiÖu kh¸i niÖm h×nh cÇu - Cho häc sinh quan s¸t m« h×nh h×nh cÇu . - Nªu b¸n kÝnh vµ t©m

1. H×nh cÇu: (15 phót)

- Khi quay nöa ®êng trßn t©m


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016cña h×nh cÇu ?

- GV dïng m« h×nh mét vËt h×nh cÇu bÞ c¾t bëi mét mÆt ph¼ng yªu cÇu häc sinh nªu nhËn xÐt mÆt c¾t ®ã .

- Khi c¾t h×nh cÇu bëi mét mÆt ph¼ng th× mÆt c¾t lµ h×nh g× ?

- GV yªu cÇu häc sinh thùc hiÖn (Sgk - 121)

- Häc sinh lµm ra phiÕu häc tËp cho häc sinh vµ yªu cÇu häc sinh th¶o luËn trong 5’ sau ®ã GV thu phiÕu häc tËp vµ nhËn xÐt bµi lµm cña häc sinh.

- Qua ®ã h·y nªu nhËn xÐt vÒ mÆt c¾t cña h×nh cÇu vµ mÆt cÇu bëi mét mÆt ph¼ng

- GV ®a b¶ng phô cã vÏ s½n h×nh 105 - SGK ®Ó híng dÉn cho häc sinh: Tr¸i §Êt ®îc xem lµ mét h×nh cÇu víi ®êng trßn lín lµ ®êng xÝch ®¹o.

O b¸n kÝnh R mét vßng quanh ®êng kÝnh AB ta ®îc mét h×nh cÇu .- Nöa ®êng trßn t¹o nªn mÆt cÇu. - §iÓm O ®îc gäi lµ t©m, R lµ b¸n kÝnh cña h×nh cÇu, mÆt cÇu ®ã. 2. C¾t h×nh cÇu bëi mét mÆt ph¼ng: - Khi c¾t h×nh cÇu b»ng mét mÆt ph¼ng th× mÆt c¾t lµ mét h×nh trßn.

§iÒn vµo b¶ng chØ víi çc tõ “cã” hay “kh«ng” H×nhMÆt c¾t

H×nh trô H×nh cÇu

H×nh ch÷ nhËt Kh«ng Kh«ng

H×nh trßnb¸n kÝnh R Cã CãH×nh trßnb¸n kÝnh

< RKh«ng Cã

VÞ trÝ cña 1 ®iÓm trªn mÆt cÇu- To¹ ®é ®Þa lÝ:

VÝ dô: To¹ ®é ®Þa lÝ cña Hµ Néi lµ: 1050 28’ §«ng vµ 200 01’ B¾c.Nghi· lµ: 1050 28’ kinh ®é §«ng vµ 200 01’ vÜ dé B¾c.3. DiÖn tÝch mÆt cÇu: ( 9’)- C«ng thøc tÝnh diÖn tÝch mÆt cÇu:

(R lµ b¸n kÝnh, d lµ ®êng kÝnh mÆt cÇu) VÝ dô 1 : (Sgk - 122) DiÖn tÝch mÆt cÇu b¸n kÝnh 5 cm lµ: SmÆt cÇu =



- GV yªu cÇu häc sinh ®äc bµi ®äc thªm VÞ trÝ. . .To¹ ®é ®Þa lÝ (SGK – 126-127) vµ gi¶i thÝch cho häc sinh çc kh¸i niÖm VÜ tuyÕn, Kinh tuyÕn, xÝch ®¹o, b¸n cÇu B¾c, b¸n cÇu Nam, Kinh tuyÕn gèc, vßng kinh tuyÕn. . . trªn qu¶ ®Þa cÇu

VÝ dô 2 : (Sgk - 122) Tãm t¾t S1 = 36 cm2 ; S2 = 3S1 T×m ®êng kÝnh d2

Gi¶i:Gäi d lµ ®é dµi ®êng kÝnh cña mÆt cÇu thø hai theo c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch mÆt cÇu ta cã :

S = d2 S2 = d22

3.36 = 3,14 . d22

d22 = 34,39

d2 5,86 ( cm )VËy ®é dµi ®êng kÝnh cña mÆt cÇu thø hai d2 5,86 (cm)

4. Cñng cè: (3 phót)- Nªu c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch mÆt cÇu vµ thÓ tÝch h×nh cÇu . - C¾t h×nh cÇu bëi mét mÆt ph¼ng mÆt c¾t lµ h×nh g× ? - Bµi tËp 34 ( sgk - 125 )

¸p dông c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch mÆt cÇu S = 4 R2 =

VËy diÖn tÝch mÆt khinh khÝ cÇu lµ 379 , 94 m2 5. HDHT : (2 phót)

- Häc thuéc çc kh¸i niÖm, çc c«ng thøc . - Xem l¹i çch gi¶i cña çc vÝ dô vµ bµi tËp ®· ch÷a .

- Gi¶i bµi tËp 31; 33; 32 (Sgk - 125) * Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......






TiÕt 65 H×nh cÇu - DiÖn tÝch mÆt cÇu vµ thÓ tÝch h×n h cÇu (tiÕp)I. Môc tiªu:

- Cñng cè çc kh¸i niÖm cña h×nh cÇu , c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch mÆt cÇu .

- HiÓu çch h×nh thµnh c«ng thøc tÝnh thÓ tÝch h×nh cÇu , n¾m v÷ng c«ng thøc vµ biÕt ¸p dông vµo bµi tËp .


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016- ThÊy ®îc øng dông thùc tÕ cña h×nh cÇu .

