Upload
kaseem-bond
View
40
Download
1
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Planowanie i zarządzanie energią w jednostce samorządu terytorialnego. Kościerzyna, 28.11.2013. RODZAJE AUDYTÓW, ŚWIADECTWA CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ BUDYNKÓW – WYMOGI I PRAKTYKA. dr inż. Zbigniew Wyszogrodzki. Efektywność energetyczna. Zużycie energii - struktura. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Kościerzyna, 28.11.2013.
dr inż. Zbigniew Wyszogrodzki
RODZAJE AUDYTÓW, ŚWIADECTWA CHARAKTERYSTYKI
ENERGETYCZNEJ BUDYNKÓW – WYMOGI I PRAKTYKA
Planowanie i zarządzanie energią w jednostce samorządu terytorialnego
Efektywność energetyczna
Zużycie energii - struktura
Polska paliwa stałe 58%, ropa naftowa 24,7%, gaz 12,6%, paliwa odnawialne
5,1%
Unia Europejska paliwa stałe 17,5%, ropa naftowa 37,3%, gaz 23,9% paliwa odnawialne
7%, energia jądrowa
14,1%
Zbigniew Wyszogrodzki
Efektywność energetyczna
Zbigniew Wyszogrodzki
Efektywność energetyczna
Tak istotna poprawa wskaźnika intensywności energetycznej w Polsce w okresie minionej dekady, była możliwa dzięki relatywnie wysokiemu wskaźnikowi wzrostu ekonomicznego oraz utrzymywaniu wskaźników konsumpcji energii - uzyskanym dzięki wielkiemu wysiłkowi modernizacyjnemu praktycznie we wszystkich dziedzinach gospodarki, w sektorze publicznym i w sektorze gospodarstw domowych - na prawie niezmienionym poziomie.
Zbigniew Wyszogrodzki
Efektywność energetyczna
Wskaźnik intensywności energetycznej był nadal ponad 3-krotnie wyższy od przeciętnej w EU-15 i wynosił prawie 574 kg oleju ekwiwalentnego (10 lat wcześniej różnica ta była ponad 4,5-krotna).
Różnice wartości wskaźnika intensywności energetycznej obrazują ciągle znaczący dystans w tym względzie, jaki dzieli polską gospodarkę (ale także inne kraje regionu Europy Środkowej) od średniej EU-15.
Zbigniew Wyszogrodzki
Efektywność energetycznaTempo spadku intensywności energetycznej w wybranych krajach UE (według EEA)
Efektywność energetyczna
Jedna z najwyższych w regionie dynamika spadku wskaźnika energochłonności gospodarki polskiej w minionym 15 - leciu wynika przede wszystkim z praktycznej stabilizacji zużycia energii pierwotnej na poziomie nieco niższym, niż na początku lat 90-tych, przy jednoczesnym blisko 3-krotnym wzroście PKB w tym okresie (w kwotach realnych).
Zbigniew Wyszogrodzki
Efektywność energetyczna
Zbigniew Wyszogrodzki
Efektywność energetyczna
W latach 1997-2008 całkowite rzeczywiste zużycie energii pierwotnej w Polsce spadło realnie o około 1,9% (z blisko 11% spadkiem w latach 1997-2004 i wzrostem w kolejnych latach - początkowo ekstensywnym (1,6% średniorocznie) w latach 2004-2007, a następnie przyspieszonym do 4,7% w roku 2008.
Zbigniew Wyszogrodzki
Efektywność energetyczna
Zbigniew Wyszogrodzki
Efektywność energetyczna
Zbigniew Wyszogrodzki
Efektywność energetyczna
wskaźnik obrazujący całkowite zużycie energii w przeliczeniu na jednego statystycznego mieszkańca,
Polskę charakteryzuje jeden z najniższych jednostkowych wskaźników zużycia energii w regionie oraz wśród krajów rozwiniętych,
zużycie energii pierwotnej per capita wynosiło w Polsce około 2,6 toe na mieszkańca, podczas gdy w EU-27 i EU-15 było to 3,66 toe, a w EU-15 prawie 3,95 toe.
Zbigniew Wyszogrodzki
Kierunki polityki energetycznej Polski do roku 2030
1. Poprawa efektywności energetycznej.2. Wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii.
3. Dywersyfikacja struktury wytwarzania energii elektrycznej poprzez wprowadzenie energetyki jądrowej.
4. Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw.
5. Rozwój konkurencyjnych rynków paliw i energii.
6. Ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko. Zbigniew Wyszogrodzki
Współzależność przyjętych kierunków:
Poprawa efektywności energetycznej ogranicza wzrost zapotrzebowania na paliwa i energię, przyczyniając się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego, na skutek zmniejszenia uzależnienia od importu, a także działa na rzecz ograniczenia wpływu energetyki na środowisko poprzez redukcję emisji.
Podobne efekty przynosi rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym zastosowanie biopaliw, wykorzystanie czystych technologii węglowych oraz wprowadzenie energetyki jądrowej.
Kierunki polityki energetycznej Polski do roku 2030
Zbigniew Wyszogrodzki
Poprawa efektywności energetycznej
Kwestia efektywności energetycznej jest traktowana w polityce energetycznej w sposób priorytetowy, a postęp w tej dziedzinie będzie kluczowy dla realizacji wszystkich jej celów. W związku z tym, zostaną podjęte wszystkie możliwe działania przyczyniające się do wzrostu efektywności energetycznej.
Zbigniew Wyszogrodzki
Główne cele: Dążenie do utrzymania zeroenergetycznego
wzrostu gospodarczego, tj. rozwoju gospodarki następującego bez wzrostu zapotrzebowania na energię pierwotną,
Konsekwentne zmniejszanie energochłonności polskiej gospodarki do poziomu UE-15.
