Informacje o materiałach dydaktycznych

Materiały dydaktyczne do kursu to:

1. Materiały opracowywane przez wykładowców do każdego modułu i zamieszczane na stronie SPH do pobrania przez Słuchaczy po zalogowaniu. Materiały mają autorski charakter, zróżnicowany zakres i formę.

2. Zalecane pozycje książkowe (do nabycia w księgarniach lub bezpośrednio u Wydawcy - w tym drugim przypadku istnieje możliwość odebrania książek bezpośrednio na zajęciach SPH - zamówienia należy składać na adres: [email protected]):

a. M. Supera-Markowska „Uwarunkowania prawne polsko-hiszpańskiej

współpracy gospodarczej – podręcznik dla przedsiębiorców”, Warszawa 2015, stan prawny: 31.10.2015, liczba stron: 299, książka w języku polskim i następnie analogiczna treść w j. hiszpańskim, wzbogacona o wykaz najważniejszych terminów prawniczych w obydwu językach, cena brutto u Wydawcy: 28,80 zł,

b. „Polsko-hiszpańska współpracy gospodarcza – uwarunkowania prawne. Materiały pokonferencyjne”, red. nauk. M. Supera-Markowska, Warszawa 2015, stan prawny: 5.11.2015 r., zbiór referatów z konferencji współorganizowanej przez CPHiR, która odbyła się 5.11.2015 r. na Uniwersytecie Warszawskim, cena brutto u Wydawcy: 23,00 zł.

3. Istnieje możliwość także zamówienia poprzez kontakt na w/w adres (tj. [email protected]) i odebrania na zajęciach SPH bez ponoszenia kosztów przesyłki książki: M. Supera-Markowska, „Zarys prawa hiszpańskiego i prawa polskiego. Esbozo del derecho español y del derecho polaco”, II wydanie, Warszawa 2013, stan prawny: 31.5.2012 r., książka w j. polskim i hiszpańskim, liczba stron: 322, cena w przypadku zamówienia na w/w adres: 96,75 zł. Ilość egzemplarzy ograniczona.

maria supera-markowska

warunkowania prawne polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej – przewodnik dla przedsiębiorcówU

HISZPANIA

Uwarunkowania prawne polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej – prze-wodnik dla przedsiębiorców to kompendium wiedzy niezbędne zarówno dla podmiotów, które już weszły na rynek hiszpański, jak i dopiero planujących ekspansję gospodarczą w tym kierunku. Przedstawiono w nim podstawowe informacje dotyczące systemów prawnych obydwu państw w ramach Unii Europejskiej, unijnego rynku wewnętrznego i jego podstawowych swobód. W kolejnych rozdziałach książki omówione zostały najważniejsze regulacje prawa cywilnego, handlowego, podatkowego, prawa pracy i inne istotne w działalności gospodarczej. Stosowne informacje przedstawiono w języ-kach polskim i hiszpańskim. Części polsko- i hiszpańsko języczna mają tę samą tematykę, taki sam układ i treść, a uzupełnione zostały o dwujęzyczne wykazy najważniejszych pojęć języka prawniczego.

Maria Supera-Markowska – doktor nauk prawnych, licenciada de Derecho, adiunkt w Katedrze Prawa Finansowego i kierownik Centrum Prawa Hiszpań-skiego i Europejskiego na WPiA UW, wykładowca oraz autorka kilkudziesięciu publikacji z dziedziny prawa fi nansowego, prawa hiszpańskiego i prawa euro-pejskiego; prezes zarządu Espol sp. z o.o.

Espol sp. z o.o.

ul. J.P. Woronicza 33 l.122

02-640 Warszawa

www.brf-espol.pl

ISBN: 978-83-89330-12-3

mar

ia super

a-mar

ko

wsk

aU

wa

ru

nk

ow

an

ia

pr

aw

ne p

olsk

o-h

isz

pa

ńsk

iej

wspó

łpr

ac

y g

ospo

da

rc

zej

– p

rz

ew

od

nik

dla

pr

zed

sięb

io

rc

ów

mar

ia super

a-mar

ko

wsk

aU

wa

ru

nk

ow

an

ia

pr

aw

ne p

olsk

o-h

isz

pa

ńsk

iej

wspó

łpr

ac

y g

ospo

da

rc

zej

– p

rz

ew

od

nik

dla

pr

zed

sięb

io

rc

ów

Uwarunkowania prawne polsko-hiszpańskiej

współpracy gospodarczej – przewodnik

dla przedsiębiorców

Uwarunkowania prawne polsko-hiszpańskiej

współpracy gospodarczej – przewodnik

dla przedsiębiorców

Maria Supera-Markowska

Autor: Maria Supera-Markowska

Stan prawny: 31 października 2015 r.