II. ChuÈn bÞ: GV: M« h×nh h×nh cÇu, tranh vÏ mÆt c¾t cña mÆt cÇu, thíc kÎ

com pa, phÊn mÇu.HS: Häc thuéc çc c«ng thøc ®· häc, mang çc vËt cã d¹ng h×nh

cÇu. III. TiÕn tr×nh d¹y häc:1. Tæ chøc líp: 2. KiÓm tra bµi cò: (5 phót)

- Khi c¾t h×nh cÇu bëi mét mÆt ph¼ng ta ®îc mÆt c¾t lµ h×nh g× ?

- Ch÷a bµi tËp 33 (Sgk - 125) - GV gäi 2 HS lªn b¶ng lµm bµi vµ tr¶ lêi c©u hái

3. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña g¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh

- GV ph¸t dông cô cho häc sinh sau ®ã híng dÉn häc sinh lµm thÝ nghiÖm - Quan s¸t h×nh vÏ 106 ( sgk ) vµ b¶ng phô lµm çc thao t¸c t-¬ng tù sau ®ã rót ra kÕt luËn vÒ thÓ tÝch cña h×nh cÇu . - Em cã nhËn xÐt g× vÒ ®é cao cña cét níc cßn l¹i trong b×nh so víi chiÒu cao cña b×nh ? VËy thÓ tÝch h×nh cÇu so víi thÓ tÝch h×nh trô nh thÕ nµo ? - C«ng thøc tÝnh thÓ tÝch h×nh trô nh thÕ nµo ?

1. ThÓ tÝch h×nh cÇu: (15’) ThÝ nghiÖm: ( sgk ) - h×nh

106 . - ThÓ tÝch h×nh cÇu b¸n kÝnh R

lµ:

VÝ dô: (Sgk - 124 ) - h×nh 107


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016- VËy c«ng thøc tÝnh thÓ tÝch h×nh cÇu lµ g× - GV ra vÝ dô gäi häc sinh ®äc ®Ò bµi sau ®ã híng dÉn häc sinh lµm bµi . - H·y tÝnh thÓ tÝch níc trong liÔn. - ThÓ tÝch níc cã trong liÔn b»ng bao nhiªu phÇn thÓ tÝch cña liÔn Lîng níc cÇn cã lµ bao nhiªu lÝt . - Häc sinh lµm vµo vë , GV chèt l¹i çch lµm bµi . - ViÕt c«ng thøc tÝnh thÓ tÝch h×nh cÇu theo ®êng kÝnh d ?

V =

- GV nªu néi dung bµi tËp 30 (Sgk – 124) vµ yªu cÇu häc sinh ®äc ®Ò bµi sau ®ã nªu çch lµm . - Bµi to¸n cho g× ? yªu cÇu g× ? - ViÕt c«ng thøc tÝnh thÓ tÝch h×nh cÇu tõ ®ã suy ra c«ng thøc tÝnh R = ? - Thay sè vµo ta cã R = ? - Häc sinh tÝnh sau ®ã ®a ra

Gi¶i:- ¸p dông c«ng thøc tÝnh thÓ tÝch h×nh cÇu

V = V = (d lµ ®êng

kÝnh) Theo bµi ra ta cã d = 22 cm = 2,2 dm ThÓ tÝch cña liÔn lµ: V=3,14.

5,57dm3

Do thÓ tÝch níc cÇn cã trong liÔn chØ b»ng hai phÇn ba thÓ tÝch cña liÔn nªn lîng níc cÇn cã lµ:

V’ = dm3 = 3,71

lÝt2. LuyÖn tËp: Bµi tËp 30: (Sgk - 124)

V = cm3 R = ?

Bµi gi¶i:- ¸p dông c«ng thøc :

V = R3 =

§¸p ¸n ®óng lµ ®¸p ¸n B


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016®¸p ¸n ®óng- GV kh¾c s©u cho häc sinh çch tÝnh bµi to¸n thùc tÕ. 4. Cñng cè: (3 phót)

- Nªu c«ng thøc tÝnh thÓ tÝch cña h×nh cÇu tõ ®ã suy ra c«ng thøc tÝnh R theo V.

5. HDHT : (2 phót)- Häc thuéc çc c«ng thøc ®· häc ( c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch mÆt

cÇu, thÓ tÝch h×nh cÇu) - Lµm lµm tríc çc bµi tËp phÇn «n tËp cuèi n¨m 1; 2; 5; 7. (Sgk –

134 ¤n tËp “HÖ thøc lîng trong tam gi¸c vu«ng” * Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............

-






TiÕt 66 LuyÖn tËpA. Môc tiªu:

- Häc sinh ®îc rÌn luyÖn kü n¨ng ph©n tÝch ®Ò bµi, vËn dông thµnh th¹o c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch mÆt cÇu vµ thÓ tÝch h×nh cÇu, h×nh trô .

- ThÊy ®îc øng dông cña çc c«ng thøc trªn trong ®êi sèng thùc tÕ .

HS: Häc thuéc vµ n¾m ch¾c çc kh¸i niÖm vµ c«ng thøc ®· häc. B. ChuÈn bÞ: GV: B¶ng phô tãm t¾t ®Ò bµi vµ h×nh vÏ, com pa, thíc kÎ, phiÕu häc tËp.HS: ¤n tËp vµ n¾m ch¾c çc c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh vµ thÓ tÝch cña h×nh cÇu.C. TiÕn tr×nh d¹y – häc:1. Tæ chøc líp: 2. KiÓm tra bµi cò: (5 phót)

- ViÕt c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch mÆt cÇu vµ thÓ tÝch h×nh cÇu .3. Bµi míi : - GV nªu néi dung bµi tËp 35 ( sgk ) gäi häc sinh ®äc ®Ò bµi sau ®ã treo b¶ng phô vÏ h×nh 110 yªu cÇu häc sinh suy nghÜ t×m çch tÝnh . - Em h·y cho biÕt thÓ tÝch cña bån chøa cã thÓ tÝnh b»ng tæng thÓ tÝch cña çc h×nh nµo ?- ¸p dông c«ng thøc tÝnh

1. Bµi tËp 35: (SGK - 126)(10 phót)- H×nh vÏ ( 110 - sgk ) Theo h×nh vÏ ta thÊy thÓ tÝch cña bån chøa b»ng tæng thÓ tÝch cña h×nh trô vµ thÓ tÝch cña hai nöa h×nh cÇu . Ta cã : +) Vtrô = R2h = 3,14 . ( 0,9)2 . 3,62 Vtrô = 9,207108 m3


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016thÓ tÝch h×nh trô vµ h×nh cÇu em h·y tÝnh thÓ tÝch cña bån chøa trªn ? H·y lµm trßn kÕt qu¶ ®Õn hai ch÷ sè thËp ph©n - GV cho häc sinh lµm sau ®ã lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i . GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i çch lµm bµi ?

