เอกสารวชาการสวนบคคล (Individual Study)

หลกนตธรรมกบธรรมาภบาล ในการบรหารจดการบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพย

จดท าโดย นายเสถยร เศรษฐสทธ รหส ๕๙๐๔๔๕

รายงานนเปนสวนหนงของการอบรม หลกสตรหลกนตธรรมเพอประชาธปไตย รนท ๔

วทยาลยรฐธรรมนญ ส านกงานศาลรฐธรรมนญ

ลขสทธของส านกงานศาลรฐธรรมนญ

หลกนตธรรมกบธรรมาภบาล ในการบรหารจดการบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพย

นายเสถยร เศรษฐสทธ ๑

บทคดยอ บทคดยอหรอสาระสงเขป

หลกนตธรรม (“The Rule of Law”) เปนหลกปรชญาทางกฎหมายทส าคญยงของรฐาธปตย ส าหรบการปกครองและบงคบใชกฎหมายภายใตการปกครองระบอบประชาธปไตย เพอประกนใหเกดความยตธรรมและคมครองสทธเสรภาพแกประชาชนผอยใตการปกครองอยางแทจรง

ธรรมาภบาล (“Good Governance”) หมายถง การบรหารกจการบานเมองและสงคมทด เปนแนวทางส าคญในการจดระเบยบใหสงคมรฐ ภาคธรกจเอกชน และภาคประชาชน

บรษทมหาชนในตลาดหลกทรพยเปนองคกรทางธรกจทมเปาหมายของธรกจ คอ การท ามลคาขององคกรใหสงสด และเพมความมงคงใหกบเจาของหรอผถอหน ซงการประกอบธรกจของบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพยดงกลาว ยอมมผลตอระบบเศรษฐกจโดยรวมของประเทศและมผลกระทบตอประชาชนทเปนผถอหนหรอหลกทรพยในบรษทดงลาวอยางกวางขวาง

การน าหลกนตธรรมซงเปนหลกทส าคญประการหนงของหลกธรรมาภบาลมาปรบใชในการบรหารบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพย จงเปนการด าเนนการอยบนกรอบของกฎเกณฑทขดเจน ไมมการเลอกปฏบต มการใหความเสมอภาคเทาเทยม และเปนธรรมกบทกฝาย มกฎเกณฑและขอบงคบทชดเจน อนเปนสงทชวยพฒนาระบบการบรหารปองกนการละเมดหรอฝาฝน ตลอดจนเปนการมงเนนการสรางความมงคงขององคกรใหด าเนนการไดในระยะยาวตอไป

ดงนน การใชหลกนตธรรมและหลกธรรมาภบาลในการบรหารบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย จงท าใหองคกรสามารถเพมประสทธภาพการบรหารงานได อกทงยงเปนกลไกในการควบคม ตดตาม และตรวจสอบ เพอปองกนไมใหเกดความเสยหายแกการบรหารองคกร เพราะการสรางธรรมาภบาลใหเกดขนในองคกรเปนการสรางส านกทดในการบรหารงาน และการท างานในองคกร และจดระบบทสนบสนนตามส านกทด ไมวาจะเปนเรองของการบรหารงานอยางมประสทธภาพไมสนเปลอง การตดตามการทจรต ความโปรงใส โดยค านงถงผทเกยวของทจะไดรบผลกระทบ

ค าส าคญ หลกนตธรรม หลกธรรมาภบาล การบรหารจดการบรษทมหาชน ตลาดหลกทรพย ๑ ประธานกรรมการและประธานเจาหนาทบรหาร บรษท คาราบาวกรป จ ากด (มหาชน)

๑

หลกนตธรรมกบธรรมาภบาล ในการบรหารจดการบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพย

๑. บทน า

ในการบรหารจดการองคกรในปจจบน ไมวาจะเปนองคกรในภาครฐหรอภาคเอกชน ไดมการน าเอาแนวความคดในการบรหารงานและการปกครอง เพอใหเกด การบรหารงานใหมประสทธภาพและประสทธผล ตงมนอยบนหลกการบรหารงานทเทยงธรรม สจรต โปรงใส ตรวจสอบได มจตส านกในการท างาน มความรบผดชองในสงทไดกระท า พรอมตอบค าถามหรอตอบสนองตอผ มสวนไดสวนเสยและพรอมรบผด มศลธรรม จรยธรรมในการท างาน รวมทงค านงถงการมสวนรวมในการรบร ตดสนใจ ด าเนนการและประเมนผล ตลอดจนรวมรบผลจากการตดสนใจรวมนน ซงเรยกหลกการและกระบวนการบรหารจดการเพอใหบรรลวตถประสงคดงกลาววา “หลกธรรมาภบาล” โดยตวของหลกธรรมาภบาลเอง ทจะสามารถน ามาบงคบใชหรอวางกรอบและปฎบตไดนน ตองประกอบดวยหลกการใหญๆ รวมทงสน ๖ หลก ไดแก หลกนตธรรม หลกคณธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม หลกความรบผดชอบและหลกความคมคา เมอพจารณาไดวา หลกธรรมาภบาลทจะน ามาใชเปนแนวทางในการบรหารและปกครอง ใหไดผล มใชแตเปนเรองการรณรงค สรางจตส านกของผบรหารในองคกร หรอเปนเพยงแนวปรชญานามธรรมทไมมบทบญญตบงคบใช แตหลกธรรมาภบาลจะตองมการวางแนวทางและกรอบปฎบตเปนกฎหมายหรอกฎระเบยบเพอใหถอปฎบต จงนบไดวา หลกนตธรรมเปนหลกการส าคญของหลกธรรมาภบาล เพราะหลกนตธรรมในองคประกอบของหลกธรรมาภบาล ยอมหมายถง การบญญตกฎหมาย การตความกฎหมาย การใชกฎหมาย กฎขอบงคบตางๆ ใหทนสมยและเปนธรรมเปนทยอมรบของสงคม และสงคมยนยอมพรอมใจปฎบตตามกฎหมาย กฎ ขอบงคบเหลานน โดยถอวาเปนการปกครองภายใตกฎหมายมใชตามอ าเภอใจหรออ านาจของบคคล เปนการปกครองภายใตกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบใหบงเกดผลส าเรจอยางมประสทธภาพ และมความชอบธรรมทงสองฝาย คอ ทงผบงคบใชและผถกบงคบใชกฎ บรษทมหาชนในตลาดหลกทรพยเปนองคกรทางธรกจทด าเนนการเพอมงแสวงหาผลก าไร เปาหมายของธรกจคอ การท ามลคาขององคกรใหสงสด (Maximize Value of the Firm) และเพมความมงคงใหกบเจาของหรอผถอหน โดยการออกและเสนอขายหลกทรพยตอประชาชน ซงการประกอบธรกจของบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพยดงกลาว ยอมมผลตอระบบเศรษฐกจโดยรวมของประเทศ และมผลกระทบตอประชาชนทเปนผถอหนหรอหลกทรพยในบรษทดงกลาวอยางกวางขวาง