Korekta: ABBICCI

Tłumaczenie na język hiszpański: Polsko-Hiszpańska Fundacja Współpracy i Rozwoju

Skład i druk: Mazowieckie Stowarzyszenie Edukacyjne

Zadanie współfi nansowane przez Ministra Gospodarki

Copyright © by Espol sp. z o.o., Warszawa 2015

Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie, przedrukowywanie i rozpowszechnianie całości lub fragmentów niniejszej

pracy bez zgody wydawcy zabronione

Numer ISBN: 978-83-89330-12-3

Wydawca:Espol sp. z o.o.

ul. J.P. Woronicza 33 l. 12202-640 Warszawa

Http://www.brf-espol.pl

5

SPIS TREŚCIWYKAZ SKRÓTÓW 17

WSTĘP 21

INTRODUCCIÓN 23

ROZDZIAŁ IHISZPANIA I POLSKA W UNII EUROPEJSKIEJ 25

1. Początki integracji europejskiej 251.1. Powstanie Wspólnot Europejskich 251.2. Wspólny rynek 261.3. Rozszerzenia Wspólnot Europejskich 271.4. Akcesja Hiszpanii 27

2. Rynek wewnętrzny i jego podstawowe swobody 282.1. Założenia rynku wewnętrznego 282.2. Swobodny przepływ towarów 28

2.2.1. Zakres 282.2.2. Unia celna 292.2.3. Zakaz opodatkowania dyskryminacyjnego

i protekcjonistycznego 292.2.4. Zakaz ograniczeń ilościowych oraz wszelkich

środków o skutku równoważnym 312.3. Swobodny przepływ osób 32

2.3.1. Zakres 32

Uwarunkowania prawne polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej

6

2.3.2. Swobodny przepływ pracowników 332.3.3. Swoboda przedsiębiorczości 34

2.4. Swobodny przepływ usług 342.5. Swobodny przepływ kapitału 35

3. Unia Europejska 363.1. Powstanie 363.2. Wzmocniona współpraca 373.3. Akcesja Polski 383.4. Traktat reformujący 393.5. System instytucjonalny 39

4. Integracja w UE i jej znaczenie dla rozwoju współpracy gospodarczej pomiędzy państwami członkowskimi 40

Załącznik 1. Wybrane przepisy TFUE dotyczące rynku wewnętrznego i jego podstawowych swobód 41

Załącznik 2. Wykaz najważniejszych terminów prawniczych w językach polskim i hiszpańskim 54

ROZDZIAŁ IISYSTEMY PRAWNE UNII EUROPEJSKIEJ, HISZPANII I POLSKI 57

1. System unijny 571.1. Prawo unijne 57

1.1.1. Prawo pierwotne 571.1.2. Prawo wtórne (pochodne) 58

1.1.2.1. Zakres 581.1.2.2. Rozporządzenia 581.1.2.3. Dyrektywy 581.1.2.4. Decyzje 591.1.2.5. Opinie i zalecenia 59

1.2. Relacje pomiędzy prawem unijnym a prawem krajowym 601.2.1. Uwagi ogólne 601.2.2. Zasada prymatu 601.2.3. Zasada skutku bezpośredniego 60

7

Spis treści

1.3. Instytucja sądowa 611.3.1. Trybunał Sprawiedliwości UE 611.3.2. Trybunał Sprawiedliwości 611.3.3. Sąd 621.3.4. Sąd do spraw Służby Publicznej 62

2. System hiszpański 632.1. Źródła prawa 63

2.1.1. Charakterystyka ogólna 632.1.2. Konstytucja 632.1.3. Ustawy 64

2.1.3.1. Ogólna charakterystyka 642.1.3.2. Ustawy organiczne 642.1.3.3. Ustawy zwykłe 642.1.3.4. Dekrety 642.1.3.5. Ustawy wspólnot autonomicznych 65