- GV nªu néi dung bµi tËp vµ yªu cÇu häc sinh ®äc ®Ò bµi suy nghÜ nªu çch lµm ? - GV treo b¶ng phô vÏ h×nh 111 (Sgk) yªu cÇu häc sinh quan s¸t h×nh vÏ chØ ra çc kÝch thíc ®· cã vµ çc yªu cÇu cÇn tÝnh . - H·y tÝnh OO' theo AA' vµ R ? - Häc sinh lµm GV nhËn xÐt ? - Tõ ®ã ta suy ra hÖ thøc nµo gi÷a x vµ h ?

- DiÖn tÝch mÆt ngoµi cña bån chøa b»ng tæng diÖn tÝch nh÷ng h×nh nµo ? - Nªu c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xq cña h×nh trô vµ diÖn tÝch mÆt cÇu sau ®ã ¸p dông c«ng thøc ®Ó tÝnh diÖn tÝch chi tiÕt trªn ? - GV cho häc sinh tù lµm sau ®ã yªu cÇu 1 häc sinh tr×nh bµy lªn b¶ng ? - T¬ng tù nh bµi 35 h·y tÝnh thÓ tÝch cña chi tiÕt trªn ? - Häc sinh lµm bµi sau ®ã lªn b¶ng lµm . - GV chèt l¹i çch lµm bµi ?

+ ) VcÇu = m3

VËy thÓ tÝch V cña bån chøa lµ : V = 9,207108 + 30,5208 39,73 m3 2. Bµi tËp 36: (Sgk - 126) (10’)- H×nh vÏ 111 ( sgk - 126 ) a) Theo h×nh vÏ ta cã: AA' = OO' + OA + O'A'

OO' = AA' - OA - O'A' = 2a - 2x (Do 2x = 2R = OA + O'A')

2x + h = 2a (*) vËy (*) lµ hÖ thøc gi÷a x vµ h khi AA' cã ®é dµi kh«ng ®æi b»ng 2a . b) DiÖn tÝch bÒ mÆt S cña chi tiÕt b»ng tæng diÖn tÝch xung quanh cña h×nh trô vµ diÖn tÝch cña hai nöa mÆt cÇu b¸n kÝnh R = x (cm) (gäi ®¬n vÞ lµ cm) Theo c«ng thøc ta cã : +) S xqtrô=2Rh = 2.3,14.x.h = 6,28 x.h(cm2) (1)

Sxq trô = 6,28 x( 2a - 2x) +) SmÆt cÇu = 4R2 = 4.3,14.x = 12,56x ( cm2) (2)Tõ (1) vµ (2) suy ra ta cã: S = Sxq trô + S mÆt cÇu = 6,28x ( 2a - 2x ) + 12,56 x = 12,56 x( a - x + 1) ( cm2) Ta cã V = Vtrô + VcÇu = R2h +

V = 3,14 . x2.h + = 3,14 x ( 2a - 2x ) + 4,19 x = x ( cm3)3. Bµi tËp 37: (Sgk - 126) (10’)GT: Cho (O; R) AB = 2R. Ax, By AB M Ax ; MP OP, MP x By N KL : a) b) AM . BN = R2


S

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016- GV nªu bµi tËp 37 vµ gäi häc sinh ®äc ®Ò bµi.- GV híng dÉn cho häc sinh vÏ h×nh vµ ghi GT, KL cña bµi to¸n . - Nªu çch chøng minh hai tam gi¸c vu«ng ®ång d¹ng ? - H·y chøng minh ®ång d¹ng víi ?- Chøng minh gãc MON lµ gãc vu«ng nh thÕ nµo ? h·y dùa vµo tÝnh chÊt hai tiÕp tuyÕn c¾t nhau ®Ó chøng minh ? - vµ cã gãc nhän nµo b»ng nhau ? v× sao ? - Chøng minh gãc ONA b»ng gãc PAB theo gãc OMA ? - Häc sinh chøng minh sau ®ã GV ch÷a bµi - Hai tam gi¸c vu«ng cã mét gãc nhän b»ng nhau ?

c)

4. Cñng cè: (2 phót)b) XÐt vµ cã: A = B = 90o ; AMO = BON (cïng phô víi AOM )

®ång d¹ng víi 5. HDHT : (3 phót)

- Gi¶i tiÕp phÇn a, phÇn (d) bµi tËp 37 (Sgk - 126) HD : lËp tØ sè * Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............






TiÕt 67 LuyÖn tËp

A. Môc tiªu: - HÖ thèng çc kh¸i niÖm vÒ h×nh trô, h×nh nãn, h×nh cÇu (®¸y

chiÒu cao, ®êng sinh.- HÖ thèng çc c«ng thøc tÝnh chu vi, diÖn tÝch, thÓ tÝch cña

h×nh trô, h×nh nãn, h×nh cÇu


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016- RÌn luyÖn kü n¨ng ¸p dông çc c«ng thøc ®ã vµo gi¶i to¸n, kÜ n¨ng

vÏ h×nh, tÝnh to¸n. B. ChuÈn bÞ:

GV: B¶ng phô vÏ h×nh trô, h×nh nãn, h×nh cÇu, tãm t¾t çc kiÕn thøc cÇn nhí (Sgk - 128) ; PhiÕu häc tËp, Thíc th¼ng, com pa. . .