๒

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยในฐานะผมหนาทก ากบดแลบรษทมหาชนตางๆ ทเปนสมาชกของตลาดหลกทรพย จงตองการผลกดนใหมการน าหลกธรรมาภบาลมาปฎบตใหเกดผลอยางจรงจงและเปนรปธรรมภายในบรษทดงกลาว เพอสนบสนนใหการด าเนนงานของบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพย สามารถบรรลเปาหมายและภารกจในทางธรกจอยางถกท านองคลองธรรม ดงนน กฎหมายและหลกเกณฑตางๆ๒ จงตองถกก าหนดและบงคบใชบนพนฐานของหลก นตธรรม ซงเปนองคประกอบส าคญของหลกธรรมาภบาล เพอใหเกดการบรหารจดการทด มความยตธรรม

๒. แนวคด ทฤษฎและความเชอมโยงของหลกนตธรรมและหลกธรรมาภบาล

๒.๑. หลกนตธรรมคออะไร

ความหมายของหลกนตธรรม หลกนตธรรม (“The Rule of Law”) เปนหลกปรชญาทางกฎหมายเบองตนทนกกฎหมายทกคน ไดรจกและคนเคยจากการศกษากนมาตงแตชนเรยนในมหาวทยาลยแลว และในปจจบน กมบทความทถกเขยนเพออธบายค าวา “หลกนตธรรม” โดยนกวชาการและนกกฎหมายมาตงแต พ.ศ.๒๔๙๐ หรอแมกระทงไดมการอธบายความหมายของหลกนตธรรมวา หมายถง “หลกพนฐานของกฎหมาย” ไวในพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ แลว ทงน เพราะหลกนตธรรม เปนหลกปรชญาทางกฎหมายทส าคญยงของรฐาธปตย ส าหรบการปกครองและบงคบใชกฎหมายภายใตการปกครองระบอบประชาธปไตย เพอประกนใหเกดความยตธรรมและคมครองสทธเสรภาพแกประชาชนผอยใตการปกครองอยางแทจรง แตในทางปฏบต กยงพบวา มกเกดขอขดแยงในการตความหรอการบงคบใชกฎหมาย ภายใตหลกนตธรรมทแตกตางกน เนองจากมความเหนทไมตรงกนอยบาง แตกปฏเสธไมไดวาแมการแปลความหรอการตความ จะแตกตางกนอยางไร แตนกวชาการและนกกฎหมายตางกยอมรบถงความส าคญของหลกนตธรรมทจ าเปนตองมและด ารงไวในทกสงคม ดงจะเหนจากการใหความหมายของนกวชาการแตละทาน ดงน ๒ พระราชบญญตบรษทมหาชนจ ากด พ.ศ. ๒๕๓๕ พระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ. ๒๕๓๕

๓

“การปกครองทด ไมใชการปกครองโดยปถชน หากแตเปนการปกครองโดยกฎหมาย เพราะการปกครองโดยปถชนนนยอมเสยงตอการปกครองตามอ าเภอใจ ขณะทการปกครองโดยกฎหมายเอออ านวยตอการทจะกอเกดความเสมอภาคและเสรภาพตามมา และหากเปนการปกครองโดยนตรฐ นตธรรมแลวไซร ทกคนจะไดรบความเสมอภาคกนในสายตาของกฎหมาย และทกคนจะมเสรภาพ คอปร าศจากคว ามกล ว ว า จ ะม ก า ร ใ ช อ า น า จต ามอ า เ ภ อ ใ จขอ งผ ป กค รอง " ( ค า กล า วของ อรสโตเตล นกปราชญกรกโบราณ)๓

The Rule of Law ทนกกฎหมายเรยกวา "หลกนตธรรม" เปนแนวคดทมรากฐานมาจากระบบกฎหมายจารตประเพณแบบองกฤษ (Common Law) ซงนกนตศาสตรชาวองกฤษชอ Professor A.V. Dicey กลาววา "ความเปนสงสดของกฎหมายหรอการปกครองโดยกฎหมาย คอลกษณะของรฐธรรมนญองกฤษ นนคอหลกนตธรรม" ซงสอดคลองกบแนวคดประชาธปไตยและการปกปองคมครองสทธและเสรภาพของประชาชน๔

“The Rule of Law” หมายความถง “ความยงใหญและสงสดของทกๆ สวนของกฎหมายของประเทศองกฤษ บรรดามทงทไดตราขนไวเปนลายลกษณอกษรและทงทมไดตราขน เปน ลายลกษณอกษรทเกยวกบขอกลาวหาและทเกยวกบความประพฤตจากจ าเลยในเมอปรากฏวาความประพฤตตามหลกฐานเชนนน อาจท าใหศาลเหนไดวา เขามไดกระท าความผดทถกกลาวหานน ” (ค ากลาวของ Professor E.C.S. Wade แหงมหาวทยาลยเคมบรดจ)

The Rule of Law ในทรรศนะของนกวชาการดานนตศาสตรไทย ศาสตราจารยธานนทร กรยวเชยร ไดอธบาย The Rule of Law ซงทานแปลวา "นตธรรม

วนย" วา หมายถง "หลกการแหงกฎหมายทเทดทนศกดแหงความเปนมนษยและยอมรบนบถอสทธและเสรภาพแหงมนษยชน ทกแงทกมม รฐตองใหความอารกขาคมครองมนษยชนใหพนจากลทธทรราชย หากมขอพพาทใดๆ เกดขน ไมวารฐกบเอกชน หรอระหวางเอกชนกบเอกชน ศาลสถตยตธรรรมเทานนทมอ านาจอสระและเดดขาดในการตดสนขอพพาทนนตามกฎหมายของบานเมอง"

ศาสตราจารย ดร.คณต ณ นคร ไดอธบายหลกนตธรรม โยงเขากบบทบาทของอยการและศาลวา สององคกรนตางกมหลกนตธรรมดวย โดยทานกลาววา "หลกนตธรรมในสวนของ “อยการ” นน กคอ อยการมหนาทจะตองดแลความสงบเรยบรอย ในขณะเดยวกน กมหนาทคมครองสทธเสรภาพของประชาชน สองอนน เราจะตองท าใหปรากฏ หลกนตธรรมทเกยวกบ “ศาล” ศาลตองกระตอรอรนในการตรวจสอบคนหาความจรง ชนประทบฟองและชนพจารณาคด คดวาบทบาทของ ๓ Aristotle, Politics (Trans. Jowett, ๑๙๒๖), อางใน ชยวฒน วงศวฒนศานต, “หลกนตธรรม”, รวมบทความทางวชาการเนองในโอกาสครบรอบ ๙๐ ป ศาสตราจารยสญญา ธรรมศกด (กรงเทพฯ : โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร, ๒๕๔๑), หนา ๒๓. ๔ สรปจากบทน าในการเขยนอารมบทของ Dicey, An Introduction to the Study of the Law of the Constitution (๑๙๘๕).