2.1.4. Traktaty lub umowy międzynarodowe 662.1.5. Rozporządzenia 66

2.2. Ustrój państwa 672.2.1. Charakterystyka ogólna 672.2.2. Władza wykonawcza i ustawodawcza 67

2.3. Samorząd terytorialny 682.4. System sądowniczy i Trybunał Konstytucyjny 68

2.4.1. Władza sądownicza 682.4.2. Trybunał Konstytucyjny 69

3. System polski 703.1. Źródła prawa 70

3.1.1. Charakterystyka ogólna 703.1.2. Konstytucja 703.1.3. Ustawy 713.1.4. Umowy międzynarodowe 713.1.5. Rozporządzenia 71

3.2. Ustrój państwa 723.2.1. Charakterystyka ogólna 72


8

3.2.2. Władza ustawodawcza i wykonawcza 723.3. Samorząd terytorialny 733.4. System sądowniczy i Trybunał Konstytucyjny 73

3.4.1. Władza sądownicza 733.4.2. Trybunał Konstytucyjny 74

Załącznik. Wykaz najważniejszych terminów prawniczych w językach polskim i hiszpańskim 75

ROZDZIAŁ IIIUWARUNKOWANIA PRAWNE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ W HISZPANII I W POLSCE 77

1. Prowadzenie działalności gospodarczej w Hiszpanii 771.1. Przedsiębiorcy 771.2. Formy organizacyjno-prawne 78

1.2.1. Uwagi ogólne 781.2.2. Indywidualna działalność gospodarcza 781.2.3. Spółka cywilna 791.2.4. Spółki handlowe 80

1.2.4.1. Charakterystyka ogólna 801.2.4.2. Spółki osobowe 801.2.4.3. Spółki kapitałowe 81

1.3. Rejestr Handlowy 831.4. Upadłość 84

2. Prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce 852.1. Przedsiębiorcy 852.2. Formy prawno-organizacyjne 86

2.2.1. Uwagi ogólne 862.2.2. Indywidualna działalność gospodarcza 872.2.3. Spółka cywilna 872.2.4. Spółki handlowe 88

2.2.4.1. Charakterystyka ogólna 882.2.4.2. Spółki osobowe 882.2.4.3. Spółki kapitałowe 89

9

Spis treści

2.3. Rejestry przedsiębiorców 902.4. Upadłość 91

3. Spółka europejska 924. Ochrona konsumentów w relacjach z przedsiębiorcami 93Załącznik. Wykaz najważniejszych terminów prawniczych

w językach polskim i hiszpańskim 94

ROZDZIAŁ IVPODATKI W HISZPANII I W POLSCE 97

1. System podatkowy w Hiszpanii 971.1. Podstawowe pojęcia 971.2. Podatek od dochodu osób fi zycznych 981.3. Podatek od spółek 1021.4. Podatek od wartości dodanej 1031.5. Pozostałe podatki 104

2. System podatkowy w Polsce 1052.1. Podstawowe pojęcia 1052.2. Podatek dochodowy od osób fi zycznych 1072.3. Podatek dochodowy od osób prawnych 1092.4. Podatek od towarów i usług 1102.5. Pozostałe podatki 111

3. Międzynarodowe podwójne opodatkowanie 112Załącznik. Wykaz najważniejszych terminów prawniczych

w językach polskim i hiszpańskim 136

ROZDZIAŁ VZATRUDNIANIE PRACOWNIKÓW W HISZPANII I W POLSCE 139

1. Hiszpańskie prawo pracy 1391.1. Pracodawcy i pracownicy 1391.2. Stosunek pracy 1401.3. Umowy o pracę 141

1.3.1. Formy zawarcia 141


10

1.3.2. Rodzaje 1421.3.3. Wygaśnięcie 143

1.4. Zasady świadczenia pracy 1441.4.1. Wynagrodzenie 1441.4.2. Czas pracy 1451.4.3. Urlopy wypoczynkowe i zwolnienia z pracy 1451.4.4. Urlopy związane z opieką nad dzieckiem 146