Poprawa efektywności energetycznej
Zbigniew Wyszogrodzki
Cele szczegółowe: Zwiększenie sprawności wytwarzania energii
elektrycznej, poprzez budowę wysokosprawnych jednostek wytwórczych,
Dwukrotny wzrost do roku 2020 produkcji energii elektrycznej wytwarzanej w technologii wysokosprawnej kogeneracji, w porównaniu do produkcji w roku 2006,
Poprawa efektywności energetycznej
Zbigniew Wyszogrodzki
Cele szczegółowe: Zmniejszenie strat sieciowych w przesyle i
dystrybucji, poprzez modernizację obecnych i budowę nowych sieci, wymianę transformatorów o niskiej sprawności oraz rozwój generacji rozproszonej,
Wzrost efektywności końcowego wykorzystania energii,
Poprawa efektywności energetycznej
Zbigniew Wyszogrodzki
Cele szczegółowe: Zwiększenie stosunku rocznego zapotrzebowania
na energię elektryczną do maksymalnego zapotrzebowania na moc w szczycie obciążenia, co pozwala zmniejszyć całkowite koszty zaspokojenia popytu na energię elektryczną.
Poprawa efektywności energetycznej
Zbigniew Wyszogrodzki
Poprawa efektywności energetycznej – program działań
1. Ustalenie narodowego celu wzrostu efektywności energetycznej.
2. Wprowadzenie systemowego mechanizmu wsparcia dla działań służących realizacji narodowego celu wzrostu efektywności energetycznej.
3. Stymulowanie rozwoju kogeneracji poprzez mechanizmy wsparcia, w tym w postaci świadectw pochodzenia, z uwzględnieniem kogeneracji ze źródeł poniżej 1 MW, oraz odpowiednią politykę gmin.
4. Stosowanie obowiązkowych świadectw charakterystyki energetycznej dla budynków oraz mieszkań przy wprowadzaniu ich do obrotu oraz wynajmu.
5. Oznaczenie energochłonności urządzeń i produktów zużywających energię oraz wprowadzenie minimalnych standardów dla produktów zużywających energię.
6. Zobowiązanie sektora publicznego do pełnienia wzorcowej roli w oszczędnym gospodarowaniu energią.
Poprawa efektywności energetycznej – program działań
Zbigniew Wyszogrodzki
7. Wsparcie inwestycji w zakresie oszczędności energii przy zastosowaniu kredytów preferencyjnych oraz dotacji ze środków krajowych i europejskich.
8. Wspieranie prac naukowo-badawczych w zakresie nowych rozwiązań i technologii zmniejszających zużycie energii we wszystkich kierunkach jej przetwarzania oraz użytkowania.
Poprawa efektywności energetycznej – program działań
Zbigniew Wyszogrodzki
9. Zastosowanie technik zarządzania popytem (Demand Side Managment), stymulowane poprzez zróżnicowanie dobowe stawek opłat dystrybucyjnych oraz cen energii elektrycznej w oparciu o ceny referencyjne będące wynikiem wprowadzenia rynku dnia bieżącego oraz przekazanie sygnałów cenowych odbiorcom za pomocą zdalnej dwustronnej komunikacji z licznikami elektronicznymi.
10. Kampanie informacyjne i edukacyjne, promujące racjonalne wykorzystanie energii.
Poprawa efektywności energetycznej – program działań
Zbigniew Wyszogrodzki
Ustawa o efektywności energetycznej
Ustawa określa: krajowy cel w zakresie oszczędnego
gospodarowania energią
zadania jednostek sektora publicznego w zakresie efektywności energetycznej
zasady uzyskania i umorzenia świadectw efektywności energetycznej (białych certyfikatów)
zasady sporządzania audytu efektywności energetycznej
Ustawa o efektywności energetycznej
Zbigniew Wyszogrodzki
Krajowy cel w zakresie oszczędnego gospodarowania energią:
uzyskanie do 2016 r. oszczędności energii finalnej w ilości nie mniejszej niż 9 % średniego krajowego zużycia tej energii w ciągu roku, przy czym uśrednienie obejmuje lata 2001–2005
Ustawa o efektywności energetycznej
Zbigniew Wyszogrodzki
Podmioty objęte regulacją: odbiorcy końcowi tj. zgodnie z dyrektywą 2006/32/WE: osoby fizyczne lub prawne zakupujące energię na własny użytekprzedsiębiorstwa będące dostawcami środków poprawy efektywności energetycznejprzedsiębiorstwa zajmujące się wytwarzaniem oraz przesyłem i dystrybucją energii elektrycznej, ciepła lub gazu ziemnego
Obowiązek nałożony na przedsiębiorstwa energetyczne sprzedające energię elektryczną, ciepło lub gaz ziemny odbiorcom końcowym
Ustawa o efektywności energetycznej
Zbigniew Wyszogrodzki
Wzorcowa rola sektora publicznego
wprowadzenie obowiązku opracowywania i wdrażania planów działań dotyczących efektywności energetycznej na szczeblu lokalnym
informowanie społeczeństwa o osiąganych efektach w zakresie oszczędności energii za pośrednictwem stron internetowych
Ustawa o efektywności energetycznej
Zbigniew Wyszogrodzki
Wzorcowa rola sektora publicznego jednostka sektora publicznego realizując swoje zadania stosuje co najmniej dwa z niżej wymienionych środków poprawy efektywności energetycznej:
zawieranie umów z podmiotem realizującym przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej,
nabycie nowego urządzenia, instalacji lub pojazdu charakteryzujących się niskim zużyciem energii oraz niskimi kosztami eksploatacji,
Ustawa o efektywności energetycznej
Zbigniew Wyszogrodzki
Wzorcowa rola sektora publicznego wymiana eksploatowanego urządzenia,
instalacji lub pojazdu albo ich modernizacja,
nabycie lub wynajęcie efektywnych energetycznie budynków lub ich części albo przebudowa lub remont użytkowanych budynków,
sporządzenie audytu energetycznego eksploatowanych budynków o powierzchni użytkowej powyżej 500 m², których jest właścicielem lub zarządcą.
