rumenata

za pravosudne i in je zakona na zapadnom Balkanu

2009-2011

Izvješta o teh cjeni Montenegro

Jun, 2010. god.

Izrada monitoring inststitucije za nsprovođe

j ničkoj pro

Zahvaljujući finansijskim sredstvima

Evropske komisije

Regionalni akcioni program CARDS

 

Odricanja od prava

Ovaj izvještaj nije imao zvaničnog redaktora.

ODC-ja ili e oznake I

nja UNODC-ja u pogledu pravnog statusa bilo koje zemlje, teritorije ili grada ili njihovih

ljašnjih ili unutrašnjih granica.

dоšli i mоgu sе pоslаti nа: nd Survey Section

tions Office on Drugs and Crime

75 Fax: (+43) 1 26060 7 5475

: sass.crime@unodc.org Website: www.unodc.org

priprеmu i

e (SASS - ugoistočnu

- Regional Programme Office for South Eastern Europe) Kancelarije Ujedinjenih nacija za borbu protiv droge i kriminala (UNODC - United Nations Office on Drugs and Crime), na osnovu istraživanja sprovedenog tokom istraživačke misije u

NODC-ja i Zajedničkog istraživačkog centra o transnaciona ME - Joint Research Centre on Transnational Cr

živаčke misije:

čka)

аc ja ist

TRANSCRIME: izrаda) а istrаživаnjа)

UNODC: Michael Jandl (urednik izvještaja)

Steven Malby (kооrdinаciја istrаživаnjа) Anna Alvazzi del Frate (kооrdinаciја istrаživаnjа) Carla Ciavarella (uprаvljаnje projektom) Angela Me (uprаvljаnje projektom)

Sadržaj ove publikacije ne odražava nužno mišljenja ili politike UNorganizacija saradnika i ne podrazumijeva bilo kakvu podršku. Upotrijebljenprezentacija materijala u ovoj publikaciji ne impliciraju izražavanje bilo kog mišlje

organa, niti se odnose na razgraničavanje njihovih spo

Kоmеntаri о оvоm izvеštаju su dоbrоStatistics a

d NaUnitePO Box 500 1400 Vienna Austria Tel: (+43) 1 26060 54

E-mail

Zahvale

UNОDC želi dа sе zаhvаli Evropskoј komisiјi zа finаnsiјsku podršku datu zаobјаvljivаnjе ovog izvjеštаја u okviru Rеgionаlnog progrаmа CARDS 2006. Ovaj izvještaj je izrađen pod odgovornošću Jedinice za statistiku i anketStatistics and Surveys Section) i Kancelarije regionalnog programa za JEvropu (RPOSEE

Crnoj Gori u decembru 2009. godine od strane Ulnom kriminalu (TRANSCRI

ime).

Lоkаlno istrаživаnje i оrgаnizаcija istrа

Olivera Komar (lokalna kontakt ta

Kооrdin i raživanja i priprema izvještаjа:

Lukа Sbаrdеlаrо (istrаživаnje i Еrnesto Sаvоnа (kооrdinаcij

 

33

CR

NA

GO

RA

1

Izvještaj o tehničkoj procjeni za Crnu Goru

menata za ji finansira rski sistem

ama, azilu i a terenu u e sprovela

artnerstvu acionalnom kriminalu (TRANSCRIME) a

ućena kroz te mnogih

rikupljanje, i u odnosu tivnosti, sa tatistike u g Balkana praksom.

d nazivom ma i konteksta. Statistika pravosuđa i unutrašnjih poslova na

zapadnom Balkanu" i drugu studiju pod nazivom „Razvoj standarda u statistici o tivnosti na

okazatelja i avosudne i

ani u studiji rodni i EU vdosudnu i ndardi’ se

atom EU i Evropske

U aquis-u koji ima snagu zakona. Kao takve, u skupu andarda koji se koriste u ovom izvještaju o procijeni, norme nivoa EU dopunjava

relevantni rad na međunarodnom nivou, uključujući i one koje razviju Ujedinjene nacije u Priručniku za razvoj sistema statistike krivičnog pravosuđa. Standarde procjene stoga treba uzeti kao predstavnik osnovnih tema koje su zajedničke i za razvoj normi i standarda u EU i na međunarodnom nivou. Kada je pojedini standard imao posebni razvoj na nivou EU ili je jasno sadržan u obavezujućem aquis-u, onda je to naznačeno u standardu putem jasne napomene.

1. Uvod i osnovne informacije Ovaj izvještaj je napisan u kontekstu projekta „Izrada monitoring instrupravosudne i institucije za sprovođenje zakona na zapadnom Balkanu” koEvropska unija kroz CARDS Regionalni akcioni program. On opisuje crnogoza prikupljanje podataka o kriminalu i krivičnom pravosuđu, kao i o migracijvizama, na osnovu informacija prikupljenih tokom istraživačke misije nPodgorici od 16 - 20. novembra 2009. godine. Istraživačku misiju jKancelarija Ujedinjenih nacija za borbu protiv droge i kriminala (UNODC), u psa Zajedničkim istraživačkim centrom o transnpodržala je lokalna UNODC kontakt tačka u Podgorici. Cijela misija je omogblisku saradnju i pomoć crnogorskih organa i koristila je vrijeme i inpuinstitucija i pojedinaca koji su posjećeni tokom misije. Cilj tehničke procjene koja je predstavljena ovdje je da se opišu i procijene panaliza i korišćenje pravosudne i statistike unutrašnjih poslova u Crnoj Gorna međunarodne i evropske standarde. Tako je ona dio niza projektnih akkonačnim ciljem usklađivanja postojećih mehanizama nacionalne spravdosudnim i institucijama unutrašnjih poslova zemalja i teritorija zapadnosa relevantnim međunarodnim i acquis-om EU, standardima i najboljomProjektne aktivnosti do sada obuhvataju prvu istraživačku studiju po„Istraživanje osnove siste

kriminalu i krivičnom pravosuđu – međunarodni i EU acquis". Dalje akprojektu obuhvatiće razvijanje programskih smjernica, razvoj regionalnih pciljano jačanje kapaciteta u oblasti prikupljanja podataka i statistike za prinstitucije unutrašnjih poslova. Standardi koji se koriste za procjenu u ovom izvještaju su detaljnije elaborir„Razvoj standarda u statistici o kriminalu i krivičnom pravosuđu - međunaacquis”. Kao što je navedeno u ovoj studiji, standardi koji se odnose na prastatistiku unutrašnjih poslova i dalje su u povoju na nivou EU. Mnogi ‚stamogu prije naći u (neobavezujućem) radu ekspertskih grupa pod mandrelevantnim aktivnostima EU organizacija kao što je Zavod za statistikuzajednice (Eurostat), nego u Est

Izvještaj o tehničkoj procjeni za Crnu Goru

4 4 4

 

2

suđu

statistika

cima

jih poslova

va policije e od šest m odsjeka orbu protiv

organizovanog kriminala i korupcije.3 Odjeljenje za planiranje, razvoj i analitiku je analize u

mativne materijale.

ica (Podgorica, Nikšić, Bar, , Pljevlja, Budva), 13 ispostava u 21 opštini.

2.1.2. Unоs pоdаtаkа (evidentiranje krivičnih djela)

2. Statistika o kriminаlu i krivičnоm prаvо 2.1 Policijska

2.1.1. Uvod

2.1.1.1. Institucije odgovorne za prikupljanje i upravljanje poda

Uprava policije funkcioniše kao nezavisno tijelo pod Ministarstvom unutrašn(MUP). 1 Prikuplja statistiku o krivičnim djelima i svim bezbjednosnim događajima, kao i o saobraćajnim prekršajima i drugim prekršajima vezanim za javni red. Upraje organ uprave nadležan za obavljanje policijskih aktivnosti i sastoji sodjeljenja i pet sektora.2 Sektor kriminalističke policije se sastoji od osaodgovornih za različite oblasti krivičnih djela, uključujući i Odsjek za b

odgovorno za prikupljanje podataka i upravljanje istima. Obavlja strateškevezi sa bezbjednosnim pitanjima i proizvodi publikacije i druge infor Geografski, policija je organizovana u 8 područnih jedinHerceg Novi, Berane, Bijelo Polje

2.1.2.1. Unos podataka

Standard Svaki prijavljeni ili sumnjivi kriminalni incident sa kojim se policija upozna treba da bude evidentiran kao kriminalni incident od strane odgovornog organa (prije ili poslije početne istrage). Prag za evidentiranje sumnjivog kriminalnog incidenta treba da bude jasno definisan. Jasna pravila o evidentiranju podataka treba da budu data svim odgovornih jedinicama za evidentiranje podataka i da se primjenjuju jednoobrazno u cijelom sistemu. Prilikom evidentiranja krivičnih djela, policija treba da koristi sistem zasnovan na evidenciji jedinice koji sadrži detalje o svakom pojedinom incidentu i optuženom licu (‚formalni kontakt’ sa policijom u svojstvu osumnjičenog lica). Procjena Na nivou centra bezbjednosti svi pomenuti incidenti se prvi put evidentiraju u knjizi

njige dnevnih estandardizovane, informativne

kada policija kada

krivičnih

dnevnih događaja. Informacije o svim značajnim incidentima se iz kdogađaja šalju ispostavi putem kratke narativne, nbilješke. Prag za evidentiranje incidenta kao krivičnog djela je sljedeći: sazna da je krivično djelo počinjeno, ona mora da obavijesti nadležnog tužioca; tužilac definiše incident kao ‚krivično djelo’, predmet se evidentira u registru 1 Puni naziv je Ministarstvo unutrašnjih poslova i javne uprave. Nezavisnost policije je definisana zakonpoliciji Crne Gore je dostupan na Internetu na adresi:

om. Zakon o

http://www.upravapolicije.com/cms/mestoZauploadFajlove/Zakon_o_policiji_RCG.doc. 2 Šest odjeljenja su: Odjeljenje za planiranje, razvoj i analitiku; Odjeljenje za unutrašnju kontrolu i primjenu ovlašćenja; Odjeljenje za međunarodnu policijsku saradnju i EU integracije; Specijalna antiteroristička jedinica; Posebna policijska jedinica i Operativno-komunikacioni centar. Pet sektora su: Sektor policije opšte nadležnosti,; Sektor kriminalističke policije; Sektor granične policije; Sektor za ljudske resurse, pravne poslove, telekomunikacije i informacione sisteme i Sektor za obezbjeđenje ličnosti i objekata. Pogledati: http://www.upravapolicije.com/crna-gora-uprava-policije-organizacija_1583_3_36.html. 3 To su: Odsjek za suzbijanje opšteg kriminaliteta; Odsjek za suzbijanje privrednog kriminaliteta; Odsjek za borbu protiv organizovanog kriminala i korupcije; Odsjek za borbu protiv droge i krijumčarenja; Odsjek za posebne provjere; Odsjek za kriminalisti;ko tehnička vještačenja; Jedinica za zaštitu svjedoka; i Nacionalni centralni biro Interpola.

55

 

CR

NA

GO

RA

‚KU’) ili u ntiraju drugi značajni incidenti koje tužilac nije

definisao kao ‚krivična djela’ (npr. samoubistva).

ti KU i PU, utar svake detaljnija.4

onski) se ažurira svaki put kada nove informacije o predmetu

po redu). ma): redni Krivičnom cima (ime,

ru, da li je proslijeđen tužiocu ili istražnom sudiji; zahtjeve državnog tužioca ili istražnog

statističke

u definisali atum; sadržaj incidenta; kome je predmet dostavljen;

o kada se KU, to se

se u bazu

inalističko

nadgleda . Jedan od zakona i oje koristi nacrt ove prikupljale kriminalu,

informacije o počiniocu (nepoznat, poznat sa imenom i brojem lične karte, maloljetnik, povratnik, pol, državljanstvo); šteta i preduzete mjere. Za opšti i privredni kriminalitet, obrasci bi takođe prikupljali informacije o statusu oštećenih (pravno lice, pol, uzrast, državljanstvo), a za privredni kriminal se planira evidentiranje konkretnih informacija o rsti, količini i vrijednosti ukradene robe (pogledati Aneks II za kompletnu listu stavki odataka sadržanih u pilot statističkim obrascima).

djela. Ispostava tada evidentira incidente u registru krivičnih djela (tzv.drugom registru (tzv. ‚PU’) gdje se evide

KU i PU registri su isti za sve ispostave. Punoljetna lica i maloljetnici imaju isiako slučajeve koji uključuju maloljetne izvršioce tretira ekspozitura unispostave. KU postoji i na papiru i u elektronskoj formi. Ova druga je maloKU (i na papiru i elektrpostanu dostupne. U KU registru, jedinica za evidentiranje je predmet (jedan predmet Informacije evidentirane o svakom predmetau uključuju (u posebnim kolonabroj predmeta; datum prijave; datum kriminala; pravni naziv krivičnog djela uzakoniku; podatke o žrtvama (ime, adresa); podatke o počiniocu ili počiniomjesto i datum rođenja, državljanstvo, prebivalište, da li je uhapšen, da li je u pritvo

sudije za dodatne informacije/istrage; odluku državnog tužioca; datum slanjaliste (za kompletnu listu, pogledajte Aneks I). PU sadrži sljedeće informacije o evidentiranim slučajevima koje tužioci nijeskao ‚krivična djela’: redni broj; dprimjedbe (ovo polje se popunjava ako se predmet dostavlja tužiocu, odnosnposlije istrage o incidentu slučaj smatra krivičnim djelom i evidentira uevidentira u polje za ‚primjedbe’ u PU).

Pored toga, od 2006. godine kriminalističko obavještajni podaci se unopodataka pod nazivom ‚Izvršena krivična djela’ koja se koristi za krimobavještajne svrhe, a ne u statističke svrhe. Takozvana ‚Tripartitna komisija’ je osnovana 2008. godine sa ciljem dasprovođenje Programa za borbu protiv korupcije i organizovanog kriminalanjenih ciljeva je da se poboljša saradnja između organa za sprovođenjesudskog sistema i da se usklade različite statističke metodologije kkriminalistička policija, sudovi i tužilaštva. Uprava policije je izradila usklađene metodologije sa tri pilot statistička obrasca. U tim obrascima bi seinformacije o organizovanom kriminalu, opštem kriminalitetu i privrednomuključujući i podatke o vrsti djela; datumu i mjestu nastanka; načinima izvršenja;,

vp

4 Pored informacija KU u papirnom obliku, sadrži informacije o državljanstvu i polu žrtve.

6 6 6

 

2.1.2.2. Evidencija o licima Standard Evidencija o ličnim podacima osumnjičenog (i kada je primjenjivo, žrtve) treba da sadrži podatke o starosti; polu; etničkoj pripadnosti; odnosu žrtva-počinilac; državljanstvu i geografskoj oblasti stanovanja. Evidencija o licu jasno navodi optužbu sa upućivanjem na relevantne zakonske odredbe. Odnos između optužbe i klasifikacije incidenta je jasan.

Za svaki informacije očevo ime, e hapšenja, nom sudiji; iji i lice se odvedeno

li tužiocu, ako lice nije odvedeno u pritvor. Ne evidentiraju se posebne

anje ime, prezime i žrtve.

Procjena Policija evidentira krivične incidente u krivični registar po predmetima.predmet, postoji dio sa nekoliko polja za unos podataka gdje se evidentirajuo poznatim počiniocima, uključujući: redni broj izvršioca; ime, prezime, mjesto i datum rođenja; državljanstvo; opština u kojoj on/a živi; pritvor poslijda li je hapšenje bilo do 48 sati; vrijeme i datum kada je predmet dat istraždatum i vrijeme pritvora; datum i vrijeme kada predmet ide istražnom sudpušta na slobodu; datum kada je predmet predat istražnom sudiji, ako je liceu pritvor iinformacije o polu i nacionalnosti počinioca i odnosu učinilac-žrtva. Podaci o žrtvi se svievidentiraju u jednoj oblasti kriminalnog registra i sadrže najmadresu

2.1.2.3. Numerisanje spisa predmeta i integrisani brojevi spisa Standard Dobra je praksa za sistem da dodijeli ‚broj incidenta’ prijavljenim događajima, i ‚integrisani broj spisa' (IFN) licima osumnjičenim da su počinila krivično djelo. Osoba je povezana sa incidentom preko IFN i broja incidenta. IFN bi trebalo zadržati kada predmet krene sa nivoa policije ka tužilaštvu i kasnije ka sudu i može se koristiti za praćenje osoba u sistemu kako bi izračunali specifične stope trošenja, prosječno vrijeme obrade i drugi indikatori učinka. Procjena Kada se predmet unese u KU (i na papiru i u elektronskoj formi), dodjeljuje mu se broj

roj spisa predmeta je isti broj se odnosi na ji će biti poslat nadležnom tužiocu ili istražnom

Ovaj jedinstveni identifikator ne koriste i tužilaštvo ili sudovi. Poseban broj se inilac).

2.1.2.4. Klasifikacioni sistem djela

spisa predmeta (broj incidenta). Ovaj bpovezani i veoma detaljni istražni spis kosudiji. takođe dodijeljuje licu osumnjičenom da je počinilo krivično djelo (poznat poč

Standard Prijavljene incidente treba klasifikovati korišćenjem standardnog sistema klasifikacije djela i treba da imaju jasno definisan odnos sa ‚optužbom’ dodjeljenom osumnjičenom počiniocu. Šemu klasifikacije kriminala treba da ravnomerno primenjuju svi centri bezbjednosti.

Prilikom sastavljanja prijava krivičnih djela, kao i prilikom evidentiranja djela koristi se standardni sistem klasifikacije djela, na osnovu članova Krivičnog zakonika.5

Procjena

5 Krivični zakonik je dostupan na Internetu na engleskom jeziku na adresi: http://www.upravapolicije.com/crna-gora-uprava-policije-criminal-code_54_8_16.html.

77

 

CR

NA

GO

RA

2.1.3. Tok podataka

2.1.3.1. Od lokalnog do centralnog nivoa

Standard Podaci iz lokalnih centara bezbjednosti treba da se podnose centralnoj instituciji u jednoobraznom formatu, koristeći standardnu šemu klasifikacije krivičnih djela.

