Nghien Cuu Ky Thuat Nhan Giong Lan Duoi Chon Bang Phuong Phap Nuoi Cay Mo

7/26/2019 Nghien Cuu Ky Thuat Nhan Giong Lan Duoi Chon Bang Phuong Phap Nuoi Cay Mo

1/83

Sha biTrung tm Hcliu-ihcThi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn0

I HC THI NGUYN

TRNG I HC NNG LM-----------------------------

V H GIANG

NGHIN CU K THUT NHN GING LAN UI CHNBNG PHNG PHP NUI CY M

LUN VN THC S KHOA HC NNG NGHIP

Thi Nguyn - 2010


2/83


I HC THI NGUYN

TRNG I HC NNG LM-----------------------------

V H GIANG

NGHIN CU K THUT NHN GING LAN UI CHNBNG PHNG PHP NUI CY M

Chuyn ngnh: Trng trtM s: 60.62.01

LUN VN THC S KHOA HC NNG NGHIP

Thi Nguyn - 2010


3/83


LI CAM OAN

Ti xin cam oan rng, s liu v kt qu nghin cu trong lun vn l

trung thc v cha c s dng bo v mt hc v no.

Ti xin cam oan rng, mi s gip cho vic thc hin lun vn c

cm n v cc thng tin trch dn trong lun vn u c ch r ngun gc.

Tc gi lun vn

V H Giang


4/83


LI CM N

Lun vn nay c hoan thanh tai trng ai hoc Nng Lm Thi

Nguyn theo chng trnh o toCao hc kha 15, t nm 2007 - 2010.

Trong qu trnh hc tp v thc hin ti lun vn, tc gi nhn c

s quan tm, gip ca tp th cn b Khoa o to sau i hc, cc thy

gio, c gio thuc khoa Nng hc trng i hc Thi Nguyn,Trng Cao

ng ngh Cng ngh v Nng lm Ph Th, nhn dp ny, tc gi xin chn

thnh cm nv s giup quy bau o .

Trc ht , tc gi xin chn thnh cm n PGS .TS. Ng Xun Bnh -

ngi hng dn khoa hc, tn tnhhng dnv gip tc gi hon thnh

lun vn ny.

Xin gi li cm n ti B mn Cng ngh sinh hc Trng i hc

Nng Lm Thi Nguyn, to mi iu kin gip tc gi trong qu trnh

thu thp s liu ngoi nghip phc v ti lun vn.

Xin gi li cm n ti Trng Cao ng ngh Cng ngh v Nng lm Ph

Th to mi iu kin v thi gian, cng vic tc gi c th theo hc v

hon thnh lun vn ny.

Cui cung, tc gi xin chn thnh cm n s quan tm, ng vin, gip

ca ngi thn trong gianh v cc bn b, ng nghip trong sut thi gian

hc tp v thc hin ti lun vn.

Thi Nguyn, nm 2010

Tc gi

V HGiang


5/83


DANH MC BNGBIU

Bng 1: nh hng ca ha cht kh trng Clodox n t l sng

ca ht lan ui chn

42

Bng 2: nh hng ca ha cht kh trng H2O2n t l sng caht lan ui chn

43

Bng 3: nh hng ca ha cht kh trng Ca(OCl )2 n t l

sng caht lan ui chn

45

Bng 4: nh hng ca kh trng bng phng php t cn n tl sng ca ht lan ui chn

46

Bng 5: nh hng ca mi trng n kh nng ny mm ca ht

lan ui chn

48

Bng 6: nh hng ca BAP n kh nng ny mm ca ht lanui chn

51

Bng 7: nh hng ca Kinetin n kh nng ny mm ca ht lan

ui chn

53

Bng 8: nh hng ca BAP v Kinetin n kh nng ny mm ca

ht lan ui chn

54

Bng 9: nh hng ca BAP n kh nng nhn chi ca lan ui

chn

56

Bng 10: nh hng ca Kinetin n kh nng nhn chi ca lan

ui chn

57

Bng 11: nh hng ca BAP v Kinetin n kh nng nhn chi

ca lan ui chn

59

Bng 12: nh hng ca nng NAA n kh nng ra r ca lan

ui chn

61

Bng 13: nh hng ca nng IAA n kh nng ra r ca lan

ui chn

64

Bng 14: nh hng phi hp nng NAA v IAA n kh nng

ra r ca lan ui chn

66

Bng 15: nh hng ca gi th n kh nng sinh trng ca cy

con sau nui cy m

69


6/83


DANH SCH BNGBIU

1. Bng 1: nh hng ca ha cht kh trng Clodox n t l sng ca ht lan

ui chn2. Bng 2: nh hng ca ha cht kh trng H2O2n t l sng ca ht lan

ui chn

3. Bng 3: nh hng ca ha cht kh trng Ca(OCl )2n t l sng ca ht

lan ui chn

4. Bng 4: nh hng ca kh trng bng phng php t cn n t l sng

ca ht lan ui chn

5. Bng 5: nh hng ca mi trng n kh nng ny mm ca ht lan uichn

6. Bng 6: nh hng ca BAP n kh nng ny mm ca ht lan ui chn

7. Bng 7: nh hng ca Kinetin n kh nng ny mm ca ht lan ui chn

8. Bng 8: nh hng ca BAP v Kinetin n kh nng ny mm ca ht lan

ui chn

9. Bng 9: nh hng ca BAP n kh nng nhn chi ca lan ui chn

10. Bng 10: nh hng ca Kinetin n kh nng nhn chi ca lan ui chn

11. Bng 11: nh hng ca BAP v Kinetin n kh nng nhn chi ca lanui chn

12. Bng 12: nh hng ca nng NAA n kh nng ra r ca lan ui

chn

13. Bng 13: nh hng ca nng IAA n kh nng ra r ca lan ui chn

14. Bng 14: nh hng phi hp nng NAA v IAA n kh nng ra r

ca lan ui chn

15. Bng 15: nh hng ca gi th n kh nng sinh trng ca cy con saunui cy m


7/83


DANH MC BIU V TH

th1: nh hng ca ha cht kh trng Clodox n t l sng

ca ht lan ui chn

42

th 2: nh hng ca ha cht kh trng H2O2n t l sng ca

ht lan ui chn

43

th 3: nh hng ca ha cht kh trng Ca(OCl )2 n t l

sng ca ht lanui chn

45

th 4: nh hng ca kh trng bng phng php t cn n tl sng ca ht lan ui chn

46

th 5: nh hng ca mi trng n kh nng ny mm ca ht

lan ui chn

48

th 6: nh hng ca BAP n kh nng ny mm ca ht lan

ui chn

51

th 7: nh hng ca Kinetin n kh nng ny mm ca ht lan

ui chn

53

th 8: nh hng ca BAP v Kinetin n kh nng ny mm ca

ht lan ui chn

54

th 9: nh hng ca BAP n kh nng nhn chi ca lan uichn

56

th 10: nh hng ca Kinetin n kh nng nhn chi ca lan

ui chn

57

th 11: nh hng ca BAP v Kinetin n kh nng nhn chi

ca lan ui chn

59

th 12: nh hng ca nng NAA n kh nng ra r ca lan

ui chn

61

th 13: nh hng ca nng IAA n kh nng ra r ca lan

ui chn

64

th 14: nh hng phi hp nng NAA v IAA n kh nng

ra r ca lan ui chn

66

th 15a: nh hng ca gi th n t l sng ca cy con trong

vn m

69

th 15b: nh hng ca gi th n tng trng chiu cao v s l

ca cy con trong vn m

69


8/83


DANH MC CC CH VIT TT V K HIU

BAP : 6- Benzyl amino purin

CNSH : Cng ngh sinh hc

CT : Cng thc

CR : C rt

/c : i chng.

MS : Murashige & SkoogMT : Mi trng

NAA : Naphtyl axetic axit

ND : Nc da

IAA : Indol axetic axit

KT : Khoai ty

KTST : Kch thch sinh trng

TL : T l

THT : Than hot tnh

VW : Vacin&Went

: Tng


9/83


Chng I

M U

1.1. t vn

Trong nhng nm gn y vi chnh sch m rng u t v mi mt ca

Nh nc, i sng vt cht v tinh thn ca ngi dn ngy cng c ci

thin v nng cao. Song song vi nhu cu v vt cht th nhu cu tinh thn c

bit khng th thiu c. T lu con ngi thch t rng hoa,cy cnh va

trang tr cho p, va gii tr tinh thn. Mi ngi c mt s thch chi hoa

khc nhau v vic la chn loi hoa thng ty thuc vo iu kin kh hu ca

vng, v p ca hoa,...

Hoa Phong lan l loi hoa c nhiu ngi athch bi hoa lan c cu

trc kiu k v phc tp, c mu sc quyn r v a dng nh: , cam, vng,

tm,...Hoa Phong lan c th chi c chu, cm thnh lng, t trong phng lm

vic, phng khch,....

Tuy nhin din tch trng hoa Phong lan trong c nc cn thp, cht

lng hoa cha cao, ch yu c trng mt s a phng c iu kin nh:

Lt, H Ni, Hi Phng, Thnh Ph H Ch Minh.... Hin nay, mt s ni

sn xut v nhn c mt s ging lan mi bng phng php nui cy m

nhng gi thnh cao, ch ph vn chuyn ln. M hoa Phong lan rng ch ra hoa

mt nm mt ln v ch yu l vo ma h, chng tn, kh iu khin hoa ntheo mun. Nguyn nhn chnh ca vic hn ch trn l : Do ging km cht

lng, cha to ra c ging mi c kh nng iu khin ra hoa theo mun,

gi thnh ging cao, k thut trng v chm sc cn hn ch, u t cho trng

trt cn thp. Trong nhng nguyn nhn trn th ging l yu t hn ch rt ln

i vi s pht trin ca sn xut hoa Phong lan.

Hoa phong lan c gi tr thng mi ln, trong ch yu cc ging aiChu, ui chn v lan hi, gi c cng rt dao ng, do ngun lan khai thc


10/83


ngy cng cn kit nn gi c lun c chiu hng tng cao. 1kg lan ai Chu

hoc ui chn hin nay ln ti 100.000 n 150.000 VN/kg hoc 10.000 n

20.000 VN cho 1 cy con. Vi cc loi lan qu him c th ln ti 200.000

n 300.000 VN cho mt cy con. Nhng nm trc y lan rng cbun

bn nhiu v vi gi r vi thu nhp trung bnh ca ngi lao ng ai cng c

th mua v trng lan rng lm cy cnh. Hin naymc khai thc cn kit

gy nh hng ti ngun gen v lm tng gi c.

Lan ui Chn (Rhynchostylis retusa [L.] Blume) l loi lan rng c

ngi chi lan rt a chung v hoa p v hng thm. Hin nay ti cc khu

rng Vit Nam, cc loi lan rng b khai thc qu mc, ang c nguy c cn

kit, trong hai loi lan rng l ui Chn v ai Chu ang c khai thc

nhiu cho mc ch thng mi v c nguy c mt dn trong t nhin. Vic

nghin cu pht trin cc loi lan nu trn, va bo tn v c kh nng nhn

ging cho mc tiu thng mi l rt cn thit. Trong hai loi lan nu trn, loi

lan ai Chu c nghin cu nhiu v c mt s kt qu trong nhn

ging invitro. Loi lan ui Chn cha c nghin cu nhiu, nht l cc

nghin cu v nhn ging. T thc t trn, vic nghin cu nhn ging lan ui

Chn l rt cn thit, chng ti tin hnh nghin cu ti: Nghin cu k

thut nhn ging lan ui chn bng phng php nui cy m. Kt qu

nghin cu s to tin cho trin khai sn xut ging hoa Lan ui Chn nui

cy m ti tnh Thi Nguyn.

1.2. Mc ch v yu cu ca ti

* Mc ch:Nhn ging lan rng ui chn cht lng cao (cy ging kho, sinh

trng pht trin tt, sch bnh), gi thnh h, phc v cho sn xut hoa Phong

Lan ti khu vc Thi nguyn v cc tnh ln cn. To iu kin cho vic tng thu

nhp cho ngi dn trn a bn tnh.

*Yu cuca ti:

- Nghin cu nh hng ca cht kh trng ti hiu qu kh trng mucy ( ht hoa phong lan ui chn)


11/83


-Nghin cu nh hng ca mi trng n kh nng ny mm ca ht

lan ui chn.

- Nghin cu nh hng ca mt s cht iu tit sinh trng ti kh

nng ny mm ca ht lan ui chn.

- Nghin cu nh hng ca mt s cht iu tit sinh trng n kh

nng nhn chi lan ui chn

- Xc nh nh hng ca NAA, IAA, phi hp NAA v IAA ti kh nng

ra r ca chi hoa lan ui chn.

- Xc nh gi th ph hp cho sinh trng pht trin ca hoa lan ui

chn nui cy m trong giai on vn m.

