KVOTE U IZBORNOM SISTEMU SRBIJE

Posle lokalnih izbora u septembru 2004 u opštinskim skupštinama ima prosečno 15-25% žena

Prvi višepartijski izbori 1992 u Srbiji - 1.7% žena

Za vreme Miloševića najviše - 5.5% žena

Demokratske promene 2000 - 11% žena u Narodnoj Skupštini i 6 - 7 % žena u opštinskim skupštinama (nivo arapskih zemalja)

Posle primene kvota sistema na lokalnim izborima u septembru 2004 u opštinskim skupštinama ima sada 15-25% žena

KVOTE U IZBORNOM SISTEMU SU MERE

KOMPENZACIJE ZBOG POSTOJANJA

STRUKTURALNE, ISTORIJSKE

DISKRIMINACIJE

KVOTA SISTEM ILI NE VIŠE NIJE PITANJE

PITANJA SU: KAKO SE USPOSTAVLJAJU KAKO FUNKCIONIŠU ŠTA TREBA POBOLJŠATI KOJA JE ULOGA POLITIČARKI -

KVOTA ŽENA?

ŽENE U POLITICI PRE KVOTA - RAZVOJ

ISTAKNUTE VEOMA RETKE POJEDINKE - ŽENE GIGANTI

“JEDNA JE DOVOLJNA” - SISTEM “ALIBI ŽENA”

25% ŽENA U PREDSTAVNIČKIM TELIMA - KRAJ SISTEMA “ALIBI ŽENA”

PARITET: ALI ONA JE UVEK DRUGA, U SENCI IZA PRVOGA

VRSTE KVOTA

1. ZAKONSKE/USTAVNE ZA IZBORE ZA NACIONALNI PARLAMENT/LOKALNE IZBORE

2. PARTIJSKE KVOTE

USLOVI ZA UVOĐENJE KVOTA SISTEMA

1. Sekularizacija društva2. Ustavno garantovana

ravnopravnost polova3. Višedecenijsko značajno prisustvo žena na tržištu rada4. Porast broja visoko obrazovanih žena

5. Porast značaja uloge partija lociranih levo od političkog centra6. Značajna uloga partija socijaldemokratske orientacije7. Proporcionalni izborni sistem (bolje nego većinski)

8. 25% žena u predstavničkim telima9. Snažan ženski pokret10. Kultura nediskriminacije (primeri: Holandija, Nemačka)

POLITIČKO NASLEĐE

Komunistički režimi su posebnonaglašavali socijalna i ekonomskaprava kao što je ravnopravnost umogućnostima zaposlenja i pristupobrazovanju U domenu politike u mnogimzemljama je postojalo obaveznoprisustvo 30% žena

TRANZICIJA

Tokom društvenih i političkih promenatokom devedesetih, porast nacionalizma i retradicionalizmazapretio je povratku žena iz javnog u privatni život

Pokretanje pitanja uključivanja žena u javni politički život u uslovima

tranzicije nailazi na prepreke

gubitak iluzija teški životni uslovi problemi tranzicije nezaposlenost nestanak prethodnih socijalnih

davanja u oblasti socijalnog staranja, zdravstvene zaštite i dečije zaštite

OD KVOTA SISTEMA U KORIST MANJE

PREDSTAVLJENOG POLA SE OČEKUJU OPŠTE

KORISTI:

1. Uvođenje suštinskih promena političkih vrednosti - mir, poštovanje svih ljudskih prava, demokratizacija

2. Uvođenje suštinske promene u političkim

prioritetama

stvaranje radnih mesta briga za žrtve rata i nasilja briga za decu i starije održivi razvoj