čke policije’ dinice, pet

mjeseca svaki nivo mora da sadrže niz

edinicama, ju ukupne

centralnom vezano za

svoje sektorske izvještaje Odjeljenju za planiranje, razvoj i analitiku, koje ih na kraju šalje

Izvještaju o acije :

na djela i rži podatke

ivredna krivična djela); broj rezultate u rješavanju krivičnih djela (krivičnih djela sa

zvaničnog rethodnog

tavkama po članu Krivičnog zakonika, sa ura: muški, oj riješenih

redmeta; procenat riješenih predmeta; informacije o žrtvi (ukupno, polna riješeno; sa istim

informacijama kao i za krvne delikte iznad; bela

nka; vozilo,

za opojne droge. Ukupno i po članu Krivičnog zakonika, sa podacima o: broju krivičnih prijava; broju prijavljenih lica;

Procjena Na osnovu podataka upisanih u KU, mjesečni ‚Izvještaji o radu kriminalistisastavljaju se na različitim organizacionim nivoima: ekspoziture, područne jesektora i Odjeljenje za planiranje, razvoj i analitiku. Svakog pripremi ovaj izvještaj i da ga pošalje sljedećem višem nivou. Izvještaji standardnih tabela i dio sa zaključcima i primjedbama. Tok informacija je sljedeći: ispostave šalju mjesečne izvještaje područnim jkoje pregledaju i grupišu primljene podatke. Područne jedinice proslijeđuizvještaje sa područnog nivoa pet sektora Uprave policije, kao i direktno Odjeljenju za planiranje, razvoj i analitiku (sa pregledom po stavkama registrovana krivična djela i aktivnosti ispostava); pet sektora takođe šalju

Upravi policije. Mjesečni izvještaji sadrže standardne tabele za nekoliko vrsta kriminala. U ‚radu kriminalističke policije – područnih jedinica’ sadržane su sljedeće inform

1. Stanje kriminala na teritoriji područne jedinice. Registrovana krivičaktivnosti područnih jedinica i ispostava (Tabela 1). Ova tabela sado: broju podnijetih prijava; registrovanim krivičnim djelima (podjeljeno na: ukupno krivičnih djela, opšta krivična djela i prprijavljenih lica; nepoznatim izvršiocem, predmeta riješenih u kasnijoj fazi (nakonzatvaranja predmeta), drugi nepoznati počinioci, riješeni predmeti iz pperioda).

2. Aktivnosti kriminalističke policije u rešavanju krivičnih djela. I) Opšta krivična djela: − krvni delikti. Ukupno i pregled po s

podacima koji se odnose na: počinioca (ukupno; polna struktženski, maloljetnici: stariji i mlađi maloljetnici i djeca6); brpstruktura, maloljetnici); koliko je predmeta iz prethodnog perioda

− seksualni delikti. ukupno i po članu Krivičnog zakonika,

− imovinska krivična djela. ukupno i po članu Krivičnog zakonika, plus tafokusirana na predmet napada (stan; kuća; poslovni objekat; baitd.)

− krivična djela vezana

6 Maloljetnici su ljudi između 14 i 18 godina. U okviru kategorije ‚maloljetnika’ postoji još jedna razlika između: a) maloljetnih lica koja su napunila 14 godina, ali još ne 16 u vrijeme izvršenja krivičnog djela (oni se smatraju ‚mlađim maloljetnicima’, koji ne mogu biti kažnjeni, ali mogu im se izreći vaspitne mjere; b) maloljetnih lica koja su napunila 16 godina ali još ne18 (koji se smatraju ‚starijim maloljetnicima’, koji mogu biti osuđeni na kaznu maloljetničkog zatvora). Djeca su maloljetna lica koja imaju manje od 14. godina.

8 8 8

 

strukturi prijavljenih lica (državljani Crne Gore ili stranci); polu; a policija; odnosi na

Gore

i po članu a struktura

broj riješenih t riješenih predmeta; informacije o žrtvi (ukupno; polna

riješeno.

zakonika, i strukturi predmeta;

vni sektor; predmeti iz

aloljetnici. Informacije o: ukupnom broju strukturi krivičnih djela (teška pljačka;

vreda; laka

u Krivičnog

o strukturi čnog djela; e), ukupno;

tum; broj i

; broj i anje (nema ju krivično

) - akcije u tne krađe; ; izazivanje karte; ime;

Ispostave sastavljaju izvještaje i šalju ih na mjesečnom nivou.7 Izvještaji područnih jedinica moraju biti sastavljeni do 6. u mjesecu i moraju se poslati i za pet sektora i Odjeljenju za planiranje, razvoj i analitiku na centralnom nivou. Svaki sektor mora da napiše izvještaj do 10. svakog mjeseca; do 15. izvještaj Odjeljenja za planiranje, razvoj i analitiku mora se poslati Upravi policije. Izvještaji se šalju i na papiru, putem pošte i elektronski putem e-pošte u obliku Word dokumenta.

maloljetnicima; recidivistima; vrsti i količini droge koju je zaplijenil− prekršaji. Informacije koje se odnose na: član zakona koji se

prekršaj; broj prijavljenih lica; strukturi prijavljenih lica (državljani Crne ili stranci); pol; maloljetnici; uhapšena lica; povratnici;

− druga krivična djela u okviru ‚opštih krivičnih djela’. Ukupno Krivičnog zakonika, sa podacima o: počiniocima (ukupno,; polnm/ž; maloljetnika: stariji i mlađi maloljetnici i djeca); predmeta; procenastruktura; maloljetnici); koliko je predmeta iz prethodnog perioda

II) Privredna krivična djela: − broj i struktura privrednog kriminala. Ukupno i po članu Krivičnog

sa podacima o: broju krivičnih djela; broju krivičnih prijava; brojuprijavljenih lica (ukupno, pol, maloljetnici); broju riješenih procentu riješenih predmeta; oštećenim pravnim licima (držaprivatni sektor); oštećenim licima (ukupno; pol; maloljetnici); prethodnog perioda koji su riješeni; šteta;

− krivična djela koja su počinili mkrivičnih djela; ukupnom broju prijava;pljačka; ubistvo; teško ubistvo; pokušaj ubistva; teška popovreda; učešće u uličnim borbama itd);

− krivična djela u kojima su počinioci stranci; − krivična djela gdje je oštećena strana stranac; − krivična djela iz prethodnog perioda koja su riješena (po član

zakonika). 3. Prijave krivičnih djela dostavljene specijalnom tužiocu. Informacije

prijava krivičnih djela dostavljenih Specijalnom tužiocu: prijava kriviKU broj i datum; broj osoba; član Krivičnog zakonika; posljedice (štet

4. Odbijenih prijava krivičnih djela. Pregled prijava krivičnih djela koje je tužilaštvoodbacilo (zbog nedostatka dokaza). Informacije o: KU broj i dastruktura krivičnih djela (ukupno i po pregled po stavkama po članu)struktura prijavljenih lica (ukupno, pol i maloljetnika); razlog za odbijelemenata krivičnog djela; bez dokumentacije; okolnosti isključugonjenje; bez vjerovatnog uzroka; ostalo);

5. PU dio. Informacije o: incidentima opisanim u dodatnom registru (PUpogledu njih (ukupno; struktura (odbačenih) krivičnih djela: sinanošenje povrede drugom licu; teška pljačka; pljačka; falsifikovanjeopšte opasnosti i sl); statistički pregled samoubistava (broj lične datum rođenja; zanimanje; nacionalnost; način; razlog).

7 U teoriji, dostupna statistika može da se podijeli na dnevne događaje, jer KU označava datum krivičnog incidenta.

99

 

CR

NA

GO

RA

2.1.3.2. Pravila brojanja Standard Smjernice na međunarodnom nivou pokazuju da se može primijeniti pravilo 'glavnog djela" kada se računaju lica i prilikom izvještavanja. Pisana pravila za računanje treba da tretiraju minimalno pitanja da li se primjenjuje ili ne pravilo kažnjivog djela; kako se računa više krivičnih djela i kako se računaju krivična djela počinjena od strane više od jednog lica.

an predmet laca; jedan ičnih djela astavljanja svako od

se pravilo trajanju" i

djela koje sti počinilac se može računati kao nekoliko djela, ako tužilac odluči da odvojeno

ke tužioca, ili različite

u pitanju evidentiranje i prebrojavanje optuženih lica, informacije o svim osumnjičenima se prvi put evidentiraju u KU. Međutim, kada se sastavljaju statističke tabele mjesečnih izvještaja svi predmeti sa nekoliko krivičnih djela se dijele u ovih nekoliko d očiniocima. Stoga postoji išestruko) prebrojavanje

Procjena Prilikom evidentiranja podataka u KU, jedinica za računanje je predmet. Jedsa više počinilaca se unosi u KU kao jedno krivično djelo sa više počinipredmet sa nekoliko krivičnih djela unosi se kao jedan predmet i nekoliko krivse sva navode po članu Krivičnog zakonika. Sa druge strane, prilikom sstatističkih obrazaca jedan predmet sa nekoliko krivičnih djela se dijeli nakrivičnih djela i svako djelo se posebno računa (dakle, ne primjenjujeglavnog djela). Nekoliko djela tužilac može da definiše kao „krivična djela utako da se računaju kao jedno djelo. Sa druge strane, nekoliko krivičnihpočini iprati svaki predmet. Prebrojavanje serijski djela na taj način zavisi od odlukoji uzima u obzir, između ostalog, da li se krivična djela odnose na istu žrtvužrtve. Kada je

jela sa srodnim p duplo (ili vpočinilaca.8

Pravila brojanja Primjena Kada se podaci prikupljaju za uključivanje u statistiku?

Kada tužilac definiše incident kao ‚krivično djelo’?

Da li se primjenjuje pravilo glavnog djela? Ne Kako se više krivičnih djela računa? Svako djelo se posebno računa Kako se računa djelo izvršeno od strane više od jedne osobe?

Jedan predmet i jedno djelo

Koliko ljudi se računa u zajedničkom djelu? Svi počionioci; lica uključena u više djela se broje u svakom djelu

U centrima bezbjednosti nemaju ni pisana pravila o tome kako da se prikupstatističke listove

e podaci ni za slanje podataka o kriminalu nivou ispostava. Sa druge strane,

Odjeljenje za planiranje, razvoj i analitiku dostavlja ispostavama neka pisana pravila kako da evidentiraju podatke u KU i kako da sastave statističke obrasce. Međutim, ova pisana pravila propisuju samo evidentiranje saobraćajnih prekršaja, a ne evidentiranje

na pisana pravila ju i broje krivična

i osumnjičene.

drugih krivičnih djela. Tako, u ovom trenutku ne postoje sveobuhvatdostavljena lokalnom i regionalnom nivou o tome kako da evidentiradjela

8 Crna Gora nije dala podatke o broju ‚lica dovedenih u formalni kontakt sa policijom i / ili krivično pravosudnim sistemom’, u svom odgovoru na 11-ti UN-CTS, jer tačan broj počinilaca nije poznat, s obzirom na ovaj postupak brojanja.

10 10 10

 

2.1.3.3. Pokrivenost: geografska i institucionalna Standard Podaci o prijavljenim kriminalnim incidenatima u svim geografskim regionima i svih odgovornih organa za sprovođenje zakona organi treba da budu evidentirani i uključeni u nacionalnu ukupnu statistiku. Procjena Policijska zbirka podataka o kriminalu pokriva cijelu teritoriju Crne Gore. Svi odgovorni organi za sprovođenje zakona evidentiraju i podnose podatke o prijavljenim incidentima, žrtvama i počiniocima.

2.1.3.4. Blagovremenost i periodičnost Standard Podaci o prijavljenim kriminalnim incidentima, žrtvama i osumnjičenim prestupnicima treba redovno da se dostavljaju centralnom organu. Procjena Podaci o prijavljenim kriminalnim incidenatima, žrtvama i osumnjičenim počdostavljaju centralnom Odjeljenju

iniocima se za planiranje, razvoj i analitiku na mjesečnom nivou.

To Odjeljenje dobijene podatke iskazuje u ukupnom obliku na nacionalnom nivou u policije izrađuje posebne ukupne izvještaje

c konferencije o određenim vrstama kriminala (npr.

ka

godišnjem izvještaju. Pored toga, Uprava po posebnim zahtjevima ili za ad hoo organizovanom kriminalu i korupciji).

2.1.4. Rezultat (proizvodnja statistike)

2.1.4.1. Validacija podata Standard Treba provjeriti dosljednost, preciznost i pouzdanost statističkih podataka. Ako se pojave nedosljednosti ili sumnje u pouzdanost podataka, treba izvršiti istrage o mogućim izvorima grešaka u kompilaciji podataka, slanju ili agregaciji.

2.1.4.2. Statistička analiza podataka

Procjena

Svaki nivo izvještavanja provjerava podatke dobijene sa prethodnog nivoa kako bi se provjerila njihova dosljednost i pouzdanost.

Standard Analiza statistike o kriminalu i krivičnom pravosuđu pomaže da pokaže namjenjenim korisnicima vrijednost takve statistike. Iako analizu politike i tumačenje podataka treba da obavljaju specijalisti za predmet, mnogo analize može se obezbijediti u obliku jednostavne deskriptivne statistike, kao što su učestalost, procenti, stope i stope promjene. Procjena Svaki od pet sektora Uprave policije proizvodi analizu dobijenih podataka za kriminalne oblasti svoje nadležnosti tako što izračunavaju učestalost, procente, stope i stope

1111

 

CR

NA

GO

RA

ti policijski ljudski resursi; pravni poslovi;

telekomunikacioni i informacioni sistemi; zaštita lica i imovine.

2.1.4.3. Izvještavanje

promjene. Ove analize su prezentuju u pet izvještaja svakog od sektora: opšposlovi; kriminalistička policija; granična policija;

Standard Podaci o prijavljenim kriminalnim incidenatima, žrtvama i osumnjičenim počiniocima treba da se redovno dostavljaju (najmanje jednom godišnje za prethodnu godinu) u ukupnom obliku od strane centralnog organa. Broj evidentiranih incidenata u toku jedne godine bi trebalo da bude prijavljen razvrstan po vrsti kriminala, dok broj lica koja su bila u formalnom kontaktu sa policijom u toku jedne godine bi trebalo da se podnosi prema vrsti krivičnog djela; starosti; polu i državljanstvu. Podjela evidentiranih incidenata i lica koja su bila u formalnom kontaktu po vrsti krivičnog djela treba da sadrži najmanje sljedeće kategorije: ubistvo s umišljajem; napad; silovanje; seksualni napad/ seksualno nasilje; seksualna djela protiv djece; pljačka; krađa; provala; provala u kuću; krađa motornog vozila; prevara; kriminal u vezi sa opojnim drogama; trgovina opojnim drogama; otmica; uključenost u organizovani kriminal; pranje novca; korupcija; trgovina ljudima; krijumčarenje migranata; sajber kriminal i kriminal u vezi rasizma i ksenofobije.9 Procjena Statistički obrasci („Izvještaj o radu kriminalističke policije”) popunjavmjesečnom nivou, a sadrže standardne tabele o sljedećim vrstama kriviukupno za svaku grupu i unutar svake grupe po članu Krivičnog zakonika: (krivična djela protiv života i tijela - čl. 143-157 KZ); seksu

aju se na čnih djela, krvni delikti

alna krivična djela (krivična čl. 239-257 šaji; druga

u okviru opštih krivičnih djela; privredna krivična djela (krivična djela

djeca) i za

olicije ima ju krivičnih

anizovanog čnih prijava

(predmeta) i broju lica osumnjičenih za krivična djela u ovim izvještajima. Broj sifikovanje

ne granice, oružanja i eksploziva, zloupotrebu službenog položaja,

bu ovlašćenja u

djela protiv seksualne slobode - čl. 204-212 KZ); imovinska krivična djela (KZ), krivična djela vezana za opojne droge (čl. 300 i 301 KZ-a); prekrkrivična djela protiv platnog prometa i ekonomskih transakcija čl.i. 258-286 KZ-a). Informacije o profilu počinilaca i žrtava (stariji maloljetnici; mlađi maloljetnici; počinioce i žrtve. Što se tiče izvještavanja o organizovanom kriminalu, Sektor kriminalističke pposebno Odeljenje za organizovani kriminal i korupciju, koja izvještava o broprijava koje su podnijete specijalnom tužiocu za borbu protiv orgkriminala.10 Godišnji izvještaj policije tada sadrži informacije o broju krivi

predmeta je dalje razvrstan u široke vrste kriminala, uključujući: faldokumenata, prevare, kriminalne organizacije, nelegalni prelazak državposjedovanje nelegalnog napranje novca, trgovinu ljudima, utaju poreza, teške pljačke, zloupotreprivredi, falsifikovanje novca, ubistvo, davanje i uzimanje mita. 9 Na nivou EU, osnovne vrste kriminala koje koristi Eurostat uključuju ubistvo sa umišljajem, nasilni ksastoji od fizičkog napada, pljačke i seksualnih djela), pljačke, provale u kuće, krađe motornih vozila i trPored toga, pravna tekovina EU ukazuje na to da treba prikupljati podatke o pranju novca, trgovini ljudimdjelima koja obuhvataju rasizam i ksenofobiju. 10 Pri definisanju ‚organizovanog kriminala’, policija i tužilaštvo tre

riminal (koji se govinu drogom.

a i krivičnim

ba da iskoriste odredbe člana 507 Zakonika o krivičnom postupku čiji stavovi 3 i 4 glase: (3) Odredbe ove glave primjenjuju se ako postoje osnovi sumnje da je izvršeno krivično djelo rezultat organizovanog djelovanja više od dva lica čiji je cilj vršenje teških krivičnih djela radi sticanja dobiti ili moći. (4) Pored uslova iz stava 3 ovog člana, za postojanje krivičnog djela organizovanog kriminala mora da su ispunjena još najmanje tri od sljedećih uslova: da je svaki član kriminalne organizacije imao unaprijed određeni zadatak ili ulogu; da je djelatnost kriminalne organizacije planirana na duže vrijeme ili neograničeno; da se djelatnost organizacije zasniva na primjeni određenih pravila interne kontrole i discipline članova; da se djelatnost organizacije planira i vrši u međunarodnim razmjerama; da se u vršenju djelatnosti primjenjuje nasilje ili zastrašivanje ili da postoji spremnost za njihovu primjenu; da se u vršenju djelatnosti koriste političke, privredne ili poslovne strukture; da se koristi pranje novca ili nezakonito stečene dobiti; da postoji uticaj organizacije ili njenog dijela na zakonodavnu vlast, medije, izvršnu ili sudsku vlast ili na druge društvene ili ekonomske činioce.

12 12 12

 

2.1.4.4. Distribucija policijske statistike

Standard Distribucija podataka treba da obezbijedi da se statistika o kriminalu i krivičnom pravosuđu u stvari koristi i da je korisna za svoje korisnike. Distribucija može biti u obliku interno ili eksterno objavljenih izvještaja, odgovora na zahtjeve za informacije, u posebnim tabelarnim prikazima ili u akademskim i naučnim forumima. Upotreba Interneta je racionalan i blagovremen način za dosezanje širokog kruga korisnika. Pored statistike, treba distribuirati metode koje se koriste za prikupljanje, obradu i analizu podataka, kao i definicije, pravila za računanje i druge metapodatke kako bi se pružio smisao i kontekst i omogućilo pravilno tumačenje podataka. Procjena Podaci koje prikupi Odjeljenje za planiranje, razvoj i analitiku u okviru Upraobjavljuju se u Godišnjem izvještaju i dostupni su široj javnosti. Godišnji išalje i Parlamentu i Vladi. Godišn

ve policije zvještaj se

ji izvještaj za 2007. godinu je dostupan na Internetu, kako na crnogorskom, tako i na engleskom jeziku.11 Pored toga, Uprava policije izrađuje specijalne izvještaje za posebne konferencije i po zahtjevima (npr. o

2.2. Statistika o krivičnom gonjenju

cima

ri trinaest odgorici, sa

iminal i korupciju) i jednim Vrhovnim aeve sa maksimalnom

edmetaeve sa ene oblasti

rivična djela i krivična djela iz mržnje (izazivanje vjerske ili nacionalne mržnje). Postoje dva glavna oblika prikupljanja i upravljanja podataka za tužilaštvo:

a. Prvi je unutrašnji i njime rukovodi Vrhovno državno tužilaštvo; b. Drugi vrši Zavod za statistiku Crne Gore (MONSTAT), kojem svako tužilaštvo

dostavlja evidencije jedinice u standardnim statističkim obrascima.

organizovanom kriminalu i korupciji).

