8/9/2019 Makro ktisatta Temel Kavramlar - GenEkonomist

1/15

11. nite/Erkan AKTA 1

11. BLMMakro ktisatta Temel Kavramlar

8/9/2019 Makro ktisatta Temel Kavramlar - GenEkonomist

2/15

11. nite/Erkan AKTA 2

Amalarmz

Makro iktisadn kapsam ve temel kavramlar Makro iktisadi deikenler arasnda ilikiler

Anahtar kavramlar: GSYH, GSMH, NMH, MG, KG, Tketim,Yatrm, Byme oran, Enflasyon oran, sizlik oran,

Potansiyel kt, GSYH A, demeler Bilanosu, OkunYasas, Phillips Erisi, GSYHnn trend yolu, Trendbyme oran, Doal byme oran, Reel ve nominal faizoran,cret haddi, ve kur

8/9/2019 Makro ktisatta Temel Kavramlar - GenEkonomist

3/15

11. nite/Erkan AKTA 3

Genel Bak

Makro iktisadn inceleme alan Ulusal gelir sizlik Byme Enflasyon demeler bilanosu Vb gncel konular

Gncel sorunlara farkl baklar Klasik iktisat Marksist iktisat

Keynesci iktisat Neo (Yeni), post (ileri) Yeni Klasik ktisat Yeni Keynesyenci iktisat Yeni Marksist ktisat

8/9/2019 Makro ktisatta Temel Kavramlar - GenEkonomist

4/15

11. nite/Erkan AKTA 4

Arz ve Talep Yanl ktisat

Arz yanl iktisat, ekonomide kabileceksorunlarn kayna olarak parasal sorunlar

olarak grmektedir. Her arz kendi talebini yaratr. Para arz vastasylafazla veya eksik talep yaratlmad taktide,ekonomide arzdan kaynakl sorun ortaya kmaz

Bu gelenek mdahaleye kardr

Yeni klasik iktisat, Parasalc iktisat, Avusturya Okulu

8/9/2019 Makro ktisatta Temel Kavramlar - GenEkonomist

5/15

11. nite/Erkan AKTA 5

Arz ve Talep Yanl ktisat

Talep yanl iktisat, ekonomide kabileceksorunlarn kayna olarak talebin arz

belirlemesi veya etkilemesi nedeniyleekonomide istikrarszlk ortaya kacasavununur. Doru talep yntemi, ortaya kacak sorunlar

asgariye indirebilir. Bu gelenek mdahaleye kar deilidir.

Keynesci ve Marksist iktisat

8/9/2019 Makro ktisatta Temel Kavramlar - GenEkonomist

6/15

11. nite/Erkan AKTA 6

Makroiktisadn lgi Alan ve

Mikro Temeller Ekonomik performans denildiinde; Reel gelir, enflasyon oran, isizlik oran ve demeler bilanosu

Makro ktisadi modellerin genel karakteristii retim, gelir, harcama, istihdam oran ve ulusal byklklerle

ilgilenirler Nispeten byk orandaki birim, rn ve aktifleri trde kabul

ederler Genel denge yaklam vardr Bireysel iktisadi birimler iktisadi kararlarn sonularyla

ilgilenirler Para ve dier finanssal aktifler modelde yer alr Hkmetin izleyecei para ve maliye politikalar, modellerde

iktisadi durumu aklayc rol oynayabilir. Yani devlet analizekatlmaktadr.

8/9/2019 Makro ktisatta Temel Kavramlar - GenEkonomist

7/15

11. nite/Erkan AKTA 7

Makro ve Mikro ktisat Ayrm retim, gelir ve istihdam ve fiyat kavramlar Mikro iktisatta retim; Bireysel sanayiler ve iletme girdi ve

kts ele alnr. Makro iktisatta ise ulusal retim, toplamendstri kts ve GSYH

Mikro ktisat Makro ktisat

retim Bireysel sanayiler ve iletme girdi

ve kts ele alnr.

Ulusal retim, toplam endstri

kts ve GSYH

Gelir Servet blm, cretler, asgaricret, ynetici cretleri

Toplam cret ve maalar, toplamiletme kar

stihdam Tek tek iletmedeki istihdam Genel istihdam, isizlik

Fiyat Mal ve hiznet fiyatlar. rnein, gdamal, konut kiras vb

Genel fiyat dzeyi, TFE, FE

Mikro ktisat pr iktisat iken Makro iktisat iktisat politikalarnnanalizine yneliktir.