1.3. ngha ca ti:

* ngha Khoa hc:

- Kt qu nghin cu s a ra c mt bin php k thut nhn ging

hoa lan ui chn bng phng php in vitro. nh gi c tc ng ca mt

s cht iu tit sinh trng trong nhn ging hoa lan ui chn.

- nh gi c tc ng ca cc gi th n sinh trng ca cy con

trong giai on vn m.

- B sung ngun ti liu tham kho cho cng tc nghin cu, ging dy v

sn xut cy hoa lan ui chn.

* ngha thc tin sn xut:

Sn xut c cy con sinh trng pht trin tt, ng u v sch bnh

vi khi lng ln, kp thi phc v cho sn xut. Thun li cho vic p dng

cc bin php k thut trong giai on sn xut hoa thng phm, t kchthch sn xut hoa pht trin.


12/83


Chng II

TNG QUAN TI LIU

2.1.Ngun gc, phn loi hoa Phong lan.

Trn khp tri t, hu nh ni no c thc vt l c phong lan. Nhng s

lng nhiu t khc nhau rt ln lin quan mt thit n cao. Columbie c trn

3000 loi, khong 100 loi M v Alasca ch c 14 n 15 loi. Mi loi c mt

cch phn b v pht trin rt ring bit cho kiu dng v kch c ca cy lan khc

nhau rt nhiu, s khc bit khng ch v xut x t cc lc a khc nhau m cn

c khi ngay trong mt vng a l vi kilomet vung.

Hoa phong lan l mt h rt ln thuc lp n t dip, phn b khp ni trn

th gii.

vng n i, ta gp nhiu loi sng t nh a lan, mt s loi hoi

sinh khng dip lc v sng vo cht mc nt trong t. C loi chu c c

th sng ngm di t nh nm.

vng nhit i ta s gp nhiu loi ph sinh sng trn cy khc nh

cattleya, oncidium, laeliatp trung nhiu vng Trung M, ng Nam c

sc nht l Denbrodiumv cn c Cypripedium, Phalaenopsis, Cymbidium c

ngun gc Innsia.

Trong qu trnh tin ha, mi loi lan nh c mt hp ng ring vi mi

loi cn trng no m bo vic th phn v pht trin. Phi chng v hp

ng ny m hoa lan th hin mi c trngring bit tht k l. Khng ch hp

dn bi mt nhn, mi v, cht mt ngt m cn hp dn .....gii tnh. C loi hoa lan

ging nh mt con cn trng m l mt con ci giTrong khong trn 600 loi lan nhit i, cc nh nui trng lan chn lc

chn 50 loi nhng ch mt s khng nhiu thu ht c s ch v hp dn

u t pht trin ch yu da trn gi tr thng mi v kh nng lai ging tt nh:

Cc loi Vanda, Cymbidium, Cattleya, Dendrobium, Oncidium, Lycaste.... Vi loi

ln cn c lai ghp vi cc loi k trn cho cc ging lai rt quen thuc m

ngy nay ngi ta c kh nhiu thng tin v c tnh di truyn n k thut nuitrng c th.


13/83


Cy lan c th chia thnh hai nhm: Nhm n thn v nhm a thn

* Nhm n phn chia lm hai nhm ph:

- Nhm ph l mc i (Sarcanthinae): Nhm ny l c xp thnh hai

hng mc i nhau. Gm cc ging nh: Vanda, Aerides, Phalaenopsis...

- Nhm ph l dp thng hay trn (Campylocentrinae): Papilionanthe, Luisia...

* Nhm a thn: Gm nhng cy tng trng lin tc. Cn c vo cch ra hoa

nhm ny chia thnh hai nhm ph:

- Nhm ra hoa pha trn nh: Cymbidium, Dedrobium, Oncidium...

- Nhm ra hoa nh: Cattleya, Laelia, Epidendrum...

Ngoi ra cn c mt s ging mang tnh cht trung gian nh: Centropetatum,

Phachyphllum, Dichaea...

Hoa phong lan l 1 trong 10 loi hoa quan trng nht trn th gii, n

c v l n hong ca cc loi hoa .

Trong cc loi hoa phong lan v ang c trng ti Vit Nam th hoa

phong Lan cng nghip l mt trong nhng cy cho hiu qu kinh t cao nht.

T mt cy hoa Lan ging mi chm sc ng k thut, cho hoa c th cho thu

nhp t 100 1.000.000 ngn ng.

Cy hoa Phong Lan c tn khoa hc l Orchidaceae.Theo h thng hc

thc vt mi nht, cy hoa Lan c phn loi nh sau:

Gii: Plantae

Ngnh: Magnoliophyta

Lp: Liliospida

B: AsparagalesPhn h: Orchidaceae

Theo cc chuyn gia v hoa ca trng H Nng nghip H ni, vi

khong 755 loi phong lan hin c, kh hu thch hp v nhiu nguyn liu lm

gi th tt cho cy sinh trng, pht trin, Vit nam c th tr thnh mt nc

sn xut hoa phong lan ln trong khu vc.

Phong lan l h sng ph (b sinh) bm, treo l lng trn cc cy thn gkhc. Lan c 2 loi thn: a thn v n thn dng gi hnh gip cy d tr


14/83


nc v cc cht dinh dng nui cy trong iu kin kh hn khi sng bm

trn cao. a s c gi hnh u c mu xanh bng, nn cng vi l n lm

nhim v quang hp. L rt a dng, t loi l mng nc n loi l phin

mng.

Hoa i xng qua mt mt phng. C nhiu mu sc.

Qu lan thuc loi qu nang.

Ht phong lan rt nhiu, ht nh li ti. Ht trng thnh sau 2 18 thng.

2.2. c im sinh vt hc ca cy hoa phong lan

R: Phong lan l h sng ph (b sinh) bm, treo l lng trn cc cy thn

g khc. Cc loi thn g nc di, ngn, mp hay mnh mai a c th b i xa

hay chm li thnh cc bi dy. c bit i vi lan cng nghip ( nui cy m )

ngi ta thng s dng mt s gi th nui nh : dn, than hot tnh, R lm

nhim v hp thu cht dinh dng, chng c bao bi lp m ht dy, m bao

gm nhng lp t bo cht cha y khng kh, do n nh ln mu xm bc.

Vi lp m xp r c kh nng hp thu nc ma chy dc di trn v cy,

ly nc l lng trn khng kh.

Thn [6]: Lan c 2 loi thn l n thn v a thn. cc loi lan sng

ph c nhiu on phnh ln thnh c gi ( gi hnh). l b phn d tr nc

v cc cht dinh dng nui cy trong iu kin kh hn khi sng bm trn

cao.

+ C gi rt a dng: Hnh cu hoc hnh thun di xp st nhau hay ri

rc u hoc hnh tr xp chng cht ln nhau thnh mt thn gi.

+ Cu to c gi: Gm nhiu m mm cha nhiu dch nhy, pha ngoi llp biu b vi vch t bo dy, nhn bng bo v, trnh s mt nc do nh

sng mt tri. a s c gi u c mu xanh bng, nn cng vi l n lm

nhim v quang hp.

L hu ht cc loi phong lan u l cy t dng, n pht trin y h

thng l. Hnh dng ca l thayi rt nhiu, t loi l mng nc n loi l

phin mng. Phin l tri rng hay gp li theo cc gn vng cung hay ch gpli theo gn hnh ch V. Mu sc l thng xanh bng nhng c trng hp 2


15/83


mt l khc nhau: Thng mt di c mu xanh m hay ta, mt trn li khm

nhiu mu sc sc s.

Hoa: i xng qua mt mt phng. Bn ngoi c 6 cnh, trong 3 cnh

ngoi cng l 3 cnh i, thng c mu sc v kch thc ging nhau . Mt

cnh i nm pha trn hay pha sau ca hoa gi l cnh i l, 2 cnh di nm

2 bn gi l cnh i cnh. Nm k bn trong v xen k vi 3 cnh i l 3

cnh hoa, chng ging nhau v hnh dng, kch thc, mu sc. Cnh cn li

nm pha trn hay pha di, c hnh dng v mu sc khc hn vi cc cnh

cn li gi l cnh mi. Cnh mi quyt nh gi tr thm m ca hoa Lan.

gia hoa c mt tr ni ln, l b phn sinh dc ca cy, gip cy duy tr ni

ging. Tr gm nh v nhu. Sau khith phn cc cnh hoa ho, cung hoa hnh

thnh qu lan.

Qu v ht: Qu lan thuc loi qu nang, n ra theo 3 4 ng nt dc,

qu c dng ci di n hnh tr ngn phnh gia. Khi chn qu n ra v mnh

v cn dnh li vi nhau pha nh v pha gc.

Ht lan rt nhiu, ht nh li ti. Ht ch cu to bi mt lp cha phn ho,

trn mt mng li nh, xp, cha y khng kh. Ht trng thnh sau 2 18

thng. Ht phong lan khng c ni nh nn n kh c kh nng pht trin thnh

cy. Cc loi lan rng ch yu nh nm cng sinh pht trin thnh cy.

Bi vy khc phc c nhc im ng thi nhn nhanh vi din

rng ngi ta p dng bin php nui cy m trong nhn ging v nui trng

phong lan.

2.3 Yu cu sinh thi ca hoa phong lan

* Nhit :

Nhit gin lan tu theo kh hu ca tng vng trn tri t. Vng nhit

i Thnh ph H Ch Minh nng m quanh nm, vng n i th mt lnh,

vng trung gian th va mt va nng nh Trung M. cao , vng ni non

nh t lt th c th trng c lan x lnh v c lan x nng. Mi vng thin

nhin u c ph cho mt h thc vt, trong c cc loi phong lan.


16/83


V nui trng, vng xch o th khng ph hp vi phong lan. Vng

nng m c 2 ma th nn trng cc loi lan x nng caNam m. lt

Lm ng kh hu mt m nn trng lan x lnh nhp t Php, M. Nu em lan

x lnh trng TP. H Ch Minh, lan vn pht trin tt nhng khng ra hoa v

khng c thi gian lnh trong nm. Cng c loi lan trng x lnh, x nng

u c v d ra hoa.

V vy, khi trng lan ta phi bit cy lan xut x u? Mun bit lan

x no th phi xem ch u ca tn lan.

VD nh lan Cattleya. Lan x nng c ch:

LC = Laeliocattleya

BC = Brassocattleya

BLC = Brassolaeliocattleya v.v..

Cc loi lan c ngun gc t x lnh, mang tn ch:

SC = Sophrocattleya

SLC = Sophrolaeliocattleya v.v

* Cc yu t dinh dng:

Cc loi phn hu c (phn bc, phn chung, nc gii, phn vi sinh...),

phn v c (m, ln, Kali...) vphn vi lng( Cu, Fe, Zn, Mn, Bo, Co...) c

ngha ht sc quan trng i vi sinh trng, pht trin, nng sut, phm cht

ca hoa Phong lan.

2.4. Tnh hnh sn xut v tiu th hoa phong lan trn Th gii

- Ti M: Nm 1994 nhp t Thi Lan 16,4 triucnh , t Singapore 289000

cnh lan.- H Lan l quc gia duy nht Chu u c cng nghip trng lan xut khu.

Do trng trong nh knh nn H Lan c th xut khu hoa quanh nm nht l

Cymbidium.

- Italia l quc gia nhp khu hoa ln nht Chu u. Nm1993, nhp 75,3 triu

cnh lan ch yu t cc nc: Thi Lan 64 triu cnh lan, H Lan 10 triu cnh

lan, Singapore 0,75 triu cnh lan.


17/83


- c v Php l 2 quc gia nhp khu lan ng u th gii. Theo thng k ti

Thi Lan, Singapore, Malaysia dnh 600 ha t trng lan xut khu sang

Nht.

- Thi Lan l nc xut khu lan ng u th gii.

2.5. Tnh hnh sn xut v tiu th hoa phong lan Vit Nam

Theo cc triu i Nam s, Vua Trn Anh Tng l mt ng vua c v p

thn tin , snh iu, cm ca nhc thiu, cy king, non b, m trong vn

thng uyn , bn i Long ( sau vn Bch tho ngy nay), nh vua dnh

mt khu rm mt lp vn Ng Bch Lan Vin trng cc loi Phong

lan, treo dn, ct vo cy, trng trong chu do chnh tay nhvua v cc n gim

lan chm sc, nui trng theo b quyt m dng ca ph

Hin nay, mi ch c mt s cng ty ln, trong c nhng cng ty nc

ngoi trng phong lan ti Lt, TP H Ch Minh, ng Nai vi din tch

khong 50 - 60 ha/mt doanh nghip. Mt vi a phng khc phong lan ch

mi trng quy m gia nh, trn din tch t vi m 2n vi nghn m2, c bit

mi c vi h trng trn 1-2 ha. Vin Di truyn Nng nghip Vit Nam bc

u cng cnhng thnh cng trong vic nui cy m to ging phong lan

theo cng ngh c chuyn giao t Thi Lan. Mt s a phng khc nh Sa

Pa, Ph Yn bc u kho st v nghin cu phng php nhn ging, hon

thin quy trnh sn xut phong lan.