๔

ศาลจะตองเนนทงสองดาน ถาไมเกดสองดานแลว มนกยงมความไมเปนนตรฐในตวเอง จะตองประกนความบรสทธของจ าเลยได" ศาสตราจารย ดร.อกฤษ มงคลนาวน ไดสรปหลกนตธรรมวา ประกอบดวยหลกการทส าคญ ดงน

(๑) การยดหลกความเปนอสระของตลาการ (๒) ประชาชนอยภายใตกฎหมายเดยวกนอยางเสมอภาค และไดรบการคมครองจาก

กฎหมายอยางทดเทยมกน (๓) มเจตนารมณในการคมครองสทธเสรภาพของประชาชน (๔) การปกครอง โดยยดหลกกฎหมายเปนใหญ และปฏบตตามกฎหมายในฐานะทเปน

นตรฐ ทงน กฎหมายนนจะตองเปนกฎหมายทยตธรรม (๕) ศาลเปนสถาบนทพงสดทายของประชาชน (๖) ฝายบรหารตองบรหารภายใตบทบญญตแหงกฎหมาย และตองเคารพและปฏบตตาม

กฎหมาย (๗) สงเสรมการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร อยางบรสทธและยตธรรม ปราศจากการ

แทรกแซงของฝายบรหารหรอกลมอทธพล เพอใหไดสมาชกสภาผแทนราษฎรทแทจรงของประชาชน

(๘) สงเสรมและสนบสนนความศกดสทธของกฎหมาย (๙) สงเสรมและคมครองหลกแหงการเคารพศกดศรความเปนมนษย (๑๐) สงเสรมและพฒนากฎหมายเพอสรางความสงบสขใหแกประชาชนและสงคมสวนรวม (๑๑) ไมมบคคลใดอยเหนอกฎหมาย ศาสตราจารย ดร.วษณ เครองาม กลาววา "หลกนตธรรม หรอ The Rule of Law คอ

ตองมกฎหมายเปนใหญ ตองมความเสมอภาค หากมอะไรเกดขนตองระงบคดโดยศาล จะศาลอะไร กขอใหเปนศาลกแลวกน โดยพจารณาคดเปนธรรม ไมเลอกปฏบต ไมออกกฎหมายลงโทษยอนหลง ใหโอกาสน าพยานเขาสบ อยางนจงจะเรยกวา Fair Trail ซงเปนหวใจของหลกนตธรรม"

ศาสตราจารย ดร.บวรศกด อวรรณโณ อธบายวา "องคประกอบของหลกนตธรรมมอย ๔ ประการ คอ ประการแรก องคประกอบดานสาระ ซงหมายถงหลกความเสมอภาคทางกฎหมาย ประการทสอง คอ องคประกอบดานกระบวนการในการใชกฎหมาย หมายถง รฐและเจาหนาทของรฐตองใชอ านาจภายในขอบเขตทกฎหมายใหไว ตามวธการ รปแบบ เวลา และสถานท ประการทสาม คอ องคประกอบดานองคกร หมายถง การแบงแยกอ านาจและความเปนอสระของตลาการ และ

๕

ประการสดทาย คอ องคประกอบดานเปาหมายซงหมายถงการใชการตความกฎหมายและการตดสนคดนน จะตองมงสรางความยตธรรมใหเกดขนโดยเทยงธรรม"

ศาสตราจารย ดร.ก าชย จงจกรพนธ ไดใหความหมายของหลกนตธรรมวา มความหมายกวาง โดยหมายถง "หลกการพนฐานทมงจ ากดอ านาจของผปกครอง ท านองเดยวกนกบหลกนตรฐ และยงรวมถงหลกความเสมอภาคภายใต กฎหมาย กฎหมายตองมเนอหาทชดเจน ใหเหตผล ไมขดแยงกนเอง ปฏบตได ใชเปนการทวไป เปนธรรม กฎหมายตองมงใชไปในอนาคต ไมมโทษยอนหลง มการบงคบใชกฎหมายโดยเสมอภาค กระบวนการตรากฎหมายตองถกตองชดเจน หลกความเปนกฎหมาย ซงใชเปนการทวไปไมวาเจาหนาทของรฐหรอเอกชนมหลกประกนในความเปนอสระของผพพากษา ฯลฯ"

ดงนน หลกนตธรรม เปนหลกปรชญาทางกฎหมายเบองตนทนกกฎหมายทกคนไดรจกและคนเคยจากการศกษากนมาตงแตชนเรยนในมหาวทยาลยและนกกฎหมาย รวมทงประชาชนทวโลกยอมรบวาเปนหลกกฎหมายทอยเหนอบทบญญตของกฎหมายทงปวง

๒.๒. หลกธรรมาภบาลคออะไร ความหมายของธรรมาภบาล

ค าวา “ธรรมาภบาล” หรอ “Good Governance” มใชอยางเปนทางการครงแรกเมอ ป ค.ศ.๑๙๘๙ (พ.ศ.๒๕๓๒) ในรายงานเรอง Sub Sahara Africa : From Crisis to Growth ซงเปนรายงานทธนาคารโลกพยายามวเคราะหถงความลมเหลวของรฐในอฟรกาในการพฒนาประเทศ ค าวา Good Governance เรมมบทบาทในแงของโลกาภวตน กเพราะทงธนาคารโลกและกองทนเงนระหวางประเทศตางเชอวา การพฒนาอยางยงยนจะท าไมไดเลยหากประเทศนนปราศจาก Good Governance หากกลาวอกนยหน ง ไดมการผกโยงค าวา “การพฒนา” เขากบค าวา “Good Governance” หรอการก าหนดกลไกอ านาจรฐในการบรหารจดการทรพยากรของประเทศทงดานเศรษฐกจและสงคม

ธนาคารโลกไดสรางลกษณะของธรรมาภบาลระดบโลกขน เพอใหหนวยงานและเครอขายในองคกรผลกดนใหประเทศตางๆ ด าเนนตามแนวทางธรรมาภบาลซงลกษณะองคประกอบทกวางขวางนไมไดชชดวาประเทศนนๆ จะตองอยภายใตระบบการเมองการปกครองแบบใดแบบหนงอยางเฉพาะเจาะจงและพบวาในชวงแรกของการใชค านยงมความไมลงรอยกนระหวางองคกรระหวางประเทศ แตเนองจากอทธพลของธนาคารโลกทมอยอยางมากในไมชาค าวา “ธรรมาภบาล” จงเปน