Ustawa o efektywności energetycznej
Zbigniew Wyszogrodzki
Białe certyfikaty
Białe certyfikaty - podstawy
mechanizm stymulujący i wymuszający zachowania proefektywnościowe
wydawane za inwestycje nakierowane na:zwiększenie oszczędności energii przez odbiorców końcowych zwiększenie oszczędności energii przez urządzenia potrzeb własnych zmniejszenia strat energii elektrycznej, ciepła i gazu w przesyle i dystrybucji
prawa majątkowe z białych certyfikatów mogą być zbywane na Towarowej Giełdzie Energii (TGE)
Zbigniew Wyszogrodzki
Białe certyfikaty - obowiązek
obowiązek nałożony na podmioty sprzedające energię (tj. energię elektryczną, ciepło lub gaz ziemny ) odbiorcom końcowym
obowiązek dotyczy przedłożenia białych certyfikatów do umorzenia Prezesowi URE lub uiszczenia opłaty zastępczej
Zbigniew Wyszogrodzki
przetarg ogłaszany przez Prezesa URE
ilość przyznawanych białych certyfikatów określona w drodze przetargu (co najmniej 80% białych certyfikatów dla odbiorców końcowych)
Białe certyfikaty - przetarg
Zbigniew Wyszogrodzki
Rodzaje przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej:
1) izolacja instalacji przemysłowych,2) przebudowa lub remont budynków,3) modernizacja:
urządzeń przeznaczonych do użytku domowego,
oświetlenia,urządzeń potrzeb własnych,urządzeń i instalacji wykorzystywanych w
procesach przemysłowych, lokalnych sieci ciepłowniczych i lokalnych
źródeł ciepła.
Białe certyfikaty - katalog
Zbigniew Wyszogrodzki
Rodzaje przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej (c.d.):
4) odzysk energii w procesach przemysłowych,5) ograniczenie strat sieciowych, strat w
transformatorach oraz przepływów mocy biernej.
Szczegółowy wykaz przedsięwzięć - obwieszczenie w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski”
Białe certyfikaty - katalog
Zbigniew Wyszogrodzki
W przetargu może uczestniczyć podmiot:
u którego zostanie zrealizowane przedsięwzięcie służące poprawie efektywności energetycznej lub podmiot przez niego upoważniony (np. firma ESCO),
który przedłoży Prezesowi URE prawidłowo wypełnioną deklarację przetargową wraz z audytem efektywności energetycznej sporządzonym dla przedsięwzięcia służącego poprawie efektywności energetycznej określonego w tej deklaracji.
Białe certyfikaty - przetarg
Do przetargu może być zgłoszone przedsięwzięcie służące poprawie efektywności energetycznej, w wyniku którego uzyskuje się oszczędność energii, która nie może być niższa niż równowartość 10 toe średnio w ciągu roku, przy czym okres uzyskiwania oszczędności tej energii wynosi co najmniej 10 lat;
Białe certyfikaty - przetarg
Zbigniew Wyszogrodzki
Do przetargu nie może być zgłoszone przedsięwzięcie służące poprawie efektywności energetycznej:zakończone przed dniem 1 stycznia 2008 r.;na którego realizację:
przyznano premię termomodernizacyjną, o której mowa w art. 3 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów lub
uzyskano środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej, lub z budżetu państwa.
Białe certyfikaty - przetarg
Zbigniew Wyszogrodzki
Przetarg wygrywają te podmioty, które zadeklarowały wartość efektu energetycznego (), zawierającą się w przedziale:
(t x śr; max)
gdzie:
t – współczynnik akceptacji ofert określany przez ministra właściwego do spraw gospodarki,
max – najwyższa zadeklarowana w danym przetargu wartość efektu energetycznego,
śr – średnia wartość efektu energetycznego – jako średnia zadeklarowanych w danym przetargu wartości efektów energetycznych
Białe certyfikaty - przetarg
Ścieżka dochodzenia do osiągnięcia celu indykatywnego w zakresie oszczędnego gospodarowania energią – 9% do 2016 roku
Mechanizmy wsparcia dla działań służących poprawie efektywności energetycznej
Szacowany efekt w latach 2011-2016
Projekty priorytetowe realizowane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
0,7 Mtoe Wg szacunków NFOŚiGW
Fundusz Termomodernizacji i Remontów 0,6 Mtoe Wg szacunków Krajowej Agencji Poszanowania Energii S.A
Tzw. działania „miękkie” 1, 1 Mtoe Wg szacunków Ministerstwa Finansów i URE
System „białych certyfikatów” 2,1 Mtoe Wg szacunków MG
Razem 4,5 Mtoe
Białe certyfikaty – skutki ekologiczneNależy podkreślić, że zwiększenie efektywności energetycznej w polskiej gospodarce w skutek wdrożenia przepisów projektu ustawy zmniejszy koszty wypełniania przez sektory przemysłu i energetyki wymogów dyrektywy dotyczącej handlu emisjami CO2 (tzw. dyrektywy ETS).
Poprawa efektywności energetycznej ułatwi także właściwą implementację dyrektywy dot. emisji przemysłowych, ustalającej m.in. limity wartości emisji SO2 , NOx oraz pyłów (tzw. dyrektywa IPPC) w dużych instalacjach spalania.
Zbigniew Wyszogrodzki
Białe certyfikaty – skutki ekologiczne
Według wstępnego raportu McKinsey`a, w Polsce występuje duży zamrożony potencjał efektywności energetycznej (13,8 mld Euro), który jednak nie zostanie zaktywizowany samoistnie, tzn. bez uruchomienia specjalnych mechanizmów wsparcia.
Zbigniew Wyszogrodzki
Białe certyfikaty – wpływ na gospodarkę
Skutecznie realizowane przedsięwzięcia w zakresie efektywności energetycznej będą stymulować wzrost konkurencyjności gospodarki. Przewiduje się, iż proponowana regulacja spowoduje wzrost nakładów inwestycyjnych przedsiębiorstw sektora energetycznego.