Theo tnh ton ca B Nng nghip v Pht trin Nng thn, nu trng

phong lan ct cnh loi Dendrobium v Mokara, mi ha t trng c th cho thu

nhp 500 triu- 1 t ng/nm, cao hn nhiu ln so vi trng la v mt s hoamu khc. Hin nay, mi nm Vit Nam vn phi chi hng t ng nhp

phong lan t cc nc lng ging cho nhu cu ni a. Ch tnh ring ti thnh

ph H Ch Minh, nm 2003 doanh s kinh doanh hoa lan v cy cnh mi t

200-300 t ng, nhng ch trong qu I nm 2006, doanh s ny t 400 t

ng; cc c s kinh doanh hoa lan, cy cnh tng nhanh t 264 c s nm 2003

ln trn 1.000 c s nam 2005. Ring phong lan mi nm thnh ph ny cng tiu th trn triu cy.


18/83


Vit Nam hoa phong lan c 2 loi ang c trng l Lan rng ( t

nhin) v Lan cng nghip ( nui cy m). Lan rng hoa p nhng c nhc

im l hoa nhanh tn, mi nm ch cho hoa 1 ln vo dp h. khc phc

c nhc im , hin nay vic sn xut hoa bng cng ngh nui cy m

v ang c quan tm hng u. Hoa lu tn, cc mu sc rc r v cho hoa

theo nhu cu ca ngi tiu dng.

Trng phong lan v c bn khng kh, song do c tnh thch nghi vi

bin nhit khc so vi mt s loi hoa khc, nu cn phi c nhng bin php

k thut ring bit. Nm c iu ny th ngh sn xut hoa Phong lan Vit

nam c c hi pht trin v c trin vng xut khu.

2.6. Mt s kt qu nghin cu v nhn ging ca hoa phong lan

Hoa phong lan c th nhn ging bng cc phng php l: phng php

hu tnh (nhn ging bng ht) v phng php nhn ging v tnh (nhn ging

bng tch cy, cm cnh, nui cy m t bo). Cc c s trng hoa phong lan

ch yu s dng ging t nui cy m. C nhiu tc gi s dng bin php nui

cy m sn xut ging hoa phong lan. C th nh sau:

* Hoa phong lan nhn ging bng phng php nui cy m c th tin hnh

nh sau:

Vt liu vo mu l ngng hoa hoc ht.

-Vo mu t ngng hoa: Khi ngng hoa pht trin chiu cao, ct cnh hoa

ly mi cnh c 5 7 t cha mt ng. Ct ly cc t di 3 4cm. Ra sch

mu bng x phng ri dng giy thm sch v kh nc. Sau a vo

bung nui cy v trng cho vo l v trng c chun b sn. DngHgCl20,1% kh trng trong 7 pht, sau ra sch li bng nc v trng

34 ln, sau dng dao cy lt b phn l bao bn ngoi mt ng, sau ct

ly phn mt ng tip tc kh trng trong HgCl20,1% trong thi gian 1 pht,

ra li bng nc v trng 5 6 ln, sau cy mu vo mi trng c

chun b.

Mi trng cy mu i th nht l: VW + 100mlND + 10g ng + 2mgBA + 0,3g THT + 6,5agar/lt


19/83


Sau 10 tun nui cy, tin hnh nui cy lt mng t bo

VW + 100ml ND + 10g ng + 1,5mg Kinetin + (1mgBA) + 0,3g THT +

6,5agar/lt

Sau 8 tun tin hnh nhn nhanh

VW + 100mlND + 10g ng + 30g khoai ty + 30g c rt + 0,3g THT + 1g

pepton + 6,5agar/lt.

- Vo mu t ht: Qu sau khi th phn c 100 150 ngy ( tu thuc vo

tng ging) c th ly gieo. Do ht phong lan rt nh v nh nn khi qu

chn qu v tch ra th ht s bay ht trong vng 30 pht v vy vo giai on

cui ta lun phi ch theo di ngt ly qu khi ang cn nguyn vn.

+ Kh trng mu qu: Dng cn 700 lau sch lp v ngoi ri a vo bung

cy v trng. Dng HgCl2 0,1% kh trng lm sch lp v qu bn ngoi

trong 10 pht. Ra sch dung dch kh trng bng nc v trng 3 4 ln. B

qu ly ht gieo vo mi trng.

+ Kh trng ht: Khi qu lan b tch ra nhng qu vn thu li c ht th ta

dng ti lc c kh nng thm nc nhng li khng b tan trong nc, thu ly

ht, b vo ti, kh trng bng HgCl20,1% trong 5 pht, ra li bng nc v

trng 45 ln, ct ti ly ht gieo vo mi trng

Mi trng nui cy ht

VW + 100mlND + 20g ng + 30g khoai ty + 0,3g THT + 1g pepton +

6,5agar/lt.

Sau 812 tun tin hnh nhn nhanh

VW + 100mlND + 10g ng + 30g khoai ty + 30g c rt + 0,3g THT + 1gpepton + 6,5agar/lt.

* Chun b v kh trng mu

Qu lan c ngm trong nc x phng long v ra k di dng nc chy,

sau kh trng s b bng cn 70% trong 2 pht, tip n kh trng b mt v

qu bng HgCl20,1% trng 10 pht. Cui cng ra qu li 5 6 ln bng nc

ct v trng.- Nhn nhanh Protocom


20/83


Ht lan thu t qu kh trng c cy ln mi trng MS c bn ( Murashige

anh Skoog 1962) thm d khnng ny mm v pht sinh protocom l:

MS + 20g ng+ 15% Nc da+ 0,22,5mg BAP + 0,21,5mg NAA + 8g

agar/lt

Cc protocom sau khi hnh thnh s c cy chuyn trn cng mi trng

nhn nhanh.

+ Mi trng ny mm thch hp nht l:

MS + 20g ng + 15% nc da + 0,2mg NAA + 1g THT + 8g agar/lt

+ Mi trng to protocomv nhn nhanh protocom thch hp l:

MS + 20g ng + 15% ND + 2mg BAP + 1mg NAA + 1g THT + 8g agar/lt

-Pht trin chi t protocom

Cc protocom sau khi nhn nhanh c cy ln mi trng sau:

MS + 30g ng + 1g THT + 15% ND + BAP, NAA, Kinetin+ 8g agar/lt (

ring r hoc phi hp cc nng khc nhau thm d kh nng pht trin

chi.

Mi trng thch hp nht l:

MS + 30g ng + 1g THT + 15% nc da + 1,5mg Kine tin + 8g agar/lt

*Nhn nhanh M dung d lan nh sau:

Qu lan sau khi th phn 3 4 thng tin hnh x l

- V trng mu nui cy

Qu lan sau khi hi v c kh trng bng HgCl20,5% trong thi gian 10 pht,

sau ra li bng nc ct v trng 5 6 ln.

-Nui cy ban u: Qu lan sau khi c kh trng, b ra ly ht v cy vomi trng sau:

MS + 30g ng + 8gagar + 0,5mg Kinetin/lt

- Nhn nhanh: Cc protocom ( 1 -2 l mm) c cy ln mi trng nhn

nhanh

+ Mi trng hnh thnh chi t protocom l:

MS + 30g ng + 8gagar + 1,0mg BAP + 0,5mg NAA /lt+ Mi trng nhn chitt nht


21/83


MS + 30g ng + 8gagar + 2,0mg BAP + 0,3mg NAA /lt

+ Mi trng ra r tt nht

MS + 30g ng + 8g agar + 2,5 mg BAP + 0,5mg NAA/lt

-Ra cy ngoi vn m:

T l gi th : 1 ru nc + 2 dng x

2.7. Mt s kt qu nghin cu v trng v chm sc hoa phong lan

* Trng hoa phong lan

Trong nui trng hoa phong lan khng th khng quan tm n gi th. Di

y l mt s loi gi th c cc nh yu lan nghin cu v gy trng.

- Gi th cht ru: Thng mc t nhin nhng ni m t, c tnh chu nc

cao. Ru c tc dng st trng v chu ng c cc iu kin khc nghit

nhng chng b phn hy khi gp cc loi ru ha cht do thng ch dng

cho cc loi lan cn thay chu tng thi gian ngn.

- R dng s hoc mt vi loi r cy tng t, c c tnh xp, thng thong

v bn hn ru.

- Thn cy g (dng s) v mt s loi tng t.

- Hin nay i vi mt s loi lan cng nghip thng c trng trn gi th:

Rong bin, than ci, x da, cho hiu qu cao. Cy sinh trng, pht trin

tt.

* Chm sc hoa phong lan

- Ty tng loi lan khc nhau m c cc bin php chm sc khc nhau

VD: Lan H ip mun ra hoa c yu cu phi c nhit thch hp

iu tit lan H ip ra hoa ng vo dp tt nguyn n, giai on chun bbt n nn iu chnh nhit cho ph hp: S dng iu ha, vn chuyn ti

vng c nhit thch hp.

- Lan l loi khng chu c ng, bi vy chm sc lan phi ch ti lng

nc sao cho ph hp.

-Ngoi ra c th s dng mt s loi phn bn c dng.

2.8. Khi qut v nui cy m t bo thc vt 2.8.1. Khi nim nui cy m t bo thc vt


22/83


Nhn ging v tnh l hnh thc nhn ging thng qua cc c quan dinh

dng(thn, l, v, c...) bao gm cc phng php gim cnh, chit cnh, mt

ghp v nui cy in vitro. Trong nui cy in vitro c coi l phng php

hu hiu nht.

Nhn ging v tnh in vitro c tin hnh trn nguyn tc ct nui on

thn c mang chi nch l, on r hay mnh c, cnh hoa, c kch thc nh

ph hp vi iu kin v trng ca ng nghim .

Phng php nhn ging in vitro b sung cho cc k thut nhn ging

v tnh c in nh gim, chit, ghp tch dng mt k thut tin b vi nhng

u im nh: Tc nhn ging cao t 33 n 1012 mt nm, v d trong 1 ml

dung dch mi trng c t 100.000 - 1000.000 t bo nui n iu kin

thch hp mi t bo c th chuyn ho to phi v mc cy, t 1ml dung dch

mi trng c th tora c rng cy [6]; Ch ng sn xut, khng ph thuc

vo iu kin thi tit, ma v; C kh nng cng nghip ha cao do nui cy

trong iu kin n nh v mi trng dinh dng, nhit , nh sng, do c

th cng nghip ha hon ton t khu nhn cy ging vi s lng ln n khi

m trng trong nh li.

2.8.2. S lc lch s nui cy m t bo thc vt

Nui cy m t bo thc vt tri qua mt lch s pht trin lu di v

c nh du bng nhng s kin chnh sau:

-Nm 1902, Harberlandt lnu tin a ra cc l thuyt v Schneider v

Butschli (ngi m t chnh xc qu trnh phn chia t bo) vo thc nghim

nui cy m cy 1 l mm nhng khng thnh cng [8].-Nm 1929 - 1933 ln lt Bchumuker, Scheitter, Pfcifer v Lance thnh

cng trong vic nui cy mt on u mt r hon chnh .

-Nm 1934, Kogl ln u tin xc nh c vai tr ca IAA, mt hooc

mn thc vt u tin thuc nhm Auxin c kh nng kch thch s pht trin

tng trng v phn chia t bo thc vt [6].


23/83


- Nm 1939, Gautheret, Nobecourt v White ng thi nui cy m

so thnh cng trong thi gian di t m tng tng, Nobetcourt nui cy c C

rt v nhn c s phn bo to ra khi t bo phn chia.

- Nm 1941, Overbeek v cng s s dng nc da trong nui cy

phi non cy c rt Patura .

- Nm 1955, Miller v cng s pht minh ra cu trc v sinh tng hp

Kinetin l 1 cytokinin ng vai tr quan trng trong phn bo v phn ha chi

m nui cy .

-Nm 1957, Skoog v Miller to ra c chi t mnh m thn cy thuc

l ng thi khm ph vai tr ca t l nng cc cht Auxin/ Cytokinin, nng

auxin/ nng cytokinin < 1 c xu hng to ra chi. Ngc li khi nng

auxin/ nng cytokinin >1 m c xu hng to r. T l nng auxin v

cytokinin thch hp s kch thch phn ha c chi v r, to cy hon chnh [ 6].

- Nm 1958, Keinert v Sterward to c phi v cy hon chnh t t

bo tng tng tch t cy c rt cnui cy mt dng huyn ph .

-Nm 1960, Morel thc hin bc ngot cchmng trong s dng k

thut nui cy nh sinh trng trong nhn nhanh cc loi a lan cymbidim.

-Nm 1960, Cooking ln u tin s dng enzim phn gii thnh t bo

v to ra s lng ln t bo trn nhng cy trng khc nhau [6].