๖

ค าทมการใชอยางแพรหลาย โดยเฉพาะหลงวกฤตการณเศรษฐกจของประเทศไทยป ๒๕๔๐ กอนทจะลกลามไปสประเทศตางๆ อยางรวดเรว ธรรมาภบาล หมายถง การบรหารกจการบานเมองและสงคมทด เปนแนวทางส าคญในการจดระเบยบใหสงคมรฐ ภาคธรกจเอกชน และภาคประชาชน ซ งครอบคลมถงฝายวชาการ ฝายปฏบตการ ฝายราชการ และฝายธรกจ สามารถอยรวมกนอยางสงบสข มความรรกสามคคและรวมกนเปนพลง กอใหเกดการพฒนาอยางยงยน และเปนสวนเสรมความเขมแขงหรอสรางภมคมกนแกประเทศ เพอบรรเทาปองกนหรอแกไขเยยวยาภาวะวกฤต ภยนตรายทหากจะมมาในอนาคต เพราะสงคมจะรสกถงความยตธรรม ความโปรงใส และความมสวนรวม อนเปนคณลกษณะส าคญของศกดศรความเปนมนษย และการปกครองแบบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนพระประมข สอดคลองกบความเปนไทย รฐธรรมนญ และกระแสโลกยคปจจบน (ระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ.๒๕๔๒) ธรรมาภบาล เปนพนฐานทจะชวยพฒนาสงคมทงระบบใหมคณภาพและมประสทธภาพ โดยยดถอหลก ๖ ประการ คอ หลกนตธรรม หลกคณธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม หลกความรบผดชอบ และหลกความคมคา องคกรทางธรกจสามารถน าหลกดงกลาวมาปรบใชเพอเปนแนวทางน าพาองคกรและสงคมกาวไปสความส าเรจพรอมๆ กน ๓. หลกนตธรรมทเปนองคประกอบส าคญของหลกธรรมาภบาล ส าหรบหลกการพนฐานของธรรมาภบาลในองคกร ไดมการก าหนดหลกการและรายละเอยดทแตกตางกนในแตละระดบ ไมวาจะเปนในระดบประเทศ หรอระดบองคกร ซงจะเหนไดจากการก าหนดหลกการส าคญของแตละระดบ ดงน

ตามระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ.๒๕๔๒๕ ประกอบไปดวย ๖ หลกการ ไดแก หลกนตธรรม หลกคณธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม หลกความรบผดชอบ และหลกความคมคา ซงมรายละเอยด ดงน

๑. หลกนตธรรม (The Rule of Law) คอ การปฏบตตามกฎหมาย กฎระเบยบตางๆ ซงรวมถงการไมเลอกปฏบต การไมท าตามอ าเภอใจ การไมละเมดกฎหมาย และการไมละเมดสทธของผอน

๒. หลกคณธรรม (Morality) คอ การยดมน ถอมนในคณธรรมความดงาม ความถกตองตามท านองคลองธรรมรวมถงมความซอสตยจรงใจ และยดมนในความสจรตคณธรรมเปน

๕ ระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. ๒๕๔๒ (ตอมามประกาศระเบยบส านกนายกรฐมนตร ลงวนท ๙ สงหาคม ๒๕๔๗ ยกเลกระเบยบฉบบน)

๗

แนวทางทถกตองในการด าเนนชวตทงความประพฤตและจตใจซงแตละสงคมก าหนดและยอมรบปฏบตกน เชน ซอสตย อดทน เมตตากรณา เสยสละ เปนตน ในระดบกจการ หลกคณธรรม คอ การท าธรกจดวยความมจรยธรรมทางธรกจ ซงหมายถง มาตรฐานทางศลธรรมคณธรรมทใชกบองคกรทางธรกจ ปญหาจรยธรรมธรกจทเกดขนกบกจการ เชน การปกปดขอเทจจรง หรอตกแตงตวเลขทางบญช เพอหวงประโยชนอยางใดอยางหนง การฟอกเงน การหลบเลยงหนภาษ การละเลยไมดแลดานความปลอดภยในสถานททางาน การเลอกปฏบตหรอมสองมาตรฐานในการบรหารงานบคคล

๓. หลกความโปรงใส (Accountability) คอ ความถกตอง ชดเจน ปฏบตตามหลกการทควรจะเปน รวมถงการสรางความไววางใจซ งกนและกน มกระบวนการตรวจสอบ ความถกตองได รวมทงการใหและรบขอมลทเปนจรงตรงไปตรงมา ทนเวลาในระดบกจการ อาจแปลความหมายของ “Accountability” วาเปน “ความรบผดชอบทอธบายได” ซงเปนภาระบทบาทของผบรหารในแงขอผกพนหรอความเตมใจทจะยอมรบความรบผดชอบ รวมทงความสามารถในการรายงานชแจงใหเหตผลเพออธบายการกระท าของตนเองและสามารถตอบค าถามของทกฝายทเกยวของไดในทกททกโอกาส เพอแจกแจงอธบายการกระท าทงหมดทตนรบผดชอบ

๔. หลกการมสวนรวม (Participation) คอ การใหโอกาสบคคลทเกยวของเขามามสวนรวมในการตดสนใจในเรองตางๆ ทส าคญรวมทงการเปดรบฟงความคดเหน เพอรบค าแนะน ามารวมวางแผน และปฏบตใหบรรลวตถประสงคในระดบสงคม ซงประกอบดวยบคคลหลากหลายและมความคดเหนทแตกตางหลกการมสวนรวมจะชวยประสานความคดเหนหรอความตองการทแตกตาง เพออยบนพนฐานโดยค านงถงประโยชนสวนรวมในระดบกจการ บรษทจะก าหนดใหมคณะกรรมการ ซงประกอบดวยบคคลทมประสบการณหลากหลายชวยบรหารงานขององคกรใหบรรลวตถประสงค

๕. หล กคว ามร บผ ดช อบ (Responsibility) ค อ ความร บ ผ ด ชอบ ใน งานของตน ความรบผดชอบตอการกระท าของตนเอง รวมถงการตระหนก และส านกในสทธ และหนาท

๖. หลกความคมคา (Cost –Effectiveness or Economy) คอ การบรหารจดการใหเกดประโยชนสงสดในระดบบคคล ความคมคาเทยบเคยงไดกบความประหยดไมฟมเฟอย และใชทรพยากรทมอยอยางจ ากดใหเกดประโยชนอยางคมคาในระดบกจการ คอ การบรหารจดการเพอใหเกดประโยชนสงสดหรอเกดมลคามากทสด เชน การใชพลงงานอยางคมคา และรกษาทรพยากรธรรมชาตใหยงยน