HS: ¤n tËp çc kiÕn thøc ®· häc trong ch¬ng IV, lµm çc c©u hái «n tËp trong Sgk-128

C. TiÕn tr×nh d¹y häc:1. æn ®Þnh tæ chøc líp: 2. KiÓm tra bµi cò: lång vµo trong bµi míi3. Bµi míi: I. ¤n tËp lÝ thuyÕt ch ¬ng IV: (10 phót)- GV ph¸t phiÕu häc tËp cho häc sinh ®Ó häc sinh ®iÒn vµo chç trèng trong b¶ng sau:- GV treo b¶ng phô tãm t¾t kiÕn thøc nh b¶ng trong sgk - 128 cho HS «n l¹i çc kiÕn thøc ®· häc.

H×nh H×nh vÏ DiÖn tÝch xung quanh ThÓ tÝch

1. H×nh trô

2. H×nh nãn

3. H×nh cÇu

II. Bµi tËp: - GV treo b¶ng phô vÏ h×nh 114 vµ yªu cÇu häc sinh

1. Bµi tËp 38: (Sgk - 129) (8 phót)H×nh vÏ (114 - sgk )


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016®äc ®Ò bµi 38 (Sgk- 129) - GV yªu cÇu häc sinh tÝnh thÓ tÝch chi tiÕt m¸y ®· cho – h·y nªu çch lµm ? - ThÓ tÝch cña chi tiÕt ®· cho trong h×nh b»ng thÓ tÝch cña nh÷ng h×nh nµo ? - H·y tÝnh thÓ tÝch çc h×nh trô cho trong h×nh vÏ sau ®ã tÝnh tæng thÓ tÝch cña chóng - Häc sinh tÝnh to¸n, mét häc sinh lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i. - Häc sinh díi líp nhËn xÐt vµ bæ sung bµi lµm cña b¹n.- GV kh¾c s©u cho häc sinh çch tÝnh thÓ tÝch cña çc h×nh trªn thùc tÕ ta cÇn chó ý chia h×nh ®· cho thµnh çc h×nh cã thÓ tÝnh ®îc (cã c«ng thøc tÝnh)- GV gäi häc sinh ®äc ®Ò bµi 43 (Sgk – 130) vµ híng dÉn cho häc sinh vÏ h×nh vµ ghi GT, KL cña bµi to¸n. - Bµi to¸n cho g× ? yªu cÇu g× ?

GV: §Ó tÝnh thÓ tÝch cña h×nh 118a ta cÇn tÝnh ®îc thÓ tÝch cña nh÷ng phÇn nµo?GV: Yªu cÇu mét häc sinh lªn b¶ng vµ thùc hiÖn bµi tËp. GV: §Ó tÝnh thÓ tÝch cña

- ThÓ tÝch cña chi tiÕt ®· cho trong h×nh vÏ b»ng tæng thÓ tÝch cña hai h×nh trô V1 vµ V2 . + ThÓ tÝch cña h×nh trô thø nhÊt lµ: V1 = .R1

2h1 V1 = 3,14. 5,52 . 2 = 189,97 (cm3)

+ ThÓ tÝch cña h×nh trô thø hai lµ : V2 = .R2

2.h2 V2 = 3,14 . 32 . 7 = 197,82 (cm3)

VËy thÓ tÝch cña chi tiÕt lµ : V = V1 + V2

V = 189,97 + 197,82 = 387,79 (cm3) - DiÖn tÝch bÒ mÆt cña chi tiÕt b»ng tæng diÖn tÝch xung quanh cña hai h×nh trô vµ diÖn tÝch hai ®¸y trªn vµ díi cña chi tiÕt.

S = 2.3,14. 5,5.2 + 2.3,14.3.7 + 3,14.5,52 +3,14.32

S = 3,14 (22 + 42 + 30,25 +9) = 324,05 (cm2)2. Bµi tËp 43 (Sgk - 130) (15 phót)a) H×nh 118 (a) +) ThÓ tÝch nöa h×nh cÇu lµ:

Vb¸n cÇu =

+) ThÓ tÝch cña h×nh trô lµ : Vtrô = .r2.h = . 6,32. 8,4 = 333,40 ( cm3 )+) ThÓ tÝch cña h×nh lµ: V = 166,70 + 333,40 = 500,1 ( cm3)b) H×nh 118 ( b) +) ThÓ tÝch cña nöa h×nh cÇu lµ :


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016h×nh 118b ta cÇn tÝnh ®îc thÓ tÝch cña nh÷ng phÇn nµo?GV: Yªu cÇu mét häc sinh lªn b¶ng vµ thùc hiÖn bµi tËp.GV: t¬ng tù çc em vÒ nµ thùc hiÖn c©u h×nh 118c

Vb¸n cÇu =

+) ThÓ tÝch cña h×nh nãn lµ :

Vnãn = = 317,4 ( cm3 )VËy thÓ tÝch cña h×nh ®ã lµ: V = 219 + 317,4 = 536,4 ( cm3 )

4. Cñng cè: (2 phót)- GV kh¾c s©u chjo häc sinh çch tÝnh thÓ tÝch çc h×nh võa häc vµ chó ý çch tÝnh to¸n. 5. H íng dÈn vÒ nhµ : (3 phót)

- Häc thuéc c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch xung quanh vµ thÓ tÝch cña h×nh trô, h×nh nãn, h×nh cÇu.

- Lµm tiÕp çc bµi tËp: 42; 43 ; 44 ; 45 (Sgk - 130, 131)- GV treo b¶ng phô vÏ h×nh bµi tËp 40 ( sgk - 129 ) sau ®ã híng

dÉn cho HS . a) Stp = . 2,5 . 5,6 + . 2,52 = . 2,5 ( 5,6 + 2,5 ) = 63,585 (cm2) b) S = 94,9536 (cm2)

* Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............