Zbigniew Wyszogrodzki
Białe certyfikaty – wpływ na gospodarkę
Przewiduje się rozwój rynku usług energetycznych, w tym rozwój firm ESCO.Dzięki wystąpieniu efektu skali, środki poprawy efektywności energetycznej staną się bardziej dostępne dla odbiorców końcowych i konkurencyjne cenowo.
Zbigniew Wyszogrodzki
Co można zrobić lepiej?
Najważniejsze uwagi do zawartości ustawy
niejasności związane z przetargami, wygórowany poziom minimalnych
oszczędności energii (10 toe), nieuzasadniona przewaga
konkurencyjności niewielkich sieci ciepłowniczych, zasilanych np. z lokalnych kotłowni gazowych nad miejskimi sieciami ciepłowniczymi zasilanymi ze źródła kogeneracyjnego,
Zbigniew Wyszogrodzki
Najważniejsze uwagi do zawartości ustawy
potrzeba nadania uprawnień do pomniejszenia kwoty przychodu (stanowiącej jeden z elementów obliczania wartości świadectwa efektywności energetycznej) również o kwotę akcyzy naliczonej przez przedsiębiorstwo energetyczne z tytułu sprzedaży gazu ziemnego odbiorcy końcowemu
Zbigniew Wyszogrodzki
Najważniejsze uwagi do zawartości ustawy
potrzeba uproszczenia sposobu rozliczania kosztów wynikających z systemu świadectw efektywności energetycznej, redukcji kosztów jego funkcjonowania oraz podniesienia jego wydajności,
drastyczna wysokość kar za niedopełnienie obowiązków
Zbigniew Wyszogrodzki
Potencjalne korzyści dla przedsiębiorców
Opłata zastępcza
Opłatę zastępczą oblicza się według wzoru:
Oz = Ozj x Ep,
gdzie:Oz – opłata zastępcza wyrażona w złotych,
Ozj – jednostkowa opłata zastępcza, nie niższa niż 900 zł i nie wyższa niż 2 700 zł za tonę oleju ekwiwalentnego,
Ep – ilość energii pierwotnej, wyrażona w toe, równa różnicy między ilością energii pierwotnej określoną w rozporządzeniu MG i ilością energii pierwotnej wynikającą ze świadectw efektywności energetycznej,
Zbigniew Wyszogrodzki
Korzyści przedsiębiorcy
wzrost efektywności energetycznej, redukcja kosztów energii, wpływy ze sprzedaży białych certyfikatów,
Zbigniew Wyszogrodzki
Racjonalne użytkowanie energii w jednostkach
samorządu terytorialnego
Bezinwestycyjna redukcja kosztów
energii
Zagadnienia taryfowe
Podstawy prawne: Prawo energetyczne
(Dz. U. 54/97 poz. 348 z późn. zmianami)
Rozporządzenie taryfowe (Dz. U. 153/98 poz. 1002 – MG w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf…)
Rozporządzenie przyłączeniowe (Dz. U. 135/98 poz. 881 – MG w sprawie szczegółowych warunków przyłączenia…)
Zbigniew Wyszogrodzki
Zagadnienia taryfoweStruktura opłat taryfowych: Opłaty przyłączeniowe Opłaty za energię
za energię, zł/kWh opłata handlowa, zł/m-c
Opłaty za usługi przesyłowe stałe (za moc, zł/kW/m-c) zmienne (za energię, zł/kWh) abonament, zł/m-c
Opłaty dodatkowe Kary i bonifikaty
Zbigniew Wyszogrodzki
Zagadnienia taryfowe
Jak ograniczyć wielkość rachunku? Wybór liczby stref czasowych Przesuwanie obciążeń Moc umowna Ograniczanie szczytowych poborów mocy Gospodarka mocą bierną
Zbigniew Wyszogrodzki
Zagadnienia taryfowe
Zasada TPA Swobodny wybór dostawcy energii Począwszy od 2004 r. – uprawnieni są
odbiorcy o rocznym zużyciu energii powyżej 1 GWh
Od 01.07.2007 r. – każdy odbiorca energii może swobodnie wybrać dostawcę
Zbigniew Wyszogrodzki
Zagadnienia taryfowe
Zagadnienia taryfoweLiczba odbiorców, którzy zmienili sprzedawcę w I półroczu 2008 r. (w porównaniu do roku 2007)
Zagadnienia taryfowe Na rachunkach za energię można
oszczędzać – często bezinwestycyjnie Warto analizować zmiany taryf
dostawców energii i reagować elastycznie
Nowe możliwości wynikające z działania rynków energii
Zbigniew Wyszogrodzki
Poziom mocy umownych oraz zarejestrowane miesięczne moce maksymalne dla odbioru Budynek C [kW]
0,0
50,0
100,0
150,0
200,0
250,0
300,0
20081
20082
20083
20084
20085
20086
20087
20088
20089
200810
200811
200812
20091
20092
20093
20094
20095
20096
20097
Budynek "C" Przyłącze I Budynek "C" Przyłącze II
Minimalna moc umowna Moc umowna (równa max)
OPTYMALIZACJA KOSZTÓW
optymalizacja zużycia i produkcji (wytwarzania) energii elektrycznej (działania efektywnościowe) – AUDYT TECHNICZNY
dostosowanie krzywych zużycia do realiów taryfikacji/kształtowania cen energii elektrycznej – AUDYT HANDLOWY
MAKSYMALIZACJA MOŻLIWOŚCI WYTWARZANIA „WŁASNEGO” – możliwości współpracy ze sprzedawcą