2.2.1. Uvod

2.2.1.1. Institucije odgovorne za prikupljanje i upravljanje poda

Tužilački sistem se sastoji od kancelarija trinaest osnovnih tužioca (pOsnovnih sudova), dva viša tužilaštva (od kojih je jedan, sa sjedištem u Pposebnim zamjenikom tužioca za organizovani krdržavnim tužilaštvom. Osnovni tužioci su zaduženi za predmetk aduženi za praznom od manje od deset godina zatvora; viši tužioci su zmaksimalnom kaznom od više od deset godina zatvora, kao i za određkriminala: organizovani kriminal, korupciju, terorizam, ratna k

12

11 Crnogorsku verziju pogledajte na: http://www.upravapolicije.com/cms/mestoZaUploadFajlove/GODISNJI_IZVJESTAJ,2007.doc. Do 10. marta 2010. godine, engleska verzija je još bila ‚u radu’ (http://www.upravapolicije.com/crna-gora-uprava-policije-annual-report_1570_7_33.html). 12 Organizovani kriminal je regulisan članovima 300 (3) i 401 Krivičnog zakonika; korupcija je regulisana članovima 423 i 424; zločini iz mržnje prema članu 370.

1313

 

CR

NA

GO

RA

2.2.2.1. Unos podataka

2.2.2. Unоs pоdаtаkа (evidentiranje krivičnih djela)

Standard Podatke o svim pokrenutim optužbama i krivično gonjenim licima treba da evidentiraju odgovorni organi. Prag za pokretanje evidencije o krivičnom gonjenju (‚krivično gonjena lica’) treba da bude jasno definisan i treba otvoriti evidenciju jednice za svaku osobu. Jasna pravila o evidentiranju podataka treba da budu data svim jedinicama odgovornim za evidentiranje podataka i primijenjena jednoobrazno u cijelom sistemu. Evidencija o licima (evidencija jedinice) treba da jasno navede optužbu (jedna ili više optužbi) i detalje o odluci donesenoj u predmetu (npr. dolazak pred sud, osuda ili druga odluka tužioca). Evidencija o licima treba da sadrži podatke o starosti; polu; etničkoj pripadnosti; odnosu žrtva-počinilac; državljanstvu i geografskoj oblasti stanovanja. Procjena U tužilaštvu se spis otvara kada krivični incident prijavi policija, na osngrađana ili samih tužilaca i kada postoji dovoljno dokaza za krivično djetužilaštvo vodi osam krivičnih registara

ovu prijava lo.13 Svako

(zvan va ‚MTN’). U osam

predmetima (za potpuniji spisak

ti);

); moubistva).

ji, računi) o radu nadležnih tužilaca; ovornost pravnih lica (50 polja). Više nije u

kršaje; nu odgovornost pravnih lica u drugostepenim

u nadležnosti višeg tužioca15 definisanim kao ‚krivično

ao ‚krivično

koji nijesu definisani kao ‚krivična djela’.

Svi registri se evidentiraju i čuvaju na papiru. Samo KT i KTM se evidentiraju i čuvaju i na papiru i u elektronskom obliku. Posebni softver program (koji se koristi poslednjih 15

elektronski tku 2010. godine, a koristiće se isti softver kao za unos podataka u KT i

, kao i jedan administrativni registar‚TUS’), plus jedan registar o mjerama tajnog nadzo a (koja se nazirkrivičnih registara evidentira se sljedeće, ili o licima ilievidentiranih informacija, pogledajte Aneks III):

− KT: evidentira informacije o poznatim odraslim počiniocima (52 oblas− KTM: o poznatim maloljetnim počiniocima (42 oblasti)14; − KTN: o nepoznatim počiniocima (17 oblasti); − KTŽ: o predmetima u drugom stepenu krivičnog postupka (27 oblasti− KTR: o različitim vrstama ne-krivičnih predmeta (npr. nesreće, sa

Evidentira sva djela koja ne zahtijevaju krivični postupak (10 oblasti); − TU: o dokumentima (analiza, izvješta− KT-I: evidentirane informacije za odg

upotrebi jer je zakon redefinisao određene krivične predmete kao pre− KTŽ-I: je novi registar za krivič

procedurama koje nisu prekršaji (23 polja). Više tužilaštvo u Podgorici vodi tri dodatna registra:

− KTS: o krivičnim djelima djelo" sa poznatim počiniocem/ocima;

− KTN: o krivičnim djelima u nadležnosti višeg tužioca definisanim kdjelo’ sa nepoznatim počiniocem/ocima;

− KTRS: za svaki spis koji primi viši tužilac, uključujući i one incidente

godina) se organizuje u skladu sa strukturom registara. KTS će se staviti uformat na počeKTM.

13 U različitim registrima slučajeva postoji polje o tom ko je dostavio predmet tužiocu. 14 Treba napomenuti da su sve lične osobine izvršilaca (i punoljetnih i maloljetnih) zajedno navedene samo u jednom polju KT i KTM registara. 15 To su slučajevi koji su kažnjivi sa više od deset godina zatvora i slučajevi organizovanog kriminala, korupcije, terorizma, ratnih zločina i izazivanja vjerske / nacionalne mržnje.

14 14 14

 

U registre se evidentiraju krivični incidenti po predmetu (uz broj predmedodjeljuje svakom predmetu) i povezanim podacima o karakteristikamaSistem za evidentiranje podataka koristi odvojene registre za maloljetnikeprag starosti koji se koristi u pregledu po stavkama je 18, bez dalje razmlađih i starijih maloljetnika. Treba napomenuti da postoji samo jedna kolona za ime, prezime, jedinstveni matični broj, zanimanje, mjesto stanovarođenja i državljanstvo počinioca. Tu je samo jedna kolona za podatke oEvidentirani podaci se sistematski ažuriraju kada nove informacije postanu dostu

ta koji se predmeta. i odrasle - like između zajednička nja, godinu

žrtvi. pne.

upravljanja IS’). U svakoj kancelariji odabrano osoblje će biti obučeno da

koristi sistem. PRIS će takođe omogućiti neke ograničene statističke rezultate u

KT i KTM se sistematski ažuriraju i na papiru i u elektronskom obliku. Tokom 2010. godine tužilaštava će takođe početi da koriste novi sistem predmetima (tzv. ‚PR

automatizovanom obliku.

2.2.2.2. Numerisanje spisa predmeta i integrisani brojevi spisa Standard Dobra je praksa da pojedinačnim gonjenim licima bude dodjeljen ‚integrisani broj spisa' (IFN). Osoba treba da bude povezana sa policijskom evidencijom putem IFN-a. Razlike između optužbe i policijske šeme za klasifikaciju incidenta treba da budu jasno identifikovane. Isti IFN treba imati u sudskoj evidenciji i može se koristiti za praćenje osoba u sistemu kako bi izračunali konkretne stope trošenja, prosječno vrijeme obrade i druge indikatore učinka. Procjena Prilikom evidentiranja predmeta u unutrašnjem registru tužilaštva, jedinstveni

, kada je ljuje licima redovima

MONSTAT-a, svaki obrazac poslat

dmeta na vrhu, koji se odnosi na unos u KT r (ili unos u KTM registar za maloljetnike). Pored toga, postoji redni broj

2.2.2.3. Sistem klasifikacije djela

identifikacioni broj se dodjeljuje predmetu, umjesto gonjenoj osobi. Daklenekoliko počinilaca uključeno u isti predmet, isti identifikacioni broj se dodegonjenim u ovom krivičnom predmetu. Lični podaci evidentiraju se u različitimpod istim predmetom.

Što se tiče prikupljanja podataka od straneMONSTAT-u ima identifikacioni broj preregistadostavljene tablice podataka na kraju obrasca.

Standard Evidencija jedinice o krivično gonjenim licima sadrži jednu ili više jasnih krivičnih optužbi uz upućivanje na relevantne zakonske odredbe. Razlike izmedu optužbe i policijske šeme za klasifikaciju incidenata su jasno identifikovane. Šemu optužbe jednoobrazno primjenjuju svi tužioci. Procjena Prilikom evidentiranja djela i sastavljanja statističkih obrazaca, tužioci koriste standardnu šemu klasifikacije djela koja je u potpunosti zasnovana na poglavljima i članovima Krivičnog zakonika.

1515

 

CR

NA

GO

RA

statističkim NSTAT-a zasniva se na članovima, stavovima i podstavovima16

Krivičnog zakonika.

2.2.3.1. Od lokalnog do centralnog nivoa

Slično tome, standardni klasifikacioni sistem djela koji se koristi u obrascima MO

2.2.3. Tok podataka

Standard Podaci iz svih tužilaštava treba da se podnose centralnoj instituciji u jedinstvenom formatu. Procjena Od pojedinačne evidencije ja ukupnom nivou, standardizovani obrasci se koriste za prikupljanje podataka. Kao što je već pomenuto, postoje dva odvojena toka podataka:

se unose Postoje 24

a lica: po jedan članu, i

.

a’ prikuplja prijave iz

predate drugim a predata, sl); mjere kompletan

ma. Svako m glavnog

tužioca i šalje ih poštom sljedećem višem nivou tužilaštva (do kraja februara za prethodnu godinu). Nivo teritorijalne agregacije je nadležnost 13 tužilaštava, koja može

Specijalnog štaj o radu

1. Od tužilaštava Vrhovnom državnom tužilaštvu; 2. Od tužilaštava MONSTAT-u.

Što se tiče unutrašnjeg toka podataka, informacije iz registara tužilaštavaručno u standardne tabele. Jedinica brojanja za tabele je predmet. standardne tabele za predmete koji uključuju punoljetna krivično gonjenza svako od 23 poglavlja17 posebnog dijela Krivičnog zakonika razvrstano po jedan list sažetak o ukupnom broju predmeta koji uključuju punoljetna krivično gonjenalica razvrstan po poglavlju. Pored toga postoji nekoliko tabela za maloljetnike Na primjer, standardna tabela o ‚krivičnim djelima protiv državnih organinformacije u 57 kolona, uključujući podatke o: obim posla (neriješeneprethodnog perioda, nove prijave); preduzete akcije (istražne radnje, traženi podaci); riješene prijave po vrsti (odbačene, optužba, zahtjev za istražne radnje,organima); neriješene prijave; riješene istrage (postupak zaustavljen, istragoptužba, neriješeno); presude (zatvor, novčana kazna, uslovna sloboda ibezbjednosti (psihijatrijsko liječenje i sl.) i žalbe (odobrene, odbijene itd.) Zaspisak podataka prikupljenih u ovoj tabeli pogledati Aneks IV. Tabele se sastavljaju godišnje, samo sa godišnjim pregledom po stavkatužilaštvo priprema tabele na papiru, zajedno sa narativnim objašnjenje

obuhvatiti jednu opštinu ili nekoliko istih od ukupno 21. Pored toga, svaka tri mjeseca sva tužilaštva na bilo kom nivou (uključujući zamjenika tužioca za organizovani kriminal i korupciju) daju kratak izvje

16 Članovi Krivičnog zakonika mogu se dalje podijeliti na stavove i podstavove (koji su najčešće jedna reč17 Glava XIV: krivična djela protiv života i tijela; Glava XV: krivična djela protiv sloboda i prava čovjeGlava XVI: krivična djela protiv izbornih pra

enica). ka i građanina;

va, Glava XVII: krivična djela protiv časti i ugleda; Glava XVIII: krivična djela protiv polne slobode; Glava XIX: krivična djela protiv braka i porodice; Glava XX: krivična djela protiv prava iz rada; Glava XXI: krivična djela protiv autorskih prava i intelektualne svojine; Glava XXII: krivična djela protiv imovine; Glava XXIII: krivična djela protiv platnog prometa i privrednog poslovanja; Glava XXIV: krivična djela protiv zdravlja ljudi; Glava XXV: krivična djela protiv životne sredine; Glava XXVI: krivična djela protiv protiv opšte sigurnosti ljudi i imovine; Glava XXVII: krivična djela protiv bezbjednosti javnog saobraćaja; Glava XXVIII: krivična djela protiv bezbjednosti računarskih podataka; Glava XXIX: krivična djela protiv ustavnog uređenja i bezbjednosti Republike Crne Gore i SCG; Glava XXX: krivična djela protiv državnih organa; Glava XXXI: krivična djela protiv pravosuđa; Glava XXXII: krivična djela protiv javnog reda i mira; XXXIII Glava: krivična djela protiv pravnog saobraćaja; Glava XXXIV: krivična djela protiv službene dužnosti; Glava XXXV: krivična djela protiv čovječnosti i drugih dobara zaštićenih međunarodnim pravom; Glava XXXVI: krivična djela protiv vojske Srbije i Crne Gore.

16 16 16

 

svakog tužioca i šalju ga sljedećem višem nivou. Ovi kvartalni izvještaji sadrže sljedeće du svakog tužioca:

nica;

tužnicu;

− informacije o presudama: zatvorskim kaznama, uslovnim slobodama,

dostavlja ri Odsjeku

Zavoda za ). U ovom dugogodišnjem sistemu prikupljanja

podataka, MONSTAT dobija evidenciju o pojedinačnim predmetima o prijavljenim i kriminal i

ostupak po unoljetne i

đenja, itd); av/podstav te sa kojim vično djelo,

uz razlog zatvorena strage, itd); .

kao i obrazac SK-1, ali je detaljniji i zanimanje, počinjeno

ja krivičnog profesiji roditelja. Za kompletan spisak podataka

prikupljenih u obrascima SK-1 i SK-3, pogledajte Aneks V. Tužilaštva obično šalju podatke MONSTAT-u na papiru poštom. Skupština daje nacionalnom Zavodu za statistiku pravni okvir i neka pisana pravila koja regulišu način na koji se podaci prikupljaju. Naročito postoje ‚Zakon o statistici’ i program statističke

informacije o ra− broj spisa; − broj istraga; − broj odbačenih istraga;− broj neposrednih optuž− broj predloga za op− broj prekinutih istraga; − broj podnesenih prijava;

odbacivanjima optužnice, oslobađajućim presudama. Što se tiče toka podataka od tužilaštva MONSTAT-u, svako tužilaštvostatističke podatke u obliku evidencije jedinica Jedinici za sudsku statistiku pstatistike obrazovanja, istraživanja i razvoja, kulture, pravosuđa i uprave statistiku Crne Gore (MONSTAT 18

licima iz svih tužilaštava (sa izuzetkom specijalnog tužioca za organizovankorupciju koji ne dostavlja ove podatke). Konkretno, tužilaštva popunjavaju obrasce ‚SK-1 i SK-3’, kada se završi pkrivičnoj prijavi i prethodni postupak. Ovi obrasci se odnose posebno na pmaloljetnike (maloljetnici su lica između 14 i 18 godina).19 Obrazac SK-1 prikuplja podatke o prijavljenom licu (ime, pol, datum ropodatke o kriminalu - u slučaju više krivičnih djela u vezi najtežeg (član/stKrivičnog zakonika, da li je povezan sa drugim krivičnim djelima i ako jesčlanom/stavom/podstavom Krivičnog zakonika,godina kada je počinjeno krida li je za rezultat imalo imovinsku štetu; ko je podnio izvještaj), vrsta odluke(odbačena jer to nije krivično djelo, odbijena zbog nedostatka dokaza,istraga, optužnica podnesena neposredno, optužnica podnesena poslije ida li je predmet poslat u drugu državu i koju; informacija o trajanju postupkaObrazac SK-3 sakuplja približno iste informacije zahtijeva dodatne informacije o maloljetniku (mjesto stanovanja, nacionalnost, državljanstvo, bračni status, obrazovanje, da li je krivično djelopojedinačno ili sa nekim , itd.), o porodičnim okolnostima u vrijeme izvršendjela (živi sa majkom, sa ocem, itd.) i

akcije koje svakih pet godina usvaja Vlada.

18 MONSTAT je nezavisna agencija koja je formalno pod Ministarstvom finansija. Troje ljudi se bavi krivično pravosudnom statistikom u Jedinici MONSTAT-a zaduženoj za sudsku statistiku. Ovaj broj se smatra dovoljnim za tekuće svrhe prikupljanja podataka. Međutim, osoblje nije dobilo nikakvu statističku obuku o krivično sudskoj statistici. Pored tužilaca i sudova, po posebnom zahtjevu EUROSTAT-a MONSTAT povremeno kontaktira Analitičku jedinicu Uprave policije i Sektor granične policije (u okviru Ministarstva unutrašnjih poslova i javne uprave) i zatvorski sistem (u okviru Ministarstva pravde), u svrhe dobijanja dodatnih podataka. 19 Druga dva obrasca, ‚SP-1’ i ‚SP-3’ su se koristili do usvajanja novog Zakona o odgovornosti pravnih lica od kada su krivična djela iz oblasti privrede postala prekršaji.

1717

 

CR

NA

GO

RA

2.2.3.2. Pravila brojanja Standard Smjernice na međunarodnom nivou nagovještavaju da se može primijeniti pravilo ‚glavnog krivičnog djela’ prilikom računanja i izvještavanja o licima. Pisana pravila za računanje treba da tretiraju minimalno pitanja da li se primjenjuje ili ne pravilo glavnog krivičnog djela; kako se računa više krivičnih djela i kako se računaju krivična djela počinjena od strane više od jednog lica.

vnog tužilaštva, je a tužilaca

re.

dmete koji elu, koje je

iz krivičnih djela iste čelu krivičnog

zličite, nekoliko različitih krivičnih djela su evidentiraju i počinioci se računaju za svako pojedino djelo.

. Pokrivenost: geografska i institucionalna

Procjena Tokom 2007. godine, Ministarstvo pravde, na savjet Vrhovnog držaizradilo ‚Knjigu metodologije’ koja obezbjeđuje administrativnim kancelarijampisana pravila kojima se reguliše način na koji se podaci evidentiraju u regist Prilikom brojanja djela i lica, ‚pravilo glavnog djela’ se primjenjuje na preuključuju više krivičnih djela. Nadležni tužilac donosi odluku o najtežem djobično ono sa najdužom zaprijećenom kaznom. Serijska djela (tj. nvrste od strane istog izvršioca) se obično spajaju u jedno djelo po naprava ‚produženo krivično djelo’. Međutim, ako su žrtve ra

Ova pravila su ista za statističko prikupljanje tužilaštava i MONSTAT-a.