๘

๔. ธรรมาภบาลของบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพย

บรษทมหาชนในตลาดหลกทรพยเปนองคกรทางธรกจทด าเนนการเพอมงแสวงหาผลก าไร เปาหมายของธรกจคอ การท ามลคาขององคกรใหสงสด (Maximize Value of the Firm) และเพมความมงคงใหกบเจาของหรอผถอหน โดยการออกและเสนอขายหลกทรพยตอประชาชน ซงการประกอบธรกจของบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพยดงกลาว ยอมมผลตอระบบเศรษฐกจโดยรวมของประเทศ และมผลกระทบตอประชาชนทเปนผถอหนหรอหลกทรพยในบรษทดงกลาวอยางกวางขวาง ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยในฐานะผมหนาทก ากบดแลบรษทมหาชนตางๆ ทเปนสมาชกของตลาดหลกทรพย จงตองการผลกดนใหมการน าหลกธรรมาภบาลมาปฎบตใหเกดผลอยางจรงจงและเปนรปธรรมภายในบรษทดงกลาว เพอสนบสนนใหการด าเนนงานของบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพย สามารถบรรลเปาหมายและภารกจในทางธรกจอยางถกท านองคลองธรรม

คณะอนกรรมการเพอพฒนาระบบการก ากบดแลกจการทด ซงไดรบการแตงตงจากคณะกรรมการตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยจงไดก าหนดหลกส าคญของการก ากบดแลกจการทด เมอเดอนมกราคม พ.ศ.๒๕๔๓ โดยยดพนฐาน ๔ ประการ ดงน

๑. ความโปรงใส (Transparency หรอ Openness) ความโปรงใส คอ ฐานทสรางความ

ไววางใจระหวางบรษทกบผมสวนไดสวนเสยของบรษท (เชน นกลงทน เจาหน คคา เปนตน) ภายในกรอบขอจ ากดของภาวะการแขงขนของบรษท ความโปรงใสมสวนชวยเสรมประสทธผลของบรษท และชวยใหคณะกรรมการของบรษทสามารถแกไขปญหาอยางมประสทธผลและเปดโอกาสใหผถอหนและผเกยวของพนจพเคราะหบรษทไดอยางถถวนขน

๒. ความซอสตย (Integrity) ความซอสตย หมายถง การท าธรกจอยางตรงไปตรงมาภายในกรอบจรยธรรมทด รายงานทางการเงนและสารสนเทศอนๆ ทเผยแพรโดยบรษทตองแสดงภาพทถกตอง และครบถวนเกยวกบฐานะการเงน และผลการด าเนนงานของบรษท ความนาเชอถอไดของรายงานนอยกบความซอสตยสจรตของผทจดท าและน าเสนอ

๓. ความรบผดชอบตอผลการปฏบตงานตามหนาท (Accountability) ความรบผดชอบตอผลการปฏบตงานตามหนาท มสวนส าคญกบคณะกรรมการและผถอหน คณะกรรมการแสดงความรบผดชอบดงกลาวโดยมบทบาทส าคญในการเสนอรายงานตอผถอหนเกยวกบผลการปฏบตงานของบรษท

๔. ความสามารถในการแขงขน (Competitiveness) ความสามารถในการแขงขน มเปาหมายเพอชวยสรางความเจรญและเพมมลคาแกผถอหน ธรรมาภบาลจะชวย

๙

เสรมสรางใหเกดความสามารถในการแขงขน อนจะน าไปสความไดเปรยบเชงการแขงขนทยงยนใหกบบรษท

ดงนน หลกนตธรรมในองคประกอบของหลกธรรมาภบาล หมายถง การบญญตกฎหมาย การ

ตความกฎหมาย การใช กฎหมาย กฎขอบงคบตางๆ ใหทนสมยและเปนธรรมเปนทยอมรบ ของสงคม และสงคมยนยอมพรอมใจปฏบตตามกฎหมาย กฎ ขอบงคบเหลานนโดยถอวาเปนการ ปกครองภายใตกฎหมายมใชตามอ าเภอใจหรออ านาจของบคคล เปนการปกครองภายใตกฎหมาย ระเบยบขอบงคบใหบงเกดผลส าเรจอยางมประสทธภาพ และมความชอบธรรมทงสองฝาย คอ ทงผบงคบใช และผถกบงคบใชกฎ โดยก าหนดหลกการพจารณาหลกนตธรรม ดงน (๑) มกฎทจ าเปน รองรบ โดยไมใหกฎท าลายกฎเสยเอง (๒) มการบงคบใชได (๓) ผลการใชกฎตองมเปาหมายเพอความเปนธรรมมความถกตอง โดยไมใหสนอง เปาหมายของผถอและใชกฎเสยเอง

๕. การปรบใชหลกนตธรรมเปนกรอบธรรมาภบาลในการบรหารจดการบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพย

ธรรมาภบาล คอ การปกครอง การบรหาร การจดการ การควบคมดแล กจการตางๆ ใหเปนไปในครรลองธรรม นอกจากน ยงหมายถง การบรหารจดการทด ซงสามารถน าไปใชไดทงภาครฐและภาคเอกชน ธรรมทใชในการบรหารงานน มความหมายอยางกวางโดยรวมถง ศลธรรม คณธรรม จรยธรรม และความถกตองชอบธรรมทงปวง ซงวญญชนพงมและพงประพฤตปฏบต อาท ความโปรงใสตรวจสอบได การปราศจากการแทรกแซงจากองคกรภายนอก เปนตน ธรรมาภบาลเปนหลกการทน ามาใชบรหารงานในปจจบนอยางแพรหลาย ดวยเหตเพราะชวยสรางสรรคและสงเสรมองคกรใหมศกยภาพและประสทธภาพ อาท พนกงานตางท างานอยางซอสตยสจรตและขยนหมนเพยร ท าใหผลประกอบการขององคกรธรกจนนขยายตว นอกจากนแลวยงท าใหบคคลภายนอกทเกยวของ ศรทธาและเชอมนในองคกรนน ๆ อนจะท าใหเกดการพฒนาอยางตอเนอง เชน องคกรทโปรงใส ยอมไดรบความไววางใจในการรวมทางธรกจ รฐบาลทโปรงใสตรวจสอบได ยอมสรางความเชอมนใหแกนกลงทนและประชาชน ตลอดจนสงผลดตอเสถยรภาพของรฐบาลและความเจรญกาวหนาของประเทศ เปนตน

การบรหารงานในรปแบบของธรรมาภบาลนนจะเนนทการเจรญเตบโตอยางตอเนองมนคงไมลมละลายไมเสยงตอความเสยหาย พนกงานมความมนใจในองคกรวาสามารถปฏบตงานในองคกรไดในระยะยาว การน าธรรมาภบาลมาใชในการบรหารนน เพอใหองคกรมความนาเชอถอและไดรบการยอมรบจากสงคม