OPTYMALIZACJA KOSZTÓW ZUŻYCIA/ZAKUPU ENERGII ELEKTRYCZNEJ U ODBIORCÓW
Racjonalne użytkowanie energii elektrycznej
Racjonalizacja oświetlenia
Udział oświetlenia w zużyciu energii: gospodarstwo domowe - do 25% obiekty użyteczności publicznej – do 50%
Możliwe oszczędności do ok. 80% energii
Zbigniew Wyszogrodzki
Racjonalizacja oświetleniaDziałania oszczędnościowe: Wymiana tradycyjnych źródeł światła
(żarówki, świetlówki) na energooszczędne (świetlówki kompaktowe, lampy sodowe, LED)
Dobór właściwych do zastosowania źródeł światła
Montaż właściwych opraw oświetleniowych
Zbigniew Wyszogrodzki
Racjonalizacja oświetleniaDziałania oszczędnościowe (cd): Zachowanie czystości opraw Montaż urządzeń do regulacji natężenia
oświetlenia Montaż urządzeń automatycznego
włączania i wyłączania oświetlenia Zastąpienie oświetlenia ogólnego
oświetleniem ogólnym zlokalizowanym Właściwe wykorzystanie światła dziennego
Zbigniew Wyszogrodzki
Zbigniew Wyszogrodzki
Racjonalizacja oświetlenia
Skuteczność świetlna źródeł
ŹródłoŹródło Skuteczność świetlna, Skuteczność świetlna, lm/Wlm/W
żarówkiżarówki 8 – 158 – 15
żarówki halogenowe (nn)żarówki halogenowe (nn) 12 – 1712 – 17
świetlówki świetlówki 38 mm38 mm 40 – 5540 – 55
świetlówki kompaktoweświetlówki kompaktowe 45 – 6045 – 60
świetlówki świetlówki 26 mm26 mm 50 – 8050 – 80
świetlówki zasilane w.cz.świetlówki zasilane w.cz. 100100
Zbigniew Wyszogrodzki
Racjonalizacja oświetlenia
Sprawność opraw oświetleniowych
Rodzaj oprawyRodzaj oprawy Średnia sprawność, %Średnia sprawność, %
oprawy do żarówekoprawy do żarówek 5454
oprawy do świetlówek oprawy do świetlówek (proste konstrukcje)(proste konstrukcje)
6060
oprawy do świetlówek oprawy do świetlówek (z odbłyśnikami) (z odbłyśnikami)
6767
oprawy do rtęciówek oprawy do rtęciówek i sodóweki sodówek
7777
Zbigniew Wyszogrodzki
Racjonalizacja oświetlenia
Porównanie parametrów żarówki i świetlówki kompaktowej
ŹródłoŹródło Moc Moc znamion. znamion.
WW
Moc Moc pobierana pobierana
WW
Strumień Strumień świetlny świetlny
lmlm
TrwałośćTrwałość
hh
CenaCena
złzł
żarówkażarówka 6060 6060 540540 1.0001.000 11
świetlówkaświetlówka 1111 12,512,5 550550 10.00010.000 10 - 4010 - 40
Zbigniew Wyszogrodzki
Racjonalizacja oświetlenia
Analiza opłacalności wymiany żarówki 60 W na świetlówkę kompaktową 11 W
Oszczęd-Oszczęd-ność ność
mocy, mocy, WW
Czas Czas użytkowania użytkowania w roku, w roku,
h/ah/a
Oszczęd-Oszczęd-ność ność
energii, energii, kWh/akWh/a
Cena Cena energii energii
elektrycz., elektrycz., zl/kWhzl/kWh
Oszczęd-Oszczęd-ność ność
roczna, roczna, zł/azł/a
Różnica Różnica nakładów nakładów
zł zł
Okres Okres zwrotu zwrotu
nakładównakładówlatlat
47,547,5 500500 23,823,8 0,300,30 7,137,13 14 – 3914 – 39 1,96-5,471,96-5,47
47,547,5 10001000 47,547,5 0,300,30 14,2514,25 14 – 3914 – 39 0,98-2,740,98-2,74
47,547,5 20002000 95,095,0 0,300,30 28,528,5 14 – 3914 – 39 0,49-1,370,49-1,37
Zbigniew Wyszogrodzki
Racjonalizacja oświetleniaPrzykład oszczędności energetycznych w wyniku zastąpienia oświetlenia ogólnego oświetleniem ogólnym zlokalizowanym
Racjonalizacja oświetlenia
Zasady racjonalnego projektowania i użytkowania instalacji oświetleniowej
1. Wyłączaj zbędne oświetlenie
2. Dostosuj oświetlenie do wykonywanej pracy
3. Używaj najlepszych źródeł światła, odpowiednich do zastosowań
4. Używaj odpowiednich opraw oświetleniowych
5. Zastosuj instalację o minimalnych stratach
Zbigniew Wyszogrodzki
Racjonalizacja oświetleniaZasady racjonalnego projektowania i użytkowania instalacji oświetleniowej (cd)
6. Dobieraj odpowiedni kolor światła
7. Maksymalnie wykorzystuj światło dzienne
8. Wyłączaj światło, gdy wychodzisz z pomieszczenia
9. Czyść oprawy oświetleniowe i wymieniaj zużyte źródła światła
10. Unikaj rozwiązań tymczasowych i zastępczych
Zbigniew Wyszogrodzki
Przykład oszczędnościZamiana żarówki 60 W na świetlówkę kompaktową 11 W przynosi w ciągu roku:
roczny czas pracy: 1000 h redukcja zużycia energii: 49 kWh oszczędność węgla: 21 kg w.
kamiennego
60 kg w. brunatnego
Zbigniew Wyszogrodzki
Przykład oszczędności
Zamiana żarówki 60 W na świetlówkę kompaktową 11 W
Roczna redukcja emisji: 49 kg CO2
445 g SO2
112 g NOx
74 g pyłów lotnych
WCIĄŻ ŚWIECĄ MILIONY TAKICH ŻARÓWEK!!!