2.2.3.3 Standard Centralna institucija treba da sakuplja podatke iz evidencije jedinica od svih tužilaca sa mjesnom nadležnošću. Procjena Što se tiče unutrašnjeg prikupljanja podataka, sljedećem višem nivou, koje zatim centralizuj

sva tužilaštva dostavljaju svoje podatke e Vrhovno državno tužilaštvo. Što se tiče

TAT-ovog prikupljanja podataka, dobija podatke od svih tužilaštava koja imaju zamjenika Specijalnog tužioca za

organizovani kriminal i korupciju.

2.2.3.4. Blagovremenost i periodičnost

MONSmjesnu nadležnost u državi, što ne uključuje

Standard Podatke iz svih tužilaštava treba redovno prikupljati i podnositi. Procjena Što se tiče unutrašnjeg toka podataka, informacije iz svih tužilaštava se godišnje sljedećim višim nivoima, ali na osnovu zahtjeva

dostavljaju podaci koji se odnose na bilo

koji drugi vremenski interval mogli bi biti dostupni. Što se tiče zbrike podataka MONSTAT-a, sistem zahtjeva da izvještajne institucije šalju podatke na mjesečnom nivou, ali obrasci se često ne šalju šest mjeseci ili više, što dovodi do zabrinutosti da tužilaštva ne podnose sve neophodne evidencije jedinice MONSTAT-u, zbog čega bi sudska statistika MONSTAT-a mogla biti nepotpuna. Podaci se sastavljaju i podnose MONSTAT-u na godišnjem nivou.

18 18 18

 

2.2.4. Rezultat (proizvodnja statistike)

2.2.4.1. Validacija podataka i statistička analiza podataka

Standard Treba provjeriti dosljednost, preciznost i pouzdanost statističkih podataka. Ako se pojave nedosljednosti ili sumnje u pouzdanost podataka, treba obaviti istrage o mogućim izvorima grešaka u sastavljanju, slanju ili grupisanju podataka. Nakon što se utvrdi validnost i pouzdanost podataka, veći dio analize može se obezbijediti u obliku jednostavne deskriptivne statistike, kao što su učestalost, procenti, stope i stope promjene. Procjena Što se tiče unutrašnjeg prikupljanja podataka, posebna komisija pri državnom tužilaštvu je zadužena za provjere podataka i registara svake godizrade Godišnjeg izvještaja. Iako ne postoji posebno Odjeljenje za anaanalize podataka (npr. pove

Vrhovnom ine poslije

litiku, neke ćanje/smanjenje predmeta po vrstama kriminala, opšte

tužilaštvo. a za oblasti

tiku ne vrši ođavanje podataka dobijenih u obrascima evidencije

jedinica. Jedina validacija podataka koja se vrši je automatska, ‚logička kontrola’, koja se vrši kada se evidencija o pojedinim predmetima unosi u elektronsku bazu podataka.

primljenih podataka, već ih obrađuje direktno

napomene o stanju kriminala u Crnoj Gori i sl.) vrši Vrhovno državnoOsnovna državna tužilaštva i dva viša tužilaštva vrše neke analize podataku okviru svojih odgovornosti.20 Što se tiče MONSTAT-ovog prikupljanja podataka, Jedinica za sudsku statisnikakvu provjeru valjanosti ili prilag

MONSTAT takođe ne vrši nikakve analizeu standardne tabele za izvještavanje.

2.2.4.2. Izvještavanje i distribucija Standard Broj krivično gonjenih lica u toku jedne godine bi trebalo da se dostavlja razvrstan po krivičnoj prijavi, uz upućivanje na relevantne zakonske odredbe. Pregled krivično gonjenih lica po vrsti krivičnog djela treba da sadrži najmanje sljedeće kategorije: ubistvo s umišljajem; napad; silovanje; seksualni napad/seksualno nasilje; seksualna djela protiv djece; pljačka; krađa; provala; provala u kuću; krađa motornog vozila; prevara; kriminal u vezi sa opojnim drogama; trgovina opojnim drogama; otmica; uključenost u organizovani kriminal; pranje novca; korupcija; trgovina ljudima; krijumčarenje migranata; sajber kriminal i kriminal u vezi rasizma i ksenofobije. Procjena Prilikom internog podnošenja tužilačkih podataka, priprema se podjela krivično gonjenih lica po vrsti kriminala, prema 23 poglavlja posebnog djela Krivičnog zakonika.

Skupštini u inu i tada se objavljuje. Nisu svi prikupljeni

podaci u tom izvještaju, koji je distribuira u štampanoj verziji i online samo u Crnoj Gori.21

Vrhovno državno tužilaštvo izrađuje Godišnji izvještaj koji se dostavljamartu svake godine za prethodnu god

20 Na primjer, u okviru Višeg tužilaštva sa sjedištem u Podgorici, dvoje ljudi se bavi statistikom. Međutim, oni nisu dobili nikakvu posebnu statističku obuku za analizu sudskih podataka. 21 http://www.tuzilastvocg.co.me/IZVJESTAJ%20ZA%202008.doc

1919

 

CR

NA

GO

RA

štva sadrži ganizovani prijava u presude).

ci o vrsti prijava organizovanih krivičnih djela po poglavljima i

njaku. Svi tne tabele

an javnosti, , oba online22 i u štampanim primjercima.

u sadržane prekršaje; zamjenika; rsti sudske o krivičnim a osuđenih

po čna djela; žrtava

krivičnih djela u kojima su akteri krivičnih djela osuđena punoljetna lica (maloljetna lica) u 2008. godini; lica optuženih za privredne prestupe po vrsti sudske odluke i aktivnosti.

rati poglavlja Krivičnog zakonika.

snovnih (ili i dva

privredna suda i Upravni sud Crne Gore. (Pogledati u Aneksu VI pravila nadležnosti).

visan i samostalan organ koji dski savjet

utvr u izvještaja o radu sudova i godišnjeg rasporeda rada. Za više informacija, molimo pogledajte Aneks VII. Postoje dva glavna oblika prikupljanja podataka od sudova u Crnoj Gori:

dlukama iz

Što se tiče organizovanog kriminala, Godišnji izvještaj Državnog tužilapodatke o broju krivičnih prijava na kojima je radio Specijalni tužilac za orkriminal u Višem tužilaštvu. Dostavljeni podaci obuhvataju broj krivičnihoblasti organizovanog kriminala, broj istraga, optužbe i presude (po tipuPored toga, postoje podačlanovima krivičnog zakonika. Statistika koju prikuplja MONSTAT se objavljuje u Statističkom godišprikupljeni podaci se ne distribuiraju u ovoj publikaciji, ali se neke dodaizrađuju i objavljuju po posebnim zahtjevima. Statistički godišnjak je dostupi na crnogorskom i na engleskom jezikuStatistički godišnjak za 2009. godinu je objavljen u decembru 2009. godine i predstavlja podatke o krivičnom-pravosuđu za 2008. godinu. Preciznije, u odeljku ‚Pravosuđe’ u Statističkom godišnjaku za 2009. godinsu informacije o broju: sudova opšte nadležnosti; sudskih vijeća i organa zadržavnih tužilaca, viših državnih tužilaca, opštinskih tužilaca i njihovih advokata i pripravnika; prijavljenih maloljetnika, po krivičnom djelu, polu, vodluke i trajanju lišenja slobode u 2008. godini; prijavljenih punoljetnih lica pdjelima, polu, vrsti sudske odluke i trajanju lišenja slobode u 2008. godini; licza krivična djela, po vrsti izrečene sankcije u 2008. godini; punoljetnih osuđenih lica, starosti i vrsti krivičnih djela u 2008. godini; lica optuženih za krivi

Podjela po vrsti kriminala obično p

2.3. Sudska statistika

2.3.1. Uvod

2.3.1.1. Institucije odgovorne za prikupljanje i upravljanje podacima

Crna Gora ima pravosudni sistem sa četiri stuba, koji se sastoji od 15 oopštinskih) sudova, dva viša suda, Apelacionog suda i Vrhovnog suda. Tu su

23

Nadgledajući rad sudova, Sudski savjet je nezaobezbjeđuje nezavisnost i samostalnost sudova i sudija.24 Konkretno, Su

je metodologiju za izradđu

a. Prvim upravlja Sudski savjet (Odjeljenje za propise); b. Drugi vrši MONSTAT-a, koji prikuplja podatke o svim konačnim o

svih prvostepenih sudova.

22 Za online verzije Statističkih godišnjaka za 2006, 2007 i 2008. godinu, pogledajte: http://www.monstat.org/EngPublikacije.htm 23 Nadležnosti svakog od ovih sudova, kao i nadležnosti u krivičnim predmetima osnovnih i viših sudova i uloga Vrhovnog suda su definisane u ‚Službenom listu Crne Gore’ br. 5/02. 24 Sudski savjet je osnovan 2008. godine na osnovu Zakona o sudskom savjetu (‚Službeni list Crne Gore’ br.13/08).

20 20 20

 

2.3.2. Unоs pоdаtаkа (evidentiranje krivičnih djela)

2.3.2.1. Unos podataka Standard Odgovorni organi treba da evidentiraju podatke o svim optužbama i licima izvedenim pred sudove. Prag za pokretanje suđenja (‚lice izvedeno pred krivični sud’) treba da bude jasno definisan. Međunarodni i standardi nivoa EU ističu da bi sudski organi trebali da koriste sistem zasnovan na evidenciji jedinice koji sadrži detalje o optužbi ili optužbama protiv svakog lica (po relevantnom odjeljku/članovima Krivičnog zakonika) i pravosnažnu sudsku odluku (oslobađajuća presuda ili osuda i podaci o kazni). Evidencija o licima treba da sadrži podatke o starosti; polu; etničkoj pripadnosti; odnosu žrtva-počinilac; državljanstvu i geografskoj oblasti stanovanja. Procjena Sudovi otvaraju spis kada ga dobiju bilo od nadležnog tužioca (koji može da odluči ili da nastavi istragu, da traži da sud organizuje neke druge istražne radnje ili da podigne

ili direktn e optuženi u uže od 48 sati.

Vrsta suda aloljetne

optužnicu) o od policije kada j policijskom pritvoru dOd 19

95. godine, različiti sudovi vode sljedeće kriminalne registre:

Registri za odrasle Registri za mOsnovni sudovi:

istražnim r

pre

- ‚Kr’, o svim podne

nim du

edmetima etnike koji nim i višim

escima koji se ose na maloljetnički krivični

treba da budu m’ i ‚KM’ registre

- ‚Kri’, o adnjama

dmetima u

- ‚Kim’, o preliminarpostupcima u poglemaloljetnika

- ‚Ki’, o istragama - ‚K’, o krivičnim

kojima su optužena lpunoljetna

ica

scima koji

- ‚Km’, o krivičnim prkoji uključuju maloljse vode pred osnov

se odnose na krivični oji ne treba dpostupak k a

egistre

sudovima - ‚Krm’, o podn

odnbudu unijeti u druge r postupak koji ne

unijeti u ‚KiViši sudovi:

predmetu)

p mugom stepenu

im du

prema maloljetnicima ičnim

zi maloljetnika ičnim predmetima

u drugom stepenu u vezi sa a

- ‚Kri’, o istražnim radnjama - ‚Kim’, o preliminarne- ‚Ki’, o istragama

- ‚K’, o licima koja se teprvom stepenu (po

rete u postupcima u poglmaloljetnika

- ‚Km’, o krivičnom postupku

- ‚Kr’, o raznim krivičnimstvarima

r- ‚Kž’, o krivičnim u dr

ed tima

- ‚Krm’, o raznim krivpredmetima u ve

- ‚Kžm’, o krive

pitanjima maloljetnik

Apelacioni sud u

o raznim krivičnim stvarima

u drugom stepenu u vezi sa pitanjima maloljetnika

- ‚Kž’, o krivičnim predmetima - ‚Kžm’, o krivičnim predmetima u drugom stepen

- ‚Kr’,

Vrhovni sud - ‚Kž-I’, o krivičnim predmetima u trećem stepenu

- ‚Kr’, o raznim krivičnim stvarima

- ‚Kžm-I’, o krivičnim predmetima u trećem stepenu u vezi sa pitanjima maloljetnika

2121

 

CR

NA

GO

RA

redmetima, uključujuci podatke o predmetu, postupku, uključenim licima i donesenim odlukama.

skoj formi. rne verzije

og lica sa a papiru i u elektronskom

Ukoliko želite više informacija i kompletan spisak stavki evidentiranih u sudskim registrima, pogledajte Aneks VIII.

pisa

Sudovi evidentiraju informacije u raznim registrima po p

Na primjer, ‚Kri’ registar o istražnim radnjama se vodi i na papiru i u elektronElektronska verzija sadrži informacije o svim počiniocima za razliku od papikoja označava samo ime i druge opšte informacije jednog sumnjivgeneričkom primjedbom (‚plus drugi’). ‚Ki’ registar se vodi i nobliku i ažurira se kada nove informacije postanu dostupne.

2.3.2.2. Numerisanje spisa predmeta i integrisani brojevi s Standard Dobra je praksa da se pojedinačnim okrivljenim licima dodijeli ‚integrisani broj spisa' (IFN) u sudskom spisu. Taj IFN bi trebalo da bude isti kao i onaj koji se dodjeljuje evidenciji o licima na nivoima policije i tužilaštva. Evidencija o licu onda može da se poveže sa evidencijom policije i tužilaštva kroz IFN kako bi se izračunale konkretne stope trošenja, prosječno vrijeme obrade i drugi indikatori učinka. Razlike izmedu optužbe i policijske šeme klasifikacije incidenata treba da budu jasno identifikovane. Procjena Kada se predmet evidentira u unutrašnjem sudskom registru, jedinstveni idebroj se dodjeljuje spisu predmeta u

ntifikacioni mjesto optuženom licu. Dakle, kada je nekoliko lica

a u ovom pod istim je od broja

registrima drugih stepena.

ka, svaki obrazac poslat MONSTAT-u , koji se odnosi na unos u K registar (ili unos u

za maloljetnike). Pored toga, postoji redni broj dostavljene tablice podataka

2.3.2.3. Sistem klasifikacije djela

optuženo u istom predmetu, isti identifikacioni broj se dodeljuje tim osobamkrivičnom predmetu. Lični podaci evidentiraju se pod različitim linijamapredmetom. Broj spisa predmeta koji se koristi u prvom stepenu se razlikudodijeljenom u

Što se tiče MONSTAT-ovog prikupljanja podataima na vrhu identifikacioni broj predmetaKM registar na kraju obrasca.

Standard Evidencija jedinice o licima izvedenim pred sudove sadrži jednu ili više jasnih krivičnih prijava sa upućivanjem na relevantne zakonske odredbe. Razlike izmedu optužbe i policijske šeme za klasifikaciju incidenata su jasno identifikovane. Šema optužbe se jednoobrazno primjenjuje u svim sudovima. Procjena Što se tiče unutrašnjeg toka podataka, sudski podaci prikupljaju se na osnovu poglavlja Krivičnog zakonika. Što se tiče MONSTAT-ovog prikupljanja podataka, standardni klasifikacioni sistem djela koji se koristi u statističkim obrascima zasniva se na članovima, stavovima i podstavovima Krivičnog zakonika (i za glavno krivično djelo i za jedno povezano krivično djelo).

22 22 22

 

2.3.3. Tok podataka

2.3.3.1. Od lokalnog do centralnog nivoa Standard Podaci iz svih sudova treba da se dostavljaju centralnoj instituciji u jednoobraznom formatu, koristeći šemu klasifikacije kriminala. Procjena Od pojedinačne evidencije do ukupnog nivokoriste za prikupljanje podataka. Kao što je ve

a (statistika), standardizovani obrasci se ć pomenuto, postoje dva toka podataka:

standardne vjetu’ jedna obrazaca o unjavaju u sudova za 1. oktobra sla svakog predmeta, odluka po ostupka u

i, 9 mjeseci, 009. god., (procenat

u Aneksu IX.

uvijek nije poštom (u

ih sudova, da i 2 privredna suda. Zavod za statistiku ne prima podatke iz Vrhovnog suda.

Svi sudovi koji su prvostepeni šalju podatke MONSTAT-u trenutku kada je krivični i predmet

epeni sud o na nivou žalbe. Podaci se šalju iz administrativnih kancelarija

tandardnih

Naročito se različiti obrasci popunjavaju za punoljetne (‚SK-2’) i maloljetne (‚SK-4’). 25 e MONSTAT-

U obrazac SK-2 unose se podaci o prijavljenim licima (od kojih će samo neka biti i optužena), uključujući i: ime, pol, datum rođenja, mjesto stanovanja, zanimanje, nacionalnost, državljanstvo, bračni status, obrazovanje, da li je krivično djelo počinio

a. Od sudova Sudskom savjetu; b. Od prvostepenih sudova MONSTAT-u.

Što se tiče prvog toka podataka, svaka tri mjeseca svaki sud sastavlja obrasce koji će biti poslati Sudskom savjetu. Prema ‚Zakonu o Sudskom saod dužnosti Sudskog savjeta je uspostavljanje metodologije za sastavljanje radu sudova i sakupljanje i sastavljanje statističkih obrazaca. Obrasci se popzavisnosti od vrste predmeta. Na primjer, treći kvartalni izvještaj osnovnih 2009. godinu sadrži podatke koji se odnose na: broj riješenih predmeta do2009. godine iz godina 2009, 2008, 2007, 2006 i iz 2005. i ranije; obim posudije u osnovnom sudu (vrsta predmeta, neriješenih predmeta, riješenihitd.); odluka svakog sudije (presuda, nalog, drugi način, itd.); ukupan brojvrsti predmeta (presuda, nalog, poravnanje, drugi način, itd.); dužina psloženim predmetima 2008. god., (broj predmeta do 3 mjeseca, 6 mjesecgodinu dana, više od godinu dana); kvalitet rada u složenim predmetima 2(riješeno po žalbi, potvrđeno, promijenjeno, poništeno); kvalitet rada sudijapredmeta riješenih po žalbi, potvrđeno, promijenjeno, poništeno). Kompletan spisak podataka koji se unose u sudske kvartalne izvještaje, molimo pogledajte Svi obrasci se popunjavaju ručno (automatska proizvodnja obrazaca jošmoguća) i zatim šalju Sudskom savjetu ili na papiru putem faksa ili zavisnosti od administrativne kancelarije svakog suda) ili putem e-pošte. Što se tiče drugog toka podataka, MONSTAT prikuplja podatke iz 15 osnovn2 viša su

postupak zvanično završen, pravosnažna odluka zvanično donesena zatvoren. To znači da u slučaju žalbe apelacioni sud obavještava prvostishodu i odluci prvostepenih sudova, kao evidencija o pojedinačnim predmetima pomoću sobrazaca.

Maloljetnici su osobe između 14 i 18 godina. Sudovi obično šalju podatku na papiru poštom.