๑๐

บรษทมหาชนในตลาดหลกทรพยเปนองคกรธรกจทสามารถออกและเสนอขายหลกทรพย ตอประชาชนทวไป จงมจ านวนผถอหนเปนประชาชนทวไปเปนจ านวนมาก แตการบรหารจดการของบรษทจะเปนกรรมการทเปนตวแทนของผถอหนใหญ ทผถอหนใหญมกจะเปนผถอหนนอยราย ดงนน หลกธรรมาภบาลของการบรหารจดการบรษทมหาชนกเพอมใหเปนไปเพอเออประโยชนเฉพาะ ผถอหนรายใดรายหนง แตตองเปนไปเพอผถอหนทงหลายแมวาจะถอหนสวนนอย กฎหมายและระเบยบตางๆ เพอใหเกดธรรมาภบาลในการบรหารกตองเปนไปตามหลกนตธรรมทมความเปนธรรมใหกบเสยงสวนนอยและคมครองศกดศรความเปนมนษยอยางเทาเทยมและเสมอภาคกน

ดงนน การน าหลกนตธรรมซงเปนหลกทส าคญประการหนงของหลกธรรมาภบาลมาใชในการบรหารจดการบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพย จงเปนสงส าคญอนจะเปนหลกประกนในการบรหารงานของบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพย โดยการน าหลกนตธรรมมาปรบใชในการบรหารบรษทมหาชน จะปรากฏดวยการก าหนดขอบงคบของบรษททเปนหวใจของกฎ ระเบยบในการบรหารกจการแลว ยงจะปรากฏในบทบญญตแหงกฎหมายอยางนอย ๒ ฉบบ คอ พระราชบญญตบรษทมหาชนจ ากด พ.ศ. ๒๕๓๕ และ พระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ. ๒๕๓๕ ในเรองตางๆ ดงน

๑. เรองคณสมบตของกรรมการ

กรรมการของบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพยเปนตวแทนของผถอหนในการบรหารบรษทมหาชน ซงมผถอหนเปนประชาชนจ านวนมาก ดงนน บคคลทจะเขามาเปนกรรมการแมจะตองไดรบฉนทานมตจากทประชมใหญ ดวยเสยงขางมากของผถอหน แตกตองมการก าหนดคณสมบตทชดเจน ดงจะเหนไดจาก บทบญญตและขอบงคบของบรษทมหาชน ดงน มาตรา ๘๙/๓ แหงพระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ. ๒๕๓๕ บญญตวา “กรรมการตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามทก าหนดไวในกฎหมายวาดวยบรษทมหาชนจ ากด รวมทงตองไมมลกษณะท แสดงถงการขาดความเหมาะสมทจะไดรบความไววางใจ ใหบรหารจดการกจการทมมหาชนเปนผถอหน ตามทคณะกรรมการ ก.ล.ต. ประกาศก าหนด”

ขอบงคบของบรษท ปนซเมนตไทย จ ากด (มหาชน) ไดก าหนดไวใน ขอ ๒๙ วรรคสอง วา “กรรมการตองเปนบคคลธรรมดาและมคณสมบตดงตอไปน (๑) บรรลนตภาวะ (๒) กรณทไมไดเปนผถอหนตองมสญชาตไทย (๓) ไมเปนบคคลลมละลาย คนไรความสามารถ หรอคนเสมอนไรความสามารถ (๔) ไมเคยรบโทษจ าคกโดยค าพพากษา ถงทสดใหจ าคกในความผดเกยวกบ ทรพยทไดกระท าโดยทจรต (๕) ไมเคยถกลงโทษไลออกหรอปลดออกจากราชการหรอองคการ หรอหนวยงานของรฐฐานทจรตตอหนาท”

๑๑

๒. การแตงตงกรรมการ ไดมการก าหนดขนตอนส าหรบการสรรหา การแตงตงกรรมการไวอยางโปรงใส และ

ชดเจน อาท การก าหนดการแตงตงกรรมการของ บรษท ปตท. จ ากด (มหาชน) ซงไดก าหนดไว ดงน “การแตงตงกรรมการตองมความโปรงใสและชดเจนโดยคณะกรรมการสรรหาเปน

ผเรมตนการสรรหา และเสนอชอบคคลทมคณสมบตเหมาะสม ทจะด ารงต าแหนงกรรมการ ปตท. พรอมประวตอยางเพยงพอส าหรบการคดเลอก เมอไดรายชอแลวคณะกรรมการสรรหาเสนอรายชอตอคณะกรรมการ ปตท. พจารณาน าเสนอทประชมผถอหนเพอลงมตแตงตงเปนกรรมการตอไป”

๓. หนาทความรบผดชอบของกรรมการและผบรหาร

บรษทมหาชนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย เปนบรษทฯ ทมผถอหนจ านวนมาก ดงนน บทบาทความรบผดชอบของกรรมการและผบรหารของบรษทมหาชนดงกลาว จงจะตองมความรบผดชอบเปนไปตามทก าหนดไว ทงน เพอเปนการรกษาซงผลประโยชนของผถอหนของบรษทมหาชนนนๆ ดงจะเหนไดจากบทบญญต ดงน

มาตรา ๘๕ แหงพระราชบญญตบรษทมหาชนจ ากด พ.ศ. ๒๕๓๕ บญญตวา “ในการด าเนนกจการของบรษท กรรมการตองปฏบตหนาทใหเปนไปตามกฎหมาย วตถประสงค และขอบงคบของบรษท ตลอดจนมตทประชมผถอหนดวยความซอสตยสจรต และระมดระวงรกษาผลประโยชนของบรษท”

มาตรา ๘๙/๘ แหงพระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ. ๒๕๓๕ บญญตวา “ในการปฏบตหนาทดวยความรบผดชอบและความระมดระวง กรรมการและผบรหาร ตองกระท าเยยงวญญชนผประกอบธรกจเชนนนจะพงกระท าภายใตสถานการณอยางเดยวกน”

๔. คาตอบแทนของกรรมการ

การก าหนดคาตอบแทนกรรมการ ไดมขนตอนการพจารณาก าหนดคาตอบแทนของกรรมการ เพอใหเหมาะสมและจงใจ ตลอดจนสามารถตรวจสอบได ซงจะเหนไดจาก ขอบงคบของ บรษท ปนซเมนตไทย จ ากด (มหาชน) หรอ ขอก าหนดของ บรษท ปตท. จ ากด (มหาชน) ซงไดก าหนดไว ดงน

ก) ขอบงคบของ บรษท ปนซเมนตไทย จ ากด (มหาชน) “ขอ ๔๒ ใหกรรมการไดคาตอบแทนและโบนสตามจ านวนททประชมผถอหนจะได