Zbigniew Wyszogrodzki
Przykład oszczędnościWarunkiem optymalizacji działań oszczędnościowych w zakresie oświetlenia wnętrz jest:
AUDYT OŚWIETLENIA WEWNĘTRZNEGO
Zbigniew Wyszogrodzki
Racjonalne użytkowanie ciepła
Oszczędzanie energii
Zakres: ciepło (co, cwu, wentylacja) energia elektryczna woda gaz
Zbigniew Wyszogrodzki
Oszczędność energii w budynkach
Zasady użytkowania budynku:
1. Ograniczenie strat ciepła Uszczelnienie okien Wymiana pękniętych szyb Uzupełnienie okitowania Wprowadzenie nowego typu oszklenia Uszczelnienie drzwi wejściowych
Zbigniew Wyszogrodzki
Oszczędność energii w budynkach2. Pełne wykorzystanie działania grzejników Grzejniki bez obudowy Grzejniki nie zasłonięte firankami itp. Ekrany zagrzejnikowe
Zbigniew Wyszogrodzki
Oszczędność energii w budynkach3. Regulacja przy pomocy zaworów
termostatycznych Nastawienie na umiarkowaną
temperaturę Ograniczenie ogrzewania w czasie
nieobecności użytkowników i w nocy
Zbigniew Wyszogrodzki
Oszczędność energii w budynkach4. Racjonalne wietrzenie Otwieranie okien – na krótko, przy
intensywnej wymianie powietrza W czasie wietrzenia – zakręcać zawory
grzejnikowe Regulacja przepływu powietrza przez
kratki wywiewne
Zbigniew Wyszogrodzki
Oszczędność energii w budynkach5. Użytkowanie wody Naprawa kapiących kranów Kąpiele pod prysznicem zamiast w
wannie (50 – 70% oszczędności) Stosowanie sprzętu dobierającego ilość
wody do rzeczywistego zapotrzebowania
Zbigniew Wyszogrodzki
Ochrona cieplna budynkówPorównanie rocznego zużycia energii na ogrzewanie [kWh/mPorównanie rocznego zużycia energii na ogrzewanie [kWh/m22/a]/a]
Zbigniew Wyszogrodzki
Ochrona cieplna budynków
Przyczyny wysokiego zużycia energii na ogrzewanie:
Niska izolacyjność cieplna ścian, dachów, okien i drzwi
Kształt bryły budynku i jego usytuowanie Niska sprawność źródeł ciepła
Zbigniew Wyszogrodzki
Ochrona cieplna budynków
Przyczyny wysokiego zużycia energii na ogrzewanie (cd):
Wysokie straty w sieciach przesyłowych i instalacjach wewnętrznych
Brak automatycznej regulacji Niska motywacja do oszczędzania energii
(brak liczników i urządzeń regulacyjnych)
Zbigniew Wyszogrodzki
Zbigniew Wyszogrodzki
Ochrona cieplna budynków
od zewnątrz od wewnątrz
k = 0,238 W/(m2K)tynk 2 cm
cegła pełna 50 cm
styropian 14 cm
Porównanie docieplenia ściany zewnętrznej:Porównanie docieplenia ściany zewnętrznej:
Zbigniew Wyszogrodzki
Ochrona cieplna budynków
k = 1,152 W/(m2K) k = 0,659 W/(m2K)tynk 2 cm tynk 2 cm
cegła pełna 50 cm cegła pełna 100 cm
Ściana zewnętrzna:Ściana zewnętrzna:
Termomodernizacja
Cel główny: Obniżenie kosztów ogrzewania
Cele dodatkowe: Podniesienie komfortu użytkowania Ochrona środowiska Ułatwienie obsługi i konserwacji urządzeń
Zbigniew Wyszogrodzki
Termomodernizacja
Zasady: Termomodernizacja budynku powinna być
połączona z modernizacją systemu ogrzewania
Jednoczesne wykonywanie remontu elewacji i pokrycia dachowego
Dążenie do optymalnych właściwości termicznych
Zbigniew Wyszogrodzki
Termomodernizacja
Zasady (cd): Stosowanie otworów wentylacyjnych w
stolarce okiennej lub wentylacja mechaniczna
Termomodernizacja powinna być poprzedzona analizą efektywności ekonomicznej
Zbigniew Wyszogrodzki
Termomodernizacja
Procentowy udział strat ciepła(przeciętny budynek użyteczności publicznej) Stropodach 39% Ściana szczytowa 25% Ściana wzdłużna 29% Posadzka 3% Wentylacja 4%
Zbigniew Wyszogrodzki
Termomodernizacja
Przykładowe okresy zwrotu usprawnień: Docieplenie stropodachu 4 lata Docieplenie ścian szczytowych 7 lat Docieplenie ścian wzdłużnych 8 lat Uszczelnienie okien (+ nawiewniki) 10 lat Wymiana okien 15 lat
Zbigniew Wyszogrodzki
Termomodernizacja
Efekt ekonomiczny:
Redukcja kosztów energii do 40%
Efekt ekologiczny:
Redukcja zużycia energii pierwotnej do 50%
Zbigniew Wyszogrodzki
Przykład oszczędności
Docieplenie budynku biurowego zużycie ciepła
przed: 2700 GJ/a po: 1500 GJ/a
różnica: 1200 GJ/a (44%)
oszczędność miału węglowego
60 t/a
Zbigniew Wyszogrodzki
Przykład oszczędnościDocieplenie budynku biurowego – efekty środowiskowe
Ograniczenie emisji o: 88 t CO2
320 kg SO2
120 kg NOx
111 kg pyłów lotnych
Zbigniew Wyszogrodzki
Audyt energetyczny
Doradztwo energetyczne
Uzasadnienie tworzenia systemu doradztwa: prawidłowa ocena zużycia energii wybór optymalnych rozwiązań
technicznych służących redukcji zużycia finansowanie przez banki wyłącznie
efektywnych inwestycji
Zbigniew Wyszogrodzki
Doradztwo energetyczne
Audyt energetyczny: Analiza i ocena stanu istniejącego Wybór właściwych usprawnień wraz z
propozycją sposobu ich realizacji Wybór sposobu finansowania
AUDYT WARUNKIEM SUKCESU PRZEDSIĘWZIĘĆ ENERGOOSZCZĘDNYCH
Zbigniew Wyszogrodzki
Doradztwo energetyczne
Audyt energetyczny określa: Co robić Jak to wykonać Jakie będą koszty i efekty Jak to sfinansować
Podstawowy wymóg: niezależność audytora
Zbigniew Wyszogrodzki
Doradztwo energetyczne
Inne zadania audytorów: Opracowywanie wniosków kredytowych Opinie dla banków Ocena rozwiązań projektowych Ocena wyników inwestycji
energooszczędnych Nadzór nad eksploatacją (badania i pomiary)
Zbigniew Wyszogrodzki
Doradztwo energetyczneInformacje o audytorach: Zrzeszenie Audytorów Energetycznych
www.zae.org.pl
Krajowa Agencja Poszanowania Energiiwww.kape.gov.pl
Narodowa Agencja Poszanowania Energiiwww.nape.pl
Regionalna Agencja Poszanowania [email protected]
Zbigniew Wyszogrodzki
Pomiary parametrów cieplnych budynków
Termowizja Możliwość bezinwazyjnych, zdalnych
badań i pomiarów
Zbigniew Wyszogrodzki
Termowizja Określenie lokalizacji strat ciepła, m.in.