25 U okviru kategorije ‚maloljetnika’ postoji još razlika između: a) maloljetnih lica koja su napunila 14 godina, ali još ne 16 u vrijeme izvršenja krivičnog djela – koji se smatraju ‚mlađim maloljetnicima’, koji ne mogu biti kažnjeni, ali im se mogu izreći vaspitne mjere; b) maloljetnih lica koja su napunila 16 godina ali ne još 18 u vrijeme izvršenja krivičnog djela – koji se smatraju ‚starijim maloljetnicima’, koji mogu biti osuđeni na kaznu maloljetničkog zatvora.

2323

 

CR

NA

GO

RA

kriminal, da u (zakonski i sa drugim ika, godina j povezanih ije krivično oslobođen, i; podaci o

azna, smanjena kazna, uslovni otpust, oduzeta imovina, itd.); podaci o žrtvama (broj, pol, starosna grupa - punoljetni, maloljetni, mlađi maloljetnik); informacije

je detaljniji ima protiv

ženja, bez etih mjera); ko je prijavio maloljetnika; o porodičnim okolnostima u vrijeme

izvršenja krivičnog djela (živi sa majkom, sa ocem, itd.) i profesiji roditelja. Za kompletan spisak podataka prikupljenih u obrascima SK-2 i SK-4, molimo pogledajte

samostalno ili u saradnji sa drugom osobom, koliko lica je bilo uključeno u li je lice osuđeno ranije zbog nekog krivičnog djela, itd.),; podatke o kriminalnaziv krivičnog djela, član, stav i podstav Krivičnog zakonika, da li je u vezkrivičnim djelima i, ako je tako, sa kojim članom i stavom Krivičnog zakonkada je krivično djelo počinjeno, da li je rezultiralo imovinskom štetom; brokrivičnih djela), informacije o odluci suda po osnovi za odluku (odbijeno jer ndjelo, odbijeno zbog nedostatka dokaza, tužilac odustao od optužbe, optužnica odbačena, kriv, itd.)); da li je osoba bila izručena drugoj državkazni (glavna k

o dužini postupka. U obrazac SK-4 unose se približno iste informacije kao i u obrazac SK-2, ali i zahtjeva dodatne informacije o: mjerama preduzetim u prethodnim postupcdotičnog maloljetnika (nadzor starateljskog organa, uklanjanje iz okrupreduz

Aneks X.

2.3.3.2. Pravila brojanja Standard Jasna pravila o evidentiranju podataka treba da budu data svim jedinicama odgovornim za evidentiranje podataka i primijenjena jednoobrazno u cijelom sistemu. Pisana pravila za računanje treba da tretiraju minimalno pitanja da li se primjenjuje ili ne pravilo glavnog krivičnog djela; kako se računa lice osuđeno za više od jednog djela iste vrste (kao jedno lice ili kao dva ili više lica), i kako se računa lice koje je tretirano više od jednog puta u toku iste godine. Procjena

obezbjedila da budu

oja spadaju ičnih djela.

poglavlju .

Što se e prikupljanja podataka od strane MONSTAT-a, podaci se prikupljaju o licima optuženim pred sudom nakon što je krivični postupak zvanično završen. Kada je neko lice osuđeno za nekoliko krivičnih djela koja spadaju u nekoliko poglavlja Krivičnog zakonika, učinilac se računa samo pod najtežim djelom. Međutim, druga djela se

povezana

Ministarstvo pravde (po pribavljenom mišljenju Sudskog savjeta) je sudovima pisana pravila kojima se reguliše način na koji podaci trebaevidentirani. ‚Sudski poslovnik’, dostupan je onlajn i na crnogorskom i engleskom jeziku.26 Prilikom brojanja predmeta, ako predmet obuhvata nekoliko krivičnih djela ku različita poglavlja Krivičnog zakonika, predmet se dijeli prema broju krivSvaki predmet onda se odnosi na jedno djelo i posebno se računa u svakomKrivičnog zakonika, tako da se pravilo glavnog krivičnog djela ne primjenjuje

tič

takođe evidentiraju u statističkom obrascu po članu Krivičnog zakonika - kao djela - i dostupna su za statističku analizu.

26 Službeni list Republike Crne Gore, br. 36/04 od 30. juna 2004. godine. Pogledati: http://www.sudovi.co.me/content/docs/zakoni/en/Rules%20of%20Court.pdf.

24 24 24

 

2.3.3.3. Pokrivenost: geografska i institucionalna Standard Centralna institucija treba da sortira podatke iz evidencije jedinice iz svih sudova sa mjesnom nadležnošću. Procjena Što se tiče unutrašnjeg prikupljanja podataka, sudovi širom zemlje podstatistiku sljedećem višem nivou, tako da statistika koju primi Vrhovntužilaštvo pokriva cijelu teritoriju i sve sudove. Što se tiče MONSTAT-ovog podataka, MONSTAT

nose svoju o državno prikupljanja

prima podatke iz svih prvostepenih sudova i pokriva sve oima žalbe (dakle, MONSTAT ne pokriva

podatke iz Vrhovnog suda).

ičnost

pravosnažne odluke, uključujući odluke na niv

2.3.3.4. Blagovremenost i period

Standard Podatke iz svih sudova treba redovno prikupljati i podnositi. Procjena Sudski savjet dobija svaka tri mjeseca podatke iz osnovnih sudova, viših sudova i Apelacionog suda za interne svrhe. Statistika na nacionalnom nivou se sastavlja svaka

položaja, nivou. Na

a od manje od tri mjeseca.

podataka, sistem zahtijeva da izvještajne institucije šalju podatke na mjesečnom nivou, ali obrasci se često ne šalju tri mjeseca ili

tri mjeseca, osim podataka o korupciji, pranju novca, zloupotrebi službenogprimanju mita i drugim krivičnim djelima koji se sastavljaju na mjesečnomzahtjev, statistika može da se grupiše po periodim

Što se tiče MONSTAT-ovog prikupljanja

više. Podaci se sastavljaju i podnose na godišnjem nivou.

2.3.4. Rezultat (proizvodnja statistike)

2.3.4.1. Validacija podataka i statistička analiza podataka

Standard Treba provjeriti dosljednost, preciznost i pouzdanost statističkih podataka. Ako se pojave nedosljednosti ili sumnje u pouzdanost podataka, treba izvršiti istrage o mogućim izvorima grešaka u sastavljanju, slanju ili grupisanju podataka. Nakon što se utvrde validnost i pouzdanost podataka, dobar dio analize može da se obezbijedi u obliku jednostavne deskriptivne statistike, kao što su učestalost, procenti, stope i stope promjene.

Što se tiče unutrašnjeg toka podataka od sudova do Sudskog savjeta, sudovi su odgovorni za podatke koje šalju. Primljene podatke provjeravaju i sami Sudski savjet i Vrhovni sud kako bi provjerili njihovu dosljednost, preciznost i pouzdanost. Pored toga, Sudski savjet šalje primljene podatke Ministarstvu pravde na dalje provjere. Podatke iz svih sudova integriše na centralnom nivou Sudski savjet za statističku analizu. Odjeljenje za normativnu djelatnost u okviru Sekretarijata Sudskog savjeta vrši

Procjena

2525

 

CR

NA

GO

RA

ske statistike (o učestalosti određenih krivičnih djela pred sudovima; radu sudova; itd).27

tiku ne vrši a provjera le’ kada se

MONSTAT ataka, ali umjesto toga ih obrađuje

direktno u standardne tabele za izvještavanje.

analize sud

Što se tiče MONSTAT-ovog prikupljanja podataka, Jedinica za sudsku statisnikakvu provjeru valjanosti ili prilagođavanje dobijenih podataka. Jedinvaljanosti podataka se sastoji od automatizovanog postupka ‚logičke kontropojedinačna evidencija o predmetu unosi u elektronsku bazu podataka.takođe ne vrši nikakve analize primljenih pod

2.3.4.2. Podnošenje i distribucija Standard Broj lica osuđenih u toku jedne godine bi trebalo da bude podnesen razvrstan po vrsti kriminala; starosti; polu i državljanstvu. Pregled krivično gonjenih lica po vrsti krivičnog djela treba da sadrži najmanje sljedeće kategorije: ubistvo s umišljajem; napad; silovanje; seksualni napad / seksualno nasilje; seksualna djela protiv djece; pljačka; krađa; provala; provala u kuću; krađa motornog vozila; prevara; kriminal u vezi sa opojnim drogama; trgovina opojnim drogama; otmica; uključenost u organizovani kriminal; pranje novca; korupcija; trgovina ljudima; krijumčarenje migranata; sajber kriminal i kriminal u vezi rasizma i ksenofobije. Procjena U svom Godišnjem izvještaju, Sudski savjet izvještava uglavnom o informacijama o podnesenim, riješenim i predmetima u toku. Pregled v

procesnim rste krivičnog

Krivičnog Ovi podaci žavljanstvu im licima.

Za objavljivanje Godišnjeg izvještaja sudovi moraju da podnesu zbirne podatke do istribuiraju. jeziku i u

Godišnjeg

im vrstama d potreba

ktimizacije;

anizovanog kriminala, Godišnji izvještaj Sudskog savjeta ne predstavlja tu iznad, u redmetima

organizovanog kriminala na kojima radi specijalni tužilac za organizovani kriminal u a. Za ubuduće,

da uvede Odjeljenje za organizovani kriminal u svoj

Odabrana pravosudna statistika koju prikuplja MONSTAT se objavljuje u Statističkom godišnjaku. Svi podaci koje prikupi MONSTAT se ne distribuiraju. Neke tabele se

djela je organizovan u skladu sa dvadeset i tri poglavlja posebnog dijelazakonika (pogledati u Odjeljku 2.2.3.1 u tekstu iznad spisak tih poglavlja). nisu razvrstani po određenim vrstama kriminala, ili starosti, polu i droptuženih lica jer Sudski savjet ne objavljuje podatke o optuženim ili osuđen

februara naredne godine. Sve prikupljene informacije informacije se dSudski savjet objavljuje svoj Godišnji izvještaj na crnogorskom i engleskomštampanoj formi i na svom sajtu.28 Pogedati u Aneksu XI spisak sadržajaizvještaja za 2008. godinu. Pored toga, Ministarstvo pravde može da traži posebne izvještaje o posebnkriminala ili posebnim temama iz sudova. Teme ovih izvještaja zavise oMinistarstva pravde (npr. zaostaci predmeta; efikasnost sudija;, struktura vibroj žrtava porodičnog nasilja). Što se tiče orgnikakve podatke konkretno o OK. Međutim, kao što je pomenuto u teksGodišnjem izvještaju Državnog tužilaštva postoje statistički podaci o p

Višem tužilaštvu, uključujući i podatke o presudama u ovim predmetimSudski savjet takođe planira Godišnji izvještaj.

27 Tri lica u Sudskom savjetu imaju zadatak izrade statistike, što se smatra nedovoljnim za obim posla. Osoblje nije dobilo nikakvu posebnu obuku o sudskoj statistici. 28 Pogledati: http://www.sudskisavjet.gov.me/Izvje%C5%A1tajioradu/tabid/63/Default.aspx

26 26 26

 

izrađuju i objavljuju samo na posebne zahtjeve. Statistički godišnjak jejavnosti, i na crnogorskom i na engleskom jeziku, oba online

dostupan štampanim bru 2009. ravosudna punoljetni i sankcija i

čnog zakonika. Za kompletan spisak tabela pogledajte odeljak 2.2.4.2.

Statistika o pranju novca

29 i u primjercima. Statistički godišnjak za 2009. godinu je objavljen u decemgodine i predstavlja podatke o krivičnom-pravosuđu za 2008. godinu. Pstatistika uključuje broj prijavljenih i osuđenih lica, razvrstanih po starosti (maloljetni), polu, vrsti sudske odluke, trajanju lišenja slobode, vrsti izrečenihvrsti krivičnih djela po poglavljima Krivi

2.4. Standard Direktiva 2005/60/EZ o sprječavanju korišćenja finansijskog sistema u svrhe pranja novca sadrži više minimalnih stavki o kojima treba da bude dostupna statistika. Radna grupa Eurostata trenutno sprovodi pilot sakupljanje podataka o vrlo specifičnom spisku podataka o pranju novca na osnovu Direktive 2005/60/EZ.30 Spisak sadrži podatke o broju prijava sumnjivih transakcija (STRs - Suspicious Transaction Reports), prijava gotovinskih transakcija (CTR - Cash Transaction Reports), nalozima za odlaganje transakcije, istragama pranja novca, otkrivenim operacijama krijumčarenja gotovine, sumnjivim gotovinskim aktivnostima na granicama, prijavama sumnjivih transakcija koje su bile predmet istrage organa za sprovođenje zakona i prijavama sumnjivih transakcija koje nijesu bile predmet istrage, kao i broju zaposlenih sa punim radnim vremenom (ili sa ekvivalentom punog radnog vremena) koji rade liniju rada pranje novca u finansijsko-obavještajnoj jedinici31 i agencijama za sprovođenje zakona. Pored toga, treba da se prikupljaju podaci o broju podnesenih optužbi, razvrstani po gore navedenim osnovama, kao i podaci o broju osuđujućih i oslobađajućih presuda za takve optužbe. Podaci o osuđenim i oslobođenim licima bi trebalo da budu podijeljeni po ‚trećoj strani’ i ‚samo-pranju’, po optužbi, vrsti kazne, starosti, polu i nacionalnosti. Statistika o broju postupaka zamrzavanja i trajnog oduzimanja i broju zahtjeva primljenih za naloge za zamrzavanje i trajno oduzimanje treba da ukaže na vrijednost zamrznute i trajno oduzete imovine i povraćenim iznosima. Predviđa se da primarni izvor podataka u okviru organa za sprovođenje zakona bude finansijsko obavještajna jedinica ( U - Financial Intelligence Unit). FI Procjena

2.4.1. Institucije koje su uključene u prikupljanje podataka i izradu st

Crna Gora je osnovala Upravu za sprečavanje pranja novca i finansir

atistike

anja terorizma (USPNiFT, takođe poznata kao Uprava za sprečavanje pranja novca) u decembru

stupio na usvojen u i organ za

čiji

NiFT, postoje dva analizu podataka i Sektor

e još dvije

2003. godine, neposredno nakon što je Zakon o sprečavanju pranja novcasnagu. Novi Zakon o sprečavanju pranja novca i finansiranja terorizma jenovembru 2007. godine, u skladu sa EU acquis-em.32 USPNiFT je centralnborbu protiv pranja novca i finansiranja terorizma. To je nezavisno tijelo, administrativni rad nadzire Ministarstvo finansija. Prema Pravilniku o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji USPglavna Sektora unutar USPNiFT: Sektor za prijem, pripremu i za kontrolu, međunarodnu i unutrašnju saradnju.33 Pored toga postoj 29 Za online verzije Statističkih godišnjaka za 2006, 2007 i 2008. godinu, pogledajte: http://www.monstat.org/EngPublikacije.htm 30 Set indikatora koje je pilotirao Eurostat (još uvijek) ne predstavljaju obavezujuće standarde EU, ali oni ipak daju značajne smjernice u vezi razvijajućih prioriteta za podatke o pranju novca u okviru Evropske unije. 31 Prim. prev.: Pandan finansijsko-obavještajnoj jedinici u Crnoj Gori je Uprava za sprječavanje pranja novca i finansiranje terorizma. 32 Zakon je dostupan na adresi: http://www.gov.me/eng/aspn/vijesti.php?akcija=vijesti&id=154160. 33 Prvo odjeljenje je podijeljeno na tri pod-odjeljenja: Odjeljenje za analitiku, Odjeljenje za sumnjive transakcije i IT odjeljenje. Drugo odjeljenje je podijeljeno na dva pod-odjeljenja: Odeljenje za inspekciju i Odjeljenje za internu i međunarodnu saradnju.

2727

 

CR

NA

GO

RA

šću, kao i za prekršajne postupke, zadužen za vođenje prvostepenih prekršajnih

postupaka.

izvještajnih t podataka statističke

toga, obrađujući podatke o formacije o

da Grupa od 15.000

Crnoj Gori, obveznici na osnovu Zakona o sprječavanju pranja novca već su počeli da dostavljaju izvještaje o svakoj gotovinskoj ili bezgotovinskoj transakciji koja prelazi iznos od 15.000

sakcijama bez obzira na količinu novca u 2004. godini.

anja novca i finansiranja terorizma iz 2007. godine definiše bveznika odgovara Trećoj direktivi EU

enička društva i firme koje pružaju usluge preduzećima Posrednici u prometu nekretninama

isplate u

elektronski vima. Od

i detaljnijim sopstvene

brasci su dostupni elektronski u Excel formatu putem sigurne web stranice, dostupni samo sa korisničkim imenom i lozinkom. Pored toga postoji upitnik za identifikaciju politički eksponiranih lica, kako domaćih tako

Odjeljenje je pronađe

ijeđuje svaki predmet jedinici za sumnjive

organizacione cjeline: Služba za opšte poslove, finansije i odnose sa javnoReferat

2.4.2. Unos podataka

USPNiFT prikuplja podatke o pranju novca i finansiranju terorizma od agencija u elektronskoj bazi podataka. Baza podataka provjerava valjanosprimljenih preko sistema logičke kontrole. Krivična djela su definisana usvrhe u skladu sa članovima Krivičnog zakonika.34 Osim pranju novca i finansiranju terorizma, USPNiFT često pronalazi dodatne indrugim srodnim krivičnim djelima, kao što su utaja poreza i prevara. Tokom 2005. godine USPNiFT se pridružila Egmont grupi sa preporukomtreba da prima izvještaje od zakonskih obveznika o novčanim transakcijamaeura ili više i svim sumnjivim transakcijama bez obzira na iznos novca. U

eura, kao i sumnjivim tran

2.4.3. Tok podataka

Zakon o sprječavanju prponovo izvještajne organe. Spisak izvještajnih oo pranju novca (2005/60/EZ) i stoga obuhvata:

a. Kreditne institucije a. Finansijske institucije b. Revizori, spoljnje računovođe i poreski savjetnici c. Notari i drugi nezavisni profesionalci u oblasti prava d. Povjere. f. Druga fizička i pravna lica koja trguju robom, samo u mjeri u kojoj su

gotovini u iznosu od 15.000 eura ili više, bez obzira da li je transakcija izvršenau jednoj operaciji ili više operacija koje se čine povezanim

g. Kazina.35

Prilikom podnošenja informacija, subjekti koji dostavljaju izvještaje sastavljaju i dostavljaju standardne obrasce o pojedinačnim slučajeseptembra 2009. godine, dva stara obrasca (dvije strane) su zamijenjenobrascima dužine petnaest strana. Različiti izvještajni subjekti imaju svojeobrasce. O

i stranih lica.36 Podatke dobijene od izvještajnih subjekata proslijeđuje ITOdjeljenju za analitiku. Ako u okviru novčanih transakcija analitičko odjeljenneke slučajeve sumnjivih transakcija, prosltransakcije.