-Nm 1966, Guhav cng s thnh cng trong nui cy th n bi c

c dc t bao phn.

-Nm 1967- 1968, ln lt Nichkoi Nakato v cng s to c cy n

bi t bao phn thuc l [7].-Nm 1971, Takeb ti sinh thnh cng cy thuc l t t bo trn.

- Nm 1972, Carlson v cng s ln u tin thc hin lai t bo soma

gia cc loi, to c cy t dung hp t bo trn ca 2 loi thuc l Nicotiana

glauca v N. langsdorfi [6].

-Nm 1977, Chers lai thnh cng t bo somacy c chua v cy khoai

ty [7].


24/83


T nm 1977 n nay, cng ngh t bo thc vt c nhng bc tin

vt bc vi vic p dng cc cng ngh cao trong chn to ging cy trng

nh: t bin t bo soma, cu phi lai xa, dung hp t bo trn, to dng khng

th, nui cy bao phn, ht phn trn nhiu i tng cy trng. Chng ta ang

bc vo giai on th t ca nui cy m t bo, y l giai on nui cy m

t bo c ng dng mnh m vo thc tin chn ging, nhn ging, sn xut

cc cht th cp c hot tnh sinh hc v nghin cu l lundi truyn thc vt

bc cao.

2.8.3. C s khoa hc ca phng php nui cy m t bo thc vt.

* Tnh ton nng (Totipotence ) ca t bo [6].

Nm 1902, Nh Sinh l thc vt hc ngi c Haberlandt, tin hnh

nui cy cc t bo thc vt chng minh t bo l ton nng.

Haberlandt cho rng mi t bo ca bt k sinh vt no cng u c kh

nng tim tng pht trin thnh mt c th hon chnh. ng nhn thy rng,

mi t bo ca c th a bo u pht sinh t hp bo thng qua qu trnh phn

bo nguyn nhim. iu c ngha l mi t bo ca mt sinh vt s cha ton

b thng tin di truyn cn thit ca mt c th hon chnh. Khi gp iu kin

thun li nht nh, nhng t bo c th s pht trin thnh mt c th hon

chnh.

Nm 1953, Miller v Skoog (Notingham. Unio) thnh cng khi thc

nghim ti sinh cy con t t bo l, chng minh c tnh ton nng ca t bo.

Thnh cng trn to ra cng ngh mi: cng ngh sinh hc ng dng trong

nhn ging v tnh, to ging cy trng v dng chng chu.Tnh ton nng ca t bo m Haberlandt nu ra chnh l c s l lun ca

phng php nui cy m v t bo thc vt. Cho n nay, con ngi hon

ton chng minh c kh nng ti sinh mt c th thc vt hon chnh t mt

t bo ring r.

* S phn ho v phn phn ho t bo

C th thc vt trng thnh l mt chnh th thng nht bao gm nhiuc quan chc nng khc nhau, trong c nhiu loi t bo thc hin cc chc


25/83


nng khc nhau. Tuy nhin tt c cc loi t bo u bt ngun t t bo phi

sinh.

S phn ho t bo l s chuyn cc t bo phi sinh thnh cc t bo ca

m chuyn ho, m nhn cc chc nng khc nhau trong c th. V d M du

lm nhim v quang hp, m b lm nhim v bo v, nhu m lm nhim v d

tr, m dn lm nhim v vn chuyn nc v cht dinh dngQu trnh

phn ho t bo c th biu din s sau:

Mc d cc t bo chuyn ho thnh cc m chc nng nhng chng

vn khng mt di kh nng phn chia ca mnh. Trong iu kin thch hp, cc

tbo li c th tr v dng t bo phi sinh v phn chia mnh m. Qu trnh

c gi l phn phn ho t bo, (ngc li vi qu trnh phn ho t bo).

C th s ho nh sau:

V bn cht s phn ho v phn phn ho l mt qu trnh hot ho,

phn ho gen. Ti mt thi im no trong qu trnh pht trin c th, c mt

s gen c hot ho (m trc y b c ch) cho biu hin trng thi mi,mt s gen khc li b nh ch hot ng. iu ny xy ra theo mt chng

trnh c m ho trong cu trc phn t AND ca mi t bo. Mt khc, khi

t bo nm trong khi m ca c th thng b c ch bi cc t bo xung

quanh. Khi tch ring t bo to iu kin thun li cho cc gen c hot ho.

Qu trnh phn ho c xy ra theo mt chng trnh nh sn.

* C ch di truyn thng qua cc h t bo C ch di truyn thng qua cc th h t bo bao gm cc cng on:

T bo phi sinh T bo gin T bo chuyn ho

Phn phn ho t bo

Phn ho t bo

T bo phi sinh T bo gin T bo chuyn ho


26/83


Trong ni b tng c th c din ra theo c ch nguyn phn, y l

c ch phn bo m t mt t bo ban u s phn chia thnh hai t bo con c

b NST ging nhau v ging t bo m ban u. Nh vy qua nguyn phn b

NST ca t bo m chuyn nguyn vn sang t bo con. S d c hin tng

ny l do trc mi ln gim phn, mi phn t ADN thc hin qu trnh ti

sinh t mi phn tADN hnh thnh 2 phn t ADN ging nhau v ging

ADN ban u. Qu trnh ny c thc hin k trung gian v thng qua c

ch phn ly u ca NST k sau, l c s cho s truyn nguyn vn thng tin

di truyn trong ni b c th.

Gia 2 th h c th c hnh thnh thng qua c ch gim phn lm

cho th h i sau c hin tng phn ly tnh trng, do b NST ca th h sau

khng ging nhau v khng ging b m. V vy vic duy tr cc tnh trng

mong mun b m sang th h sau bng sinh sn hu tnh s khng th m

bo hon ton chc chn. y l mt tr ngi ln trong sinh sn hu tnh. Ngy

nay bng phng php sinh sn v tnh ngi ta khc phc c nhc im

ny. c bit l nhn ging v tnh in vitro.

Da trn cch nguyn phn, trong nhn ging in vitro khi ly cc b

phn sinh dng trong mt cy em nhn ging th cc b phn c thng tin

di truyn ging nhau v to nn cc c th mi c thng tin di truyn ging nhau

v ging c th m. Nh vy nu c th m c cc tnh trng di truyn tt th cc

tnh trng s c th hin mi c th con ci.

* C s ha hc ca nui cy m, t bo

Mi trng nui cy c coi l vn quyt nh s thnh bi ca qutrnh nui cy. Theo Street,1973 [14]: Mi trng nui cy nh l phn m

cung cp cc cht cn thit cho s tng trng v phn ho ca m trong sut

qu trnh nui cy invitro. Mi trng nui cy ca hu ht cc loi thc vt bao

gm cc mui khong a lng, vi lng, ngun cacbon, cc axitamin, cc cht

iu ho sinh trng v mt s ph gia khi cn, tu vo tng loi, ging, ngun

gc mu cy, c quan khc nhau trn cng c th m dinh dng cn cho ssinh trng ti u ca chng khc nhau.


27/83


n nay c rt nhiu mi trng dinh dng ln lt c tm ra trn

c s ci tin mi trng ca Kotte v Robbin (1992) nh: Mi trng

White(1934), mi trng Knudson (1946), Vacin v Went (1949), mi trng

Heller (1953), mi trng Musanige-Skoog (1962), mi trng Knop (1974),

mi trng WMR (1982), Aderson (1984),... Tuy nhin mi mi trng ch

thch hp cho mt hoc mt s loi cy nht nh nh: Mi trng Knudson;

Vacin v Went ch thch hp cho cc loi Lan, mi trng Murasinge - Skoog

(1962) thch hp cho cc loi cy thn tho v mt s loi cy thn g sinh

trng nhanh nh keo, bch n, mi trng WMP li ch thch hp cho cc

loi cy thn g.

Yu cu t ra khi la chn mi trng l phi thch hp vi s sinh

trng v pht trin ti u tng giai on ca m nui cy, thnh phn v hm

lng cc cht phi tht chnh xc v ph hp vi tng i tng c th. Mi

trng MS l mi trng ch yu c la chn trong nhn ging in vitro.

2.8.4. iu kin v mi trng nui cy m t bo thc vt

Mi trng nui cy l iu kin ti cn thit, l yu t quyt nh cho s

phn ho t bo v c quan nui cy.

a) iu kin nui cy m t bo thc vt

* iu kin v trng

Nui cy Invitro l nui cy trong iu kin v trng. Nu khng m bo

tt iu kin v trng mu nui cy hoc mi trng s b nhim, m nui cy

s b cht. iu kin v trng c ngha quyt n s thnh bi ca ca nui

cy m invitro. [6]Phng php v trng vt liu thng dng nht hin nay l dng cc cht

ha hc, tia cc tm c kh nng dit nm v vi khun.

V trng ban u l mt thao tc kh v l khu u tin c ngha quyt

nh. Tuy vy, nu tm c nng v thi gian x l thch hp s cho t l

sng cao, thng thng hay s dng mt s ha cht nh HgCl20.1%, NaHCl

10%, nc Clolox, cn 760

, clorox, kh trng.


28/83


Phng tin kh trng: Ni hp v trng, t sy, bung v bn cy v

trng, phng nui cy.

* iu kin nh sng v nhit

nh sng v nhit l hai yu t chnh c nh hng c bn n qu

trnh sinh trng ca m nui cy.

nh sng:

S pht sinh hnh thi ca m nui cy chu nh hng t cc yu t nh:

thi gian chiu sng, cng nh sng v cht lng nh sng.Thi gian chiu

sng tc ng n qu trnh pht trin ca m nui cy. Thi gian chiu sng

thch hp vi a s cc loi cy l 12 18 h/ngy.

Cng nh sng tc ng n s pht sinh hnh thi ca m nui cy.

Theo Ammirato (1986): cng nh sng cao kch thch s sinh trng

ca m so. ngc li, cng nh sng thp kch thch s to chi. Nhn

chung cng nh sng thch hp cho m nui cy l 1000 - 7000 lux

(Morein, 1974), ngoi ra cht lng nh sng cng nh hng ti s pht sinh

hnh thi ca m thc vt invitro: nh sng lm tng chiu cao ca thn chi

hn so vi nh sng trng. Nu m nui cy trong nh sng xanh th s c ch

vn cao nhng li c nh hng tt ti s sinh trng ca m so. Hin nay

trong cc phng th nghim nui cy m cung cp ngun nh sng c cng

2000 - 2500 lux ngi ta s dng cc dn n hunh quang t cch bnh

nui cy t 35- 40 cm.

Nhit :

Trong nui cy m t bo thc vt, nhit l nhn t quan trng nhhng ti s phn chia t bo v cc qu trnh sinh ha trong cy. Ty thuc vo

xut x ca mu nui cy m iu chnh nhit cho ph hp. Nhn chung nhit

thch hp nht cho s sinh trng tt nhiu loi cy l 25 0C (white, 1973).

b) Mi trng nui cy m t bo thc vt

Mi trng dinh dng phi c y cc cht dinh dng, cc cht cn

thit cho s phn chia, phn ho t bo cng nh s sinh trng bnh thng cacy.


29/83


Thnh phn ha hc ca mi trng ng vai tr quyt nh n s thnh

cng hay tht bi ca nui cy t bo v m thc vt. Mi mt loi vt liu khc

nhau c nhng i hi khc nhau v thnh phn mi trng, khi bt u nghin

cu mt s loi mi hoc ging mi cn phi chn la cho i tng nghin cu

mt loi mi trng c bn ph hp.

T nhng nm 1933, Tukey nghin cu to ra mi trng nui cy

thc vt, cho n nay c rt nhiu loi mi trng khc nhau c s dng

cho mc ch ny, trong c mt s mi trng c bn c s dng rt ph

bin nh MS, LS, WP. V d, mi trng MS (Murashige&Skoog, 1962) l mi

trng c s dng rng ri nht trong nui cy m ca t bo thc vt, mi

trng MS thch hp cho c thc vt 1 l mm, 2 l mm. Hay mi trng

Gramborg (1965) cn gi l B5 dng th nghim trn u tng, c s dng

trong tch v nui t bo trn.

Tuy c rt nhiu loi mi trng nui cy m t bo thc vt nhng u

gm mt s thnh phn c bn sau:

+ Cc mui khong a lng v vi lng.

+ Ngun cacbon.

+ Cc vitamin v aminoaxit.

+ Cht b sung, cht lm thay i trng thi mi trng.

+ Cc cht iu ha sinh trng.

* Cc mui khong a lng v vi lng

i vi cy trng, cc cht khong a v vi lng ng vai tr rt quan

trng. V d magi l mt phn ca phn t dip lc, canxi cu to mng t bo,nit l thnh phn quan trng ca vitamin, amino axit v protein. Ngoi ra, cc

nguyn t vi lng nh Fe, Zn, Mo, Mn l thnh phn ca mt s enzim cn

thit cho hot ng sng ca t bo.