2. Polskie prawo pracy 1462.1. Pracodawcy i pracownicy 1462.2. Stosunek pracy 1472.3. Umowy o pracę 148

2.3.1. Forma zawarcia 1482.3.2. Rodzaje 1492.3.3. Wygaśnięcie 150

2.4. Zasady świadczenia pracy 1522.4.1. Wynagrodzenie 1522.4.2. Czas pracy 1522.4.3. Urlopy wypoczynkowe i zwolnienia z pracy 1532.4.4. Urlopy związane z opieką nad dziećmi 153

Załącznik. Wykaz najważniejszych terminów prawniczych w językach polskim i hiszpańskim 154

CAPÍTULO IESPAÑA Y POLONIA EN LA UNIÓN EUROPEA 157

1. Principios de la integración europea 1571.1. Creación de las Comunidades Europeas 1571.2. Mercado común 1581.3. Ampliaciones de las Comunidades Europeas 1591.4. Adhesión de España 159

2. Mercado interior y sus libertades fundamentales 1602.1. Objetivos del mercado interior 1602.2. Libre circulación de mercancías 160

2.2.1. Alcance 160

11

Spis treści

2.2.2. Unión aduanera 1612.2.3. Prohibición del gravamen discriminatorio

y proteccionista 1622.2.4. Prohibición de las restricciones cuantitativas

y todas las medidas de efecto equivalente 1632.3. Libre circulación de personas 165

2.3.1. Alcance 1652.3.2. Libre circulación de trabajadores 1652.3.3. Libertad de establecimiento 166

2.4. Libre circulación de servicios 1672.5. Libre circulación de capitales 168

3. Unión Europea 1693.1. Constitución 1693.2. Cooperación reforzada 1703.3. Adhesión de Polonia 1713.4. Tratado reformador 1723.5. Sistema institucional 172

4. Integración en la UE y su signifi cado para el desarrollo de la colaboración económica entre los Estados miembros 173

Anexo 1. Disposiciones escogidas del TFUE referentes al mercado interior y sus libertades fundamentales 174

Anexo 2. Listado de los términos legales más importantes en los idiomas español y polaco 188

CAPÍTULO IISISTEMAS JURÍDICOS DE LA UNIÓN EUROPEA, ESPAÑA Y POLONIA 189

1. Sistema de la Unión Europea 1891.1. Derecho de la Unión Europea 189

1.1.1. Derecho primario 1891.1.2. Derecho secundario (derivado) 190

1.1.2.1. Alcance 1901.1.2.2. Reglamentos 190


12

1.1.2.3. Directivas 1901.1.2.4. Decisiones 1911.1.2.5. Dictámenes y recomendaciones 192

1.2. Relaciones entre el Derecho de la Unión Europea y el Derecho nacional 1921.2.1. Comentarios generales 1921.2.2. Principio de primacía 1921.2.3. Principio de efecto directo 193

1.3. Institución judicial 1931.3.1. Tribunal de Justicia de la UE 1931.3.2. Tribunal de Justicia 1941.3.3. Tribunal General 1941.3.4. Tribunal de la Función Pública 195

2. Sistema español 1952.1. Fuentes del Derecho 195

2.1.1. Característica general 1952.1.2. Constitución 1952.1.3. Leyes 196

2.1.3.1. Característica general 1962.1.3.2. Leyes orgánicas 1962.1.3.3. Leyes ordinarias 1972.1.3.4. Decretos 1972.1.3.5. Leyes de las Comunidades Autónomas 198

2.1.4. Tratados o convenios internacionales 1982.1.5. Reglamentos 199

2.2. Régimen del Estado 1992.2.1. Característica general 1992.2.2. Potestad ejecutiva y legislativa 200

2.3. Gobierno territorial 2002.4. Sistema judicial y Tribunal Constitucional 201

2.4.1. Poder judicial 2012.4.2. Tribunal Constitucional 202

3. Sistema polaco 202

13

Spis treści

3.1. Fuentes del Derecho 2023.1.1. Característica general 2023.1.2. Constitución 2033.1.3. Leyes 2033.1.4. Convenios internacionales 2043.1.5. Reglamentos 204