Uprava sarađuje sa Upravom policije i Tužilaštvom a to su glavni organi za sprovođenje zakona koji se bave borbom protiv pranja novca. U policiji je osnovana posebna linija rada za istrage pranja novca. 34 Pranje novca je propisano članom 268. Član 447 definiše međunarodni terorizam; član 448 je o uzimanju talaca; član 449 je o finansiranju terorizma. 35 Direktiva EU 2005/60/EC, Poglavlje1, član 2. Dostupna na: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2005:309:0015:0036:EN:PDF. 36 Uprava ne prikuplja informacije od državnih funkcionera o njihovoj imovini (prijava imovine). Ove informacije prikuplja posebna Komisija zautvrđivanje sukoba interesa. Uprava samo vodi evidenciju o transakcijama politički izloženih lica.

28 28 28

 

Ilustracije radi, obrazac ‚01-banke’ služi sa podnošenje sljedećih informacija o svakoj

prethodnoj sumnja u

oj građana

; prezime; jedinstveni matični broj; mjesto tifikacionog

mjesto izdavanja; datum izdavanja); formacije o

redni broj

- transakcije (deponovanje gotovine; podizanje gotovine; devize; priliv deviznih ri novca u

sastavljati ze iznos od 15.000 eura se

sumnjivim FT

potvrdi sumnju, transakcija se zamrzava i predmet se šalje tužiocu.

ni).

ih podataka . Dodatne analize vrši Odjeljenje za sumnjive transakcije. Oko 200 do

ije. Prema

iz 2003. godine, USPNiFT mora distribuirati podatke o prijavama gotovinskih transakcija i prijavama sumnjivih transakcija najmanje jednom godišnje. Godišnji izvještaj o rezultatima Uprave podnosi se Ministarstvu finansija i objavljuje u Godišnjem izvještaju Ministarstva finansija.38

transakciji: - subjekat (naziv; ovlašćeno lice u subjektu); - vrsta prijave (ukupno prijavljenih transakcija; broj prijave; promjene u prijavi; razlozi za sumnju; koji su razlozi; koji su pokazatelji dati da postoji pogledu pranja novca i finansiranja terorizma); - učesnici u transakciji (redni broj; ime i prezime/naziv; jedinstveni matični brili jedinstveni identifikacioni broj subjekta); - lični podaci (rezident/nerezident; imerođenja; prebivalište: mjesto i adresa; identifikacioni dokument; broj idendokumenta;- subjekti (podaci o pravnom licu; informacije o politički izloženim licima; inpreduzetniku); - računi (račun interni ili ne; broj računa; banka; vrsta računa; vlasnik računa:i ime i prezime/naziv; datum otvaranja računa; valuta; saldo);

sredstava; odliv deviznih sredstava; transferi novca u zemlji - priliv; transfezemlji - odliv). USPNiFT obezbjeđuje izvještajnim subjektima pisana pravila o tome kakoobrasce.37 Podaci o gotovinskim transakcijama koje prelašalju na dnevnoj osnovi ili najviše u roku od tri dana, dok se podaci otransakcijama šalju neposredno prije svakog daljeg koraka transakcije. Ako USPNi

Iako USPNiFT vodi evidenciju o predmetima proslijeđenim tužiocu, ne prima podatke o krivičnim postupcima vezanim za pranje novca (npr. broj optužnica i broj kaz

2.4.4. Iznos podataka

Odjeljenje za analitiku pravi analizu (prije svega grafičke predstave) dobijenna kraju dana300 prijava gotovinskih transakcija i prijava sumnjivih transakcija se svakodnevno šaljeiz IT Odjeljenja u Odjeljenje za analitiku i Odjeljenje za sumnjive transakcZakonu o sprečavanju pranja novca

37 Pravilnik i izvještajni obrasci za podatke su dostupni online na crnogorskom jeziku, adresi: http://www.aspn.gov.me/vijesti.php?akcija=rubrika&rubrika=230. 38 Godišnji izvještaj Ministarstva finansija za 2008. godinu je dostupan online na engleskom jeziku na adresi: http://www.gov.me/files/1235488015.pdf.

2929

 

CR

NA

GO

RA

ima 2.5. Statistika o trgovini ljud Standard Na osnovu relevantnih Okvirnih odluka Savjeta EU i Direktiva Savjeta o trgovini ljudima, kao i Protokola Ujedinjenih nacija o sprječavanju, suzbijanju i kažnjavanu trgovine ljudima Evropska komisija - Generalni direktorat za pravosuđe, slobodu i bezbjednost je naručila izradu ekspertskog izvještaja koji sadrži preporuke za standardizovane, uporedive podatke o žrtvama, trafikantima, procesu trgovine ljudima i odgovoru krivičnog pravosuđa na trgovinu ljudima.39

Podaci koji se prikupljaju40 se sastoje od: ukupnog broja identifikovanih žrtava po zemlji godišnje (razvrstane prema polu, starosti, nacionalnosti, državi rođenja, kao i vrsti eksploatacije); ukupnog broja žrtava po zemlji godišnje koje su sarađivale sa organima za sprovođenje zakona; ukupnog broja trafikanata po zemlji godišnje (po uhapšenim licima, optuženim licima (pod kojim optužbama), broja započetih istraga, i broja uspješno završenih istraga (razvrstane prema polu, starosti, nacionalnosti, zemlji rođenja i vrsti eksploatacije). Pored toga, treba prikupljati statistiku o broju krivično gonjenih i osuđeni trafikanata godišnje (po optužbi, razvrstani prema polu, starosti, nacionalnosti, državi rođenja i vrsti eksploatacije), kao i podatke o kaznama i o žrtvama koje su svjedočile na sudu i podnosile zahtjeve za naknadu štete, po optužbi. Procjena

i izradu

prikuplja Kancelarija Nacionalnog koordinatora za borbu protiv trgovine ljudima.41 Nacionalni koordinator koordinira radom vladinih organa,

cija uključenih u borbu protiv trgovine ljudima, kao i kao što je i utvrđeno u Akcionom planu za borbu protiv

kroz član ancelarija

taka: a koju je

postavila specijalna Tripartitna komisija o statistici trgovine ljudima; 2. Baza podataka o žrtvama koju je uspostavio Međunarodni centar za razvoj

ion Policy

3. Baza podataka o počiniocima koju je uspostavio ICMPD. Ona je nedavno orbu protiv

relevantnim oji odmah proslijeđuju raspoložive

2.5.1. Institucije koje su uključene u prikupljanje podatakastatistike

Statistiku o trgovini ljudima

nevladinih i međunarodnih organizapružanje pomoći žrtvama, trgovine ljudima za 2006. godinu.

2.5.2. Unos podataka Crna Gora zabranjuje trgovinu ljudima kroz član 444 Krivičnog zakonika i445, koji definiše trgovinu djecom radi usvajanja. Na osnovu ovih definicija, KNacionalnog koordinatora za borbu protiv trgovine ljudima vodi tri baze poda

1. Baza podataka pod nazivom ‚Statistika’ o počiniocima i žrtvamrazradila i us

migracione politike (ICMPD - International Centre for MigratDevelopment);

preseljena iz policije u Kancelariju Nacionalnog koordinatora za btrgovine ljudima.

Kancelarija Nacionalnog koordinatora ima mrežu kontakt tačke u svim institucijama koje se bave trgovinom ljudima, k

39 Republika Austrija, Savezno ministarstvo unutrašnjih poslova i IOM - Međunarodna organizacija za migracije. Smjernice za prikupljanje podataka o trgovini ljudima, uključujući i uporedive pokazatelje. februar 2009. godine. Dostupno na: http://www.emn.at/modules/typetool/pnincludes/uploads/IOM_Vienna_AT_MoI_Guidelines%20for%20the%20Collection%20of%20Data%20on%20THB.pdf 40 Treba napomenuti da preporuke nijesu obavezujuće, ali su dobra polazna tačka za eventualni razvoj standarda EU o konkretnoj statistici o kriminalu i krivičnom pravosuđu u pogledu trgovine ljudima. 41 Kancelarija je institucionalizovana 2001. godine. Postoje dvije osobe koja se bave statistikom u kancelariji. S obzirom na mali broj slučajeva, članovi osoblja se smatraju dovoljnim. Osoblje je dobilo posebnu obuku o obradi podataka o korišćenju ICMPD baza podataka, ali ne i konkretnu statističku obuku.

30 30 30

 

informacije o dokazima, žrtvama i izvršiocima trgovine ljudima. Informacije iorgana šalju se u obliku deskriptivnih bilješki (ne postoje standardNacionalnom koordinatoru i odmah se unose u tri registra. Za svaki predpodataka ‚Statistika’ prikuplja detaljne informacije o predmetu, učiniocu i žrtsu: policijske podatke o tome ko je podnio izvještaj, lične podatke prijavljenobroj lične karte, prebivalište, zanimanje, godinu rođenja i državljanstvo), impočinjenja krivičnog djela; lične podatke žrtve u posjedu tužilaštva (ime, broj prebivalište, zanimanje, godinu rođenja i državljanstvo), osumnjičeni, istragasudske podatke

zvještajnih ne tabele) met, baza vi, kao što g lica (ime, e i datum

lične karte, i optužba;

o postupku suđenja (odbacivanje, optužba, pretresi, itd.), odluke, žalbe, itd. (Za kompletan spisak podataka prikupljenih u bazi podataka ‚Statistika’,

tprilike iste Dvije baze podataka

su instalirane na posebnom računaru koji nije konektovan na Internet i koriste samo za žrtvama i počiniocima trgovine ljudima.

ja podatke mjesečnom og staranja operativne o svakom

om predmetu putem e-pošte; pored toga, iste informacije moraju biti poslate kancelariji u formalnoj bilješki. Kako bi se olakšao tok podataka, treba odrediti kontakt

na liniju rada trgovine ljudima u okviru svakog izvještajnog za pružanje podataka Kancelariji Nacionalnog

rši analizu

alizira se ne distribuiraju. Kancelarija proizvodi i godišnje i Na primjer,

4 i 2009’, državnog su u toku;

a i njihovom profilu. Kratak Godišnji izvještaj za 2009. je objavljen online u Crnoj Gori.42 Treba napomenuti da se ukupan broj predmeta u godišnjim izvještajima može razlikovati od iznosa predmeta u mjesečnim izvještajima, jer tužilaštvo nakon istrage može pretpostavljeni slučaj trgovine ljudima ponovo klasifikovati i odlučiti da se ne radi o slučaju trgovine

pogledati Aneks X). Dvije baze podataka ICMPD-ja o žrtvama i počiniocima prikupljaju oinformacije kao baza podataka ‚Statistika’, ali su malo detaljnije.

skladištenje i analiziranje podataka o

2.5.3. Tok podataka

Kancelarija nacionalnog koordinatora za borbu protiv trgovine ljudima dobiod policije, Vrhovnog tužilaštva i Vrhovnog suda u statističke svrhe, na nivou. Ministarstvo prosvjete i nauke i Ministarstvo zdravlja, rada i socijalntakođe šalje dodatne informacije koje se koriste ne u statističke, već u svrhe. Izvještajni organi šalju opisnu napomenu koja sadrži informacije pojedinačn

tačku posebno fokusiranu organa koja će biti zadužena koordinatora.

2.5.4. Iznos podataka Kancelarija nacionalnog koordinatora za borbu protiv trgovine ljudima vprofila žrtve (npr. najčešće zemlje porijekla, starosti i sl.). Sve informacije kojeKancelarija prikupi i anmjesečne izvještaje, kao i petogodišnje izvještaje razvrstane po godini. publikacija ‚Statistika o trgovini ljudima u Crnoj Gori za period između 200sadrži informacije o: krivičnim prijavama od strane policije; optužbamatužilaštva; presudama sudova; vrstama presuda; krivičnim postupcima kojižrtvam

ljudima.

42 http://www.gov.me/files/1260450349.pdf.

3131

 

CR

NA

GO

RA

izam i ksenofobiju 2.6. Statistika o krivičnim djelima vezanim za ras

Standard Iako je nacionalno krivično pravo u EU o krivičnim djelima koja uključuju rasizam i ksenofobiju još uvijek raznovrsno43, zemlje članice EU moraju da preduzmu neophodne mjere radi usklađivanja sa Okvirnom odlukom Evropskog savjeta 2008/913/JHA o borbi protiv rasizma i ksenofobije putem krivičnog prava do 28. novembra 2010. god.44 U Evropskoj uniji, podatke o rasističkim krivičnim djelima koja je evidentirala policija, antisemitskim krivičnim djelima i krivičnim djelima sa ekstremističko desničarskim motivom prikuplja i podnosi Agencija Evropske unije za osnovna prava (FRA - Fundamental Rights Agency).45 Dostavljeni podaci uključuju i djela podstrekavanja i krivične incidente sa sumnjivim rasističkim, antisemitskim i ekstremističkim desničarskim motivom.46 Iako nije obavezujuće, podnošenje podataka o ove tri široke vrste kriminala sugeriše standard u razvoju na nivou EU koji treba da sadrži sljedeće podatke: Godišnji broj ‚rasističkih krivičnih djela' koje prijavi policija, ‚antisemitskih krivičnih djela’ i krivičnih djela sa ‚ekstremističkim desničarskim motivom’; godišnji broj krivično gonjenih lica i broj optužbi iniciranih za svaku od ove tri 3 vrste kriminala; godišnji broj lica osuđenih i oslobođenih optužbi za svaku od ove 3 vrste kriminala (po optužbi, starosti, polu i državljanstvu). Procjena 2.6.1. Statistika o krivičnim djelima vezanim za rasizam i ksenofobiju Krivična djela koja uključuju rasizam i ksenofobiju i ostali zločini iz mržnje supokrivena nekim odredbama crnogorskog Krivičnog zakonika - čl. 159 (1) i či računaju se

djelimično l. 160 (1) -

kao krivična djela prema ovim članovima.47 Druga krivična djela koja se počine sa specifičnim motivom mogu dobiti teže kazne kao krivična djela pod otežavajućim okolnostima (čl. 42 Krivičnog zakonika). Ipak, nema redovne statistike koja se prikuplja o krivičnim djelima koja uključuju rasističke, ksenofobične ili druge motive iz mržnje.

43 Iako se tačne formulacije razlikuju, nacionalno krivično pravo uglavnom propisuje da je ‚podsticanje na

no djelo. Osim i faktor u drugim

oblika i načina a: http://eur-

[diskriminaciju], [mržnju], ili [nasilje] na osnovu [rase], [boje], [nacionalnog ili etničkog porijekla]’ krivičtoga, neki nacionalni zakoni identifikuju rasističke, ksenofobične ili antisemitske motive, kao otežavajućkrivičnim djelima. 44 Vidjeti Okvirnu odluku Savjeta 2008/913/JHA od 28. novembra 2008, o borbi protiv određenih izražavanja rasizma i ksenofobije sredstvima krivičnog prava, SL L 328/55. Dostupno nlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2008:328:0055:0058:EN:PDF 45 Podatke prikuplja FRA u skladu sa članom 4 (1) (a) Regulative Savjeta (EZ) br. 168/2007 od 15. februara 2007.

Pogledati material/pub/FRA/reg_168-2007_en.pdf

godine o osnivanju Agencije za osnovna prava EU. http://fra.europa.eu/fraWebsite/

Pogledajte, na primjer, FRA, Uporedni prikaz nalaza iz izvještaja RAXEN nacionalnih kontakt tačaka 2001-2004, Sažeti izvještaj, na str.27. Dostupno na: http://fra.europa.eu/fraWebsite/material/pub/comparativestudy/CS-RV-05-46

SUM.pdf 47 čl. 159 (1): Ko zbog nacionalne ili etničke pripadnosti, rasi ili vjeroispovijesti ili zbog odsustva te pripadnosti ili zbog razlika u pogledu političkog ili drugog ubjeđenja, pola, jezika, obrazovanja, društvenog položaja, socijalnog porijekla, imovnog stanja ili nekog drugog ličnog svojstva, drugome uskrati ili ograniči prava čovjeka i građanina utvrđena Ustavom, zakonima ili drugim propisima ili opštim aktima ili potvrđenim međunarodnim ugovorima ili mu na osnovu ove razlike daje povlastice ili pogodnosti, kazniće se zatvorom do tri godine; čl. 160 (1): Ko sprječava drugog da izražava svoju nacionalnu ili etničku pripadnost ili kulturu, kazniće se novčanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.

32 32 32

 

3

inalu i krivičnom pravosuđu

3.1.1.1. Dostavljanje podataka na evropskom nivou

3. Međunarodno dostavljanje podataka o krim

Standard Na nivou EU, osnovne vrste kriminala o kojima bi trebalo dostavljati podatke Eurostatu uključuju ukupno kriminala, ubistva, nasilni kriminal (koji se sastoji od fizičkog napada, pljačke i seksualnih djela), pljačke, provale u kuće, krađe motornih vozila i trgovina drogom. U granicama nacionalnog krivičnog prava, upotrebljavanu šemu klasifikacije kriminala treba uskladiti u najvećoj mogućoj mjeri sa definicijama koje primjenjuje Eurostat. Pored toga, na evropskom nivou se izrađuju konkretni indikatori o kriminalu koji obuhvata rasizam i ksenofobiju, pranje novca i trgovinu ljudima.48 Procjena Kao potencijalna država kandidatkinja za EU, Crna Gora je od 200obuhvaćena Eurostatovim naporima za prikupljanje podataka u oblasti krivičnog pravosuđa. U najnovijem izdanju Statistike u fokusu na kriminapravosuđe (br. 36/2009), Eurostat je objavio policijske podatke o ukupnomubistvima, nasilnom kriminalu, plja

9. godine kriminala i l i krivično kriminalu,

čkama, krađama motornih vozila i trgovini drogom. i podaci o

izvještaju

čuju ivična djela đe i teške

Podaci o krivičnim djelima koja uključuju rasizam i ksenofobiju su dostupni samo za čl. 159 ti Odjeljak 2.6). Podaci o trgovini

državnom nivou iz Kancelarije Nacionalnog koordinatora za e dobiti od

Nema podataka o provalama u kuće i policajcima. Međutim, objavljennasilnom kriminalu i pljačkama su veći od uporedivih brojki datih u GodišnjemAnalitičke jedinice Uprave policije. Prema metapodacima dobijenim od Eurostata, podaci o nasilnom kriminalu ukljukrivična djela koja nisu nužno u vezi sa nasiljem, i to: krađe, teške krađe i krprotiv seksualne slobode. Slično tome, podaci o pljačkama uključuju krakrađe. Nijesu dostavljeni drugi metapodaci.