TiÕt 68 «n tËp cuèi n¨m (tiÕt 1)A. Môc tiªu:

- ¤n tËp chñ yÕu çc kiÕn thøc cña ch¬ng I vÒ hÖ thøc lîng trong tam gi¸c vu«ng vµ tØ sè lîng gi¸c cña gãc nhän. - RÌn luyÖn cho häc sinh kü n¨ng ph©n tÝch vµ tr×nh bµy lêi gi¶i bµi to¸n. - VËn dông kiÕn thøc ®¹i sè vµo h×nh häc ®Ó tÝnh gi¸ trÞ nhá nhÊt cña biÓu thøc h×nh häc.

B. ChuÈn bÞ: GV: B¶ng phô tãm t¾t kiÕn thøc ch¬ng I, com pa, thíc kÎ, phiÕu häc tËp.HS: ¤n tËp l¹i çc kiÕn thøc ch¬ng I , n¾m ch¾c çc c«ng thøc vµ hÖ thøc . Gi¶i bµi tËp trong sgk - 134 ( BT 1 BT 6 )

C. TiÕn tr×nh d¹y häc:1. Tæ chøc líp: 2. KiÓm tra bµi cò: (5 ph) - Nªu çc hÖ thøc lîng trong tam gi¸c vu«ng Cho ABC cã A= 90o B = . §iÒn vµo chç (. . .) trong çc c©u sau: ; ; ; 3. Bµi míi:

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - GV vÏ h×nh nªu cÇu hái yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi viÕt çc hÖ thøc lîng trong tam gi¸c vu«ng vµ tØ sè lîng gi¸c cña gãc nhän vµo b¶ng phô . - GV cho häc sinh «n tËp l¹i

I. ¤n tËp lý thuyÕt: (10 phót)1. HÖ thøc lîng trong tam gi¸c vu«ng: +) ; +) +) +)


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016çc c«ng thøc qua b¶ng phô . - Dùa vµo h×nh vÏ h·y viÕt çc hÖ thøc lîng trong tam gi¸c vu«ng trªn . - Ph¸t biÓu thµnh lêi çc hÖ thøc trªn ? - T¬ng tù viÕt tØ sè lîng gi¸c cña gãc nhän cho trªn h×nh . - Häc sinh viÕt sau ®ã GV ch÷a vµ chèt l¹i vÊn ®Ò cÇn chó ý- GV ra bµi tËp gäi häc sinh ®äc ®Ò bµi sau ®ã vÏ h×nh minh ho¹ bµi to¸n . - Nªu çch tÝnh c¹nh AC trong tam gi¸c vu«ng ABC ? - NÕu gäi c¹nh AB lµ x ( cm ) th× c¹nh BC lµ bao nhiªu ? HS: ®é dµi c¹nh BC lµ

- H·y tÝnh AC theo x sau ®ã biÕn ®æi ®Ó t×m gi¸ trÞ nhá nhÊt cña AC ? - HS: AC2 = x2 + ( 10 - x)2 (Pitago) - GV cïng häc sinh tÝnh to¸n vµ biÕn ®æi biÓu thøc nµy.- Gi¸ trÞ nhá nhÊt cña biÓu thøc

lµ bao nhiªu ? ®¹t ®îc khi nµo ? GV híng dÉn vµ ph©n tÝch cho häc sinh hiÓu râ çch t×m gi¸ trÞ nhá nhÊt.

+) 2. TØ sè lîng gi¸c cña gãc nhän: +) ;

+) ; +) B + C = 90o ta cã :

II. Bµi tËp: (30 phót)1. Bµi tËp 1: (Sgk - 134) (7 phót)Gäi ®é dµi c¹nh AB lµ x ( cm ) n

®é dµi c¹nh BC lµ (10- x) cm XÐt vu«ng ABC cã: AC2 = AB2 + BC2

AC2 = x2 + ( 10 - x)2 (Pitago) AC2 = x2 + 100 - 20x + x2

= 2(x2 - 10x + 50) = 2 (x2 - 10x + 25 + 25)

AC2 = 2( x - 5)2 + 50 Do 2( x - 5)2 0 víi mäi x

2( x - 5)2 + 50 50 víi mäi x AC2 50 víi AC víi

VËy AC nhá nhÊt lµ khi x = 5 .2. Bµi tËp 3: (Sgk - 134) (8 phót)GT : ABC (C = 90o ; NA = NB MA = MC ; BM CN BC = a KL : TÝnh BM

Bµi gi¶i- XÐt vu«ng BCN cã CG lµ ®êng cao (v× CG BN G) BC2 = BG . BM (*) (hÖ thøc lîng trong tam gi¸c vu«ng)


10 - x

x

D C

BA

AC2 = 2( x - 5)2 + 50

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016- GV nªu néi dung bµi tËp vµ yªu cÇu häc sinh ®äc ®Ò bµi, - GV híng dÉn cho häc sinh vÏ h×nh vµ ghi GT, KL cña bµi to¸n - Bµi to¸n cho g× ? yªu cÇu g× ? -H·y nªu çch tÝnh BM theo a? - GV cho häc sinh ®øng t¹i chç tr×nh bµy chøng minh miÖng sau ®ã gîi ý l¹i çch tÝnh BN ? - XÐt vu«ng CBN cã CG lµ ®êng cao TÝnh BC theo BG vµ BN ? (Dïng hÖ thøc lîng trong tam gi¸c vu«ng) - G lµ träng t©m cña ta cã tÝnh chÊt g× ? tÝnh BG theo BM tõ ®ã tÝnh BM theo BC ? - GV cho häc sinh lªn b¶ng tÝnh sau ®ã chèt çch lµm ?- H·y ®äc ®Ò bµi vµ vÏ h×nh cña bµi 5 (Sgk – 134) ? - Nªu çch tÝnh diÖn tÝch

vu«ng t¹i C ? - §Ó tÝnh S tam gi¸c ABC nµy ta cÇn tÝnh nh÷ng ®o¹n th¼ng nµo ? HS: Ta cÇn tÝnh AH BC (CH) - NÕu gäi ®é dµi ®o¹n AH lµ x h·y tÝnh AC theo x ? tõ ®ã suy ra gi¸ trÞ cña x (chó ý x nhËn nh÷ng gi¸ trÞ d¬ng)