3.2. Régimen estatal 2043.2.1. Característica general 2043.2.2. Poder legislativo y ejecutivo 205

3.3. Gobierno territorial 2053.4. Sistema judicial y Tribunal Constitucional 206

3.4.1. Poder judicial 2063.4.2. Tribunal Constitucional 207

Anexo. Listado de los términos legales más importantes en los idiomas español y polaco 208

CAPÍTULO IIIORDENACIÓN JURÍDICA DE LA ACTIVIDAD ECONÓMICA EN ESPAÑA Y EN POLONIA 211

1. Ejercicio de la actividad económica en España 2111.1. Empresarios 2111.2. Tipos de organización jurídica 212

1.2.1. Comentarios generales 2121.2.2. Actividad económica individual 2121.2.3. Sociedad civil 2131.2.4. Sociedades mercantiles 214

1.2.4.1. Característica general 2141.2.4.2. Sociedades personalistas 2151.2.4.3. Sociedades de capital 215

1.3. Registro Mercantil 2171.4. Concurso 218

2. Ejercicio de la actividad económica en Polonia 2192.1. Empresarios 219


14

2.2. Tipos de organización jurídica 2202.2.1. Comentarios generales 2202.2.2. Actividad económica individual 2212.2.3. Sociedad civil 2212.2.4. Sociedades mercantiles 222

2.2.4.1. Característica general 2222.2.4.2. Sociedades personalistas 2222.2.4.3. Sociedades de capital 223

2.3. Registros de empresarios 2242.4. Concurso 226

3. Sociedad europea 2274. Protección de los consumidores en las relaciones

con los empresarios 228Anexo. Listado de los términos legales más importantes

en los idiomas español y polaco 229

CAPÍTULO IVIMPUESTOS EN ESPAÑA Y POLONIA 231

1. Sistema fi scal en España 2311.1. Defi niciones básicas 2311.2. Impuesto sobre la renta de las personas f ísicas 2321.3. Impuesto sobre sociedades 2361.4. Impuesto sobre el valor añadido 2371.5. Otros impuestos 238

2. Sistema fi scal en Polonia 2402.1. Defi niciones básicas 2402.2. Impuesto sobre la renta de las personas f ísicas 2412.3. Impuesto sobre la renta de las personas jurídicas 2432.4. Impuesto sobre mercancías y servicios 2452.5. Otros impuestos 245

3. Doble imposición internacional 247Anexo. Listado de los términos legales más importantes


15

Spis treści

CAPÍTULO VEMPLEO DE LOS TRABAJADORES EN ESPAÑA Y EN POLONIA 273

1. Derecho laboral español 2731.1. Empresarios y trabajadores 2731.2. Relación laboral 2741.3. Contrato laboral 275

1.3.1. Forma del contrato 2751.3.2. Modalidades del contrato 2761.3.3. Extinción del contrato 277

1.4. Principios de prestación del trabajo 2781.4.1. Salario 2781.4.2. Tiempo de trabajo 2791.4.3. Vacaciones y permisos 2791.4.4. Bajas y excedencias relacionadas con el

cuidado de hijos 2802. Derecho laboral polaco 280

2.1. Empresarios y trabajadores 2802.2. Relación laboral 2822.3. Contrato laboral 282

2.3.1. Forma del contrato 2822.3.2. Modalidades del contrato 2832.3.3. Extinción del contrato 284

2.4. Principios de prestación del trabajo 2862.4.1. Salario 2862.4.2. Tiempo de trabajo 2862.4.3. Vacaciones y permisos 2872.4.4. Bajas y excedencias relacionadas con el cuidado

de hijos 288Anexo. Listado de los términos legales más importantes


BIBLIOGRAFIA 291

redakcja maria supera-markowska

olsko-hiszpańska współpraca gospodarcza – uwarunkowania prawneP

HISZPANIA

Prezentowany zbiór referatów stanowią wybrane zagadnienia będące przedmio-tem międzynarodowej konferencji Polsko-hiszpańska współpraca gospodarcza – uwarunkowania prawne, która odbyła się 5 listopada 2015 r. na Uniwersyte-cie Warszawskim, zorganizowanej przez Espol sp. z o.o. oraz Centrum Prawa Hiszpańskiego i Europejskiego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersy-tetu Warszawskiego pod honorowym patronatem Ministerstwa Gospodarki. Z uwagi na bardzo szeroki zakres tematyki podczas konferencji poruszono jedynie wybrane zagadnienia, które ujęte zostały w formie pisemnych referatów w niniejszej książce, odpowiadających treścią wystąpieniom wygłoszonym pod-czas konferencji w ramach jej trzech modułów tematycznych, z zakresu prawa cywilnego i fi nansowego. Dwujęzyczny charakter książki pozwala zapoznać się z przedmiotową tematyką zarówno w języku polskim, jak i hiszpańskim.