ก าหนดใหตามมตของทประชมผถอหน ซงประกอบดวยคะแนนเสยงไมนอยกวาสองในสามของจ านวนเสยงทงหมดของผถอหนซงมาประชม”

๑๒

ข) ขอก าหนดของ บรษท ปตท. จ ากด (มหาชน) “คณะกรรมการบรษทและกรรมการผจดการใหญไมอาจก าหนดคาตอบแทนใหตนเองได

เน องจากเปนการขดกนของผลประโยชน การก าหนดค าตอบแทนจ งต องด า เนนการ โดยคณะกรรมการก าหนดคาตอบแทนเปนผพจารณาก าหนดและเสนอใหคณะกรรมการเหนชอบ จากนนจงใหผถอหนเหนชอบตามผลงานทคณะกรรมการไดท าไวตอไป

๒.๕.๗.๑ คณะกรรมการก าหนดคาตอบแทน มหนาทใหค าแนะน าแกคณะกรรมการ ปตท. เกยวกบคาตอบแทนของกรรมการฯ และกรรมการผจดการใหญ ในดานการก าหนดโครงสราง/องคประกอบของคาตอบแทนอยางเปนธรรมเหมาะสมกบ ความรบผดชอบ และสอดคลองกบ ผลการด าเนนงาน อยในระดบทสามารถ จงใจและรกษากรรมการทมคณภาพไวไดหรอเทยบเคยงไดในอตสาหกรรม เดยวกน มโครงสราง/องคประกอบคาตอบแทนควรมความชดเจน โปรงใส งายตอการเขาใจ

๒.๕.๗.๒ ผถอหนมสทธพจารณาหลกเกณฑ และนโยบายการก าหนดคาตอบแทน กรรมการในแตละต าแหนงทกป โดย คณะกรรมการ ปตท. ตองน าเสนอ คาตอบแทนกรรมการให ผถอหนเปนผพจารณาโดยก าหนดเปนวาระการประชม ในการประชมสามญประจ าปผถอหน

๒.๕.๗.๓ คณะกรรมการ ปตท. และผบรหารระดบสงจะตองรายงานเกยวกบนโยบาย เรองคาตอบแทนกรรมการ หลกการและเหตผลไวในรายงานประจ าปและ งบการเงนของ ปตท.”

๕. การประชมผถอหน

ส าหรบบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพยแลว การประชมผถอหนเปนการด าเนนการทส าคญประการหนงในการบรหารงาน ทงน เพอเปนการเปดเผยขอมลในการบรหารงานของคณะกรรมการใหผถอหนไดรบทราบ การเปดใหมสวนรวมในการตดสนใจ การตรวจสอบ ดงจะไดมการบญญตไวในบทบญญตแหงกฎหมาย และขอบงคบของบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย โดยครอบคลมตงแตขนตอนการเรยกประชม การพจารณา และการลงมตในเรองตางๆ ดงน

มาตรา ๑๐๐ แหงพระราชบญญตบรษทมหาชนจ ากด พ.ศ. ๒๕๓๕ บญญตวา “ผถอหนซงมหนนบรวมกนไดไมนอยกวาหนงในหาของจ านวนหนทจ าหนายไดทงหมดหรอผถอหนไมนอยกวายสบหาคน ซงมหนนบรวมกนไดไมนอยกวาหนงในสบของจ านวนหนทจ าหนายไดทงหมด จะเขาชอกนท าหนงสอขอใหคณะกรรมการเรยกประชมผถอหนเปนการประชมวสามญเมอใดกได แตตองระบเหตผลในการทขอใหเรยกประชมไวใหชดเจนในหนงสอดงกลาวดวย ในกรณเชนนคณะกรรมการตองจดใหมการประชมผถอหนภายในหนงเดอนนบแตวนไดรบหนงสอจากผถอหน”

๑๓

มาตรา ๑๐๑ แหงพระราชบญญตบรษทมหาชนจ ากด พ.ศ. ๒๕๓๕ บญญตวา “ในการเรยกประชมผถอหนนน ใหคณะกรรมการจดท าเปนหนงสอนดประชม ระบสถานท วน เวลา ระเบยบวาระการประชม และเรองทจะเสนอตอทประชมพรอมดวยรายละเอยดตามสมควร โดยระบใหชดเจนวาเปนเรองทจะเสนอเพอทราบ เพออนมต หรอเพอพจารณา แลวแตกรณ รวมทงความเหนของคณะกรรมการในเรองดงกลาวและจดสงใหผถอหนและนายทะเบยนทราบไมนอยกวาเจดวนกอนวนประชม ทงน ใหโฆษณาค าบอกกลาวนดประชมในหนงสอพมพไมนอยกวาสามวนกอนวนประชมดวย”

มาตรา ๑๐๒ แหงพระราชบญญตบรษทมหาชนจ ากด พ.ศ. ๒๕๓๕ บญญตวา “ผถอหนมสทธเขาประชมและออกเสยงลงคะแนนในการประชมผถอหนแตจะมอบฉนทะใหบ คคลอนเขาประชมและออกเสยงลงคะแนนแทนกได ในการนใหน ามาตรา ๓๓ วรรคสอง วรรคส และวรรคหา และมาตรา ๓๔ มาใชบงคบโดยอนโลมโดยในกรณการมอบฉนทะใหยนหนงสอมอบฉนทะตอประธานกรรมการหรอผทประธานกรรมการก าหนดการออกเสยงลงคะแนนในวรรคหนงในสวนทถอวาหนหนงมเสยงหนงนนมใหใชบงคบกบกรณทบรษทไดออกหนบรมสทธและก าหนดใหมสทธออกเสยงลงคะแนนนอยกวาหนสามญ” และ

ขอบงคบของบรษท ปนซเมนตไทย จ ากด (มหาชน) ไดก าหนดไวใน ขอ ๒๓ วา “ในกรณทไมมขอบงคบหรอกฎหมายวาดวยบรษทมหาชนจ ากดก าหนดไวเปนอยางอน การออกเสยงลงมตเรองใดๆ ของทประชมผถอหนใหถอคะแนนเสยงขางมากของผถอหนซงมาประชมและมสทธออกเสยงลงคะแนน ในกรณทคะแนนเสยงเทากนใหประธานทประชมลงคะแนนเสยงอกเสยงหนงเปนเสยงชขาด”

๖. การขดแยงทางผลประโยชน การบรหารงานของบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพย จะตองหลกเลยงและปองกนมใหม

การกระท าใดๆทอาจเขาขายหรอกอใหเกดความขดแยงทางผลประโยชน ซงจะตองมความเครงครด และมการก าหนดไวในขอบงคบ ดงน