Do G lµ träng t©m (T/ C ®êng trung tuyÕn)

BG = BM (* *) Thay (**) vµo (*) ta cã:

BC2 = BM2 BM = BC =

VËy BM = .3. Bµi tËp 5: (Sgk - 134) (15 phót)GT: (C = 90o, AC = 15 cm, HB = 16 cm, (CH AB H) KL: TÝnh

Bµi gi¶i: Gäi ®é dµi ®o¹n AH lµ x ( cm ) ( x > 0 )

Theo hÖ thøc lîng trong tam gi¸c vu«ng ta cã: AC2 = AB . AH 152 = ( x + 16) . x x2 + 16x - 225 = 0 (a = 1; b' = 8; c = - 225) Ta cã: ' = 82 - 1.(-225) = 64 + 225 = 289 > 0

x1 =- 8 + 17 = 9 (t/m) ; x2 =-8 - 17 =- 25 (lo¹i) VËy AH = 9 cm

AB = AH + HB = 9 + 16 = 25 cm L¹i cã AB2 = AC2 + CB2

CB = ( cm)

SABC = AC . CB =


15 cm

16 cm H BA

C

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016- Häc sinh tÝnh to¸n díi sù dÉn d¾t cña GV.- GV nhËn xÐt vµ ch÷a sai sãt cho häc sinh vµ ®a kÕt qu¶ cho h/s.- Nªu çch tÝnh AB theo AC vµ CB . Tõ ®ã suy ra gi¸ trÞ cña CB vµ tÝnh diÖn tÝch tam gi¸c ABC ? Qua ®ã GV kh¾c s©u cho häc sinh çch vËn dông ®¹i sè trong tÝnh to¸n h×nh häc

( cm2 )

4. Cñng cè: (2 phót) GV kh¾c s©u l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ hÖ thøc lîng gi¸c ®· vËn

dông 5. H íng dÈn vÒ nhµ: (3 phót)

- Häc thuéc çc hÖ thøc lîng trong tam gi¸c vu«ng, çc tØ sè lîng gi¸c cña gãc nhän

- Xem l¹i çc bµi tËp ®· ch÷a, n¾m ch¾c çch vËn dông hÖ thøc vµ tØ sè lîng gi¸c trong

tÝnh to¸n Gîi ý bµi tËp 4 (Sgk - 134)

cã SinA =

mµ Sin2A + cos2A = 1 cos2A = 1 - sin2A = 1 - =

cosA = . Cã tgB = cotgA = §¸p ¸n ®óng lµ (D) - Lµm bµi tËp 6; 8 ; 9 ; 10 (Sgk - 134 ; 135 ) - ¤n tËp çc kiÕn thøc ch¬ng II vµ III ( ®êng trßn vµ gãc víi ®-

êng trßn )



B

A

C



TiÕt 69 «n tËp cuèi n¨m (tiÕt 2)A. Môc tiªu:


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016- ¤n tËp vµ hÖ thèng ho¸ l¹i çc kiÕn thøc vÒ ®êng trßn vµ gãc víi

®êng trßn . - RÌn luyÖn cho häc sinh kü n¨ng gi¶i bµi tËp d¹ng tr¾c nghiÖm vµ

tù luËn - Cã kü n¨ng vËn dông thµnh th¹o çc ®Þnh lý trong bµi to¸n chøng minh h×nh liªn quan tíi ®êng trßn .

B. ChuÈn bÞ: GV: B¶ng phô tãm t¾t kiÕn thøc vÒ ®êng trßn vµ gãc víi ®êng trßn. Thíc kÎ, com pa.HS: ¤n tËp l¹i kiÕn thøc ch¬ng II vµ III theo phÇn tãm t¾t kiÕn thøc cña ch¬ng trong phÇn «n tËp ch¬ng.

C. TiÕn tr×nh d¹y – häc:1. Tæ chøc líp: 9A 9B 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi: I. LÝ thuyÕt: (SGK - 100 ) (15 phót)Bµi 1: §iÒn tõ thÝch hîp vµo chç trèng (. . . ) trong çc kh¼ng ®Þnh sau:

a) Tø gi¸c ABCD . . . . . . ®îc 1 ®êng trßn nÕu tæng 2 gãc ®èi b»ng 1800

b) Trong 1 ®êng trßn çc gãc . . . . . . . cïng ch¾n mét cung th× b»ng nhau.

c) Trong 1 ®êng trßn gãc néi tiÕp ch¾n nöa ®êng trßn cã sè ®o b»ng . . . . .

d) Trong 1 ®êng trßn hai cung bÞ ch¾n gi÷a 2 d©y . . . . . th× b»ng nhau.

e) NÕu hai tiÕp tuyÕn cña ®êng trßn c¾t nhau t¹i mét ®iÓm th× . . . .GV ph¸t phiÕu häc tËp häc sinh yªu cÇu häc sinh th¶o luËn nhãm vµ tr¶ lêi miÖng. - NhËn xÐt vµ bæ xung cho ®Çy ®ñ chÝnh x¸c çc kiÕn thøc trªn. Bµi 2: Cho h×nh vÏ: BiÕt = 600, Cm lµ tiÕp tuyÕn cña (O) t¹i C th×:

a) TÝnh sè ®o gãc x. b) TÝnh sè ®o gãc y.