(1) i čl. 160 (1) Krivičnog zakonika (pogledaljudima su dostupni natrgovinu ljudima. Podaci o pranju novca i finansiranju terorizma mogu scrnogorske finansijsko-obavještajne jedinice. 3.1.1.2. Dostavljanje podataka na nivou UN-a (CTS) Standard Anketa Ujedinjenih nacija o trendovima kriminala i funkcionisanju sistema krivičnog pravosuđa (UN-CTS) je izdata po dvanaesti put, za 2009. godinu. UN-CTS se sprovodi od strane UNODC-a i zahtijeva da sve zemlje članice UN-a dostave standardizovane podatke o kriminalu i krivičnom pravosuđu koje su prikupili policija, tužilaštvo, sudovi i kaznene institucije. Razlike između upotrebljavane šeme klasifikacije kriminala i definicija koje primjenjuje UN-CTS treba da budu jasno identifikovane.

Crna Gora je dostavila podatke za 10-ti UN-CTS koji pokriva godine 2005-2006 (samo policijski podaci). Crna Gora je takode u decembru 2009. godine dostavila sveobuhvatne podatke za 11-ti UN-CTS vezano za djelove upitnika (policija, tužilaštvo,

Procjena

48 Treba napomenuti da predloženi indikatori za ove tri vrste kriminala nijesu obavezujući, ali ipak daju značajne smjernice u pogledu razvijajućih prioriteta za podatke o kriminalu unutar Evropske unije.

3333

 

CR

NA

GO

RA

a to da su neke kategorije dostavljenih podataka neispravno popunjene i da ih treba revidirati.49

3.2.1.1. Kontakt tačka za statistiku o kriminаlu i krivičnоm prаvоsuđu

sudovi, zatvori). Preliminarna analiza podataka ukazuje n

3.2.1. Koordinacija

Standard Međunarodni standardi za prikupljanje podataka o kriminalu i krivičnom pravosuđu preporučuju imenovanje kancelarije ili organa odgovornih za koordinaciju prikupljanja podataka na nivou zemlje u cilju poboljšanja saradnje sa UN-om.50 To se može postići putem uspostavljanja mreže nacionalnih kontakt tačaka za statistiku o kriminalu i krivičnom pravosuđu. Mreža treba da sadrži kontakt tačke u nacionalnim zavodima za statistiku, organima za sprovođenje zakona, tužilaštvu, sudovima i nacionalnim kaznenim organima. Interna koordinacija prikupljanja podataka na nacionalnom nivou, uključujući i kroz moguću upotrebu jedinstvene kontakt tačke se izričito podstiče.51 Procjena Crna Gora ima centralnu analitičku jedinicu u Odjeljenju za planiranje, razvou okviru Uprave policije koja je odgovorna za prikupljanje i sastavljanjekriminalne statistike na nacionalnom nivou. Što se tiče podataka o krivičnom iz tužilaštva, Vrhovni državni tužilac sastavlja podatke iz svih tužilaštva u Cizdaje Godišnji izvještaj. Što se ti

j i analitiku policijske pravosuđu rnoj Gori i

če sudskih podataka, Sudski savjet je zadužen za izradu Godišnjeg izvještaja o radu sudova, na osnovu prikupljenih podataka iz svih sudova od strane Vrhovnog suda. Pored toga, Zavod za statistiku MONTSTAT zadužen je za prikupljanje i sastavljanje podataka iz svakog pojedinog tužilaštva i svakog (prvostepenog) opštinskog suda.

49 Na primjer, prema podacima koje je dao direktno Vrhovni sud, podaci o osuđujućim presudama dati za 2008. godinu u UN-CTS u stvari se odnose na ukupnu cifru za period od šest godina 2003-2008. 50 Rezolucija Ecosoc 27/2007, stav 1 51 Komisija za sprječavanje kriminala i krivično pravosuđe, XVIII sjednica, Beč, 16-24 april 2009, Zaključci i preporuke, stav 9

34 34 34

 

4. Migracije

poslove u ovorna za

duži od 90 ranaca i građana čija je readmisija u Crnu Goru

izvršena. Uprava policije je zadužena za registraciju ulaza i izlaza u Crnu Goru, kao i

4.1.1.1. Institucije odgovorne za prikupljanje i upravljanje podacima

Grupa za migracije, vize i readmisiju pri Sektoru za unutrašnje upravneokviru Ministarstva unutrašnjih poslova i javne uprave Crne Gore je odgvođenje evidencije i statističkih podataka o boravku stranaca čiji je boravakdana, lica koja traže azil, kao i st

evidentiranje boravaka kraćih od 90 dana.

4.1.1.2. Podaci o broju i tokovima imigranata i emigranata Standard U skladu sa Regulativom (EZ) br. 862/2008 o Statistici Zajednice o migracijama, sve države članice moraju jednom godišnje dostavljati izvještaj o migracionim brojkama i kretanjima. Tako, sistem za evidentiranje i praćenje takvih brojki i kretanja treba da bude uspostavljen, uključujući i opšte registre stanovništva, kroz generisanje evidencije jedinice za registraciju imigranata i emigranata ili kroz registre boravišnih dozvola. Posebno, države članice treba da prijavljuju brojke o strancima i strancima rođenim u zemlji, kao i kretanju imigranata i emigranata u i iz zemlje (sa uobičajenim boravkom u zemlji više od 12 mjeseci) razvrstane po jednom broju karakteristika (pol; uzrast; državljanstvo; država rođenja; i gdje je to moguće, država prethodnog prebivališta ili država sljedećeg prebivališta). Procjena Trenutni sistem registracije stanovnika Crne Gore još nije potpuno centralidozvoljava proizvodnju statistike o emigracionim ili imigracionim tokovimadržavljanstvu ili zemlji rođenja stalnog stanovništva. Prema Zakonu o registru stanovništva iz 2007. godine, registracija stranaca u centralnostanovništva bi trebala da bude realizovana tokom 2010. god. Poslednsprovede

zovan i ne , kao ni o centralnom m registru ji popis je

na tokom 2003. godine, kada je Crna Gora još uvijek bila dio državne stranci koji o stranom odataka o i borave u

graničnim 17 trenutno sa online oja ulaze i

su sadržane u pasošu. U drugim (manjim) GP, evidencija o licima koja ulaze i izlaze se vrši ručno. Tokom turističke sezone u ljeto, granične kontrole se obavljaju samo selektivno i evidencija se vodi samo o broju lica koja ulaze i izlaze. Ukupna statistika o ulascima i

indikacije o e između ukupnih evidentiranih ulazaka i

izlazaka čine sistem lošim pokazateljem ukupnog broja (ili neto) migracionih tokova.

zajednice Srbija i Crna Gora. Pobrojani su kako građani Crne Gore tako i žive duže od 12 mjeseci u zemlji.52 Od tada nije bilo ažuriranja podatakastanovništvu navedenom u popisu. Tako, u ovom trenutku samo baza pboravišnim dozvolama može da pruži osnovnu statistiku o strancima kojCrnoj Gori. Granična policija vodi evidenciju i statistiku o broju ulazaka i izlazaka naprelazima. Ukupno ima 28 graničnih prelaza (GP) u Crnoj Gori, od kojih je tehnički opremljeno sa optičkim čitačima pasoša koji su povezani kompjuterskim sistemom Uprave policije. Od ovih 17 GP, podaci o licima kizlaze se automatski evidentiraju i skladište na osnovu informacija koje

izlascima se zatim proslijeđuje MUP-u mjesečno. Iako statistika daje nekeobimu prekograničnih kretanja, velike razlik

52 Pored toga, tokom popisa 2003. godine, prikupljeni su podaci o građanima Crne Gore koji borave u inostranstvu duže od 12 mjeseci, prema izjavama članova njihovih porodica u Crnoj Gori.

3535

 

CR

NA

GO

RA

4.1.1.3. Podaci o boravišnoj dozvoli Standard U skladu sa Regulativom (EZ) br. 862/2008 o Statistici Zajednice o migracijama, sve države članice treba da dostavljaju izvještaje o broju važećih dozvola boravka na kraju svake godine (po državljanstvu; vrsti i trajanju), broju važećih dugoročnih dozvola boravka na kraju svake godine (po državljanstvu), broju novih boravišnih dozvola izdatih po prvi put (po vrsti; trajanju; i državljanstvu) i broj izmjena u boravišnim dozvolama (po vrsti; trajanju i državljanstvu).

Crnoj Gori (sa rokom stavništava ci se zatim ve u zemlji inistrativne unutrašnjih aja, strani je o svom evojačkom

enu i vrsti kvalifikacije; profesiji i svrhi boravka. I zahtjevi

opštinskoj boravišne

a privremenim boravišnim opštinskoj Obrazac 4 zvolu, plus

nac dobija ne odluke)

zu podataka MUP-a, kao vezana sa a dozvola tatistika je

sve detalje

boravišnim stranaca u ma unutar

Godišnjeg izvještaja Analitičke jedinice Uprave policije daje neke podatke o tome koliko se objavi više

udućnosti.

Paralelno sa unutrašnjim evidentiranjem i elektronskim sistemom izvještavanja MUP-a, postoji drugi sistem za prikupljanje podataka o boravišnim dozvolama koji ide preko Zavoda za statistiku MONTSTAT. Za ovu namjenu, 21 administrativna kancelarija

Procjena Stranci kojima je potrebna viza da dođu u Crnu Goru i koji žele da borave uviše od 90 dana moraju da se prijave za prvu privremenu boravišnu dozvoluvaženja do godinu dana) u jednoj od diplomatskih misija i konzularnih pred(DMCPs - Diplomatic Missions and Consular Posts) u inostranstvu. Obrasproslijeđuju MUP-u. Alternativno, stranci kojima ne treba viza, ili koji već žisa privremenom boravišnom dozvolom, mogu se prijaviti u jednoj od 21 admkancelarije i područne jedinice za upravne unutrašnje poslove Ministarstva poslova (‚filijala’) koje se nalaze u opštinama širom zemlje. U oba slučpodnosilac mora da popuni papirni obrazac (Obrazac 1 TR), pruži detaljedinstvenom matičnom broju (ili broju pasoša); imenu; prezimenu; djprezimenu; datumu rođenja; mjestu rođenja; polu; državi rođenja; državljanstvu;bračnom statusu; steppodneseni u inostranstvu i oni podneseni u zemlji se zatim dostavljaju kancelariji gdje stranac želi da živi, koja je odgovorna za odluku i izdavanjedozvole.53 Stranci sa najmanje 5 godina boravka u Crnoj Gori sdozvolama mogu da podnesu zahtjev za odobrenje stalnog boravka u tojkancelariji gdje žele da žive tako što će podnijeti drugi papirni obrazac (PR).54 Lični podaci koje treba dati su isti kao i za privremenu boravišnu doadresa u zemlji i jedinstveni matični broj građana glave domaćinstva. Kada se odobri zahtjev za privremenu ili stalnu boravišnu dozvolu, straboravišni pečat u svoj pasoš.55 U ovom trenutku, podaci (samo za pozitivunose se sa papirnog obrasca u online elektronsku baevidencija jedinice sa jedinstvenim brojem spisa. Produženja dozvole su poizvornom evidencijom i unosi se napomena da li je izdata privremenproduženje ili dozvola izdata po prvi put. Podaci se, dakle, stalno ažuriraju i sdostupne na dnevnoj bazi u centralnoj bazi podataka u MUP-u, koja sadržiiz svake dostavljene evidencije jedinice. I pored postojanja ovih podataka u MUP-u, vrlo malo podataka o dozvolama je objavljeno do sada. MUP redovno izvještava vladu o statusuzemlji, koji dalje izvještava Skupštinu. Poglavlje o graničnim kontrola

je privremenih i stalnih boravišnih dozvola odobreno. Planirano je dapodataka o boravišnim dozvolama na sajtu MUP-a bliskoj b

53 MUP djeluje kao drugostepeni organ za žalbe protiv negativnih odluka opštinskih okružnih kancelarija (‚filijala’). 54 Stranci mogu da se žale Upravnom sudu protiv negativnih odluka MUP-a. 55 Trenutno se razmatra nova naljepnica za boravišnu dozvolu otporna na unošenje promjena.

36 36 36

 

MUP-a šalje evidenciju jedinice o odobrenim boravišnim dozvolama centralnom nivou MUP-a, koji proslijeđuje te papirne obrasce MONTSTAposlale podatke, opštinske kancelarije koriste specijalni obrazac jedinice za(Obrazac MM1), koji sadrži niz ličnih podataka podnosioca zahtjeva, kao starost; državljanstvo; obrazovanje; i opština u kojoj podnosi

mjesečno T-u. Da bi evidenciju što su pol;

lac zahtjeva živi. Do danas, informacije nijesu objavljene u Statističkom godišnjaku MONTSTAT.

4.1.1.4. Ažuriranje evidencije i registara

Standard Kako bi mogli da se proizvede ažurirani i tačni podaciu skaldu sa Regulativom (EZ) br. 862/2008 o statistici Zajednice o migracijama, sa lokalnog do centralnog nivoa u redovnim intervalima bi trebalo slati podatke o promjeni prebivališta i drugim važnim statusnim promjenama (na primjer, produženju ili ukidanju boravišnih dozvola) i koristiti ih za ažuriranje statistike o migracijama koja se dostavlja Eurostatu. Procjena Što se tiče baze podataka o boravišnim dozvolama u Crnoj Gori, baza podaa sadrži evidenciju jedinica sa datumima ulaska i isteka. Tako, kaprivremena dozvola, evidencija se označava kao ‚neaktivna’ za sada i nećeu ažuriranu statistiku. Kada je riječ o stalnim boravišnim dozvolama, zakoda stalna boravišna dozvola postaje nevažeća kada vlasnik napusti Crnu God 12 mjeseci. Međutim, ne postoji automatsko ažuriranje baze podataka kanapusti zemlju. Stra

taka MUP-da istekne se računati n propisuje oru na više da stranac

nci sa stalnim boravišnim dozvolama treba da imaju posebnu ličnu kartu za strance, koja se može produžiti svakih 5 godina. U ovom trenutku, bilo bi

ifikacionim dokumentima za bazom ze podataka, ako se oni više

ze u Crnoj Gori.

moguće uporediti bazu podataka o posebnim identpodataka stalnih boravišnih dozvola i ukloniti strance iz bane nala

4.1.1.5. Podaci o prevenciji ilegalnih migracija Standard U skladu sa Regulativom (EZ) br. 862/2008 o statistici Zajednice o migracijama, sve države članice treba da dostavljaju statističke podatke o sprječavanju nelegalnog ulaska i boravka. Ta statistika treba da sadrži broj lica kojima je odbijen ulazak na granici (po uzrastu; polu; osnovu za odbijanje; državljanstvu odbijenih lica; i vrsti granice: na kopnu, moru ili vazduhu), broju lica za koja se utvrdi da nelegalno borave na teritoriji prema domaćem pravu (po uzrastu; polu; državljanstvu; osnovama za privođenje; i mjestu hapšenja), broju lica kojima je izdat nalog da napuste teritoriju (po uzrastu; polu; državljanstvu; i razlogu za izdavanje naloga), i broju lica koja su u stvari napustila teritoriju nakon naloga za napuštanje (po uzrastu; polu; državljanstvu; i razlogu za izdavanje naloga). Procjena Statistiku o sprječavanju ilegalnih migracija prikuplja Odsjek za strance i suzbijanje nezakonitih migracija u okviru Sektora granične policije u Upravi policije. Evidencija o otkrivenim događajima nelegalnog prelaska granice i nelegalnog boravka prvo se pravi kao evidencija pod-jedinice granične policije na nivou ispostave. Kada se osoba koja je nelegalno prešla granicu uhapsi, inspektor granične policije popunjava standardni obrazac (evidenciju jedinice) sa podacima o licu lišenom slobode, uključujući i ime; prezime; broj lične karte; državljanstvo; pol; i datum rođenja.

3737

 

CR

NA

GO

RA

om da se gađaja se ika. Pored

a, podnose o dnevnim događajima Sektoru granične policije u okviru Uprave policije

57

lijeđuju sa vi podaci

a otkrivena na lica sa aplijenjene avljanstvu; avljanstvu;

oravke; uhapšene strance; umrle strance; strance koji su ci (sve po

je zemlje i

zemlju zabranjen. Međutim, podaci o licima koja su vim drugim aređeno da

ije koje se je izvještaj rječavanju

čne policije su uključuje u poglavlje o policije.58 CMPD-ju i i ljudima u

ektora za isije i čuva Gore i za o unose u

htjeva; odobrenih zahtjeva; odbijenih i odbačenih zahtjeva. Evidencija jedinice o licima koja su podnijela zahtjeve za

ljanstvu i zemlji readmisija biti

a porijekla i readmisija stvarno

Evidencija jedinice se vodi na nivou područne jedinice policije. S obzirnelegalni prelazak granice smatra prekršajem56 u Crnoj Gori, prijava dopodnosi opštinskom sudu za prekršaje, koji odlučuje o kazni za prestupntoga, informacije o incidentu, uključujući i informacije o preduzetim mjeramse u izvještaju na dnevnoj osnovi. Statističke tabele sa podacima o događajima vezanim za granicu se prosnivoa područne jedinice Sektoru granične policije svakog mjeseca. Ouključuju: vize izdate na granici; zahtjeve za boravak manje od 90 dana; licna osnovu naloga za pretres (npr. Interpola i internih naloga); otkrivekrivičnom evidencijom; broj otkrivenih falsifikovanih dokumenata; količinu zdroge; otkrivene slučajeve trgovine ljudima; broj odbijenih ulazaka po držlica privedena zbog nelegalnog prelaska granice na zvaničnim GP po držotkrivene nelegalne buključeni u saobraćajne nesreće; krivična djela čije žrtve su bili strandržavljanstvu). Prema zakonu o strancima, posebnu bazu podataka vodi Sektor za graničnu policiju olicima kojima je naređeno da napuste zemlju, uključujući i rok za napuštandatum do kada je ponovni ulazak u zaista napustila zemlju odnose se samo na lica koja su deportovana (u sslučajevima, granična policija ne bi stadardno znala da li je lice kome je nnapusti zemlju zapravo napustilo ili ne). Sektor granične policije sastavlja podatke iz svih ekspozitura granične policnalaze u 7 područnih jedinica policije (plus jedna za pomorske granice) i šalAnalitičkoj jedinici Uprave policije svakog mjeseca. Godišnja statistika o spnelegalnih migracija i drugih aktivnosti granigraničnim kontrolama u Godišnjem izvještaju Analitičke jedinice UpravePored toga, podaci o nelegalnim migracijama se takođe dostavljaju Iuključeni su u Godišnjak o nelegalnim migracijama, krijumčarenju i trgovincentralnoj i istočnoj Evropi. Pod-jedinica za readmisiju pri Grupi za migracije, vize i readmisiju Sunutrašnje upravne poslove u okviru MUP-a je odgovorna za pitanja readmstatističke podatke o broju primljenih zahtjeva za readmisiju građana Crnegrađane trećih zemalja u redovnim postupcima readmisije. Podaci se ručnposebnom registru o broju podnesenih za

readmisiju vodi se ručno i sadrži podatke o polu; godini rođenja; državpošiljaocu zahtjeva. Pored toga, vodi se evidencija o licima čija će izvršena i o zahtjevima za readmisiju koje je Crna Gora podnijela u zemljamu trećim zemljama. Nije dostupna statistika o broju lica čija je izvršena nakon podnošenja zahtjeva za readmisiju.59

56 Nelegalni prelazak granice i nelegalni boravak generalno nije krivično djelo, već prekršaj u Crnoj Gonezakoniti prelazak granice može

ri. Međutim, da bude krivično djelo ako ga počini oružano lice ili upotrebom sile ili ako se radi o

prebacanju drugih ljudi nezakonito preko granice. 57 Na ovaj način, Sektor za graničnu policiju može da započne potrebne radnje, kao što je obavještavanje konzularnog odjeljenja o uhapšenim strancima. 58 Godišnji izvještaj sadrži podatke o tome koliko je lica i vozila kontrolisano na granici, koliko je falsifikovanih dokumenata otkriveno, koliko je nelegalnih prelazaka spriječeno (po državljanstvu), koliko je lica koja traže druge države otkriveno i koliko ljudi je deportovano. 59 Razlog za ovaj jaz u podacima jeste da državljani Crne Gore koji se vraćaju sa svojim pasošima u Crnu Goru ne mogu biti registrovani po povratku jer ne postoji nikakav poseban zahtjev za konzularnu pomoć sa putnim ispravama ili postupcima povratka. Međutim, GP aerodrom Podgorica vodi poseban registar za lica čija je readmisija izvršena, koja su prihvaćena po dolasku na aerodrom.