3. Uvođenje suštinskih promena u političkoj kulturi i metodama političkog rada -

uključivanje izgradnja konsenzusa decentralizacija i dekoncentracija

vlasti uključujuća i participativna

demokratija

demokratija socijalne pravde i rodne ravnopravnosti

nacionalne i regionalne institucije za podršku

4. Snažno političko zaleđe zahtevima za paritetom

PROCENAT ŽENA U PARLAMENTIMA ZEMALJA ČLANICA EVROPSKE UNIJE

EU 15 23% NOVE EU 10 15.9% EU 25 20.6% EU PARLAMENT 31%

05

101520253035

EU

15

NO

VE

EU

10

EU

25

EU

PA

RL

AM

EN

T

% ŽENA

U LOKALNIM PARLAMENTIMA NOVIH EU ČLANICA NAJVIŠE:

LATVIJA 63% ESTONIJA 28% BUGARSKA 23%

U LOKALNIM PARLAMENTIMA NOVIH EU ČLANICA NAJMANJE:

RUMUNIJA 5%SLOVENIJA 11.8%MAĐARSKA 12.8%

01020

3040506070

LA

TV

IJA

ES

TO

NIJ

A

BU

GA

R.

RU

MU

N.

SL

OV

EN

.

MA

ĐA

RS

.

% ŽENA

SUŠTINA USPEHA KVOTA SISTEMA JE U STVARANJU POLITIČKE VOLJE DA SE

PROMENE ODNOSI MOĆI I USPOSTAVI RODNA RAVNOPRAVNOST

KVOTA SISTEM SE NAJBOLJE PROMOVIŠE U PAKETU SA

PITANJIMA: POLITIČKE PARTICIPACIJE MANJINA DRŽAVNE BEZBEDNOSTI PROCESIMA EVROPSKE INTEGRACIJE OPŠTE DEMOKRATIZACIJE DRUŠTVA IZGRADNJE DEMOKRATSKIH INSTITUCIJA

ŠTA KAŽU ŽENE O KVOTA SISTEMU

ANKETA MEĐU ŽENAMA VOĐENAU AVGUSTU 2004 UOČI LOKALNIHIZBORA

PITANJE: Da li smatrate da je kvota sistem politički

opravdan?1.STUDENTKINJE 62.5%2.ŽENE NA RUKOVODEĆIM MESTIMA U OPŠTINAMA 79%3.AKTIVISTKINJE 85.5%4.ČLANICE POLITIČKIH PARTIJA 94.6%PROSEČNO 78.5%

PITANJE: Da li biste vi lično prihvatili mesto dobijeno

putem primene kvota sistema?

1.STUDENTKINJE 43.1%2.ŽENE NA RUKOVODEĆIM MESTIMA U OPŠTINAMA 61.3%3.AKTIVISTKINJE 40.8%4.ČLANICE POLITIČKIH PARTIJA 89.2%PROSEČNO 53.8%

1.Da li smatrate da je kvota sistem politički opravdan?

2.Da li biste vi lično prihvatili mesto dobijeno putem primene kvota sistema?

0

20

40

60

80

100

STUD

ENT.

OPŠT

INE

AKTI

VIST

.

PART

IJE

12

1

2

PROBLEMI UOČENI KOD PRVE PRIMENE KVOTA SISTEMA NA

LOKALNIM IZBORIMA Nedostatak podrške sopstvenih

partija 30% kandidatkinja dovodi do mnogo

manjeg procenata nominovanih žena Zamena nominovanih žena koje

odustanu od nominacije nije regulisana

PRVA GENERACIJA POLITIČARKI

1.Nepodržavajuć tretman u partijama2.Seksistički medijski pristup3.Pokušaj manipulacije od strane muških

političara4.Prevelika i nerealistična očekivanja: da

izmene postojeće rodno zasnovane diskriminacije i nepravde

5.Odsustvo podrške porodice

PITANJE: ZAŠTO SKANDINAVSKI SISTEM NE

MOŽE DA BUDE UZOR?

ODGOVOR: ZATO ŠTO MU JE BILO POTREBNO 80 GODINA DA POSTIGNE DANAŠNJE REZULTATE