+) GV treo b¶ng phô vµ yªu cÇu häc sinh suy nghÜ vµ nªu çch tÝnh

sè ®o cña çc gãc x vµ y trªn h×nh vÏ.+) Qua ®ã GV kh¾c s©u l¹i ®Þnh nghÜa vµ tÝnh chÊt cña tiÕp tuyÕn c¾t nhau, çc lo¹i gãc trong ®êng trßn.


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016- GV treo b¶ng phô vÏ h×nh 121 sgk sau ®ã cho häc sinh suy nghÜ nªu çch tÝnh ®é dµi ®o¹n th¼ng EF ? - Gîi ý: Tõ O kÎ ®êng th¼ng vu«ng gãc víi EF vµ BC t¹i H vµ K ? - ¸p dông tÝnh chÊt ®êng kÝnh vµ d©y cung ta cã ®iÒu g× ? - H·y tÝnh AK theo AB vµ BK sau ®ã tÝnh KD ? - TÝnh AK thao DK vµ AE tõ ®ã suy ra tÝnh EF theo EK ( EF = 2 EK theo tÝnh chÊt ®êng kÝnh vµ d©y cung ) - GV ra bµi tËp yªu cÇu häc sinh ®äc ®Ò bµi sau ®ã vÏ h×nh vµ ghi GT , KL cña bµi to¸n ? - Bµi to¸n cho g× ? yªu cÇu g× ? - Nªu çc çch chøng minh hai tam gi¸c ®ång d¹ng tõ ®ã vËn dông chøng minh BDO ®ång d¹ng víi tam gi¸c COE theo trêng hîp ( g.g ) . - BDO ®ång d¹ng víi COE ta suy ra ®îc nh÷ng hÖ thøc nµo ?

ta suy ra ®iÒu g× ? - GV yªu cÇu häc sinh lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i . - Tõ ®ã suy ra hÖ thøc

II. Bµi tËp: (25 phót)1. Bµi 6: (SGK - 134)

H×nh vÏ 121- KÎ OH EF vµ BC t¹i K vµ H Theo t/c ®êng kÝnh vµ d©y cung ta cã EK = KF ; HB = HC = 2,5 (cm)

AH = AB + BH = 4 + 2,5 = 6,5 (cm) L¹i cã KD = AH = 6,5 (cm) (T/C vÒ c¹nh HCN)Mµ DE = 3 cm EK = DK - DE = 6,5-3 = 3,5 cm Ta cã EK = KF (cmt) EF = EK + KF = 2.EK

EF = 3,5 . 2 = 7 (cm) VËy ®¸p ¸n ®óng lµ (B) 3. Bµi 7: (SGK - 134) (13’)GT : ®Òu , OB = OC (O BC) (D AB ; E AC) KL : a) BD . CE kh«ng ®æi b) , DO lµ ph©n gi¸c cña c) (O) tiÕp xóc víi AB H ; cm (O) tiÕp xóc víi DE K

Chøng minh:a) XÐt vµ cã (v× ABC ®Òu) (1)

Mµ (2)

- Tõ (1) vµ (2) suy ra


S

S

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016nµo ? cã nhËn xÐt g× vÒ tÝch BO.CO ? - BDO ®ång d¹ng víi COE ta suy ra ®îc nh÷ng hÖ thøc nµo ?

. . . ta suy ra ®iÒu g× ? - XÐt nh÷ng cÆp gãc xen gi÷a çc cÆp c¹nh t¬ng øng tØ lÖ ®ã ta cã g×? - VËy hai tam gi¸c BOD vµ tam gi¸c OED ®ång d¹ng víi nhau theo trêng hîp nµo ? - H·y chØ ra çc gãc t¬ng øng b»ng nhau ? - KÎ OK DE H·y so s¸nh OK ? OH råi tõ ®ã rót ra nhËn xÐt - GV kh¾c s©u kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi vµ yªu cÇu häc sinh n¾m v÷ng ®Ó vËn dông.- GV nªu néi dung bµi tËp 11 ( SGK – 136) vµ gäi 1 häc sinh ®äc ®Ò bµi sau ®ã híng dÉn häc sinh vÏ h×nh vµ ghi GT, KL vµo vë. - Nªu çc yÕu tè ®· biÕt vµ çc yªu cÇu chøng minh ? - NhËn xÐt vÒ vÞ trÝ cña gãc BPD víi ®êng trßn (O) råi tÝnh sè ®o cña gãc ®ã theo sè ®o cña cung bÞ ch¾n?

- Gãc AQC lµ gãc g× ? cã

(g.g) = h/sè. BD.CE kh«ng ®æi . b) V× (cmt)

mµ CO = OB ( gt )

(3) L¹i cã: (4) Tõ (3) vµ (4) ( c.g.c )

(hai gãc t¬ng øng) DO lµ ph©n gi¸c cña .

c) §êng trßn (O) tiÕp xóc víi AB t¹i H AB OH t¹i H . Tõ O kÎ OK DE t¹i K . V× O thuéc ph©n gi¸c cña nªn OK =OH K (O; OH)L¹i cã DE OK K DE tiÕp xóc víi ®êng trßn (O) t¹i K . 3. Bµi 11: (SGK - 136) GT : Cho P ngoµi (O). kÎ çt tuyÕn PAB vµ PCD Q sao cho s® , s®

KL : TÝnh

Bµi gi¶i:Ta cã lµ gãc cã ®Ønh n»m ngoµi (O) (Gãc cã ®Ønh n»m ngoµi ®êng trßn (O))L¹i cã Q (O) ( gt)

(gãc néi tiÕp ch¾n cung AC)


S

S

Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016sè ®o nh thÕ nµo ?