ขอบงคบของบรษท คาราบาวกรป จ ากด (มหาชน) ไดก าหนดไวใน ขอ ๒๒ วา “กรรมการจะประกอบกจการ หรอเขาเปนหนสวนในหางหนสวนสามญหรอหนสวนไมจ ากดความ รบผดในหางหนสวนจ ากด หรอเปนกรรมการของบรษทจ ากดหรอบรษทอนทประกอบกจการอนมสภาพอยางเดยวกน และเปนการแขงขนกบกจการของบรษทหาไดไม ทงน ไมวาจะท าเพอประโยชนตนเองหรอประโยชนผอน เวนแตจะแจงใหทประชมผถอหนทราบกอนทจะมมตแตงตง

๑๔

กรรมการตองแจงใหบรษททราบโดยไมชกชาหากมสวนไดเสยไมวาโดยตรงหรอโดยออมในสญญาใดๆ ทบรษทท าขนในระหวางรอบบญช หรอถอหนหรอหนกเพมขนหรอลดลงในระหวางรอบปบญชในบรษทหรอบรษทในเครอ”

จากประเดนตวอยางทมการน าหลกนตธรรมมาปรบใชในการบรหารจดการบรษทมหาชน ในตลาดหลกทรพยดงกลาวขางตน ทงน โดยเปนการด าเนนการอยบนกรอบของกฎเกณฑทชดเจน ไมมการเลอกปฏบต มการใหความเสมอภาคเทาเทยม และเปนธรรมกบทกฝาย มกฎเกณฑและขอบงคบทชดเจน อนเปนสงทชวยพฒนาระบบการบรหารปองกนการละเมดหรอฝาฝน ตลอดจนเปนการมงเนนการสรางความมนคงขององคกรใหด าเนนการไดในระยะยาวตอไป

๖. บทสรป

กลาวโดยสรปแลว หลกนตธรรมเปนหลกการส าคญประการหนงของหลกธรรมาภบาล ทท าใหการบรหารบรษทมหาชนอยบนกรอบของกฎเกณฑทชดเจน ไมมการเลอกปฏบต มความเสมอภาคเทาเทยมและเปนธรรมกบทกฝาย อนเปนสงทชวยปองกนการละเมดหรอฝาฝน ระเบยบ กฎเกณฑตางๆ

บรษทมหาชนในตลาดหลกทรพยเปนองคกรธรกจทสามารถออกและเสนอขายหลกทรพย ตอประชาชนทวไป จงมจ านวนผถอหนเปนประชาชนทวไปเปนจ านวนมาก แตการบรหารจดการของบรษทจะเปนกรรมการทเปนตวแทนของผถอหนใหญ ทผถอหนใหญมกจะเปนผถอหนนอยราย ดงนน หลกธรรมาภบาลของการบรหารจดการบรษทมหาชนกเพอมใหเปนไปเพอเออประโยชนเฉพาะ ผถอหนรายใดรายหนง แตตองเปนไปเพอผถอหนทงหลายแมวาจะถอหนสวนนอย กฎหมายและระเบยบตางๆ เพอใหเกดธรรมาภบาลในการบรหารกตองเปนไปตามหลกนตธรรมทมความเปนธรรมใหกบเสยงสวนนอยและคมครองศกดศรความเปนมนษยอยางเทาเทยมและเสมอภาคกน

ดงนน การใชหลกนตธรรมและหลกธรรมภบาลในการบรหารจดการบรษทมหาชนในตลาดหลกทรพย จงท าใหองคกรสามารถเพมประสทธภาพการบรหารงานได อกทงยงเปนกลไกในการควบคมตดตาม และตรวจสอบ เพอปองกนไมใหเกดความเสยหายแกการบรหารองคกรเพราะการสรางธรรมาภบาลใหเกดขนในองคกรเปนการสรางส านกทดในการบรหารงาน และการท างานในองคกร และจดระบบทสนบสนนใหมการปฏบตตามส านกทด ไมวาจะเปนในเรองของการบรหารงานอยางมประสทธภาพไมสนเปลอง การตดตามการทจรต ความโปรงใส โดยค านงถงผทเกยวของ ทจะไดรบผลกระทบ

๑๕

บรรณานกรม

ดร.ถวลวด บรกล, ๒๕๔๖,ธรรมาภบาล: หลกการเพอการบรหารรฐกจแนวใหม [Online], Available: http://www.wiki.kpi.ac.th/index.php [๒๓ มนาคม ๒๕๕๙]. วสนต พรพทธพงศ, แนวทางการบรหารจดการภายใตหลกธรรมาภบาล กรณศกษา: บรษทตลาด หลกทรพยในประเทศไทย.[Online], Available: http://www.hu.ac.th/symposiam2015/proceedings/data/3403/3403-1.pdf. [๒๓ มนาคม ๒๕๕๙]. ส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย, แนวทางธรรมาภบาลของ ก.ล.ต. (Code of Governance), ฉบบปรบปรง ครงท ๓, ๒๕๕๘. อรรถพล ใหญสวาง, หลกนตธรรม, หนงสอจลนต, ม.ค.-ก.พ. ๒๕๕๗. การจดท าเนอหาองคความร SMEs ภายใตงานพฒนาศนยขอมล SMEs Knowledge Center ป ๒๕๕๖. พระสนทร กนตสโล, “การใชหลกนตธรรมในการบรหารงานทมความสมพนธกบการปฎบตงานตาม หลกทศพธราชธรรมขององคกรบรหารสวนต าบลโนนทอง อ าเภอแววใหญ จงหวด ขอนแกน”, วทยานพนธพทธศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชารฐประศาสนศาสตร, บณฑต วทยาลย : มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, ๒๕๕๖. ผศ.ดร.ศลปพร ศรจนเพชร, “หลกพนฐานของธรรมภบาล”, วารสารคณะพาณชยศาสตรและการ บญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร ปท ๓๓ ฉบบท ๑๒๕ มกราคม-มนาคม ๒๕๕๓. ศรพชรา สทธก าจร แกวพจตร, “การใชหลกธรรมภบาลในสถาบนอดมศกษาเอกชน”, ดษฎนพนธ ปรชญาดษฎบณฑต, (บณฑตวทยาลย : มหาวทยาลยศลปากร, ๒๕๕๑). ประกาศระเบยบส านกนายกรฐมนตร ลงวนท ๙ สงหาคม ๒๕๔๗ ยกเลกระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. ๒๕๔๒ ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. ๒๕๔๒ Aristotle, Politics (Trans. Jowett, ๑๙๒๖), อางใน ชยวฒน วงศวฒนศานต, “หลกนตธรรม”, รวมบทความทางวชาการเนองใน โอกาสครบรอบ ๙๐ ป ศาสตราจารยสญญา ธรรมศกด (กรงเทพฯ : โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร, ๒๕๔๑), หนา ๒๓. บทน าในการเขยนอารมบทของ Dicey, An Introduction to the Study of the Law of the Constitution (๑๙๘๕).