Mui khong l thnh phn khng th thiu trong cc mi trng nui cy

t bo thc vt, lm vt liu cho s tng hp cc cht hu c, enzym.


30/83


Cc ion ca cc mui ha tan gip n nh p sut thm thu ca mi

trng trong t bo, duy tr in th ha ca thc vt. V d: K, Ca rt quan

trng trong iu ha tnh thm lc ca t bo.

* Ngun cacbon

Khi nui cy in vitro, cc t bo thc vt thng khng c kh nng

quang hp, do i hi phi cung cp ngun ccbon cho cc hot ng dinh

dng ca t bo.

Ngun cacbon c a chung nht hin nay trong nui cy l ng

saccarose, mt s trng hp s dng glucose v fructose thay th cho saccarose

nhng chng thng ngho hydrat cacbon so vi nhu cu ca thc vt.

Ngoi ra, khi kh trng mi trng, cn ch khng nn ko di thi gian

trnh xy ra hin tng caramen ha, lm cho mi trng chuyn sang mu

vng dn n c ch s sinh trng v pht trin ca t bo.

* Cc vitamin vaxi t amin

nh hng ca cc vitamin n s pht trin ca t bo nui cy in vitro

cc loi khc nhau l khc nhau.

Hu ht t bo nui cy u c kh nng tng hp tt c cc loi vitamin

c bn nhng vi s lng di mc yu cu. m c th sinh trng, tt

nht phi b sung thm vo mi trng mt hay nhiu loi vitamin v amino

axt. Trong cc loi vitamin, B1 c xem l vitamin quan trng nht cho s

pht trin ca thc vt. Axit nicotinic (B3) v pyridoxune (B6) cng c th c

b sung vo mi trng nui cy nhm tng cng sc sng cho m [2].

* Cc cht b sung

Nc da[5]: cng b u tin v s dng nc da trong nui cy m

thuc v Van Overbeek v cng s(Van Overbeek cs, 1941). Sau tc dng

tch cc ca nc da trong mi trng nui cy m, t bo thc vt c

nhiu tc gi ghi nhn. Nc da c xc nh l rt giu cc hp cht hu

c, cht khong v cht kch thch sinh trng (George, 1993; George, 1996).

Nc da c s dng kch thch phn ha v nhnnhanh chi nhiuloi cy. Nc da thng c ly t qu da s dng ti hoc sau bo


31/83


qun. Thng thng nc da thng c x l loi tr cc protein, sau

c lc qua mng lc kh trng trc khi bo qun lnh. Tn d ca protein

trong nc da khng gy nh hng n sinh trng ca m hoc t bo nui

cy, nhng s dn n kt ta dung dch khi bo qun lnh. Cht cn c th

c lc hoc lng di bnh ri gn b phn cn. Nc da thng s dng

vi nng 5- 20% th tch mi trng, kch thch phn ha v nhn nhanh

chi.

Dch chit nm men:C tc dng kch thch s sinh trng v pht trin

ca m v t bo. Dch chit nm men l ch phm thng dng trong nui cy

vi sinh vt, m t bo ng vt vi nng thch hp.

Ngoi ra, c th s dng dch thy phn casein hydrolyase (0,1- 1%) hoc

bt chui vi hm lng 40g bt kh trong 100 g/l (xanh) nhm tng cng s

pht trin ca m so hay c quan nui cy.

Agar:Trong mi trng nui cy c, ngi ta thng s dng agar

lm rn ho mi trng. Nng agar s dng thng l 0,6- 1%, y l loi

tinh bt c ch t rong bin trnh hin tng m chm trong mi trng

hoc b cht v thiu O2nu nui trong mi trng lng v tnh.

pH mi trng:Vi mi loi cy trng yu cu mt loi mi trng khc

nhau nhng pH ca mi trng thng t 5,6- 6,0 [6].

Nu pH ca mi trng thp hn 5 th thch s kh ng v cao hn6 s

lm mi trng b cng [6].

* Cc cht iu tit sinh trng

Cc cht kch thch sinh trng gm 2 nhm chnh auxin v cytokinin,ngoi ra cn c girberilin v etylen cng l nhm cht tham gia iu tit s sinh

trng pht trin v phn ha c quan.

- Auxin:

Cht auxin t nhin c tm thy nhiu thc vt l indol axetic

axit(IAA). IAA c tc dng kch thch sinh trng ko di t bo v iu khin

s hnh thnh r. Ngoi IAA, cn c cc dn xut ca n l naphtyl axeticaxit(NAA) v 2,4 diclophenoxy axit(2,4 D). Cc cht ny cng ng vai tr


32/83


quan trng trong s phn chia ca m v trong qu trnh hnh thnh r. NAA

c Went v Thimann(1937) pht hin. Cht ny c tc dng tng h hp ca

t bo v m nui cy, tng hot tnh enzim v nh hng mnh n trao i

cht ca nit, tng kh nng tip nhn v s dng ng trong mi trng. NAA

l auxin nhn to, c hot tnh mnh hn auxin t nhin IAA. NAA c vai tr

quan trng i vi phn chia t bo v to r. Kt qu nghin cu ca Butenko

(1964) cho thy NAA tc ng mc phn t trong t bo theo ba c ch:

C ch th nht: NAA gn vi phn t enzim v kch thch enzim hot ng.

Sarkissian pht hin tc dng ca auxin thch thch hot tnh ca ATPase; C

ch th hai: Auxin tc ng vo gen v cc enzim phn gii axit nucleic; C ch

th ba: Auxin tc ng thng qua s thay i tnh thm thu ca mng. Dng

phng php nh du phn t c th thy NAA dnh kt vo mng t bo lm

cho mng hot ng nh mt bm proton v bn ra ngoi ion H+ Lm mng t

bo mm v ko di ra, do t bo ln ln v dn ti sinh trng. Trong t bo

NAA c tc dng ln s tng hp axit nucleic.

Trong cy auxin c tng hp cc m non c bit l l ang pht trin v

vng nh chi. T nhng vng ny auxin c chuyn xung cc phn pha

di ca cy.

- Cytokinin:

Cytokinin l cht iu ho sinh trng ctc dng lm tng s phn chia t bo.

Cc cytokinin thng gp l kinetin, 6benzyl aminopurin (BAP). Kinetin c

Skoog pht hin ngu nhin trong chit xut axit nucleic. Kinetin thc cht l

mt dn xut ca baz nit adenine. BAP l cytokinin tng hp nhn to nhngc hot tnh mnh hn kinetin. Kinetin v BAP cng c tc dng kch thch phn

chia t bo ko di thi gian hot ng ca t bo phn sinh v lm ht ch s

ho gi ca t bo. Ngoi ra cc cht ny c tc dng ln qu trnh trao i cht ,

qu trnh tng hp AND, tng hp protein v lm tng cng hot tnh ca mt

s enzim. C ch tc dng ca auxin mc phn t trong t bo th hin

bng tc dng tng h ca cytokinin vi cc nucleoprotein lm yu mi linkt ca histon vi AND, to iu kin cho s tng hp AND


33/83


Nhng nghin cu ca Miller v Skoog (1963) cho thy khng phi cc cht

kch thch sinh trng ngoi sinh tc dng c lp vi hoocmon sinh trng ni

sinh. Phn chia t bo, phn ho v bit ho c iu kin bng s tc ng

tng h gia cc hoocmon ngoi sinh v ni sinh. Tc ng phi hp ca auxin

v cytokinin c tc ng quyt nh n s pht trin v pht sinh hnh thi ca

t bo v m. Nhng nghin cu ca Skoog cho thy t l auxin/cytokinin cao

th thch hpcho s hnh thnh r, v thp th thch hp cho qu trnh pht sinh

chi. Nu t l ny mc cn bng th thun li cho pht trin m so

(callus). Das(1958) v Nitsch(1968) khng nh rng ch khi tc dng ng thi

ca auxin v cytokinin th mi kch thch mnh m s tng hp AND, dn n

qu trnh mitos v cm ng cho s phn chia t bo. Theo Dmitrieva(1972) giai

on u ca qu trnh phn bo c cm ng bi auxin cn giai on tip theo

th cn tc ng tng hp ca c hai cht kch thch. Skoog v Miller (1957)

khng nh vai tr ca cytokinin trong qu trnh phn chia t bo c th l

cytokinin iu kin qu trnh chuyn pha trong mitos v gi cho qu trnh ny

din ra mt cch bnh thng.

Cytokinin c tng hp bi r v ht ang pht trin.

- Gibberellin:

Gibberellin c pht hin u tin bi nh nghin cu ngi nht

Kurosawa(1920) khi nghin cu bnh m la do nm Gibberella Fujikuroi gy

ra. Nm 1939 tch chit c Gibberellin t nm G. Fujikuroi v c gi l

Gibberellin A. Gibberellin c tc dng ko di t bo, nht l thn v l v vy

khi x l vi cc cy t bin ln v cc cy ny c th khi phc li bnhthng. V sau, cc nghin cu khm ph ra l trong c th thc vt cng c cc

cht ging nh Gibberellin c vcu to v tc dng. Nhng cht ny t tn

theo th t l A1, A2, A3, A4,.v.vDo Gibberellin tn ti trong thc vt, n

tham gia vo cc qa trnh sinh trng v pht trin trong s tng tc vi cc

cht iu ho sinh trng khc.

Trong cy Gibberellin c tng hp l ang pht trin, qu v r sau cvn chuyn i khp ni trong cy v c nhiu trong phloem v xylem.


34/83


- Ethylen:

Ethylen l cht iu ho sinh trng dng kh. Ethyllen c rt nhiu tc

dng i vi hot ng sinh l v trao i cht thc vt. t lu vai tr ca

ethyllen i vi vic lm tng h hp trong thi gian qu chn c ng dng

nhiu. Trong nhng nm gn y xem xt tc dng ca ethyllen ln s ko

di thn v r, kch thch t bo pht trin v b ngang, kch thch ny mm, to

lng r, to hoa da v lan, c ch vn chuyn ngang v xung ca auxin.

2.8.5. Cc cng on ca nui cy m t boTrong nui cy m, t bo gm 5 giai on sau:

- Giai on 1: Giai on chun b

y l giai on quan trng quyt nh ton b quy trnh nhn ging

invitro. Mc ch ca giai on ny l phi to c nguyn liu thc vt v

trng a vo nui cy.

Mu a t bn ngoi vo phi m bo cc yu cu sau: T l nhim

thp; t l sng cao; tc sinh trng nhanh.

Kt qu ca giai on ny ph thuc vo cch ly mu, nng v thi

gian x l dit khun. Vt liu thng c chn v a vo nui cy l : nh

sinh trng, chi nch, hoa t, hoa, on thn, mnh, l, r, qu, ht.

- Giai on 2: Ti sinh mu nui cy

Mc ch ca giai on ny l ti sinh mt cch nh hng s pht trin

ca m nui cy. Qu trnh ny c iu khin ch yu bng cc cht iu ha

sinh trng (t l auxin/cytokinin) a vo mi trng nui cy. Tuy nhin bn

cnh cng phi quan tm n tui ca mu em vo nui cy. Thng cc

m non, cha phn ho c kh nng ti sinh cao hn nhng m chuyn ho.

- Giai on 3: Giai on nhn nhanh chi

Mc ch ca giai on ny l to h s cao nht. Chnh v th giai on

ny c coi l giai on then cht ca qu trnh nui cy. tng h s ngi

ta thng a vo mi trng nui cy cc cht iu ha sinh trng (auxin,

cytokinin, ), cc cht b sung khc nh nc da, dch chit nm mem,, kt


35/83


hp vi cc yu t nh sng, nhit thch hp. Tu thuc vo i tng nui

cy, ngi ta c th nhn nhanh bng cch kch thch s hnh thnh cc cm

chi (nhn cm chi), hay kch thch s pht trin ca cc chi nch hoc thng

qua vic to thnh cy t phi v tnh.

- Giai on 4: To cy hon chnh

Khi t c kch thc nht nh cc chi c chuyn sang mi trng

ra r. Thng sau 2-3 tun, cc chi ring l ny s ra r v tr thnh cy hon

chnh. giai oi ny ngi ta b sung vo mi trng nui cy cc cht iu

ho sinh trng thuc nhm auxin, l nhm hormon thc vt quan trng c chc

nng to r ph t m nui cy. Trong nhm ny cc cht IAA, IBA, NAA, 2.4-

D c nghin cu v s dng nhiu nht to r cho chi.

- Giai on 5: giai on a cy ra t

y l giai on cui cng ca qu trnh v n quyt nh kh nng ng

dng ca qu trnh nhn ging invitro trong thc tin sn xut. y l giai on

chuyn cy t mi trng d dng sang mi trng t dng hon ton. Do

phi m bo cc iu kin ngoi cnh thch hp cy c th t t l sng cao

trong vn m cng nh trong rung sn xut.