mostków cieplnych
Zbigniew Wyszogrodzki
Termowizja Określenie potrzeb termomodernizacyjnych
budynku
Zbigniew Wyszogrodzki
Rejestratory Monitoring wilgotności i temperatury
Zbigniew Wyszogrodzki
Rejestratory Monitoring wilgotności i temperatury
Zbigniew Wyszogrodzki
Świadectwa charakterystyki
energetycznej budynków
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy – Prawo Budowlane
(Dz.U. nr 191, poz. 1373).
Norma PN-EN 15217wprowadzająca normę EN 15217:2007„Energetyczne właściwości budynków – Metody przedstawiania energetycznych właściwości użytkowych i certyfikacji energetycznej budynków”
Zbigniew Wyszogrodzki
Podstawa prawna
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury
z dnia 6 listopada 2008 r.w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno – użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej (Dz.U. nr 201, poz. 1240).
Zbigniew Wyszogrodzki
Podstawa prawna
Rozporządzenie dokonuje wdrożenia
Dyrektywy 2002/91/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2002 w sprawie charakterystyki energetycznej budynków
(Dz.Urz. UE L 1 z 04.01.2003, str. 65; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 12, tom 2, str. 168).
Zbigniew Wyszogrodzki
Podstawa prawna
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. (WT)
zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie
(Dz.U. nr 201, poz. 1238).
Zbigniew Wyszogrodzki
Zasady ogólne
Charakterystyka energetyczna podaje: Wskaźnik EP - roczne zapotrzebowanie
na nieodnawialną energię pierwotną, przeliczone na jednostkę powierzchni pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza, wyrażone w kWh/(m2rok)
Wskaźnik EP to ilościowa ocena zużycia energii.
Zbigniew Wyszogrodzki
Zasady ogólne
Charakterystyka energetyczna podaje także:
odniesieniową wartość wskaźnika EP, określoną na podstawie WT,
Porównanie wartości rzeczywistej wartości wskaźnika EP z wartością odniesieniową (referencyjną), stanowi jakościową ocenę budynku.
Zbigniew Wyszogrodzki
Zasady ogólne
Charakterystyka energetyczna podaje także: Wskaźnik EK (kWh/m2rok) – energię
końcową, którą należy doprowadzić do budynku dla zapewnienia wymaganej (obliczeniowej) temperatury wewnętrznej, wentylacji i cwu.
Wskaźnik EK odzwierciedla efektywność energetyczną budynku i instalacji.
Zbigniew Wyszogrodzki
Zawartość świadectwaStrona tytułowa: rodzaj i adres budynku, wartość wskaźnika EP, graficzne przedstawienie wskaźnika
EP i porównanie z wartością referencyjną,
dane wykonawcy świadectwa, datę wystawienia i ważności
Zbigniew Wyszogrodzki
Zawartość świadectwa
Charakterystyka techniczno –
użytkowa: przeznaczenie, rodzaj konstrukcji bud. powierzchnie, kubatura, temperatury eksploatacyjne, wskaźnik A/Ve, obliczeniowe zapotrzebowanie na
energię, podział zapotrzebowania na energię
Zbigniew Wyszogrodzki
Zawartość świadectwa
Uwagi w zakresie możliwości
zmniejszenia zużycia energii: osłona budynku, technika instalacyjna i źródło energii, eksploatacja budynku, ciepła woda użytkowa, inne
Zbigniew Wyszogrodzki
Zawartość świadectwa
Objaśnienia: zapotrzebowanie na energię, zapotrzebowanie na nieodnawialną
energię pierwotną, zapotrzebowanie na energię końcową, informacje dodatkowe
Zbigniew Wyszogrodzki
Zasady
Budynki objęte obowiązkiem wystawienia świadectwa
oddawane do eksploatacji po procesie budowlanym, przebudowywane w zakresie zmieniającym parametry
energetyczne, sprzedawane na rynku wtórnym, wynajmowane.
Zbigniew Wyszogrodzki
Realia
Wdrożenie:1. Brak sankcji za niedotrzymanie obowiązku wykonania
świadectwa świadectwa są więc wystawiane na wyłącznie na
życzenie zainteresowanych – Dyrektywa w tej części nie została praktycznie wdrożona
Zbigniew Wyszogrodzki
Realia
Wdrożenie:2. Brak ewidencji ani weryfikacji poprawności wystawionych
świadectw brak możliwości porównywania jakości energetycznej
różnych budynków, nie ma mechanizmu dającego możliwość oceny
skutków funkcjonowania systemu certyfikacji, nie ma narzędzia umożliwiającego świadome i
właściwe kształtowanie polityki i działań w zakresie efektywności energetycznej w gospodarce.