Espol sp. z o.o. powstała w 1991 r. Zajmuje się obecnie przede wszystkim działalnością wydawniczą, szkoleniową i rachunkową. Prowadząc biuro rachun-kowo-fi nansowe, ukierunkowana jest na obsługę prawno-fi nansową podmiotów polskich i hiszpańskich. Dysponuje wieloletnim doświadczeniem praktycznym w zakresie problematyki prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce i w Hiszpanii w ramach unijnego rynku wewnętrznego.

Centrum Prawa Hiszpańskiego i Europejskiego na Wydziale Prawa i Adminis-tracji Uniwersytetu Warszawskiego zostało powołane w 2003 r. przy wsparciu i udziale Polsko-Hiszpańskiej Fundacji Współpracy i Rozwoju. W Centrum utwo-rzona została Szkoła Prawa Hiszpańskiego, w której prowadzone są roczne studia prawa hiszpańskiego i europejskiego.

Materiały

pokonferencyjne

Espol sp. z o.o.

ul. J.P. Woronicza 33 l.122

02-640 Warszawa

www.brf-espol.pl

ISBN: 978-83-89330-13-0

mar

ia super

a-mar

ko

wsk

aP

olsk

o-h

isz

pa

ńsk

a w

spó

łpr

ac

a g

ospo

da

rc

za

– u

wa

ru

nk

ow

an

ia

pr

aw

ne

mar

ia super

a-mar

ko

wsk

aP

olsk

o-h

isz

pa

ńsk

a w

spó

łpr

ac

a g

ospo

da

rc

za

– u

wa

ru

nk

ow

an

ia

pr

aw

ne

Polsko-hiszpańska współpraca gospodarcza – uwarunkowania prawne


RedakcjaMaria Supera-Markowska

Materiały pokonferencyjne

Redakcja: M. Supera-Markowska

Stan prawny: 5 listopada 2015 r.

Korekta: ABBICCI

Skład: Violet Design

Druk: Mazowieckie Stowarzyszenie Edukacyjne

Zadanie współfi nansowane przez Ministra Gospodarki

Copyright © by Espol sp. z o.o., Warszawa 2015

Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie, przedrukowywanie i rozpowszechnianie całości lub fragmentów niniejszej

pracy bez zgody wydawcy zabronione

Numer ISBN: 978-83-89330-13-0

Wydawca:Espol sp. z o.o.

ul. J.P. Woronicza 33 l. 12202-640 Warszawa

Http://www.brf-espol.pl

5

SPIS TREŚCI

Maria Supera-MarkowskaWprowadzenie 7

Joanna ŚlizRozwój i znaczenie polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej 9

Mª Ángeles Zurilla CariñanaEl reglamento europeo de sucesiones 19

Rafał BobkiewiczKlauzule parasolowe i ich zakres oraz wpływ na prawa inwestora na podstawie traktatów o ochronie inwestycji 37

Aleksandra WąsowskaUmowa franczyzy – nowe problemy prawne 49

Pilar Domínguez MartínezLa cooperación judicial civil en la Unión Europea 61

Magdalena OlczykWybrane zagadnienia prawa konsumenckiego 73

Luis María Romero FlorIntroducción a la fi scalidad internacional 85


Maria Supera-MarkowskaAspekty podatkowe polsko-hiszpańskiej współpracy gospodarczej – analiza prawno-porównawcza i metody unikania podwójnego opodatkowania 97

Mariusz KorzebAnaliza prawno-porównawcza regulacji podatku VAT i jego wpływu na rozwój gospodarczy w Hiszpanii 113

Documents

Informacje o materiałach dydaktycznych