2.8.6. Nhn ging v tnh in vitro u nhc im ca phng php.

"Nhn ging v tnh invitro l phng php sn xut hng lot cy con t

cc b phn ca cy (cc c quan, m, t bo) bng cch nui cy chng trong

ng nghim iu kin v trng tuyt i c mi trng nui cy thch hp v

c kim sot".

Nguyn tc c bn cho nhn ging v tnh l: Mi c th sinh vt phctp u gm nhiu n v nh l cc t bo hp thnh. Cc t bo phn ha

u mang cc thng tin c trong cc t bo u tin v l nhng t bo c lp,

t ti to li ton b c th.

* u im ca phng php nhn ging v tnh in vi tr o [10]

+ a ra sn phm nhanh.

Theo l thuyt, mt qun th c ng u cao c th ti sinh t bt kcy u vit chn lc no. Do , ngi ta c th chn lc mt cy c tnh trng


36/83


mong mun nhn ln thnh mt s lng ln phc v cho mc ch thng

mi, cho d cy l d hp t v mt di truyn.

Nhn nhanh: trong mt s trng hp k thut ny m bo cho tc

nhn nhanh ging cy, trong 1 - 2 nm c th to ra hng triu cy. H s nhn

ging in vitro thng t 36 -1012/nm cc loi cy khc nhau. Nh vy,

khng c mt k thut nhn ging v tnh no khc li c h s nhn ging cao

hn.

Sn phm cy ging ng nht: v c bn nui cy m l cng ngh nhn

dng, do c th to ra mt qun th c ng u cao hn.

Tit kim c khng gian: v h thng sn xut hon ton trong phng

th nghim nn khng c s nh hng ca thi tit, cc vt kiu khi u c

kch thc b, mt cy to nn trn mt n v din tch ln hn nhiu so vi

sn xut trn ng rung v trong nh knh theo phng php truyn thng.

+ Tnh kh thi rng

V d: k thut gim cnh th c th ng dng thnh cng mt s cy

nht nh, v kch thng 5 - 20 cm, kh nng to r ph vng m thng tng

gn vt ct hoc kh nng nh thc chi ph vn b cc vng t bo ln cn v

phn ton b cn li ca on gim khng ch.

Nu tin hnh nui cy m vi kch thc 5 - 10 mm th tng tc gia

cc t bo v cc loi m n gin i rt nhiu, hiu qu tc ng ca cc bin

php nui cy s phi cao hn.

+ C tim nng cng nghip ho cao

Nui cy trong iu kin ch ng hon ton v mi trng dinh dng,ch chiu sng v nhit l tin hon ton thot khi s l thuc ma v

vn xy ra trong sn xut nng nghip v c th cng nghip ho hon ton cng

vic sn xut ging trong mt dy truyn sn xut lin tc.

+ Nng cao cht lng sn phm: ci tin kiu gen ca cy c th c

iu chnh bng cch s dng cc cht iu tit sinh trng, cc k thut nh

chuyn np gen trong iu kin nui cy in vitro. Bng k thut ny c th chng lm thay i kiu gen thc vt nh mong mun d dng hn so vi s l


37/83


bng cc cht bin d vo cy trng so vi trn ng rung hay trong nh li,

nh knh.

+ Kh nng tip th tt: dng sn phm linh hot, li th vn chuyn, sn

xut quanh nm lm tng kh nng tip th v kinh doanh ca sn phm.

* Nhc im ca nui cy m

Bn cnh nhng u im th cng c nhng nhc im m cng ngh

nui cy m, t bo gp phi nh: i hi trnh k thut cao, kinh ph u t

bc u cao, thc hin kh khn i vi mt s cy trng, sn phm b bin i

kiu hnh [10].

2.9. ng dng nui cy m trong nhn ging cy hoa

* ng dng nui cy m t bo vi cy hoa trn th gii

Cc nc chim u th trong th trng hoa ti ca th gii l nhng

nc c cng ngh sn xut hoa tin tin v hiu qu. H nghin cu v ng

dng thnh cng nhng k thut sinh hc v nng nghip hin i trong tng

khu sn xut nh: chn, to ging mi, nhn ging, nui trng, bo qun

hoa, Vy, c th thng mi ho ngnh sn xut hoa phi chng trnh ho

c qu trnh sn xut cp bao nhiu sn phm, loi g, vo thi gian no, tiu

chun nh th no iu ny ch c th thc hin c trn nn k thut cao v

trc ht phi c cng ngh nhn ging hin i. chnh l cng ngh nui

cy m t bo thc vt. Ch ring H Lan hng nm sn xut 15 triu cy hoa

ng tin bng phng php nui cy m cung ng cho sn xut. Thi Lan

mi nm xut khu 13.000 tn hoa Lan ct cnh, tng ng vi 350 - 400 triu

cnh hoa ct, loi hoa ny u s dng ging cy t ngun nui cy m. Nuicy m c ng dng trn rt nhiu loi hoa c cht lng:

Trn hoa loa kn: H Lan nui cy m cung ng c 8.020.133.000

cy(1986) ln hn nm 1982 l 7.217.528.000 cy [3].

Trn i tng hoa Lan: nm 1982 H Lan sn xut c 3.119.000 cy

cc ging in vitro, n nm 1986 con s ny tng ti 73.650.000 cy [3]. Cng

ngh nhn ging tin tin ny tr thnh nn tng cho ngnh sn xut hoa cycnh ca H Lan cng nh cc nc sn xut hoa khc trn th gii. Bng cng


38/83


ngh nhn ging in vitro ngi ta sn xut c s lng ln cc cy ging

kho, sch bnh v hon ton ng nht v mt di truyn. H s nhn ging in

vitro ca cy cc t rt cao (410-610/nm).

Ngoi ra cng c rt nhiu ging hoa khc c gi tr c sn xut bng

phng php nui cy m nh: hoa lan, hoa lily, hoa ng tin, hoa lay n,.

C th ni cng ngh nhn ging bng phng php nui cy m l cng ngh

tin tin ang c rt nhiu nc c nn nng nghip phttrin p dng hiu

qu.

* ng dng nui cy m t bo vi cy hoa Vit Nam

Cng ngh sinh hc hin i c a vo nc ta kh mun (khong u

thp nin 90), tuy nhin cng c pht trin kh nhanh v p dng trn nhiu

lnh vc nh: Y hc, nng nghip (nhn ging, lai to, cy gen,), c bit

trong lnh vc nng nghip em li nhiu thnh qu ln. Xin n c mt s

thnh tu trong nhn ging in vitro cy hoa:

Nm 1995, vin k thut nng nghipVit Nam thnh cng trongvic

nhn ging hoa loa knbng phng php nui cy m [1].

Nm 2005, Phn vin sinh hc nhit i ti Lt thnh cng trong

vic nhn ging hoa lily bng phng php nui cy m .

Nhiu loi hoa khc nh hoa Lan, hoa cc, hoa ng tin cng c

mt s vin v trung tm cng ngh sinh hc ca Vit Nam tin hnh nhn

ging bng phng php nui cy m thnh cng trong nhng nm qua. Tuy

nhin gi thnh cy ging nui cy m cn kh cao.


39/83


Chng III

NI DUNG V PHNG PHP NGHIN CU

3.1. Vt liu nghin cu

Nghin cu trn ging hoa lan ui chn. y l ging hoa phong lan

rngang c ngi chihoa Thi Nguyn a chung v gi tr thm m v

gi tr kinh t.

Vt liu nui cy l qu lan ui chn ( tui khong 10-12 thng sau

th phn), c thu thp ti khu vc vn quc gia Ba B.

*a im v iu kin tin hnh nghin cu:

- Giai onnui cy in vitro c thc hin ti phng th nghim Cng

ngh t bo thc vt, B Mn CNSH Nng Nghip, Khoa Nng Hc, Trng

i hc Nng Lm Thi Nguyn.

iu kin th nghim[13]:

Th nghim c tin hnh trong iu kin v trng

nh sng: 2500- 3000 lux

Thi gian chiu sng: 8 - 10 h/ngy

Nhit : 25 20C

m : 60 - 70%

- Giai on ra cy trong gi th c thc hin trong nh li Trng i

hc Nng Lm Thi Nguyn

* Thi gian nghin cu: T Thng 12/2008 n thng 9/20103.2. Ni dung nghin cu

-Nghin cu nh hng ca cht kh trng n t l sng ca mu cy

-Nghin cu nh hng ca mi trng nui cy ht lan ui chn

- Nghin cu nh hng ca mt s cht iu tit sinh trng n kh

nng ny mm ca chi hoa lan ui chn.

- Nghin cu nh hng ca mt s cht iu tit sinh trng n khnng nhn nhanh ca chi hoa lan ui chn.


40/83


-Nghin cu nh hng ca nng NAAv IAA n kh nng ra r ca

chi hoa lan ui chn.

-Nghin cu nh hng ca gi th n kh nng sinh trng ca cy con

sau nui cy m

3.3. Phng php nghin cu

* Giai on to vt liu khi u

- Vt liu kh trng: Qu lan ui chn c tui khong 10 -12 thng,

c thu thp ngoi t nhin ( ti vn quc gia Ba B) t nhng cy lan ui

chn khe mnh.

- Phng php x l mu: Qu lan cn xanh thu v c ra sch bng

dung dch x phng long 5%, trng qua bng nc ct v trng sau a vo

trong t cy v trng bng cch chuyn qu lan vo bnh tam gic (250ml) . Sau

kh trng bng ho cht kh trng. Kt thc kh trng ta ct qu lan u i

chn thnh 2- 4 phn, dng dao v panh co ht qu lan ui chn (mu nui

cy) cy vo mi trng vo mu nh gi hiu qu kh trng v gip mu

n nh trc khi i vo nui cy.

- Ha cht kh trng: Cn, Clorox, H2O2v Ca(OCL2).

- Cc th nghim tin hnh:

- Cc th nghim c b tr ngu nhin 3 ln nhc li, mi ln nhc li

gm 15 bnh nui cy (loi 250 ml), mi bnh nui cy c tnh l mt mu,

trung bnh lng ht ca mt qu lan c gieo u cho 3 bnh.

Nghin cu nh hng ca chtkh trng ti hiu qu kh trng mu

cy:

Th nghim 1:Nghin cu nh hng ca cht kh trng Clorox n kh

nng v trng mu ht nui cy (ht phong lan ui Chn)

Qu lan ui Chn cn nguyn vn c thu hi, ra bng dung dch x

phng 5%, ra schbng nc ct nhiu ln, chuyn qu lan qua bnh tam gic

v c kh trng bng dung dch Clorox dng thng phm (cha 5% gia

ven). Cc cng thc th nghim b tr nh sau:


41/83


CT Thi gian v nng x l CT Thi gian v nng x l

1 Khng x l 4 10% + 5 pht

2 7% + 5 pht 5 10% + 10 pht

3 7% + 10 pht

Ghi ch: CT = Cng thc

Sau 10 ngy nui cy, tin hnh theo di cc ch tiu: T l mu b nhim,

t l sng (ch tnh nhng mu sng v khng b nhim), t l cht ca mu.

Th nghim 2:Nghin cu nh hng ca cht kh trng H2O2n kh nng v

trng mu ht nui cy (ht phong lan ui Chn)

Qu lan ui Chn cn nguyn vn c thu hi, ra bng dung dch xphng 5%, ra sch bng nc ct nhiu ln, chuyn qu lan qua bnh tam gic

v kh trng bng dung dch H2O2 nng v thi gian theo cc cng thc

nh sau:


1 Khng x l 5 5% + 20 pht

2 3% + 10 pht 6 10% + 10 pht3 3% + 20 pht 7 10% + 20 pht

4 5% + 10 pht



t l sng ca mu (ch tnh nhng mu sng v khng b nhim), t l cht ca

mu.

Th nghim 3:Nghin cu nh hng ca cht kh trng Calcium hypochloride

Ca(OCl)2 n kh nng v trng mu ht nui cy (ht phong lan ui Chn)

Qu lan ui Chn cn nguyn vn c thu hi, ra bng dung dch x

phng 5%, ra sch bng nc ct nhiu ln, chuyn qu lan qua bnh tam gic

v kh trng bng dung dch Calcium hypochloride dng thng phm (cha

5% Ca(OCl)2). Cc cng thc th nghim b tr nh sau:


42/83



1 Khng x l 4 10% + 5 pht

2 7% + 5 pht 5 10% + 10 pht

3 7% + 10 pht



t l sng (ch tnh nhng mu sng v khng b nhim), t l cht ca mu.

Th nghim 4:nh hng ca phng php kh trng bng t qu n

kh nng v trng mu nui cy (ht phong lan ui Chn).