Zbigniew Wyszogrodzki
Realia
Wdrożenie:3. Nieczytelna formy prezentacji oceny energetycznej
budynku niejasne i niezrozumiałe wskaźniki liczbowe, brak realizacji celu wprowadzenia świadectw.
Zbigniew Wyszogrodzki
Realia
Wdrożenie:4. Liczne wady merytoryczne i istotne nieścisłości w
rozporządzeniu w sprawie metodyki wykonywania świadectw. zagrożenie poważnymi konsekwencjami.
Zbigniew Wyszogrodzki
Realia
Wdrożenie:5. Nie podjęto żadnych działań informacyjno - promocyjnych
„zło konieczne”, „ukryty podatek”, „wymysł unijnych biurokratów”, szkody w pojmowaniu idei oceny energetycznej
budynków, podważenie fundamentów konieczności podnoszenia
efektywności wykorzystania energii w budownictwie i gospodarce.
Zbigniew Wyszogrodzki
Realia
Wdrożenie:6. Nowelizacja wymagań w zakresie ochrony cieplnej
budynków obniżenie wymagań (ewenement w skali UE), decyzja podjęta wbrew interesom społecznym i
gospodarczym Polski.
Zbigniew Wyszogrodzki
Co należy zrobić?
Pilne działania:1. Nowelizacja rozporządzenia w sprawie metodyki
ocena w formie klas energetycznych budynków i lokali mieszkalnych,
eliminacja stwierdzonych braków i błędów.
Zbigniew Wyszogrodzki
Co należy zrobić?
Pilne działania:2. Zmiany w prawie budowlanym
wprowadzenie realnego obowiązku wykonywania świadectw,
wprowadzenie obowiązku ewidencji i weryfikacji sporządzonych świadectw.
Zbigniew Wyszogrodzki
Co należy zrobić?
Pilne działania:3. Doprowadzenie wymagań w zakresie ochrony cieplnej
budynków do standardów UE bezpieczeństwo energetyczne, ochrona klimatu, wzrost efektywności energetycznej.
Zbigniew Wyszogrodzki
Co należy zrobić?
Pilne działania:4. Kampania informacyjno – edukacyjna do całego
społeczeństwa cele, zasady i korzyści związane z wprowadzenie
świadectw.
Zbigniew Wyszogrodzki
Nowoczesne systemy oświetlenia ulicznego
Lampy uliczne z wykorzystaniem LED
Lampy uliczne z wykorzystaniem LED
Przykładowe dane techniczneLampy uliczne z wykorzystaniem LED
Modernizacja systemów oświetlenia ulicznego
Inteligentny system sterowania oświetleniem ulicznym jako sposób na racjonalizację zużycia energii elektrycznej.
Sposób realizacji:maksymalna redukcja mocy lamp ulicznych, kiedy to możliwe,licznik energii elektrycznej w każdej lampie,sterowanie komputerowe.
Zbigniew Wyszogrodzki
Modernizacja systemów oświetlenia ulicznego
Zasada ogólna:
Modernizacja systemów oświetlenia ulicznego
Nowoczesny system zapewnia: współpraca ze statecznikami magnetycznymi lub
elektronicznymi, wbudowany licznik energii elektrycznej, komunikacja PLC, możliwa współpraca z oprogramowaniem i
urządzeniami różnych dostawców.
Zbigniew Wyszogrodzki
Modernizacja systemów oświetlenia ulicznego
Nowoczesny system zapewnia: realizacja energooszczędnych algorytmów
sterowania, udostępnianie danych pomiarowych i
eksploatacyjnych sieci oświetlenia przez www, zaawansowane zarządzanie elementami sieci, możliwość grupowania punktów świetlnych i
niezależne zarządzanie grupami z rozliczaniem zużycia energii każdej grupy osobno.
Zbigniew Wyszogrodzki
Modernizacja systemów oświetlenia ulicznego
Nowoczesny system zapewnia: pełny dostęp do informacji o stanie sieci
oświetleniowej i do panelu sterowania przez www bezpieczeństwo w sieci - HTTPS/SSL, nieskomplikowany interfejs do zaawansowanego
zarządzania, łatwość integracji z innymi systemami
informatycznymi,
Zbigniew Wyszogrodzki
Modernizacja systemów oświetlenia ulicznego
Nowoczesny system zapewnia: pełna kontrola poszczególnych lamp, grup lamp
czy całej instalacji oświetleniowej na zadanym obszarze,
o około 45-50% mniejsze zużycie prądu i emisja CO2,
nie wymaga zmian w sieci – komunikacja PLC – prosta instalacja,
błyskawiczna informacja o stanach awaryjnych,
Zbigniew Wyszogrodzki
Modernizacja systemów oświetlenia ulicznego
Nowoczesny system zapewnia: rozliczanie współużytkowników sieci wg realnego
zużycia energii elektrycznej poszczególnych lamp,
wbudowane liczniki energii elektrycznej – permanentny audyt energetyczny,
mniejsza moc – dłuższy czas życia źródła światła,
niższe koszty obsługi,
Zbigniew Wyszogrodzki
Modernizacja systemów oświetlenia ulicznego
Nowoczesny system zapewnia: możliwe różne algorytmy sterowania dla różnych
lamp tej samej sieci, możliwe specyficzne sposoby sterowania nawet
przez telefon komórkowy – np. „oświetl moją drogę”,
możliwość dopasowywania poziomów oświetlenia do zmieniających się uregulowań prawnych czy technicznych.
Zbigniew Wyszogrodzki
Kościerzyna, 28.11.2013.
dr inż. Zbigniew Wyszogrodzki
RODZAJE AUDYTÓW, ŚWIADECTWA CHARAKTERYSTYKI
ENERGETYCZNEJ BUDYNKÓW – WYMOGI I PRAKTYKA
Planowanie i zarządzanie energią w jednostce samorządu terytorialnego