H·y tÝnh AQC tõ ®ã suy ra tæng hai gãc BPD vµ AQC ? - GV yªu cÇu häc sinh tÝnh tæng hai gãc theo sè ®o cña hai cung bÞ ch¾n - GV kh¾c s©u l¹i çc kiÕn thøc ®· vËn dông vµo gi¶i vµ çch tÝnh to¸n.

(V× Q vµ l¹i cã s® ; s®

)

4. Cñng cè: (2 phót)- Nªu çc gãc liªn quan tíi ®êng trßn vµ mèi liªn hÖ gi÷a sè ®o cña gãc ®ã víi sè ®o cña çc cung bÞ ch¾n. - Nªu çc c«ng thøc tÝnh ®é dµi ®êng trßn, cung trßn. DiÖn tÝch h×nh trßn, h×nh qu¹t trßn.

5. HDHT: (3 phót)- ¤n tËp kü çc kiÕn thøc vÒ gãc víi ®êng trßn . - Gi¶i bµi tËp 8; 9; 10 ; 12 ; 13 (Sgk - 135) Híng dÉn gi¶i bµi 9 (Sgk - 135)

GV yªu cÇu häc sinh ®äc ®Ò bµi cho häc sinh th¶o luËn nhãm ®a ra ®¸p ¸n

- GV. Cã AO lµ ph©n gi¸c cña BD = CD (1) T¬ng tù CO lµ ph©n gi¸c cña L¹i cã ( gãc néi tiÕp cïng ch¾n cung b»ng nhau )

c©n t¹i D DO = CD (2) Tõ (1) vµ (2) BD = CD = DO §¸p ¸n ®óng lµ (D)



D

O'O

CB

A


TuÇn 35 Ngày soạn: Ngày dạy:

TiÕt 70 Tr¶ bµi kiÓm tra häc k× IIA. Môc tiªu:

- Häc sinh ®îc cñng cè l¹i lý thuyÕt vÒ tiÕp tuyÕn cña ®êng trßn, tÝnh chÊt cña hai tiÕp tuyÕn c¾t nhau. - Häc sinh tù nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ bµi lµm cña b¶n th©n.- Häc sinh cã ý thøc, rót kinh nghiÖm ®Ó tr¸nh nh÷ng sai lÇm khi lµm bµi.

B. ChuÈn bÞ:GV : Lùa chän mét sè bµi lµm tiªu biÓu cña häc sinh


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016HS : Lµm l¹i bµi 3 (h×nh häc) cña ®Ò kiÓm tra häc k× I vµo vë

bµi tËpC. TiÕn tr×nh d¹y – häc:1. Tæ chøc líp: 2. KiÓm tra bµi cò: (5 phót)

Gv kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh.3. Bµi míi: Tr¶ bµi kiÓm tra häc k× I1/ §Ò bµi: Bµi 3 (3®) (§Ò kiÓm tra häc k× II phÇn h×nh häc) (3®) Cho vu«ng t¹i A ®êng cao AK. VÏ ®êng trßn (A; AK). KÎ

çc tiÕp tuyÕn BE; CD víi ®êng trßn ( E; D lµ çc tiÕp ®iÓm kh¸c

K). CMR:a) BC = BE + CD b) Ba ®iÓm D; A; E th¼ng hµng.c) DE tiÕp xóc víi ®êng trßn ®êng kÝnh BC.

2/ Yªu cÇu : Néi dung : Bµi 3: (3®)

VÏ h×nh ®óng (0,25®)a, Chøng minh ®îc:

BC lµ tiÕp tuyÕn cña (A; AK) (0,25®) Ta cã: (0,25®)

BC = BE + CD (0,25®) b, Theo tÝnh chÊt cña hai tiÕp tuyÕn c¾t nhau

ta cã : (0,25®)

Ta cã: = (0,25®) = = = 2. 900= 1800 (0,25®)

VËy ba ®iÓm A, D, E th¼ng hµng (0,25®)c) Gäi M lµ trung ®iÓm cña BC

chøng minh ®îc MA lµ ®êng trung b×nh cña h×nh thang BCDE (0,25®)

nªn MA // BE do ®ã MA DE (1) (0,25®)

chøng minh ®îc MA = MB = MC= A (2) (0,25®)



Tõ (1) vµ (2) DE lµ tiÕp tuyÕn cña ®êng trßn (0,25®)

H×nh thøc: - H×nh vÏ râ rµng, chÝnh x¸c, ®ñ yÕu tè.- LËp luËn chøng minh râ rµng, chÆt chÏ, khoa häc.- Bµi viÕt s¹ch sÏ

3/ Tr¶ vµ ch÷a bµi.a/ Tr¶ bµi :

- HS trao ®æi bµi cho nhau- Gäi 1 vµi HS tù nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ bµi lµm cña m×nh.

b/ Ch÷a bµi :- GV: Nªu cô thÓ nh÷ng bµi lµm tèt: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . - GV: Nªu nh÷ng sai lÇm mµ häc sinh hay m¾c ph¶i trong qu¸ tr×nh tr×nh bµy chøng minh vµ çch kh¾c phôc.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


Giáo án hình học 9 ---------------------------- Năm học 2015 - 2016. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

- Yªu cÇu mét vµi häc sinh ®øng t¹i chç nªu l¹i çc néi dung sai.

- Gäi HS nhËn xÐt vµ ch÷a l¹i bµi.- GV: NhËn xÐt vµ söa ch÷a kh¾c phôc sai lÇm cña häc sinh.

4. Cñng cè: (2phót)- GV thu l¹i bµi kiÓm tra häc k×.

5. HDHT: ( 3phót)TiÕp tôc «n * Tự rút kinh nghiệm:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............


Documents

Ngày soạnhaiphong.edu.vn/sitefolders/thcsvothisau-cathai/2837/giao... · Web viewAB=AC và góc BAO= góc CAO theo tính chất hai tiếp tuyến cắt nhau . Từ các kết