Qu lan ui Chn cn nguyn vn c ra sch bng nc ct nhiuln, lau kh qu, tin hnh t qu bng cch nhng ngp qu vo dung dch cn

96%, a qu ra khi dung dch cn v t qu cn chy thi gian theo cc

cng thc sau: CT1: (/C): Khng t; CT2: t trong 3 giy; CT3: t trong 5

giy; CT4: t trong 10 giy; CT5: t trong 15 giy.


t l sng (ch tnh nhng mu sng v khng b nhim), t l cht ca mu. - Cc ch tiu theo di: (theo di sau 10 ngy)

+ T l mu nhim:

T l mu nhim(%) = s mu nhim

X 100 s mu a vo

+ T l mu sng (sch- sng):

T l mu sng(%) = s mu sng

X 100 s mu a vo

+ T l mu cht (sch cht):

T l mu cht (%) = s mu cht

X 100 s mu a vo


43/83


* Giai on ti sinh chi

Nghin cu nh hng ca mi trng n kh nng ny mm ca

ht lan ui chn

Qu lan sau khi kh trng c chuynvo a peptri. Dng dao tch b

v qu v ly ht gieo trong bnh nui cy (250ml) chun b sn mi trng

khc nhau, trung bnh theo cng thc th nghim. Ht thu t mt qu lan ui

Chn c chia u v nui cy trn 3 - 4 bnh. Th nghim c b tr ngu

nhin 3 ln nhc li, mi ln nhc li gm 15 bnh nui cy (loi 250ml), mi

bnh nui cy c tnh l mt mu. Sau12 tun tin hnh theo di s bnh ny

mm, t l ny mm.

Th nghim 5:Nghin cu nh hng ca mi trng n kh nng ny

mmca ht Lan ui Chn.

Th nghim b tr vi 5 cng thc (CT): CT1: MS; CT2: MS; CT3:

VW; CT4; N6; CT5: Hyponex. cc cng thc, trong 1 lt mi trng b sung

thm: ng 30g + nc da 120 ml + than hot tnh 2g + agar 6,5g.

- Cc ch tiu theo di: (theo di sau 12 tun)

+ S bnh c ht ny mm ( S mu ti sinh)

+ T l ny mm:

T l ny mm (%) = s mu ti sinh

X 100 s mu nui cy

Nghin cu nh hng ca kch thch sinh trng n kh nng ny

mm ca ht lan ui ChnMi trng nn s dng cho th nghim l mi trng MS b sung thm

30g ng + 120 ml nc da + 2g pepton + 30g khoai ty + 30g c rt + 2g

than hot tnh + 6g agar ( c tnh pha cho 1 lt mi trng nui cy).

Th nghim 6:Nghin cu nh hng ca nng BAP n kh nng

ny mm ca htlan ui chntrong nhn ging in vitro.

Th nghim b tr vi 6 cng thc (CT). Cc cng thc nh sau:CT1 : MT nn + BAP(mg /l) 0,0


44/83


CT2 : MT nn + BAP(mg /l) 0,3





Th nghim 7:Nghin cu nh hng ca nng Kinetin n kh nng

ny mm ca htlan ui chn.

Th nghim b tr vi 6 cng thc (CT). Cc cng thc nh sau:

CT1 : MT nn + Kinetin (mg /l) 0,0






Th nghim 8:Nghin cu nh hng phi hp BAP v Kinetin n kh

nng ny mm ca htlan ui chn.

Th nghim b tr 5 cng thc theo cc nng ca Kinetin v BAP trong

1 lt mi trng nui cy nh sau:

CT1(/c): Khng b sung Kinetin v BAP

CT2: MT nn + BAP (mg/l) 0,1 + Kinetin (mg /l) 0,3



CT5: MT nn + BAP (mg/l) 0,3 + Kinetin (mg /l) 0,2- Cc ch tiu theo di:

+ T l mu ny mm

T l mu ny mm(%) = s mu (bnh) ny mm

X 100 s mu (bnh) a vo

* Giai on nhn nhanh chi

Ht lan ui chn sau khi nui cy trong bnh nui cy (250ml) trn mitrng MS, sau 8 tun nui cy ny mm v to cm chi. Tin hnh cy


45/83


chuyn qua mi trng c b sung cc cht kch thch sinh trng cho qu trnh

nhn chi, th nghim cc nng khc nhau. Mi trng nn s dng cho th

nghim l mi trng MS b sung thm 30g ng + 120ml nc da + 2g

pepton + 30g khoai ty + 30g c rt + 2g than hot tnh + 6g agar ( c tnh

pha cho 1 lt mi trng nui cy)

Mi cng thc nui cy 15 bnh (250ml), trung bnh 5 mu/bnh. Mi

bnh nui cy c s ng u v cht lng chi.

Sau 8 tun nui cy tin hnh theo di cc ch tiu: s chi, cm chi

c hnh thnh v h s nhn chi.

- Nghin cu nh hng ca cht kch thch sinh trng n kh

nng nhn chi lan ui Chn.

Th nghim 9:Nghin cu nh hng ca BAP n kh nng nhn chi

ca lan ui Chn

Th nghim b tr vi 5 cng thc nh sau:

CT1 (/c): Khng dng BAP

CT2: MT nn + BAP (mg/l) 0,3




Th nghim 10: Nghin cu nh hng ca Kinetin n kh nng nhn

chi ca lan ui Chn

CT1 (/c): Khng dng Kinetin

CT2: MT nn + Kinetin (mg/l) 0,3CT3: MT nn + Kinetin (mg/l) 0,5

CT4: MT nn + Kinetin (mg/l) 1,0

CT5: MT nn + Kinetin (mg/l) 1,5

Th nghim 11:Nghin cu nh hng ca phi hp ca Kinetin v BAP

n kh nng nhn chi ca lan ui Chn.

Th nghim b tr vi 5 cng thc theo cc nng ca Kinetin v BAPtrong 1 lt mi trng nui cy nh sau:


46/83







- Cc ch tiu theo di:

+ S cm chi to ra:

+ H s bt chi:

H s bt chi = s lng chi bt

s chi a vo

+ Cht lng chi:

* Giai on to cy hon chnh

- Mu nui cy: Chi hoa lan ui chn khe mnh c t 3 - 5 l thu

c t qu trnh nhn nhanh.

- Mi trng nn (MT nn) : L mi trng MS, b sung 30 gram

saccarose/lt, 6,5 gram agar/lt , pH = 5,8.- Cc cng thc c b tr theo kiu ngu nhin hon ton vi 5 ln nhc

li, mi ln nhc li 4 chi/CT.

Th nghim 12: Nghin cu nh hng ca nng NAA n hiu qu ra

rca lan ui chnsau 6 tun nui cy. Cc cng thc th nghim:

CT1 : MT nn + NAA (mg /l) 0,0

CT2 : MT nn + NAA (mg /l) 0,3CT3 : MT nn +NAA (mg /l) 0,5

CT4 : MT nn +NAA (mg /l) 1,0

CT5 : MT nn +NAA (mg /l) 1,5

Th nghim 13:Nghin cu nh hng ca nng IAAn kh nng ra

r sau 6 tun nui cy.Cc cng thc th nghim:

CT1 : MT nn + IAA (mg /l) 0,0



47/83





Th nghim 14:Nghin cu nh hng phi hp nng NAA v IAA

n kh nng ra r sau 6 tun nui cy.Cc cng thc th nghim:

CT1 : MT nn +NAA (mg /l) 0,3 + IAA (mg /l) 0,3









- Cc ch tiu theo di:

+ S r/cy

S r/cy (r) =Tng s r ra

Tng s cy to thnh

+ S r hu hiu = Tng s r ra - S r v hiu

+ Chiu di r /cy: Tnh t c r n chp r

+ Mu sc r

* Giai on vn m

Th nghim 15:Nghin cu nh hng ca gi th n kh nng sinhtrng pht trin ca cy con sau nui cy m.

- Vt liu: cy hoa lan ui chn con sau nui cy m.

- Phng php ra cy: Trc khi a cy con ra trng ngoi t nhin,

ngi ta thng tin hnh hun luyn cy quen dn vi iu kin mi trng

bn ngoi. Thi gian ny c th ko di khong 7 ngy v tng dn cng

vo nhng ngy cui tng nhanh kh nng thch nghi ca cy. Cy con trongbnh cy c ra sch nhng phn thch hoc ng bm vo v chng thng


48/83


49/83


CHNG IV

KT QU V THO LUN

4.1. Kt qu nghin cu nh hng ca cht kh trng ti t l sng ca

mu cy (ht lan ui chn)

Mi loi ha cht kh trng c tc dng tiu dit i vi nhng loi vi

sinh vt (nm, khun) khc nhau. Tc dng ca mi loi ha cht i vi vi sinh

vt ty thuc vo nng v thi gian kh trng bng ha cht . V vy, vic

la chn loi ha cht, nng v thi gian kh trngbng ha cht cngrt

quan trng. N quyt nh n s thnh cng hay tht bi trong cng tc kh

trng. Vic tin hnh nghin cu hiu qu kh trng ca mt s ha cht thng

s dng khtrng l Cn, Clorox, H2O2v Ca(OCL2) s cho ta c mt quyt

nh ng n v loi hacht, nng v thi gian kh trng thch hp nht.

Th nghim 1: Kt qu nghin cu nh hng ca ha ht kh trng

Clorox n t l sng ca mu ht nui cy (ht lan ui Chn)

Bng 1.nh hng ca ha cht kh trng Clorox n t l sng ca ht

lan ui Chn (sau 10 ngy nui cy)

CT S bnh nui T l nhim (%) T l sng (%) T l cht (%)

1 45 100,0 0,0 0,0

2 45 66,7 20,0 13,3

3 45 46,7 33,3 20,0

4 45 42,2 24,5 33,3

5 45 37,8 13,3 48,9

LSD0,05 5,1 3,6 3,6

CV% 8,5

(* sai khc c ngha)


50/83


0

20

40

60

80

100

120

1 2 3 4 5

Cng thc th nghim

Tl(%)

T l nhim (%) T l sng (%) T l cht (%)

th 1: nh hng ca ha cht kh trng Clorox n t l sng ca ht

lan ui Chn (sau 10 ngy nui cy)

T kt qu thu c bng 1 v th 1 cho thy:

Cng thc 1 (i chng khng x l) sau 10 ngy t l cc bnh nui cy

b nhim l 100%. cc cng thc cn li, khi qu lan c kh trng bng

dung dch nc Clorox nng 7% v 10% trong thigian khc nhau (5 pht,

10 pht) t l ht lan b nhim gim so vi khi khng x l (CT1). Tuy nhin

thi gian x l v nng cng cao th t l ht nhim gim nhng t l ht chttng. Hiu qu kh trng qu lan tt nht khi s dng Clorox nng 7% trong

10 pht (CT3), t l ht sng v khng nhim t 33,3% ( tin cy 95%).

Th nghim 2: Kt qu nghin cu nh hng ca ha cht kh trng

H2O2n t l sng ca mu ht nui cy (ht lan ui Chn)

Bng 2.nh hng ca cht kh trng H2O2n t l sng ca ht lan

ui Chn (sau 10 ngy nui cy)


51/83


CT S bnh nui cy T l nhim (%) T l sng (%) T l cht (%)

1 45 100,0 0,0 0,0

2 45 93,3 6,7 0,0

3 45 80,0 13,3 6,7

4 45 66,7 20,0 13,3

5 45 53,3 26,7 20,0

6 45 42,2 31,1* 26,7

7 45 28,9 40,0 31,1

LSD0,05 3,9 2,7 2,7

CV% 9,6

(*s sai khc c ngha)

0

20

40

60

80

100

120

1 2 3 4 5 6 7

Cng thc th nghim

Tl(%)


th 2: nh hng ca cht kh trng H2O2n t l sng ca ht lan



52/83


T kt qu thu c bng 1 v th 1 cho thy:

Cng thc 1 (/c) sau 10 ngy t l cc bnh nui cy b nhim l 100%.

cc cng thc cn li, khi qu lan c kh trng bng nc H 2O2 nng

3%, 5% v 10% trong thi gian khc nhau (10 pht v 20 pht) t l ht lan b

nhim gim dn. Tuy nhin thi gian v nng x l cngcao th t l ht

nhim gim v t l ht cht tng khng ng k. Do qu lan v qu dy nn khi

x l cc nng v thi gian nh trn th mu cht do ho cht khng ng

k m ch yu cht do b nhim bnh. Hiu qu kh trng qu lan tt nht khi

kh trng bng dung dch H2O2 nng 10% trong 20 pht (CT7), t l ht

sng v khng nhim t 40,0% ( tin cy 95%).