8/9/2019 Makro ktisatta Temel Kavramlar - GenEkonomist

8/15

11. nite/Erkan AKTA 8

Mikro ve Makro ktisat Ayrm Bireyden hareketle genel denge durumuna ulamak Makro iktisadn mikro temelli yaklamyla hareket edilebilir Neo Walrasc genel denge analizi Geleneksel makro ve mikro ayrm gnmzde fazla geerli

deildir.

8/9/2019 Makro ktisatta Temel Kavramlar - GenEkonomist

9/15

11. nite/Erkan AKTA 9

Genel Ekonomi likiler Tablosu

8/9/2019 Makro ktisatta Temel Kavramlar - GenEkonomist

10/15

11. nite/Erkan AKTA 10

Makro ktisatta Temel Kavramlar Gayri Safi Yurt i Hasla (GSYH)

Belli bir dnemde bir lke snrlar ierisinderetilen tm nihai mal ve hizmetlerin toplampiyasa deeridir.

Piyasa satlmal Nihai mal olmal Cari olarak retilmelidir. (nceki dnemlere baklmaz)

GSYH teknikle hesaplamak mmkn

Harcama yaklam, Gelir yaklam, Katma deer teknii

Harcama ynetimi hesaplanan GSYH, tketim(C ), Yatrm (I),kamu harcamalar (G) ve net ihracat (X-M)

GSYH= C+I+G+(X-M)=AE (Toplam harcama)

Gelir Yaklam, GSYH=cretler+Faiz+Rant+Kar-dardan netfaktr gelirleri+Amortismanlar+Dolayl vergiler

Katma deer teknii=

Her yntem birbirine eittir.

8/9/2019 Makro ktisatta Temel Kavramlar - GenEkonomist

11/15

11. nite/Erkan AKTA 11

GSYH

Gayri Safi Yurt i Hasla nominal hesaplanr. Reel GSYH (herhangi bir dnemde retilen toplam kty

temel alan alan bir yln fiyatlar ile lmek)

Reel GSYH Bymesi=

Kii bana GSYH

Satn Alma Gc Paritesine Gre Bir ekonominin sahip olduu btn retim faktrlerinin tamolarak istihdam edilmesi durumunda retecei ktya potansiyelkt veya GSYH denir.

GSYH A= potansiyel kt-fiili GSYH

11 /)( ttt YYY

8/9/2019 Makro ktisatta Temel Kavramlar - GenEkonomist

12/15

11. nite/Erkan AKTA 12

GSMH

GSMH, veri dneminde lkenin sahip olduu retimfaktrleri yardmyla elde edilen nihai mal ve hizmetlerindeeridir.

GSYH ve GSMH arasndaki fark ?

lkede retilen ktnn bie ksm yabanclara ait retimfaktrleri tarafndan retilmi olmasndankaynaklanmaktadr.Yabanclarn kazand net geliri veborlar, lke dndan kazanlan net gelir (i cretleridahil) kardmzda net faktr gelirini (NFG) buluruz.

GSMH= GSYH+NFG rlanda da %-12 Kuveytte %30 1991 ylndan beri GSYH kullanlyor

8/9/2019 Makro ktisatta Temel Kavramlar - GenEkonomist

13/15

8/9/2019 Makro ktisatta Temel Kavramlar - GenEkonomist

14/15

11. nite/Erkan AKTA 14

GSYH ile ilgili zdelikler

ICY |

SCY |

Basit bir ekonomide;

Y,ekonomide kty, C, tketimi ve I

yatrm harcamasn gstermektedir.Tketici tketimi setiinde,

SCYI

ICSC

||

|

8/9/2019 Makro ktisatta Temel Kavramlar - GenEkonomist

15/15

11. nite/Erkan AKTA 15

GSYH ile ilgili zdelikler

rxTTT

CTYS

CYDS

!

|

|

Devletin yer ald, fakat d ticaretin olmad durum;

YD, Harcanabilir veya kullanabilir gelir, Tx, Tr, transfer

harcamalarn gstermektedir.