38 38 38

 

Statistika o readmisijama se podnosi mjesečno (samo ukupni brojevi) ministru unutrašnjih poslova (razvrstana po zemlji pošiljaocu zahtjeva; poluU ovom trenutku, nema dalje distribucije podataka. Razvoj elektronske bazeo readmisijam

i godišnje i starosti). podataka

a je veoma visok prioritet Pod-jedinice za readmisiju, koji zahtijeva

ovarajuća inistarstvo kedonije i inistarstva

a razmjenjuju nalne kontakt tačke, o

ka granice izvan graničnog prelaza; anice nelegalno na graničnom prelazu;

je odbijen ulazak u zemlju; otkrivenih graničnim

tvu. Podaci se elektronski

razmjenjuju, u formi šablona i na engleskom jeziku.

tehničku pomoć. Podatke o sprječavanju ilegalnih migracija takođe razmjenjuju odgministarstava unutrašnjih poslova Albanije, Bosne i Hercegovine (Mbezbjednosti), Hrvatske, Crne Gore, Bivše Jugoslovenske Republike MaSrbije. U Memorandumu o razumijevanju od 20. novembra 2008. godine, Munutrašnjih poslova (Ministarstvo bezbjednosti za BiH) su se složila d

naciostatističke podatke na mjesečnom nivou, preko određene jednom broju lica - otkrivenih prilikom nelegalnog prelas- otkrivenih tokom prelaska gr- otkrivenih kao pomagača; - otkrivenih kako nelegalno borave u zemlji; - kojima - kao i broj podnijetih zahtjeva za azil (u unutrašnjosti i na granici) i brojlažnih ili falsifikovanih putnih isprava prema vrsti i zemlji izdavanja na prelazima;

Sva ova statistika treba da se razvrsta po državljans

4.1.1.6. Podaci o nelegalnoj migraciji sa pomagačima Standard Eurostatova zbirka podataka o sprječavanju nelegalnih migracija (CIREFI baza podataka) dalje prikuplja podatke o broju uhapšenih pomagača po državljanstvu i broju uhapšenih stranaca koji su imali pomagače (po državljanstvu; i vrsta granice preko koje su ušli: kopno, more ili vazduh). Ove podatke na mjesečnom nivou treba da granične službe ili odgovorna ministarstva unutrašnjih poslova dostavljaju CIREFI-ju. Procjena

lanom 405 inalističke

a migranta

preduzima iminalističku

policiju na nivou područne jedinice policije. Kriminalistička policija pravi evidenciju u podatke o

Sektoru kriminalističke policije (sva krivična djela se takođe prijavljuju Analitičkoj jedinici Uprave policije na mjesečnoj osnovi). Pored toga, granična policija sa nivoa područne jedinice prijavljuje incident posebnoj Grupi za borbu protiv trgovine ljudima i krijumčarenje migranata unutar kriminalističke policije i svom Sektoru granične policije. Što se tiče dostavljanja javnosti, podaci o krijumčarenju migranata su uključeni u poglavlje o graničnim kontrolama u Godišnjem izvještaju Analitičke jedinice Uprave

Krijumčarenje migranata je krivično djelo u Crnoj Gori u skladu sa čKrivičnog zakonika. Dakle, krijumčarenje migranata spada u nadležnost krimpolicije Crne Gore, a na osnovu raspoloživih dokaza, podaci o krijumčarim(pomagačima) se čuvaju u kriminalističkoj policiji. Kada granična policija prva otkrije dokaze o krijumčarenju migranata, onaneophodne mjere da se obezbijede dokazi i počinilac i obavještava kr

registru kriminala na nivou područne jedinice policije i dostavlja statističkekrijumčarenju migranata, zajedno sa podacima o drugim otkrivenim krivičnim djelima

3939

 

CR

NA

GO

RA

jenjuju na va i takođe uključili u

ilegalnim migracijama, krijumčarenju i trgovinu ljudima u centralnoj i

oju krijumčarenih migranata (stranaca koji su imali pomagače za ulazak).

policije. Pored toga, podaci o nelegalnim migracijama se takođe razmregionalnom nivou u skladu sa MoR-om sa ministarstvima unutrašnjih poslose dostavljaju međunarodnim organizacijama kao što je ICMPD, kako bi seGodišnjak oistočnoj Evropi. Ne postoje evidentirani podaci o br

40 40 40

 

5. Statistika o pitanjima azila

5.1.1.1. Institucije odgovorne za prikupljanje i upravljanje podacima Kancelarija za azil u okviru Sektora za unutrašnje upravne posloveMinistarstva unutrašnjih poslova i javne uprave Crne Gore je odgovorna za pitanja azila

u okviru

i prikuplja podatke o zahtjevama za azil i odlukama i u prvostepenom i drugostepenom postupku.

5.1.1.2. Unos podataka Standard U skladu sa Regulativom (EZ) br. 862/2008 o statistici Zajednice o migracijama, sve države članice moraju jednom godišnje podnositi izvještaj o brojevima i kretanjima tražilaca azila u svojim zemljama. Dakle, treba uspostaviti sistem za evidentiranje i praćenje takvih brojeva i kretanja. Kao dobra praksa, prednost se daje evidentiranju pojedinačnih zahtjeva za azil u evidenciji jedinice (evidencija o licima), sa jasnim detaljima o odluci donesenoj o predmetu i vrsti konačne odluke o zahtjevu. Takve prakse evidentiranja omogućavaju povezivanje odluka u prvim i kasnijim instancama i obračun prosječnih vremena obrade i druge indikatore učinka. Procjena Kada stranac dođe do graničnog prelaza (GP) ili bilo koje policijske stanice u zemlji, on

otencijalni ako da se

.

ifikator koji odaci kao

e ažuriraju dan red po jeva; polu; je; odluci u

i informacije o tome ko je primio zahtjev za azil (Kancelarija za azil, Granična policija i neko drugi). Iz tabele je takođe moguće izdvojiti

a sa otvorenim zahtjevima. Očekuje se da trenutna privremena zbirka podataka -a koja će grafijom.

ili ona može da izrazi namjeru da podnese zahtjev za azil organima. Ppodnosilac zahtjeva zatim dobija informacionu brošuru i uputstva o tome kprijavi za azil u Kancelariji za azil, koja se nalazi u glavnom gradu, Podgorici U Kancelariji za azil, otvara se spis kome se dodjeljuje jedinstveni identostaje tražiocu azila za vrijeme trajanja postupka azila. Iz spisa, vade se pevidencija na osnovu lica o svakom podnosiocu zahtjeva za azil, koji smjesečno, u skladu sa tokom postupka azila. Evidencija na bazi lica (jeosobi u Excel tabeli) sadrži podatke o datumu podnošenja zahtdržavljanstvu; da li je ta osoba punoljetna, maloljetna ili maloljetnik bez pratnprvom stepenu (odobren izbjeglički status, odbijen, ostalo), i u drugom stepenu (odbačen, poslat nazad prvom stepenu)

broj licbude u kasnijoj fazi integrisana u centralnu online bazu podataka MUPobuhvatati evidencije jedinica sa kompletnim otiscima prstiju i digitalnom foto

5.1.1.3. Podaci o broju i kretanju Standard U skladu sa Regulativom (EZ) br. 862/2008 o statistici Zajednice o migracijama, sve države članice treba da jednom godišnje dostavljaju podatke o broju lica sa otvorenim zahtjevima za azil na kraju godine (po polu; starosti i državljanstvu), broju lica koja podnose zahtjeve po prvi put (po polu; starosti i državljanstvu) i broju odluka o zahtjevima za azil (po polu; starosti; državljanstvu i vrsti odluke). Pored toga, Visoki komesarijat Ujedinjenih nacija za izbjeglice prikuplja podatke o broju priznatih izbjeglica sa pozitivnim odlukama o zahtjevima za azil koji žive u zemlji (po vrsti i godini odluke).

4141

 

CR

NA

GO

RA

il i donosi e po prvi put i

likoj Excel tabele se

matski šalju UNHCR-u. Podaci su takođe dostupni na zahtjev EZ, medijima i drugim zainteresovanim stranama. Do sada, MUP direktno nije objavljivao podatke o azilu.

cima

ru pri Ministarstvu inostranih poslova (MIP) ke misije i misija i

om policije vodi evidenciju o izdatim vizama na

graničnim prelazima (GP) i sastavlja statističke podatke o vizama traženim u

Procjena Kancelarija za azil sastavlja sve potrebne evidencije o zahtjevima za azodluke, izuzev podataka o razlici između zahtjeva koji se podnosponovljenih zahtjeva. Dakle, podaci su lako dostupni za izvještavanje i distribuciju. Podaci o zahtjevima za azil i odlukama se redovno sastavljaju u jednoj vetabeli koja se razmjenjuje samo interno. Mjesečna ažuriranja sažete auto

6. Statistika o vizama

6.1.1.1. Institucije odgovorne za prikupljanje i upravljanje poda Sektor za konzularne poslove i dijaspoprikuplja podatke o traženim, izdatim i odbijenim vizama od 22 diplomatskonzularna predstavništva Crne Gore i drugih ovlašćenih diplomatskihkonzularnih predstavništava (Srbije i Bugarske).

Pored toga, granična policija pod Uprav

inostranstvu i onima koje su proslijeđene graničnoj policiji radi donošenja odluke.

6.1.1.2. Indikatori vezani za vize Standard Član 17 Regulative (EZ) br. 767/2008 o viznom informacionom sistemu (VIS - Visa Information System) zove se ‚Upotreba podataka za prijavljivanje i statistiku’ i navodi spisak podataka kojima nadležni organi za pitanja viza imaju pristup za potrebe izvještavanja i statistike. Iako nije striktno obavezujući EU acquis, mogući spisak indikatora u vezi sa vizama o kojima zemlje moraju redovno dostavljati podatke, sadrži sljedeće podatke: broj osoba sa važećom vizom (po državljanstvu i vrsti i trajanju vize), broju zahtjeva za vize (po državljanstvu i zemlji podnošenja zahtjeva) godišnje, broj odobrenih viza (po državljanstvu, zemlji podnošenja zahtjeva, vrsti i trajanju vize) godišnje, i broj odbijenih viza (po državljanstvu, zamlji podnošenja zahtjeva, vrsti i trajanju vize i razlozima za odbijanje). Evidentiranje pojedinačnih zahtjeva za vize u evidenciji jedinice (evidencija o vizama na osnovu lica) je poželjno, jer to omogućava povezivanje odluke o zahtjevima za vize koje podnese isto lice. Procjena Vize za ulazak u Crnu Goru mogu se dobiti u jednoj od 22 diplomatskonzularna predstavništva koje Crna Gora ima u drugim zemljamadiplomatskim misijama i konzularnim predstavništvima Srbije i Bugarske sCrna Gora potpisala poseban sporazum o

ke misije i , kao i u a kojima je

saradnji (za zemlje u kojima ne postoji crnogorsko diplomatsko ili konzularno predstavništvo), a u nekim posebnim slučajevima na granici. Generalno postoje četiri vrste viza koja se mogu izdati: aerodrom-tranzitna viza (A), tranzitna viza (B), viza za kratak boravak (C) i viza za dug boravak (D). Vize se mogu izdati samo na granici iz izuzetnih humanitarnih, ličnih ili profesionalnih razloga. U tim slučajevima, policija može da izda vizu za jedan kratak boravak (C viza), uključujući jedan ulazak i boravak do 15 dana, tranzitnu B vizu do 5 dana ili tranzitnu B vizu za mornare ili grupe mornara.

42 42 42

 

Prvi korak za dobijanje vize je popunjavanje obrasca za zahtjev, za koji ssljedeće informacije: prezime, ime, ime oca i majke, datum, država i mjesttrenutno državljanstvo, prethodno državljanstvo, pol, bračno stanje, vrs(informacije o pasošu, broj pasoša, ko ga je izdao, kada, gdje, važenje), broj(opcionalno), pitanje da li postoji dozvola da se vrati u zemlju porijekprimjenljivo, zanimanje, poslodavac, glavno odredište, ostale posjećetranzitne informacije ako je primjenjivo, tip tražene vize, broj ulazaka, trajansvrha putovanja, lice za kontakt u Crnoj Go

u potrebne o rođenja, tu pasoša lične karte la ako je

ne zemlje, je boravka,

ri, adresa boravka u Crnoj Gori, novčana sredstva na raspolaganju za boravak, datum dolaska i odlaska, prevozno sredstvo,

re treba da : pasoš, fotografiju, garantno pismo, dokaz o boravku,

je. Svi ovi

rpsko) koje je, Sektoru

rovjeru lica, ji ili konzularnom predstavništvu, nakon

ke misije i nje vize, i u

li odbijene i statističkih na policija

e vize (kao i odbijenih

rnih policije).

na papiru i va preko kog bi se mogle

koje vodi štaj sadrži odnesen i

i takođe se

lova (MIP) m od svih , Srbije ili

inostranih poslova. Ovi izvještaji su internog karaktera, u narativnom obliku i nijesu standardizovani. Samo dvije informacione stavke koje uvijek sadrže su broj izdatih i odbijenih viza. Takođe, ne postoji standardni registar i baza podataka u Ministarstvu inostranih poslova u koje se unose podaci iz ovih izvještaja na redovnoj osnovi. Postoji malo objavljenih podataka o vizama koje izdaju diplomatske misije i konzularna predstavništva. U prošlosti statistika o vizama koje izdaju diplomatske misije i konzularna predstavništva su dostavljanje samo na obrazloženi zahtjev međunarodnim organizacijama na ad hoc osnovi.

podaci o supružniku i djeci, adresa i kontakt telefon. Pored popunjenog obrasca za zahtjev, lice koje želi da dobije vizu Crne Godostavi sljedeću dokumentacijudokaz o dovoljnim sredstvima za troškove boravka i zdravstveno osigurandokumenti moraju se podnijeti lično. Diplomatska misija i konzularno predstavništvo (crnogorsko, bugarsko i sdobije zahtjev za vizu šalje informaciju o zahtjevu crnogorskoj Upravi policigranične policije, tražeći mišljenje o izdavanju vize. Granična policija vrši pa zatim proslijeđuje preporuku diplomatskoj misičega se viza izdaje ili odbija. Međutim, u nekim slučajevima, diplomatskonzularna predstavništva formalno ne zahtjevaju takvo mišljenje za izdavanekim slučajevima ne prate preporuku granične policije. Postoje dvije različite zbirke podataka o vizama koje su tražene, odobrene iizdate. Prva zbirka podataka je u okviru granične policije, koja se sastoji odpodataka o vizama koje su izdate i odbijene na granici. Pored toga, graničvodi evidenciju o vizama koje su im diplomatske misije i konzularna predstavništvaupućivali na odobrenje i broju pozitivnih i negativnih preporuka za izdavanjšto je navedeno ovi brojevi mogu da odstupaju od stvarnog broja viza izdatihu inostranstvu jer nema povratne informacije od diplomatskih misija i konzulapredstavništava o stvarnom broju izdatih viza na osnovu preporuke granične Informacije o vizama koje prikuplja granična policija trenutno se vode samo ne sadrže jedinstveni identifikacioni broj podnosioca zahtjeuspostaviti veze sa naknadnim zahtjevima za vize. Statističke informacijegranična policija se objavljuju u unutrašnjem mjesečnom izvještaju. Izvjeinformacije o broju izdatih i odbijenih viza, zemljama u kojima je zahtjev pdržavljanstvu podnosioca zahtjeva. Statistika o vizama izdatim na granicobjavljuje u Godišnjem izvještaju Analitičke jedinice Uprave policije. Sektor za konzularne poslove i dijasporu pri Ministarstvu inostranih postakođe dobija ukupne podatke o traženim vizama, izdatim i odbijeniovlašćenih diplomatskih misija i konzularnih predstavništava (Crne GoreBugarske) iz njihovih mjesečnih izvještaja koji se šalju Ministarstvu

 

4343

CR

NA

GO

RA

7. Ankete o viktimizaciji

7.1.1.1. Uloga anketa o viktimizaciji Standard I međunarodni i standardi EU preporučuju redovno ili periodično vršenje standardizovanih i uporedivih anketa o viktimizaciji, kao dopunu policijskoj statistici. Ove ankete treba da vodi vlada i idealno treba da ih sprovodi nezavisna nacionalna agencija za statistiku. Međunarodni standardi pokazuju da ankete o viktimizaciji treba da imaju za cilj da proizvode i procjene o prevalenciji i incidenciji jednog broja ključnih indikatora zasnovanih na anketi. To uključuje 12-mjesečne viktimizacije po vrsti kriminala za: provale u kuće; krađu vozila; ostale krađe; pljačku; fizički napad; i seksualna djela. Procjena Centar za demokratiju i ljudska prava (CEDEM) sproveo je istradomaćinstvima u Crnoj Gori tokom 2003. godine, i tražio od ispitanika (1intervjuisano) njihovo mišljenje u vezi sa policijom. Slično tome, u oktobru 20Gallup je počeo višegodišnji istraživački projekt, Balkanski monitor, u kom su ispitatakođe bili pitani o svom odnosu prema policiji i pravosudnom sistemu. Kona

živanje po .199 lica je 08. godine

nici čno,

istraživanje su takođe postavljana pitanja o povjerenju ispitanika u

institucije, uključujući povjerenje u policiju i sudove. Nacionalni Zavod za statistiku Crne Gore (MONSTAT) nije sproveo do sada nijednu anketu o viktimizaciji u Crnoj Gori.

crnogorski ogranak Nacionalnog demokratskog instituta (NDI) sproveo je tokom 2008. godine, u kom