Th nghim 3: Kt qu nghin cu nh hng ca ha cht kh trng

Ca(OCL)2n t l sng ca mu ht nui cy (ht lan ui Chn)

Kt qa bng 3 v th 3cho thy:

Thi gian v nng x l Ca(OCl)2 nh hng n hiu qu kh trng qu

lan ui Chn. Cng thc 1 sau 10 ngy t l cc bnh nui cy b nhim l 100%.

cc cng thc cn li, khi qu lan c kh trng bng dung dch Ca(OCL)2

nng 7% v 10% trong thi gian khc nhau (5 pht, 10 pht ) t l ht lan b

nhim gim dn. Khng x l (CT1: /c) t l nhim rt cao.Tuy nhin thi gian v

nng x l tng th t l ht nhim gim. Hiu qu kh trng qu lan ui Chn

tt nht khi kh trng bng dung dch Ca(OCL)2 nng 10% trong 10 pht

(CT7), t l ht sng v khng nhim t 46,7% ( tin cy 95%).

Bng 3: nh hng ca cht kh trng Ca(OCl)2n t l sng ca ht lan


CT S bnh nui T l nhim (%) T l sng (%) T l cht (%)1 45 100,0 0,0 0,02 45 62,2 17,8* 20,03 45 40,0 33,3* 26,74 45 28,9 40,0* 31,15 45 20,0 46,7* 33,3

LSD0,05 5,1 3,6 3,6CV% 7,2

(*sai khc c ngha)


53/83


0

20

40

60

80

100

120

1 2 3 4 5Cng thc th nghim

Tl(%)


th 3: nh hng ca cht kh trng Ca(OCl)2n t l sng ca

ht lan ui Chn (sau 10 ngy nui cy)Th nghim 4: Kt qu nghin cu nh hng ca ha cht kh trng

bng phng php t cn n t l sng ca ht lan ui Chn

Bng 4. nh hng cakh trng bng phng php t cnnt l

sng ca ht lan ui Chn (sau 10 ngy nui cy)

CTS bnh nui

(bnh)T l nhim(%) T l sng (%)

T lcht(%)

1 45 100,0 0,0 0,02 45 2,2 88,9 8,9

3 45 0,0 64,4 35,6

4 45 0,0 44,4 55,6

5 45 0,0 0,0ns 100,0

LSD0,05 3,1 5,4 5,4

CV% 8,4(ns: sai khc khng c ngha; * sai khc c ngha )


54/83


0

20

40

60

80

100

120

1 2 3 4 5

Cng thc th nghim

Tl(%)

T l nhim(%) T l sng (%) T l cht(%)

th 4: nh hng ca kh trng bng phng php t cn

(sau 10 ngy nui cy)

Kt qu bng 4 v th 4 cho thykh trng qu lan ui Chn bng

phng php nhng qu vo dung dch cn 96% ri ly ra t nhanh trn ngn

la n cn cho hiu qu cao hn so vi phng php kh trng bng ha cht.

Tuy nhin nu t qu qu lu s nh hng n sc sng v kh nng ny mm

ca ht. cng thc 3 khi qu lan c t nhanh trn ngn la n cn trong

thi gian 5 giy cho t l ht lan sng v khng b nhim t 64,4%, nhng ht

lan b nh hng do nhit t nng (35,6% mu b cht) . Khi t nhanh qu lan

trn ngn la n cn trong thi gian 3 giy (CT2) hiu qu kh trng kh cao

(88,9% mu sng khng b nhim) ht lan b nh hng do nhit t nng khng

ng k (8,9%). Cng thc 4, khi tng thi gian t ln 10 giy t l mu b cht

tng ln ng k (55,6% mu b cht), tng 7 ln so vi CT2. Cng thc 5, khi


55/83


tng thi gian t ln 15 giy t l cht l 100%. Nh vy khi kh trng bng

t qu lan ui Chn, CT2 (nhng cn v t trong 3 giy) cho kt qu tt

nht, t l mu sng khng b nhim l 88,9% ( tin cy 95%).

T cc kt qu thu c bng 1, 2, 3 v bng 4 cho thy, khi kh trng

ring r cc dung dch u cho kt qu kh trng tng i tt. Kh trng bng

phng php t cn 960trong thi gian 3 giy cho hiu qu kh trng tt nht.

Hnh nh 1: Nhng biu hin khc nhau ca ht sau kh trng

4.2. Kt qu nghin cu nh hng ca mi trng nui cy n kh nng

ny mm ca ht lan ui chn (sau 12 tunnui cy).

Trong nui cy invitro th mi loi mi trng thch hp vi mt loi cy

trng khc nhau. Kt qu nghin cu ca:

+ Nguyn Quang Thch, Nguyn Th Nga mitrng thch hp nht i

vi lan H ip l mi trng VW (Vacin & Went)+ Phan Hng Vnh, Nguyn Vn Song, Trng Th Bch Phng, Nguyn

Th Tm, V Th Lan,... mi trng thch hp nht i vi M dung d lan,

Dendrobium, Vanda l mi trng MS ( Murashige & Skoog1962).

V vy, vic la chn mi trng nui cy lan ui chn rt quan trng.

N quyt nh n thnh cng hay thtbi trong cng tc nhn ging lan ui

chn. Vic tin hnh nghin cu nh hng ca mi trng n kh nng nymm ca ht lan ui chn c th nghim trn 5 loi mi trng l: 1/2MS


56/83


(Murashige & Skoog), MS, N6, VW (Vacin & Went) v Hanoponex s cho ta

kt qu ng n v mi trng nui cy thch hp nht.

Bng 5: nh hng ca mi trng n kh nng ny mm ca ht la nui Chn(sau 12 tun nui cy)

CT Mi trng S bnhnui cy S bnh cht ny mm T l nymm (%)1 1/2MS 30 20 66,7

2 MS 30 15 50,03 VW 30 10 33,3

4 N6 30 2 6,7

5 Hyponex 30 11 53,3

LSD0,05 9,3CV(%) 11,2

0

10

20

30

40

50

60

70

80

1 2 3 4 5Cng thc th nghim

Tl

(%)

T lny mm(%)

th 5: nh hng ca mi trng n kh nng ny mm ca ht lan

ui Chn (sau 12 tun nui cy)

Kt qu th nghim bng 5 v th 5 cho thy: CT1 (1/2 MS) t l

ht lan ny mm t 66,7%, t l ny mm gim dn theo th t cc mi trng

sau: mi trng Hyponex (CT5) t 53,3%, mi trng MS (CT2) t 50,0%,mi trng VW (CT3) t 33,3%, mi trng N6 t gi tr thp nht (6,7%).


57/83


Vi gi tr LSD0,05= 11,2%, mi trng 1/2MS c t l ht lan ny mm cao

nht (86,7%) mc tin cy 95%.

Kt qu nghin cu cho thy: Mi trng thch hp nht cho nui cy m

lan ui chn l mi trng 1/2MS. Mi trng MS v mi trng Hanoponex

cng cho t l ti sinh tng i cao. Hai mi trng cn li t l ti sinh thp.

Mi trng VW tuy thch hptrong nui cy mi vi lan H ip [5] nhng

khng ph hp trong nui cy m vi lan ui Chn.

Nhn ging invitro cy phong lan ni chung, c th s dng nhiu loi

mu khc nhau nh: mu l, nh sinh trng, chi cung hoa... [1],[5],[9],[13].

Cc loi lan cng nghip (H ip,a Lan, Vanda..) khi nhn ging c th s

dng mu khc nhau ty vo iu kin, mi trng v mc ch nhn ging

[10]. Trong nhn ging t ht c ng dng kh rng ri trn nhiu loi

phong lan, v trn thc t c nhiu loi rt kh nhn ging in vitro vi cc loi

mu nui cy thu t nh sinh trng, m t bo l,Tuy nhin, vi cc loi lan

rng nh ai Chu, ui Chn, vic nhn ging t ht c ngha quan trng,

cc th nghim nhn ging invitro t mu l cy lan ui Chn cho kt qu

cha kh quan. V vy, ngun ht phong lan c th l mu nui cy rt cn c

quan tm nghin cu. Trong t nhin ht lan thng rt kh ny mm v ht

khng cha abumin v mt phi cha phn ha; ht lan rt nh khng d tr

hoc d tr rt t dinh dng; ny mm c ht lan phi cng sinh vi nm

[13],[16], [17]. Tc gi Bernard [20]pht hin thy mt dng nm cng sinh c

vai tr cung cp dinh dng cho qu trnh ny mm ca ht phong lan, tuy nhin

t l ny mm trong t nhin cng ch t ti a 1 -2 %. Trong nui cy in vitro,nhiu bo co trc y kt lun: Ht phong lan c th ny mm trn mi

trng nhn to c dinh dng, cht kch thch sinh trng m khng cn

n s h tr ca nmcng sinh [10], [17], [21], [22]. Cc loi phong lan c

phn ng vi mi trng nui cy rt khc nhau, v vy khng c mi trng

nui cy chung cho nhiu loi phong lan [13], [23], [24]. Arditti bo co: c

th ci tin mi trng Knudson C nui cy cho cc loi phong lan vngnhit i.Qu v ht phong lan c th c hnh thnh qua qu trnh t th v


58/83


c th s dng lm mu nhn ging invitro. Nm 1992 Knudson cho rng c th

tr gip ht phong lan ny mm trn mi trng nhn to c b sung ngun dinh

dng khong v ng m khng cn s c mt ca nm. C nhiu loi mi

trng s dng ny mm ht cc loi phong lan khc nhau [17], [9]. Tuy

nhin, i vi mi trng nui cy ht lan ui Chn, cho n nay, cha c cc

nghin cu c th. Kt qu th nghim 5 cho thy: c th s dng mi trng

1/2MS, MS v Hyponex trong nui cy ht phong lan ui Chn. Mu ht ny

mm c tip tc nui cy pht trin thnh cy hon chnh.

4.3. Kt qu nghin cu nh hng ca nng mt s Cytokynin n kh

nng ny mm ca htlan ui chn.

Mi qu trnh phn ho t bo v phn ho c quan thc vt u cn iu

tit bi cht kch thch sinh trng(KTST). y l nhm cht c vai tr quan

trng c th ch ng iu khin qu trnh pht sinh hnh thi ca thc vt trong

qu trnh nui cy in vitro.

BAP v Kinetin l cht kch thch sinh trng thuc nhm Cytokinin c

tc dng kch thch s phn bo v ti sinh mnh t m nui cy.

tm hiu nh hng ca BAP v Kinetin n qu trnhny mmca

ht lan ui Chn trong nui cy in vitro ti b sung vo mi trng nn MS

30g sacaroza, 120ml nc da, 6,0g agar, 2g pepton, 30g khoai ty, 30g carot,

2g than hot tnh v BAP hoc Kinetin cc nng khc nhau pha cho 1 lt

mi trng. Kt qu thu c nh sau:

Th nghim 6: Kt qu nghin cu nh hng ca nng BAP n

kh nng ny mm ca ht lan ui ChnBng 6: nh hng ca BAP n kh nng ny mm ca ht lan

ui Chn( Sau 4 tun nui cy)

CTNng

BAP (mg/l)

S bnh

nui cy

(bnh)

S bnh c

mu ho nu

(bnh)

T l mu ny mm

S bnh T l (%)

1 0,0 15 15 2 13,33


59/83


CTNng

BAP (mg/l)

S bnh

nui cy

(bnh)

S bnh c

mu ho nu

(bnh)

T l mu ny mm

S bnh T l (%)

2 0,3 15 15 6 40,00

3 0,5 15 15 12 80,00

4 0,7 15 15 10 66,67

5 1,0 15 15 8 53,33

6 1,3 15 15 5 33,33

CV% 5,6

LSD0,05 4,76

0

10

20

3040

50

60

70

80

90

1 2 3 4 5 6

Cng thc th nghim

Tl(%)

T l nymm (%)

th6: nh hng ca BAP n kh nng ny mm ca ht lan ui

Chn ( Sau 4 tun nui cy)

Qua kt qu bng 6 v th6 cho thy:

Sau 4 tun nui cy cng thc 3 khi b sung BAP nng 0,5mg/l cho t

l ht ny mm cao nht (80%). Cc cng thc cn li khi khng c b sung

CT1 (/c) hay b sung BAP vi nng cao hoc thp ucho t l ht ny

mm thp hn mc tin cy 95%, dao ng t 13,3 n 66,67% .


60/83


Khi b sung nng BAP tng t 0,3n 0,5 mg/l th t l ny mmtng

gp 2 ln t 40% n 80%. Nhng nng cng tng th t l ny mm cng

gim. CT4 n CT6 nng BAP tng dn t 0,7 n 1,3mg/l th t l ny

mm gim dn t 66,67% n 33,33%. Nh vy, khng hn c tng nng

BAP th c th tng t l ny mm ca ht lan ui chn. Vi ht lan ui

chn, ngng nng BAP thch hp cho t l ny mm ca ht cao nht l

0,5 mg/l. Vt qu ngng ny s lm c ch t l ny mm ca ht .

Th nghim 7:Kt qu nghin cu nh hng ca nng Kinetin

n kh nng ny

Documents

Nghien Cuu Ky Thuat Nhan Giong Lan Duoi Chon Bang Phuong Phap Nuoi Cay Mo